Over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 13 – op weg naar de parlementaire enquête gaswinning
commissievoorzitter Tom van der Lee GL
Parlementaire enquête gaswinning binnenkort van start
De Parlementaire enquêtecommissie naar de gaswinning in Groningen is donderdag 11.02.2021 officieel van start gegaan. GL-Kamerlid Van der Lee is gekozen tot commissievoorzitter. Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib noemde de start een belangrijk moment. “Ik hoop dat het een klein beetje hoop kan bieden voor de mensen in Groningen.”
AD 12.02.2021
Pas in de zomer van 2022 gaan de openbare verhoren in de parlementaire enquête van start. Dat dat zo lang moet duren, komt omdat de onderzoeksopdracht zo groot is, legt commissievoorzitter Tom van der Lee uit.
’60 jaar gaswinning’
“Het gaat over 60 jaar gaswinning. Er zijn tientallen instellingen bij betrokken geweest; ministeries, toezichthouders, de NAM, Shell, Exxon, en vele organisaties. Het gaat veel tijd kosten om alle informatie, alle stukken boven tafel te halen, te analyseren en vele gesprekken te voeren voor je getuigen openbaar kunt verhoren.”
Record gaswinning in Groningen ondanks aardbevingen
‘Hoe heeft dit kunnen gebeuren?’
De commissie gaat zich richten op de gaswinning in Groningen vanaf 1959. De opbrengsten van de gaswinning waren groot, maar de schade voor gedupeerden inmiddels ook.
“De belangrijkste vraag is hoe dit ooit zo heeft kunnen gebeuren”, zegt Van der Lee. “Hoe hebben alle voordelen van de gaswinning ertoe geleid dat we niet voldoende oog hebben gehad voor de negatieve gevolgen ervan?”
En een heel belangrijke vraag die de commissie wil beantwoorden: waarom moest het zo lang duren voor de gaskraan dicht kon? Onder minister Kamp, in kabinet Rutte II, zijn recordhoeveelheden gas gewonnen, ondanks het feit dat Groningen toen al regelmatig te maken kreeg met flinke aardbevingen.
Telegraaf 13.02.2021
Gaskraan kon toch dicht !!??
Volgens minister Kamp kon Nederland niet zonder het Gronings gas. Maar onder minister Wiebes bleek de gaskraan ineens toch dicht te kunnen, en veel sneller dan gedacht.
Waar het kabinet er eerst nog vanuit ging dat de gaskraan vanaf 2030 helemaal zou dichtgaan, ziet het er nu naar uit dat er al in 2022 geen gas meer gewonnen zal worden in Groningen.
Wiebes: gaskraan ‘zo snel mogelijk’ verder dicht
Er wordt volgend jaar toch iets meer gas gewonnen uit het Groningerveld dan aanvankelijk gepland was, zo meldt het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) donderdag 11.02.2021. In het gasjaar 2021, dat in oktober van dit jaar start, moet 3,9 miljard kuub gas worden gewonnen, blijkt uit een raming van netbeheerder GTS. Dat is 0,8 miljard kuub meer dan eerder werd gedacht.
Dat er toch meer moeten worden gewonnen dan aanvankelijk begroot, komt doordat er meer marktvraag is. In september neemt demissionair minister Bas van ’t Wout (EZK) een definitief besluit over de gaswinning in het gasjaar 2021. De winning van 3,9 miljard kuub is wel een halvering ten opzichte van het huidige gasjaar, waarin 8,1 miljard kuub omhoog moet worden gehaald.
Maar vanaf medio 2022 moet de gaskraan in het Groningerveld dichtgaan. Dit moet de kans op aardbevingen in Groningen terugdringen. De Groningers hebben al jaren te lijden onder schade als gevolg van aardbevingen in het gebied.
Echter toch gaat de kraan niet definitief dicht. Als er namelijk uitzonderlijke weersomstandigheden zijn, is er wellicht toch gas uit het gebied nodig. Daarom blijven enkele winningsinstallaties stand-by staan. “Op die manier is een klein aantal stations gebruiksklaar als dat plotseling nodig is, bijvoorbeeld bij een extreem strenge winter”
‘Eindelijk antwoorden’
Het loste de problemen voor de Groningers overigens niet op. Veel bewoners zitten nog steeds vast in een onduidelijk moeras van afhandeling van schade van hun huis en de versterking ervan.
Toch denkt Van der Lee dat het belangrijk is dat de enquête nu van start gaat. “We weten nog niet hoe lang de gevolgen nog voelbaar zullen zijn. Er is echt een enorme behoefte, zeker ook in Groningen, om nu eindelijk eens antwoord te krijgen op veel prangende vragen.”
Ook denkt hij dat de enquête Groningers zelfs vooruit kan helpen. “Het kan zijn dat wij tot oordelen komen en tot nieuwe adviezen over beleid die nog een verschil kunnen maken.”
Ruim 800 schademeldingen na aardbevingen in Groningen
Cynisme
Elders in Den Haag wordt met enig cynisme vast vooruitgekeken naar de resultaten van de enquête. Rond het kabinet wordt gesuggereerd dat de bewindspersoon die in het volgende kabinet het dossier Groningen onder zich krijgt, zich maar beter kan voorbereiden op een vervroegde aftocht.
“Misschien moeten we gewoon een losse staatssecretaris voor Groningen aanstellen”, suggereerde een ingewijde eerder. “Die weet dan meteen waar hij aan toe is.”
Toeslagenaffaire
En toen het huidige kabinet zich beraadde op de politieke gevolgen van de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslagen, werd door ingewijden ook meermaals naar de parlementaire enquête Groningen gewezen.
“Als we hierom aftreden, kunnen we over drie jaar zeker ook weer opnieuw aftreden als Groningen klaar is?” smaalde een bron toen. “Want daar is ook heel wat mis gegaan. Of moeten we dan zeggen dat Groningers minder belangrijk zijn dan de ouders in de toeslagenaffaire?”
De conclusies van de parlementaire enquête worden in 2023 verwacht.
Advies aan kabinet: ‘Crisisaanpak voor gevolgen gaswinning Groningen nodig’
Baudet wil door met gasboringen Groningen !!
De gaswinning in Groningen moet doorgaan, omwonenden moeten een ton op de rekening krijgen en aandelen in de aardoliemaatschappij NAM. Dat vindt Forum-leider Thierry Baudet. ,,Het is ongelooflijke rijkdom.’’
Baudet was als laatste te gast in de liveshow De Lijsttrekkers van deze site en herhaalde daar dat de gasboringen in Groningen door moeten gaan. Een bezorgde kijker uit het noorden vroeg wat de FvD-lijsttrekker zou doen voor zijn provincie, waarop Baudet zei: ,,Maak iedere Groninger aandeelhouder van de NAM, stort een ton op de rekening, koop mensen uit, regel een perfecte schadeloosstelling. Dat kan in één of twee weken geregeld zijn.”
Volgens Baudet zit er in Groningen ‘ongelooflijke rijkdom’ in de grond. ,,We willen doorgaan met boren. Het duurt een jaar of twee om het te regelen, maar dit is toch een no-brainer? Of we kopen mensen uit, of ze krijgen een aandeel in de NAM. Ze zijn altijd beter af dan nu. Het is toch absurd dat je 500 miljard euro in de grond laat zitten?” Het kabinet besloot na hevige aardbevingen dat de gaswinning in Groningen versneld moet stoppen.
lees: kamerbrief over raming gaswinning groningen 2021-2022 en verder 11.02.2021
lees: bijlage 1 brief advies leveringszekerheid van gasunie transport 29.01.2021
lees: bijlage 2 winter report 2021
lees: bijlage 3 brief van de mijnraad 21.12.2020
lees: bijlage 4 brief aan de nederlandse aardolie maatschappij
lees: kamerbrief over wetsvoorstel wat na nul wetswijzigingen in verband met de definitieve sluiting van het groningenveld 24.11.2020
lees: kamerbrief over bestuurlijke afspraken aardbevingsgebied groningen 06.11.2020
lees: bestuursakkoord groningen opgemaakte versie 06.11.2020
lees: advies over gebruik tijdvak 23.09.2020
lees: advies beoordeling zandplaten zuid 25.06.2020
lees: Overzicht deelnemende gemeenten proeftuinen aardgasvrije wijken 2e ronde 2020
lees: Proeftuinen aardgasvrije wijken 2e ronde
lees: kamerbrief over actualisering monitoringsparameters groningenveld 15.10.2020
lees: kamerbrief over voorstel tot wijziging tijdelijke wet groningen 14.10.2020
lees: bijlage uht wijziging mijnbouwregeling
lees: Subsidieregeling versterking gebouwen Groningen 02.10.2020
lees: kamerbrief over vergoedingen en tegemoetkomingsregeling voor huurders 01.10.2020
lees: akkoord gelijktrekken vergoedingen voor eigenaren en huurders
lees: beleidsregel tegemoetkoming huurders woningcorporaties aardbevingsgebied groningen
lees: kamerbrief over gaswinningsniveau groningen gasjaar 2020-2021 21.09.2020
lees: bijlage advies over de capaciteitsafbouw en sluitingsvolgorde clusters groningen
lees: bijlage advies sluitingsvolgorde productielocaties en minimumflow situatie
lees: bijlage l gas market conversion review
lees: bijlage mijnraadadvies sluiting productielocaties en minimum flow groningenveld
lees: bijlage nieuwe mogelijkheid om groningenproductie voor gasjaar 2020-2021 verder te reduceren
lees: bijlage vaststellingsbesluit groningen gasveld 2020-2021
lees: kamerbrief over voortgang aanpak landelijke afhandeling mijnbouwschade 09.06.2020
lees: bijlage landelijke aanpak afhandeling mijnbouwschade 17.03.2020
Lees ook: Minister Wiebes reageert op bevingen: ‘Begrijpelijk dat ze voor onrust zorgen’
Lees ook: Waarom de aardbevingen nog door blijven gaan
Lees ook: Alles over de aardbevingsproblematiek in Groningen
Zie: Over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 13 – nasleep
zie dan ook: Over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 12 – nasleep
zie verder ook: Over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 11 – nasleep
zie dan ook nog: Over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 10 – nasleep
zie verder dan ook: Over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 9 – nasleep
zie dan verder ook nog: PvdA over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 8 – nasleep
zie ook: PvdA over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 7 – nasleep
zie ook: PvdA over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 6 – nasleep
zie ook: PvdA over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 5
zie ook: PvdA over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 4
zie ook: PvdA-leider Diederik Samsom over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 3
zie ook: PvdA-leider Diederik Samsom over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 2
zie ook: PvdA-leider Diederik Samsom over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 1
AD 11.03.2021 De gaswinning in Groningen moet doorgaan, omwonenden moeten een ton op de rekening krijgen en aandelen in de aardoliemaatschappij NAM. Dat vindt Forum-leider Thierry Baudet. ,,Het is ongelooflijke rijkdom.’’
Baudet was als laatste te gast in de liveshow De Lijsttrekkers van deze site en herhaalde daar dat de gasboringen in Groningen door moeten gaan. Een bezorgde kijker uit het noorden vroeg wat de FvD-lijsttrekker zou doen voor zijn provincie, waarop Baudet zei: ,,Maak iedere Groninger aandeelhouder van de NAM, stort een ton op de rekening, koop mensen uit, regel een perfecte schadeloosstelling. Dat kan in één of twee weken geregeld zijn.”
Volgens Baudet zit er in Groningen ‘ongelooflijke rijkdom’ in de grond. ,,We willen doorgaan met boren. Het duurt een jaar of twee om het te regelen, maar dit is toch een no-brainer? Of we kopen mensen uit, of ze krijgen een aandeel in de NAM. Ze zijn altijd beter af dan nu. Het is toch absurd dat je 500 miljard euro in de grond laat zitten?” Het kabinet besloot na hevige aardbevingen dat de gaswinning in Groningen versneld moet stoppen.
Partij
Baudets Forum voor Democratie viel vorig jaar uiteen na onthulling van antisemitische berichten, veel kopstukken verlieten de partij. Inmiddels staat FvD tussen de drie en vijf zetels in de peilingen. De strijd tegen het coronabeleid is het nieuwe kernpunt.
Fvd-lijsttrekker Thierry Baudet. © Annina Romita
Baudet vindt de aanpak overdreven, corona is ‘niet meer dan een heftige seizoensgriep’, stelt hij: ,,Wat nu gebeurt in de wereld, is een levensgevaarlijke ontwikkeling, we dreigen onze vrijheid definitief kwijt te raken”, zei Baudet. ,,Er zijn 8600 mensen overleden vorig jaar aan corona, dat is evenveel als in het heftige griepseizoen van jaren geleden.” Het CBS en het RIVM turven overigens duizenden doden meer.
Ontslagrecht soepeler
In de uitzending verdedigde Baudet zijn plan om het ontslagrecht te versoepelen, met als doel dat bedrijven ook sneller mensen in dienst durven te nemen. Tegenover soepeler ontslagrecht moet wel een korte, maar hogere ontslagvergoeding staan, vindt hij. ,,Relaties moeten beëindigd kunnen worden, net als in de liefde of de politiek.”
Thierry Baudet. © ANP
Thierry Baudet op verkiezingstournee in Arnhem. © Erik van ’t Hullenaar
Nieuwe studie: schade aan huizen langs aardbevingsgebied niet door bodemdaling
NOS 02.03.2021 Onderzoekers van de TU Delft en onderzoeksinstituut TNO stellen dat schade aan woningen aan de rand van het aardbevingsgebied in Groningen en Drenthe niet het gevolg is van bodemdaling. De bodemdaling gaat volgens de onderzoekers zo geleidelijk, dat die geen invloed heeft op woningen aan de rand van het gaswinningsgebied. Deze conclusie staat haaks op eerdere onderzoeken.
Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) is verantwoordelijk voor de afhandeling van de schademeldingen en moet nu besluiten wat het gaat doen met deze informatie. Sinds deze zomer legde het IMG de afhandeling van 1400 schadezaken aan de rand van het Groningenveld en de gasopslag bij Norg stil in afwachting van dit onderzoek. Dat gebeurde nadat steeds meer extern ingehuurde experts vraagtekens hadden gezet bij de oorzaak van de schade in dit gebied.
‘Niet over een nacht ijs’
Het IMG gaat zich rustig beraden op de uitkomsten voordat het besluit of de ruim 1400 schademeldingen worden toegekend of niet. “We willen niet over een nacht ijs gaan”, zegt een woordvoerder tegen RTV Noord.
Zeker omdat er eerder wel al 700 huishoudens een schadevergoeding hebben gekregen voor schade door bodemdaling. Daar zaten ook woningen tussen aan de rand van het aardbevingsgebied. De vergoedingen werden toegekend op basis van de omgekeerde bewijslast die geldt. Dat betekent dat de NAM moet aantonen dat de schade niet is ontstaan door bodemdaling, in plaats van dat de huiseigenaar moet bewijzen dat het wel zo is.
‘Uitermate teleurstellend’
De conclusies van het rapport vielen burgemeester Smid van de gemeente Noordenveld rauw op zijn dak. “Het is een uitermate teleurstellende uitkomst”, zegt hij tegen RTV Drenthe.
Het rapport zal de komende tijd worden doorgespit door experts op het gemeentehuis en de juridisch adviseur. “We gaan intern in actie komen, maar zullen ook met de provincie en andere belanghebbende gemeenten om tafel. We moeten er alles aan doen om ervoor te zorgen dat mensen een goede schadeafhandeling krijgen.”
De schademelders krijgen naar verwachting voor de zomer uitsluitsel.
BEKIJK OOK;
Afbouw gaswinning Groningen op schema
RO 11.02.2021 De gaswinning uit het Groningenveld kan in het gasjaar 2021/2022 verder naar beneden naar 3,9 miljard kuub. Dat is een halvering ten opzichte van het huidige gasjaar, waarin de gaswinning 8,1 miljard kuub bedraagt. Dit blijkt uit de jaarlijkse raming van netbeheerder GTS. Hiermee ligt de afbouw van de gaswinning uit het Groningenveld op schema. Vanaf het voorjaar van 2022 is naar verwachting in een gemiddeld jaar geen gas meer nodig uit Groningen.
De raming van GTS is iets hoger dan het advies dat GTS in februari 2020 gaf voor het komende gasjaar. De netbeheerder schatte toen nog in dat 3,1 miljard kuub nodig zou zijn. Die lichte verhoging is onder meer een gevolg van de hogere marktvraag in Nederland die volgt uit de Klimaat- en Energieverkenning 2020 van het Planbureau voor de Leefomgeving.
Ondanks de koude temperaturen van de afgelopen dagen is de winter vooralsnog zachter dan gemiddeld. Het temperatuurverloop over het hele jaar bepaalt of de NAM meer of minder dan 8,1 miljard kuub wint in dit gasjaar.
In september neemt de minister van Economische Zaken en Klimaat een definitief besluit voor het gasjaar 2021/2022. Dat is dan het allerlaatste ‘normale’ winningsbesluit voor het Groningenveld.
Gaswinning naar nul
Vanaf medio 2022 is er geen gas meer nodig uit het Groningenveld, in een jaar met gemiddelde weersomstandigheden. Een aantal locaties blijft daarna stand-by; daar zal een beperkte hoeveelheid gas worden gewonnen. Op die manier is een klein aantal stations gebruiksklaar als dat plotseling nodig is, bijvoorbeeld bij een extreem strenge winter, in combinatie met uitval van grote installaties.
Door de gaskraan te sluiten, vermindert de kans op aardbevingen als gevolg van de gaswinning in Groningen. Het kabinet heeft dat rigoureuze besluit genomen met het oog op de veiligheid van de Groningers en de leefbaarheid van de provincie. In het regeerakkoord was oorspronkelijk nog besloten dat de winning de komende jaren rond de 20 miljard kuub zou bedragen.
Ga naar dashboardgroningen.nl voor een overzicht van de voortgang Groningen
Documenten;
Kamerbrief over raming Gaswinning Groningen 2021/2022 en verder
Kamerstuk: Kamerbrief | 11-02-2021
Zie ook;
Volgend jaar iets meer gaswinning in Groningen dan gedacht
NU 11.02.2021 Er wordt volgend jaar iets meer gas gewonnen uit het Groningerveld dan aanvankelijk gepland was, zo meldt het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) donderdag. In het gasjaar 2021, dat in oktober van dit jaar start, moet 3,9 miljard kuub gas worden gewonnen, blijkt uit een raming van netbeheerder GTS. Dat is 0,8 miljard kuub meer dan eerder werd gedacht.
Dat er toch meer moeten worden gewonnen dan aanvankelijk begroot, komt doordat er meer marktvraag is. In september neemt demissionair minister Bas van ’t Wout (EZK) een definitief besluit over de gaswinning in het gasjaar 2021. De winning van 3,9 miljard kuub is wel een halvering ten opzichte van het huidige gasjaar, waarin 8,1 miljard kuub omhoog moet worden gehaald.
Vanaf medio 2022 moet de gaskraan in het Groningerveld dichtgaan. Dit moet de kans op aardbevingen in Groningen terugdringen. De Groningers hebben al jaren te lijden onder schade als gevolg van aardbevingen in het gebied.
Toch gaat de kraan niet definitief dicht. Als er uitzonderlijke weersomstandigheden zijn, is er wellicht toch gas uit het gebied nodig. Daarom blijven enkele winningsinstallaties stand-by staan. “Op die manier is een klein aantal stations gebruiksklaar als dat plotseling nodig is, bijvoorbeeld bij een extreem strenge winter”, schrijft Van ’t Wout.
Lees meer over: Economie Gaswinning Groningen
Toekomstige minister lijkt nu al in de nesten te zitten rond het gas in Groningen
AD 11.02.2021 Pas in de zomer van 2022 begint de parlementaire enquêtecommissie over de Groningse gaswinning met het verhoren van hoofdrolspelers in het dossier. De aankomende minister van Economische Zaken lijkt nú al in de nesten te zitten.
Zestig jaar van gaswinning, aardbevingen, leed én miljarden die in de staatskas stroomden: de gasbel onder Groningen houdt de gemoederen al decennia bezig. Vandaag is de parlementaire enquêtecommissie van start gegaan die duidelijk moet maken hoe de Groningers zó konden lijden onder de gaswinning.
Lees ook;
Welke politici namen aardbevingen als gevolg van de gaswinning voor lief? En wanneer werd duidelijk dat het opboren van gas nadelige gevolgen had? Wie wist daarvan? En waarom duurt het toch zo lang tot getroffen Groningers worden gecompenseerd?
Op die vragen, en vele andere, moet de parlementaire enquêtecommissie antwoord geven. Zo’n commissie is het zwaarste politieke middel van de Tweede Kamer. De Kamerleden in de commissie mogen informatie vorderen en kunnen getuigen onder ede verhoren.
Veel tijd nodig
,,De belangrijkste vraag is hoe dit ooit zo heeft kunnen gebeuren’’, zegt Tom van der Lee (GroenLinks), die vandaag is benoemd tot voorzitter van de commissie. ,,Hoe hebben alle voordelen van de gaswinning ertoe geleid dat we niet voldoende oog hebben gehad voor de negatieve gevolgen?’’
Het duurt tot de zomer van volgend jaar voordat de eerste openbare verhoren worden gehouden. Dat komt volgens Van der Lee doordat de onderzoeksopdracht zo groot is. ,,Het gaat over 60 jaar gaswinning. Er zijn tientallen instellingen bij betrokken geweest; ministeries, toezichthouders, de NAM, Shell, Exxon, en vele organisaties. Het gaat veel tijd kosten om alle informatie, alle stukken boven tafel te halen, te analyseren en vele gesprekken te voeren voor je getuigen openbaar kunt verhoren.’’
Zware conclusies
Het huidige kabinet besloot begin 2018 om de gaskraan in Groningen helemaal dicht te draaien. Dat terwijl het vorige kabinet, Rutte II, met minister Henk Kamp (Economische Zaken) nog recordhoeveelheden gas naar boven pompte. Terwijl toen al bekend was dat de provincie zwaar te lijden had onder aardbevingen.
In politiek Den Haag wordt rekening gehouden met zware conclusies door de commissie. Voor de minister die ná de komende Kamerverkiezingen het gasdossier onder zich krijgt, wordt nu al rekening gehouden met een vroegtijdige aftocht. De gedachte, volgens Haagse bronnen: als de overheid net als bij de toeslagenaffaire heeft gefaald, moeten er óók in het gasdossier politieke gevolgen zijn.
Stieneke van der Graaf (ChristenUnie) is gekozen tot ondervoorzitter van de parlementaire enquêtecommissie. De commissie bestaat verder uit de Kamerleden Dennis Wiersma (VVD), Roy van Aalst (PVV), Anne Kuik (CDA), Tjeerd de Groot (D66), Peter Kwint (SP), Kirsten van den Hul (PvdA) en Femke Merel van Kooten. Kamerleden die bij de komende verkiezingen niet worden herkozen, worden vervangen door een partijgenoot.
GroenLinks-Kamerlid Van der Lee leidt parlementaire enquête gaswinning
NU 11.02.2021 GroenLinks-Kamerlid Tom van der Lee is voorzitter geworden van de parlementaire enquêtecommissie die onderzoek gaat doen naar de gang van zaken rond de gaswinning in Groningen. Hij werd unaniem gekozen door de overige commissieleden.
De vondst van een groot aardgasveld in de Groningse bodem in 1959 droeg de afgelopen decennia fors bij aan de welvaart in Nederland, maar de winning van het gas veroorzaakte talloze aardbevingen in het winningsgebied. Pas heel laat kwam er aandacht voor de schade die de bewoners daardoor leden.
“Zestig jaar gaswinning heeft Nederland veel opgeleverd, maar kent, zeker voor gedupeerden, ook vele schaduwkanten”, zegt Van der Lee. Op zijn initiatief besloot de Tweede Kamer bijna twee jaar geleden dat er een parlementaire enquête moest komen.
Het doel daarvan is inzicht krijgen in hoe belangrijke besluiten rond de gaswinning in de afgelopen zestig jaar tot stand zijn gekomen en hoe verschillende belangen daarbij tegen elkaar zijn afgewogen. De parlementaire enquête is het zwaarste onderzoeksinstrument dat de Kamer daarvoor tot haar beschikking heeft. De commissie kan documenten vorderen en getuigen en deskundigen onder ede horen.
Stieneke van der Graaf (ChristenUnie) is gekozen tot ondervoorzitter. De commissie bestaat verder uit de Kamerleden Dennis Wiersma (VVD), Roy van Aalst (PVV), Anne Kuik (CDA), Tjeerd de Groot (D66), Peter Kwint (SP), Kirsten van den Hul (PvdA) en Femke Merel van Kooten-Arissen.
Verhoren vinden volgend jaar plaats
De commissie zal dit jaar nog bezig zijn met opvragen en bestuderen van schriftelijke informatie. De openbare verhoren vinden naar verwachting plaats tussen juni en oktober volgend jaar. Over twee jaar moet het onderzoeksrapport klaar zijn.
Het kabinet besloot in 2018 dat de gaswinning in Groningen helemaal moet stoppen en heeft maatregelen genomen om ervoor te zorgen dat Nederland zo snel mogelijk zonder Gronings gas kan. Naar verwachting kan de gaskraan al volgend jaar vrijwel helemaal dicht.
Lees meer over: Groningen Gaswinning Groningen
GL-Kamerlid Van der Lee voorzitter parlementaire enquete Groningen
MSN 11.02.2021 GL-Kamerlid Tom van der Lee gaat als voorzitter de parlementaire enquêtecommissie over de aardgaswinning in Groningen leiden. De commissie is donderdag officieel van start gegaan, de eerste verhoren beginnen voor de zomer van 2022.
Kamervoorzitter Khadija Arib benadrukt dat de problemen in Groningen nog niet voorbij zijn. „We hopen door de enquête lessen te trekken voor de toekomst. Ik hoop dat het een klein beetje hoop kan bieden voor de mensen in Groningen.”
De enquêtecommissie begint eerst met een onderzoek achter de schermen. Rond de zomer van 2022 beginnen de openbare verhoren. Een parlementaire enquête is het zwaarste politieke middel van de Tweede Kamer. De commissie kan informatie vorderen en getuigen onder ede horen. Begin 2023 is het onderzoeksrapport klaar.
Inkijkje
Voorzitter Van der Lee (GL) legt uit dat het onderzoek helemaal teruggaat naar het begin van de aardgaswinning in 1959. „Het doel is om inzicht te krijgen in besluitvorming en belangenafweging in de afgelopen jaren. Het onderzoek kan bijdragen aan perspectief voor de Groningers.”
In de commissie zitten verder Kamerleden Dennis Wiersma (VVD), Roy van Aalst (PVV), Anne Kuik (CDA), Tjeerd de Groot (D66), Peter Kwint (SP), Kirsten van den Hul (PvdA), Stieneke van der Graaf (ChristenUnie) en eenpitter Femke Merel van Kooten-Arissen.
BEKIJK OOK:
Drempel om geld te lenen gaat omhoog
BEKIJK OOK:
Kamer wil parlementaire enquête toeslagenaffaire, verhoren voor zomer 2022
Verkiezingen
Opvallend is dat de commissie al voor de verkiezingen wordt geïnstalleerd. Het is niet zeker of de commissieleden na de stembusgang nog wel Kamerlid zijn. Politici die niet herkozen worden mogen na de verkiezingen worden vervangen door een ander lid van de fractie. Voorzitter Van der Lee zegt dat er bewust is aangedrongen op een snelle installatie voor de verkiezingen vanwege de complexiteit van het onderzoek. „We kunnen niet anderhalve maand langer wachten.”
BEKIJK MEER VAN; verkiezingen Tom van der Lee Groningen
GL-Kamerlid Van der Lee voorzitter parlementaire enquête Groningen
NOS 11.02.2021 GroenLinks-Kamerlid Van der Lee is de voorzitter van de parlementaire enquêtecommissie naar de gaswinning in Groningen. Hij is gekozen door de andere commissieleden. De parlementaire enquête is er gekomen door een motie van zijn hand, die in maart 2019 door de hele Tweede Kamer werd aangenomen.
De commissie is vandaag geïnstalleerd. Vicevoorzitter is ChristenUnie-Kamerlid Van der Graaf. Verder zitten in de commissie de Kamerleden Van Aalst (PVV), De Groot (D66), Wiersma (VVD), Kuik (CDA), Van den Hul (PvdA), Kwint (SP) en het onafhankelijke lid Van Kooten-Arissen.
De parlementaire enquête moet inzicht geven “in de besluitvorming en belangenafwegingen van de afgelopen zestig jaar en om te komen tot waarheidsvinding” over de aardgaswinning in Groningen. Die is, volgens de voorzitter, in die periode van succesverhaal een hoofdpijndossier geworden. “De schaduwkanten, de aardbevingen en de vele gedupeerden overheersen nu het beeld.”
Openbare verhoren in 2022
De commissie wil uitzoeken hoe het zover heeft kunnen komen en welke lessen er geleerd kunnen worden. Ze begint met het opvragen van documenten, dossieronderzoek en gesprekken met deskundigen. De openbare verhoren van getuigen onder ede beginnen naar verwachting voor de zomer van 2022. Het is de bedoeling om begin 2023 het onderzoeksrapport te presenteren
Er is bewust voor gekozen om de commissie nog voor de verkiezingen in maart te laten beginnen, zei voorzitter Van der Lee, hoewel de kans bestaat dat de commissieleden niet opnieuw tot Kamerlid gekozen worden en dus al snel vervangen zullen worden. “We willen niet nog anderhalve maand wachten, want er is veel werk aan de winkel.”
BEKIJK OOK;
Parlementaire enquêtecommissie Groningen van start: ‘Moet hoop bieden’
MSN 11.02.2021 De parlementaire enquêtecommissie naar de gaswinning in Groningen is vandaag officieel van start gegaan. GroenLinks-kamerlid Tom van der Lee is gekozen tot commissievoorzitter. Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib noemde de start een belangrijk moment. “Ik hoop dat het een klein beetje hoop kan bieden voor de mensen in Groningen.”
Pas in de zomer van 2022 gaan de openbare verhoren in de parlementaire enquête van start. Dat dat zo lang moet duren, komt omdat de onderzoeksopdracht zo groot is, legt commissievoorzitter Tom van der Lee uit.
’60 jaar gaswinning’
“Het gaat over 60 jaar gaswinning. Er zijn tientallen instellingen bij betrokken geweest; ministeries, toezichthouders, de NAM, Shell, Exxon, en vele organisaties. Het gaat veel tijd kosten om alle informatie, alle stukken boven tafel te halen, te analyseren en vele gesprekken te voeren voor je getuigen openbaar kunt verhoren.”
Record gaswinning in Groningen ondanks aardbevingen
‘Hoe heeft dit kunnen gebeuren?’
De commissie gaat zich richten op de gaswinning in Groningen vanaf 1959. De opbrengsten van de gaswinning waren groot, maar de schade voor gedupeerden inmiddels ook.
“De belangrijkste vraag is hoe dit ooit zo heeft kunnen gebeuren”, zegt Van der Lee. “Hoe hebben alle voordelen van de gaswinning ertoe geleid dat we niet voldoende oog hebben gehad voor de negatieve gevolgen ervan?”
En een heel belangrijke vraag die de commissie wil beantwoorden: waarom moest het zo lang duren voor de gaskraan dicht kon? Onder minister Kamp, in kabinet Rutte II, zijn recordhoeveelheden gas gewonnen, ondanks het feit dat Groningen toen al regelmatig te maken kreeg met flinke aardbevingen.
Gaskraan kon toch dicht
Volgens minister Kamp kon Nederland niet zonder het Gronings gas. Maar onder minister Wiebes bleek de gaskraan ineens toch dicht te kunnen, en veel sneller dan gedacht.
Waar het kabinet er eerst nog vanuit ging dat de gaskraan vanaf 2030 helemaal zou dichtgaan, ziet het er nu naar uit dat er al in 2022 geen gas meer gewonnen zal worden in Groningen.
Wiebes: gaskraan ‘zo snel mogelijk’ verder dicht
‘Eindelijk antwoorden’
Het loste de problemen voor de Groningers overigens niet op. Veel bewoners zitten nog steeds vast in een onduidelijk moeras van afhandeling van schade van hun huis en de versterking ervan.
Toch denkt Van der Lee dat het belangrijk is dat de enquête nu van start gaat. “We weten nog niet hoe lang de gevolgen nog voelbaar zullen zijn. Er is echt een enorme behoefte, zeker ook in Groningen, om nu eindelijk eens antwoord te krijgen op veel prangende vragen.”
Ook denkt hij dat de enquête Groningers zelfs vooruit kan helpen. “Het kan zijn dat wij tot oordelen komen en tot nieuwe adviezen over beleid die nog een verschil kunnen maken.”
Ruim 800 schademeldingen na aardbevingen in Groningen
Cynisme
Elders in Den Haag wordt met enig cynisme vast vooruitgekeken naar de resultaten van de enquête. Rond het kabinet wordt gesuggereerd dat de bewindspersoon die in het volgende kabinet het dossier Groningen onder zich krijgt, zich maar beter kan voorbereiden op een vervroegde aftocht.
“Misschien moeten we gewoon een losse staatssecretaris voor Groningen aanstellen”, suggereerde een ingewijde eerder. “Die weet dan meteen waar hij aan toe is.”
Toeslagenaffaire
En toen het huidige kabinet zich beraadde op de politieke gevolgen van de parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslagen, werd door ingewijden ook meermaals naar de parlementaire enquête Groningen gewezen.
“Als we hierom aftreden, kunnen we over drie jaar zeker ook weer opnieuw aftreden als Groningen klaar is?” smaalde een bron toen. “Want daar is ook heel wat mis gegaan. Of moeten we dan zeggen dat Groningers minder belangrijk zijn dan de ouders in de toeslagenaffaire?”
De conclusies van de parlementaire enquête worden in 2023 verwacht.
Advies aan kabinet: ‘Crisisaanpak voor gevolgen gaswinning Groningen nodig’
RTL Nieuws; NAM Royal Dutch Shell Gaswinning Groningen
Over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 10 – nasleep
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/9024ece2-d0a6-11e9-9211-02c309bc01c1.jpg)
Ik heb het nu echt helemaal voor mekaar !!
Gaswinning in Groningen vanaf medio 2022 op nul
Niet in 2030, maar al in 2022 kan er volgens minister Wiebes worden gestopt met de gaswinning in Groningen. Het voornemen wordt met gejuich ontvangen door Groningers, lokale politici en belangenorganisaties.
Het Rijk sloot vorig jaar een deal met de twee oliemaatschappijen Shell en Exxon, die samen het Groningse gasveld exploiteren, over het beëindigen van de gaswinning in uiterlijk 2030. Die afspraken kosten de schatkist wel zo’n netto 1,7 miljard euro.
Echter, nu de gaskraan al over drie jaar dicht kan, moet de Staat daarbovenop welliswaar 90 miljoen euro extra overmaken om de misgelopen inkomsten van de twee energiereuzen te vergoeden.
Uit eerder onderzoek door de NOS, begin vorig jaar, bleek dat er nog volop mogelijkheden waren om de gaskraan in Groningen verder dicht te draaien, zonder dat de leveringszekerheid in gevaar zou komen. De Gasunie liet begin deze zomer weten toch mogelijkheden te zien om het veilige niveau van 12 miljard kuub dichterbij te brengen.
Telegraaf 05.11.2019
Op dezelfde dag stemde de Tweede Kamer over een motie, waarin het kabinet werd opgeroepen om zo snel mogelijk dat veilige niveau te halen. Dat nu wordt aangekondigd dat de gaswinning al binnen drie jaar helemaal naar nul kan, zal opnieuw verbazing wekken.
Telegraaf 17.03.2020
Al eerder verzuchtte de Groningse Commissaris van de Koning, René Paas, tegenover de NOS dat die leveringszekerheid “van elastiek” is. Want telkens bleek het mogelijk om minder gas te winnen, als de omstandigheden of de rechter daarom vroegen. En telkens bleek dat mensen en bedrijven niet in de kou kwamen te zitten.
Telegraaf 08.10.2019
Einde “Gasgebouw”
Met het geleidelijk afbouwen van het gashandelsbedrijf GasTerra start de “onvermijdelijke ontmanteling van het ‘gasgebouw’“, zo schrijft minister Wiebes van Economische Zaken in een brief aan de Tweede Kamer. En daarmee wordt na vier jaar ook uitvoering gegeven aan een advies van de Onderzoeksraad voor Veiligheid.
Er komt een sociaal plan voor de 150 medewerkers van GasTerra, het verkoopkantoor van het Groningse gas. De werkzaamheden van GasTerra worden de komende jaren geleidelijk afgebouwd, nu is besloten de gaswinning in Groningen stop te zetten.
GasTerra is de kern van het veel bekritiseerde ‘gasgebouw’; de constructie waarin de eigenaren van het Groningse gas, Shell en Exxon, met het ministerie van Economische Zaken afspraken maken over gaswinning in Groningen. Die afspraken zijn geheim.
AD 11.09.2019
Kortom
De gaswinning uit het Groningenveld daalt het komende gasjaar naar 11,8 miljard Nm3. Daarmee komt de winning onder het door Staatstoezicht op de Mijnen geadviseerde niveau van 12 miljard Nm3. Naar verwachting zal de gaswinning in Groningen vanaf medio 2022 op nul uitkomen.
Telegraaf 14.02.2020
Bij de maximale gaswinning van 12 miljard kubieke meter daalt het risico op aardbevingen in Groningen tot een aanvaardbaar niveau stelt het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM). De grens werd gesteld na de zware beving begin 2018 bij Zeerijp.
Het dichtdraaien van de gaskraan © Ministerie van Economische Zaken
Strenge winter
De Tweede Kamer had het kabinet voor de zomer opgeroepen de gaswinning zo snel mogelijk onder dat niveau te brengen.
Telegraaf 22.02.2020
Wiebes benadrukt wel dat het in het geval van een strenge winter nodig kan zijn dat ook na 2022 nog gas moet worden gewonnen.
Het kabinet heeft besloten om in 2022 helemaal te stoppen met de gaswinning in Groningen. Alleen in een strenge winter gaat de gaskraan in Groningen dus nog een beetje open. Maar nu gebruiken nog vrijwel alle huizen in Nederland in alle winters het Groningengas. Hoe moet dat straks?
AD 12.09.2019
De gasopslag in Norg is een belangrijke schakel in het terugbrengen van de gaswinning
Voor de wijken die al wel de komende jaren helemaal van het gas af gaan, bestaan verschillende alternatieven. Op dit moment wordt in kaart gebracht welke andere verwarmingsbron voor welke wijk het meest geschikt is. In grote steden wordt vooral gekeken naar de ontwikkeling van warmtenetten.
De productie van meer pseudo-Groningengas leidt ertoe dat er minder gas uit Groningen gewonnen hoeft te worden. Naast een hogere inzet van stikstof heeft minister Wiebes ook besloten om de gasopslag Norg te vullen met pseudo-Groningengas waardoor er minder gas uit het Groningenveld nodig is. Ook wordt er meer pseudo-Groningengas naar Duitsland geëxporteerd.
De lagere winning en de inzet van gasopslag Norg hebben ook financiële gevolgen voor de aandeelhouders van NAM, Shell en ExxonMobil. In het vorig jaar gesloten Akkoord op Hoofdlijnen is afgesproken dat bij een substantiële wijziging van de gaswinning nieuwe afspraken worden gemaakt.
De gesprekken daarover zijn naar verwachting volgend voorjaar 2020 afgerond.
Meer: Aardbevingen Groningen BB
Dossier “Gaswinning Groningen” AD
Dossier Gaswinning NU
Dossier; Gaswinning
Provincie Groningen; Nieuws
lees: Kamerbrief over immateriele schade door gaswinning Groningen 21.02.2020
lees: ‘Iets van erkenning’ Vergoeding van immateriele schade in Groningen
lees: Reactie op advies van commissie Immateriele schade 27.01.2020
lees: kamerbrief over raming gaswinning groningen 2020-2021 en verder 21.02.2020
lees: bijlage advies leveringszekerheid voor benodigde groningen volumes en capaciteiten
lees: bijlage advies uitgangspunten operationele strategien en hra voor het gasjaar 2020-2021
lees: bijlage capaciteitsstudie ten behoeve van het sluiten van het groningenveld
lees: bijlage eindrapport validatie van het gts advies van 31 januari 2020
lees: bijlage mijnraadadvies proces advisering vaststellingsbesluit groningen
lees: bijlage task force monitoring l gas market
lees: bijlage verzoek tot voorstellen operationele strategie voor het gasjaar 2020-2021
lees; Vragen/antwoord bij Landelijke aanpak Mijnbouwschade 20.12.2019
lees: kamerbrief over oplossing tekort scholenprogramma groningen 19.12.2019
lees: De sociale impact van de gaswinning in Groningen metingen juni en september 2019 16.12.2019
lees: Wetsvoorstel Wijziging Gaswet betreffende het beperken van de vraag naar laagcalorisch gas van grote afnemers 06.11.2019
lees: Memorie van Toelichting Wetsvoorstel inzake het beperken van de vraag naar laagcalorisch gas van grote afnemers 06.11.2019
lees: Kamerbrief Overdracht taken ‘Groningen’ van EZK naar BZK 16.10.2019
Bijlage 1 Verantwoordelijkheden versterking Groningen
Bijlage 2 Cijfers versterkingsoperatie
Bijlage 3 Voortgang van versnelling van de versterking
lees: Kamerbrief Geleidelijke afbouw GasTerra Tweede_kamer 07.10.2019
lees; Voortgang schadeafhandeling Groningen 26.09.2019
lees; Bescherm en Herstelplan Gas 11.09.2019
lees: Kamerbrief Gaswinningsniveau Groningen in 2019-2020 10.09.2019
lees: Bijlage 1 Advies GTS Finaal advies inzake maatregelen reductie Groningenproductie
lees: Bijlage 2 Advies GTS aanvullende analyse inzet stikstof boven het planmatige niveau
lees: Bijlage 4 Advies ACM 100 procent stikstofinzet
lees: Bijlage 5 Validatie DNV GL
lees: Bijlage 6 Definitief vaststellingsbesluit Groningen gasveld 2019-2020
lees: Bijlage 7 Definitief instemmingsbesluit gasopslag Norg
lees: Bijlage 8 Interim akkoord afbouw gaswinning Groningenveld
lees: Bijlage 9 SEO rapport Verlaging van gaswinning tot beneden het niveau van leveringszekerheid
lees: Kamerbrief Verkenning maatregelen om gaswinning Groningen te verlagen naar 12 miljard Nm3 in het gasjaar 2019-2020 17.06.2019
lees: Bijlage 1 Ontwerp vaststellingsbesluit Groningen gasveld 2019-2020
lees: Bijlage 2 Voorlopig advies over maatregelen om de Groningenproductie te reduceren 11.06.2019
lees: Kamerbrief Stuwmeerregeling Groningen 13.06.2019
lees: Kennisgeving Staatscourant instemmingsbesluit gaswinning Pieterzijl-Oost 12.06.2019
lees ook: Brief Eric Wiebes 03.06.2019
lees; kamerbrief over gaswinning uit kleine velden 30.05.2018
zie ook: Over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 9 – nasleep
zie ook: PvdA over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 8 – nasleep
zie ook: PvdA over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 7 – nasleep
zie ook: PvdA over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 6 – nasleep
zie ook: PvdA over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 5
zie ook: PvdA over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 4
zie ook: PvdA-leider Diederik Samsom over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 3
zie ook: PvdA-leider Diederik Samsom over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 2
zie ook: PvdA-leider Diederik Samsom over de Rooie vanwege het Schaliegas – deel 1
Shell en Exxon willen meer geld voor stopzetting gaswinning Groningen
NU 26.05.2020 Oliebedrijven Shell en ExxonMobil en het kabinet zijn het niet eens geworden over de hoogte van de compensatie voor de stopzetting van de gaswinning in Groningen, schrijft minister Eric Wiebes (Economische Zaken) dinsdag in een brief aan de Tweede Kamer.
Het gaat om een vergoeding van de kosten voor de gasopslag in Norg en de lagere inkomsten vanwege de versnelde afbouw van de gaswinning.
“Partijen zijn er helaas niet in geslaagd om langs de weg van onderhandeling op alle punten tot overeenstemming te komen”, schrijft Wiebes. Daarom wordt de zaak voorgelegd aan een onafhankelijk arbitragepanel.
De gaswinning in Groningen wordt in 2022 in plaats van in 2030 stopgezet. Voor de gasopslag in Norg geldt de principeafspraak dat de opslag tot september 2027 wordt gebruikt. Over de extra kosten die daarbij komen kijken, worden de partijen het niet eens. Het arbitragepanel moet dat nu gaan berekenen.
De gemiste inkomsten vanwege de snellere afbouw van de gaswinning vormen een ander twistpunt. Shell en ExxonMobil, die in Groningen opereren onder de vlag van de NAM, willen een vergoeding. De Staat wil daar juist niet voor betalen. Ook deze kwestie wordt voorgelegd aan het arbitragepanel.
Shell en ExxonMobil krijgen 90 miljoen voor gemiste inkomsten
In september vorig jaar sloten Wiebes en de NAM een voorlopig akkoord over de versnelde afbouw. Daarin is afgesproken dat Shell en ExxonMobil 90 miljoen euro zouden krijgen ter compensatie. Vorige week oordeelde de Algemene Rekenkamer nog dat het onduidelijk is waaraan dat bedrag precies is uitgegeven.
Wiebes wil de Kamer alleen achter gesloten deuren inlichten over het vervolgproces. “Ik hecht aan vertrouwelijkheid gelet op de procespositie van de Staat in arbitrage”, aldus de bewindsman.
Lees meer over: Politiek Economie Gaswinning Groningen
Kabinet en oliemaatschappijen worden het niet eens over vergoeding NAM
NOS 26.05.2020 Het kabinet en de oliemaatschappijen Shell en ExxonMobil hebben een groot conflict over de schadevergoeding voor het afbouwen van de gaswinning in Groningen. Het kabinet wil de gaskraan in Groningen in 2022 al sluiten. Een deel van het gas blijft daardoor in de grond.
Shell en ExxonMobil, de eigenaren van de NAM, lopen hierdoor inkomsten mis. Ze eisen een schadevergoeding van honderden miljoenen euro’s. Minister Wiebes van Economische Zaken vindt dat onredelijk. De partijen gaan het conflict nu voorleggen aan een onafhankelijke arbitragecommissie.
Er zit nog voor 70 tot 80 miljard euro gas in de Groningse grond. De NAM heeft als eigenaar van het Groningengas bij het Akkoord op Hoofdlijnen in 2018 al afstand gedaan van de winning van de resterende 450 miljard m3. Toen was het plan nog om de gaswinning in 2030 te stoppen, maar inmiddels is dat naar voren gehaald naar 2022. De oliemaatschappijen kunnen daardoor nog minder gas winnen en eisen daarvoor naar eigen zeggen een marktconforme vergoeding. Minister Wiebes kende eerder een voorschot van 90 miljoen euro toe.
Uiterst ongemakkelijk
Al maanden onderhandelt minister Wiebes met ExxonMobil en Shell over de schadevergoeding. Achter de schermen valt te horen dat het hard tegen hard gaat. Partijen staan lijnrecht tegenover elkaar.
Minister Wiebes zit erg in zijn maag met de opstelling van de oliemaatschappijen. In de Tweede Kamer liet hij zich eerder ontvallen dat hij de schadevergoeding van 90 miljoen al ‘uiterst ongemakkelijk’ vindt. Hij kondigde toen al aan om arbitrage aan te vragen als de uitkomst van de onderhandelingen “onredelijk” zou zijn. Dat is nu het geval.
Verschillende partijen in de Tweede Kamer, zowel van coalitie als van oppositie, spreken schande van de opstelling van Shell en ExxonMobil. “Het zou de oliemaatschappijen sieren als ze de veiligheid van de Groningers voorop zouden stellen in plaats van hun eigen winsten”, zegt CDA-Kamerlid Agnes Mulder.
Geen cent
PvdA’er Henk Nijboer noemt het “wezensvreemd dat ExxonMobil en Shell het onderste uit de kan willen. Wat mij betreft procedeert de staat desnoods door tot de hoogste rechter en krijgen ze geen cent.” De VVD vreest juist voor een jarenlange juridische strijd als het kabinet niet betaalt.
In de arbitrage gaat het ook over de vraag of de overheid een vergoeding moet betalen voor het gebruik van de gasopslag in Norg tot zeker 30 september 2027. Het opslaan van gas is nodig om de gaskraan dicht te kunnen draaien, zonder dat de leveringszekerheid in gevaar komt, bijvoorbeeld bij een strenge winter.
Arbitrage
In een reactie zegt Shell achter het besluit te staan om de gaswinning in Groningen versneld af te bouwen, ook al leidt dat wel tot extra kosten en gederfde inkomsten. “Het Groningen dossier is complex, met langlopende contracten met het buitenland, leveringszekerheid en veel betrokken partijen, ook financieel.”
Om die reden is ook besloten om de compensatie voor gederfde inkomsten en kosten via arbitrage voor te leggen aan onafhankelijke deskundigen. “We zullen ons uiteraard neerleggen bij de uitspraak van de arbiter”, aldus Shell.
BEKIJK OOK;
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d6a8f08a-6c7a-11ea-b2e8-02c309bc01c1.jpg)
92 schademeldingen na aardbeving in Gronings Zijldijk
NU 02.05.2020 Nadat er in de nacht van vrijdag op zaterdag een aardbeving plaatsvond in het Groningse Zijldijk, zijn er 92 schademeldingen binnengekomen bij het schadeloket van de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMG). Ter vergelijking: dat is het dubbele van het aantal meldingen dat vorige week zaterdag werd gedaan.
De aardbeving vond plaats op 3 kilometer diepte en had een magnitude van 2.5. “Na inspectie bleek dat er geen preventieve veiligheidsmaatregelen nodig waren”, aldus TCMG zaterdagavond.
Dit is de zwaarste aardbeving sinds juni 2019, toen er in Wildrum een beving met dezelfde magnitude werd waargenomen. De zwaarste beving ooit in Groningen was die in Huizinge op 16 augustus 2012.
02 mei 2020 om 05:13 #Zijldijk (Loppersum) M=2.5 https://t.co/PgILmkfK4r #aardbeving
Avatar
Auteur AardbevingNL
Sinds jaren negentig meer dan duizend bevingen
De provincie Groningen heeft al jarenlang te maken met aardbevingen als gevolg van de gaswinning in het gebied. Sinds de jaren negentig hebben meer dan duizend aardbevingen in het noorden plaatsgevonden.
Na talloze jaren van strijd door de Groningers – die gebukt gaan onder schade aan hun panden en psychische klachten als gevolg van de aardbevingen – nam het kabinet pas in 2018 een langverwachte beslissing: de gaswinning wordt fors verminderd en moet voor 2030 stilgelegd zijn.
Onduidelijk is echter of de problemen hiermee zijn opgelost: niemand weet welk effect het verminderen van gaswinning zal hebben.
Zo ontstaan aardbevingen in Groningen
Lees meer over: Gaswinning Groningen Binnenland
De aardbevingsvlag hangt uit. “Helpt niks, maar toch”, aldus een bewoonster. Jolanda Jager | Twitter
92 schademeldingen na aardbeving in Gronings Zijldijk
NOS 02.05.2020 Bij het schadeloket in het aardbevingsgebied in Groningen zijn 92 schademeldingen binnengekomen na de beving bij Zijldijk. Dat is bijna het dubbele van wat gebruikelijk is op een zaterdag, meldt de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen.
Het KNMI registreerde om 05.13 uur vanochtend een aardbeving van 2,5 vlak bij het dorp, een kilometer of 10 ten noordoosten van Loppersum. Over de aard van de schade is nog niets bekend.
Alle mogelijk acuut onveilig situaties zijn geïnspecteerd. Nergens waren preventieve veiligheidsmaatregelen nodig, meldt de commissie.
Harde knal en gekraak
“Een harde knal en gekraak”, zo beschrijft Sanne uit buurtschap Oosternieland wat er gebeurde, eerder vandaag bij RTV Noord. “Ik was net wakker, dus kon het niet meteen thuisbrengen. De bovenverdieping trilde. Mijn man werd er ook wakker van en zei dat het voelde alsof iemand tegen het huis aan reed. Daarna bleef het stil. Je wordt er een beetje moedeloos van.”
‘Ik hoorde een enorme doffe knal en een halve seconde later verschoof alles’
Ook in Zandeweer schrok een inwoner wakker. “Ik hoorde gerommel, gevolgd door een heftige beving. De glazen in de kast stonden te trillen en de hond en katten vlogen door het huis”, zegt ze.
De beving van vanochtend vroeg was de zwaarste sinds 9 juni 2019, toen de aarde bij Wirdum trilde. Ook die beving had een kracht van 2,5. De zwaarste ooit in het aardbevingsgebied is die bij Huizinge (3,6) op 16 augustus 2012.
Bewoner Gerard Groothuis inspecteert zijn huis na de aardbeving RTV Noord
Bekijk ook;
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/533cbaf4-8c98-11ea-9f17-02d1dbdc35d1.jpg)
Bijna honderd schademeldingen na aardbeving Zijldijk
Telegraaf 02.05.2020 Sinds de aardbeving zaterdagochtend vroeg bij het Groningse Zijldijk zijn er tot 18.00 uur 92 schademeldingen gedaan. Dat is bijna het dubbele van wat gebruikelijk is op een zaterdag, meldt de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMG). Rond het middaguur stond het aantal meldingen op 53.
Uit de directe omgeving van de beving kwamen zo’n twintig meldingen binnen. De meldingen over mogelijk acuut onveilige situaties, zijn geïnspecteerd. Er waren geen preventieve veiligheidsmaatregelen nodig, aldus de commissie.
De beving bij Zijldijk vond om 05.13 uur plaats en had volgens het KNMI een kracht van 2.5. De TCMG handelt de schade af die is veroorzaakt door de gaswinning in het Groningenveld of de gasopslag in Norg.
Bekijk ook:
Aardbeving van 2.5 bij Zijldijk in Groningen
Bekijk meer van; aardbeving Zijldijk TCMG Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b298c9f8-8c2e-11ea-812c-0255c322e81b.jpg)
Aardbeving van 2.5 bij Zijldijk in Groningen
Telegraaf 02.05.2020 In het noordoosten van Groningen heeft zaterdagochtend om ongeveer 05.15 uur een aardbeving plaatsgevonden. De beving had volgens automatische metingen van het KNMI een kracht van 2.5 en was op een diepte van 3 kilometer. Het epicentrum lag in de buurt van Zijldijk.
Op Twitter melden meerdere mensen dat ze de beving hebben gevoeld. Inwoners van onder andere Uithuizen, Oldenzijl en in ’t Zandt maken melding van de beving.
De zwaarste aardbeving ooit in Nederland was in 1992 bij Roermond. Die had een kracht van 5.8. De zwaarste gasaardbeving in Groningen gebeurde in 2012 bij het dorp Huizinge, met een kracht van 3.6.
Bekijk meer van; aardbeving Zijldijk Groningen
Aardbeving bij Gronings dorp Zijldijk
NOS 02.05.2020 Bij het Groningse dorp Zijldijk is vannacht een aardbeving geweest. Het KNMI meldt dat de beving een kracht had van 2,5.
Inwoners van de dorpen Uithuizen, Oldenzijl en ’t Zandt hebben de aardschok gevoeld, meldt de regionale omroep RTV Noord. Ook in Zandeweer schrok een inwoonster ’s nachts wakker. “Ik hoorde gerommel, gevolgd door een heftige beving. De glazen in de kast stonden te trillen en de hond en katten vlogen door het huis.”
Ook een inwoner van Zijldijk hoorde een “enorme doffe knal”, vertelt hij aan RTV Noord:
‘Ik hoorde een enorme doffe knal en een halve seconde later verschoof alles’
Het is de eerste aardbeving in ruim een maand tijd in Groningen met een grotere kracht dan 2. Op 22 maart werd er bij Krewerd een beving met een kracht van 2,3 gemeten, meldt de regionale omroep.
De zwaarste beving in Groningen was in 2012 bij Huizinge, met een kracht van 3,6.
Bekijk ook;
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/99b21b30-8911-11ea-8404-0255c322e81b.jpg)
Schade aan een boerderij in het Groningse Wirdum. (archiefbeeld). Ⓒ ANP
Groningers melden schade niet door negatieve ervaringen
Telegraaf 28.04.2020 Het aantal schademeldingen door aardbevingen in de provincie Groningen had veel hoger gelegen als een deel van de schademelders niet was afgehaakt vanwege negatieve ervaringen uit het verleden. Dat melden Katherine Stroebe en Tom Postmes, die namens de Rijksuniversiteit Groningen onderzoek doen naar de sociaal-psychologische gevolgen van de aardbevingen.
Driekwart van de mensen meldt schade als zij die ontdekken. De andere 25 procent meldt de schade niet meteen of zelfs helemaal niet. Een deel is afgehaakt door eerdere ervaringen met de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), het Centrum Veilig Wonen (CVW) en de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMG), aldus de onderzoekers.
„Het is zorgelijk dat juist zij afhaken. Hun vertrouwen terugwinnen lijkt ons cruciaal”, aldus Stroebe.
Ondanks de afhakende Groningers is het aantal meldingen sinds de beving van 22 mei 2019 in Westerwijtwerd wel flink toegenomen. In een eerdere periode met veel schademeldingen, rond 2015, waren er meer aardbevingen. Dat is nu niet het geval. De recente toename, van 400 meldingen per week in het najaar van 2019 tot 800 per week nu, komt volgens de onderzoekers deels omdat particuliere verhuurders meer schade melden. Woningcorporaties en woningeigenaren melden ook vaker schade.
„Groningers lijken een inhaalslag te maken”, zegt een woordvoerder van de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen in reactie op het onderzoek. „Wij concluderen nu, met alweer een verdubbeling van het aantal schademeldingen ten opzichte van het najaar, dat de huidige nog hogere aantallen schademeldingen waarschijnlijk blijvend zijn. Op adressen waar sinds 2012 geen schade werd gemeld, gebeurt dat nu voor het eerst wel. De TCMG gaat ruimhartiger om met het effectgebied van aardbevingen.”
BEKIJK MEER VAN; aardbeving Katherine Stroebe Groningen Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen
Wiebes: Groningen snel veiliger door verlaging gaswinning
NOS 31.03.2020 Groningen lijkt snel veiliger te worden nu er minder gas wordt gewonnen. Uit de jaarlijkse risicoanalyse van de gaswinning in Groningen blijkt dat er geen gebouwen meer zijn met een verhoogd risico op instorting, een zogenoemd verhoogd risicoprofiel. Dat schrijft minister Wiebes in een brief aan de Tweede Kamer. Hij noemt dat goed nieuws, omdat veiligheid voor de burgers immers de reden is voor de afbouw van de gaswinning in Groningen.
De staat van de huizen in Groningen wordt ingedeeld in drie categorieën. Dat gebeurt om te bepalen welke panden de hoogste prioriteit hebben als het om versterking gaat. De nieuwe bevinding is opvallend omdat in de voorafgaande risicoanalyse nog 5500 panden een licht verhoogd of verhoogd veiligheidsrisico liepen.
Uit de laatste rekenmodellen, de zogenaamde HRA, blijkt dat nu nog 80 tot 160 boerderijschuren een licht verhoogd risico op instorten lopen. De verklaring hiervoor is volgens Wiebes de verlaging van de gaswinning vorig jaar onder de 12 miljard kuub. Daardoor waren er minder en minder krachtige aardbevingen.
Het aantal bevingen nam de afgelopen maand overigens weer opvallend toe. Dat kan effect hebben op nieuwe berekeningen. Het ministerie benadrukt dan ook dat de risicoanalyse de periode van 1 januari tot 31 december 2019 bestrijkt. De cijfers geven vooral aan dat de beperking van de gaswinning positieve gevolgen heeft, aldus het ministerie.
Veilig
Minister Wiebes schrijft ook dat op basis van dit model géén huizen veilig worden verklaard. Dat kan alleen na beoordeling door een bouwkundige. Er is een lijst van 26.000 te inspecteren huizen en gebouwen. De helft van die panden is al opgenomen voor een beoordeling. Bestaande toezeggingen om huizen te versterken blijven overeind.
Ook als de gaswinning is beëindigd kan het nog steeds beven in Groningen. De bevingen zullen wel afnemen in hoeveelheid en zwaarte. In een reactie op de jaarlijkse analyse laat het Staatstoezicht op de Mijnen weten dat het risico op een beving zwaarder dan 3,6 afgenomen is van 12,5 naar 5 procent. De kans op een maximale kracht van 5 of hoger, waar eerder mee gerekend werd, wordt nu nagenoeg 0 genoemd.
Bekijk ook;
- Opvallend veel lichte aardbevingen in Groningen
- ‘Ministerie negeerde jarenlang noodsignalen over versterkingsoperatie’
- Weinig Groningers met bevingsschade geloven dat versterking er komt
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/92de8afe-734b-11ea-961e-0255c322e81b.jpg)
’Groningen veiliger door afbouw gaswinning’
Telegraaf 31.03.2020 Door de afbouw van de gaswinning in Groningen is het veiligheidsrisico voor gebouwen spectaculair gedaald. Dat blijkt uit de jaarlijkse risicoanalyse.
De gaswinning in Groningen is inmiddels gedaald tot onder de 12 miljard kuub. Deskundigen stellen al jaren dat dit een veilige grens is voor de noordelijke provincie. Uit een rekenmodel (HRA) blijken er geen gebouwen meer te zijn met een verhoogd risicoprofiel. Vorig jaar waren dat er nog een paar honderd.
Wel zijn er nog 80 tot 160 schuren bij boerderijen met een licht verhoogd risico. Vorig jaar zaten nog enkele duizenden panden in deze categorie. Het Staatstoezicht op de Mijnen, de onafhankelijke waakhond, heeft de berekeningen onder de loep genomen en bevestigd.
Hoopgevend
Voor minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) zijn de cijfers hoopgevend, maar ze hebben geen effect op de operatie rond het versterken (aardbevingsbestendig maken) van huizen en gebouwen in Groningen. Het rekenmodel (HRA) is oorspronkelijk ontworpen door de NAM en werd in het verleden gebruikt als leidraad bij de versterking van gebouwen. Daar is veel discussie over geweest in Groningen, om die reden wordt het model alleen nog gebruikt om te kijken in welke volgorde gebouwen moeten worden aangepakt.
In de nieuwe werkwijze beoordelen bouwkundigen per gebouw de situatie. Er is een lijst van 26.000 huizen en andere panden die worden geïnspecteerd, ongeveer de helft is al onder de loep genomen door een deskundige.
Dertig jaar
De ministeries van Economische Zaken en Klimaat en Binnenlandse Zaken benadrukken dat de versterking ongewijzigd door blijft gaan. De berekeningen van de HRA worden dus vooral gebruikt als indicatie voor de veiligheidssituaties. Wiebes: „Het is goed nieuws dat de berekeningen in elk geval laten zien dat Groningen snel veiliger lijkt te worden door het verlagen van de gaswinning. Dit zal zich de komende jaren voortzetten nu de gaswinning jaarlijks verder daalt.”
In een nieuwe wet is vastgelegd dat de beweging van de bodem in Groningen nog tot dertig jaar na het einde van de gaswinning moet worden gemonitord en onderzocht.
BEKIJK MEER VAN; overheidsbeleid energie en hulpbronnen Eric Wiebes Groningen Ministerie van Economische Zaken en Klimaat
Opvallend veel lichte aardbevingen in Groningen
NOS 23.03.2020 Het aantal aardbevingen in de provincie Groningen is de afgelopen dagen opvallend toegenomen. Vannacht waren er twee lichte bevingen in Krewerd en Thesinge. Die volgden op een beving gisteravond van 2,3, ook al in Krewerd. De beving van gisteravond was de zwaarste van de elf aardbevingen die de afgelopen maand door het KNMI zijn gemeten boven het Groninger gasveld.
Bij de Veiligheidsregio Groningen merken ze dat de recente bodembewegingen vragen oproepen in de provincie. Mensen willen weten of en wat voor hulp er beschikbaar is bij een zware aardbeving, nu hulpverleners ook druk zijn met het coronavirus.
Grootschalige opvang
Via hun website probeert de veiligheidsregio mensen gerust te stellen: “Mocht na een zware aardbeving of een andere grote calamiteit grootschalige opvang nodig zijn, dan gelden in Groningen dezelfde richtlijnen als in de rest van Nederland. Voorop staat dat bij opvang wordt voldaan aan de richtlijnen die gelden voor het bestrijden van het coronavirus.”
Hoe eventuele noodopvang eruit gaat zien is lastig te zeggen, vertelt woordvoerder Marleen Hanenberg van de veiligheidsregio. Het is niet te voorspellen in welk dorp een eventuele zware aardbeving zal plaatsvinden. “Het zal per dorp maatwerk zijn”, legt Hanenberg uit.
In de ene plaats is wel al een versterkt, aardbevingsbestendig verzamelgebouw om als het nodig is mensen op te vangen, in de andere nog niet. Complicerende factor is dat gedupeerden nu misschien niet bij familie of vrienden terechtkunnen, vanwege het heersende coronavirus. Volgens Hanenberg is de veiligheidsregio goed voorbereid op een zware aardbeving, in combinatie met een grote uitbraak van het virus in de regio.
Grenswaardes
De toezichthouder op de Groningse gaswinning, het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM), zegt dat er geen reden is tot extra zorg. “De samenloop van al die bevingen is opvallend, maar op dit moment is er geen reden om in te grijpen. Er zijn geen grenswaardes overschreden”, laat het SodM weten. Wel houdt het de aardbevingen nauwlettend in de gaten.
Op aandringen van de toezichthouder is de gasproductie in Groningen al sterk verminderd. Het SodM ziet geen mogelijkheden om de veiligheidsrisico’s verder te verlagen.
Eerder deze maand maakte minister Wiebes van Economische Zaken bovendien bekend dat er nu al minder gas is gewonnen dan de planning was. Dat komt vooral door de warme winter, waardoor huishoudens minder gas nodig hadden. Volgens de Gasunie is, ondanks het massale thuiswerken, het binnenlands gasverbruik op dit moment op het niveau dat gebruikelijk is voor deze tijd van het jaar.
Schade
Afgelopen week kwamen er bij het schadeloket voor Groningers (TCMG) ruim 500 nieuwe schademeldingen binnen. Vanuit Krewerd en omgeving zijn er na de recente bevingen maar acht meldingen binnengekomen, maar volgens het schadeloket zou dat met de coronacrisis te maken kunnen hebben. De TCMG komt voorlopig niet bij gedupeerden langs om de schade op te nemen. Mogelijk wachten mensen daarom met het doen van meldingen.
Vorig jaar bijna 27.000 schademeldingen in Groningen
MSN 23.03.2020 Vorig jaar werden in totaal 26.798 meldingen gedaan van schade door aardbevingen in de provincie Groningen. Dat blijkt uit het jaarverslag van de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMG) dat maandag is gepubliceerd. Dat is volgens de organisatie “een enorme stijging” ten opzichte van het jaar daarvoor. Eind 2018 ging het om zo’n 150 meldingen per week, eind vorig jaar waren dat er 700.
In 2019 werden de meeste meldingen gedaan in de gemeente Groningen, maar ook in Veendam en Noordenveld werd veel schade gemeld.
“De groei van schademeldingen zien wij als positief. Die toont dat steeds meer gedupeerden zich bewust worden van het feit dat zij recht op schadevergoeding hebben”, zegt Bas Kortmann, voorzitter van de TCMG. Het aantal mensen bij wie de schade werd opgenomen, steeg ook explosief. In 2019 werden 24.191 meldingen afgehandeld, het jaar daarvoor waren dat er nog 3.666. Vorig jaar werd 139,5 miljoen euro aan schadevergoedingen toegekend.
Aardbeving van 2,3 bij Krewerd in Groningen
Telegraaf 22.03.2020 In de buurt van Krewerd (Groningen) is zondagavond een aardbeving met een kracht van 2,3 geweest. Het KNMI meldt dat de beving op 3 kilometer diepte was.
Begin deze maand was er een aardbeving in de buurt van het Groningse Wagenborgen. Die had een kracht van 2,1. Dat was toen de tiende en zwaarste beving van dit jaar.
De zwaarste aardbeving ooit in Nederland was in 1992 bij Roermond. Die had een kracht van 5,8. De zwaarste gasaardbeving in Groningen gebeurde in 2012 bij het dorp Huizinge, met een kracht van 3,6.
Aardbeving van 2,3 bij Krewerd in Groningen
MSN 22.03.2020 In de buurt van Krewerd (Groningen) is zondagavond een aardbeving met een kracht van 2,3 geweest. Het KNMI meldt dat de beving op 3 kilometer diepte was.
Begin deze maand was er een aardbeving in de buurt van het Groningse Wagenborgen. Die had een kracht van 2,1. Dat was toen de tiende en zwaarste beving van dit jaar.
De zwaarste aardbeving ooit in Nederland was in 1992 bij Roermond. Die had een kracht van 5,8. De zwaarste gasaardbeving in Groningen gebeurde in 2012 bij het dorp Huizinge, met een kracht van 3,6.
NABETALING VOOR GEDUPEERDEN AARDBEVINGEN GRONINGEN
BB 17.03.2020 Tachtig aanvragen voor een nabetaling vanwege aardbevingsschade in Groningen zijn goedgekeurd door de provincie. Twaalf zaken moeten nog worden onderzocht en 101 zaken zijn afgekeurd.
Niet genoeg geld gegeven
De nabetaling van de NAM is gemiddeld 4369,41 euro en is bedoeld om de werkelijke kosten voor het herstellen van de schade te dekken. De NAM heeft deze mensen in 2018 niet genoeg geld gegeven om de herstelkosten volledig te dekken
‘Oude gevallen’
De groep van tachtig mensen stond op een lijst van 6000 ‘oude gevallen’. Zij konden tussen 6 januari en 1 maart een aanvraag indienen voor de nabetaling. Van de 101 afgewezen aanvragen stonden er 81 niet op de lijst van 6000 oude gevallen. De andere twintig stonden wel op de lijst, maar hebben het aanbod van de NAM niet geaccepteerd. (ANP)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/3f9784d4-683f-11ea-b2fd-0217670beecd.jpg)
Tachtig gedupeerden aardbevingen Groningen krijgen nabetaling
Telegraaf 17.03.2020 Tachtig aanvragen voor een nabetaling vanwege aardbevingsschade in Groningen zijn goedgekeurd door de provincie. Twaalf zaken moeten nog worden onderzocht en 101 zaken zijn afgekeurd.
De nabetaling van de NAM is gemiddeld 4369,41 euro en is bedoeld om de werkelijke kosten voor het herstellen van de schade te dekken. De NAM heeft deze mensen in 2018 niet genoeg geld gegeven om de herstelkosten volledig te dekken.
De groep van tachtig mensen stond op een lijst van 6000 „oude gevallen.” Zij konden tussen 6 januari en 1 maart een aanvraag indienen voor de nabetaling.
Van de 101 afgewezen aanvragen stonden er 81 niet op de lijst van 6000 oude gevallen. De andere twintig stonden wel op de lijst, maar hebben het aanbod van de NAM niet geaccepteerd.
BEKIJK MEER VAN; Groningen NAM
Tachtig gedupeerden aardbevingen Groningen krijgen nabetaling
MSN 17.03.2020 Tachtig aanvragen voor een nabetaling vanwege aardbevingsschade in Groningen zijn goedgekeurd door de provincie. Twaalf zaken moeten nog worden onderzocht en 101 zaken zijn afgekeurd.
De nabetaling van de NAM is gemiddeld 4369,41 euro en is bedoeld om de werkelijke kosten voor het herstellen van de schade te dekken. De NAM heeft deze mensen in 2018 niet genoeg geld gegeven om de herstelkosten volledig te dekken.
De groep van tachtig mensen stond op een lijst van 6000 “oude gevallen”. Zij konden tussen 6 januari en 1 maart een aanvraag indienen voor de nabetaling.
Van de 101 afgewezen aanvragen stonden er 81 niet op de lijst van 6000 oude gevallen. De andere twintig stonden wel op de lijst, maar hebben het aanbod van de NAM niet geaccepteerd.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2ee25812-6399-11ea-9015-0255c322e81b.jpg)
Rutte: versterking huizen bevingsgebied gaat ’tergend langzaam’
Telegraaf 11.03.2020 Premier Mark Rutte vindt dat de versterking van woningen met aardbevingsschade in het Groningse Appingedam „tergend langzaam” gaat. Dat komt volgens hem door de omvang van het probleem: „Zo veel huizen, zo veel logistiek en zo veel emoties.”
Er wordt door „zo veel lieve mensen” aan gewerkt, „daarom is het fijn dat we nu stappen zien”, zei de premier woensdag tijdens zijn bezoek aan een nieuwbouwproject in Appingedam. Op deze locatie komt een van de eerste gasvrije wijken van Groningen.
Bewoners reageren wisselend op het bezoek van de premier aan het Groningse dorp. „De woede is weg, maar ik ben erg teleurgesteld”, zei een van de bewoners. „Maar er is veel veranderd door de ingreep van het kabinet, ten goede”, vult een andere bewoner aan. Zij woonden beiden waar nu het nieuwbouwproject plaatsvindt. „Het is vreemd om te zien, maar uiteindelijk krijgen we er een mooie nieuwe woning voor terug.”
Minister Eric Wiebes (Economische Zaken) meldde in 2019 dat de gaswinning in Groningen een stuk eerder gaat stoppen. De gaswinning zorgt voor aardbevingen in Noord-Nederland, waardoor veel huizen van Groningers schade opliepen.
Vorig jaar kondigde het kabinet aan dat de gaswinning in Groningen al in 2022 kan stoppen, in plaats van uiterlijk 2030 zoals eerst gedacht. Volgens Wiebes zou 2019 het ’jaar van de uitvoering’ worden op het gebied van versterking. Maar veel partijen in de Tweede Kamer uiten juist kritiek dat dit veel te langzaam gaat.
BEKIJK MEER VAN; overheid huisvesting en stedenbouw natuurramp bouw en vastgoed Appingedam Groningen
Rutte: ‘Complexe hersteloperatie Groningen gaat nog veel te langzaam’
NU 11.03.2020 Er zit schot in de zaak met het herstellen en herbouwen van huizen die zijn beschadigd door de aardbevingsschade in Groningen, maar het gaat nog te langzaam, stelt premier Mark Rutte woensdag tijdens een bezoek aan de provincie.
“Het gaat veel te langzaam”, zegt Rutte over de hersteloperatie. Hij bezoekt een wijk in het Groningse Appingedam waar nieuwe, aardbevingsbestendige woningen worden gebouwd, nadat de oude huizen moesten worden gesloopt vanwege de bevingsschade.
Dat ligt niet aan de mensen die bij de bouw betrokken zijn, maar door de “enorme complexiteit” van het probleem. “Het gaat om zo veel huizen, zo veel logistiek, zo veel emotie, zo veel gezinnen die allemaal in een specifieke situatie zitten. Dat gaat gewoon langzaam”, aldus de premier.
Eerder op de dag ging Rutte in gesprek met een ouder paar dat in een zogenoemde wisselwoning woont. Hun oude woning is gesloopt, de heipalen van hun nieuwe huis gaan de grond in. Voor de Kerst hopen zij er te wonen.
Goed geregeld, vindt het echtpaar. “Heel indrukwekkend”, zegt Rutte over die positieve houding. “Ik had er misschien anders bijgezeten. Maar zij blijven vrolijk.”
Inwoner Appingedam: ‘Mijn leven staat gewoon stil’
Niet iedereen deelt complimenten uit. Richard Hoekstra (49) woont pal naast de bouwplaats, maar zijn huis kan tot zijn verbazing gewoon blijven staan. “De wijk voor mij gaat plat, de wijk achter mij gaat plat. Maar wij horen helemaal niks”, zegt hij tegen Rutte.
De premier kan alleen antwoorden dat de bouw eindelijk begint. “Dat is het positieve. Maar ik begrijp dat u wilt weten waar u aan toe bent.”
Hoekstra blijft teleurgesteld achter. “Ik wilde weg uit Appingedam, maar ik krijg mijn huis niet verkocht. Eigenlijk staat je leven gewoon stil.”
Jannie Ebels (57) zit eveneens in een wisselwoning, wachtend op haar nieuwe woning. Zij houdt een dubbel gevoel over aan het herstelproces. “De nieuwe huizen gaan van het gas af en worden aardbevingsbestendig. Super.”
Tegelijkertijd ziet Ebels dat de saamhorigheid in haar wijk, waar ze al 23 jaar woont, verdwijnt. “Er is wantrouwen tussen de bewoners. De een krijgt meer geld voor het nieuwe huis dan de ander, maar we krijgen te horen dat je het daar niet onderling over mag hebben. Dit was een hechte gemeenschap. Nu is er meer kapot dan alleen de huizen.”
Rutte ‘Zorgen dat mensen niet tussen wielen van de staat terechtkomen’
Rutte is “gematigd optimistisch” over de toekomst van Groningen. Hij ziet potentie in de economische groeimogelijkheden van de provincie. Tegelijkertijd blijven de aardbevingen “een gegeven”.
Rutte: “Als overheid moet je zorgen dat mensen niet het gevoel hebben door vertraging en onduidelijke structuren tussen de wielen van de staat terechtkomen.” Het herstel en de versteviging van huizen is op gang gekomen, dat moet nu worden versneld, aldus de premier.
René Paas, commissaris van de Koning in Groningen, ziet veel verandering sinds hij vier jaar geleden aan deze functie begon. “Het begon met pure frustratie bij de Groningers en Groninger bestuurders”, zegt Paas.
In de tijd dat Henk Kamp minister van Economische Zaken was vanuit Den Haag, was de hoge hoeveelheid gaswinning uit Groningen in de woorden van Paas “onaantastbaar”. Daarnaast was een stikstoffabriek van een half miljard euro om buitenlands gas geschikt te maken voor de Nederlandse markt te duur en werd er niet getornd aan bestaande gascontracten.
Paas: “Inmiddels gaat de gaswinning pijlsnel naar nul en is de eerste steen voor de stikstoffabriek gelegd.” Die veranderingen gingen gepaard met de komst van minister Eric Wiebes op het departement, merkt hij op.
Mede daardoor is de sfeer rondom het gasdossier in Groningen omgeslagen, vindt Paas. “Het kantelpunt zijn we al voorbij.”
Lees meer over: Groningen Politiek Gaswinning Groningen
‘Vleermuizen lijken belangrijker dan mensen, hier in Groningen’
NOS 09.03.2020 Gemengde gevoelens vandaag in Groningen: het is een dag van opbouw en afbraak. In Zuidbroek begint de bouw van een stikstoffabriek, met minister Wiebes en Groningse bestuurders. Zonder deze fabriek kan de gaswinning in Groningen niet stoppen in 2022.
Als alternatief voor het Groningse gas is er gas uit het buitenland nodig, dat een andere verbrandingswaarde heeft. Om het toch geschikt te maken voor Nederlandse huishoudens is stikstof nodig. Die zal worden geproduceerd in de nieuwe fabriek die in 2022 klaar moet zijn.
Maar dezelfde hoogwaardigheidsbekleders zijn 25 kilometer verderop niet welkom in het dorp Overschild. Daar gaat juist vandaag de sloophamer in de huizen die beschadigd zijn door de jarenlange gaswinning. In het 500 inwoners tellende dorp gaat zo’n 80 procent van de huizen plat.
De burgemeester van de gemeente Midden-Groningen, waaronder Overschild valt, is zelfs dringend gevraagd om weg te blijven en geen interviews te geven op locatie in het dorp. Zó groot zijn de frustraties over de sloop en de jarenlange onzekerheid over de toekomst. Veel dorpsbewoners weten nog steeds niet of en wanneer zij een nieuw huis krijgen.
Nog niet aan de beurt
Harm Jan de Vries is een van de bewoners die nog wel willen praten met de pers. De bewoners van de drie huizen die als eerste aan de beurt zijn om tegen de vlakte te gaan willen dat niet.
Het huis van het echtpaar De Vries staat schots en scheef, de muren zijn los van de vloeren. De schade werd eerst geschat op 40.000 euro, die nodig zou zijn voor het repareren van de vloer. Maar na eindeloze discussies over de daadwerkelijke kosten met de aannemer, gaswinningsbedrijf NAM (dat de schade heeft veroorzaakt) en de rechter kwamen ze er niet uit.
Uiteindelijk kregen ze te horen dat hun huis versterkt moet worden; dat kost 600.000 euro. Dat is het huis niet waard, daarom komen ze in aanmerking voor sloop en nieuwbouw. Maar hun huis staat niet boven aan de lijst van meest onveilige woningen, daarom zijn ze nog niet aan de beurt.
Het stel vreest dat als de gaswinning over twee jaar helemaal stopt, iedereen zich terugtrekt uit Groningen. En dat er dan helemaal niets meer gaat gebeuren met hun huis.
Veel vragen
Maaike de Vries zegt dat er meer aandacht is voor de schuilplaatsen van vleermuizen dan voor hun gemoedsrust. “Vleermuizen lijken wel belangrijker dan mensen hier in Groningen”, zegt ze. Er worden overal nestkastjes geplaatst voor de dieren: hun habitat raakt immers verstoord door het slopen van panden waarin zij nestelen.
“Het gekste is nog dat er voor meer dan 30.000 euro een vleermuistoren is neergezet. Maar daar gaat geen vleermuis in, omdat er een roofvogel in is gaan zitten”, zegt De Vries geïrriteerd.
Niet alleen in Overschild zijn de frustraties groot over de afhandeling van de schades en de versterking van onveilige huizen. Ook in de rest van het aardbevingsgebied zitten gedupeerden nog met veel vragen.
NOS
Het steekt de Groninger Bodem Beweging (GBB) dat nog steeds niet bekend is wanneer de beloofde parlementaire enquête over de gaswinning in Groningen begint. Vicevoorzitter Derwin Schorren van de GBB kijkt geërgerd naar een parlementaire onderzoek dat vorige week wel is begonnen en waarin wordt gekeken hoe de overheid omgaat met zijn burgers.
Aanleiding hiervoor zijn de klachten over de Belastingdienst en uitkeringsinstantie UWV. Het onderzoek moet leiden tot een antwoord op de vraag waarom de burger de overheid niet meer vertrouwt en de menselijke maat kennelijk uit het oog is verloren.
Schorren somt de cijfers in Groningen nog maar eens op. “Ongeveer 200.000 mensen hebben schade aan hun huis; bij 100.000 daarvan gaat het om meervoudige schade. Van de toegezegde versterkingen van 26.000 huizen is slechts een fractie gerealiseerd: 1000. Daarentegen weten vele duizenden mensen nog steeds niet of hun huis veilig genoeg is, en zo niet, of hun huis versterkt gaat worden”.
Andere verbrandingswaarde
De vicevoorzitter van de belangenorganisatie vreest dat het parlementaire onderzoek als alibi gaat dienen voor het uitstellen van de enquête. De GBB roept de Tweede Kamer dan ook op om die snel in gang te zetten en te zorgen voor meer openheid en transparantie waar het gaat om de gaswinning en de gevolgen daarvan.
Bekijk ook;
- ‘Ministerie negeerde jarenlang noodsignalen over versterkingsoperatie’
- Groningse commissaris: kabinet rekte bewust gaswinning met serie onderzoeken
- Weinig Groningers met bevingsschade geloven dat versterking er komt
Wiebes geeft startsein voor bouw gasmengstation in het Groningse Zuidbroek
RO 09.03.2020 Vandaag geeft minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat het startsein voor de bouw van een mengstation voor aardgas in Zuidbroek. In deze installatie wordt stikstof uit de lucht gewonnen en gemengd met hoogcalorisch gas. Zo ontstaat laagcalorisch gas wat wél bruikbaar is voor Nederlandse consumenten en bedrijven. Dit is één van de maatregelen die ervoor zorgt dat het Groningenveld al in 2022 kan sluiten. Zuidbroek levert vanaf 2022 jaarlijks 7 miljard kubieke meter bruikbaar aardgas op.
De opening van de bouw van de installatie van Gasunie verricht Wiebes vandaag onder andere samen met de CEO van Gasunie, de Commissaris van de Koning en de burgemeester van Midden-Groningen. De ceremonie is het heien van een eerste paal.
Het hoogcalorische gas voor het mengstation in Zuidbroek komt uit het buitenland en uit kleine gasvelden in Nederland. De installatie haalt lucht naar binnen en scheidt stikstof en zuurstof. De zuurstof verlaat de installatie en de stikstof wordt bij het hoogcalorisch gas gevoegd. Het resultaat is laagcalorisch gas, ook wel pseudo-Groningengas genoemd, wat te gebruiken is door consumenten en bedrijven.
In Nederland hebben we de komende jaren nog aardgas nodig in het kader van de energietransitie. We koken en verwarmen onze huizen bijvoorbeeld vaak nog met aardgas en hebben nog te weinig duurzame energie om nu al helemaal zonder aardgas te kunnen.
In 2022 gaat het mengstation in Zuidbroek van start en komt het eerste gas uit de installatie beschikbaar. Het maakt een reductie mogelijk van het Groningengas van ongeveer 7 miljard kuub per jaar, tot 10 miljard in een koud jaar. Dit is bijna 30% van het binnenlands verbruik. Het nieuwe mengstation komt te staan naast een bestaande installatie en gaat circa 500 miljoen euro kosten.
©Gasunie
©Gasunie
Zie ook
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/a4ef7e7e-54d3-11ea-8424-02d2fb1aa1d7.jpg)
Minister Wiebes erkent dat het niet alle problemen oplost: „Het kabinet is zich ervan bewust dat het vergoeden van schade het leed van de bevingen niet geheel kan wegnemen.’’ Ⓒ ANP
Smartengeld voor gedupeerde Groningers
Telegraaf 21.02.2020 Groningers die vinden dat ze immateriële schade hebben geleden door de aardbevingen kunnen smartengeld aanvragen. Dat heeft het kabinet besloten.
Het nieuwe onafhankelijke Instituut Mijnbouwschade Groningen gaat de voorwaarden voor de smartengeldregeling uitwerken. Rond de zomer moet er meer duidelijkheid komen. Het gerechtshof Arnhem – Leeuwarden bepaalde eerder al dat de NAM smartengeld moet betalen omdat mensen door een beving worden geraakt in hun woongenot.
Minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) erkent dat het niet alle problemen oplost: „Het kabinet is zich ervan bewust dat het vergoeden van schade het leed van de bevingen niet geheel kan wegnemen. Ook een financiële vergoeding, zoals smartengeld en vergoeding van waardedaling van huizen in het aardbevingsgebied, draagt daar maar ten dele aan bij.”
BEKIJK MEER VAN; misdaad, recht en justitie politiek aardbeving Eric Wiebes Den Haag Instituut Mijnbouwschade Groningen
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/63550cda-4782-11ea-8da6-0217670beecd.jpg)
Smartengeld voor Groningers: IMG bepaalt exacte werkwijze
RO 21.02.2020 Elke Groninger die immateriële schade heeft geleden door de aardbevingen als gevolg van de gaswinning kan een aanvraag indienen voor smartengeld. Een commissie van juridische experts heeft een advies opgesteld over een geschikte vergoedingensystematiek op verzoek van minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat.
Dit advies is direct doorgeleid naar het onafhankelijke Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) in oprichting dat vanwege hun onafhankelijkheid zelf besluit hoe zij dit advies overnemen. De komende tijd werkt IMG aan een werkwijze en wil die voor de zomer bekend maken. Dit staat in een brief die aan de Tweede Kamer is gezonden.
Het onafhankelijke IMG (opvolger van de huidige Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen) onderzoekt, ook in overleg met maatschappelijke organisaties, wat dit concreet betekent voor Groningers. De kwartiermaker van het IMG heeft hier een brief over gestuurd. Wat Groningers die in aanmerking komen moeten gaan doen, is tegen die tijd te vinden op de website van het IMG.
De Commissie Immateriële Schade met drie experts is door minister Wiebes in september ingesteld. Hun complexe opdracht was een systematiek te bedenken die zowel past binnen het schadevergoedingenrecht als aansluit bij de wensen van Groningers maar ook nog eens hanteerbaar is voor de uitvoeringsorganisatie IMG.
Afhandeling moet snel en tegelijk zorgvuldig gebeuren. Het IMG neemt behalve dit advies ook de recente uitspraak van het gerechtshof in Leeuwarden mee.
Minister Wiebes: “Het kabinet is zich ervan bewust dat het vergoeden van schade het leed van de bevingen niet geheel kan wegnemen. Ook een financiële vergoeding, zoals smartengeld en vergoeding van waardendaling van huizen in het aardbevingsgebied, draagt daar maar ten dele aan bij.
Duidelijk is dat Groningers vooral helderheid en snelheid willen over versterking van hun huizen en afhandeling van schade. Daar zet ik mij met de rest van het kabinet en met de regio maximaal voor in.”
Ruim 60 jaar heeft Nederland geprofiteerd van de opbrengsten van het Groninger gas en de gasopslag Norg. Door de winning zijn zoals bekend helaas aardbevingen ontstaan. De materiële schade werd eerst door de NAM en sinds maart 2018 door de onafhankelijke
Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen vergoed. Ook de versterking van huizen is sinds afgelopen januari bij de NCG helemaal in publieke handen gekomen.
Kamerbrief;
Kamerbrief over immateriële schade door gaswinning Groningen
Kamerstuk: Kamerbrief | 21-02-2020
Zie ook; Gaswinning in Groningen Regering
© ANP Minister Wiebes erkent dat het niet alle problemen oplost: „Het kabinet is zich ervan bewust dat het vergoeden van schade het leed van de bevingen niet geheel kan wegnemen.’’
Smartengeld voor gedupeerde Groningers
MSN 21.02.2020 Groningers die vinden dat ze immateriële schade hebben geleden door de aardbevingen kunnen smartengeld aanvragen. Dat heeft het kabinet besloten.
Het nieuwe onafhankelijke Instituut Mijnbouwschade Groningen gaat de voorwaarden voor de smartengeldregeling uitwerken. Rond de zomer moet er meer duidelijkheid komen. Het gerechtshof Arnhem – Leeuwarden bepaalde eerder al dat de NAM smartengeld moet betalen omdat mensen door een beving worden geraakt in hun woongenot.
Minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) erkent dat het niet alle problemen oplost: „Het kabinet is zich ervan bewust dat het vergoeden van schade het leed van de bevingen niet geheel kan wegnemen. Ook een financiële vergoeding, zoals smartengeld en vergoeding van waardendaling van huizen in het aardbevingsgebied, draagt daar maar ten dele aan bij.”
Dit jaar weer minder gas uit Groningen gewonnen dan verwacht
NU 21.02.2020 Dit jaar wordt opnieuw minder gas gewonnen dan eerst werd verwacht, zo meldt het kabinet vrijdag. De gaswinning duikt naar 10 miljard kuub per jaar in plaats van de beraamde 11,8 miljard kuub.
“Dit komt doordat een nog hogere stikstofinzet wordt gehaald en doordat de gasopslag Norg verder kon worden verruimd, maar ook de zachte winter speelt een rol.”
In 2022 zal er in een “gemiddeld jaar” geen gaswinning meer nodig zijn uit het Groningenveld. Er zal dan dus alleen nog gepompt worden bij een koude winter.
De Gasunie denkt dat het gasveld in 2025/2026 definitief gesloten kan worden. Daarmee wordt eindelijk gehoor gegeven aan de oproep die al lang klinkt in Groningen.
De provincie wordt al jaren geplaagd door de door gaswinning veroorzaakte aardbevingen. Deze bevingen hebben schade aan de huizen als gevolg. Groningers in bevingsgebieden kampen ook met psychische klachten en kunnen hun huizen moeilijk verkopen.
Rutte: ‘Gaswinning is in nachtmerrie aan het eindigen’
Zie ook: Einde aan gaswinning in Groningen, hoe gaat dat in z’n werk?
Lees meer over: Groningen Gaswinning Groningen Binnenland
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/8692d054-54b8-11ea-bea3-0217670beecd.jpg)
Gaswinning Groningen daalt door warme winter
Telegraaf 21.02.2020 De warme winter helpt Groningen sneller van de gaswinning af. Dat blijkt uit een nieuw overzicht van minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat).
De VVD-bewindsman kondigde in september al aan dat de gaswinning dit jaar net onder de door veiligheidsexperts geadviseerde grens van 12 miljard kuub komt. Door de warme winter, gebruik van de gasopslag in Norg en het omvormen van hoogcalorisch gas naar laagcalorisch gas (geschikt voor onze cv-ketels) verwacht Wiebes dat de winning in Groningen nu kan dalen naar 10 miljard kubieke meter aardgas.
Gedaan met gaspompen
Vanwege de aardbevingen in de noordelijke provincies heeft het kabinet eerder al besloten om de winning helemaal te stoppen. Wiebes verwacht dat het in het gasjaar 2022/2023 gedaan is met het pompen van aardgas uit de bodem.
Overigens is het dan nog niet helemaal afgelopen met de gaswinning in Groningen. Het zogeheten Groningerveld blijft nog enkele jaren beschikbaar voor extreem koude winters. Dat is volgens Wiebes nodig om te voorkomen dat mensen in de kou komen te zitten door een tekort aan aardgas.
GasunieTransport Services (GTS), beheerder van het landelijk gastransportnetwerk, verwacht dat de gaskraan in 2025/2026 definitief wordt dichtgedraaid. De sluiting en het ontmantelen van de eerste winningslocaties is al begonnen.
Door het afschalen van de gaswinning in eigen land is de import van gas uit het buitenland toegenomen. Buiten Groningen is er nog gaswinning in de zogeheten kleine velden in verschillende provincies.
BEKIJK MEER VAN; energie en hulpbronnen politiek Eric Wiebes Groningen
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b5de1ee4-4a5a-11ea-9fa1-0218eaf05005.jpg)
Groninger gaswinning gaat dit jaar nog verder onder het veiligheidsadvies van toezichthouder SodM
RO 21.02.2020 Vanaf zomer 2022 is er in een gemiddeld jaar geen gaswinning meer nodig uit het Groningenveld. Dit heeft het kabinet al eerder besloten om de oorzaak van de aardbevingen aan te pakken. Nu blijkt dat er dit jaar een verdere verlaging van de winning mogelijk is: van de verwachte 11,8 miljard kubieke meter dit jaar naar 10 miljard kubieke meter per jaar.
Dit komt doordat een nog hogere stikstofinzet wordt gehaald en doordat de gasopslag Norg verder kon worden verruimd, maar ook de zachte winter speelt een rol. De jaarlijkse raming van de netbeheerder over de nog benodigde gaswinning uit het Groningenveld heeft minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat aan de Tweede Kamer gezonden.
Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) adviseert een winning onder de 12 miljard kubieke meter in een gemiddeld jaar. Het kabinet blijft zoeken naar verdere mogelijkheden om de gaswinning te verlagen. Dit jaar kan de winning in het huidige gasjaar inderdaad nog verder beperkt worden, onder andere door hogere inzet van stikstof.
Het bijmengen van stikstof maakt van hoogcalorisch gas het voor consumenten en industrie geschikte laagcalorische gas.Uitgaande van een gemiddeld temperatuurverloop is de benodigde gaswinning in het komend gasjaar 2020/2021 9,3 miljard Nm3. In het gasjaar 2021/2022 daalt de winning vervolgens tot circa 3 miljard Nm3.
De winning kan vanaf het voorjaar 2022 naar nul. Het veld blijft daarna alleen nog enkele jaren nodig als reservemiddel om leveringszekerheid te borgen voor extreem koude situaties.
GTS geeft aan dat als de afbouw van de vraag volgens planning verloopt het veld in 2025/2026 definitief kan worden gesloten. Vanaf halverwege 2022 blijft er een aantal productielocaties standby. Alleen in een koud jaar is volgens GTS nog een klein restant, maximaal 0,5 miljard kubieke meter, nodig uit het veld.
De sluiting en ontmanteling van productielocaties is al ingezet (zoals in Ten Post) en wordt de komende jaren voortgezet. Samen met de regio, TNO, toezichthouder SodM en de Mijnraad wordt uitgewerkt hoe op een verantwoorde wijze de overige clusters kunnen worden gesloten.
Dit alles laat zien dat het kabinet samen met alle partners alles op alles blijft zetten om de gaswinning zo snel mogelijk naar nul te krijgen. Dit omdat de veiligheid van Groningers voorop staat.
Minister Eric Wiebes over de gaswinning in Groningen
Download deze video
- HD MP4-video Video | 21-02-2020 | 0:57 | mp4 | 67 MB
- Ondertitelingsbestand Caption | 21-02-2020 | srt
Documenten;
Kamerbrief over raming gaswinning Groningen 2020-2021 en verder
Kamerstuk: Kamerbrief | 21-02-2020
Zie ook;
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b8e311b0-4e67-11ea-8842-0255c322e81b.jpg)
Ministerraad stemt in met Wetsvoorstel Versterking Groningen
RO 21.02.2020 De ministerraad heeft ermee ingestemd het Wetsvoorstel Versterking Groningen om advies aan de Raad van State te zenden. Doel van dit wetsvoorstel is het zo snel mogelijk versterken van gebouwen in de provincie Groningen, zodat deze aan de veiligheidsnorm voldoen.
Het wetsvoorstel versterkt de positie van de eigenaar en die van de gemeenten. Daarnaast worden rollen en verantwoordelijkheden van betrokken partijen bepaald. Gemeenten krijgen volgens dit voorstel een belangrijkere rol bij de aansturing van de versterkingsoperatie. Zij bepalen straks in welke volgorde woningen in hun gemeente worden versterkt. Hierdoor kan de versterkingsoperatie in gemeenten worden gekoppeld aan andere opgaven.
Ook wordt het versterkingsproces verbeterd en worden mogelijkheden geboden om de uitvoering te versnellen. Dit kan bijvoorbeeld door het versterkingsbesluit en de vergunningverlening samen te voegen. Hiermee kan een tijdswinst van minimaal twee maanden worden geboekt bij de uitvoering van de versterking.
De Afdeling Advisering van de Raad van State wordt verzocht om met spoed over het wetsvoorstel te adviseren. Na advisering wordt het voorstel aan de Tweede Kamer aangeboden.
Zie ook; Gaswinning in Groningen Regering
Ombudsman ‘somberder dan ooit’ over verstevigen huizen Groningen
NU 08.02.2020 De Nationale ombudsman is somberder dan ooit gestemd over de versteviging van de huizen in het aardbevingsgebied in Groningen. De ministeries in Den Haag zijn zelfs na al die jaren nog niet voldoende doordrongen van de ernst van de bevingen en de effecten op de huizen en levens van de Groningers, zegt Reinier van Zutphen in een interview met RTV Noord.
De ombudsman monitort de manier waarop de overheid de problemen als gevolg van de gaswinningen aanpakt al jaren en bracht vrijdag een bezoek aan het noorden.
Van Zutphen zegt dat hij voorheen na een bezoek aan het noorden nog wel geloofde dat het in de toekomst beter zou gaan, maar de praktijk maakt hem cynisch. “Ik heb nu zoveel mensen gesproken die teleurgesteld zijn en al vier jaar vragen wat er met hun huis gaat gebeuren. Dat maakt me echt somberder dan in de afgelopen jaren.”
Hij merkt op dat er nog steeds heel weinig is gedaan aan getroffen huizen. Van Zutphen constateert ook dat er veel te veel aandacht uitgaat naar procedures, regels en juristen, en te weinig naar de mensen zelf.
Woordvoerders van de ministeries van Economische Zaken en Binnenlandse Zaken laten in een reactie weten dat het signaal van de ombudsman bekend is. “Er zijn de afgelopen maanden heel veel concrete maatregelen genomen om de problemen sneller aan te pakken”, voegt de zegsvrouw daar wel aan toe.
Rutte en ombudsman hebben binnenkort een gesprek
Zo hebben het Rijk, de provincie Groningen en de Nationaal Coördinator Groningen eind januari een pakket maatregelen vastgesteld om het versterken van huizen te versnellen. Ook is er begin februari een Groninger Bouwakkoord gesloten, om huizen in het getroffen gebied sneller aardbevingsbestendig te maken.
Minister Raymond Knops en de Nationale ombudsman hebben binnenkort ook een gesprek over de voortgang van de maatregelen, aldus het ministerie.
Lees ook:
– Nationale Ombudsman schrijft zorgenbrief: ‘Geef vertrouwen aan Groningers’ (2019)
– ‘Juridisch geneuzel over enkele scheur moet afgelopen zijn’ (2019)
Lees meer over: Nationale Ombudsman Gaswinning Groningen Binnenland
Groningse Dhani is in hongerstaking: hoe lang houdt hij dat vol?
MSN 07.02.2020 Niet meer eten om meer aandacht voor je zaak te krijgen, of een doel te bereiken. De Groningse Dhani Hoekstra is sinds gisterochtend in hongerstaking. Hij wil daarmee aandacht vragen voor de aardbevingsproblematiek, waar hij en zijn gezin de gevolgen van ondervinden. “We gaan eraan onderdoor.”
De bevingen, veroorzaakt door gasboringen, hebben grote impact op de familie Hoekstra. “We voeren al zes jaar strijd, hebben meer dan tachtig scheuren in huis, de fundering is bijna weg. Het is nog maar 150.000 euro waard terwijl dat zonder aardbevingsschade het dubbele zou zijn.”
De psychische gevolgen daarvan zijn volgens Dhani groot, maar ook financieel zijn daardoor grote problemen ontstaan. “Ik ben zonder werk komen te zitten door alle stress en zorgen. We moeten bijna het huis uit omdat we het niet meer kunnen betalen.” Omdat Dhani vindt dat er maar niet naar hun hulpvraag geluisterd wordt, is hij nu in hongerstaking.
Koud
In hongerstaking gaan is niet niks, maar voor Dhani weegt het op tegen de dingen waar hij nu mee te kampen heeft. Ook staat hij onder medisch toezicht. “Dat is zo vastgelegd in Nederland. Je moet je ook melden bij de GGD, enzovoort.”
Ook kreeg hij tips van voormalig hongerstaker Jan Holtman. Twee jaar geleden ging Holtman 24 dagen in hongerstaking om aandacht te vragen voor aardbevingsschade. “Zo heb ik het enorm koud gekregen, en ik kreeg het niet meer warm”, vertelt Holtman aan EditieNL. “Dhani kleedt zich nu warm aan en is blij met mijn tips.”
Succes
“Honger hebben is op zich niet eens zo erg”, gaat Holtman verder. “Het ergste is dat je niet meer snel kan nadenken. En even naar de wc lopen ging al moeizaam. Dat had ik niet verwacht.”
Toch hield hij het bijna vier weken vol en wist daarmee ook successen te boeken. “Ik deed het voor mensen in mijn omgeving en wilde dat schadedossiers opnieuw in behandeling werden genomen. Dat is gelukt door de hongerstaking.”
© Aangeboden door EditieNL
Wat doet hongerstaken met je lijf?
Langere tijd niet eten, wat doet dat met je lijf? Dokter Fransje Snijders van de Johannes Wier Stichting voor gezondheidszorg en mensenrechten legt het uit.
“In de eerste week neemt je hongergevoel geleidelijk af. Je krijgt buikpijn en wordt moe. In de tweede en derde week verdwijnen je honger- en dorstgevoel. Je wordt koud en zwak, duizelig bij het opstaan en de hartslag gaat omlaag. In de derde en vierde week ontstaan concentratieproblemen.”
Vanaf de vijfde week worden de gevolgen zo groot dat er blijvende schade kan ontstaan. “In de vijfde week ontstaan een droge huid, verwardheid en slaperigheid. In de zesde en zevende week komen daar neurologische klachten en stoornissen in het horen en zien bij. In week acht of negen houden alle organen ermee op.”
Versterking woningen in aardbevingsgebied Groningen wordt versneld
NU 23.01.2020 Elfhonderd woningen in het aardbevingsgebied in Groningen zullen versneld versterkt worden. Zowel de bewoners als de aannemers gaan direct betrokken worden bij het versterkingsproces. Dat schrijft minister Raymond Knops van Binnenlandse Zaken donderdag in een brief.
De afgelopen maanden is er intensief contact geweest tussen Rijk, regio en de Nationaal Coördinator Groningen (NCG). De partijen hebben een zogenoemd ‘versnellingspakket’ vastgesteld. Er wordt verwacht dat er een tijdwinst van een half jaar behaald kan worden, meldt RTV Noord.
Het pakket is een vervolg op afspraken die in juni 2019 gemaakt zijn, waarin werd bepaald dat de hele versterkingsoperatie versneld moest worden. Dit gaat nu gebeuren door bouwpartijen eerder te betrekken. Ook wordt de beoordelingsfase per adres korter door gebruik te maken van een standaardmaatregelenpakket.
Daarnaast is bepaald dat bewoners zoveel mogelijk ruimte en inspraak moeten krijgen. Ze kunnen voortaan tijdens de eerste rondgang met de aannemer meteen hun wensen uitspreken. In het eerste kwartaal van 2020 wordt gestart met de versnelde versterking van de eerste 250 woningen. Als dit succesvol is, wordt uitgebreid naar duizend adressen.
De Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMG) heeft sinds 19 maart 2018 ruim 44.000 schademeldingen binnengekregen. Inmiddels zijn er ruim 26.500 afgehandeld. Ook is er ruim 138 miljoen euro aan schadevergoedingen uitgekeerd.
Volgens RTV Noord ligt het aantal gebouwen dat versterkt moet worden op 26.000.
Hier vindt u het overzicht met de actuele cijfers op ons dashboard.
Lees meer over: Groningen Gaswinning Groningen
Lees ook:
– Groningen en Den Haag nemen besluit over versnelde versterking woningen bevingsgebied
– Wiebes onderzoekt hoe snelheid versterking omhoog kan
– SodM is bezorgd: ‘Versterking gaat niet snel genoeg’
– Kamerbrief: ‘Versterkingsadviezen kunnen lang op zich laten wachten’
Meer over dit onderwerp: dossieraardschok DEN HAAG GRONINGEN
Op het plaatsnaambord hangt een A4’tje: ‘Wiebes behandelt ons als vuilnis’
AD 12.01.2020 Gottegot, wat duurt het lang. Wanneer worden hun huizen nu eindelijk eens versterkt? En waar blijft die parlementaire enquête naar de ellende die de Groningers is aangedaan? Theatervoorstelling GAS geeft het abstracte drama een gezicht.
Mensen die zeggen dat ze niet willen klagen, hebben doorgaans veel te klagen. Zo ook Henk Staghouwer. Sinds mei vorig jaar is de ChristenUnie- politicus gedeputeerde in Groningen, en vanuit die rol probeert hij ervoor te zorgen dat er in het bevingsgebied eindelijk eens wat gebeurt. Want gottegot, wat wachten ze al lang.
Lees ook;
Eind oktober stuurde minister Wiebes weer een brief naar de Kamer, met cijfers over de voortgang van Operatie Groningen. ,,Dan lees ik dat in veel huizen al een opname gedaan is van de te nemen versterkingsmaatregelen en hoe goed dat wel niet is. Dan denk ik: laten we toch eens aan de gang gaan, in plaats van trots cijfers publiceren. Wanneer gaat de aannemer in die huizen aan de slag?”
Negatief
Scenefoto’s GAS © Daphne van de Velde
Stuur de auto eens het noordoost-Groningse platteland op, en laat de beelden op je inwerken. Links een Groningse vlag die halfstok hangt. Rechts een woning in de steigers, op een terrein omgeven door hekken. Een dorpje verderop een wit A4-tje op het plaatsnaambord. ‘Wiebes behandelt ons als vuilnis’.
Waarom zo negatief, zou de argeloze Nederlander kunnen denken. Het kabinet heeft toch aangekondigd dat de gaskraan dichtgedraaid wordt? En er is toch een Nationaal Programma Groningen, waarin afgesproken is dat ruim een miljard euro rijksgeld in de provincie geïnvesteerd wordt? Wat klagen die Groningers nou?
‘Dialoogtafel’
Een boortoren van de NAM op een productielocatie voor aardgas nabij het dorp ’t Zandt © ANP
Theater de Molenberg, Delfzijl. Op het podium wordt de auto van een schade-inspecteur van de NAM in elkaar gebeukt.
Het publiek lacht en klapt goedkeurend. ,,Het is mooi om te zien hoe de mensen hier in de streek op ons reageren”, zegt Tjeerd Bischoff. ,,Je merkt dat ze weten waar het over gaat. Als je het woord ‘dialoogtafel’ noemt, blijft het in de rest van Nederland stil. Hier begint iedereen schamper te lachen.”
Met toneelgroep Jan Vos voerde Bischoff de afgelopen anderhalf jaar het toneelstuk GAS op, eerst in Groningen en daarna tot in alle uithoeken van ons land. Hij schreef het stuk, waarin te zien is hoe het leven van een hoteliersfamilie verstrengeld raakt met de gaswinning. Na de ontdekking van de gasbel in Slochteren, eind jaren 50, zien ze gouden bergen. De Shell-medewerkers die in het hotel overnachten worden in de watten gelegd. Zestig jaar later is het etablissement de instorting nabij. Het leven van de uitbaters is dat punt al gepasseerd.
Activisme
Op het podium staan acteurs, die ook een beetje activist zijn geworden. ,,Ik wist natuurlijk wel iets van de situatie’’, zegt Anna Raadsveld, die in het stuk een met gewetensbezwaren worstelende medewerker van de NAM speelt.
,,Dat huizen ondersteund moesten worden en dat mensen zich machteloos voelden. Maar wat dat betekent, besef je pas als je het ziet. Mensen die huilend tegen je zeggen dat ze geen leven meer hebben. Zich onveilig voelen in een onverkoopbaar huis.” Trudi Klever, in het stuk de mater familias, maakt zich tegenwoordig vaak kwaad als ze het nieuws over Groningen tot zich neemt. ,,Hoe kan het nou dat er zo geblunderd wordt? Over de hoofden van mensen heen.”
Scenefoto’s GAS © Daphne van de Velde
Vooruitgang
Minister Eric Wiebes, Economische Zaken en Klimaat © ANP
Een van de redenen dat gedeputeerde Staghouwer niet wil klagen, is dat hij ook wel ziet dat dingen gebeurd zijn die de situatie in Groningen ten goede kunnen keren. Eerst kon de gaskraan pas over tien jaar dicht, maar afgelopen najaar bleek plots dat 2022 een haalbaar doel is, volgens minister Wiebes. Komend jaar gaat de winning al terug naar een ‘veilig’ geacht niveau van 12 miljard kubieke meter.
Ook in het schadeherstel zit vooruitgang, sinds de NAM daar niks meer mee van doen heeft en de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen zich erop wierp. Wekelijks komen vijf- à zeshonderd schademeldingen binnen. Ongeveer net zo veel scheuren en verzakkingen worden hersteld, vaak naar tevredenheid. Het enorme stuwmeer aan schadegevallen droogt langzaam op. Toch is er een grote ‘maar’. De zware beving in Westerwijtwerd, op 22 mei, liet zien dat de grond in Groningen nog allerminst tot rust gekomen is. Met 3,4 op de schaal van Richter behoorde de beving tot de hevigste in de historie.
Juridische kerstboom
Een huis in het Groningse Lageland is ernstig beschadigd door de aardbevingen en wordt binnenkort gesloopt © Hollandse Hoogte / Kees van de Veen
Veel noorderlingen voelen zich niet veilig in hun eigen huis zolang dat niet verstevigd is. En daar wringt ’m de schoen. De aardbeving waarmee de hele discussie begon, die van Huizinge, was in 2012. Staghouwer: ,,Dat is in augustus acht jaar geleden. Hoeveel huizen denk je dat er sindsdien versterkt zijn? Duizend. Duizend! Als we in dit tempo doorgaan, zijn we over twintig jaar nog niet klaar.”
Het kabinet beloofde de Groningers dat 2019 ‘het jaar van de uitvoering’ zou worden. Het is het jaar van de bureaucratische brij geworden. Instanties werden opgericht en opgeheven. De HRA passeerde de revue, de TCMG, het CVW en de NCG, het NPG en ook de ACVG. Er werd gewerkt aan een nieuwe wet (de Tijdelijke Wet Groningen, af te korten tot TWG), die regelt dat de verantwoordelijkheid voor de versterkingsoperatie van het ministerie van Economische Zaken naar dat van Binnenlandse Zaken verhuist. Die wet is nog niet af.
,,Ik stoor me verschrikkelijk aan die juridische kerstboom’’, zegt Staghouwer. ,,Alles moet tot de laatste komma dichtgetimmerd worden. Maar we moeten gewoon aan de slag. Het gaat om de Groningers. Zij weten nog steeds niet wanneer hun huis opgeknapt wordt. Mensen willen best wachten, maar willen wel weten wanneer ze aan de beurt zijn. Nu kijken ze in een zwart gat in.”
‘Van uitstel komt afstel’
Alle beslissingen lijken financieel gedreven. De macht van het geld is doorslaggevend
Toneelschrijver Bischoff is geboren in Groningen. Hij is de zoon van een journalist die voor het Dagblad van het Noorden veel schreef over de gaswinning.
Pas na de dood van zijn vader verdiepte Tjeerd zich in het dossier. Hij is er niet gerust op. Bischoff vreest dat van uitstel afstel komt. ,,Als je die versterking echt serieus aanpakt, kost het heel veel geld. Mijn angst is dat de overheid mensen uiteindelijk met een kluitje in het riet stuurt. Alle beslissingen lijken financieel gedreven.”
Hij geeft grif toe dat zijn denkbeelden radicaler zijn geworden. ,,Dat gebeurt iedereen die zich erin vastbijt. Ik ben geschrokken van het land waarin ik leef. De macht van het geld is doorslaggevend. Ik sprak een voormalig beleidsmaker die daar iets aardigs over zei. Vroeger had je de scheiding van kerk en staat waarvoor gestreden moest worden. Nu heb je dat bij het bedrijfsleven en de staat. We moeten ervoor zorgen dat mensen weer kunnen beslissen over hun eigen leven.”
Inktzwart beeld
© EPA
Op het podium gaat het ondertussen over 2013, het jaar na de beving in Huizinge. In dat jaar werd 54 miljard kuub gas uit de bodem gehaald, een record en meer dan in 2012. Het Staatstoezicht op de Mijnen had toen al gewaarschuwd dat de winning juist omlaag moest om de kans op bevingen te verkleinen. Bischoff laat een van zijn acteurs beweren dat de kraan toch verder open ging, omdat het ministerie van Financiën een manier zocht om het begrotingstekort te dichten.
Die suggestie levert een inktzwart beeld op van een staat die, gestimuleerd door machtige multinationals, bewust speelt met de veiligheid van zijn burgers. Dat dat daadwerkelijk zo gegaan is, is nooit bewezen. Bischoff is ervan overtuigd dat dat een kwestie van tijd is. ,,Het komt nog wel boven tafel.”
Enquête
Het is in elk geval een kwestie die aan bod zal komen tijdens de parlementaire enquête over Groningen. Daarin gaat de Tweede Kamer proberen het verleden van de gaswinning te reconstrueren. Personen en instanties moeten publiek verantwoording afleggen over hun keuzes. De voorzichtige hoop was dat de enquête dit jaar zou starten.
,,De Tweede Kamer heeft zich unaniem achter de enquête geschaard”, zegt mede-initiatiefnemer Tom van der Lee, parlementariër voor Groenlinks. ,,Daarbij hebben we wel afgesproken dat we pas beginnen als de versterkingsoperatie goed op gang gekomen is, omdat die voorrang verdient. Maar nu dat zo lang duurt, is het de vraag of we daarop moeten wachten.”
Hoe voelt zo’n aardbeving? Bezoekers van Noorderzon in Groningen konden het ervaren.
Knopen doorhakken
Het is een slow onset disaster, een ramp zonder duidelijk begin en einde, die jarenlang voortsleept. Voor de mensen in Groningen is het een sluipmoordenaar
De Groningers hebben recht op antwoorden, wil hij maar zeggen. Ook Van der Lee is heel benieuwd naar de besluitvorming in de nasleep van Huizinge. Wie hakte de knopen door? Welke belangen gaven de doorslag? ,,Er is zo lang beweerd dat de winning niet omlaag kon, omdat er dan tekorten in de energievoorziening zouden ontstaan. Nu kan het ineens wel, en nog veel sneller dan gepland ook. Dan laad je de verdenking op je dat het bewust nooit geprobeerd is. Terwijl de kennis om het te doen er wel was.”
De enquête kan volgens de Groenlinkser helpen om de Groningers genoegdoening te geven voor de ellende die zij hebben doorstaan. Hoewel Den Haag veel meer dan voorheen oog heeft voor hun situatie, zit de pijn diep en heerst er groot wantrouwen. Soms lijkt het of de fysieke afstand tot de rest van het land gewoon te groot is om echte solidariteit op te roepen. Wie komt er ooit in Delfzijl?
Ook de aard van de ellende speelt mee, zegt Van der Lee. ,,Het is een slow onset disaster, een ramp zonder duidelijk begin en einde, die jarenlang voortsleept. Voor de mensen in Groningen is het een sluipmoordenaar. Het effect op de psyche is groot, voor een grote groep mensen. Maar de Nederlandse samenleving is nog steeds niet in staat om er goed mee om te gaan.”
Maak een plan, kom in actie
© ANP
Staghouwer denkt dat het goed kan komen, al zal het tijd vragen. ,,Ga aan de keukentafel zitten, maak een plan en kom in actie. Wat het dan precies kost, zal achteraf blijken. Wat nodig is, is nodig, dat hebben we met Den Haag afgesproken. Er is in de jaren genoeg aan de gaswinning verdiend, dus dat lijkt me redelijk.”
De acteurs van toneelgroep Jan Vos hebben op hun manier geprobeerd de brug tussen Groningen en de rest van Nederland te slaan.
,,Zonder met de vinger te wijzen, wilden we de maatschappelijke verhoudingen laten zien”, zegt Trudi Klever. ,,Buiten Groningen kwamen tientallen mensen na de voorstelling naar ons toe. Wat daar gebeurt, dat kan toch helemaal niet, zeiden ze. Voor het eerst voelden ze die verontwaardiging zo. We hebben mensen geholpen om de situatie niet alleen met hun hoofd, maar ook met hun hart te begrijpen.”
KNMI: aantal aardbevingen Groningen in 2019 op de valreep naar 87
AD 02.01.2019 In het gaswinningsgebied in Groningen deden zich het afgelopen jaar niet 86 maar 87 aardbevingen voor. In een jaaroverzicht op oudejaarsdag ging het instituut nog uit van 86 bevingen, maar op de valreep werd op oudejaarsavond nog een lichte trilling gevoeld in Farmsum.
Van de bevingen in het gasveld hadden er elf een kracht van meer dan 1,5. De zwaarste beving vond plaats in Westerwijtwerd op 22 mei met een kracht van 3,4, zo blijkt uit een jaaroverzicht van het KNMI.
In 2018 werd Groningen nog opgeschrikt door 90 bevingen, waarvan er 15 een kracht hadden van 1,5 of hoger.
In totaal kende Nederland het afgelopen jaar 97 aardbevingen. Acht daarvan vonden plaats in Limburg. Deze gelden als natuurlijke bevingen, dus niet samenhangend met menselijke activiteit, maar het gevolg van het schuiven van aardplaten. Twee bevingen waren buiten het Groningen-gasveld, een in Boerakker en een in Zuidlaren (Drenthe).
Lees ook;
Commissaris van de koning Paas (r.) en minister Wiebes ANP
Groningse commissaris: kabinet rekte bewust gaswinning met serie onderzoeken
NOS 29.12.2019 Het vorige kabinet heeft in 2013 bewust nog veel gas laten winnen in Groningen, ook al had het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) begin dat jaar al gewaarschuwd voor de gevolgen ervan. Dat zei René Paas, commissaris van de koning in Groningen, gisteravond in een talkshow, voorafgaand aan de laatste uitvoering van het toneelstuk GAS.
In 2012 vond bij het Groningse dorp Huizinge de tot nu toe hevigste aardbeving plaats. Het leidde ertoe dat het SodM een paar maanden later adviseerde om de gaswinning zo snel mogelijk flink te verminderen omwille van de veiligheid in Groningen. Maar in het jaar dat volgde ging de gaswinning niet naar beneden, maar juist flink omhoog.
Oud-inspecteur-generaal van het SodM Jan de Jong noemde dat vorig jaar “een meedogenloos besluit” en het zette veel kwaad bloed in Groningen. Veel Groningers willen nog altijd weten waarom dat was, en wie de opdracht gaf.
Van goudmijn tot hoofdpijn: 60 jaar gaswinning in Groningen
Na de aardbeving bij Huizinge en het advies om minder gas te winnen, besloot oud-minister Kamp namelijk om dat advies niet direct op te volgen, maar eerst een serie onderzoeken te laten doen. “Een kantelpunt was de beving bij Huizinge in 2012”, zegt Paas daarover. “Op dat moment kondigt minister Kamp veertien onderzoeken aan. Het jaar daarop is er een recordopbrengst.”
Paas roept in herinnering dat het vorige kabinet grote moeite had om te voldoen aan de begrotingsregels van de Europese Monetaire Unie (EMU). “De realiteit van dat moment was dat minister Dijsselbloem van Financiën moest letten op het EMU-saldo, dus elke euro was mooi meegenomen”, aldus Paas.
‘Tien jaar te laat ingegrepen’
Het ministerie van Economische Zaken laat in een reactie op de uitspraken van Paas weten dat er in 2013 nog geen besluit was genomen over de hoogte van de winning. “Op dat moment gold het winningsplan uit 2007 dus nog in combinatie met de Gaswet. Dat hield in dat de NAM een concessie had om in tien jaar maximaal 425 miljard kuub te winnen”, zegt een woordvoerder. “Pas sinds 2014 stelt het kabinet een jaarlijks plafond vast.”
Het ministerie benadrukt daarbij wel dat het kabinet in 2015 concludeerde dat er bij de gaswinning te laat aandacht is gekomen voor de veiligheid van de Groningers.
Twee maanden geleden zei minister Wiebes hetzelfde. “De Groningse gaswinning is veel te lang doorgegaan, we hadden tien jaar geleden al moeten ingrijpen”, aldus Wiebes.
Erg cynisch geworden
Commissaris van de koning Paas sloot zich gisteravond aan bij die woorden, maar wees er ook op dat er in de afgelopen tien jaar nog redenen waren om de gaswinning ongemoeid te laten. “Er waren behoorlijk wat belangen om de staatskas te vullen.”
De vele onderzoeken die oud-minister Kamp liet doen leidden tot wantrouwen in Groningen. Veel Groningers denken dat hiermee tijd is gewonnen, om eerst nog geld aan de gaswinning te verdienen. “En ik heb in mijn studietijd geleerd dat een belangrijke functie van het doen van onderzoek tijdwinning is”, zei Paas.
“Verder is het ook een indicatie dat je er weinig van weet, als je veertien onderzoeken begint. Dus het was natuurlijk ook bedoeld om informatie in te winnen en het was tegelijk heel prettig en mooi meegenomen dat het tijd verschafte. Daar zijn we daarna in Groningen erg cynisch van geworden.”
Bekijk ook;
- Weinig Groningers met bevingsschade geloven dat versterking er komt
- Aantal schademeldingen aardbevingsgebied stijgt weer
- ‘NAM dreigde gaskraan voortijdig dicht te draaien’
Loket voor afhandeling schade door gaswinning medio 2020 van start
RO 20.12.2019 Volgende zomer komt er een schadeloket en een Commissie Mijnbouwschade die alle schade door gaswinning in Nederland buiten het Groningenveld afhandelt. Dit gebeurt op een onafhankelijke, publieke en snelle manier die de burger ontzorgt en ontlast. De op land actieve winningsbedrijven doen mee op aandringen van minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat (EZK).
Dat staat in een brief die samen met het instellingsbesluit van de Commissie, de bindende overeenkomst met de mijnbouwbedrijven en het opgestelde schadeprotocol aan de Tweede Kamer is gezonden. De minister gaat daarnaast zo spoedig mogelijk aan de slag met een protocol en overeenkomst voor zoutwinning en aardwarmte.
Het schadeloket geldt niet voor gaswinning uit Groningerveld en gasopslag Norg, daarvoor is in maart 2018 al de onafhankelijke Tijdelijke Commissie Mijnbouw Groningen (Tcmg) opgericht.
Afhandeling mogelijke schade: nu 15/20 gevallen per jaar
Het kabinet wil alleen in eigen land gas blijven winnen waar dat veilig kan. De winning in het Groningenveld wordt beëindigd. Het totaalvolume neemt jaarlijks af. Het aantal schadegevallen buiten het Groningenveld schommelt rond de 15 à 20 per jaar.
Daarbij moeten bedrijven alles doen om schade te voorkomen. Zij krijgen alleen een vergunning als de winning veilig kan. Mocht er uiteindelijk toch schade ontstaan, is het belangrijk dat er een goed werkende, onafhankelijke Commissie is die de schade beoordeelt.
Minister Wiebes: “Schade aan je huis of bedrijfspand is heel vervelend en moet natuurlijk snel worden betaald door de winningsbedrijven. We hebben van Groningen geleerd. Eventuele schade uit kleine gasvelden, alhoewel dat echt om een hele andere orde van grootte gaat, moet netjes worden afgehandeld.
De mensen die dit treft, moeten worden ontzorgd. Ik ben daarom blij dat de industrie de bindende overeenkomst gaat tekenen en aan dit toegankelijke loket meewerkt. De huiseigenaar wordt niet belast met de bewijslast.”
Er komt jaarlijks een evaluatie.
Benadeelden worden ontzorgd
Wie zich meldt met schade door mijnbouw of kleine gasvelden bij het loket wordt ontzorgd. De onafhankelijke commissie van het loket ontfermt zich over de bewijslast tegen de winningsbedrijven, dit hoeft de burger niet zelf te doen. De winningsbedrijven volgen het advies van de commissie op. De burger of kleine ondernemer met schade kan eventueel wel in beroep tegen het uiteindelijk advies bij een civiele rechter.
Waar melden?
Voordat het loket daadwerkelijk van start gaat in de zomer 2020 wordt duidelijk gecommuniceerd waar men zich met schade door bevingen vanwege gaswinning uit de kleine velden kan melden. Tot die tijd kan men bij het winningsbedrijf terecht of bij het landelijk loket mijnbouwschade dat de gedupeerde helpt het bij de juiste instantie te adresseren.
Documenten;
Veelgestelde vragen over nieuwe schaderegeling kleine gasvelden
Verantwoordelijk; Ministerie van Economische Zaken en Klimaat
30 miljoen extra voor versterking scholen Groningen
MSN 19.12.2019 Voor de versterking en vervanging van scholen in het Groningse aardbevingsgebied wordt 30 miljoen euro extra uitgetrokken. Met dat bedrag kan het tekort worden aangevuld.
Het Rijk komt met 20 miljoen euro over de brug, zes Groningse gemeenten samen met 10 miljoen. Het tekort ontstond door forse stijgingen van de bouwkosten. De bedoeling is de aanpak van de schoolgebouwen in 2021 af te ronden. Vijftien versterkte en nieuwe schoolgebouwen zijn inmiddels opgeleverd.
Verantwoordelijk minister Raymond Knops zegt verheugd te zijn “dat dankzij deze laatste financiële afspraken alle kinderen straks les krijgen in een aardbevingsbestendig en toekomstbestendig gebouw.”
Voor het versterken en vervangen van scholen droeg gas- en olieproducent NAM 172,5 miljoen euro bij, het Rijk al 73,5 miljoen euro en de betrokken gemeenten 44,5 miljoen euro. De aardbevingen ontstaan door de gaswinning.
30 miljoen extra voor versterking scholen Groningen
RO 19.12.2019 Het Rijk en zes Groningse gemeenten gaan samen het tekort van 30 miljoen euro voor het scholenprogramma in het aardbevingsgebied betalen. Dit tekort was ontstaan door forse stijgingen van de bouwkosten sinds 2016. Door deze oplossing kan verder worden gewerkt aan het aardbevingsbestendig en toekomstbesteding maken van 101 schoolgebouwen. Het streven is om het programma in 2021 af te ronden.
Minister Knops (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties); “Kinderen moeten onbezorgd naar school kunnen. Een deel van de scholen is al gereed en ik ben verheugd dat dankzij deze laatste financiële afspraken tussen Rijk, regio en NCG alle kinderen straks les krijgen in een aardbevingsbestendig en toekomstbestendig gebouw.”
De afgelopen weken bespraken vertegenwoordigers van het scholenprogramma uit de regio, het Rijk en de Nationaal Coördinator Groningen het ontstane tekort en de effecten daarvan op de versterking. Resultaat hiervan is dat het Rijk éénmalig 20 miljoen euro bijdraagt en de betrokken gemeenten Loppersum, Delfzijl, Appingedam, Midden-Groningen, Het Hogeland en Groningen gezamenlijk 10 miljoen euro. Dit is een mooi voorbeeld van de samenwerking tussen Rijk en regio.
Peter Spijkerman (directeur Nationaal Coördinator Groningen): “De uitvoering is al in volle gang. Met deze extra financiële bijdrage kan het scholenprogramma doorgaan op de koers die is uitgezet. Eind 2019 zijn de eerste vijftien versterkte en nieuw gebouwde schoolgebouwen opgeleverd. Het streven is om het programma in 2021 af te ronden.”
Het scholenprogramma
In 2016 is in het scholenprogramma afgesproken dat in het Groningse aardbevingsgebied 101 schoolgebouwen aardbevingsbestendig en toekomstbesteding worden gemaakt. Hiervan worden 27 schoolgebouwen versterkt en verduurzaamd. De overige 74 schoolgebouwen worden vervangen door 35 nieuwe toekomstbestendige scholen en kindcentra.
Het scholenprogramma is meer dan alleen versterken. Ook de gevolgen van leerlingendaling, krimp, noodzaak tot verduurzaming en de eisen van de 21e eeuw voor schoolgebouwen worden meegenomen. Het scholenprogramma creëert daarmee een maatschappelijk meerwaarde voor Groningen. Eerder droeg de NAM 172,5 miljoen euro, het Rijk 73,5 miljoen euro (met de verdeling 50 miljoen OCW en 23,5 miljoen EZK) en de betrokken gemeenten al 44,5 miljoen euro bij.
Documenten;
Kamerbrief over oplossing tekort scholenprogramma Groningen
Kamerstuk: Kamerbrief | 19-12-2019
Zie ook;
Verantwoordelijk;
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d2623bf2-20ea-11ea-8721-0255c322e81b.jpg)
’Erkenning dat gaswinning je leven ontregelt’
Telegraaf 17.12.2019 Een ’wijs besluit’, een ’mijlpaal’ en een ’erkenning dat de gaswinning ontregelend werkt op je leven’. In Groningen wordt opgelucht gereageerd op de uitspraak van het gerechtshof van Leeuwarden, dat 65 inwoners van de gasprovincie recht hebben op zeker €2500 smartengeld.
De noordelijke eisers hebben schade aan hun woningen door gaswinning, maar kampen ook met mentale impact. Gasexploitant NAM wilde aanspraken echter niet zomaar met klinkende munt voldoen, omdat ze ze niet goed onderbouwd of niet terecht vindt.
Maar eigenaren die eenmaal fysieke schade (zoals scheuren) aan hun pand leden, hebben nu toch recht op vergoeding voor gemist woongenot. „Als er minimaal tweemaal fysieke schade is vastgesteld, bestaat er recht op smartengeld van minimaal €2500 per persoon”, rekent het hof voor.
Langlopende zaak
NAM en de groep Groningers die vergoeding wil stonden vorige maand voor het hof Leeuwarden in de langlopende zaak. Deze zitting kwam na een vonnis voor de rechtbank in Assen, alweer uit maart 2017, dat NAM oplegde immateriële schade te vergoeden. NAM ging daarop in beroep, omdat ze niks ziet in een algemene regeling die in Nederland niet gebruikelijk zou zijn.
NAM vond dat Groningers vaak onvoldoende hun lichamelijke of psychische leed aantonen, waardoor aan voorwaarden rondom toewijzing van schadevergoeding niet wordt voldaan. NAM wil per geval duidelijk hebben of en in hoeverre bijvoorbeeld woongenot is aangetast.
NAM: claim onderbouwen
Het bedrijf reageerde dinsdagmiddag, wederom wijzend op voldoende onderbouwing bij het recht op vergoeding: „NAM erkent dat aardbevingen als gevolg van gaswinning impact kunnen hebben op de bewoners die wonen boven het Groningengasveld.” NAM verwijst naar een recente beslissing van de Hoge Raad. „Een belangrijk punt is daarbij dat een inwoner zijn of haar claim voldoende moet onderbouwen.”
65 eisers hebben door de uitspraak recht op vergoeding van nog vast te stellen schade. Bij 49 eisers is vooralsnog ’geen of eenmaal fysieke schade aan de woning vastgesteld’. Zij kunnen met de uitspraak bij de hand de procedures voortzetten, benadrukt het hof. „Zij krijgen individueel de gelegenheid om aan te tonen dat zij toch recht hebben op vergoeding.”
Duidelijkheid voor Groningen
Advocaat Pieter Huitema staat een groep van rond 120 gedupeerden bij. „Dit is een mijlpaal voor veel Groningers, nu er daadwerkelijke schadebedragen zijn genoemd. Dit geeft duidelijkheid voor Groningen. Het is een voorschot op een systeem met categorieën, om het goed te regelen. De helft heeft nu al gelijk gekregen, anderen mogen doorgaan om het te bereiken”, reageert Huitema, die verwacht dat nu genoemde schadebedragen hoger kunnen worden.
Elke Groninger die twee keer schade aan ’stenen’ toegewezen kreeg, krijgt dat dan ook voor immateriële schade. Huitema: „Het is erkenning. Er kan worden toegewerkt naar een systeem. Daartoe is het goed als NAM om de tafel gaat om daarover afspraken te maken. Nu praten dus met NAM!” Van dertien eisers werd de vordering afgewezen. Dit wegens gebrek aan onderbouwing of omdat indieners door een andere overeenkomst met NAM afstand deden.
Slachtoffers: perspectief
Pieta en Martin Ettema uit Loppersum waren vorige maand bij de zitting in de Friese hoofdstad. „Dit getuigt van grote wijsheid. Het is uitgebalanceerd. ’Wie wel, wie niet’ is straks te bepalen in een systeem”, reageert Martin Ettema, die het uitgebreide document prompt bestudeert. Het lijkt erop dat de Ettema’s recht hebben op schadevergoeding. „Het is bovendien erkenning dat de gaswinning ontregelend werkt op je leven. Dit opent tevens perspectieven voor andere regelingen voor de Groningers.”
NAM moet smartengeld betalen voor immateriële schade bevingsgedupeerden
NU 17.12.2019 De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) moet smartengeld betalen aan 65 aardbevingsgedupeerden in Groningen vanwege immateriële schade, oordeelt het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden.
De zaak werd in 2014 aangespannen namens 127 gedupeerden van de Groningse aardbevingen tegen de NAM. De eisers vinden dat de aardbevingen hun woongenot hebben aangetast en dat zij een vergoeding moeten krijgen voor de immateriële schade, zoals angst of hoofdpijn.
De rechtbank in Assen stelde in maart 2017 de NAM aansprakelijk voor de immateriële schade van een aantal van de 127 gedupeerden. De rechtbank achtte toen bewezen dat de aardbevingen het woongenot aantasten van bewoners bij het gasveld in Groningen, waar regelmatig bevingen te voelen zijn.
Het gerechtshof hield zich dinsdag bij de beoordeling van de zaken aan een eerdere uitspraak van de Hoge Raad over de afwikkeling van bevingsschade. Deze uitspraak uit juli van dit jaar houdt in dat woningeigenaren- of huurders recht hebben op een vergoeding voor het missen van woongenot wanneer er minimaal één keer fysieke schade aan het pand is vastgesteld.
Wanneer er minimaal twee keer fysieke schade is vastgesteld, hebben zij recht op een vergoeding aan smartengeld. Dit bedraagt minimaal 2.500 euro per persoon.
Dertien vorderingen afgewezen
Van de 127 eisers zijn de vorderingen van dertien van hen om wisselende redenen afgewezen. Bij 49 eisers wordt de procedure nog voortgezet. Bij sommige van hen is geen fysieke schade vastgesteld en bij anderen is eenmaal fysieke schade vastgesteld. De vervolgzaak gaat dan over het recht op smartengeld.
De 65 eisers die in het gelijk zijn gesteld, hebben allemaal recht op een vergoeding vanwege het gemis aan woongenot. De hoogte van hun vergoeding wordt in een aparte procedure besproken.
Zo ontstaan aardbevingen in Groningen
Lees meer over: Groningen Gaswinning Groningen
Ook hof wijst aardbevingsslachtoffers smartegeld toe
NOS 17.12.2019 Huiseigenaren en huurders in Groningen van wie de woning is beschadigd door aardbevingen, hebben recht op een schadevergoeding vanwege gemist woongenot. Ook hebben ze in sommige gevallen recht op smartegeld. Dat heeft het gerechtshof in Leeuwarden geoordeeld in een hoger beroep dat was aangespannen door de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM).
In maart 2017 oordeelde de rechtbank in Assen dat de NAM aansprakelijk was voor de immateriële schade van gedupeerden van aardbevingen als gevolg van gaswinning in Groningen. Onder dergelijke schade viel aantasting van het woongenot door angst, spanning en stress bij bewoners van huizen die zijn beschadigd. De zaak was aangespannen door 127 gedupeerden.
De NAM ging tegen die uitspraak in beroep. De gaswinning uit het Groningenveld vindt plaats op basis van een concessie die door de Staat aan de NAM is verleend. De NAM is een samenwerkingsverband van Shell en Exxon.
Smartegeld van minimaal 2500 euro
Volgens het hof in Leeuwarden is in het aardbevingsgebied sprake van jarenlange, structurele overlast. Eigenaren of huurders aan wier huis minimaal één keer fysieke schade is vastgesteld, moeten een schadevergoeding krijgen vanwege gemist woongenot. Bewoners van wie het huis twee keer of vaker is beschadigd, hebben recht op smartegeld. Daarbij gaat het om een bedrag van minimaal 2500 euro per persoon.
Het hof oordeelt dat 65 van de 127 gedupeerden in zodanige mate schade hebben geleden dat ze recht hebben op een schadevergoeding en/of smartegeld. In een aparte procedure zal worden vastgesteld hoeveel ze krijgen. Tientallen anderen krijgen nog de gelegenheid om aan te tonen dat ook zij recht hebben op een vergoeding.
“Belangrijk is wat de ‘impact’ is geweest van de aardbevingen”, aldus Gerechtshof in uitspraak.
Ook inwoners van het aardbevingsgebied bij wie geen schade aan het huis is vastgesteld of mensen die er een tweede huis hebben, kunnen in aanmerking komen voor een schadevergoeding. Maar dat hangt dan af van de individuele situatie, zegt het hof.
Dat de woning in het aardbevingsgebied ligt, of dat de bewoners aardbevingen hebben gevoeld, is daarbij onvoldoende. “Belangrijk is wat de ‘impact’ is geweest van de aardbevingen op het woongenot van de individuele eigenaar of huurder. Objectieve gezichtspunten daarbij zijn of door het aardbevingsrisico de waarde van de woning is gedaald en of de woning is gelegen in een (postcode)gebied waarin veel schades aan woningen zijn ontstaan.”
Bekijk ook;
- NAM ook aansprakelijk voor immateriële schade aardbevingen
- ‘Aardbeving-slachtoffers willen niet per se geld, ze willen erkenning’
- Niet alleen NAM, ook staat indirect aansprakelijk voor schade Groningen
Hoger beroep: gedupeerden aardbevingen Groningen ook recht op vergoeding immateriële schade
AD 17.12.2019 Naast vergoeding voor materiële schade door de aardbevingen in Groningen hebben gedupeerden nu ook recht op geld wegens immateriële schade, zo oordeelt de rechter in hoger beroep. Eigenaren of huurders van een woning in het Groninger aardbevingsgebied waaraan minimaal één keer fysieke schade is vastgesteld hebben recht op smartengeld van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) wegens gemist woongenot en psychische klachten.
Als er minimaal twee keer fysieke schade aan de woning is vastgesteld, bestaat sowieso recht op een vergoeding aan smartengeld. Dat smartengeld bedraagt minimaal 2.500 euro per persoon. Dat heeft het gerechtshof Arnhem – Leeuwarden vanmorgen bepaald. De Groninger advocaat Pieter Huitema vroeg namens 127 bewoners van het gasgebied smartengeld van de NAM. Dat schrijft het Dagblad van het Noorden.
Lees ook;
Raad van State eist dat minister beter kijkt naar afbouwen gaswinning volgend jaar
Uit de uitspraak blijkt dat de rechter vindt dat 65 bewoners recht hebben op een vergoeding wegens gemist woongenot. De precieze hoogte moet in een aparte procedure worden vastgesteld.
Bij 49 eisers is geen of slechts éénmaal schade aan hun huis vastgesteld. Voor deze groep wordt de procedure voortgezet. Bewoners met één keer schade moeten individueel aantonen dat zij toch recht hebben op smartengeld.
Onvoldoende
13 eisers vangen bot. De rechter vindt hun onderbouwing soms onvoldoende, of ze hebben eerder in een overeenkomst met de NAM al afstand gedaan van een vordering.
In maart 2017 oordeelde de rechtbank in Assen dat de NAM aansprakelijk is voor psychische en immateriële schade die gedupeerden hebben geleden tijdens de aardbevingen in Groningen. Daarvoor moet het gasbedrijf smartengeld betalen, aldus de rechter. De NAM ging tegen de uitspraak in hoger beroep.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1ee5d86e-20bc-11ea-a409-0255c322e81b.jpg)
Hof: ook recht op vergoeding voor immateriële schade bevingen
Telegraaf 17.12.2019 De helft van de 127 mensen die een schadevergoeding voor immateriële schade van de aardbevingen in Groningen hebben geëist, heeft daar inderdaad recht op. Dat heeft het gerechtshof in Leeuwarden in hoger beroep bepaald.
De 127 eisers hadden de zaak tegen de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) aangespannen. De rechtbank bepaalde in 2017 dat de NAM immateriële schade en gederfd woongenot moet vergoeden. Inwoners van het bevingsgebied zeggen lichamelijke en psychische klachten te hebben. Ze willen ook een vergoeding voor het gemis aan woongenot en smartengeld. Het hof stelt 65 eisers in het gelijk.
Smartengeld
Volgens een eerdere uitspraak van de Hoge Raad hebben eigenaren of huurders van een woning waaraan zeker één keer schade is vastgesteld, recht op een schadevergoeding wegens gemist woongenot. Als twee keer schade is geconstateerd, is er recht op smartengeld van ten minste 2500 euro per persoon.
De hoogte van de vergoeding voor de 65 eisers die gelijk kregen, moet nog worden vastgesteld. Bij 49 eisers was geen of slechts eenmaal schade aan de woning vastgesteld. Zij krijgen nog de kans om aan te tonen dat ze toch recht hebben op een vergoeding voor immateriële schade. De eis van de overige dertien betrokkenen is afgewezen.
Bekijk meer van; proces Leeuwarden Groningen Nederlandse Aardolie Maatschappij
Een scheur in een huis in Groningen
NAM vergoedt meerkosten herstel 6000 oude schades
RO 17.12.2019 Woningeigenaren met aardbevingsschade die gemeld is vóór 31 maart 2017 krijgen alsnog een kostendekkende vergoeding voor schadeherstel. Minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) en commissaris van de Koning René Paas hebben hierover afspraken gemaakt met NAM.
De woningeigenaren die het aanbod van NAM hebben geaccepteerd en kunnen aantonen dat het aanbod van NAM in 2018 onvoldoende was om de aardbevingsschade aan de eigen woning te herstellen, kunnen zich vanaf maandag 6 januari melden bij de provincie Groningen.
Een groot deel (83 procent) van de ruim 6.000 schademelders die vallen onder het zogenaamde óude schadeprotocol, heeft zonder tussenkomst van de Arbiter Bodembeweging of de burgerlijke rechter een aanbod van NAM in 2018 geaccepteerd. Uit onderzoek van bureau AHA! – in opdracht van de Tweede Kamer – blijkt echter dat sommige bewoners aangeven dat het door NAM betaalde bedrag niet toereikend is om de schade aan de woning te herstellen.
Bovenop de NAM-vergoeding hebben zij het resterende deel van de herstelkosten zelf betaald. Wie nu met een factuur of offerte kan aantonen dat de daadwerkelijke herstelkosten van de schade hoger zijn dan het aanbod van NAM, kan zich bij de provincie Groningen melden voor vergoeding van het tekort.
Eind januari 2018 hebben de Groningse bestuurders overeenstemming bereikt met het kabinet over een nieuw Protocol Mijnbouwschade Groningen. Hierdoor ontstond er een ‘knip’ tussen schademeldingen die vóór en ná 31 maart 2017 waren ingediend.
Onder de eerste groep (het zogenaamde óude schadeprotocol’) resteerden nog ruim 6.000 openstaande schademeldingen. NAM heeft voor deze ‘oude’ schademeldingen voor 1 juli 2018 een aanbod gedaan. Voor een vlotte afhandeling van deze schademeldingen hebben minister Wiebes en commissaris van de koning Paas spelregels afgesproken met NAM.
Voor wie is deze regeling?
Woningeigenaren uit die groep van 6000 oude schades kunnen gebruik maken van deze regeling als ze vóór 31 maart 2017 een melding van schade hebben gedaan en het aanbod van NAM in 2018 geaccepteerd zonder tussenkomst van de Arbiter Bodembeweging of burgerlijk rechter.
Ze kunnen met een offerte of factuur van vóór 1 oktober 2019 aantonen dat het geld van NAM ontoereikend is voor het volledige herstel van de schade. Wie het NAM-aanbod niet heeft geaccepteerd en dit heeft voorgelegd aan de Arbiter Bodembeweging of de burgerlijke rechter, maatwerk heeft ontvangen voor bijvoorbeeld een complexe schade of de schade heeft hersteld volgens een andere methode dan NAM heeft voorgesteld kan geen gebruik maken van deze regeling.
Waar is de regeling te vinden?
De regeling staat open tot 1 maart 2020 en wordt uitgevoerd door de provincie Groningen en is te vinden op de website van de provincie Groningen. Om zoveel mogelijk Groningers te bereiken, worden ook advertenties geplaatst in lokale en regionale kranten.
Hoe gaat de beoordeling van de aanvragen in zijn werk?
De door de bewoners aangeleverde informatie zal door de provincie Groningen ter beoordeling worden voorgelegd aan NAM. Wanneer een tekort kan worden aangetoond, zal NAM het tekort aan de bewoner vergoeden.
Indien NAM aangeeft het verzoek af te wijzen of gedeeltelijk in te willigen, zal het verzoek door een onafhankelijk externe kostendeskundige worden beoordeeld. Als dit oordeel afwijkt, dan bespreekt de provincie dit met NAM en neemt NAM in beginsel de uitkomst van de externe onafhankelijke kostendeskundige in beginsel over.
De provincie zal alle betreffende bewoners die een verzoek hebben ingediend, informeren over de uitkomst. De commissaris van de Koning en de minister blijven nauw betrokken bij dit proces.
Zie ook; Gaswinning in Groningen
Zeer weinig Groningers met aardbevingsschade verwachten herstel huis
NU 16.12.2019 Slechts 14 procent van de Groningers die aardbevingsschade hebben aan hun huizen verwacht dat hun woningen versterkt gaan worden. Dat blijkt maandag uit een nieuw rapport van de Rijksuniversiteit Groningen in opdracht van Nationaal Coördinator Groningen.
Van de bewoners die meerdere keren schade opgelopen hebben aan hun woningen vindt 37 procent dat hun huis verstevigd moet worden. Daarvan zegt slechts 3 procent van de respondenten dat zij al een versterkte woning hebben.
De helft (50 procent) van de bewoners met veel schade verwacht niet dat hun huizen nog versterkt gaan worden. 36 procent weet het niet. Aan de steekproef deden ruim vierduizend mensen mee.
Volgens hoofdonderzoeker Katherine Stroebe is het zorgelijk dat de bewoners in het aardbevingsgebied zo weinig vertrouwen hebben in de versterkingsoperatie, “omdat we weten dat juist bewoners met meervoudige schade zich minder veilig voelen en gezondheidsklachten krijgen door de schade en alles wat daarbij komt”.
Desondanks concludeert zij dat de geestelijke gezondheid van bewoners met meervoudige schade aan hun huizen het afgelopen jaar iets verbeterd is. Deze groep heeft echter nog steeds een aanzienlijk slechtere gezondheid dan mensen zonder bevingsschade, blijkt uit het rapport.
Zo ontstaan aardbevingen in Groningen
‘Mensen gaan eraan onderdoor’
De onderzoekers pleitten ervoor dat instanties, die betrokken zijn bij de versterkingsoperatie, meer rekening houden met de behoeftes van bewoners met hun zorgen over de veiligheid van de woning.
Stroebe: “Al in 2016 wezen we erop dat bewoners met meervoudige schade een risicogroep zijn. Deze groep leeft al jaren in onzekerheid en we zien dat een deel ervan eraan onderdoor gaat. We vinden het onbegrijpelijk dat er in 2019 nog steeds geen overkoepelend beleid is voor de problemen van deze groep.”
De Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMG) heeft sinds 19 maart 2018 ruim 44.000 schademeldingen binnengekregen. Ruim 26.500 schademeldingen zijn afgehandeld en ruim 138 miljoen euro aan schadevergoedingen is uitgekeerd.
Zie ook: Einde aan gaswinning in Groningen, hoe gaat dat in z’n werk?
Lees meer over: Groningen Gaswinning Groningen Binnenland
Een boerderij in Westerwijtwerd staat in de steigers ANP
Weinig Groningers met bevingsschade geloven dat versterking er komt
NOS 16.12.2019 Er zijn weinig Groningers met aardbevingsschade die verwachten dat hun huizen ooit versterkt zullen gaan worden. Dat blijkt uit een bevolkingsonderzoek van het Gronings Perspectief, een samenwerkingsverband tussen de Rijksuniversiteit Groningen, GGD Groningen en het Sociaal Planbureau Groningen.
Slechts 5 procent van de mensen met weinig schade en 14 procent van de mensen met veel schade verwachten dat versterking aan hun huizen op enig moment wordt uitgevoerd.
61 procent van de huiseigenaren met weinig schade verwacht geen versterking, bij huizen met veel schade verwacht 50 procent van de mensen dat. In beide gevallen zegt een derde van de respondenten niet te weten of versterking er ooit van komt.
In het aardbevingsgebied in Groningen wonen zo’n 400.000 mensen. Volgens de onderzoekers heeft de helft van hen schade aan de woning. Bij zo’n 100.000 mensen gaat het om veel schade.
Gezondheidsklachten
De onderzoekers noemen het opmerkelijk dat zo weinig mensen verwachten dat hun huizen versterkt zullen worden. Ze schrijven in het rapport dat in de media het beeld is ontstaan dat tienduizenden woningen in Groningen worden aangepakt, “maar blijkbaar zien bewoners dat heel anders”.
“Dat is zorgelijk, omdat we weten dat juist bewoners met meervoudige schade zich minder veilig voelen en gezondheidsklachten krijgen door de schade en alles wat erbij komt”, zegt hoofdonderzoekster Katherine Stroebe.
Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat ‘slechts’ 37 procent van de mensen met veel schade vindt dat versterking van hun huis nodig is. 24 procent vindt van niet en 39 procent zegt niet te weten of versterking nodig is. De onderzoekers verklaren deze percentages doordat de vraagstelling mogelijk niet door alle mensen die een antwoord gaven op dezelfde manier is begrepen.
In oktober schreef minister Wiebes aan de Tweede Kamer dat 26.000 huizen in Groningen mogelijk versterkt moeten worden. Het ministerie van Economische Zaken verklaarde vervolgens dat versterking voor een groot deel van de huizen niet zal gaan gelden. Experts zullen de huizen beoordelen, maar volgens het ministerie is de kans klein dat de meeste huizen onveilig zijn. “Wat nodig is voor de veiligheid doen we”, zegt een woordvoerder van EZ.
Nu de gaskraan steeds verder dicht gaat, is de verwachting dat steeds meer huizen geen of minder versterking nodig hebben.
Het Gronings Perspectief voert al sinds 2016 bevolkingsonderzoeken uit in opdracht van de Nationaal Coördinator Groningen. Hierdoor kunnen de onderzoekers ook stellen dat het inmiddels beter gaat met de geestelijke gezondheid van mensen met schade aan hun woning. Toch is hun gezondheid, gevoel van veiligheid en vertrouwen in instanties nog altijd lager dan die van Groningers zonder schade.
De mensen die op meerdere plaatsen schade hebben aan hun woning zijn de grootste risicogroep. Dat is al zo sinds 2016, schrijven de onderzoekers nu en in eerdere rapporten, maar structurele aandacht van de overheid voor deze groep lijkt dit onderzoek nog niets op te leveren.
“Het is ons veelal nog niet duidelijk of onze resultaten ook daadwerkelijk opgepakt worden om achter de voordeur bij mensen het verschil te maken”, staat er in het rapport.
“We vinden het onbegrijpelijk dat er in 2019 nog steeds geen overkoepelend beleid is voor de problemen van deze groep”, zegt Stroebe. “Wie deze mensen zijn, is bij gemeenten niet bekend, zij kunnen daardoor ook niet geholpen worden door bijvoorbeeld de GGD.”
Wanhoop in Westerwijtwerd
De onderzoekers publiceren vandaag ook een rapport over de impact van de grote beving bij Westerwijtwerd in de gemeente Loppersum, op 22 mei. Ze schrijven dat een deel van bewoners vlak na de beving een “grote mate van wanhoop” ervoeren. “Waar er bewoners waren die tot dusver nog hoopten dat met het terugdraaien van de gaswinning er minder grote aardbevingen zouden komen, is deze hoop sommigen nu ontnomen”, schrijven ze.
Inwoners Westerwijtwerd: ‘Alsof er een dikke vrachtauto aankwam’
Volgens de onderzoekers worden de zorgen van Groningers in de regio verergerd door het wantrouwen in de overheid. Ze adviseren direct na een beving met betere informatie te komen over wat er is gebeurd. Ook adviseren ze om ontmoetingsplekken te creëren en bij mensen die dat willen een ‘quick scan‘ van de woning uit te voeren.
Bekijk ook;
- ‘Honderden woningen in aardbevingsgebied moeten alsnog versterkt worden’
- Aantal mogelijk onveilige huizen in Groningen loopt op tot 26.000
- Groningers melden schade niet meer: ‘te veel gezeur’
Zeer weinig Groningers met aardbevingsschade verwachten herstel huis
MSN 16.12.2019 Slechts 14 procent van de Groningers die aardbevingsschade hebben aan hun huizen verwacht dat hun woningen versterkt gaan worden. Dat blijkt maandag uit een nieuw rapport van de Rijksuniversiteit Groningen in opdracht van Nationaal Coördinator Groningen.
Van de bewoners die meerdere keren schade opgelopen hebben aan hun woningen vindt 37 procent dat hun huis verstevigd moet worden. Daarvan zegt slechts 3 procent van de respondenten dat zij al een versterkte woning hebben.
De helft (50 procent) van de bewoners met veel schade verwacht niet dat hun huizen nog versterkt gaan worden. 36 procent weet het niet. Aan de steekproef deden ruim vierduizend mensen mee.
Volgens hoofdonderzoeker Katherine Stroebe is het zorgelijk dat de bewoners in het aardbevingsgebied zo weinig vertrouwen hebben in de versterkingsoperatie, “omdat we weten dat juist bewoners met meervoudige schade zich minder veilig voelen en gezondheidsklachten krijgen door de schade en alles wat daarbij komt”.
Desondanks concludeert zij dat de geestelijke gezondheid van bewoners met meervoudige schade aan hun huizen het afgelopen jaar iets verbeterd is. Deze groep heeft echter nog steeds een aanzienlijk slechtere gezondheid dan mensen zonder bevingsschade, blijkt uit het rapport.
‘Mensen gaan eraan onderdoor’
De onderzoekers pleitten ervoor dat instanties, die betrokken zijn bij de versterkingsoperatie, meer rekening houden met de behoeftes van bewoners met hun zorgen over de veiligheid van de woning.
Stroebe: “Al in 2016 wezen we erop dat bewoners met meervoudige schade een risicogroep zijn. Deze groep leeft al jaren in onzekerheid en we zien dat een deel ervan eraan onderdoor gaat. We vinden het onbegrijpelijk dat er in 2019 nog steeds geen overkoepelend beleid is voor de problemen van deze groep.”
De Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMG) heeft sinds 19 maart 2018 ruim 44.000 schademeldingen binnengekregen. Ruim 26.500 schademeldingen zijn afgehandeld en ruim 138 miljoen euro aan schadevergoedingen is uitgekeerd.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/19f79e20-1a9d-11ea-9dc7-0255c322e81b.jpg)
Minister Wiebes: „Het schadeloket werkt, er zijn ook meer schademeldingen, het gaat harder dan ooit. Het doel is de snelheid te verdubbelen.” Ⓒ Jos Schuurman
Wiebes: ’We willen Groningen netjes achterlaten’
Telegraaf 09.12.2019 Minister Wiebes bezocht maandag Ten Post om stil te staan bij de start van de ontmanteling van de gaslocatie bij het Groningse dorp. Bij de miljoenenklus komt veel kijken, na een halve eeuw gaswinning. „We willen Groningen netjes achterlaten”, aldus Wiebes (Economische Zaken) tussen mega-installaties aan de Medenweg. „En Groningen kan straks wederom de energieprovincie van het land zijn. Voor bijvoorbeeld waterstof; alles op een nieuwe manier.”
Gaskavels gaan terug naar eigenaren. Wiebes: „Er zijn hier nieuwe mogelijkheden voor de energie-economie. Maar dus geen gas meer. Ik leef al ongeveer zo lang als dat er gaswinning is… Ik had gedacht dat die mij zou overleven, maar nu maak ik het einde wel mee in 2022. Het is een historische dag.
Hier begint de ontmanteling en het onomkeerbaar sluiten van putten. Straks zijn ze er niet meer…” De eerste veertien putten verdwijnen de komende tijd, met honderden te gaan. Het gaat jaren duren voor het allemaal uit het landschap verdwenen is. „De NAM betaalt dat”, benadrukt Wiebes.
De bewindsman hoopt dat door het besluit om de gaswinning in Groningen te staken, de problemen voor de Groningers verder kunnen worden aangepakt. „Aardbevingen worden erdoor bij de bron aangepakt.
Als het geen strenge winter is, dan is het vanaf 2022 voorbij. Het gaat redelijk snel.” Naast het staken van de gaswinning wil het kabinet dat de schadeafwikkeling versnelt. Die blijft nog altijd vaak tijdrovend en frustrerend, klinkt het uit de regio. „Het schadeloket werkt, er zijn ook meer schademeldingen, het gaat harder dan ooit. Het doel is de snelheid te verdubbelen”, zegt Wiebes.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/1a26a40e-1a9d-11ea-9dc7-0255c322e81b.jpg)
Minister Wiebes wordt rondgeleid op de voormalige gaswinningslocatie in het Groningse dorp Ten Post. Ⓒ ANP
NAM-directeur Johan Atema spreekt van een ’bijzondere dag’. „Het gaat hier nu weg”, wijst hij, terwijl hij Wiebes rondleidt. Het bedrijf schat dat ontruimingen tot diep in de bodem een paar miljoen euro per locatie kosten. Er moet veel gebeuren, van afvoer van massa’s metaal tot mogelijke bodemsanering: „Het materiaal dat hier staat, wordt hergebruikt.”
Van groot tot klein, alles is er straks weg, na de winning van 124 miljard kubieke meter aardgas. De put wordt voor de eeuwigheid dichtgemaakt. „Er komen betonnen ’pluggen’ in de put, om ze gasdicht af te sluiten.”
Werk in dorpen niet af
Secretaris Susan Top van belangenvereniging Groninger Gasberaad staat toch niet te springen. In de dorpen is het werk immers lang niet af. Van herstel tot herbouw, er ligt een loodzware taak. „We hebben weinig behoefte aan een feestje. Vreemd is ook dat vertegenwoordigers van de regio er vandaag niet bij zijn. Het lijkt wel vanuit Den Haag bedacht om het land te laten zien hoe goed het allemaal gaat…
Hoe vaak moeten we het dichtdraaien van de gaskraan nog markeren? Zes keer? Er is hier nog steeds sociale ontwrichting. In hetzelfde dorp Ten Post zitten ondertussen 120 gezinnen straks tussen de dozen met kerst, wachtend op een tussenwoning, voordat hun nieuwe woning wordt gebouwd.”
“We hebben weinig behoefte aan een feestje”
De inactieve gasput bij Ten Post ligt overigens al stil sinds 2018, na de sterke beving bij Zeerijp. Deze maandag vindt Top dus betrekkelijk willekeurig gekozen. „Het historische moment was het besluit, dit is de uitvoering daarvan. Het draait bovendien om de seismiciteit, die nog jaren duurt. Dat weet niemand, hoe lang dat blijft. Elders waren er vijftien jaar na het stoppen van gaswinning nog bevingen.”
Reacties voorzichtig positief
In de zomer van 2022 is het volgens afspraak helemaal klaar met de gaswinning in het Groningengasveld, tenzij het land een Elfstedenwinter kent. 330 gaslocaties wachten op ontmanteling. Rondom de uitgezette gasputten van Ten Post zijn de reacties maandagmiddag voorzichtig positief.
De noorderlingen hebben de laatste jaren tenslotte veel voor de kiezen gekregen. Gloort er weer hoop? Theo Muilwijk (28) woont op een boerderij op slechts enige honderden meters van de te slopen gaslocatie. Het is er maandagmiddag rustig. Hond Maxi rent vrolijk over het uitgestrekte terrein. „We hebben hier ook schade door de bevingen. Maar wat er bij deze NAM-locatie vlakbij gebeurt, daar merkte je in het dagelijks leven niet zo veel van. Er werkten ook niet zo veel mensen.”
Muilwijk over de nabije toekomst: „Uiteindelijk zal het wel anders zijn straks. Geen gaswinning meer, maar mogelijk weer een boerderij of andere energievormen. Dat is afwachten.” Voor boeren is juist deze dagen eerder het milieubeleid actueel dan het gasbeleid. „Denk aan de fosfaatrechten en het stikstof. Deze schuren staan ook leeg”, zegt hij kijkend naar de forse schuren op het groene complex. „Terwijl het hier zo open is en we de ruimte hebben, het is hier anders dan in Brabant.”
Oude huis gesloopt
Harrie Bonnema (38) werkt eveneens vlak bij de slooplocatie, voor de grote Houthandel Reinders, maar de Groninger ervaart thuis meer gevolgen: „Hier op het werk was het nog niet eens zo’n onderwerp van gesprek, dat het hier weggaat. Dat is meer voor de mensen uit het dorp.”
Bonnema: „Wij krijgen in Ten Boer de komende periode onze nieuwe woning. We wonen straks eerst 1,5 jaar of twee jaar in een tussenwoning, een tijdelijke stek voor ons jonge gezin.” Het oude adres was uiteindelijk niet meer veilig en moest zelfs plat. „Op dezelfde plek krijgen we straks een nieuwe woning, herbouw dus. Dat is goed opgelost.” Bonnema vertelt dat de gaswinning in zijn dorp voor velen telkens onderwerp van gesprek blijft. „Het blijft aan de orde komen als je elkaar treft.”
Bekijk meer van; politiek energie en hulpbronnen milieu Eric Wiebes Groningen Ten Post Groninger Gasberaad
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c8bba28a-1610-11ea-a6b6-0217670beecd.jpg)
Aardbeving van 1,9 bij Garrelsweer
Telegraaf 03.12.2019 Bij het Groningse Garrelsweer is dinsdagavond rond 19.30 uur een aardbeving geweest. Volgens de eerste melding van het KNMI had de beving een kracht van 2,0. Later werd dat gecorrigeerd naar 1,9.
Bij RTV Noord hebben zo’n twintig mensen de beving gemeld. Een van hen liet weten dat haar deuren klapperden van de schok.
Een ander zat op de bank en sprong op toen de aarde trilde. „Mijn man dacht dat er mensen binnen kwamen stormen, ik zei dat het een aardbeving was. Helaas heb ik gelijk.”
Eerder 3,4
Garrelsweer werd deze zomer ook al getroffen door een aardbeving. Die beving had een kracht van 2,5. „Een enorme knal was het. Ik dacht even dat er een truck op zijn kant lag. Het is de zoveelste. Deze is echter wel stevig. Ja, het is weer zover. Het zal doorgaan”, vertelde inwoner Sibrand Bakker toen tegen De Telegraaf.
Bekijk ook:
Bewoner Garrelsweer: ’Je gaat eraan onderdoor’
Die beving volgde destijds vrij snel op een relatief zware beving van 3,4 bij Westerwijtwerd, ook gevoeld in de stad Groningen. „Ik voelde het huis bewegen. Dit heb ik niet vaak zo meegemaakt.”Een ander meldde: „Hele bed trilde, iedereen wakker.” „Dat was een zware”, constateerde een ander.
Ook inwoners van onder meer Winsum, Bedum, Zeerijp en Appingedam deden toen meldingen op sociale media over de beving.
Bekijk ook:
Forse aardbeving in Groningen: ’Bed trilde, iedereen wakker’
De bevingen in Groningen zijn het gevolg van de gaswinning in het gebied.
Bekijk meer van; aardbeving Garrelsweer Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut
‘Omgekeerde bewijslast ook buiten Groningen’
NOS 30.11.2019 De zogenoemde omgekeerde bewijslast moet niet alleen voor gebouwen op het Groningse gasveld gelden, maar ook elders in het land op plaatsen waar meerdere ondergrondse activiteiten tegelijk zijn. Dat zei topman Theodor Kockelkoren van het Staatstoezicht op de Mijnen in een talkshow in Amsterdam, voorafgaand aan de opvoering van het toneelstuk GAS.
De problemen met de gaswinning in Groningen hebben ertoe geleid dat er nu voor het hele land een schadeprotocol komt. Maar anders dan in Groningen moeten gedupeerden zelf aantonen dat de schade die ze hebben het gevolg is van mijnbouwactiviteiten. Voor Groningen geldt die verplichting niet: schade aan een pand in het gaswinningsgebied is per definitie veroorzaakt door de gaswinning.
Zoutwinning
Het gaswinningsbedrijf NAM moet met bewijzen komen als zij denkt dat het anders zit. Die omgekeerde bewijslast gaat niet buiten Groningen gelden, zo heeft minister Wiebes besloten. Maar ook voor burgers daar is het ingewikkeld om aan te tonen dat hun schade komt door activiteiten van bedrijven in de ondergrond.
Of het nu om gaswinning in kleinere gasvelden gaat, om zoutwinning of geothermie: in theorie kunnen al deze activiteiten leiden tot schade aan huizen die erboven staan. Zeker als er meerdere dingen tegelijk gebeuren in de ondergrond, is het voor burgers praktisch onmogelijk om te bewijzen waardoor de schade is ontstaan.
“Er zijn plaatsen in Nederland waar èn gaswinning plaatsvindt èn zout wordt gewonnen”, aldus Theodor Kockelkoren, Staatstoezicht op de Mijnen.
“Er zijn plaatsen in Nederland waar èn gaswinning plaatsvindt èn zout wordt gewonnen”, zei Kockelkoren. “Op een moment dat dit soort activiteiten tegelijk plaatsvinden is het voor een burger ondoenlijk om aan te tonen of de eventuele schade aan zijn woning is veroorzaakt door of de gaswinning of de zoutwinning. Daar kun je burgers niet mee belasten.” Daarom vindt Kockelkoren dus dat er in dit soort gevallen ook sprake zou moeten zijn van omgekeerde bewijslast.
‘Veel mensen krijgen in deze kamer evenwichtsstoornissen’
Deze week heeft ook de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) op de jaarvergadering een motie over omgekeerde bewijslast aangenomen. Die werd ingediend op initiatief van de gemeente Woerden.
Bevingen bij kleinere gasvelden buiten Groningen kunnen ook tot schade aan huizen leiden. Volgens de motie hebben dit soort bevingen soms ook honderden schadegevallen veroorzaakt.
Verder vindt de VNG het belangrijk dat er geen rechtsongelijkheid gaat ontstaan tussen inwoners van Groningen en de rest van het land. Daarom bepleit ook de VNG een equivalent van de omkering van de bewijslast bij mijnbouwactiviteiten op land, ook buiten Groningen.
Bekijk ook;
- Landelijk schadeloket mijnbouw, maar bewijslast ligt bij gedupeerden
- Bewijslast Groningen wordt omgekeerd
‘Versterkingsoperatie geldt voor meer huizen’
MSN 08.11.2019 Huizen van honderden Groningers in het aardbevingsgebied moeten toch worden versterkt. Dat meldt RTV Noord op basis van documenten waarover de regionale omroep beschikt. Bij 127 van in totaal 770 woningen die in principe niet in aanmerking komen voor versterking, is een steekproef gedaan.
Uit de steekproef, uitgevoerd door Nationaal Coördinator Groningen (NCG), blijkt dat de huizen wel degelijk versterkt moeten worden omdat ze nog steeds niet voldoen aan de veiligheidsnormen. Het Rijk ging er tot nu toe vanuit dat versterking niet nodig was.
Voor bestuurders in gemeenten en de provincie is de uitkomst van de steekproef het bewijs dat de versterkingsaanpak van minister Eric Wiebes (Klimaat en Economische Zaken) structureel niet deugt, aldus RTV Noord. “Deze steekproef is representatief en laat dus zien dat alle woningen in deze groep versterkt moeten worden”, aldus Bé Schollema, lid van het Versterkings Overleg Groningen. Schollema is namens GroenLinks en de PvdA wethouder in Loppersum.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/bb9af686-e817-11e9-9749-02c309bc01c1.jpg)
Grootste afnemers gaan uiterlijk in 2022 van laagcalorisch gas af
RO 06.11.2019 De negen grootste afnemers verbruiken per oktober 2022 geen laagcalorisch gas meer. Dit volgt uit het wetsvoorstel inzake het beperken van de vraag naar laagcalorisch gas van grote afnemers dat vandaag naar de Tweede Kamer is gegaan.
De negen afnemers zijn samen goed voor ongeveer de helft van het verbruik van laagcalorisch gas door de industrie in Nederland. Dit wetsvoorstel draagt bij aan een zo snel mogelijke afbouw van de winning van het laagcalorische Groninger gas naar nul.
De veiligheid van Groningers staat voorop. Met dit wetsvoorstel doet het kabinet het maximale om de gaswinning in Groningen zo snel mogelijk naar nul te brengen, met als doel om daarna het Groningenveld definitief te sluiten. Ook richting buurlanden waarvan een snelle ombouw gevraagd wordt, is dit een belangrijk signaal.
Het wetsvoorstel houdt een verbod in op laagcalorisch gas, met ingang van oktober 2022, voor bedrijven die jaarlijks meer dan 100 miljoen Nm3 laagcalorisch gas verbruiken. In de praktijk zijn dit de negen grootste afnemers.
Voor de andere bedrijven komt er een verbod om met ingang van oktober 2022 meer dan 100 miljoen Nm3 laagcalorisch gas per jaar te verbruiken. Netbeheerder GTS krijgt een wettelijke taak om de negen grootste afnemers op verzoek om te schakelen naar hoogcalorisch gas.
Afnemers kunnen GTS ook verzoeken om hen geheel af te sluiten. De negen afnemers die versneld van het laagcalorisch gas af moeten, kunnen onder voorwaarden aanspraak maken op nadeelcompensatie.
De ombouw leidt tot een daling van de vraag naar laagcalorisch gas in Nederland. Hierdoor hoeft er minder laagcalorisch gas te worden gewonnen en daalt de noodzaak om de capaciteit van het Groningenveld aan te houden.
Door dit wetsvoorstel kan de winning uit het Groningenveld daarom eerder naar nul, met name als er onvoorziene tegenvallers optreden, en kan het Groningenveld daarna zo snel mogelijk dicht. Bovendien draagt de ombouw bij aan de stabiliteit en robuustheid van het gassysteem doordat het minder afhankelijk zal zijn van stikstofbijmenging en gebruik van opslagen.
Naar verwachting zal de gaswinning uit het Groningenveld vanaf halverwege 2022 op nul uitkomen in een gemiddeld weerjaar.
Documenten;
Kamerstuk: Voorstel van wet | 06-11-2019
Kamerstuk: Memorie van toelichting | 06-11-2019
Zie ook; Gaswinning in Groningen
Wetsvoorstel voor publieke aansturing van de versterkingsoperatie in Groningen in consultatie
RO 06.11.2019 De versterkingsoperatie van de gebouwen in Groningen wordt volledig publiekrechtelijk georganiseerd. Dit staat in het Wetsvoorstel Versterken gebouwen Groningen dat vandaag door minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat en minister Knops van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in consultatie is gebracht.
Met de afbouw van de gaswinning uit het Groningenveld naar nul in 2022 (bij gemiddelde temperatuur) beoogt het kabinet de oorzaak van de veiligheidsrisico’s weg te nemen en schade aan huizen en andere gebouwen in de toekomst zoveel mogelijk te voorkomen. Desondanks kunnen ook na het beëindigen nog aardbevingen plaatsvinden. Om die reden ligt er een versterkingsopgave. Met het wetsvoorstel krijgt de aanpak van deze versterkingsoperatie een wettelijke basis.
Het wetsvoorstel voorziet in:
– een wettelijk kader voor de publieke afhandeling van alle verzoeken om vergoeding van schade als gevolg van bodembeweging door de aanleg of exploitatie van een mijnbouwwerk ten behoeve van gaswinning uit het Groningenveld of gasopslag bij Norg,
– de uitvoering van deze taak door een daartoe met het wetsvoorstel in te stellen en in te richten zelfstandig bestuursorgaan (zbo), en
– een publiekrechtelijke heffing, op te leggen aan de NAM, ter financiering van de afhandeling van schade door het zbo.
Het wetsvoorstel, dat een aanvulling vormt op het wetsvoorstel voor publieke afhandeling van de mijnbouwschade in Groningen voorziet in:
- Een wettelijk kader voor de publieke aanpak van het versterkingsproces van gebouwen in Groningen;
- Een helder en gestroomlijnd proces voor de versterking, van normstelling tot uitvoering, met een duidelijke positie voor alle partijen;
- Een publiekrechtelijke heffing aan de NAM om de volledige kosten van de versterkingsoperatie die nodig zijn voor de veiligheid te financieren.
De consultatie loopt tot 20 november 2019. U vindt de internetconsultatie hier.
Zie ook; Gaswinning in Groningen
Stichting claimt 122 miljoen bij NAM voor waardedaling Groningse woningen
AD 29.10.2019 De Stichting Waardevermindering door Aardbevingen Groningen dient vandaag een vordering van 122 miljoen euro in bij de NAM. Dat schrijft de stichting aan de bijna 5000 deelnemers aan deze procedure. Als gevolg van problemen door de gaswinning liepen woningen in de noordelijke provincie schade op.
De WAG eist namens de huizenbezitters dat de NAM hen compenseert voor de jarenlange waardedaling van hun huis . Er waren al eerder rechtszaken. Het gerechtshof in Leeuwarden bepaalde in januari vorig jaar dat de NAM woningeigenaren in het aardbevingsgebied in Groningen direct moet compenseren voor de waardedaling.
Volgens RTV Noord is de vordering de financiële vertaling van de eerdere uitspraak van de rechtbank in Assen in 2015, drie jaar later bekrachtigd door het gerechtshof in Leeuwarden, dat de NAM aansprakelijk is voor de waardedaling van huizen in het aardbevingsgebied.
Op voorhand vergoeden
Onderdeel van die uitspraak is bovendien dat die waardevermindering al op voorhand vergoed moet worden, dus niet pas na de verkoop van het huis. De NAM wil de schadevergoeding pas betalen bij verkoop van de woning, omdat dan pas duidelijk zou zijn hoe groot de waardedaling is.
Stichting WAG gaf na het arrest op 23 januari al aan zo snel mogelijk met de NAM om tafel te willen om compensatie te berekenen. Er is een methodiek ontwikkeld waarmee dat per geval mogelijk is. Onder de streep staat deze 122 miljoen. De NAM wordt gedagvaard om het te betalen.
NAM reageert verbaasd
De NAM stelt in een reactie verbaasd te zijn. Door destijds niet in hoger beroep te gaan tegen de uitspraak van het hof accepteerde het bedrijf dat deelnemers aan de Stichting WAG een vergoeding zouden krijgen. De afgelopen maanden zijn er ‘constructieve’ gesprekken gevoerd met de stichting, onder meer over de hoogte van die vergoeding.
,,Het bedrag dat de stichting nu claimt, staat in geen verhouding tot het advies van de commissie waardedaling Groningen.” De NAM wil daarom een toelichting op de hoogte van de claim. Ook deed de NAM een schikkingsvoorstel, maar de stichting heeft dat afgewezen. Tijdens de gesprekken heeft de NAM wel gesteld dat er ook claims zijn gekomen van huizen in gebieden waar volgens deskundigen geen waardedaling is opgetreden.
© Foto Vincent Jannink/ANP Een vrouw laat de schade aan haar huis zien. Zij en haar man spanden een kort geding aan eisten een voorschot van 106.000 euro van de NAM.
Claim van 122 miljoen euro bij NAM om waardedaling Groningse huizen
MSN 29.10.2019 De Stichting Waardevermindering door Aardbevingen Groningen (WAG) vordert dinsdag bij de rechtbank een vordering van 122 miljoen euro van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). Dat heeft de WAG dinsdag laten weten. De stichting eist namens 4.500 huizenbezitters compensatie voor de jarenlange waardedaling van hun woningen.
WAG-voorzitter Lolke Weegenaar tegenover het ANP: „Door die gerechtelijke uitspraken moet de NAM betalen, hoe dan ook. Het is alleen de vraag welk bedrag de rechter zal toewijzen.”
De rechtbank oordeelde in 2015 al dat de huizenbezitters recht hebben op een vergoeding. De stichting heeft daarna berekend hoe hoog het bedrag per huiseigenaar zou moeten zijn en kwam in totaal uit op 122 miljoen euro. De piek ligt in Loppersum, de gemeente die vaak in het nieuws was door de aardbevingen. Sommige huiseigenaren zouden volgens de berekening tot 23,9 procent van de WOZ-waarde uitgekeerd moeten krijgen.
Twee methoden
De dagvaarding bij de NAM staat los van de compensatie die het ministerie van Economische Zaken eerder dit jaar heeft toegezegd. Alle huiseigenaren, dus niet alleen de 4.500 die de WAG vertegenwoordigt, kunnen volgend jaar tot ruim 10 procent van de waarde van hun woning terugkrijgen.
Het ministerie berekent de waardedaling op een andere manier dan de WAG, waardoor sommige eigenaren niet in aanmerking komen voor een vergoeding of minder gecompenseerd worden.
De secretaris van de WAG, Francis van der Kamp, vreest dat de NAM zal verwijzen naar de methode van het ministerie en hoopt daarom dat de rechtbank een externe deskundige aanwijst die over de bedragen besluit. „Het wordt een proces van lange adem. Als de rechtbank een deskundige aanstelt kan het traject van hakketakken over en weer worden gestopt.” De WAG hoopt de waardedaling alsnog direct bij de NAM vergoed te krijgen. De NAM kon dinsdagochtend niet meteen reageren.
Het kabinet zei vorige maand dat er al in 2022 een einde komt aan de gaswinning in Groningen. Eerder ging de regering nog uit van 2030 als uiterste termijn.
Versterking Groningen is in een volgende fase beland
RO 16.10.2019 Binnenkort zijn 1000 versterkte huizen opgeleverd, waarvan de helft in 2019. Ook zullen voor het einde van dit jaar vrijwel alle huizen met een verhoogd risico in Groningen zijn gecontroleerd.
Tegelijkertijd moet er nog veel gebeuren. Dat staat in een brief die de ministers Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) en Ollongren (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelatie) vandaag aan de Tweede Kamer hebben gestuurd.
Nadat vorig jaar belangrijke besluiten zijn genomen over de aanpak van de veiligheid in Groningen is in 2019 het zwaartepunt op de uitvoering komen te liggen. Nu de versterkingsaanpak in een volgende fase is gekomen, neemt minister Ollongren de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de versterking over van minister Wiebes.
Dit sluit aan bij de verantwoordelijkheid van BZK voor bouwen, wonen, ruimtelijke ordening en burgerparticipatie. Minister Wiebes blijft verantwoordelijk voor de veiligheid in verband met de gaswinning.
Behalve de uitvoering van de versterkingsoperatie neemt minister Ollongren ook de coördinerende rol van het rijk bij het Nationaal Programma Groningen over. In het Nationaal Programma – waarbij diverse ministeries zijn betrokken – is 1,15 miljard euro beschikbaar voor investeringen in de toekomst van Groningen.
Door toezeggingen en bestuurlijke afspraken met de regio is het totaal aantal huizen dat zal worden beoordeeld inmiddels opgelopen tot 26.000. Tot nu toe zijn 14.000 huizen opgenomen. In de brief staat dat volgens de laatste berekening circa 1000 huizen in Groningen een verhoogd risico hebben.
De beoordeling van de huizen zal uitwijzen welke huizen daadwerkelijk moeten worden versterkt. Door de afbouw en beëindiging van de gaswinning zal naar verwachting een steeds groter aantal huizen geen of minder versterking nodig hebben.
Op basis van het Mijnraad-advies is vorig jaar in overleg met de regio overgestapt op een nieuwe, meer risicogerichte aanpak van de versterking. Dit was noodzakelijk omdat in de gebiedsgerichte aanpak de meest risicovolle huizen niet als eerste aan de beurt kwamen. Hoewel de start van die nieuwe aanpak vertraging opliep, ligt het tempo van opnames naar verwachting eind dit jaar op schema.
Hoewel het afgelopen jaar belangrijke stappen zijn gezet, moet er nog veel gebeuren. Daarom werken gemeenten, provincie en het Rijk samen aan versnellingsmaatregelen, bijvoorbeeld door het vereenvoudigen van het versterkingsproces.
Er komt één uitvoeringsorganisatie voor versterken: de NCG. Ook zetten regio en Rijk zich in om in januari 2020 een Bouwakkoord Groningen te bereiken om de uitvoeringscapaciteit te maximaliseren.
Documenten;
Kamerbrief over de overdracht van taken ‘Groningen’ van EZK naar BZK
Kamerstuk: Kamerbrief | 16-10-2019
Zie ook;
Aantal mogelijk onveilige huizen in Groningen loopt op tot 26.000
NOS 16.10.2019 Het aantal huizen in het Groningse aardbevingsgebied dat beoordeeld wordt omdat ze mogelijk versterkt moeten worden is opgelopen tot 26.000. Minister Wiebes schrijft aan de Tweede Kamer dat het tempo waarin de huizen bekeken worden volgend jaar op schema is.
Een jaar geleden ging het kabinet nog uit van 15.000 mogelijk onveilige woningen, maar er zijn volgens Wiebes verschillende redenen waarom het aantal te beoordelen woningen nu is gestegen. Zo zijn er verwachtingen gewekt bij bewoners en zelfs toezeggingen gedaan, en die moeten worden nagekomen.
Toch weet een woordvoerder van het ministerie van Economische Zaken nu al zeker dat een groot aantal huizen nooit versterkt zal worden. Ze worden wel nagekeken en beoordeeld, maar volgens de woordvoerder staat nu al vast dat ze veilig zijn.
Ook huizen met een licht verhoogd risico zullen worden beoordeeld, dat zijn er zo’n 13.000. En er zijn huizen toegevoegd waar waarschijnlijk niets mis mee is, maar die bijvoorbeeld in een rijtje met risicovolle huizen staan. Om de versterkingsoperatie snel te kunnen uitvoeren, zullen ook deze bijna 9500 huizen worden bekeken.
‘Steeds minder versterking nodig’
Tot nu toe zijn er 14.000 woningen bekeken, waarvan er 6800 zijn beoordeeld. Volgens de laatste berekeningen hebben circa 1000 huizen in Groningen een verhoogd risico, meldt Wiebes. Die zullen voor het eind van dit jaar waarschijnlijk allemaal gecontroleerd zijn.
Nu de gaskraan steeds verder dicht gaat verwacht Wiebes dat steeds meer huizen geen of minder versterking nodig hebben. In 2020 denkt hij dat er in totaal 4000 huizen bekeken zullen worden. Dat was ook de ambitie. Tot nu toe zijn er 1000 versterkte huizen daadwerkelijk opgeleverd.
In zijn brief kondigt Wiebes ook aan dat minister Ollongren van Binnenlandse Zaken voortaan de verantwoordelijkheid heeft voor de versterkingsoperatie in Groningen. “Dit sluit aan bij de verantwoordelijkheid van BZK voor bouwen, wonen, ruimtelijke ordening en burgerparticipatie.” De veiligheid rond de gaswinning blijft wel de verantwoordelijkheid van Wiebes.
Bekijk ook;
- 11.000 risicovolle huizen in aardbevingsgebied Groningen
- Plan voor versterking Groningse huizen klaar
GasTerra wordt geleidelijk afgebouwd
RO 07.10.2019 GasTerra, het verkoopkantoor van Gronings gas, wordt de komende jaren geleidelijk afgebouwd. Door het stopzetten van de gaswinning in Groningen komt ook de kernactiviteit van GasTerra op termijn te vervallen. De gezamenlijke aandeelhouders hebben daarom de directie van GasTerra gevraagd een plan op te stellen voor een zorgvuldige afbouw waarbij de onderneming haar verplichtingen kan blijven nakomen.
Dat staat in een brief die minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. De medewerkers van GasTerra zijn vandaag over het besluit geïnformeerd. Uitgangspunt van het afbouwplan is dat GasTerra ook de komende periode kan blijven bijdragen aan een verantwoorde afbouw van de gaswinning uit het Groningenveld en bovendien aan haar lange termijnverplichtingen kan voldoen. Voor de circa 165 medewerkers komt een sociaal plan.
GasTerra is onder meer verantwoordelijk voor de verkoop van het door NAM geproduceerde Groningengas. De onderneming is een publiek-private samenwerking tussen de overheid en de oliemaatschappijen Shell en ExxonMobil. De Staat bezit de helft van de aandelen.
Documenten;
Kamerbrief geleidelijke afbouw Gasterra
Kamerstuk: Kamerbrief | 07-10-2019
Zie ook; Gaswinning in Groningen
Met sluiting GasTerra komt einde omstreden ‘gasgebouw’ in zicht
NOS 07.10.2019 Met het sluiten van het gashandelsbedrijf GasTerra start de “onvermijdelijke ontmanteling van het gasgebouw”, zo schrijft minister Wiebes van Economische Zaken in een brief aan de Tweede Kamer. En daarmee wordt na vier jaar ook uitvoering gegeven aan een advies van de Onderzoeksraad voor Veiligheid.
GasTerra is de kern van het veel bekritiseerde ‘gasgebouw’; de constructie waarin de eigenaren van het Groningse gas, Shell en Exxon, met het ministerie van Economische Zaken afspraken maken over gaswinning in Groningen. Die afspraken zijn geheim.
Gesloten bolwerk
De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) adviseerde al in 2015 om de constructie open te breken, omdat het een te gesloten bolwerk zou zijn, enkel gericht op maximale winst. Die kritiek werd gedeeld door veel Groningers en door verschillende partijen in de Tweede Kamer.
De zogenoemde Overeenkomst van Samenwerking bestaat al sinds 1963, het begin van de gaswinning. De partijen maken samen afspraken over de winning van gas in Groningen en over de verkoop daarvan. Besluiten in het gasgebouw moeten unaniem worden genomen en zijn dus geheim.
Minister Wiebes noemt het gashandelsbedrijf Gasterra de kern van de constructie. Zijn ministerie heeft 10 procent van de aandelen, het staatsbedrijf Energie Beheer Nederland (EBN) 40 procent. De oliebedrijven Shell en Exxon hebben ieder 25 procent.
Vernietigend
De Onderzoeksraad schreef in 2015 een vernietigend rapport over de gaswinning in Groningen. Er was tot 2013 te weinig rekening gehouden met de veiligheidsrisico’s voor Groningers, zo luidde de conclusie.
Ook had de raad kritiek op het winstbejag. Kritische geluiden werden jarenlang weggewuifd, terwijl de veiligheid van Groningers werd genegeerd. Het gasgebouw moest opengebroken worden, was het advies.
Wiebes bij een bezoek aan Westerwijtwerd in Groningen, in mei 2019 ANP
Wiebes is niet de eerste minister die nu het gasgebouw aanpakt. Ingewijden vertellen de NOS dat ook de vorige minister van Economische Zaken, Henk Kamp, de bezem al flink door het gasgebouw heeft gehaald. Maar toen ging het vooral om poppetjes die werden verplaatst.
Verschillende betrokken hoge ambtenaren bij Economische Zaken veranderden van positie. De topman van EBN, Jan Dirk Bokhoven, nam in 2015 ontslag. Die staatsdeelneming is actief betrokken bij het opsporen, produceren, opslaan en verhandelen van olie en gas. Ook toenmalig directeur van GasTerra Gerrit Jan Lankhorst wisselde van baan. Maar niet alleen aan de kant van de overheid verdwenen mensen. Ook bij de oliemaatschappijen veranderden de bestuurders.
Niet snel genoeg
In 2017 constateerde de OVV opnieuw dat er nog weinig stappen waren gezet om een einde te maken aan de bekritiseerde constructie. “Het gasgebouw moet echt anders”, zei toenmalig voorzitter Tjibbe Joustra erover. “Het moet veel duidelijker zijn hoe de dingen zijn geregeld en wat daar gebeurt. Dat is nog steeds niet veranderd.”
De vereiste unanimiteit bij afspraken is nog steeds een groot struikelblok voor de minister om veranderingen tot stand te brengen. Bijvoorbeeld over het verminderen van de gasproductie in Groningen. De stopzetting van de gaswinning in Groningen, uiterlijk in 2026, maakt dat er daarna weinig meer valt af te spreken in het gasgebouw.
Wanneer het doek definitief valt voor GasTerra is nog niet bekend. Het bedrijf blijft nog verantwoordelijk voor langlopende gascontracten en de afbouw van de gaswinning.
Toekomst NAM
Minister Wiebes doet in de Kamerbrief geen uitspraken over het naderende einde van de NAM, het bedrijf van Shell en Exxon dat het gas in Groningen uit de grond haal. Maar ook daar ziet de toekomst er voor het personeel somber uit.
Wel benadrukt een woordvoerder van NAM dat het bedrijf op meer velden actief is dan alleen het Groninger gasveld. “Het is zeker een feit dat de Groninger gaswinning binnen een paar jaar ten einde komt. Maar daarnaast wint de NAM ook gas uit kleine velden op land en zee.”
Bekijk ook;
- GasTerra langzaam afgebouwd, sociaal plan voor personeel
- Als Gronings gas wegvalt, hoe verwarmen we dan straks onze huizen?
GasTerra langzaam afgebouwd, sociaal plan voor personeel
NOS 07.10.2019 Er komt een sociaal plan voor de 150 medewerkers van GasTerra, het verkoopkantoor van het Groningse gas. De werkzaamheden van GasTerra worden de komende jaren geleidelijk afgebouwd, nu is besloten de gaswinning in Groningen stop te zetten.
Dat schrijft minister Wiebes van Economische zaken aan de Tweede Kamer.
De gezamenlijke aandeelhouders, Shell, ExxonMobil en de Nederlandse staat hebben de directie van GasTerra gevraagd een plan te maken voor de “zorgvuldige afbouw” van de onderneming, waarbij het bedrijf “zijn verplichtingen kan blijven nakomen”, zegt het ministerie.
Wanneer GasTerra definitief stopt is nog onduidelijk.
Bekijk ook;
Weer kleine beving bij Loppersum
Telegraaf 06.10.2019 Bij het Groningse Loppersum heeft zich afgelopen nacht een lichte aardbeving voorgedaan. Volgens het KNMI had die een kracht van 1,0 op een diepte van 3 kilometer.
Lichte bevingen komen vaker voor, zeker ook in het gaswinningsgebied. Dit was de eerste in oktober. In september waren het er drie, waarvan twee in Groningen, en eentje in Limburg. Zeker elf lichte bevingen deden zich voor in augustus, waarvan eentje in Duitsland. Die was met 1,4 ook meteen de krachtigste van de afgelopen tijd.
Bij Loppersum was in februari 2014 een beving van 3,0. In januari vorig jaar deed zich hier een beving voor met een kracht van 3,4.
De zwaarste Groningse aardbeving was bij het dorp Huizinge in 2012. Die had een kracht van 3,6.
Bekijk meer van; aardbeving Loppersum Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut
Loppersum getroffen door lichte aardbeving
AD 06.10.2019 Bij het Groningse Loppersum heeft zich afgelopen nacht een lichte aardbeving voorgedaan. Volgens het KNMI had die een kracht van 1.0, op een diepte van 3 kilometer.
Lichte bevingen komen vaker voor, zeker in het gaswinningsgebied. Dit was de eerste in oktober. In september waren het er drie, waarvan twee in Groningen, en eentje in Limburg. Zeker elf lichte bevingen deden zich voor in augustus, waarvan eentje in Duitsland. Die was met 1.4 ook meteen de krachtigste.
Bij Loppersum was in februari 2014 een beving van 3,0. In januari vorig jaar deed zich hier een beving voor met een kracht van 3,4. De zwaarste Groningse aardbeving was bij het dorp Huizinge in 2012. Die had een kracht van 3,6. Huizinge ligt een paar kilometer ten westen van Zeerijp.
Geen extra gaswinning kleine gasvelden vanwege eerder sluiten Groningenveld
RO 04.10.2019 Nederland gaat gestaag van het aardgas af maar heeft de komende jaren nog wel gas nodig. De beëindiging van de gaswinning in Groningen in 2022 leidt niet tot een hogere productie uit de 240 kleine gasvelden in Nederland. Het volume neemt juist elk jaar af. Dit zei minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) vandaag in de Tweede Kamer.
Wel zei hij dat hij zorgen van omwonenden serieus neemt en dat de overheid toegankelijker moet communiceren over de winning, de risico’s en het oordeel van de toezichthouders. Ook moet het rijk eerder betrokken zijn bij de bewoners en de medeoverheden. “Al in de planvorming, niet pas bij de vergunningaanvraag. Heldere informatievoorziening is cruciaal,” aldus Wiebes.
Uit de jaarrapportages die door TNO worden opgesteld blijkt dat de totale gasproductie uit de kleine velden elk jaar afneemt. Zo is er in 2018 ruim een miljard kuub minder gas uit kleine velden geproduceerd dan in 2017 en in 2016. Dat betekent niet dat elk veld in een glijdende schaal naar beneden gaat. Bij bepaalde velden veld kan de winning tijdelijk hoger zijn.
Op voorwaarde dat het veilig en verantwoord gebeurt, heeft gaswinning in eigen land de voorkeur boven gasimport. Dit is beter voor het klimaat, omdat het transporteren van gas veel broeikasgas-uitstoot veroorzaakt. Naast het grote Groningenveld dat in 2022 sluit, telt Nederland 240 kleine gasvelden. De helft hiervan liggen op de Noordzee. Hoewel het relatief kleine gasvelden zijn, zijn alle kleine gasvelden samen goed voor ongeveer de helft van de Nederlandse gasproductie.
Minister Wiebes benadrukte dat een klein veld als bij Pieterzijl 10.000 keer kleiner is dan het Groningenveld. Dat betekent uiteraard ook iets voor de risico’s die met de winning gepaard gaan. Voor de kleine gasvelden samen komen jaarlijks zo’n 15 schademeldingen binnen, voor het Groningen gasveld zijn dat er sinds maart 2018 zo’n 26.000.
In het Regeerakkoord is afgesproken dat bestaande concessies doorgaan (behalve de winning in het Groningenveld die stopt in 2022). Nieuwe opsporingsvergunningen voor winnen op land komen er niet. Gaswinning moet veilig zijn. Altijd, overal. Of gaswinning veilig en verantwoord is, beoordelen TNO en de onafhankelijke toezichthouder SodM. Als aan alle veiligheidsvereisten wordt voldaan, en zaken als het milieu en de natuur zijn niet in het geding, dan wordt ingestemd met de gaswinning.
Als er bij kleine gasvelden mijnbouwschade is, mogen mensen niet verzanden in langdurige technische en juridische discussies. Daarom werkt minister Wiebes aan een landelijke, onafhankelijke schaderegeling. Dit loket is – zoals vorig jaar toegezegd – halverwege volgend jaar klaar. Het wordt een laagdrempelige toegang voor burgers. Het uitgangspunt blijft dat de kosten voor rekening zijn van de winningsbedrijven en dus niet via de schatkist worden verhaald op de Nederlandse samenleving.
Documenten;
Kamerbrief over gaswinning uit kleine velden
Kamerstuk: Kamerbrief | 30-05-2018
Zie ook;
Noodplan voor verstoring gaslevering gereed
RO 04.10.2019 Minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat heeft het nieuwe Bescherm- en Herstelplan Gas naar de Tweede Kamer gestuurd. Het plan is bedoeld als handvat in het geval de gaslevering in Nederland ernstig in het gedrang zou komen. Het plan geeft invulling aan een verzoek van de Tweede Kamer en is een EU-verplichting. Het dient ter voorbereiding om mogelijke risico’s adequaat tegemoet te treden.
Het plan gaat niet over de oorzaken van een tekort, maar bevat maatregelen die de minister van EZK kan nemen om de gevolgen van een eventueel tekort zo goed mogelijk op te vangen. Het noodplan staat dan ook los van de reguliere afbouw van de gaswinning uit het Groningerveld.
Bij het opstellen van het plan is nauw samengewerkt met GTS, de landelijke netbeheerder van gas. GTS heeft veel inzicht in de technische mogelijkheden en onmogelijkheden van het gasnetwerk in Nederland.
Als vervolg op dit preventieve plan zal het ministerie van EZK in 2020 samen met het ministerie van JenV een Nationaal Crisisplan Gas opstellen. Hierin worden de maatregelen opgenomen om de maatschappelijke gevolgen die buiten de verantwoordelijkheid van de minister van EZK liggen zo goed mogelijk op te vangen, bijvoorbeeld op het gebied van openbare orde.
Het plan geeft invulling aan een verplichting vanuit de EU om een noodplan klaar te hebben liggen in geval van een tekort aan gas. Zo kan men snel op de juiste schaal handelen. Daarnaast kunnen Europese lidstaten – mits zij zelf de benodigde voorzorgsmaatregelen hebben genomen – hulp inroepen van andere lidstaten. Doel hiervan is om beschermde afnemers, zoals particuliere huishoudens en zorginstellingen zoals ziekenhuizen, zolang mogelijk van gas te kunnen voorzien.
Daarnaast geeft dit plan invulling aan een verzoek vanuit de Tweede Kamer om een afschakelplan gas klaar te hebben liggen. Daarbij moet je natuurlijk altijd alle mogelijke risico’s (hoe klein ook) in beeld hebben.
Documenten;
Bescherm en Herstelplan Gas
Zie ook
Onverwacht veel schademeldingen in Groningen door nieuwe procedure
NU 26.09.2019 De versnelde schadeprocedure voor slachtoffers van de aardbevingen in Groningen heeft ervoor gezorgd dat er vierduizend meer aanvragen zijn binnengekomen dan verwacht, schrijft minister Eric Wiebes donderdag in een voortgangsbrief aan de Tweede Kamer.
Vooral afgelopen zomer zijn er veel aanmeldingen binnengekomen. Het gaat om nieuwe schadegevallen.
Voor de beving bij Westerwijtwerd afgelopen mei lag het aantal aanmeldingen gemiddeld op vierhonderd per week. Afgelopen zomer is dit aantal met gemiddeld tweehonderd aanmeldingen per week gestegen.
“De toename is opvallend, omdat er al weken geen zware aardbevingen zijn geweest”, aldus Wiebes in de brief. De Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMG) laat onderzoeken wat de beweegredenen van bewoners zijn om zich nu pas aan te melden.
Inmiddels zijn er ruim 27.000 schademeldingen afgehandeld door de TCMG en is ruim 100 miljoen euro aan schadevergoedingen uitgekeerd. De TCMG werd door de minister ingesteld om de schadeafhandeling sneller te regelen dan gaswinningsbedrijf NAM deed. Daar lagen nog duizenden onbehandelde meldingen.
Lees meer over: Politiek Gaswinning Groningen Binnenland
Wiebes: ‘In Groningen hadden we tien jaar eerder moeten ingrijpen’
NOS 14.09.2019 “De Groningse gaswinning is veel te lang doorgegaan, we hadden al tien jaar geleden moeten ingrijpen.” Dat zei minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat vanmiddag tijdens een talkshow in Amsterdam, die werd gehouden voorafgaand aan de opvoering van het toneelstuk GAS.
Ook maakte de minister duidelijk dat de Staat mogelijk nog veel meer dan 90 miljoen euro zal moeten betalen aan Shell en Exxon, als compensatie voor het stopzetten van de gasproductie.
“Het Rijk is hier natuurlijk te lang mee doorgegaan. Dat is niet één kabinet geweest, dat zijn we eigenlijk allemaal geweest. We hadden al tien jaar geleden moeten beginnen met ons te realiseren dat er iets serieus aan de hand was, en we hadden ons tien jaar eerder moeten realiseren dat je het niet aan de oliemaatschappijen kunt overlaten”, zei Wiebes. “We lieten een heel gebied trillen en toch viel het kwartje niet dat dit een publieke verantwoordelijkheid is.”
Onhoudbaar
Vooral het feit dat Groningers hun schade zelf met de NAM moesten regelen, vindt Wiebes achteraf een slechte zaak. “We hadden niet moeten zeggen: zoekt u het maar uit met de NAM, wat in feite de situatie was. Juridisch gezien klopte dat wel, maar maatschappelijk klopt dat niet.”
In de talkshow blikte de minister daarnaast terug op de periode die voorafging aan zijn besluit van deze week om al over drie jaar de gaswinning stop te zetten. Al bij zijn aantreden zag Wiebes de onhoudbaarheid van de situatie in, zegt hij.
“De erfenis aan het begin bemoedigde al niet. Wat we erfden was een schadeafhandeling die geheel stilstond. We hadden een enorme stapel met schademeldingen en er werd niets aan gedaan. De versterkingsoperatie, die echt nodig was, ging als een slak. En er stond in het regeerakkoord dat we nog eeuwig door zouden gaan met de gaswinning in Groningen.”
Wiebes noemde daarom de eerste maanden van zijn ministerschap een “flinke worsteling”. Uiteindelijk besloot hij dat er geen andere redelijke oplossing was dan de gaswinning beëindigen.
Contact kan warmer
Nog steeds is de minister overigens niet tevreden over de afhandeling van de schade. Tijdens dezelfde talkshow beklaagde de Groningse Yvonne Morsselt zich over de manier waarop mensen ook nu nog worden behandeld door schade-experts. Wiebes beaamde dat “het contact inderdaad een stuk warmer kan”.
Een ander probleem in Groningen vormt verder nog altijd de onverkoopbaarheid van huizen en de waardedaling daardoor. Oud-burgemeester Marijke van Beek van de voormalige gemeente Eemsmond (tegenwoordig Het Hogeland) pleitte bij de bijeenkomst voor een waardedalingsregeling voor mensen die hun huis niet kwijtraken.
Bekijk ook;
- Gaswinning Groningen stopt al in 2022
- Waarom kan de gaswinning in Groningen nu wel naar nul?
- Blijdschap om versneld einde gaswinning, maar ook ‘Groningse nuchterheid’
Kamer hekelt compensatie aan oliebedrijven
AD 12.09.2019 De Tweede Kamer is uiterst kritisch op de 90 miljoen euro die minister Eric Wiebes aan oliebedrijven Shell en Exxonmobil moet betalen om de gaswinning eerder te stoppen.
‘Schandalig’, zegt Sandra Beckerman (SP). Agnes Mulder van regeringspartij CDA vindt het ‘cynisch’. In een debat over de gaswinning in Groningen hekelen vrijwel alle partijen het bedrag dat de staat moet betalen aan de bedrijven om mogelijk al in 2022 te stoppen met de gaswinning.
PvdA-Kamerlid Henk Nijboer wil dat de Kamer de betaling aan de bedrijven blokkeert. De moederbedrijven van de Nederlandse Aardolie Maatschappij hebben volgens hem geen poot om op te staan.
Wiebes zei al eerder dat de betaling hem dwars zat. Maar hij is gebonden aan oude afspraken, benadrukt de minister. ,,Van sommige afspraken kan je later spijt hebben, maar het blijft wel een afspraak.’’ Het blijft ongemakkelijk, erkent Wiebes, maar de bewindspersoon vindt het belangrijker dat hij nu werk kan maken van het verder dichtdraaien van de gaskraan.
Onderhandelingen
De oppositie eist verder dat Wiebes openheid van zaken geeft over de onderhandelingen met Shell en Exxonmobil, die tot dit bedrag hebben geleid. Omdat het bedrag nog niet definitief is, wil Wiebes daar nog niet aan. Na afloop van de onderhandelingen zegt hij zich te willen verantwoorden aan de Kamer.
Het oordeel van de Tweede Kamer over het plan van Wiebes om de gaskraan nog sneller dicht te draaien, is wel overwegend positief. Nu Wiebes een aantal oplossingen heeft gevonden om de gaswinning sneller af te bouwen, moet de focus volgens de Kamer op de operaties liggen die het versterken van gebouwen en woningen in Groningen regelen.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/8a0046e8-d41d-11e9-a415-0255c322e81b.jpg)
Wiebes: compenseren NAM voelt fout, maar moet
Telegraaf 11.02.2019 Het zit verantwoordelijk minister Eric Wiebes dwars dat het Rijk nog eens 90 miljoen euro kwijt is aan oliemaatschappijen Shell en Exxon om eerder te kunnen stoppen met de gaswinning in Groningen. Maar het kan niet anders, meent hij.
Het Rijk sloot vorig jaar een deal met de twee energiereuzen, die samen het Groningse gasveld exploiteren, over het beëindigen van de gaswinning in uiterlijk 2030. Die afspraken kosten de schatkist netto 1,7 miljard euro. Nu de gaskraan al over drie jaar dicht kan, moet de Staat daarbovenop 90 miljoen euro overmaken om de misgelopen inkomsten te vergoeden.
„Het voelt heel verkeerd, voor mij ook”, zei Wiebes in de talkshow Jinek. Maar „we ontkomen er niet aan om dat te vergoeden. Het kan niet helemaal voor niks.” Als ze het niet eens zouden zijn geworden, was de gaswinning niet versneld teruggeschroefd, bracht Wiebes in herinnering. „En we hebben gezegd: het geld is hier niet beslissend.”
Wiebes: compenseren NAM voelt fout, maar moet
MSN 11.09.2019 Het zit verantwoordelijk minister Eric Wiebes dwars dat het Rijk nog eens 90 miljoen euro kwijt is aan oliemaatschappijen Shell en Exxon om eerder te kunnen stoppen met de gaswinning in Groningen. Maar het kan niet anders, meent hij.
Het Rijk sloot vorig jaar een deal met de twee energiereuzen, die samen het Groningse gasveld exploiteren, over het beëindigen van de gaswinning in uiterlijk 2030. Die afspraken kosten de schatkist netto 1,7 miljard euro. Nu de gaskraan al over drie jaar dicht kan, moet de Staat daarbovenop 90 miljoen euro overmaken om de misgelopen inkomsten te vergoeden.
“Het voelt heel verkeerd, voor mij ook”, zei Wiebes in de talkshow Jinek. Maar “we ontkomen er niet aan om dat te vergoeden. Het kan niet helemaal voor niks.” Als ze het niet eens zouden zijn geworden, was de gaswinning niet versneld teruggeschroefd, bracht Wiebes in herinnering. “En we hebben gezegd: het geld is hier niet beslissend.”
Gaswinning Groningen komend jaar onder 12 miljard Nm3
RO 10.09.2019 De gaswinning uit het Groningenveld daalt het komende gasjaar naar 11,8 miljard Nm3. Daarmee komt de winning onder het door Staatstoezicht op de Mijnen geadviseerde niveau van 12 miljard Nm3. Naar verwachting zal de gaswinning in Groningen vanaf medio 2022 op nul uitkomen.
Dat schrijft minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat vandaag in een brief aan de Tweede Kamer. Het kabinet neemt een aantal aanvullende maatregelen waardoor de gaswinning nog sneller daalt dan vorig jaar was voorzien.
Volgens netbeheerder Gasunie Transport Services (GTS) leidt dat ertoe dat de winning bij een gemiddelde temperatuur al medio 2022 nihil kan zijn. In het geval van een strenge winter kan het nodig zijn dat ook na 2022 nog gas moet worden gewonnen. Het gasveld wordt daarom pas op een later moment helemaal afgesloten.
Afgelopen zomer zijn aanvullende maatregelen uitgewerkt die het komende gasjaar (oktober 2019 tot oktober 2020) al zorgen voor een extra daling van de winning uit het Groningenveld. Hierbij speelt de inzet van stikstof een sleutelrol.
Door toevoeging van stikstof aan hoogcalorisch gas wordt laagcalorisch gas verkregen, dat ook wel pseudo-Groningengas wordt genoemd. De productie van meer pseudo-Groningengas leidt ertoe dat er minder gas uit Groningen gewonnen hoeft te worden.
Naast een hogere inzet van stikstof heeft minister Wiebes ook besloten om de gasopslag Norg te vullen met pseudo-Groningengas waardoor er minder gas uit het Groningenveld nodig is. Ook wordt er meer pseudo-Groningengas naar Duitsland geëxporteerd.
Met de extra maatregelen geeft het kabinet invulling aan de belofte om alles te doen om de gaswinning zo snel mogelijk te beëindigen. De versnelde afbouw en de aanvullende maatregelen brengen wel financiële consequenties met zich mee.
Zo leidt de verlaging naar 11,8 miljard Nm3 tot 400 miljoen euro minder aardgasbaten op de rijksbegroting komend jaar. De lagere winning en de inzet van gasopslag Norg hebben ook financiële gevolgen voor de aandeelhouders van NAM, Shell en ExxonMobil.
In het vorig jaar gesloten Akkoord op Hoofdlijnen is afgesproken dat bij een substantiële wijziging van de gaswinning nieuwe afspraken worden gemaakt.
De gesprekken daarover zijn naar verwachting volgend voorjaar afgerond. In afwachting daarvan is voor de kosten van gasopslag Norg en de lagere winning een voorlopig bedrag van 90 miljoen euro afgesproken dat later wordt verrekend. Met deze afspraak kan de gaswinning dalen naar 11,8 miljard Nm3.
Documenten;
Kamerbrief – Gaswinningsniveau Groningen in 2019-2020
Kamerstuk: Kamerbrief | 10-09-2019
Zie ook
Waarom kan de gaswinning in Groningen nu wel naar nul?
NOS 10.09.2019 Het blijkt nu toch mogelijk om de gaskraan in Groningen eerder dicht te draaien. In 2022 stopt de winning in Groningen, op mogelijk een enkele koude winter na. Komend gasjaar (2019-2020) duikt de winning volgens minister Wiebes onder de 12 miljard kuub, iets waar het Staatstoezicht op de Mijnen vanwege de veiligheid in Groningen in 2013 voor het eerst om vroeg.
Een jaar eerder, in 2012, werd Groningen getroffen door de zwaarste aardbeving als gevolg van de gaswinning. Een overzicht:
Gaswinning Groningen: van goudmijn tot hoofdpijn
De laatste jaren is er door Groningers en veel politieke partijen voortdurend gevraagd of de winning sneller naar beneden kon. Het antwoord was vrijwel steeds hetzelfde: we kunnen niet zomaar minderen, want we kunnen mensen in binnen- en buitenland niet in de kou laten zitten. Niet alleen gebruiken vrijwel alle huizen in Nederland het gas uit Groningen, ook veel bedrijven en miljoenen mensen in landen als Duitsland en België zijn ervan afhankelijk.
De zogenoemde leveringszekerheid zou in het geding komen, als de winning te snel werd teruggebracht naar een veiliger en dus lager niveau. Waarom kan het nu dan toch wel?
90 miljoen
Om te beginnen heeft het kabinet nieuwe afspraken kunnen maken met Shell en Exxon, de eigenaren van het gas in Groningen. Kern van de afspraak is dat de gasopslag bij Norg niet meer wordt gebruikt om Groningengas in op te slaan voor piekperiodes. In plaats daarvan wordt buitenlands gas opgeslagen, zodat de hoeveelheid Groningengas sneller naar beneden kan. Deze afspraak kost 90 miljoen euro, blijkt uit de brief die minister Wiebes vandaag naar de Kamer stuurde.
Vanwege de historische samenwerking bij de gaswinning in Groningen, kan de Staat niet zomaar in zijn eentje besluiten nemen. Als de minister van Economische Zaken iets wil veranderen, moet hij in overleg met Shell en Exxon.
Wiebes zegt daarover: “Sinds eind mei hebben de minister van Financiën en ik intensief onderhandeld met Shell en ExxonMobil”. In een voorlopig akkoord zijn afspraken gemaakt over het gebruik van de gasopslag in Norg.
De gasopslag in Norg is een belangrijke schakel in het terugbrengen van de gaswinning ANP
Decennialang was de opdracht aan Shell en Exxon, die samenwerken in de NAM, juist om met het gas zoveel mogelijk geld te verdienen. Het grootste deel van de opbrengst ging direct naar de staatskas. Pas sinds enkele jaren mag er niet meer gas gewonnen worden dan voor de leveringszekerheid noodzakelijk is. Maar over welke hoeveelheid het dan precies ging, daarover bestond vaak onduidelijkheid.
Uit eerder onderzoek door de NOS, begin vorig jaar, bleek dat er nog volop mogelijkheden waren om de gaskraan in Groningen verder dicht te draaien, zonder dat de leveringszekerheid in gevaar zou komen. De Gasunie liet begin deze zomer weten toch mogelijkheden te zien om het veilige niveau van 12 miljard kuub dichterbij te brengen. Op dezelfde dag stemde de Tweede Kamer over een motie, waarin het kabinet werd opgeroepen om zo snel mogelijk dat veilige niveau te halen.
Dat nu wordt aangekondigd dat de gaswinning al binnen drie jaar helemaal naar nul kan, zal opnieuw verbazing wekken. Al eerder verzuchtte de Groningse Commissaris van de Koning, René Paas, tegenover de NOS dat die leveringszekerheid “van elastiek” is. Want telkens bleek het mogelijk om minder gas te winnen, als de omstandigheden of de rechter daarom vroegen. En telkens bleek dat mensen en bedrijven niet in de kou kwamen te zitten.
Geen minimum gewonnen
Opmerkelijk waren de opmerkingen van gasleverancier GasTerra, eerder deze zomer. Het bedrijf, waarin Shell, Exxon en de Nederlandse Staat samenwerken, is groothandelaar in aardgas en de enige afnemer van het Groningengas. Het bedrijf liet weten nooit de opdracht te hebben gekregen om zo min mogelijk gas te winnen, maar in plaats daarvan altijd onder een afgesproken maximum te zijn gebleven.
“Onder oud-minister Kamp kregen wij altijd te horen dat er een maximum-hoeveelheid Groningengas mocht worden gewonnen”, aldus een woordvoerder van GasTerra. “Wij moesten er dus samen met de producent voor zorgen dat we daar onder bleven zitten. Dat is een andere opdracht dan zo weinig mogelijk verkopen. Een productiemaximum is iets heel anders dan streven naar een minimum.”
Die opmerking wekte verontwaardiging bij sommige Kamerleden. Ze verweten het handelsbedrijf dat het niet zelf, op basis van vragen in de Tweede Kamer, de conclusie heeft getrokken minder gas te verkopen. In de Tweede Kamer zijn de afgelopen jaren meer dan duizend Kamervragen gesteld en ontelbaar veel debatten gevoerd over de gaswinning in Groningen.
Minister Wiebes verwees vandaag naar het kabinetsbesluit van maart vorig jaar: toen werd besloten om de gaskraan in 2030 helemaal te sluiten. “Ik heb ook gezegd dat ik alles op alles zet om alle mogelijkheden te benutten om die gaswinning zo snel mogelijk naar nul te krijgen. En dat is wat ik doe.”
Bekijk ook;
- Gaswinning Groningen stopt al in 2022
- Blijdschap om versneld einde gaswinning, maar ook ‘Groningse nuchterheid’
- Als Gronings gas wegvalt, hoe verwarmen we dan straks onze huizen?
Blijdschap om versneld einde gaswinning, maar ook ‘Groningse nuchterheid’
NOS 10.09.2019 Niet in 2030, maar al in 2022 kan er volgens minister Wiebes worden gestopt met de gaswinning in Groningen. Het voornemen wordt met gejuich ontvangen door Groningers, lokale politici en belangenorganisaties – al zijn er ook bedenkingen:
Groningers over beslissing Wiebes: ‘Eerst zien en dan geloven’
Voorzitter Derwin Schorren van de Groninger Bodem Beweging is vooral “hartstikke blij” en spreekt van een historische dag. “Al tientallen jaren wordt hier gas gewonnen, vanaf 1983 zijn hier bevingen, en de laatste jaren is hier een hoop ellende ontstaan door de bevingen en de manier waarop die worden afgehandeld.”
Aan de bevingen komt nu een einde, verwacht hij. “De gaskraan dichtdraaien zal betekenen dat de bevingen zullen stoppen en dat mensen weer opgelucht adem kunnen halen en kunnen nadenken over hun toekomst.”
‘Belangrijke stap gezet’
Bé Schollema, wethouder in Loppersum, waar in 2012 de zwaarste aardbeving ooit gemeten in Noord-Nederland heeft plaatsgevonden, is blij met het besluit. Al denkt hij niet dat de problemen snel zullen stoppen. “Wij merken hier dat ondanks dat hier al een tijd geen gas meer wordt gewonnen, de bevingen nog altijd plaatsvinden. Toch moet de gaswinning om het probleem definitief op te lossen wel naar nul en daarin is vandaag een belangrijke stap gezet.”
Ook wijst hij op de huidige problemen die er zijn met het versterken van huizen en het uitkeren van schadevergoedingen. “De problematiek achter de voordeuren in Loppersum wordt ook door het komende jaar de gaswinning al te verlagen niet anders. Ze zitten te wachten op versterking of schadeherstel, dat is iets wat in het hier en nu door een aannemer moet gebeuren.”
De Groningse gedeputeerde Tjeerd van Dekken noemt het een historisch besluit. “Het is een goed plan, maar het moet wel eerst nog worden uitgevoerd. We houden de vinger heel erg stevig aan de pols. Er hoort wel enige Groningse nuchterheid bij, we hebben ellende zat gehad.”
Minister Wiebes lichtte het besluit vanmiddag zo toe:
Wiebes: gaswinning Groningen volgend jaar onder 12 miljard
Bekijk ook;
- Als Gronings gas wegvalt, hoe verwarmen we dan straks onze huizen?
- Gaswinning Groningen stopt al in 2022
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/80d80d36-d3e5-11e9-9211-02c309bc01c1.jpg)
Groningers blij en voorzichtig na gasbesluit
Telegraaf 10.09.2019 In gasprovincie Groningen is dinsdag positief gereageerd op het nieuws vanuit Den Haag dat de gaskraan er vermoedelijk al in 2022 in plaats van 2030 helemaal dicht kan. Bovendien kan volgend jaar de winning onder de 12 miljard kuub komen. Dat sinds jaren veelbesproken volume wordt gezien als een voor de veiligheid ’aanvaardbaar’ niveau. „Goed nieuws, maar de versterking moet doorgaan”, stelt het provinciebestuur in een eerste reactie.
Gedeputeerde Henk Staghouwer (ChristenUnie) reageert op het oude provinciehuis aan het Martinikerkhof in Groningen positief. Hij benadrukt echter prompt dat gemaakte afspraken met Den Haag overeind blijven. „We zitten er bovenop. We zijn al hard aan het werk. Zekerheid voor de Groningers hoort erbij. De afspraken die gemaakt zijn over het versterken, daar houden we ze aan! De afspraken zijn leidend.”
’Blijf nuchter’
Ook gedeputeerde Tjeerd van Dekken (PvdA) stelt namens de provincie dat er nog veel werk te doen is voor het echt zover is. „Het naar nul gaan is goed nieuws, dit na alle druk dat te doen. Het is ook geadviseerd. Er is nog een hele pens werk te verrichten. Ik ben vandaag niet blij, het is geen euforische dag. Ik blijf nuchter. We zijn nog niet van de problemen af.”
Gedupeerde Ger Warink uit Loppersum is al jarenlang dag in dag uit bezig met de gevolgen van gaswinning. Zo raakte zijn woning- en winkelpand ernstig beschadigd. Warink laat het nieuws bezinken. Het klinkt allemaal goed, maar hoe gaat het in de praktijk? „Wat is het addertje onder het gras voor de Groningers? Kan het allemaal nu ineens wel?”, vraagt hij zich af. „Stopt de versterking in de regio dan ook? Want dat is immers niet meer nodig dan, zal de redenering zijn.”
Dat is een gevoelig punt in het gasgebied, waar duizenden panden schade leden. Groningers snakken naar vlot schadeherstel. Warink: „En waar komt straks het gas vandaan? Gaan we als Groningers nog meer betalen? Dan worden we twee keer gepakt. Mijn gaslasten zijn namelijk al gestegen door het afbouwen van de gaswinning hier.”
Belangenbehartiger voor Groningers Annemarie Heite uit Bedum noemt het nieuws ’fantastisch’. Ze weet echter dat gedupeerden zich zorgen blijven maken, juist over de toekomst van eerder gemaakte afspraken rondom afwikkelen van schade en herstel. „Daar krijg ik veel reacties over van bezorgde gedupeerden. Gaat de versterking nog door? We wachten maar af… Voor veel mensen betekent het weer onzekerheid, net zoals dat na eerdere grote besluiten ook ontstond. Wat doet dat met de mensen?”
Belangenvereniging Groninger Bodem Beweging (GBB) noemt de laatste berichten ’historisch’: „Meer dan zestig jaar is hier gas gewonnen. En de laatste jaren is er heel veel ellende door de bevingen. Natuurlijk zijn wij blij dat dit stopt.”
Bekijk ook:
Gaswinning Groningen onder 12 miljard kuub
Bekijk ook:
NAM: versnelde afbouw niet verrassend
Fractievoorzitter Bart van der Werf van Forum voor Democratie (FvD) in Provinciale Staten van Groningen was dinsdag verbaasd dat de ’datum zo naar voren getrokken is’. „Onze import moet natuurlijk flink omhoog. Maar er is voldoende aanbod uit het buitenland. Wij pleiten daar al langer voor. Aardgas is een zeer schone en betrouwbare bron van energie.”
Van der Werf: „We gaan er vanuit dat de aardbevingsproblematiek niet direct zal stoppen. Noch ontslaat deze stap van de regering het bieden van een solide oplossing voor de schade. „Tevens is de regering wat hem betreft „aan zet om de belachelijke belastingen te verlagen die we op onze energie betalen.”
Zijn ook in Groningen succesvol debuterende FvD stelde rondom de laatste verkiezingen als enige partij dat gaswinning door kon gaan. Dit onder voorwaarde dat Groningers ruimhartig gecompenseerd worden. „Het is natuurlijk vreselijk dat de Nederlandse regering bewust een rommel maakt van de schadeafhandeling. Nu gaan ze in blinde paniek ook nog eens de gaskraan vervroegd dichtdraaien, terwijl dat de aardbevingen helemaal niet zal stoppen”, benadrukt Forum dinsdag.
FvD zegt over het gas dat nu in de bodem blijft: „Ze laten een zeer schone voorraad energie liggen en geld waarmee we de Groningers kunnen helpen. Het lijkt erop alsof ze Groningen een dienst willen bewijzen met deze stap. Maar een fatsoenlijke compensatie voor de schade is voor de Groninger veel belangrijker.”
Bekijk meer van; gaswinning groningen nederlandse aardolie maatschappij (nam)
Als Gronings gas wegvalt, hoe verwarmen we dan straks onze huizen?
NOS 10.09.2019 Het kabinet heeft besloten om in 2022 helemaal te stoppen met de gaswinning in Groningen. Alleen in een strenge winter gaat de gaskraan in Groningen nog een beetje open. Maar nu gebruiken nog vrijwel alle huizen in Nederland in alle winters het Groningengas. Hoe moet dat straks?
Gas uit Groningen was lange tijd zo vanzelfsprekend als water uit de kraan. Maar de aardbevingen in Groningen en klimaatverandering hebben het gebruik van het gas als verwarmingsbron ter discussie gesteld. Veel gemeenten zijn nu al bezig met het maken van plannen om wijken van het aardgas af te halen. Uiterlijk eind 2021 komen de gemeenten met een Transitievisie Warmte, waarin staat hoe en op welke termijn dat moet gebeuren. In dat plan moeten ook alternatieven en de kosten voor huiseigenaren in kaart worden gebracht.
Ander gas
De grote meerderheid van de huizen in Nederland blijft nog langer gas gebruiken. In het Klimaatakkoord staat dat in 2030 de eerste anderhalf miljoen woningen van het gas af moeten zijn. Het grootste deel van de ruim 7,5 miljoen Nederlandse huizen blijft dus veel langer met gas verwarmd worden. Niet langer afkomstig uit Groningen, maar uit andere gasvelden.
Nederland heeft – op land en zee – nog honderden andere locaties waar gas wordt gewonnen. Die velden zijn veel kleiner dan het Groningse, want dat is nog altijd het grootste gasveld in de EU (toen het ontdekt werd was het zelfs het grootste van de wereld). Ook kan Nederland gas importeren, bijvoorbeeld uit Noorwegen. Maar zowel het buitenlandse gas als dat uit de kleine velden heeft een andere samenstelling dan het Groningengas.
Dat betekent dat het niet altijd meteen te gebruiken is voor de cv-ketel thuis. Sommige ketels kunnen ermee overweg; in andere gevallen zal het moeten worden gemengd met stikstof, waarna het ‘pseudo-Groningengas’ wordt genoemd. Dat mengen met stikstof gebeurt de afgelopen jaren al steeds meer, blijkt uit gegevens van de Gasunie. De hoeveelheid buitenlands gas die jaarlijks geschikt gemaakt kan worden voor huishoudens is gestegen van 4,8 miljard kuub in 2014 naar bijna 29 miljard kuub gas vorig jaar. Ook bouwt de Gasunie een nieuwe stikstoffabriek in Zuidbroek, die naar verwachting in 2022 klaar is.
Gasopslag Norg
In het nieuwe besluit van het kabinet speelt daarnaast de gasopslag in het Drentse Norg een belangrijke rol. “Om te borgen dat Norg met ingang van komend gasjaar al bijdraagt aan een verdere reductie en een zo snel mogelijke volledige beëindiging van de winning, (…) krijgt GasTerra de opdracht om Norg komend gasjaar te vullen met pseudo-Groningengas”, staat te lezen in de brief van minister Wiebes.
“Ervan uitgaande dat Norg structureel op deze wijze wordt ingezet, kan de gaswinning vanaf medio 2022 naar nagenoeg nul”, zo wordt gezegd. Alleen in een koude winter is dan mogelijk nog gas uit Groningen nodig. In de komende maanden gaat Wiebes bekijken wanneer het Groningenveld helemaal op slot kan.
De gasopslag in Norg is een belangrijke schakel in het terugbrengen van de gaswinning ANP
Voor de wijken die al wel de komende jaren helemaal van het gas af gaan, bestaan verschillende alternatieven. Op dit moment wordt in kaart gebracht welke andere verwarmingsbron voor welke wijk het meest geschikt is. In grote steden wordt vooral gekeken naar de ontwikkeling van warmtenetten.
In andere gebieden wordt gekeken naar alternatieven als een (hybride) warmtepomp, infraroodpanelen of geothermie. Ook kan in het bestaande gasnet gebruik worden gemaakt van groen gas (biogas), of waterstof. Op allerlei plekken in Nederland wordt met de verschillende alternatieven geëxperimenteerd.
Bekijk ook;
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d3986d3e-d3c9-11e9-8388-02d2fb1aa1d7.jpg)
Gaswinning Groningen onder 12 miljard kuub
Telegraaf 10.09.2019 De gaswinning in Groningen duikt komend gasjaar onder de cruciale grens van 12 miljard kuub. Naar verwachting stopt de winning bijna helemaal vanaf 2022. Daarmee gaat het dichtdraaien van de gaskraan veel sneller dan gepland. Dat meldt minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat).
Het was de bedoeling dat in 2020 nog 16 miljard kuub gas uit de grond zou worden gehaald.
Afgelopen voorjaar, na een stevige aardbeving bij Westerwijtwerd, drongen het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) en de Tweede Kamer aan op een nog snellere afbouw van de winning. De toezichthouder oordeelde dat 12 miljard kuub een ’aanvaardbaar niveau’ is.
Moeilijk
Minister Wiebes gaf aan dat het voor komend gasjaar, dat loopt van oktober 2019 tot oktober 2020, nog moeilijk zou worden om het winningsniveau onder de 12 miljard kuub te krijgen.
Door extra maatregelen kan het nu sneller. Zo gaat Nederland meer gas importeren en geschikt maken voor onze cv-ketels. Ook wil Wiebes meer gas opslaan in Norg voor een eventuele koude winter.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d3c6ae42-d3c9-11e9-8388-02d2fb1aa1d7.jpg)
Eric Wiebes werd in Groningen met de nodige boosheid onthaald. Ⓒ ANP
De gaswinning in het Groningerveld kan door de extra maatregelen mogelijk al in 2022 helemaal stoppen. In de oorspronkelijke planning werd rekening gehouden met 2030. Aan de snellere afbouw van Gronings gas hangt wel een prijskaartje. De lagere opbrengst scheelt de staat vierhonderd miljoen euro aan inkomsten.
Cruciaal
De grens van 12 miljard kuub heeft een historische lading in Groningen. Al jaren pleiten actiegroepen en verschillende politieke partijen voor dit winningsniveau.
Het SodM adviseerde in 2018 na de beving in Zeerijp ook al om de winning terug te brengen tot deze cruciale grens, maar tot ieders verbazing kondigde minister Wiebes aan om de gaskraan in Groningen stapsgewijs helemaal dicht te draaien
Bekijk meer van; gas gaswinning groningen staatstoezicht op de mijnen (sodm)
Gaswinning Groningen stopt al in 2022 in plaats van 2030
AD 10.09.2019 Het kabinet wil de gaswinning in Groningen al medio 2022 stoppen, in plaats van uiterlijk 2030, waarvan eerst werd uitgegaan. Dat meldt het ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
Verder wil minister Eric Wiebes (Economische Zaken) de winning voor het komende gasjaar al terugbrengen naar onder de veilig geachte grens van 12 miljard kuub, in plaats van 15,9 miljard kuub zoals in eerste instantie gedacht.
Lees ook;
Bij de maximale gaswinning van 12 miljard kubieke meter daalt het risico op aardbevingen in Groningen tot een aanvaardbaar niveau stelt het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM). De grens werd gesteld na de zware beving begin 2018 bij Zeerijp.
Het dichtdraaien van de gaskraan © Ministerie van Economische Zaken
Strenge winter
De Tweede Kamer had het kabinet voor de zomer opgeroepen de gaswinning zo snel mogelijk onder dat niveau te brengen. Wiebes benadrukt wel dat het in het geval van een strenge winter nodig kan zijn dat ook na 2022 nog gas moet worden gewonnen.
Afgelopen zomer zijn aanvullende maatregelen uitgewerkt die het komende gasjaar, dat loopt van oktober 2019 tot oktober 2020) al zorgen voor een extra daling van de winning uit het Groningenveld. Hierbij speelt de inzet van stikstof een sleutelrol.
Door toevoeging van stikstof aan hoogcalorisch gas wordt laagcalorisch gas verkregen, dat ook wel pseudo-Groningengas wordt genoemd. Dit leidt ertoe dat er minder gas uit Groningen gewonnen hoeft te worden. Naast een hogere inzet van stikstof heeft minister Wiebes ook besloten om de gasopslag te vullen met dit pseudo-Groningengas waardoor er minder gas uit het Groningenveld nodig is. Ook wordt er meer van deze gassoort naar Duitsland geëxporteerd.
Financiële consequenties
Wiebes: ,,Met de extra maatregelen geeft het kabinet invulling aan de belofte om alles te doen om de gaswinning zo snel mogelijk te beëindigen. De versnelde afbouw en de aanvullende maatregelen brengen wel financiële consequenties met zich mee.”
Zo leidt de verlaging naar 11,8 miljard kuub tot 400 miljoen euro minder aardgasbaten op de rijksbegroting komend jaar. De lagere winning en de inzet van gasopslag Norg hebben ook financiële gevolgen voor de aandeelhouders van NAM, Shell en ExxonMobil. Hoe hoog die zijn, wordt niet vermeld.
‘Hoe eerder hoe beter’
De provincie Groningen is blij met de plannen. ,,Hoe eerder hoe beter voor de veiligheid van de Groningers’’, reageert gedeputeerde Tjeerd van Dekken (Milieu). De provinciebestuurder noemt het een noodzakelijk besluit, maar benadrukt ook dat met het dichtdraaien van de gaskraan de problemen nog niet voorbij zijn. ,,We zitten hier nog in de ellende, veel mensen kampen met schade aan huizen en bedrijven. De versterkingsoperatie gaat door, dat blijft allemaal recht overeind’’, aldus Van Dekken.
Milieudefensie spreekt van ‘geweldig nieuws voor Groningers, zo lang het herstel van de schade eindelijk op gang komt’. De milieuorganisatie vindt dat ‘vervuilend gas niet past binnen een klimaatvriendelijke toekomst’.
Ook partijen in de Tweede Kamer reageren positief op het besluit van de regering. Wel houden Kamerleden een slag om de arm waar het de versterkingsoperatie en de afhandeling van schadeclaims betreft. Henk Nijboer van de PvdA noemt het ,,historisch nieuws. Topprioriteit voor de PvdA is nu dat mensen die al jaren lijden onder schade en procedures eindelijk fatsoenlijk worden geholpen.” Ook Agnes Mulder (CDA) benadrukt dat de ,,versterkingsoperatie en de schadeafhandeling prioriteit houden en op gang komen.”
De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) is niet verrast over de beslissing. De wens om sneller af te bouwen was volgens de NAM door Wiebes al bij de publicatie van het ontwerpbesluit voor het komende gasjaar aangekondigd. De NAM produceert het Groningenveld in opdracht van de Staat. ,,Dit zullen we ook komend jaar op een verantwoordelijke en betrouwbare manier doen’’, aldus een woordvoerder.
Nu de gaswinning in Groningen wordt stopgezet, zoekt men naar een duurzame vervanging.
Gaswinning Groningen stopt al in 2022
NOS 10.09.2019 Het kabinet wil dat er veel eerder een eind komt aan de gaswinning in Groningen dan eerder was gepland. Minister Wiebes gaat nu uit van medio 2022. Eerder was nog sprake van 2030. Wiebes zegt verder dat de gaswinning volgend jaar al onder het ‘veilige niveau’ van 12 miljard kubieke meter komt, namelijk 11,8 miljard, in plaats van de eerder gedachte 15,9 miljard.
Er is al lange tijd discussie over het tempo waarin het kabinet de gaswinning in Groningen terugdringt. Onder druk van de aardbevingen in Groningen gaan er steeds meer stemmen op om eerder te stoppen.
De Tweede Kamer riep het kabinet vlak voor de zomervakantie op de winning zo snel mogelijk onder de 12 miljard kuub te brengen. Op dat niveau is het risico op aardbevingen volgens het Staatstoezicht op de Mijnen aanvaardbaar.
Wiebes liet een paar weken geleden doorschemeren dat het Groningse gas binnen heel korte tijd niet meer nodig zal zijn. Toen wilde hij nog niet zeggen wanneer de gaskraan definitief dichtgaat.
Wiebes: gaswinning Groningen volgend jaar onder 12 miljard
Het kabinet heeft de afgelopen tijd aanvullende maatregelen genomen die het komende gasjaar (oktober 2019 – oktober 2020) al leiden tot een extra daling. Het gaat daarbij onder meer om de toevoeging van stikstof aan hoogcalorisch gas, waardoor laagcalorisch gas (‘pseudo-Groningengas’) wordt verkregen. De productie van dat laatste gas leidt ertoe dat er minder gas uit Groningen hoeft te worden gewonnen.
Wiebes heeft verder besloten de gasopslag in Norg te vullen met pseudo-Groningengas. Ook daardoor is minder gas uit het Groningenveld nodig. Volgens netbeheerder Gasunie leiden de maatregelen ertoe dat de winning bij een gemiddelde temperatuur al halverwege 2022 nul kan zijn. In het geval van een strenge winter kan het nodig zijn dat ook na 2022 nog gas kan worden gewonnen en daarom wordt het gasveld pas op een later moment helemaal afgesloten.
400 miljoen minder aardgasbaten
De lagere gaswinning en de overige maatregelen betekenen dat het kabinet komend jaar tot 400 miljoen euro minder aan aardgasbaten binnen krijgt.
Het besluit heeft ook financiële gevolgen voor Shell en ExxonMobil, de aandeelhouders van de Nederlandse Aardolie Maatschappij. Met die bedrijven worden nieuwe afspraken gemaakt. Vooralsnog is de oliemaatschappijen een bedrag van 90 miljoen euro toegezegd voor het gebruik van de ondergrondse gasopslag in Norg.
Van goudmijn tot hoofdpijn: een overzicht van zestig jaar gaswinning in Groningen:
Gaswinning Groningen: van goudmijn tot hoofdpijn
Bekijk ook;
- Gaswinning Groningen mogelijk al in 2020 op veilig niveau
- ‘Absolute ondergrens’ voor gaswinning steeds verder omlaag
- Kabinet: binnen 12 jaar einde aan gaswinning in Groningen
Wiebes: Gaswinning in Groningen stopt waarschijnlijk al in 2022
NU 10.09.2019 De gaswinning in Groningen wordt mogelijk al in 2022 beëindigd, in plaats van in 2030. Voor komend jaar wordt de gaswinning al verlaagd tot onder 12 miljard kuub (11,8 miljard), meldt minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) dinsdag.
Als er sprake is van een extreem koude winter, kan er ook na 2022 nog gas worden gewonnen, schrijft Wiebes in een brief aan de Tweede Kamer.
Gaswinning van 12 miljard kuub wordt over het algemeen als veilig gezien. De Tweede Kamer riep Wiebes voor de zomer op zo snel mogelijk onder dit niveau te komen, nadat toezichthouder Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) dit had geadviseerd.
De discussie rondom de gaswinning kwam weer op scherp te staan na de aardbeving met een magnitude van 3,4 in het Groningse Westerwijtwerd in mei.
Rutte: ‘Gaswinning Groningen is in nachtmerrie aan het eindigen’
Daling vooral te danken aan gebruik van stikstof
Wiebes liet weten dat het moeilijk zou worden om in het komende gasjaar, dat van oktober 2019 tot oktober 2020 loopt, onder de 12 miljard kuub te komen, maar heeft nu toch een manier gevonden.
Er is besloten om hoogcalorisch gas en stikstof te mengen waardoor laagcalorisch gas ontstaat. Laagcalorisch gas lijkt op het gas dat in Groningen wordt gewonnen, waardoor de productie daar omlaag kan.
De gaswinning in Groningen wordt verder gedrukt door in de gasopslag in het Drentse Norg laagcalorisch gas op te slaan en door dit type gas naar Duitsland te exporteren.
In de oorspronkelijke planning van maart 2018 zou er voor komend gasjaar ruim 17 miljard kuub worden gewonnen onder Groningen.
Zo ontstaan aardbevingen in Groningen
Lagere gaswinning van invloed op inkomsten overheid
Door de gaswinning komend gasjaar te verlagen naar 11,8 miljard kuub, loopt de overheid 400 miljoen euro aan gasinkomsten mis.
Ook moeten er aanvullende afspraken worden gemaakt over het extra gebruik van de gasopslag in Norg. Wiebes en minister Wopke Hoekstra (Financiën) overleggen hier sinds mei met eigenaren Shell en ExxonMobil (de twee aandeelhouders van de Nederlandse Aardolie Maatschappij, of NAM) over.
Er is vooralsnog afgesproken dat de Staat 90 miljoen euro aan de NAM vooruitbetaalt. Dat bedrag kan achteraf worden verrekend als er definitieve afspraken over de verdeling van de kosten zijn gemaakt. Wiebes verwacht die afspraken volgend jaar voorjaar te maken.
Omdat de de gaswinning de komende jaren waarschijnlijk ook lager uitvalt, komt de Gasunie in januari met een nieuwe raming. Wiebes zal op basis daarvan beslissen hoe het nieuwe afbouwschema eruitziet.
Lees meer over: Groningen Politiek Gaswinning Groningen Binnenland
-
Archief
- mei 2024 (4)
- april 2024 (7)
- maart 2024 (14)
- februari 2024 (16)
- januari 2024 (8)
- december 2023 (12)
- november 2023 (4)
- oktober 2023 (8)
- september 2023 (7)
- augustus 2023 (12)
- juli 2023 (16)
- juni 2023 (12)
-
Categorieën
- 1e kamer
- 2e kamer
- 2e kamerverkiezingen 17 maart 2021
- 2e kamerverkiezingen 2017
- 2e kamerverkiezingen 2021
- 2e kamerverkiezingen 22 november 2023
- 50 plus
- 50plus
- 8 December-strafproces
- 911
- Aalsmeer
- Aalsmeers Collectief
- aanbesteding
- aangifte
- aanslag
- aardbevingen
- aardgaswinning
- Abdul Nasser Qirdash
- Abdulkadir Geylani-moskee
- Abou Soumayyah
- Abu Muhsin al-Masri
- Adel Abdul Mahdi
- Adviescollege Stikstofproblematiek
- Advocaat Michael Ruperti
- afdrachtregeling
- affaire-Spies
- afganistan
- afschaffing slavernij
- afsplitspartijen
- Ahmad al-Hazimi
- Ahmaud Arbery
- Ahmed Aboutaleb
- AirFrance-KLM
- aivd
- AKP
- Al-Holkamp
- Al-Qa'ida
- Alami abu Hamza
- Aleksej Navalny
- aleppo
- Alexander Pechtold
- Alexandra van Huffelen
- Alfons Leerkes
- alt-rightbeweging
- Amendement
- amsterdam
- Amsterdam Museum
- Ancilla Tilia van de Leest
- Anders Breivik
- André Postema PvdA
- Andreas Bakir
- Andrei Ivanovitsj Burlaka
- Ank Bijleveld
- Anna Zeven
- Annabel Nanninga
- Anne Lok
- Anne-Wil Duthler
- Anne-Wil Duthler VVD
- Anneke van der Veer
- Annemarie Jorritsma
- Annemarie Jorritsma vvd
- anti-semitisme
- antisemitisme
- appeu,
- Arbitrageprocedure
- Armeense genocide
- Armenië
- Arnoud van Doorn
- As-Soennah moskee
- asielzoekers
- ataturk
- Australian Liberty Alliance
- Australië
- australie
- awp
- Aysel Erbudak
- Agaath Cleyndert
- Igor Girkin
- Baarle-Nassau
- Balk
- Balkenende-norm
- balkenendenorm
- Bananenschil bonus
- Bart de Liefde
- Bas Filippini
- Bashar al-Assad
- basiliek Notre-Dame
- BBB
- bedreiging
- beeldenstorm
- begroting
- begroting 2016
- begroting 2017
- begroting 2018
- begroting 2019
- begroting 2020
- belangenverstrengeling
- Belastingdienst
- Bellingcat
- Benjamin Smith
- Bert Kannegieter
- Bert van der Roest
- Besmaya
- bestuurscrisis
- Beugen
- bevingen
- bezuinigingen
- BIJ1
- bivakmutsen
- Björn Lugthart
- Bloemendaal
- BoerBurgerBeweging
- boerka
- boerkaverbod
- bombardement
- bonnetjes-affaire
- Bonus
- Boris Johnson
- borsele
- Boudewijn van Eijck
- bouwsector
- Bram Heijstek
- brexit
- Brexit-uitstel
- Brunssum
- BUK
- burgemeester
- Burgemeester Stefan Huisman VVD
- burgemeester Ahmed Aboutaleb
- burnpits
- business case Fraude
- BVNL
- BYD
- Camiel Eurlings
- Carin Gaemers
- cartoon
- cartoonwedstrijd
- cassatie
- cbs
- CDA
- CDJA
- Centcom
- Ceo Benjamin Smith
- Chan Santokhi
- Charlie Hebdo
- China
- chloorgas
- Chora-vallei
- Chris Aalberts
- Clemens Meerts
- Climate Adaptation Summit
- co2
- CO2-neutraal
- coalitie
- Code Oranje
- college van bestuur van de Limburgse vmbo-scholen
- Combined Air Operations Centre
- Commissie BOS
- commissie bosman
- Commissie Remkes
- commissie Sorgdrager
- commissie Toekomst zorg thuiswonende ouderen
- commissie-Donner
- commissie-Hordijk
- commissie-Noorman-Den Uyl
- Commissie-Oosting
- Commissie-Stiekem
- commissie-Van Dam
- Communistisch Platform
- corona
- coronavirus
- Corrie van Brenk
- corruptie
- coup
- cpb
- cpn
- crisis
- CU
- CU-SGP
- Cultuurpaleis
- CvK
- D66
- Daan Prevoo
- Damascus
- Daniël van der Stoep
- daniel van der stoep
- de afrekening
- De Feestpartij
- De Fryske Marren
- De gouden eeuw
- debat
- decembermoorden
- delfzijl
- demonstratie
- Denk
- Denk NL
- derde dinsdag
- derde dinsdag september
- Derek Chauvin
- desi bouterse
- DFP
- diaspora
- diasporabelasting
- Dick Schoof
- dijkgraaf
- dijkgraaf Michiel van Haersma Buma
- dijkgraaf van Delfland Michiel van Haersma Buma
- Dinkelland
- Dion Gaus
- Dion Graus
- Dion Graus PVV
- directeur Sjaak Wijma
- directeur van de integriteitswaakhond van de Raad van Europa
- Dirk Scheringa
- Dividentbelasting
- Diyanet
- Don Bijl
- Donald Trump
- Donetsk
- doodsbedreiging
- Douma
- Douwe Jan Elzinga
- DPK
- dreiging
- dualisme
- economie
- Edgar Mulder PVV
- eemshaven
- Eeuwit Klink
- EHRM
- El Alami Amaouch
- Ellen Verkoelen
- Elze Boshart
- Emil Smeding
- Emil Smeding PVV
- emile roemer sp
- ENCO
- Erbil
- Erdogan
- Eric Wiebes
- Eritrea
- etnisch profileren
- EU
- euro
- europa
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens
- europees parlement
- europese parlement
- Eva van Esch
- Evacueer Moria
- extreem rechts
- Extreem-rechts
- Fanida Kadra
- Farid Arzarkan
- Farid Azarkan
- Farshad Bashir
- Fawaz Jneid
- Felix Rottenberg
- Femke Halsema
- Femke Merel van Kooten
- Femke Merel Van Kooten-Arissen
- Ferdinand Grapperhaus
- Fethullah Gülen
- fitna
- Flitsenquête
- Follow the Money
- Fons Hertog VVD
- formatie
- Fort Zeelandia
- Forum voor Democratie
- fractievoorzitter Farid Azarkan
- frankrijk
- Frans Hoynck
- Frans Timmermans
- Frans Weekers
- fraude
- fraudesignaleringssysteem
- fred teeven vvd
- Fred van der Spek
- Freek Jansen
- FSB
- FSV
- fusie
- FvD
- Fyra
- GasTerra
- Gaswinning
- Gazprom
- gebiedsverbod
- gedragscode
- geert dales
- Geert Dales 50 plus
- geert wilders
- geert wilders pvv
- gekozen burgemeester
- geloofwaardig
- geloofwaardigheid
- gemeenteraad
- gemeenteraadsverkiezingen 2018
- gemeenteraadsverkiezingen 21.03.2018
- genocide
- George Floyd
- George Pell
- Ger Koopmans
- Gerald Schotman
- Gerard Blankestijn
- Gideon van Meijeren
- gifgasaanvallen
- Gillmore Hoefdraad
- Ginaf
- GO
- Gorinchem
- Greco
- Griekenland
- grijze wolf
- grijze wolven
- groenlinks
- Groep de Mos
- Groep Otten
- groepsbelediging
- grondwet
- Groningen
- ground zero
- Haarlemmermeer
- haatimam
- haatzaaien
- HagaZiekenhuis
- Halbe Zijlstra
- Han ten Broeke VVD
- handelsverdrag
- Hans Middendorp
- Hans van Hooft
- Hans Vijlbrief
- Harry Mens
- Harry van Bommel
- Hashem Abedi
- Hawija
- Hazimi’s
- Hendrik Jan Biemond
- Henk Bleker
- henk kamp
- henk krol
- Henk Krol
- Henk Otten
- Henry Keizer VVD
- Hero Brinkman
- hilbrand nawijn
- Hilde Palland
- Hoge Raad
- holocaust
- homo
- homohaat
- homohuwelijk
- hoofddoek
- hoogheemraadschap van Delfland
- Hugo Borst
- Huib van Vliet
- Huib van Vliet VVD
- huur
- Huurdersheffing
- huurverhoging
- huurwet
- Ibrahim Issaoui
- ICJ
- Idlib
- Igor Girkin
- IJssel- en Vechtstreek
- ijsselmeer
- Ik ga leven
- illegalen
- Imam El Alami Amaouch
- imam Ismail Abou Soumayyah
- ing
- inkomstenbelasting
- Instituut Mijnbouwschade Groningen
- integraalhelmen
- integriteit
- integriteitsaffaires
- Integriteitscommissie
- integriteitsonderzoek
- Integriteitstoets
- Integriteitswaakhond van de Raad van Europa
- Internationaal Strafhof
- Irak
- iran
- Irish Backstop
- Irvin Kanhai
- is
- IS-kinderen
- Isabelle Diks
- isis
- islam
- Ivo Opstelten
- JA21
- Jaap Uijlenbroek
- Jaap Uijlenbroek
- jaarrekening
- Jacques Monasch
- Jacques Tichelaar
- Jalalabad
- Jan Hoekema
- Jan Hoekema D66
- Jan Nagel
- Jan van Cranenbroek
- Jan van der Grinten
- jan van zanen
- Jan Zoetebier
- Jan Zoetelief
- Janaid L.
- Jannie Visscher
- Jaron Tichelaar
- Jean-Paul Gebben
- Jehovah’s getuigen
- Jeroen de Vries
- Jesse Klaver
- JFvD
- jihadsympathisanten
- JIT
- Jo Palmen
- joden
- jodenvervolging
- Johan Maurits van Nassau Siegen
- Johan Meijer
- Johan Remkes VVD
- Johan Vlemmix
- Joint Investigation Team
- Jolisa Brouwer
- Jong
- jongerenorganisatie JFVD
- joost eerdmans
- Joost Lagendijk
- Joram van Klaveren
- Jos de Graaf
- Jos Heijmans
- Jos Silvis
- Jos van Rey
- jos wienen cda
- journalist Roel Janssen
- jovd
- Justitieel Complex Schiphol
- Kajsa Ollongren
- Kamerlid Van der Lee
- Kamerlid Wybren van Haga VVD
- kandidatenlijst
- kapitalisme
- karen gerbrands
- kartelvorming
- Kees van der Staaij
- Keolis
- Keolis-ceo Frank Janssen
- kerncentrale
- kernenergie
- Kevin van Eikeren
- Kevin van Eikeren PvdA
- Khadija Arib
- Khadija Arib,
- kinderopvangtoeslag
- kinderopvangtoeslagaffaire
- kinderpardon
- Klaas Dijkhoff VVD
- klimaat
- Klimaatactivisten
- Klimaatakkoord
- klimaatakkoord Parijs
- klimaatdoelen
- klimaatmars
- klm
- koerden
- Koert Westerman
- koopkracht
- kort geding
- koude oorlog
- Krijgsraad van Suriname
- kruistochten
- Kunduz
- kvp
- Lale Gül
- Langetermijnbegroting.
- Léonie Sazias
- Leonid Chartsjenko
- Leonid Ghartsjenko
- Leonid Kharchenko
- LHK
- LHN
- Liane den Haan
- Liesbeth Zegveld
- Lijst Henk Krol
- lijsttrekker
- lijsttrekker Jaron Tichelaar
- limburg
- links
- links verbond
- lobby
- lobbycultuur
- Loek Hermans
- Loek Hermans VVD
- Loek Winter
- Loes Mulder
- loppersum
- Maaike van Tuyll van Serooskerken
- Maarten van Leeuwen
- maasvlakte
- Maasziekenhuis Pantein
- Madeleine van Toorenburg
- Malaysia Airlines
- Manon Leijten
- Marcelis Boereboom
- Marco Kroon
- Marco Out
- Marianne Thieme
- Marianne Thieme PvdD
- Mark Harbers
- Mark Harbers VVD
- Mark rutte
- marktwerking
- Marleen Barth
- marleen barth pvda
- marokkaan
- marokkanen
- Martin van Rijn
- Martin van Rooijen
- Matt Hancock
- maurice de hond
- Maurits von Martels CDA
- Meavita
- menno snel
- Menno Snel D66
- Mensenrechten
- Mesut Özil
- Metin Çelik
- mh17
- MH17-proces
- MH17-ramp
- MH17-tribunaal
- MHP
- Michael Heemels
- Michiel van Haersma Buma
- Mike Pompeo
- miljoenennota 2016
- miljoenennota 2017
- Miljoenennota 2018
- miljoenennota 2019
- miljoenennota 2020
- miljoenennota 2021
- minder
- minder Marokkanen-proces.
- Minister Ank Bijleveld
- Minister Bijleveld
- minister Buitenlandse zaken
- Minister Ferd Grapperhaus
- minister Van der Steur
- minister Wopke Hoekstra
- Minneapolis
- MINUSMA
- misbruik
- missie
- Mohamed Keskin
- Mohsen Fakhrizadeh
- monsterverbond
- moskee
- moslim
- moslimban
- Mosul
- Moszkowicz
- mr. Biemond
- Muslimban
- Mustafa Amhaouch
- Mustafa Kemal
- nabeschouwingen
- Nagorno-Karabach
- naheffing
- Nashville Statement
- Natalie Righton
- Nationale Holocaust Herdenking
- Natura 2000-gebieden
- navalny
- navo
- NAVO-missie Resolute Support
- NCTV
- Nederland
- nederlandse missie
- NEVENFUNCTIES
- neveninkomsten
- new york
- Nexit
- Nice
- NIDA
- Nieuwe Wegen
- nijmegen
- nikab
- No Deal Brexit
- noodwet
- Norbert Klein
- Nord Stream 2
- Notre-Dame-kerk
- novitsjok
- NS
- NSP
- nucleaire energie
- NZA
- OBP
- Oekraïne
- Olaf Kemerink
- Olaf Storms
- Oldenzaal
- Oleg Poelatov
- Onafhankelijk Liberaal
- Onafhankelijke Burgerpartij
- onderhandelingen
- onderzoek
- ongeloofwaardig
- ongeloofwaardigheid
- Onze Lieve Vrouw basiliek
- Oorlog in Afghanistan
- oostenrijk
- Oosterhout
- opcw
- openbaar vervoer
- Oprecht
- Orthodox protestantse kerk
- Ottomaanse Rijk
- ouderenbond Anbo
- ouderenzorg
- overheidsgebouwen
- Parijs
- parlementaire enquête
- parlementaire enquêtecommissie
- Parlementaire ondervraging
- Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag
- Partij van de eenheid
- Partij van de Toekomst
- partij voor de dieren
- Partij voor de Toekomst
- partijcultuur
- partijvoorzitter
- Paul Depla PvdA
- Paul Frentrop
- peiling
- peiling 11.12.2016
- peiling 14.02.2016
- penningmeester
- personeelstekort
- perzische golf
- Peter Plasman
- Peter Rehwinkel
- Peter Tielemans
- Peter van Dijk
- Peter van Dijk PVV
- Peter Zevenbergen
- petitie
- Piet de Jong
- Pieter Bogaardt
- Pieter Elbers
- Pieter Lakeman
- Pieter Omtzigt
- Pim Fortuyn
- pkk
- Poelatov
- Poetin
- POK
- polarisatie.
- politiek
- Politieke Integriteitsindex
- populisme
- PPR
- premier
- president Bashar al-Assad
- President Tayyip Recep Erdogan
- prinsjesdag
- Prinsjesdag 15.09.2020
- Prinsjesdag 2017
- privatisering
- PrivaZorg
- ProRail
- protest
- provinciale staten Brabant
- Provinciale staten Flevoland
- provinciale staten Gelderland
- Provinciale Staten Limburg
- Provinciale staten Overijsel
- Provinciale Staten Zeeland
- Provinciale voorzitters
- Provinciale voorzitters 50plus
- provincie drente
- PSP
- PvdA
- PvdA 75 jaar
- PvdD
- PvdE
- PvdT
- PVV
- Qassem Soleimani
- Raad van Europa
- raadslid
- Rachid Guernaoui
- racisme
- Ralph Hamers
- Raymond Knops
- rechts-extremisme
- rechtzaak
- Reda N.
- referendum
- regeerakkoord
- reiskosten
- Renkum
- repatriëren
- richard de mos
- rijswijk
- Rob Jetten
- Robert Baljeu
- Robert Gielisse
- Robert van Gemeren
- Robin de Rooij
- Roel Praagman
- Roelof van Laar
- Rolf Zincken
- Ron Meyer
- Ronald van Raak SP
- Ronnie Brunswijk
- rotterdam
- royality4care
- Rusland
- russische geheime dienst
- Rutte 2
- Rutte 3
- Rutte 4
- Ruud Koornstra
- ruud lubbers
- ruud lubbers cda
- Ruud van der Velden
- Sabine ten Doesschate
- Sahel
- salafisten
- samenwerking
- Samuel Jong
- Samuel Paty
- sarin
- Sébas Diekstra
- schaliegas
- scheefhuur
- scheefhuurder
- scheefhuurders
- scheefwonen
- schijnconstructie
- Schilderswijk
- Sebastiaan Wolswinkel
- Selçuk Öztürk
- Selcuk Ozturk
- Sergei Doebinski
- Sergei Maksimishin
- Sergej Doebinski
- Sergej Skripal
- Sergey Dubinsky
- Servie Hölzken
- sgp
- Sharon Gesthuisen
- Sharon Gesthuizen
- Shell
- side letter
- Sigrid Kaag
- sinterklaas
- slavernij
- Slotervaart ziekenhuis
- slotervaartziekenhuis
- slotpleidooi
- Sophie in ’t Veld
- Sophie in ’t Veld D66
- sp
- SP
- spionage
- Splinter
- splinterpartij
- Splinterpartijen
- spuiforum
- Spuiplein
- staatssecretaris
- Staatssecretaris Broekers-Knol VVD
- Staatssecretaris Eric Wiebes
- Staatssecretaris Hans Vijlbrief
- Staatssecretaris Menno Snel
- Staatssecretaris Menno Snel D66
- staatssecretaris Mona Keijzer
- Staatssecretaris Raymond Knops CDA
- staatssecretaris Van Huffelen
- Staatssecretaris Wilma Mansveld
- Staatstoezicht op de Mijnen
- Stand van de zorg
- Stef Blok
- Stef Blok VVD
- Stefan Huisman
- Stephen Barclay
- Stichting Reclaimed Voices
- Stichting Vormingsactiviteiten Oost-Europa
- Stichtse Vecht
- stikstof
- stikstofregels
- stikstofuitstoot
- strafvervolging
- Suhayb Salam
- Super Saturday
- suriname
- Sylvana Simons
- Syrië
- Syriëgangers
- syrie
- takfir
- taliban
- Tamara van Ark
- Tanya Hoogwerf
- Tayyip Recep Erdogan
- Teeven-deal
- Terneuzen
- terreur
- terreurdreiging
- terrorisme
- Theo Hiddema
- Theresa May
- Thierry Aartsen
- Thierry Aartsen VVD
- Thierry Baudet
- thom de graaf d66
- TICS
- toeslagen
- toeslagenaffaire
- toeslagenstelsel
- Toine Beukering
- Tom van der Lee
- TONL
- topambtenaar Boereboom
- Topinkomen
- topinkomens
- topman Pieter Elbers
- transitieperiode
- transvaalwijk
- Trots op NL
- Tunahan Kuzu
- turkije
- tweede kamer
- Tweede Kamerlid Zihni Özdil
- uber
- Uncategorized
- UNHCR
- uranium
- Urgenda
- Urgenda-vonnis
- uruzgan
- utrecht
- VDL
- veiligheid
- venlo
- Verantwoordingsdag 2018
- Verantwoordingsdag 2019
- verblijfskostenvergoeding
- verhuurdersheffing
- verkiezingen
- verkiezingen 2017
- verkiezingen 2021
- verkiezingsprogramma 2021-2025
- Verpleeghuis
- Versplintering
- vertrekovereenkomst
- vertrouwen
- Vertrouwen in de toekomst
- vervolging
- verzekeringsfraude
- verzelfstandiging
- verzetszaak
- Vincent Bosch PVV
- VK
- vluchtelingen
- VNL
- VOC
- VOE
- voedselterroristen
- Voerendaal
- Vogelaarswijken
- Vogelaarwijk
- VOLT
- voorjaarsnota
- voorjaarsnota 2020
- vpro
- vredesakkoord
- Vrij en Sociaal Nederland
- vrijheid van meningsuiting
- Vrijzinnige Partij nederland
- VSN
- VVD
- VVD-CDA-D66
- VVD-CDA-D66-ChristenUnie VVD-CDA-D66-ChristenUnie
- VVD-PvdA
- wachtgeld
- wachtlijst
- Wassila Hachchi
- Weert
- weigerambtenaar
- wereldbank
- werkgroep Van Oosten
- Wet gedeeltelijk verbod gezichtsbedekkende kleding
- wet normering topinkomens
- Wet Normering Topinkomens
- wethouder
- wethouder Geert Post SGP
- Wikipedia
- Wil Houben
- wilders 1
- Willem Aantjes
- Willem Engel
- William Moorlag
- Willie Dille PVV
- Wim Pijl
- Wim Pijl CU-SGP
- Wim van der Leegte VDL
- Wim van der P.
- Winnie Sorgdrager
- Winstuitkering
- witwasaffaire
- witwassen
- wnt
- wo2
- woningwet
- Wopke Hoekstra
- Wouter Bos
- WPP
- WPP,
- WTC
- Wybren van Haga
- Yanick Chevalier
- Yassin Elforkani
- Ybeltje Berckmoes
- YPG
- Zabul
- Zahir Rana
- zaltbommel
- zaman
- zandwinning
- zeeland
- zenuwgas
- zetelroof
- ziekenhuis
- ziekenhuizen
- Zihni Özdil
- zomerreces
- Zorg
- zorgfraude
- zorginstelling Careyn
- Zorginstelling Zuyderland
- zorginstellingen
- Zorginstituut: Nederland
- Zouhair Saddiki
- zwarte lijst
- zwarte Piet
- zweden
-
RSS
Entries RSS
Comments RSS
Debat in de Digitale Hofstad 
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.