Debat in de Digitale Hofstad

Stemmen uit de Haagse Wijken

Terugblik 1 jaar Kabinet Rutte 3 – Coalitie VVD-CDA-D66-CU

AD 26.10.2018

1 jaar Rutte 3

Het kabinet is vandaag jarig. Een mooi moment om vooruit te kijken: denken de coalitiepartijen de tweede verjaardag ook te halen?

Één jaar Rutte III en er zijn nog weinig besluiten genomen door het kabinet Rutte III dat deze week precies 1 jaar bestaat. De verschillende bewindslieden (Halbe Zijlstra en minister Stef Blok) beschadigden vooral zichzelf.

Telegraaf 26.10.2018

Er is optimisme, behalve over de VVD !!!!

VVD nummer 1

In de VVD moet integriteit een hoofdthema worden en de partij moet werken aan haar moreel kompas. Partijvoorzitter Christianne van der Wal zei dat onlangs tijdens een VVD-congres in Arnhem. Van der Wal verklaarde te “balen” dat haar partij steeds de lijstjes met integriteitskwesties aanvoert.

De liberalen hadden de afgelopen jaren te kampen met vele affaires rond Haagse en lokale politici die in opspraak kwamen. Van der Wal vindt dat niet kunnen. “Wij moeten van onbesproken gedrag zijn”, zei ze. Ze riep de leden op hieraan bij te dragen.

Ook lijdt het kabinet-Rutte III aan verstikkende regeldrift die de vrijheid van de bewindslieden inperkt en de coalitiepartijen elk apart kleurloos maakt. Alles is ‘dichtgeregeld’, bewindslieden durven voor het wekelijks coalitieoverleg op maandagochtend geen stap te zetten.

Dat zeggen twee ervaren topbestuurders met aanzien in de coalitie zelf, CDA-senaatsfractievoorzitter Elco Brinkman en VVD’er Ed Nijpels, voorzitter van het door het kabinet ingestelde Klimaatberaad. Brinkman: ,,Over elke vliegbeweging in Flevoland moeten de coalitiepartners overleggen. Ze hollen van het ene coalitieoverleg naar het andere.’’

Lees ook

‘Alles verdwijnt in de Bermuda­drie­hoek van Mark Rutte’

Lees meer

Het kabinet-Rutte III bestaat vandaag precies een jaar. Ed Nijpels, die als voorzitter van Klimaatberaad veel zaken doet met ministers, is zeer kritisch over het wekelijks coalitieoverleg van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. Dat vindt iedere maandagochtend plaats bij vice-premier Hugo de Jonge op het ministerie van VWS.

Bij elk kabinet wordt dat geregel meer en erger, aldus Elco Brinkman.

,,Daar wordt álles geregeld. Ministers en staatssecretarissen durven geen stap te zetten voordat het daar is geaccordeerd. Het is een nieuw College van Staat’’, weet Nijpels.

AD 26.10.2018

Geregel

De vier coalitiepartijen hebben een intensief overlegcircuit opgebouwd, dat van maandagochtend tot en met vrijdagmiddag voortduurt. Het is een langjarig proces, erkent Brinkman. ,,Bij elk kabinet wordt dat geregel meer en erger. Het gaat pas bewegen als iedereen het over alles eens is.’’ Het intensieve overlegcircuit lijkt uit de hand te lopen, vindt Brinkman, die er vanuit de Eerste Kamer tot op zekere hoogte ook deel van uitmaakt: ,,De coalitie dreigt zichzelf uit te hollen.’’

Een derde topbestuurder uit de gelederen van de coalitiepartijen is de president van de Nederlandse Spoorwegen Roger van Boxtel. De voormalige D66-minister adviseert een wat lossere houding en meer vertrouwen. ,,Op een gegeven ogenblik komt er een moment dat de inkt van het regeerakkoord droog is. Dan komt het erop aan dat je elkaar als coalitiepartners wat flexibiliteit toestaat. Als die er niet is, wordt het heel moeilijk.’’

Ontspanning

Brinkman adviseert: ,,Meer ontspanning.’’ Niet alles hoeft dicht te zitten, de oppositie mag van hem ook wel eens wat binnenhalen. Nijpels ziet overlevingskansen voor de coalitie als de fracties meer ruimte krijgen. Van Boxtel, Nijpels en Brinkman vinden het een complicatie voor het cement van de coalitie dat Halbe Zijlstra en Alexander Pechtold als founding fathers van het kabinet zijn weggevallen.

Het kabinet-Rutte III heeft na 1 jaar nog weinig wetten doorgevoerd. Dit komt deels door iets waar het kabinet wél in uitblinkt: zichzelf beschadigen.

Carola Schouten bleef maar herhalen hoe schandelijk het was: de „grootschalige kalverfraude” die zojuist aan het licht was gekomen. Ze was net drie maanden minister van Landbouw toen de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit begin dit jaar ontdekte dat duizenden melkveeboeren zouden hebben gesjoemeld met de registratie van koeien. Schouten was boos en liet dat voor de camera’s duidelijk merken. Ze had de „ontzettend kwalijke” zaak meteen naar buiten gebracht „om te laten zien dat we dit niet accepteren”.

Misschien had de ChristenUnie-minister toch beter iets langer kunnen wachten met het zoeken van publiciteit. Zo grootschalig was de fraude namelijk niet, bleek deze maand. Van de 2.100 boerenbedrijven die Schouten met onmiddellijke ingang had laten stilleggen, hebben 75 moedwillig gefraudeerd, schreef de minister in een brief aan de Tweede Kamer. Ruim driehonderd bedrijven hadden niets verkeerd gedaan. In twee derde van de gevallen ging het om administratieve foutjes, niet om fraude. Excuses van Schouten aan de vermeende fraudeurs bleven uit.

Carola Schouten, behalve minister van Landbouw ook vicepremier, staat niet bekend om missers. Zij is juist de meest geliefde minister, zowel binnen het kabinet – als één van de architecten van Rutte III geldt zij als vertrouwenspersoon bij wie collega’s uithuilen of om advies vragen – als daarbuiten. Op populariteitslijstjes eindigt zij altijd bovenaan. Daar staat tegenover dat boerendochter Schouten binnen ‘haar’ agrarische sector niet meer zo lekker ligt, na haar overtrokken reactie op de ‘kalverfraude’.

De handelwijze van Schouten in deze kwestie is representatief voor die van het kabinet-Rutte III. Na een jaar regeren blinken ministers en staatssecretarissen van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie vooral uit in het creëren van hun eigen nederlagen. Ze hebben geen last van een economische crisis die dwingt tot tussentijds bezuinigen.

Ze zijn ook (nog) niet afhankelijk van oppositiesteun in de Eerste Kamer waardoor plannen uit het regeerakkoord moeten worden aangepast aan de wensen van andere partijen. Nee, de mislukkingen van het derde kabinet van Mark Rutte zijn steeds van eigen makelij. De krassen die bewindslieden hebben opgelopen, zijn eigenhandig aangebracht.

NRC liet kiezers aan het woord in vier bolwerken van de coalitiepartijen. Lees ook: In Laren geldt Rutte niet meer als de ideale schoonzoon

Vertraging en afhankelijkheid

Vrijdag een jaar geleden stonden ze op het bordes: zestien ministers en acht staatssecretarissen van vier partijen. De grote maar onervaren ploeg – naast Rutte waren slechts vier ministers eerder staatssecretaris geweest – was het resultaat van een moeizame formatie van ruim zes maanden.

Veel aandacht ging in het eerste jaar van Rutte III uit naar coalitietegenstellingen in de Tweede Kamer. Maar in het kabinet zelf lijkt het pais en vree te zijn. De bewindslieden sporten samen, trekken gezamenlijk op en verdedigen elkaar. Er lekken geen ruzies uit de Trêveszaal. „Ze bakken elkaar geen poetsen”, constateerde informateur Gerrit Zalm vrijdag in een interview met NRC.

Wel rijzen na een jaar vragen over de effectiviteit van het kabinet. Vorige week kondigde vicepremier Hugo de Jonge (Zorg, CDA) na de ministerraad aan dat een peiling zal worden gehouden over de voorkeur voor permanente winter- of zomertijd. Het was blijkbaar het enige besluit was dat het kabinet die week genomen had.

De cijfers wijzen inderdaad uit dat het kabinet betrekkelijk weinig voor elkaar bokst. Bij het aantreden van het kabinet selecteerde NRC 36 maatregelen uit het regeerakkoord die in concrete wetgeving moesten worden omgezet. Twee voorstellen zijn al ingetrokken: het schrappen van de dividendbelasting en het onderbetalen van arbeidsgehandicapten.

Slechts vijf plannen, waaronder het afschaffen van het referendum en een fiscale korting voor huizenbezitters, werden doorgevoerd na goedkeuring van de Eerste Kamer. En dat terwijl de coalitiepartijen in het voorjaar waarschijnlijk hun meerderheid in de senaat verliezen. Wetgeving zal in de tijd die het kabinet rest alleen maar moeilijker worden.

36 wetten, waarvan 5 doorgevoerd

Rutte III is niet, zoals zijn voorloper, een hervormingskabinet van grote stelselverbouwingen en decentralisaties.

Extra investeringen in onderwijs en defensie of het sterker uitdragen van de Nederlandse identiteit, laten zich niet in wetgeving vatten. En maatregelen voor pensioenen en klimaat zijn uitbesteed aan de polder. Na de publicatie van het regeerakkoord selecteerde NRC 36 plannen die sowieso wel bij wet vastgelegd moeten worden en die en cruciaal zijn voor het slagen van Ruttes derde kabinet.

In het eerste jaar Rutte III werden vijf van die wetten doorgevoerd.

In twee gevallen ging het om het schrappen van een bestaande wet: het raadgevend referendum en de fiscale korting voor huizenbezitters werden afgeschaft. De van Rutte II geërfde Wet Voortgang Energietransitie werd afgehamerd. Nieuw is dat pas boven een vermogen van 30.000 in plaats van 25.000 euro belasting betaald hoeft te worden.

En beide Kamers stemden in met het halveren van het collegegeld voor eerstejaarsstudenten. Twee andere plannen van het kabinet zijn al in de prullenbak beland: de door Rutte zo gewenste afschaffing van de dividendbelasting en de bezuiniging op arbeidsgehandicapten.

Komend voorjaar verliest de coalitie van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie waarschijnlijk haar meerderheid in de senaat. In de ‘regeerakkoordtracker’ van NRC volgen we hoe het de overgebleven 29 wetten dan vergaat. nrc.nl/tracker

De vertraging ligt lang niet altijd aan bureaucratie, politieke perikelen of bewindspersonen zelf. Veel wensen heeft het kabinet uitbesteed aan de polder. De grote ingrepen in het klimaatbeleid wachten op een nieuwe onderhandelingsronde van de zogeheten ‘klimaattafels’, met belangengroepen en de industrie.

De gesprekken voor een pensioenakkoord tussen werkgevers en vakbonden lopen uiterst stroef. „Het kost gewoon tijd en we zijn afhankelijk van anderen”, verontschuldigde Hugo de Jonge zich vorige week.

Zolang de kabinetsploeg de eigen ambities nog niet waarmaakt, vallen de persoonlijke fiasco’s op. Er bestaan drie manieren waarop de huidige bewindspersonen falen. Er zijn er die, zoals Carola Schouten, met grote woorden en daadkracht reageren op incidenten om vervolgens te moeten constateren dat ze hebben beloofd een niet-bestaand probleem op te lossen.

Het gevolg is gezichtsverlies en ruzie met betrokkenen of de Kamer. Er zijn er die door onzorgvuldige uitspraken of flagrante leugens politieke controverses veroorzaken of, in het uiterste geval, hun eigen vertrek inluiden.

En dan zijn er de kabinetsleden, premier Rutte met zijn dividendtaks voorop, die moeten toegeven dat maatregelen uit het eigen regeerakkoord anders uitpakken dan gehoopt en daarom worden afgeserveerd.

Hoge toon en uitglijder

Wie net als Schouten voortvarend begon maar zijn goede naam al snel zelf heeft aangetast, is Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat, VVD). Hij werd de held van Groningen toen hij in maart de „historische beslissing” nam om de gaskraan helemaal dicht te draaien. Eindelijk een bewindspersoon die de veiligheid voorop stelt, verzuchtten ze in het noorden.

Die euforie bleek van korte duur toen Wiebes’ oordeel over zijn voorgangers („overheidsfalen van on-Nederlandse proporties”) niet betekende dat de versterking van vijftienhonderd woningen in het aardbevingsgebied nu wel subiet geregeld wordt.

Een ander voorbeeld van een minister die met grote woorden steeds haar eigen problemen veroorzaakt is Kajsa Ollongren. Haar zelfkastijding begon al bij de postenverdeling. Want waarom werd deze D66-belofte uitgerekend minister van Binnenlandse Zaken, waar ze meteen het referendum moest afschaffen en een door haar partij ongewenste inlichtingenwet moest verdedigen?

Naast die twee impopulaire maatregelen is Ollongren vooral in beeld geweest met haar hoge toon over nepnieuws en bestuurlijke integriteit. Zo kondigde ze groots aan „volstrekt onwenselijke” Russische desinformatie te gaan aanpakken, onder meer door een factcheckdienst van de EU te versterken.

Maar toen ze geen enkel concreet voorbeeld kon noemen van Russische inmenging en het door haar geprezen factcheckbureau keurige berichten van Nederlandse media als nepnieuws had bestempeld, moest ze onder druk van de Kamer juist pleiten voor het opheffen ervan.

Ook dreigde ze begin 2017 in te grijpen in het Limburgse Brunssum toen een omstreden gemeenteraadslid, Jo Palmen, daar wethouder werd. Een later onderzoek van de gemeenteraad trok niet de integriteit van Palmen in twijfel – hij is ook in de nieuwe coalitie in Brunssum weer wethouder – maar oordeelde dat de minister „beter haar kiezen op elkaar had kunnen houden”.

De pijnlijkste uitglijder was natuurlijk die van VVD’er Halbe Zijlstra. Hij moest in februari al opstappen als minister van Buitenlandse Zaken omdat hij jarenlang een verzonnen verhaal had verspreid over een ontmoeting met de Russische president Vladimir Poetin in 2006. Toen uitkwam dat Zijlstra, indertijd werkzaam voor Shell, nooit in Poetins datsja was geweest, nam hij in tranen afscheid van de politiek.

Halbe Zijlstra bij zijn aftreden als minister van Buitenlandse Zaken. Foto David van Dam

Ook Zijlstra’s opvolger Stef Blok (VVD) wankelde door zijn eigen woorden. De oerdegelijke, zelfs ietwat saaie Blok liet zich op een besloten bijeenkomst provocerend uit over onder meer Suriname („a failed state”) en de multiculturele samenleving („diep in onze genen zit dat we niet goed in staat zijn een binding aan te gaan met ons onbekende mensen”). Die opmerkingen lekten uit en Blok moest in de Kamer diep door het stof.

Rutte heeft in zijn derde termijn als premier een flinke kras opgelopen met de inmiddels gestrande afschaffing van de dividendbelasting. Het was de premier zelf die tijdens de kabinetsformatie zijn medeonderhandelaars verraste met een voorstel om multinationals tegemoet te komen. Het werd het onderdeel van het regeerakkoord waar de oppositie het felst tegen in verweer kwam. Maar Rutte was tot in zijn „diepste vezels” overtuigd dat het „een onverantwoord risico” was de maatregel niet te nemen.

Volg hier de voortgang van de belangrijkste wetgeving van het kabinet-Rutte III

Toen het Brits-Nederlandse zeep- en levensmiddelenconcern Unilever eerder deze maand bekendmaakte dat het hoofdkantoor tóch niet naar Nederland zou komen, kon ook de premier niet meer volhouden dat de afschaffing van de dividendbelasting – waarvan de kosten inmiddels waren opgelopen tot 1,9 miljard – nuttig was. Misschien wel het pijnlijkste moment uit Ruttes politieke carrière.

De volgende die zichzelf in de voet dreigt te schieten, is Wouter Koolmees, minister van Sociale Zaken en maandenlang coalitie-onderhandelaar namens D66. Drie van de vier thema’s die het kabinet zelf als meest urgent ziet – klimaat, integratie, arbeidsmarkt en pensioen – vallen onder hem. Terwijl zijn nieuwe plannen op het gebied van inburgering vrij onomstreden zijn, zit er bijzonder weinig schot in de zo gewenste hervorming van de arbeidsmarkt en het pensioenstelsel. Een minimum uurtarief voor zzp’ers lijkt onuitvoerbaar en mag misschien zelfs niet van de EU. Plannen om ‘vast en flex’ op de arbeidsmarkt dichterbij elkaar te brengen, stuiten op veel weerstand.

Wat betreft een pensioenakkoord is het niet meer de vraag wanneer, maar óf de sociale partners er ooit uit zullen komen. De al lopende polderonderhandelingen werden een jaar geleden overvallen toen in het regeerakkoord gedetailleerde politieke ideeën voor een nieuw pensioensysteem stonden. Door al zo duidelijk zijn wensen zwart-op-wit te zetten, luidde Koolmees waarschijnlijk – helemaal zelf – zijn politieke nederlaag in.

Zie ook: Gerommel in de Politiek versus Integriteit deel 3 – VVD nummer 1

zie ook:  Alsnog sorry van minister Stef Blok VVD of toch maar via de achterdeur ?

zie ook: Sorry van minister Stef Blok VVD of alsnog via de achterdeur ???

zie ookVerdwijnt minister Stef Blok VVD via de achterdeur ? ? ?

zie ook: Wederom tot ziens Halbe Zijlstra VVD

zie ook: Tot ziens maar weer Minister van Buitenlandse Zaken Halbe Zijlstra VVD

zie ook: Zomerreces Tweede kamer 2018

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 8 – Kabinet-Rutte III aan de slag

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 7 – Aftrap Kabinet Rutte 3

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 6 – Regeerakkoord

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 5

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 4

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 3

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 2

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte-3 – deel 1

zie ook: Uitslag 2e kamerverkiezing 15.03.2017 – VVD de grote winnaar

zie ook: Op weg naar de begroting 2019 van kabinet Rutte 3 – deel 2

zie ook: Op weg naar de begroting 2019 van kabinet Rutte 3  – deel 1

zie ook: Op weg naar de begroting 2018 van kabinet Rutte 3 – deel 2

zie ook: Op weg naar de begroting 2018 van kabinet Rutte 3 – deel 1

zie ook: Met de begroting 2017 op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 2

zie ook: Met de begroting 2017 op weg naar kabinet Rutte-3 – deel 1  

Verantwoordelijk minister van Binnenlandse Zaken, Kajsa Ollongren. Ⓒ ANP

Adviesorgaan hekelt toekomstvisie kabinet

Telegraaf 20.11.2018 Het kabinet heeft geen samenhangende visie op hoe Nederland er in de toekomst uit moet zien. Op een aantal problemen gaat het kabinet in zijn plannen helemaal niet in, zoals de toekomst van de luchtvaart en het ontwikkelen van een duurzame economie.

De Raad voor de Leefomgeving schrijft dat dinsdag in een advies. Dat gaat over de Nationale Omgevingsvisie van het kabinet, die begin volgend jaar verschijnt. In een notitie van vorige maand nam het kabinet al een voorschot hierop, maar de Raad voor de Leefomgeving maakt zich zorgen. Volgens de opstellers van het advies is meer politieke aansturing van het kabinet nodig. Ook moet er beter worden samengewerkt door de departementen. Op dit moment dreigt verkokering.

De Raad voor de Leefomgeving is een belangrijk adviesorgaan van regering en parlement over duurzame ontwikkeling van leefomgeving en infrastructuur.

In zijn advies schrijft de Raad dat het beleid voor de leefomgeving de laatste jaren sterk gedecentraliseerd is. Het Rijk stootte taken af naar de regio, vaak zonder voldoende budget. Het adviesorgaan noemt dat niet langer verantwoord.

Nederland staat voor grote opgaven door onder meer de klimaatverandering, de noodzaak van een duurzamer economie- en landbeleid, de verstedelijking en de verkeersproblemen. Het Rijk moet volgens de Raad meer in de regio’s investeren en zich daarbij richten op alle regio’s. Het adviesorgaan pleit ervoor dat het ministerie van Binnenlandse Zaken voor het beleid een apart budget krijgt.

Bekijk meer van;

Minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat (VVD). „Het is belangrijk dat er nu al extra stappen worden gezet om onze straten, tuinen en leefomgeving anders in te richten tegen de gevolgen van klimaatverandering.” Ⓒ ANP

Honderden miljoenen om Nederland klimaatklaar te maken

Telegraaf 20.11.2018 Gemeenten, waterschappen, provincies en het kabinet maken 600 miljoen euro vrij om Nederland voor te bereiden op de verandering van het klimaat. Met het geld worden onder andere steden bewapend tegen monsterbuien en kunnen er extra maatregelen worden genomen om ons land voor te bereiden op periodes van extreme droogte.

Alle overheidslagen hebben met elkaar een akkoord bereikt om aan de slag te gaan met ’klimaatadaptatie’. Waar het geld precies heen gaat moet de komende jaren blijken. Per gemeente wordt nu gekeken welke maatregelen nodig zijn.

Hierom wordt komend jaar onzeker voor Rutte III

Telegraaf 26.10.2018 Rutte III is alweer een jaar aan de macht in Nederland. Politiek commentator Wouter de Winther blikt terug op een bewogen jaar en kijkt vooruit naar wat Rutte te wachten staat.

Haalt Rutte III ook zijn tweede verjaardag?

Telegraaf 26.10.2018 Het kabinet is vandaag jarig. Een mooi moment om vooruit te kijken: denken de coalitiepartijen de tweede verjaardag ook te halen? Er is optimisme, behalve over de VVD.

In augustus kwam het kabinet bijeen voor een informele heisessie. Met een zonnig humeur staan v.l.n.r. minister Van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, premier Rutte, minister Blok van Buitenlandse Zaken, minister Hoekstra van Financiën en minister Ollongren van Binnenlandse Zaken in de tuin van het Catshuis.

‘Alles verdwijnt in de Bermuda­drie­hoek van Mark Rutte’

AD 26.10.2018 Het derde kabinet-Rutte bestaat één jaar! Wat moet dit kabinet doen om de rit uit te zitten? En wat zijn de beren op de weg?

Feest is het niet vandaag, maar de uiteenlopende vierpartijencoalitie waar 26 oktober 2017 niet veel mensen wat voor gaven, lijkt het goed met zichzelf te vinden. VVD en CDA staan van nature dicht bij elkaar, D66 en de ChristenUnie kunnen toch door een deur. Maar van feestgedruis, diners in jacquet of taarten is geen sprake.

Daar is ook alle reden toe. Het eerste regeringsjaar staat in het teken van het dichtdraaien van de gaskraan en een ruzie over het afschaffen van de dividendbelasting, die pas net voorbij is. Verder is er buitengewoon weinig zichtbaar, terwijl de eerste electorale krachtmeting binnen vier maanden plaatsvindt.

Elco Brinkman, CDA-senaatsfractievoorzitter, wijst erop dat een kabinet altijd een paar punten moet zien vol te houden. ,,Rutte III moet lastenverlichting en klimaat een stap verder proberen te krijgen. Maar ze krijgen druk en weerstand die in het regeerakkoord niet was voorzien. Toch is er veel meer draagvlak voor milieubeleid dan de coalitie door alle kritiek denkt.‘’

Volgens de christen-democraat is er wel de motivatie om dit kabinet tot een succes te maken, maar omdat het niet makkelijk gaat, dreigt het verlies van focus. Bovendien gaat het ten koste van het smoel van de coalitiefracties in de Tweede Kamer. ,,Coalitiepartners zijn geneigd er andere onderwerpen bij te slepen, waardoor je het risico loopt dat je géén van de punten binnenhaalt. Dat tempert de zaak nog meer en voor je het weet ben je door je regeertijd heen.”

Coryfeeën CDA en VVD: Rutte III slaafs kabinet

AD 26.10.2018 Het kabinet-Rutte III lijdt aan verstikkende regeldrift die de vrijheid van de bewindslieden inperkt en de coalitiepartijen elk apart kleurloos maakt. Alles is ‘dichtgeregeld’, bewindslieden durven voor het wekelijks coalitieoverleg op maandagochtend geen stap te zetten.

Dat zeggen twee ervaren topbestuurders met aanzien in de coalitie zelf, CDA-senaatsfractievoorzitter Elco Brinkman en VVD’er Ed Nijpels, voorzitter van het door het kabinet ingestelde Klimaatberaad. Brinkman: ,,Over elke vliegbeweging in Flevoland moeten de coalitiepartners overleggen. Ze hollen van het ene coalitieoverleg naar het andere.’’.

Lees ook

‘Alles verdwijnt in de Bermuda­drie­hoek van Mark Rutte’

Lees meer

Het kabinet-Rutte III bestaat vandaag precies een jaar. Ed Nijpels, die als voorzitter van Klimaatberaad veel zakendoet met ministers, is zeer kritisch over het wekelijks coalitieoverleg van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. Dat vindt iedere maandagochtend plaats bij vice-premier Hugo de Jonge op het ministerie van VWS.

Bij elk kabinet wordt dat geregel meer en erger, aldus Elco Brinkman .

,,Daar wordt álles geregeld. Ministers en staatssecretarissen durven geen stap te zetten voordat het daar is geaccordeerd. Het is een nieuw College van Staat’’, weet Nijpels.

Geregel

De vier coalitiepartijen hebben een intensief overlegcircuit opgebouwd, dat van maandagochtend tot en met vrijdagmiddag voortduurt. Het is een langjarig proces, erkent Brinkman. ,,Bij elk kabinet wordt dat geregel meer en erger. Het gaat pas bewegen als iedereen het over alles eens is.’’ Het intensieve overlegcircuit lijkt uit de hand te lopen, vindt Brinkman, die er vanuit de Eerste Kamer tot op zekere hoogte ook deel van uitmaakt: ,,De coalitie dreigt zichzelf uit te hollen.’’

Een derde topbestuurder uit de gelederen van de coalitiepartijen is de president van de Nederlandse Spoorwegen Roger van Boxtel. De voormalige D66-minister adviseert een wat lossere houding en meer vertrouwen. ,,Op een gegeven ogenblik komt er een moment dat de inkt van het regeerakkoord droog is. Dan komt het erop aan dat je elkaar als coalitiepartners wat flexibiliteit toestaat. Als die er niet is, wordt het heel moeilijk.’’

Ontspanning

Brinkman adviseert: ,,Meer ontspanning.’’ Niet alles hoeft dicht te zitten, de oppositie mag van hem ook wel eens wat binnenhalen. Nijpels ziet overlevingskansen voor de coalitie als de fracties meer ruimte krijgen. Van Boxtel, Nijpels en Brinkman vinden het een complicatie voor het cement van de coalitie dat Halbe Zijlstra en Alexander Pechtold als founding fathers van het kabinet zijn weggevallen.

Lees ook: Alles verdwijnt in de Bermudadriehoek van Mark Rutte’.

Rutte III is vooral sterk in het creëren van eigen nederlagen

Het kabinet-Rutte III heeft na 1 jaar nog weinig wetten doorgevoerd. Dit komt deels door iets waar het kabinet wél in uitblinkt: zichzelf beschadigen.

NRC 26.10.2018 Één jaar Rutte III Er zijn nog weinig besluiten genomen door het kabinet Rutte III dat deze week precies 1 jaar bestaat. De verschillende bewindslieden beschadigden vooral zichzelf.

Carola Schouten bleef maar herhalen hoe schandelijk het was: de „grootschalige kalverfraude” die zojuist aan het licht was gekomen. Ze was net drie maanden minister van Landbouw toen de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit begin dit jaar ontdekte dat duizenden melkveeboeren zouden hebben gesjoemeld met de registratie van koeien. Schouten was boos en liet dat voor de camera’s duidelijk merken. Ze had de „ontzettend kwalijke” zaak meteen naar buiten gebracht „om te laten zien dat we dit niet accepteren”.

Misschien had de ChristenUnie-minister toch beter iets langer kunnen wachten met het zoeken van publiciteit. Zo grootschalig was de fraude namelijk niet, bleek deze maand. Van de 2.100 boerenbedrijven die Schouten met onmiddellijke ingang had laten stilleggen, hebben 75 moedwillig gefraudeerd, schreef de minister in een brief aan de Tweede Kamer. Ruim driehonderd bedrijven hadden niets verkeerd gedaan. In twee derde van de gevallen ging het om administratieve foutjes, niet om fraude. Excuses van Schouten aan de vermeende fraudeurs bleven uit.

Carola Schouten, behalve minister van Landbouw ook vicepremier, staat niet bekend om missers. Zij is juist de meest geliefde minister, zowel binnen het kabinet – als één van de architecten van Rutte III geldt zij als vertrouwenspersoon bij wie collega’s uithuilen of om advies vragen – als daarbuiten. Op populariteitslijstjes eindigt zij altijd bovenaan. Daar staat tegenover dat boerendochter Schouten binnen ‘haar’ agrarische sector niet meer zo lekker ligt, na haar overtrokken reactie op de ‘kalverfraude’.

De handelwijze van Schouten in deze kwestie is representatief voor die van het kabinet-Rutte III. Na een jaar regeren blinken ministers en staatssecretarissen van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie vooral uit in het creëren van hun eigen nederlagen. Ze hebben geen last van een economische crisis die dwingt tot tussentijds bezuinigen. Ze zijn ook (nog) niet afhankelijk van oppositiesteun in de Eerste Kamer waardoor plannen uit het regeerakkoord moeten worden aangepast aan de wensen van andere partijen. Nee, de mislukkingen van het derde kabinet van Mark Rutte zijn steeds van eigen makelij. De krassen die bewindslieden hebben opgelopen, zijn eigenhandig aangebracht.

NRC liet kiezers aan het woord in vier bolwerken van de coalitiepartijen. Lees ook: In Laren geldt Rutte niet meer als de ideale schoonzoon

Vertraging en afhankelijkheid

Vrijdag een jaar geleden stonden ze op het bordes: zestien ministers en acht staatssecretarissen van vier partijen. De grote maar onervaren ploeg – naast Rutte waren slechts vier ministers eerder staatssecretaris geweest – was het resultaat van een moeizame formatie van ruim zes maanden. Veel aandacht ging in het eerste jaar van Rutte III uit naar coalitietegenstellingen in de Tweede Kamer. Maar in het kabinet zelf lijkt het pais en vree te zijn. De bewindslieden sporten samen, trekken gezamenlijk op en verdedigen elkaar. Er lekken geen ruzies uit de Trêveszaal. „Ze bakken elkaar geen poetsen”, constateerde informateur Gerrit Zalm vrijdag in een interview met NRC.

Wel rijzen na een jaar vragen over de effectiviteit van het kabinet. Vorige week kondigde vicepremier Hugo de Jonge (Zorg, CDA) na de ministerraad aan dat een peiling zal worden gehouden over de voorkeur voor permanente winter- of zomertijd. Het was blijkbaar het enige besluit was dat het kabinet die week genomen had.

De cijfers wijzen inderdaad uit dat het kabinet betrekkelijk weinig voor elkaar bokst. Bij het aantreden van het kabinet selecteerde NRC 36 maatregelen uit het regeerakkoord die in concrete wetgeving moesten worden omgezet. Twee voorstellen zijn al ingetrokken: het schrappen van de dividendbelasting en het onderbetalen van arbeidsgehandicapten. Slechts vijf plannen, waaronder het afschaffen van het referendum en een fiscale korting voor huizenbezitters, werden doorgevoerd na goedkeuring van de Eerste Kamer. En dat terwijl de coalitiepartijen in het voorjaar waarschijnlijk hun meerderheid in de senaat verliezen. Wetgeving zal in de tijd die het kabinet rest alleen maar moeilijker worden.

36 wetten, waarvan 5 doorgevoerd

Rutte III is niet, zoals zijn voorloper, een hervormingskabinet van grote stelselverbouwingen en decentralisaties.

Extra investeringen in onderwijs en defensie of het sterker uitdragen van de Nederlandse identiteit, laten zich niet in wetgeving vatten. En maatregelen voor pensioenen en klimaat zijn uitbesteed aan de polder. Na de publicatie van het regeerakkoord selecteerde NRC 36 plannen die sowieso wel bij wet vastgelegd moeten worden en die en cruciaal zijn voor het slagen van Ruttes derde kabinet.

In het eerste jaar Rutte III werden vijf van die wetten doorgevoerd.

In twee gevallen ging het om het schrappen van een bestaande wet: het raadgevend referendum en de fiscale korting voor huizenbezitters werden afgeschaft. De van Rutte II geërfde Wet Voortgang Energietransitie werd afgehamerd. Nieuw is dat pas boven een vermogen van 30.000 in plaats van 25.000 euro belasting betaald hoeft te worden. En beide Kamers stemden in met het halveren van het collegegeld voor eerstejaarsstudenten. Twee andere plannen van het kabinet zijn al in de prullenbak beland: de door Rutte zo gewenste afschaffing van de dividendbelasting en de bezuiniging op arbeidsgehandicapten.

Komend voorjaar verliest de coalitie van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie waarschijnlijk haar meerderheid in de senaat. In de ‘regeerakkoordtracker’ van NRC volgen we hoe het de overgebleven 29 wetten dan vergaat. nrc.nl/tracker

De vertraging ligt lang niet altijd aan bureaucratie, politieke perikelen of bewindspersonen zelf. Veel wensen heeft het kabinet uitbesteed aan de polder. De grote ingrepen in het klimaatbeleid wachten op een nieuwe onderhandelingsronde van de zogeheten ‘klimaattafels’, met belangengroepen en de industrie. De gesprekken voor een pensioenakkoord tussen werkgevers en vakbonden lopen uiterst stroef. „Het kost gewoon tijd en we zijn afhankelijk van anderen”, verontschuldigde Hugo de Jonge zich vorige week.

Zolang de kabinetsploeg de eigen ambities nog niet waarmaakt, vallen de persoonlijke fiasco’s op. Er bestaan drie manieren waarop de huidige bewindspersonen falen. Er zijn er die, zoals Carola Schouten, met grote woorden en daadkracht reageren op incidenten om vervolgens te moeten constateren dat ze hebben beloofd een niet-bestaand probleem op te lossen. Het gevolg is gezichtsverlies en ruzie met betrokkenen of de Kamer. Er zijn er die door onzorgvuldige uitspraken of flagrante leugens politieke controverses veroorzaken of, in het uiterste geval, hun eigen vertrek inluiden. En dan zijn er de kabinetsleden, premier Rutte met zijn dividendtaks voorop, die moeten toegeven dat maatregelen uit het eigen regeerakkoord anders uitpakken dan gehoopt en daarom worden afgeserveerd.

Hoge toon en uitglijder

Wie net als Schouten voortvarend begon maar zijn goede naam al snel zelf heeft aangetast, is Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat, VVD). Hij werd de held van Groningen toen hij in maart de „historische beslissing” nam om de gaskraan helemaal dicht te draaien. Eindelijk een bewindspersoon die de veiligheid voorop stelt, verzuchtten ze in het noorden. Die euforie bleek van korte duur toen Wiebes’ oordeel over zijn voorgangers („overheidsfalen van on-Nederlandse proporties”) niet betekende dat de versterking van vijftienhonderd woningen in het aardbevingsgebied nu wel subiet geregeld wordt.

Een ander voorbeeld van een minister die met grote woorden steeds haar eigen problemen veroorzaakt is Kajsa Ollongren. Haar zelfkastijding begon al bij de postenverdeling. Want waarom werd deze D66-belofte uitgerekend minister van Binnenlandse Zaken, waar ze meteen het referendum moest afschaffen en een door haar partij ongewenste inlichtingenwet moest verdedigen?

Naast die twee impopulaire maatregelen is Ollongren vooral in beeld geweest met haar hoge toon over nepnieuws en bestuurlijke integriteit. Zo kondigde ze groots aan „volstrekt onwenselijke” Russische desinformatie te gaan aanpakken, onder meer door een factcheckdienst van de EU te versterken. Maar toen ze geen enkel concreet voorbeeld kon noemen van Russische inmenging en het door haar geprezen factcheckbureau keurige berichten van Nederlandse media als nepnieuws had bestempeld, moest ze onder druk van de Kamer juist pleiten voor het opheffen ervan.

Ook dreigde ze begin 2017 in te grijpen in het Limburgse Brunssum toen een omstreden gemeenteraadslid, Jo Palmen, daar wethouder werd. Een later onderzoek van de gemeenteraad trok niet de integriteit van Palmen in twijfel – hij is ook in de nieuwe coalitie in Brunssum weer wethouder – maar oordeelde dat de minister „beter haar kiezen op elkaar had kunnen houden”.

De pijnlijkste uitglijder was natuurlijk die van VVD’er Halbe Zijlstra. Hij moest in februari al opstappen als minister van Buitenlandse Zaken omdat hij jarenlang een verzonnen verhaal had verspreid over een ontmoeting met de Russische president Vladimir Poetin in 2006. Toen uitkwam dat Zijlstra, indertijd werkzaam voor Shell, nooit in Poetins datsja was geweest, nam hij in tranen afscheid van de politiek.

Halbe Zijlstra bij zijn aftreden als minister van Buitenlandse Zaken. Foto David van Dam

Ook Zijlstra’s opvolger Stef Blok (VVD) wankelde door zijn eigen woorden. De oerdegelijke, zelfs ietwat saaie Blok liet zich op een besloten bijeenkomst provocerend uit over onder meer Suriname („a failed state”) en de multiculturele samenleving („diep in onze genen zit dat we niet goed in staat zijn een binding aan te gaan met ons onbekende mensen”). Die opmerkingen lekten uit en Blok moest in de Kamer diep door het stof.

Rutte heeft in zijn derde termijn als premier een flinke kras opgelopen met de inmiddels gestrande afschaffing van de dividendbelasting. Het was de premier zelf die tijdens de kabinetsformatie zijn medeonderhandelaars verraste met een voorstel om multinationals tegemoet te komen. Het werd het onderdeel van het regeerakkoord waar de oppositie het felst tegen in verweer kwam. Maar Rutte was tot in zijn „diepste vezels” overtuigd dat het „een onverantwoord risico” was de maatregel niet te nemen.

Volg hier de voortgang van de belangrijkste wetgeving van het kabinet-Rutte III

Toen het Brits-Nederlandse zeep- en levensmiddelenconcern Unilever eerder deze maand bekendmaakte dat het hoofdkantoor tóch niet naar Nederland zou komen, kon ook de premier niet meer volhouden dat de afschaffing van de dividendbelasting – waarvan de kosten inmiddels waren opgelopen tot 1,9 miljard – nuttig was. Misschien wel het pijnlijkste moment uit Ruttes politieke carrière.

De volgende die zichzelf in de voet dreigt te schieten, is Wouter Koolmees, minister van Sociale Zaken en maandenlang coalitie-onderhandelaar namens D66. Drie van de vier thema’s die het kabinet zelf als meest urgent ziet – klimaat, integratie, arbeidsmarkt en pensioen – vallen onder hem. Terwijl zijn nieuwe plannen op het gebied van inburgering vrij onomstreden zijn, zit er bijzonder weinig schot in de zo gewenste hervorming van de arbeidsmarkt en het pensioenstelsel. Een minimum uurtarief voor zzp’ers lijkt onuitvoerbaar en mag misschien zelfs niet van de EU. Plannen om ‘vast en flex’ op de arbeidsmarkt dichterbij elkaar te brengen, stuiten op veel weerstand.

Wat betreft een pensioenakkoord is het niet meer de vraag wanneer, maar óf de sociale partners er ooit uit zullen komen. De al lopende polderonderhandelingen werden een jaar geleden overvallen toen in het regeerakkoord gedetailleerde politieke ideeën voor een nieuw pensioensysteem stonden. Door al zo duidelijk zijn wensen zwart-op-wit te zetten, luidde Koolmees waarschijnlijk – helemaal zelf – zijn politieke nederlaag in.

Bekijk ook de fotoserie die politiek fotograaf van NRC David van Dam samenstelde over één jaar Rutte III

Lees ook deze artikelen ;

oktober 26, 2018 Posted by | Uncategorized | , , , , , , , , , , , , , | Reacties uitgeschakeld voor Terugblik 1 jaar Kabinet Rutte 3 – Coalitie VVD-CDA-D66-CU

Krijgt Thom de Graaf D66 eindelijk zijn gelijk met de direct gekozen Burgemeester ???

AD 17.01.2018

De direct gekozen Burgemeester

Het nieuwe kabinet maakte de weg vrij voor de direct gekozen burgemeester. De vier formerende partijen (VVD, CDA, D66 en CU) schaarde zich in 2017 achter de grondwetswijziging die dat mogelijk maakt. Daardoor is de vereiste tweederde meerderheid in zowel Tweede als Eerste Kamer verzekerd, omdat ook voldoende oppositiepartijen voorstander zijn.

Onder Rutte II is al een eerste stap gezet naar de gekozen burgemeester. Het initiatiefwetsvoorstel van D66 ‘tot deconstitutionalisering van de aanstelling van de burgemeester’ is in 2015 bij gewone meerderheid door beide Kamers gekomen. Maar een grondwetswijziging vereist twee stemronden, met tussentijds verkiezingen. Nu die op 15 maart hebben plaatsgevonden en het nieuwe kabinet aantreedt, moeten beide Kamers zich in de ‘tweede lezing’ opnieuw achter het voorstel scharen, dan met tweederde meerderheid.

Vanaf 1966 gaat het behalve om democratisering van het bestuur ook om het beëindigen van de achterkamertjespolitiek. De bestuurskundige Wim Derksen wees er in deze krant op dat de huidige gang van zaken extreem ondoorzichtig is. Dat komt omdat de selectieprocedure is uitbesteed aan vertrouwenscommissies uit de gemeenteraden.

Nu staat in de Grondwet:

‘De commissaris van de koning en de burgemeester worden bij koninklijk besluit benoemd.’ De initiatiefwet verandert deze Kroonbenoeming in: ‘De commissaris van de koning en de burgemeester worden aangesteld, geschorst en ontslagen op een bij wet te bepalen wijze. Krachtens de wet kunnen nadere regels worden gesteld over de daarbij te volgen procedures.’

De Grondwet zal worden:

‘De commissaris van de koning en de burgemeester worden aangesteld, geschorst en ontslagen op een bij wet te bepalen wijze’

Hoe die nieuwe wetstekst eruit komt te zien, laat het regeerakkoord in het midden. De nieuwe coalitie wil volgens ingewijden bredere steun dan van alleen de eigen achterban (76 respectievelijk 38 zetels in Tweede en Eerste Kamer) bij de uitwerking, mede omdat de verhoudingen in de senaat in 2019 alweer veranderen.

D66 grijpt zijn kans

De gekozen burgemeester was een van de wenken van de Volkskrant voor het nieuwe kabinet. Pechtold heeft zijn kans gegrepen. Al sinds de oprichting van de D66 werd er over de invoering van de gekozen burgemeester gesproken. In een commentaar en een opiniestuk werd de fractieleider de afgelopen tijd dan ook opgeroepen om deze kans om het voor elkaar te krijgen niet te laten lopen.

Een eerder wetsvoorstel voor invoering van de gekozen burgemeester sneuvelde in maart 2005 in de Eerste Kamer omdat de tegenstemmen van de PvdA ervoor zorgden dat het voorstel niet de benodigde tweederde meerderheid haalde. Want ook de SP, GroenLinks, ChristenUnie en SGP waren tegen het voorstel van D66-minister Thom de Graaf voor bestuurlijke vernieuwing. De Graaf trad vervolgens af en werd opgevolgd door de huidige D66-leider Alexander Pechtold.

386 burgemeesters zijn er op dit moment in Nederland, van wie 81 vrouwen

Het overgrote deel van de burgemeesters in Nederland is nog altijd lid van CDA, VVD of PvdA. Vorig jaar was 83 procent van de burgemeesters lid van een van deze drie traditionele politieke partijen, blijkt uit cijfers van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten.

De meeste burgemeesters zijn van VVD-huize (30%), gevolgd door de PvdA (27%) en het CDA (27%). Traditioneel waren dit ook de drie grootste partijen. De PvdA hoort daar sinds de Tweede Kamerverkiezingen van vorig jaar niet meer bij.

Het aantal vrouwelijke burgemeesters is de afgelopen jaren licht toegenomen: van 19 procent in 2002 tot 23 procent in 2016. Ze zijn het vaakst lid van een lokale partij (33%), gevolgd door een lidmaatschap van GroenLinks (29%) en van het CDA (25%).

Van de burgemeesters van lokale partijen is 33 procent vrouw, het hoogste percentage. De gemiddelde leeftijd van burgemeesters is 57,8 jaar. Ook hier zit een stijgende lijn in: in 2002 was het 55,5 jaar.

Staatscommissie Parlementair Stelsel

Van belang voor de uiteindelijke vorm waarin de burgemeester zal worden gekozen, is het later dit jaar te verschijnen rapport van de Staatscommissie Parlementair Stelsel. Voorzitter Johan Remkes (VVD), tevens commissaris van de koning in Noord-Holland, benoemde in een tussenrapportage in oktober ‘functieverlies van politieke partijen’ als een van de zwakke punten in onze democratie. Dit omdat diezelfde partijen nog wel de voornaamste personele leverancier zijn voor bestuurlijke posten in het land. Remkes: ‘Dat is niet goed voor het vertegenwoordigend stelsel.’

Het is dus mogelijk dat Remkes met zijn achtkoppige commissie eind 2018 zal adviseren in welke vorm de burgemeester het beste gekozen kan worden. Tegen die tijd is naar verwachting de grondwetswijziging alvast geregeld.

1. Rechtsreeks gekozen – Veel meer een politieke figuur

©

Een rechtstreeks door de plaatselijke bevolking gekozen burgemeester heeft verregaande consequenties. De burgemeester zal dan veel meer een politieke figuur worden, die met een eigen programma in verkiezingstijd campagne voert. Het ligt voor de hand dat hij eigen wethouders zal meenemen en zo een politiek blok vormt tegenover de gemeenteraad. De burger brengt dan bij de gemeenteraadsverkiezingen twee stemmen uit: één op een partij, één op een persoon. De aanstellingstermijn van de burgemeester zou dan teruggaan van zes naar vier jaar.

Vooral D66 bepleit deze variant. Ze geeft de burgemeester democratische legitimiteit, is het argument. Uit een enquête van Nieuwsuur in oktober bleek evenwel dat een ruime meerderheid van de zittende burgemeesters hiervan geen voorstander is. Zij ervaren geen hinder doordat ze nu benoemd zijn, omdat het parachuteren van burgemeesters vanuit Den Haag al tot het verleden behoort. Burgemeesters wijzen er ook op dat zij over het algemeen gerespecteerd zijn onder de bevolking. Denk aan Ahmed Aboutaleb in Rotterdam en de onlangs overleden Eberhard van der Laan in Amsterdam.

Critici wijzen er ook op dat deze variant een grondige verbouwing van het lokaal bestuur vergt. Er kunnen patstellingen ontstaan tussen de gekozen burgemeester en de gekozen raad. Wie heeft dan het laatste woord? Waar ligt uiteindelijk de macht? Wie kan wie wegsturen?

2. Indirect gekozen – Geheimhouding kan opgeheven

©

In deze variant wordt de burgemeester door de gemeenteraad gekozen. Dit lijkt het meest op de huidige praktijk en heeft van oudsher de voorkeur van de PvdA. Als er nu een vacature is, wordt een profielschets opgesteld. Solliciteren gebeurt bij een vertrouwenscommissie, samengesteld uit een vertegenwoordiging van de gemeenteraad. Kandidaten gaan ook langs de commissaris van de koning.

Uit de beste sollicitanten selecteert de vertrouwenscommissie twee kandidaten, waarover de gemeenteraad in het geheim stemt. Bedoeling is dat de naam van de afvaller niet bekend wordt, maar deze lekt vaak toch uit. Dat over kwam bijvoorbeeld Annemarie Jorritsma in 2010 in Amsterdam. Ze verloor van Eberhard van der Laan.

Dit proces zou transparanter kunnen worden gemaakt, met openbare sollicitaties, zonder bescherming van sollicitanten. Het schrappen van de Kroonbenoeming maakt het gemakkelijker om de geheimhouding op te heffen, als aan het eind van de rit de koning er niet meer met zijn handtekening aan te pas hoeft te komen. Ook het gedoe met strafrechtelijke vervolging als namen uitlekken, is dan van de baan.

De raad geeft het mandaat aan een burgemeester van zijn keuze en stuurt hem weg als hij niet goed functioneert. Het lijkt op een ministerschap, dat ook ophoudt als de Kamer het vertrouwen in een bewindspersoon verliest.

3. Grootste partij levert – Het aanvaardbare compromis?

Er is nog een tussenvariant denkbaar, die lijkt op het Franse model. Na de gemeenteraadsverkiezingen mag de lijsttrekker van de grootste partij een gemeentebestuur vormen dat gesteund wordt door de raad. Hij wordt zelf voor vier jaar burgemeester.

Zo gaat het nu ook al bij landelijke verkiezingen, waarbij de grootste partij doorgaans de premier levert. Het is ook het model van het stadsdeel: na stadsdeelverkiezingen wordt de aanvoerder van de winnende partij stadsdeelvoorzitter.

Voordeel is dat het de gemeenteraadsverkiezingen spannender maakt, wat de opkomst kan verhogen. Bovendien is het model herkenbaar en hoeft niet de lokale democratie te worden verbouwd. De burgemeester wordt minder ceremonieel, dat wel, maar beter democratisch gelegitimeerd.

Nadeel is dat onafhankelijke kandidaten op achterstand staan. Zij moeten eerst een partij beginnen om mee te kunnen doen. Waar voor D66 en PvdA duidelijk is hoe het na de grondwetswijziging verder moet, is dit voor VVD en CDA nog geen uitgemaakte zaak. Van rechtstreeks kiezen zijn zij geen voorstander. Via de gemeenteraad is voor hen een optie die nog nader onderzoek vereist. Deze variant zou weleens een aanvaardbaar compromis kunnen zijn.

Gegevens_burgemeesters_2017  – VNG

Burgemeester Wikipedia

Thom de Graaf D66 Wikipedia

Meer voor direct gekozen burgemeester

Hoofdlijnennotitie direct gekozen burgemeester – Parlement & Politiek

zie ook: De direct gekozen burgemeester weer uit de ijskast – deel 4

zie ook: De direct gekozen burgemeester weer uit de ijskast – deel 3

zie ook: De direct gekozen burgemeester weer uit de ijskast ??? – deel 2

Zie ook: De direct gekozen burgemeester weer uit de kast ? – deel 1

Zie ook: Opnieuw aandacht voor de direct door het volk gekozen Burgemeester

Zorgen om gekozen burgemeester

Telegraaf 08.11.2018 In de coalitie zijn zorgen over afspraken rond de gekozen burgemeester. De Eerste Kamer zou komende week definitief obstakels weg moeten nemen voor de invoering ervan, maar CDA-senatoren kunnen roet in het eten gooien.

D66 dacht in het regeerakkoord met de andere coalitiepartijen zeker te hebben gesteld dat de benoemingswijze van de burgemeester uit de grondwet zou worden gehaald. Zo’n plan moet twee keer door de Tweede en de Eerste Kamer worden aangenomen. De tweede keer is zelfs een tweederde meerderheid nodig.

De Eerste Kamer is dinsdag aan die tweede lezing toe. Binnen D66 valt te horen dat men door CDA-leider Buma en VVD’er Jorritsma, fractievoorzitter in de Eerste Kamer, verzekerd is dat de beloofde stemmen geleverd zullen worden.

Zeer sceptisch

Het CDA spreekt echter tegen dat er al een garantie is gegeven. De christendemocraten waren al kritisch en sommige senatoren zouden zich bovendien gesterkt voelen door het partijcongres dat eerder ook zeer sceptisch was over een stap richting een gekozen burgemeester. Partijleider Buma is onlangs bij de Eerste Kamerfractie geweest om over het probleem te praten.

Een van de namen die genoemd wordt als mogelijke dwarsligger is senator Ton Rombouts. „We zijn nog druk in overleg met de fractie”, zegt hij over het standpunt. Rombouts wil niet hardop zeggen wat hij nu vindt, maar verwijst wel naar eerdere keren dat hij sceptisch was over de gekozen burgemeester.

Gesplitst stemmen

Andere CDA-senatoren stellen ook dat hun standpunt nog niet bepaald is en geen van de bevraagden wil nu al zeggen de coalitie-afspraak te gaan steunen. „We zijn nog niet zo ver dat we weten wat we gaan stemmen”, zegt Eerste Kamerlid Joop Atsma. In de partij valt eveneens te horen dat er wordt gepraat over de mogelijkheid van gesplitst stemmen, waarbij een deel van de fractie voor en een deel tegen stemt. „Alles is mogelijk in het leven”, zegt senator Ben Knapen daarover.

De kans lijkt klein dat senatoren van de VVD dwarsliggen. „We hebben vorige keer unaniem ingestemd met uit de grondwet halen van de benoemingswijze, dat zegt wel wat”, vertelt VVD-senator Huijbregts.

Stranden van de grondwetswijziging

Het eventueel stranden van de grondwetswijziging zal de verhoudingen in de coalitie onder druk zetten. D66 gaf aan het begin van de kabinetsperiode groen licht voor de afschaffing van het raadgevend referendum, een kroonjuweel van de partij. Een stap op weg naar de gekozen burgemeester zou daar tegenover moeten staan. De partij houdt er rekening mee dat de CDA-senatoren vooral voor de bühne terughoudend zijn en uiteindelijk wel zullen instemmen.

Bekijk meer van; senatoren burgemeesters eerste kamer (senaat)

Zeker 60 procent van de Nederlanders is voor de invoering van een gekozen burgemeester. Van deze mensen wil 44 procent liever zelf naar de stembus gaan, dan de keuze over te laten aan de gemeenteraad. Het grootste draagvlak voor een gekozen burgemeester is te vinden onder de mensen met een politieke voorkeur voor PVV, 50PLUS en de SP. Beeld ANP XTRA

VK 06.11.2018 Een groep burgemeesters dringt er bij de Eerste Kamer op aan de benoeming van burgemeesters niet uit de Grondwet te halen. De burgemeesters zijn bang dat ze hun verbindende rol ‘als burgervader of burgermoeder voor alle inwoners, bedrijven en instellingen’ zullen verliezen.

Die zogeheten deconstitutionalisering is een eerste stap om een direct of indirect gekozen burgemeester mogelijk te maken.

De 31 ondertekenaars van de brandbrief zijn lid van verschillende politieke partijen. Ahmed Marcouch (Arnhem), Ahmed Aboutaleb (Rotterdam) en Paul Depla (Breda) zijn prominente PvdA’ers. Liesbeth Spies (Alphen aan den Rijn), Jos Wienen (Haarlem) en Hubert Bruls (Nijmegen) zijn lid van het CDA. Wouter Kolff (Dordrecht), Jack Mikkers (Den Bosch) en Charlie Aptroot (Zoetermeer) behoren tot de VVD. Onno van Veldhuizen (Enschede) is van D66, Sebastiaan van ’t Erve (Lochem) van GroenLinks, Bort Koelewijn (Kampen) van de ChristenUnie.

De Eerste Kamer ontving een tweede brief met dezelfde strekking. Die is van de hand van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters, de Wethoudersvereniging, De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Daarmee maakt vrijwel het volledige lokaal bestuur van Nederland een voorbehoud bij de gekozen burgemeester.

Volgende week dinsdag buigt de Eerste Kamer zich in tweede lezing over het wetsvoorstel om de benoeming van de burgemeester uit de Grondwet te halen. Dat is de laatste hindernis op weg naar een andere wijze van burgemeesters aanstellen. De Tweede Kamer stemde in januari dit jaar bijna unaniem vóór deze initiatiefwet – alleen de SGP stemde tegen. Voor een Grondwetswijziging is een tweederde meerderheid nodig.

‘Een bij wet te bepalen wijze’

Veel partijen gaven aan het voorstel juist te steunen omdat dat in het midden laat hoe de burgemeester in de toekomst zal worden gekozen. De letterlijke tekst luidt: ‘De Commissaris van de Koning en de burgemeester worden aangesteld, geschorst en ontslagen op een bij wet te bepalen wijze.’ In het regeerakkoord van Rutte III is een zin met vergelijkbare strekking opgenomen.

Zo maakt de wetswijziging een rechtstreeks door de bevolking gekozen burgemeester mogelijk, maar ook een getrapte verkiezing, waarbij de gemeenteraad de burgemeester kiest. Of een stemming in twee ronden, waarbij tussentijds coalities kunnen worden gevormd.

Wordt de burgemeester gekozen, dan krijgt het ambt een meer politieke lading, en moet de taakverdeling tussen burgemeester en wethouders worden herbezien. De kritiek van de burgemeesters is dat het wetsvoorstel daar geen invulling aan geeft. Ze willen eerst een ‘grondige inhoudelijke discussie over ons ambt’ en zijn bang dat ‘de terecht in de Grondwet verankerde ordening van het lokaal bestuur wordt overgeleverd aan de politieke waan van de dag.’

Huidige gang van zaken

De gang van zaken is nu dat een uit gemeenteraadsleden bestaande vertrouwenscommissie sollicitatiegesprekken voert met door de Commissaris van de Koning geselecteerde kandidaten. Haar voordracht gaat als advies naar de Minister van Binnenlandse Zaken, die daar in de praktijk altijd mee instemt.

De namen van kandidaten worden niet bekendgemaakt, volgens Wouter Kolff, burgemeester van Dordrecht en een van de briefschrijvers, om te voorkomen dat kandidaten worden ontmoedigd of schade oplopen. Hij vreest dat het voor een gekozen burgemeester moeilijker zal zijn boven de partijen te staan. ‘Belangrijk is dat er eerst grondig wordt nagedacht over lokale democratie als geheel. Vreemd dat zo’n visie er nog niet ligt.’

Amsterdam, Den Haag en Utrecht

Er zijn ook prominente burgemeesters die de brief niet tekenden. Femke Halsema (Amsterdam, GroenLinks), Pauline Krikke (Den Haag, VVD) en Jan van Zanen (Utrecht, VVD) deden niet mee. Van Zanen ondertekende wel de tweede brief, maar dan als voorzitter van de VNG.

In Den Haag wordt al lang over de gekozen burgemeester gesproken. In 2005 sneuvelde bij tweede lezing een voorstel in de Eerste Kamer; D66-minister Thom de Graaf trad daarna af. Veruit de meeste burgemeesters in Nederland zijn lid van VVD, CDA, PvdA en D66. Partijlozen of lokale politici worden zelden benoemd.

Meer over; VVD  Eerste Kamer  politiek  Den Haag overheid Jan van Zanen CDA GroenLinks

Haal benoeming burgemeester niet uit Grondwet

BB 06.11.2018 Burgemeesters, wethouders, raadsleden en gemeenten dringen er bij de Eerste Kamer op aan de huidige aanstellingswijze van burgemeesters niet uit de Grondwet te halen. Het wetsvoorstel hiertoe wordt volgende week dinsdag in de senaat behandeld.

Risicovol

Zonder een visie op de toekomst van de lokale democratie en bestuur is het risicovol om de benoemingswijze uit de Grondwet te schrappen, schrijven de koepels van deze gremia in een gezamenlijke brief aan de senaat. Het gaat om het Nederlands Genootschap van Burgemeesters, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden en de Wethoudersvereniging.

In aanvulling daarop hebben 31 burgemeesters een brief gestuurd waarin zij benadrukken dat de verankering van de aanstellingswijze van burgemeesters in de Grondwet hen helpt in hun functioneren, ‘hoe gecompliceerd en soms onveilig ons ambt door de jaren heen ook is geworden’.

Probleemanalyse

Uit zo’n visie op de toekomst van de lokale democratie en bestuur moet duidelijk worden welke plaats de burgemeester in het gemeentebestuur inneemt en welke aanstellingswijze daar bij past. ‘Tot heden is er nog geen probleemanalyse over of beschouwing op het gemeentelijk bestel in de volle breedte gekomen’, schrijven de koepels van burgemeesters, wethouders, raadsleden en gemeenten.

Als de Kroonbenoeming uit de Grondwet wordt gehaald, ligt de weg open voor bijvoorbeeld een direct of indirect gekozen burgemeester. De aanstellingswijze van de burgemeester wordt dan als ‘geïsoleerd vraagstuk’ behandeld waarvoor slechts een enkelvoudige meerderheid nodig is.

Onafhankelijke positie

De 31 burgemeesters schrijven in hun brief te hechten aan hun ‘onafhankelijke positie, boven de partijen en tussen onze inwoners’. Ook vinden de burgemeesters – van onder meer Rotterdam, Eindhoven, Arnhem, Haarlem, Breda en Maastricht – het belangrijk om samen met politie, Openbaar Ministerie en andere instanties aan de handhaving van veiligheid en openbare orde te werken. ‘Of we nu bedreigd worden of niet.

En in een steeds meer gepolariseerd politiek krachtenveld hechten wij aan de verbindende en integriteitbevorderende rol die wij kunnen vervullen jegens onze gemeenteraden en colleges. Een rol waarbij wij bijdragen aan een situatie waarin gekozen politici hun werk goed kunnen doen.’

Samenhang

Ook de 31 burgmeesters stellen dat voor deconstitutionalisering eerst een ‘grondige, inhoudelijke’ discussie moet worden gevoerd over het burgemeestersambt ‘bezien in samenhang met de rol die de gemeenteraad en de wethouders vervullen in het lokale politieke bestel’.

Gezamenlijk pleidooi

Het is niet voor het eerst dat burgemeesters bij de Eerste Kamer aandringen om de aanstellingswijze van burgemeesters niet uit de Grondwet te halen. Het is wel voor het eerst dat wethouders, raadsleden en gemeenten zich achter dat (gezamenlijke) pleidooi scharen.

Gerelateerde artikelen;

‘Schrap benoeming burgemeester niet uit grondwet’

OmroepWest 06.11.2018 Een groep van 31 burgemeesters heeft in een brief de Eerste Kamer opgeroepen om het benoemen van burgemeesters niet uit de grondwet te halen. Het wetsvoorstel, dat al is aangenomen door de Tweede Kamer, is een volgende stap in de richting van een gekozen burgemeester.

Onder de ondertekenaars bevinden zich Liesbeth Spies van Alphen aan den Rijn, Marja van Bijsterveldt van Delft, Agnes van Ardenne van de gemeente Westland, Charlie Aptroot van Zoetermeer en Gert-Jan Kats van Zuidplas. Pauline Krikke van Den Haag en Henri Lenferink van Leiden hebben de brief niet ondertekend.

In de brief schrijven de burgervaders en -moeders dat hun onafhankelijkheid te danken is aan de manier waarop ze benoemd zijn. Een gekozen burgemeester zal het ambt een politieke lading geven waardoor het voor hen moeilijker wordt om boven de partijen te staan. In een steeds meer gepolariseerd landschap zijn de burgemeesters bang om hun verbindende rol te verliezen.

Eerst een grondige discussie

De burgemeesters vinden dat het aanpassen van de grondwet – en daarmee de manier waarop ze gekozen worden – pas kan plaatsvinden na een grondige discussie over het ambt. Hierbij zou ook moeten worden gekeken naar de rol van de gemeenteraad en wethouders in de lokale politiek. Zonder deze discussie vrezen zij dat het lokale bestuur wordt overgeleverd aan de waan van de dag.

Meer over dit onderwerp: GEKOZEN BURGEMEESTER GRONDWET EERSTE KAMER

HAAL KROONBENOEMING NIET UIT GRONDWET

BB 13.04.2018 Het Nederlands Genootschap van Burgemeesters (NGB) wil niet dat de huidige aanstellingswijze van burgemeesters uit de Grondwet wordt gehaald. De NGB roept de Eerste Kamer dan ook op om niet in stemmen met het wetsvoorstel tot deconstitutionalisering van de aanstellingswijze van de commissaris van de Koning en van de burgemeester. Ook bij de Kring van commissarissen van de Koning gaan de handen niet op elkaar.

Geen tekort

‘Het Nederlands Genootschap van Burgemeesters vraagt zich af voor welk probleem het voorstel een oplossing is. In de huidige positie en aanstellingswijze van de burgemeester is noch sprake van een democratisch tekort, noch van een legitimiteitstekort’, stelt het NGB in een position paper aan de Eerste Kamer. ‘Juist vanwege de onafhankelijke, boven de partijen staande positie vervult de burgemeester belangrijke functies in de lokale samenleving en in het lokaal bestuur. Er is grote waardering voor en vertrouwen in deze niet gepolitiseerde functie.’

Visie ontbreekt

Deze week hield de Eerste Kamer een expertmeeting over het initiatiefwetsvoorstel Jetten. Als de Eerste Kamer instemt met de wet, wordt de weg vrij gemaakt voor een andere aanstellingswijze van burgemeesters. Daarbij wordt onder meer gedacht aan een rechtstreeks door de gemeenteraad of door de bevolking gekozen burgemeester.

Als er al naar de benoemingswijze gekeken wordt, dan moet dat in het bredere perspectief van het gehele lokaal bestuur gebeuren, benadrukt het NGB. ‘Ondanks eerdere verzoeken vanuit de Eerste en Tweede Kamer en toezeggingen van de minister van Binnenlandse Zaken ontbreekt een gedegen analyse en consistente visie op het lokaal bestuur.’ Het huidige benoemingsproces is evenwichtig en democratisch.

Geen heil

Ook de Kring van commissarissen van de Koning ziet op dit moment niets in een andere aanstellingswijze voor burgemeesters. ‘Eerst moet worden bepaald hoe het lokaal openbaar bestuur in Nederland er uit moet zien, daarna kan worden beoordeeld welke positie van de burgemeester daarbij past. Daaruit vloeit de keuze voor de aanstellingswijze dan vanzelfsprekend voort.

Veel te vaak wordt alleen gesproken over de positie en benoemingswijze van de burgemeester. Maar verander je de aanstellingswijze van de burgemeester, dan verander je ook het bestel’, aldus de Kring in zijn position paper. ‘Ook beschouwen de commissarissen de onafhankelijke positie van de burgemeester boven de partijen als een groot goed dat behouden zou moeten blijven.’

Onafhankelijke positie

Tegen de deconstitutionalisering van de aanstellingswijze van de commissaris van de koning (cdk) heeft de kring eveneens zijn bedenkingen. ‘Voor het functioneren van zowel de burgemeester als de commissaris is het hebben van een onafhankelijke positie nog steeds van groot belang. Om voor alle partijen acceptabel te kunnen zijn en een dienende rol te kunnen spelen, maar ook om de rug recht te houden in woelige tijden of op te kunnen treden in crisissituaties.

In 1848 werd de Grondwet als garantie beschouwd voor een onafhankelijke positie. Wij zien niet in dat dit staatsrechtelijk nu anders zou moeten worden gezien.’

Het is nog niet bekend wanneer de Eerste Kamer over het wetsvoorstel debatteert. Hij is nu bezig met de schriftelijke voorbereiding. Vermoedelijk zal voor de zomer wel een besluit vallen.

GERELATEERDE ARTIKELEN;

Hoogste tijd voor een direct gekozen partijburgemeester. Wat houdt de liberalen nog tegen?

Stekel 

VK 12.04.2018 De invoering van de gekozen burgemeester stuit al jaren op obstructie van onder meer de VVD. Het bevalt nog altijd uitstekend – ongekozen bestuurders met een partijpet op.

Totdat ze hun eigen gang gaan. Want diezelfde VVD beklaagt zich nu over oud-partijleider Jozias van Aartsen, tussentijds burgemeester in Amsterdam, die in de strijd tegen de krakers weigert de harde VVD-lijn te volgen. ‘Hij staat zo ver boven de partijen dat hij inmiddels volledig lijkt losgezongen van de VVD’, mopperde het VVD-Kamerlid Arno Rutte deze week.

Juist. De hoogste tijd voor een echte, direct gekozen partijburgemeester, zou je zeggen. Wat houdt de liberalen nog tegen? Het zal toch niet het vermoeden zijn dat Amsterdam dan überhaupt nooit meer een VVD-burgemeester krijgt?

Volg en lees meer over:  POLITIEK   POLITIEKE PARTIJEN   OPINIE   NEDERLAND   STEKEL  VVD

ZOEKTOCHT BURGEMEESTER BLIJKT EENHEIDSWORST

BB 01.03.2018 In profielschetsen voor een nieuwe burgemeester benutten gemeenteraden te weinig de mogelijkheden voor lokaal maatwerk. De lokale omstandigheden worden niet tot nauwelijks in specifieke eisen vertaald. Gemeenteraden die een nieuwe burgemeester zoeken, willen vooral integere netwerkers en verbinders, die daadkrachtig, inlevend en communicatief zijn. Gemeentegrootte maakt geen verschil in de eisen die aan een burgemeesterskandidaat worden gesteld.

Dezelfde eisen

Dat blijkt uit een analyse van 231 profielschetsen voor nieuwe burgemeesters die van 2008 tot en met 2015 zijn opgesteld. In die periode gebruikten gemeenten de handreiking benoemingsproces

burgemeesters van het ministerie van Binnenlandse Zaken uit 2007. In 2016 is deze vervangen door een herziene handreiking. Raden worden gestimuleerd om de handreiking te gebruiken. ‘Gemeenteraden stellen op hoofdlijnen vrijwel allemaal dezelfde eisen aan burgemeesters’, concluderen Niels Karsten van de Universiteit van Tilburg en Hans Oostendorp en Frank van Kooten van Necker van Naem in hun artikel Gezocht: integere en daadkrachtige verbinder (m/v) in het recent verschenen Bestuurswetenschappen.

Integriteit

Een profielschets bestaat uit een aantal onderdelen, waaronder de zogeheten basiscondities. In de handreiking van BZK 2007 worden zes basiscondities onderscheiden: integriteit, stressbestendigheid, onafhankelijkheid, signaalgevoeligheid, identificatie en bindend vermogen. Gemiddeld bevat een profielschets 3,7 basiscondities, zo blijkt uit de analyse, waarbij integriteit de belangrijkste is.

Deze basisconditie komt in 79 procent van de schetsen voor. ‘Daarmee wordt het onmiskenbare belang van integriteit als centrale waarde in het burgemeestersambt’, aldus de auteurs. Ook bindend vermogen scoort met 65 procent relatief hoog.

Verbinder

Het burgemeestersambt kent – volgens de handreiking van BZK 2007 – vier bestuursstijlen: verbinder, netwerker, aanjager en procesregisseur. Het is de bedoeling dat gemeenteraden een van die vier bestuursstijlen in de profielschets opnemen; het moet een hoog onderscheidend gehalte hebben. In de praktijk worden gemiddeld 1,6 bestuursstijlen genoemd als beoogde stijl van de nieuwe burgemeester.

De netwerker en verbinder zijn in gemeenteland het meest gezocht. Er bestaan rondom bestuursstijlen, evenals bij de basiscondities, geen significante verschillen tussen grote of kleine gemeenten, zo concluderen Karsten, Oostendorp en Van Kooten. ‘Kleinere gemeenten vragen dus niet om een andere bestuursstijl dan grotere gemeenten, of andersom.’

Daadkracht

Het derde onderdeel van het competentieprofiel voor burgemeesters gaat over de bestuursvaardigheden. In de handreiking van BZK staan er twintig genoemd – zoals bestuurlijke gevoeligheid en daadkracht – en beschreven. In meer dan 90 procent van de profielschetsen zijn een of meer bestuursvaardigheden opgenomen, waarbij de letterlijke formulering vanuit de handreiking zijn gebruikt. Daadkracht komt met 46 procent het meest voor in profielschetsen.

Omgevingsbewustzijn

Ook hier geldt, een enkele uitzondering daargelaten, dat gemeenten van verschillende grootte door de bank genomen niet om andere kwaliteiten van burgemeesterskandidaten vragen. Gemeenten van 20.001-50.000 inwoners significant vaker om communicatieve burgemeesters. ‘Verder wordt omgevingsbewustzijn in die gemeenten significant vaker gevraagd, terwijl die vaardigheid in 100.000+-gemeenten minder belangrijk wordt geacht’, aldus de onderzoekers.

Durf te kiezen

Gemeenteraden stellen op hoofdlijnen vrijwel allemaal dezelfde eisen aan burgemeesters, concluderen de onderzoekers. ‘Waar we op basis van de ruimte die de profielschets biedt voor lokaal maatwerk pluriformiteit zouden verwachten, zien we dus grote uniformiteit tussen profielschetsen.’ Er is volgens de drie voldoende ruimte om het ‘onderscheidend vermogen van profielschetsen te vergroten.’

Gemeenteraden doen er goed aan hun ‘prioriteiten scherper te benoemen’. Raden moeten daarnaast meer durven te kiezen om daarmee de ruimte voor lokaal maatwerk beter te benutten.

VOLDOENDE STEUN PETITIE BURGEMEESTERSVERKIEZING

BB 07.02.2018 De petitie van de Amsterdamse beweging Meer Democratie heeft voldoende handtekeningen binnengehaald om een burgemeestersverkiezing op de agenda van de gemeenteraad te krijgen. De beweging vindt dat alle kandidaten voor de opvolging van Eberhard van der Laan bekend moeten worden, zodat de bevolking in een burgerraadpleging kan bepalen wie de nieuwe burgemeester moet worden.

Zeggenschap van burgers
Om de kwestie op de agenda te krijgen waren 1200 handtekeningen nodig. Sinds zaterdag hebben meer dan 1230 mensen de petitie getekend. ‘We gaan nog even door met inzamelen, omdat sommige handtekeningen misschien ongeldig worden verklaard’, zegt woordvoerder en oud-PvdA-Kamerlid Niesco Dubbelboer. Afgelopen zaterdag gaf hij als motivatie voor de petitie: ‘De burgemeester is de hoogste politieke functie van de stad en het is te gek voor woorden dat burgers geen zeggenschap hebben over wie dat moet worden.’

Juridisch haalbaar

Het plan is juridisch haalbaar, aldus Dubbelboer. ‘Juristen hebben naar ons plan gekeken. Het kan binnen de huidige wettelijke mogelijkheden. Als er maar politieke wil is.’ Hij wil binnen twee weken met de ingezamelde handtekeningen naar het college van B&W, dat de zaak op zijn beurt – na overleg met de referendumcommissie – kan voorleggen aan de gemeenteraad. Als het aan Dubbelboer ligt, kan dan eind mei de burgerraadpleging worden gehouden. Eberhard van der Laan overleed vorig jaar. Jozias van Aartsen is waarnemend burgemeester. Hij blijft waarschijnlijk aan tot de zomer. (ANP)

GERELATEERDE ARTIKELEN;

Genoeg handtekeningen petitie om burgemeestersverkiezing

Telegraaf 07.02.2018 De petitie van de Amsterdamse beweging Meer Democratie heeft voldoende handtekeningen binnengehaald om een burgemeestersverkiezing op de agenda van de gemeenteraad te krijgen. De beweging vindt dat alle kandidaten voor de opvolging van Eberhard van der Laan bekend moeten worden, zodat de bevolking in een burgerraadpleging kan bepalen wie de nieuwe burgemeester moet worden.

Om de kwestie op de agenda te krijgen waren 1200 handtekeningen nodig. Sinds zaterdag hebben meer dan 1230 mensen de petitie getekend.

„De burgemeester is de hoogste politieke functie van de stad en het is te gek voor woorden dat burgers geen zeggenschap hebben over wie dat moet worden”, zei woordvoerder en oud-PvdA-Kamerlid Niesco Dubbelboer zaterdag.

Van der Laan overleed vorig jaar. Jozias van Aartsen is waarnemend burgemeester.

BEKIJK OOK:

Kamer schrapt obstakel gekozen burgemeester

Ongekozen bestuurders snappen niets van democratie

Elsevier 06.02.2018 De deftige burgemeester. Een echte heer in zwart pak met ambtsketen, of misschien zelfs nog wel in groot tenue, zoals dat in de negentiende eeuw ging, met een sabel aan zijn riem! Iemand, kortom, die het gezag belichaamt, de rust uitstraalt en de orde handhaaft.

Lang vervlogen tijden? Nou… Stiekem voelen veel burgemeesters en andere bestuurders zich nog precies als deze burgervader. Deftig, verstandig en vooral nooit te beroerd om die dekselse democratie een draai om de oren te geven.

De democratie krijgt standje van provincieopzichter

Lees ook de mening van hoofdredacteur Arendo Joustra: Gekozen B&W, waarom niet experimenteren?

In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart begint het bij allerlei bestuurders weer te kriebelen. Ze moeten hun goede raad kwijt, hun zorgen over de gemeentepolitiek. Aan wie het maar horen wil beklagen ze zich over die verraderlijke democratie, met haar versnippering en schadelijke gevolgen voor de bestuurbaarheid van ons prachtige land.

De Overijsselse Commissaris van de Koning Boele Staal bijvoorbeeld, kon zijn ergernis niet inhouden. Gevraagd door Nieuwsuur naar de bestuurbaarheid, sprak hij plechtig: ‘Daar maak ik me zéér zorgen over.’ Vooral de vele fracties in bijvoorbeeld de gemeenteraad van Almelo, daar kon de D66-provincieopzichter niet over uit: ‘Het draagt ook niets bij aan democratie. Je kunt wel met 16 miljoen in de Tweede Kamer gaan zitten, maar dat verhoogt de bestuurbaarheid van het land nog niet. Het lijkt heel democratisch, maar dat is het natuurlijk niet. Het verlamt.’

Staal is niet de eerste bestuurder die zonder onderbouwing grote uitspraken doet over de democratie, waarbij hij ‘bestuurbaarheid’ en ‘democratie’ als volstrekte synoniemen lijkt te beschouwen. En Staal heeft zich blijkbaar nooit verdiept in de vele eeuwen dat Nederlandse volksvertegenwoordigingen nog niet overzichtelijk waren opgeknipt in fracties van (midden)partijen.

Ongekozen burgemeester moet slim zijn 

Gisteren citeerde Trouw een heel legertje burgemeesters, zoals burgemeester Gerard Beukema (PvdA) van Delfzijl, Charlie Aptroot (VVD) van Zoetermeer en Pauline Krikke (VVD) van Den Haag, die allen mee huilden met de wolven in het bos. Wat opvalt, is dat deze burgemeesters níet gekozen zijn – daaraan kunnen ze zelf ook niet zoveel doen – maar dat ze wel bij een politieke partij horen. En juist dít zijn de partijen die steen en been klagen over de ‘versnippering’.

Niet zo gek! Die versnippering is meestal ontstaan doordat veel partijen deelnemen aan de verkiezingen. Dit zijn veelal ongrijpbare, lokale clubs met veel aanhang en retorisch bombast. Die doen het veel beter dan de traditionele bestuurderspartijen waar al die burgemeesters in groot zijn geworden. Want ook al is bijna een derde van alle raadszetels in Nederland ‘lokaal’, deze lokale partijen leveren maar een beschamende 3 procent van alle burgemeesters. Meer dan acht van de tien burgemeesters is CDA-, VVD- of PvdA-lid.

Lokale partijen kunnen prima besturen

Terwijl lokale partijen allang bewezen hebben prima te kunnen besturen, zo schreef NRC gisteren terecht, kunnen bestuurders het niet aanzien. Ze katten op lokale partijen, of op landelijke partijen die minder op besturen en meer op politieke thema’s zijn gericht. ‘Populisten’ noemen ze dat, die de stabiliteit van het bestuur in gevaar brengen.

De maatregelen die de traditionele partijen bepleiten, zijn ronduit schadelijk voor de democratie: een kiesdrempel, kandidaatsselectie aan regels onderwerpen, ‘zetelroof’ verbieden. Het is dom en kwaadaardig hoe ongekozen bestuurders zich te weer stellen tegen grondwettelijk verankerde rechten en democratische vrijheden. Bovendien werkt hun paternalistische bemoeienis averechts. Daar komen zij 21 maart vanzelf wel achter.

Samen met Wim Voermans schreef Geerten Waling het boek Gemeente in de genen. Tradities en toekomst van de lokale democratie in Nederland (Prometheus) dat op 20 februari verschijnt.

Geerten Waling is historicus en schrijver van o.a. de boeken Zetelroof (2017) en 1848 – Clubkoorts en revolutie (2016).

Veel steun voor Amsterdamse petitie om eigen burgemeester te kiezen, maar mag dat wel?

VK 04.02.2018 Amsterdammers moeten zelf kunnen bepalen wie de opvolger van burgemeester Eberhard van der Laan wordt. Een petitie om dat voor elkaar te krijgen, staat sinds zaterdag online en vindt veel steun. Maar volgens juristen is het plan niet mogelijk binnen Amsterdamse regelgeving.

Met de petitie wordt de gemeenteraad gevraagd om een referendum te organiseren waarmee inwoners van Amsterdam kunnen stemmen op kandidaten. ‘We willen in Amsterdam niet weer een burgemeester die via achterkamertjes wordt benoemd’, zegt een van de initiatiefnemers Niesco Dubbelboer, voormalig PvdA-Kamerlid en mede-oprichter van stichting Meer Democratie.

De petitie wordt gesteund door prominente Amsterdamse politici zoals voormalig D66-Kamerlid Boris van der Ham en oud-wethouder Frits Huffnagel (VVD). Als 1.200 Amsterdammers de petitie ondertekenen, moet de gemeenteraad het plan bespreken. Op zondagmiddag stond de teller al op meer dan 800 handtekeningen.

Traditie of stemming

Niesco Dubbelboer (Meer Democratie) wil een volksraadpleging afdwingen

Daarmee is opnieuw de discussie over de gekozen burgemeester opgelaaid. De Tweede Kamer schrapte onlangs de benoemde burgemeester uit de Grondwet, toch kan het nog jaren duren voor burgers hun eigen burgemeester kunnen kiezen. De Commissaris van de Koning in Noord-Holland, Johan Remkes, wil nog voor de zomervakantie via de traditionele procedure een opvolger benoemen van de in de herfst overleden Eberhard van der Laan. Als het aan de stichting Meer Democratie ligt, kiezen Amsterdammers die opvolger zelf.

Volgens Dubbelboer kan de gemeente Amsterdam haar inwoners, binnen de bestaande wetgeving, hun eigen burgemeester laten kiezen. De gemeenteraad moet in de profielschets als selectiecriterium opnemen dat kandidaten zichzelf publiekelijk bekend maken. Vervolgens moet de gemeenteraad een referendum uitschrijven waarin alle kiesgerechtigde Amsterdammers kunnen stemmen op de kandidaten. Als de gemeenteraad het plan voor een gekozen burgemeester afkeurt, wil de oud-politicus een volksraadpleging over het plan afdwingen. Daarvoor zijn 27 duizend handtekeningen nodig.

Juridische twijfels

Juristen hebben naar mijn plan gekeken. Dit kan gewoon…

Dubbelboer wijst bezwaren van de hand

Juristen hebben grote twijfels bij het plan. Leonard Besselink, hoogleraar constitutioneel recht aan de Universiteit van Amsterdam en Paul Bovend’Eert, hoogleraar staatrechts aan de Radboud Universiteit, wijzen op de Amsterdamse regelgeving over het volksinitiatief (zoals deze petitie) en het referendum. Daarin staat expliciet dat de bevolking geen uitspraak mag doen over individuele kwesties, zoals ontslagen, schorsingen of een benoeming.

Volgens Dubbelboer gaat zijn petitie niet over individuele benoemingen maar over de procedure van de burgemeestersbenoeming. ‘Juristen hebben naar mijn plan gekeken. Dit kan gewoon.’ Het voormalig-Kamerlid en fervent voorvechter van het referendum, denkt dat zijn initiatief kansrijk is. ‘Het ziet er goed uit. GroenLinks, D66 en SP zijn al voor dit plan.’

Non-keuze

Een primeur is een referendum voor een burgemeester niet. Tussen 2001 en 2008 werden er in meerdere gemeentes adviserende volksraadplegingen voor burgemeesters gehouden. Zo konden inwoners van Utrecht in 2007 kiezen uit twee PvdA-kandidaten: Ralph Pans en Aleid Wolfsen. Omdat veel burgers dat een non-keuze vonden was de opkomst bijzonder laag: 9 procent en werd het referendum ongeldig verklaard. Een jaar later werd de wet die referenda mogelijk maakte afgeschaft.

Volg en lees meer over:  NOORD-HOLLAND   POLITIEK   BURGEMEESTERSREFERENDUM   NEDERLAND   AMSTERDAM

CAMPAGNE VOOR GEKOZEN BURGEMEESTER AMSTERDAM

BB 03.02.2018 De beweging Meer Democratie is in Amsterdam een campagne begonnen om een nieuwe burgemeester te kiezen als opvolger van de vorig jaar overleden Eberhard van der Laan. De beweging heeft hiervoor een comité opgericht en wil dat de gemeenteraad een verkiezing organiseert.

1200 handtekeningen

Als het initiatief door minimaal 1200 Amsterdammers wordt getekend, moet de gemeenteraad het plan behandelen, aldus het comité van het volksinitiatief Wij willen onze burgemeester kiezen! Het comité bestaat onder anderen uit Frits Huffnagel (oud-VVD-wethouder Amsterdam), Boris van der Ham (oud-Kamerlid voor D66) en Sadet Karabulut (Tweede Kamerlid van de SP).

Hoogste functie

‘De burgemeester is de hoogste politieke functie van de stad en het is te gek voor woorden dat burgers geen zeggenschap hebben over wie dat moet worden’, aldus Niesco Dubbelboer, woordvoerder Meer Democratie en oud-Tweede Kamerlid voor de PvdA. Op Kiesdeburgemeester.nl kan iedere Amsterdammer van 18 jaar of ouder het volksinitiatief tekenen. Sinds begin december is Jozias van Aartsen waarnemend burgemeester van de hoofdstad. (ANP)

GERELATEERDE ARTIKELEN;

KAMER SCHRAPT BENOEMDE BURGEMEESTER UIT GRONDWET

BB 23.01.2018 De Tweede Kamer heeft een obstakel uit de weg geruimd voor het invoeren van burgemeestersverkiezingen. De Kamer besloot uit de Grondwet te schrappen dat de regering de burgemeester en de commissaris van de Koning benoemt. Als de Eerste Kamer instemt, is het straks veel eenvoudiger om de manier te veranderen waarop een burgemeester wordt aangesteld.

Tweederde meerderheid
Op de SGP na steunde de hele Kamer het voorstel van D66’er Rob Jetten. Die haalde daardoor met gemak de tweederde meerderheid die nodig is om de Grondwet te kunnen wijzigen. Maar zo’n meerderheid heeft hij ook in de Eerste Kamer nodig, en die lijkt minder enthousiast.

Kiezen of benoemen

Coalitiepartners VVD, CDA en ChristenUnie schaarden zich achter Jetten, terwijl zij hun twijfels hebben over een verkiezing of zelfs uitgesproken hechten aan de benoeming door de regering. Ze werkten toch mee aan het D66-plan, omdat ze vinden dat de manier waarop een burgemeester wordt aangesteld niet in de Grondwet thuishoort. Dat betekent niet per se dat burgers hun burgemeester in de toekomst ook rechtstreeks gaan kiezen, stellen zij. D66 wil dat de burger de burgemeester kiest, maar schuift dat vraagstuk liever nog even vooruit.

Gemeenteraad

De vorige poging, in 2005, de Grondwet te wijzigen liep namelijk stuk omdat bondgenoten van D66 terugdeinsden voor zo’n rechtstreekse verkiezing. Veel partijen zien liever dat de gemeenteraad de burgemeester kiest. Het jongste voorstel van D66 kreeg al een keer groen licht van beide Kamers. Maar een grondwetswijziging moet nogmaals worden goedgekeurd door een nieuwgekozen Tweede Kamer en nog eens door de Eerste Kamer. (ANP)

GERELATEERDE ARTIKELEN;

 

Tweede Kamer schrapt aanstelling burgemeester uit Grondwet

NU 23.01.2018 De Tweede Kamer heeft besloten dat het benoemen van de burgemeester en de commissaris van de Koning door de regering uit de Grondwet kan.

Als de Eerste Kamer instemt, is het straks veel eenvoudiger om de manier te veranderen waarop een burgemeester wordt aangesteld.

Op de SGP na steunde de hele Kamer het voorstel van D66’er Rob Jetten. Die haalde daardoor met gemak de tweederdemeerderheid die nodig is om de Grondwet te kunnen wijzigen. Maar zo’n meerderheid heeft hij ook in de Eerste Kamer nodig, en die lijkt minder enthousiast.

Twijfels

Coalitiepartners VVD, CDA en ChristenUnie schaarden zich achter Jetten, terwijl zij hun twijfels hebben over een verkiezing of zelfs uitgesproken hechten aan de benoeming door de regering. Ze werkten toch mee aan het D66-plan, omdat ze vinden dat de manier waarop een burgemeester wordt aangesteld niet in de Grondwet thuishoort.

Dat betekent niet per se dat burgers hun burgemeester in de toekomst ook rechtstreeks gaan kiezen, stellen zij. D66 wil dat de burger de burgemeester kiest, maar schuift dat vraagstuk liever nog even vooruit.

Vorige poging

De vorige poging, in 2005, de Grondwet te wijzigen liep namelijk stuk omdat bondgenoten van D66 terugdeinsden voor zo’n rechtstreekse verkiezing. Veel partijen zien liever dat de gemeenteraad de burgemeester kiest.

Het jongste voorstel van D66 kreeg al een keer groen licht van beide Kamers. Maar een grondwetswijziging moet nogmaals worden goedgekeurd door een nieuwgekozen Tweede Kamer en nog eens door de Eerste Kamer.

Lees meer over: D66

Kamer schrapt obstakel gekozen burgemeester

Telegraaf 23.01.2018 De Tweede Kamer heeft een obstakel uit de weg geruimd voor het invoeren van burgemeestersverkiezingen. De Kamer besloot uit de Grondwet te schrappen dat de regering de burgemeester en de commissaris van de Koning benoemt. Als de Eerste Kamer instemt, is het straks veel eenvoudiger om de manier te veranderen waarop een burgemeester wordt aangesteld.

Op de SGP na steunde de hele Kamer het voorstel van D66’er Rob Jetten. Die haalde daardoor met gemak de tweederdemeerderheid die nodig is om de Grondwet te kunnen wijzigen. Maar zo’n meerderheid heeft hij ook in de Eerste Kamer nodig, en die lijkt minder enthousiast.

Coalitiepartners VVD, CDA en ChristenUnie schaarden zich achter Jetten, terwijl zij hun twijfels hebben over een verkiezing of zelfs uitgesproken hechten aan de benoeming door de regering. Ze werkten toch mee aan het D66-plan, omdat ze vinden dat de manier waarop een burgemeester wordt aangesteld niet in de Grondwet thuishoort. Dat betekent niet per se dat burgers hun burgemeester in de toekomst ook rechtstreeks gaan kiezen, stellen zij. D66 wil dat de burger de burgemeester kiest, maar schuift dat vraagstuk liever nog even vooruit.

De vorige poging, in 2005, de Grondwet te wijzigen liep namelijk stuk omdat bondgenoten van D66 terugdeinsden voor zo’n rechtstreekse verkiezing. Veel partijen zien liever dat de gemeenteraad de burgemeester kiest.

Groen licht

Het jongste voorstel van D66 kreeg al een keer groen licht van beide Kamers. Maar een grondwetswijziging moet nogmaals worden goedgekeurd door een nieuwgekozen Tweede Kamer en nog eens door de Eerste Kamer.

Kamer schrapt obstakel gekozen burgemeester uit Grondwet

AD 23.01.2018 De Tweede Kamer heeft vanmiddag besloten uit de Grondwet te schrappen dat de regering de burgemeester en de commissaris van de Koning benoemt. Dat was een belangrijk obstakel voor het invoeren van burgemeestersverkiezingen.

  Rob Jetten  ✔@RobJetten

Blij met overweldigende steun in Tweede Kamer voor schrappen Kroonbenoeming burgemeester en CdK uit Grondwet. Ik ga met veel plezier dit voorstel van @D66 verdedigen in de Eerste Kamer https://twitter.com/sneller/status/955814965818150912 …  3:53 PM – Jan 23, 2018

Op de SGP na steunde de hele Kamer het voorstel van D66’er Rob Jetten. Die haalde daardoor met gemak de tweederdemeerderheid die nodig is om de Grondwet te kunnen wijzigen. Maar zo’n meerderheid heeft hij ook in de Eerste Kamer nodig, en die lijkt minder enthousiast.

Ook coalitiepartners VVD, CDA en ChristenUnie steunden Jetten, terwijl zij hun twijfels hebben over een verkiezing of zelfs uitgesproken hechten aan de benoeming door de regering. Desalniettemin vinden ze dat de manier waarop een burgemeester wordt aangesteld niet in de Grondwet thuishoort, hoewel ze benadrukken dat dat niet per se betekent dat burgemeesters straks rechtstreeks door het volk gekozen zullen worden.

Gemeenteraad

Het is niet de eerste keer dat D66 probeert de Grondwet te wijzigen over dit punt. De vorige poging, in 2005, liep stuk omdat bondgenoten van D66 terugdeinsden voor zo’n rechtstreekse verkiezing. Veel partijen zien liever dat de gemeenteraad de burgemeester kiest.

Het jongste voorstel van D66 kreeg al een keer groen licht van beide Kamers. Maar een grondwetswijziging moet nogmaals worden goedgekeurd door een nieuwgekozen Tweede Kamer en nog eens door de Eerste Kamer.

WEG NAAR GEKOZEN BURGEMEESTER DEFINITIEF IN GESLAGEN

BB 18.01.2018 De Tweede Kamer maakt zich op voor een nieuw stapje op de lange weg die naar een gekozen burgemeester kan leiden. De Kamer voelt er wel voor uit de Grondwet te schrappen dat de regering de burgemeester en de commissaris van de Koning benoemt.

Burgemeestersverkiezing
Vrijwel de hele Kamer steunt het voorstel van D66’er Rob Jetten, dat het een stuk makkelijker maakt ooit de manier waarop een burgemeester wordt aangesteld te veranderen. Regeringspartner CDA, jarenlang verklaard tegenstander, ging de afgelopen jaren al om. Coalitiegenoot VVD is het met D66 eens dat de benoemingswijze überhaupt niet in de Grondwet thuishoort. Ook de ChristenUnie, die er nog weinig voor voelt de burgemeester voortaan te kiezen, lijkt er niet per se kwaad in te zien de benoeming uit de Grondwet te halen. Of het ook echt tot burgemeestersverkiezingen komt, valt immers nog te bezien, stellen de drie regeringspartijen.

Gemeenteraad

De voltallige oppositie, op de SGP na, ziet de benoeming door de regering ook graag uit de Grondwet geschrapt. De oppositiepartijen denken, net als de regeringspartijen, wel verschillend over hoe de burgemeester dan moet worden aangewezen. D66 wil dat de burger de burgemeester kiest, maar houdt dat liever buiten het huidige debat. De vorige poging de Grondwet te wijzigen liep stuk omdat bondgenoten van D66 terugdeinsden voor zo’n rechtstreekse verkiezing. Partijen als GroenLinks, SP en PvdA willen liever dat de gemeenteraad de burgemeester kiest.

Groen licht

Het voorstel van D66 kreeg al een keer groen licht van beide Kamers. Maar een grondwetswijziging moet nogmaals worden goedgekeurd door een nieuwgekozen Tweede Kamer en nog eens door de Eerste Kamer. Dan is bovendien een tweederdemeerderheid nodig. (ANP)

GERELATEERDE ARTIKELEN;

Burgemeester uit Grondwet, maar nog ‘te vroeg’ voor verandering

NOS 18.01.2018 Het blijft voorlopig onduidelijk op welke manier burgemeesters in de toekomst worden gekozen. Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken vindt dat de burgemeestersbenoeming eerst uit de Grondwet moet verdwijnen.

“Het past niet om nu al vooruit te lopen op wat er daarna gaat gebeuren”, zei Ollongren in de Tweede Kamer op vragen van Kamerleden over een nieuw systeem.

Nog een keer

Nu staat in de Grondwet dat burgemeesters benoemd worden door de Kroon, maar bijna alle partijen willen hiervan af. De Eerste en Tweede Kamer stemden enkele jaren geleden al voor een aanpassing, maar voor een grondwetswijziging moeten de Staten-Generaal nog een keer instemmen en dan met tweederde meerderheid.

De tweede ronde was vanavond in de Tweede Kamer en die tweederde meerderheid is er. Dinsdag is de officiële stemming.

Alleen de SGP is nadrukkelijk tegen, ook omdat niet duidelijk is wat er in de toekomst gaat gebeuren. “Welke richting slaan we in?”, vraagt het SGP-Kamerlid Bisschop zich af. “Wordt de burgemeester straks door het volk gekozen? Door de raad? Door een kiescollege? Of verandert er niets?”

“Het past niet op nu al vooruit te lopen op wat er daarna gaat gebeuren”, aldus Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken over de toekomst van de burgemeestersbenoeming.

Hoe werkt die burgemeestersbenoeming nu dan eigenlijk?

– Als de gemeenteraad een profielschets heeft opgesteld en de vacature is opengesteld, kunnen sollicitanten een brief sturen naar de commissaris van de koning. Die maakt een selectie.

– De gemeenteraad stelt een vertrouwenscommissie in, die met de geselecteerde kandidaten sollicitatiegesprekken voert.

– Deze vertrouwenscommissie kiest twee kandidaten uit, een ‘eerste’ en een ‘tweede keus’. Die worden besproken in de gemeenteraad, waarna de keuze als advies naar de minister van Binnenlandse Zaken gaat.

– Eigenlijk gaat de minister altijd akkoord met de kandidaat van de eerste keus. Hij stuurt dan een benoemingsbesluit naar de koning, die dat officieel ondertekent.

Minister Ollogren van D66 vindt dat vanwege de zorgvuldigheid pas na instemming van de Eerste Kamer besproken moet worden hoe de burgemeester gekozen gaat worden. Ze wil er uitvoerig met de Tweede Kamer en allerlei betrokkenen over praten.

Haar partij pleit al sinds haar oprichting in 1966 voor een door de bevolking gekozen burgemeester, maar de huidige coalitiepartijen VVD, CDA en de ChristenUnie zijn hierover veel minder enthousiast.

De VVD en het CDA zijn tevreden met de huidige praktijk, waarin de gemeenteraad de belangrijkste stem heeft. De Kroon, zoals het in de wet staat, volgt altijd de voordracht van de raad. In de toekomst zou de raad volgens hen het best de burgemeester kunnen kiezen. Dat is ook al jarenlang het standpunt van de PvdA.

De VVD en het CDA vinden het goed dat de burgemeester onafhankelijk is en boven de partijen staat. “Nu gaat het heel zorgvuldig,” zegt VVD-Kamerlid Koopmans. “Voor ons is het erg belangrijk dat hij een strikt onafhankelijke positie heeft en een centrale functie heeft in de democratie.”

Ook de oppositiepartijen GroenLinks en SP hebben een voorkeur voor een door de gemeenteraad gekozen burgemeester en de PVV en Forum voor Democratie sluiten weer aan bij D66 met een door de bevolking gekozen burgemeester.

Het is nog onbekend wanneer de Eerste Kamer over de grondwetswijziging stemt.

BEKIJK OOK;

Komt er binnenkort een gekozen burgemeester?

De gekozen burgemeester? Huidige burgemeesters zien er niets in

Senaat: haal burgemeestersbenoeming uit Grondwet

Nieuwe stap naar gekozen burgemeester in zicht

Telegraaf 17.01.2017  De Tweede Kamer maakt zich op voor een nieuw stapje op de lange weg die naar een gekozen burgemeester kan leiden. Een groot deel van de Kamer voelt er wel voor uit de Grondwet te schrappen dat de regering de burgemeester en de commissaris van de Koning benoemt.

Vrijwel de hele Kamer steunt het voorstel van D66’er Rob Jetten, dat het een stuk makkelijker maakt ooit de manier waarop een burgemeester wordt aangesteld te veranderen. Regeringspartner CDA, jarenlang verklaard tegenstander, ging de afgelopen jaren al om. Coalitiegenoot VVD is het met D66 eens dat de benoemingswijze überhaupt niet in de Grondwet thuishoort. Ook de ChristenUnie, die er nog weinig voor voelt de burgemeester voortaan te kiezen, lijkt er niet per se kwaad in te zien de benoeming uit de Grondwet te halen. Of het ook echt tot burgemeestersverkiezingen komt, valt immers nog te bezien, stellen de drie regeringspartijen.

De voltallige oppositie, op de SGP na, ziet de benoeming door de regering ook graag uit de Grondwet geschrapt. De oppositiepartijen denken, net als de regeringspartijen, wel verschillend over hoe de burgemeester moet worden aangewezen als die benoemingswijze makkelijker veranderd kan worden. D66 wil dat de burger de burgemeester kiest, maar houdt dat liever buiten het huidige debat. De vorige poging de Grondwet te wijzigen liep stuk omdat bondgenoten van D66 terugdeinsden voor zo’n rechtstreekse verkiezing. Partijen als GroenLinks, SP en PvdA willen liever dat de gemeenteraad de burgemeester kiest.

Het voorstel van D66 kreeg al een keer groen licht van beide Kamers. Maar een grondwetswijziging moet nogmaals worden goedgekeurd door een nieuwgekozen Tweede Kamer en nog eens door de Eerste Kamer. Dan is bovendien een tweederdemeerderheid nodig.

Dat de Tweede Kamer het voorstel bijna unaniem steunt, wil nog niet zeggen dat die tweederdemeerderheid ook in de Eerste Kamer gehaald wordt. Zeker op dit onderwerp hebben de senatoren al vaker laten zien dat ze anders durven te stemmen dan hun partijgenoten in de Tweede Kamer.

Komt er binnenkort een gekozen burgemeester?

NOS 17.01.2018 De Tweede Kamer praat vanavond opnieuw over burgemeestersbenoemingen. Op tafel ligt een voorstel van D66 om de huidige procedure te veranderen. De gekozen burgemeester stond al vaker op de agenda van de Kamer. Vijf vragen over het debat van vanavond.

Waar gaat het debat over?

Het gaat over een verandering van de Grondwet. Daarin staat nu nog dat burgemeesters benoemd worden door de Kroon (oftewel het kabinet en de koning). Maar sommige partijen willen af van de schijn dat de benoemingen in achterkamertjes worden geregeld. In 2015 stemde de Eerste Kamer in met het schrappen van het grondwetsartikel. Twee jaar eerder, in 2013, ging de Tweede Kamer al akkoord. Maar daarmee was het nog niet geregeld.

Voor een grondwetswijziging is het nodig dat de Tweede en Eerste Kamer nóg een keer akkoord gaan, dit keer met tweederde meerderheid. De tweede ronde in de Tweede Kamer begint vanavond. Het kan nog even duren voordat het voorstel voor de tweede keer in de Eerste Kamer wordt behandeld.

Het schrappen van de benoeming van de burgemeester door de regering is een idee van D66. Die partij hoopte op deze manier de weg vrij te maken voor de invoering van een gekozen burgemeester in Nederland. Maar zo ver is het nog niet. Het gaat nu alleen over het afschaffen van een artikel uit de Grondwet, niet over hoe de benoeming in de toekomst geregeld wordt.

Video afspelen

Eerste stemronde (2015): ook Eerste Kamer stemt vóór

Maakt het wetsvoorstel in deze tweede ronde een kans?

Zeker. Het kabinet van VVD, CDA, ChristenUnie en D66 spreekt zich in het regeerakkoord uit voor de grondwetswijziging. Daarmee is er in elk geval een Kamermeerderheid. Voor een grondwetswijziging is in deze tweede ronde een tweederde meerderheid nodig. Ook die lijkt er te zijn.

Het regeerakkoord wijdt één zin aan de benoeming van burgemeesters. “De behandeling van het initiatiefvoorstel tot grondwetsherziening in tweede lezing inzake de deconstitutionalisering van de benoeming van de burgemeester en de Commissaris van de Koning wordt voortgezet.” Met andere woorden: het kabinet blijft zich ervoor inzetten om de burgemeestersbenoeming uit de Grondwet te halen.

Is al eerder geprobeerd om de gekozen burgemeester erdoor te krijgen?

In 2005 sneuvelde een eerder plan om de burgemeestersbenoeming uit de Grondwet te halen op het allerlaatste moment, bij de laatste stemming erover in de Eerste Kamer. Ook toen was een tweederde meerderheid nodig, maar de PvdA stemde onverwacht tegen. Dat was in de zogenoemde Nacht van Van Thijn, genoemd naar de toenmalige PvdA-senator Ed van Thijn. D66-minister en vice-premier Thom de Graaf, groot pleitbezorger van de gekozen burgemeester, trad hierna af.

Tussen 2002 en 2008 konden gemeenten experimenteren met raadgevende burgemeestersreferenda. Bij een opkomst van 30 procent moest de gemeenteraad rekening houden met de uitslag. Er kwamen referenda in Delfzijl, Best, Vlaardingen, Boxmeer, Leiden, Zoetermeer, Utrecht en Eindhoven. Maar de ervaringen vielen tegen. De opkomst was laag en er was te weinig keuze in kandidaten.

In artikel 131 van de Grondwet staat: “De commissaris van de koning en de burgemeester worden bij koninklijk besluit benoemd.” Ook in de Gemeentewet wordt de benoeming van burgemeesters besproken. In artikel 61 lees je dat de burgemeester ‘bij koninklijk besluit’ wordt benoemd ‘op voordracht van Onze Minister’ en ‘voor de tijd van zes jaar’.

Hoe werkt die burgemeestersbenoeming nu dan eigenlijk?

Er zijn veel verschillende partijen betrokken bij de benoeming van een burgemeester.

– Als de gemeenteraad een profielschets heeft opgesteld en de vacature is opengesteld, kun je solliciteren.

– Dat doe je door een sollicitatiebrief te sturen naar de commissaris van de koning, de vertegenwoordiger van de regering in de provincie. Deze commissaris maakt een selectie van geschikte kandidaten.

– In de tussentijd heeft de gemeenteraad van de gemeente in kwestie een vertrouwenscommissie ingesteld. Daarin zitten raadsleden en soms ook wethouders, als adviseurs. De commissaris van de koning stuurt zijn kandidatenselectie naar die vertrouwenscommissie. Daarna voeren de leden van de commissie de sollicitatiegesprekken.

– De vertrouwenscommissie kiest twee kandidaten uit, een ‘eerste’ en een ‘tweede keus’. Die worden besproken in de gemeenteraad, waarna de keuze als advies naar de minister van Binnenlandse Zaken gaat.

– Eigenlijk gaat de minister altijd akkoord met de kandidaat van de eerste keus. Hij stuurt dan een benoemingsbesluit naar de koning, die dat officieel ondertekent. Over dit onderdeel van de benoeming gaat vanavond het debat.

Tot nu toe zijn trouwens veruit de meeste burgemeesters lid van VVD, CDA, D66 en PvdA, allemaal partijen die regelmatig deel hebben uitgemaakt van een kabinet. Als ‘de Kroon’ uit de Grondwet wordt gehaald, ontstaat er ruimte om de benoeming anders in te vullen.

Mogen we dan straks zelf onze burgemeester kiezen?

Dat is nog maar de vraag. Het debat in de Tweede Kamer gaat alleen over het schrappen van de burgemeestersbenoeming uit de Grondwet. Als ook de Eerste Kamer daarmee instemt, kan het makkelijker worden om de rol van de koning en de ministers bij de benoeming van burgemeesters te verkleinen. Maar hoe die benoeming dán moet worden geregeld, is de vraag. Daar moeten na de grondwetswijziging weer nieuwe debatten over worden gevoerd. Er zijn grofweg twee scenario’s denkbaar:

  • De gemeenteraad kiest de burgemeester. In dit geval verandert de situatie in de praktijk nauwelijks. De gemeenteraad (in de vorm van een vertrouwenscommissie) blijft de sollicitatiegesprekken zelf voeren en kiest de meest geschikte kandidaat, net als nu.
  • De inwoners van de gemeente kiezen hun burgemeester. Dat kan bijvoorbeeld in de vorm van een burgemeestersreferendum. Maar hiertegen bestaat ook weerstand. Eind vorig jaar bleek nog uit een enquête van Nieuwsuurdat maar 1 op de 10 burgemeesters een gekozen burgemeesterschap ziet zitten. Zij zeggen bang te zijn dat bijvoorbeeld Prins Carnaval de sleutel van de stad in handen krijgt.

Het debat in de Tweede Kamer begint vanavond 17.01.2018  om 19.00 uur en is live te volgen op NPO Politiek.

BEKIJK OOK;

De gekozen burgemeester? Huidige burgemeesters zijn massaal tegen

Senaat: haal burgemeestersbenoeming uit Grondwet

CDK UTRECHT: DIRECT GEKOZEN BURGEMEESTER ONVERSTANDIG

BB 16.01.2018 Van de commissaris der koning in Utrecht hoeft het niet zo, de rechtstreeks gekozen burgemeester. Volgens Willibrord van Beek wordt dan de boven de partijen staande burgervader vervangen door een politicus. ‘Het is maar de vraag of Nederland daar beter mee af is.’

Van Beek sprak zijn reserves uit tijdens de herbenoeming van Koos Janssen als burgemeester van Zeist. Deze week wordt het wetsvoorstel dat het pad moet effenen voor de direct gekozen burgemeester besproken in de Tweede Kamer: het uit de Grondwet halen van de aanstellingswijze van de burgemeester.

Crimefighter
‘Mijns inziens is het geen verstandige zet’, aldus Van Beek. ‘Een mening die ik deel met anderen. Ik denk in dit verband aan de eerste burger van Breda, Paul Depla. Aanvankelijk een voorstander van de direct gekozen burgemeester. Maar sinds hij te maken heeft met ondermijnende criminaliteit en de bijbehorende nieuwe taken als crimefighter, begint hij te schuiven, bekent hij. Wat blijkt: als onpartijdig bestuurder krijg je veel makkelijker de nodige maatregelen van de grond dan als politiek voorman.’

Eigen verkiezingsprogramma
Er zijn volgens commissaris Van Beek (VVD) grofweg twee stromingen in ons land. De eerste ziet de burgemeester als een populaire bestuurder die we graag zelf willen kiezen. De tweede ziet de burgemeester als een boven de partijen staande, gewaardeerde bestuurder die er voor iedereen is. Een bestuurder waar we zuinig op moeten zijn. ‘Die twee beelden zijn strijdig met elkaar.

Ze verdragen elkaar niet. Want op het moment dat inwoners hun burgemeester rechtstreeks gaan kiezen, wordt deze een politicus. Waarom zouden we een publieke functie, die goed vervuld wordt, vervangen door een politicus met een eigen verkiezingsprogramma en een eigen mandaat? Juist politici staan helemaal niet hoog aangeschreven’, aldus Van Beek.

Onafhankelijk
Als democraat in hart en nieren zegt hij ‘uiteraard’ vóór verkiezingen te zijn. Hij wijst erop dat Nederland in feite nu al een gekozen burgemeester heeft. Alleen, het is geen openbare procedure naar Amerikaans model. ‘In Nederland hanteren wij een goed georganiseerd sollicitatiemodel dat eindigt met een Kroonbenoeming. En juist die Kroonbenoeming voegt iets heel speciaals toe, want die stelt de burgemeester in staat echt boven de partijen te functioneren. Dus onafhankelijk.’

Achteraan beginnen
Tegelijk, zo benadrukt hij, heeft de gemeenteraad de meest verstrekkende zeggenschap die maar mogelijk is. Niet de commissaris van de koning kiest de burgemeester, maar de gemeenteraad. ‘Als je al iets verandert, moet je dit op de juiste manier doen. Stel eerst vast wat het probleem is, en vergewis je ervan dat de voorgestelde oplossing beter is dan de huidige situatie’, aldus Van Beek.

‘Naar mijn oordeel is de indirect gekozen burgemeester met Kroonbenoeming sowieso niet het probleem. Eerst moeten we nadenken over het bestuurlijke stelsel dat we in Nederland willen hebben. Daarna volgt de discussie over de plaats van de burgemeester hierbinnen. En dan volgt daaruit bijna automatisch de wijze van aanstelling van de burgemeester. Tot nu toe gaan de gesprekken vooral over het laatste. Maar dat is achteraan beginnen.’

GERELATEERDE ARTIKELEN;

We gaan straks onze burgemeester kiezen. Maar hoe?

VK 16.01.2018 Dertien jaar na de eerste mislukte poging verdwijnt de benoemde burgemeester dan toch uit de Grondwet. Dat maakt de weg vrij voor burgemeestersverkiezingen. Maar over de vraag hoe dat precies moet, bestaat onder de gevestigde partijen nog grote verdeeldheid.

De landelijke middenpartijen VVD, CDA en PvdA leveren nog altijd meer dan tweederde van alle burgemeesters, decennialange politieke turbulentie en de opkomst van lokale partijen ten spijt. Toch werken deze partijen nu mee aan iets dat hun traditionele machtsbasis flink kan ondermijnen: de komst van de gekozen burgemeester.

Vanavond debatteert de Tweede Kamer over de wijziging van de Grondwet die daarvoor nodig is. Die is op initiatief van D66 al in de vorige regeerperiode, onder een kabinet van VVD en PvdA, in gang gezet. Zowel Tweede als Eerste Kamer heeft er in 2013 en 2015 mee ingestemd dat de aanstelling van de burgemeester – en de commissaris van de koning – niet langer met een Kroonbenoeming gebeurt, zoals nu nog in artikel 131 staat.

Verandering

Oude tekst grondwet: ‘De commissaris van de Koning en de burgemeester worden bij koninklijk besluit benoemd.’

Nieuwe tekst grondwet: ‘De commissaris van de Koning en de burgemeester worden aangesteld, geschorst en ontslagen op een bij de wet te bepalen wijze.’

Maar voor een grondwetswijziging zijn in beide Kamers twee stemronden nodig, met tussenliggende verkiezingen. Nu deze vorig jaar maart hebben plaatsgevonden, gaat de tweede ronde in. Daarbij geldt de bijzonderheid dat een tweederde meerderheid nodig is. In de huidige politieke verhoudingen tekent deze zich in beide Kamers af. In de vorige ronde (‘lezing’) stemden alleen SGP en ChristenUnie tegen. De CU heeft zich nu in het regeerakkoord gecommitteerd aan deze verandering.

Na dit deconstitutionaliseren (uit de Grondwet halen) ligt de weg open om bij gewone wet vast te leggen hoe iemand burgemeester of commissaris van de koning kan worden. Daarvoor bestaan verschillende varianten. Vanaf dat punt lopen ook de meningen van de partijen uiteen, wat betekent dat de eerste daadwerkelijke burgemeestersverkiezing nog wel even op zich zal laten wachten.

Toch is de Grondwetswijziging van belang, met name voor D66. De partij heeft er een geschiedenis mee. In 2005 was de grondwetswijziging zelfs al voor tweede lezing in de Eerste Kamer, toen het mis ging met het kroonjuweel. De partij had de verandering van de Grondwet gekoppeld aan een rechtstreekse verkiezing van de burgemeester door de plaatselijke bevolking. Dat stuitte toenmalig PvdA-senator en oud-burgemeester Ed van Thijn tegen de borst. Het D66-initiatief sneefde in de ‘Nacht van Van Thijn’ en toenmalig D66-minister Thom de Graaf van Bestuurlijke Vernieuwing trad af. Zijn opvolger: huidig partijleider Alexander Pechtold.

Kiezers geven al zeker 25 jaar aan meer greep te willen op de lokale democratie

Voor D66 speelt ook mee dat de partij op een ander punt van democratische vernieuwing heeft moeten inleveren. In deze periode komt er geen bindend referendum en het raadgevend referendum wordt afgeschaft. Het laatste raadgevend referendum dat er nog wel komt, ligt gevoelig bij D66. Het gaat over de nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, waar D66 tegen was. Maar nu, in het nieuwe kabinet van VVD, CDA, D66 en CU, steunt zij de wet. Bovendien is een D66-minister, Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken), er nu verantwoordelijk voor.

Zo hebben meer regeringspartijen pijn, want het CDA op zijn beurt staat zeker niet te juichen bij een eventueel rechtstreeks gekozen burgemeester. Wat de partijen bindt, is de wetenschap dat het electoraat al zeker 25 jaar in onderzoeken aangeeft meer greep te willen hebben op de lokale democratie. De opkomst van lokale partijen is er het bewijs van. De wens de burgemeester te kunnen kiezen, zit diep – het bleek ook weer in december uit het tweejaarlijkse SCP-rapport De staat van Nederland. Nu de landelijke partijen gestaag krimpen, kunnen zij in feite niet meer om de gekozen burgemeester heen.

Nederland

386 burgemeesters zijn er op dit moment in Nederland, van wie 81 vrouwen

Van belang voor de uiteindelijke vorm waarin de burgemeester zal worden gekozen, is het later dit jaar te verschijnen rapport van de Staatscommissie Parlementair Stelsel. Voorzitter Johan Remkes (VVD), tevens commissaris van de koning in Noord-Holland, benoemde in een tussenrapportage in oktober ‘functieverlies van politieke partijen’ als een van de zwakke punten in onze democratie. Dit omdat diezelfde partijen nog wel de voornaamste personele leverancier zijn voor bestuurlijke posten in het land. Remkes: ‘Dat is niet goed voor het vertegenwoordigend stelsel.’

Het is dus mogelijk dat Remkes met zijn achtkoppige commissie eind 2018 zal adviseren in welke vorm de burgemeester het beste gekozen kan worden. Tegen die tijd is naar verwachting de grondwetswijziging alvast geregeld.

1. Rechtsreeks gekozen – Veel meer een politieke figuur

©

Een rechtstreeks door de plaatselijke bevolking gekozen burgemeester heeft verregaande consequenties. De burgemeester zal dan veel meer een politieke figuur worden, die met een eigen programma in verkiezingstijd campagne voert. Het ligt voor de hand dat hij eigen wethouders zal meenemen en zo een politiek blok vormt tegenover de gemeenteraad. De burger brengt dan bij de gemeenteraadsverkiezingen twee stemmen uit: één op een partij, één op een persoon. De aanstellingstermijn van de burgemeester zou dan teruggaan van zes naar vier jaar.

Vooral D66 bepleit deze variant. Ze geeft de burgemeester democratische legitimiteit, is het argument. Uit een enquête van Nieuwsuur in oktober bleek evenwel dat een ruime meerderheid van de zittende burgemeesters hiervan geen voorstander is. Zij ervaren geen hinder doordat ze nu benoemd zijn, omdat het parachuteren van burgemeesters vanuit Den Haag al tot het verleden behoort. Burgemeesters wijzen er ook op dat zij over het algemeen gerespecteerd zijn onder de bevolking. Denk aan Ahmed Aboutaleb in Rotterdam en de onlangs overleden Eberhard van der Laan in Amsterdam.

Critici wijzen er ook op dat deze variant een grondige verbouwing van het lokaal bestuur vergt. Er kunnen patstellingen ontstaan tussen de gekozen burgemeester en de gekozen raad. Wie heeft dan het laatste woord? Waar ligt uiteindelijk de macht? Wie kan wie wegsturen?

2. Indirect gekozen – Geheimhouding kan opgeheven

©

In deze variant wordt de burgemeester door de gemeenteraad gekozen. Dit lijkt het meest op de huidige praktijk en heeft van oudsher de voorkeur van de PvdA. Als er nu een vacature is, wordt een profielschets opgesteld. Solliciteren gebeurt bij een vertrouwenscommissie, samengesteld uit een vertegenwoordiging van de gemeenteraad. Kandidaten gaan ook langs de commissaris van de koning.

Uit de beste sollicitanten selecteert de vertrouwenscommissie twee kandidaten, waarover de gemeenteraad in het geheim stemt. Bedoeling is dat de naam van de afvaller niet bekend wordt, maar deze lekt vaak toch uit. Dat over kwam bijvoorbeeld Annemarie Jorritsma in 2010 in Amsterdam. Ze verloor van Eberhard van der Laan.

Dit proces zou transparanter kunnen worden gemaakt, met openbare sollicitaties, zonder bescherming van sollicitanten. Het schrappen van de Kroonbenoeming maakt het gemakkelijker om de geheimhouding op te heffen, als aan het eind van de rit de koning er niet meer met zijn handtekening aan te pas hoeft te komen. Ook het gedoe met strafrechtelijke vervolging als namen uitlekken, is dan van de baan.

De raad geeft het mandaat aan een burgemeester van zijn keuze en stuurt hem weg als hij niet goed functioneert. Het lijkt op een ministerschap, dat ook ophoudt als de Kamer het vertrouwen in een bewindspersoon verliest.

3. Grootste partij levert – Het aanvaardbare compromis?

Er is nog een tussenvariant denkbaar, die lijkt op het Franse model. Na de gemeenteraadsverkiezingen mag de lijsttrekker van de grootste partij een gemeentebestuur vormen dat gesteund wordt door de raad. Hij wordt zelf voor vier jaar burgemeester.

Zo gaat het nu ook al bij landelijke verkiezingen, waarbij de grootste partij doorgaans de premier levert. Het is ook het model van het stadsdeel: na stadsdeelverkiezingen wordt de aanvoerder van de winnende partij stadsdeelvoorzitter.

Voordeel is dat het de gemeenteraadsverkiezingen spannender maakt, wat de opkomst kan verhogen. Bovendien is het model herkenbaar en hoeft niet de lokale democratie te worden verbouwd. De burgemeester wordt minder ceremonieel, dat wel, maar beter democratisch gelegitimeerd.

Nadeel is dat onafhankelijke kandidaten op achterstand staan. Zij moeten eerst een partij beginnen om mee te kunnen doen. Waar voor D66 en PvdA duidelijk is hoe het na de grondwetswijziging verder moet, is dit voor VVD en CDA nog geen uitgemaakte zaak. Van rechtstreeks kiezen zijn zij geen voorstander. Via de gemeenteraad is voor hen een optie die nog nader onderzoek vereist. Deze variant zou weleens een aanvaardbaar compromis kunnen zijn.

Volg en lees meer over:  POLITIEK   NEDERLAND

januari 17, 2018 Posted by | 1e kamer, 2e kamerverkiezingen 2017, burgemeester, D66, formatie, politiek, regeerakkoord, Rutte 2, Rutte 3, VVD-CDA-D66-ChristenUnie VVD-CDA-D66-ChristenUnie | , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , | 1 reactie

Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 8 – Kabinet-Rutte III aan de slag

We hebben Vertrouwen in de Toekomst !!!

We hebben Vertrouwen in de Toekomst !!!

En NU aan de slag

Na een formatie van 225 dagen kunnen de bewindslieden van het kabinet van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie eindelijk Aan de Slag !!!

2017 heeft vooral in het teken van de Tweede Kamer verkiezingen gestaan waarna de langste formatie periode volgde. Beide zaken hebben grote implicaties gehad, wat goed is terug te zien in de bijbehorende data.

Onderstaande tabel laat zien dat er afgelopen jaar vooral veel gebruik is gemaakt van Twitter en er minder officiële documenten zijn gepubliceerd ten opzichte van 2016.

Het effect van de lange formatie is terug te zien in het aantal officiële documenten dat gepubliceerd is.

NRC 03.01.2018

Het nieuwe kabinet heeft op het bordes gestaan van, in dit geval, Paleis Noordeinde. Ze kunnen eindelijk, na 31 weken, terug naar de dagelijkse politieke routine. Ruim een half jaar was het voor Kamerleden en hun medewerkers duimen draaien. Vanaf dinsdag 31 oktober 2017  kan de Kamer volledig aan de bak.

Over omvang, namen en geschiedenis van Regeerakkoorden  Elsevier 10.10.2017

Op woensdag 1 en donderdag 2 november 2017 is in de Tweede Kamer het debat over de regeringsverklaring van het kabinet-Rutte III. Na een maandenlange formatie is het kabinet van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie donderdag 26 oktober 2017 beëdigd door koning Willem-Alexander.

Het aantreden van het nieuwe kabinet zorgt ook verschuivingen in de Tweede Kamer. Op dinsdag 31 oktober 2017 worden twaalf nieuwe Kamerleden beëdigd: zes VVD’ers, drie D66’ers, twee CDA’ers en één nieuw Kamerlid voor de ChristenUnie.

De twaalf nieuwe Kamerleden;

  • Antoinette Laan-Geselschap (VVD)
  • Judith Tielen (VVD)
  • Hayke Veldman (VVD)
  • Rudmer Heerema (VVD)
  • Wybren van Haga (VVD)
  • Leendert de Lange (VVD)
  • Evert Jan Slootweg (CDA)
  • Lenny Geluk-Poortvliet (CDA)
  • Monica den Boer (D66)
  • Matthijs Sienot (D66)
  • Joost Sneller (D66)
  • Stieneke van der Graaf (ChristenUnie)

Eindverslag en  portefeuilleverdeling

Formateur Mark Rutte heeft woensdag 25 oktober 2017 zijn eindverslag aan Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib overhandigd. Dit gebeurde in de Tweede Kamer, in de Stadhouderskamer.

Woensdagmiddag troffen de kandidaat-ministers van het nieuwe kabinet elkaar voor het eerst op het ministerie van de minister-president, het ministerie van Algemene Zaken. In dit  ‘constituerende beraad’ werden de portefeuillesPortefeuilles van de ministers en de staatssecretarissen vastgesteld. Op vrijdag 27 oktober 2017 is de eerste ministerraad in nieuwe samenstelling.

Stand van zaken 24.10.2017  

Premier Mark Rutte heeft alle 23 kandidaat-bewindslieden voor zijn nieuwe kabinet gesproken. Hij voerde dinsdagavond als formateur van Rutte III zijn laatste gesprek. Hij wilde onder meer weten of de beoogde bewindslieden aan de vereisten voldoen.

De ministers van Rutte III komen woensdagmiddag 25.10.2017 samen om onder leiding van de formateur alle taken precies vast te leggen, het zogenoemd constituerend beraad. Donderdag 26.10.2017  iets na 11.00 uur worden de leden van het kabinet beëdigd door de koning. Daarna kan het kabinet-Rutte III aan de slag, ruim zeven maanden na de verkiezingen.

Stand van zaken 25.10.2017

Eindverslag

Formateur Mark Rutte heeft woensdag 25 oktober 2017 zijn eindverslag aan Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib overhandigd. Dit gebeurde in de Tweede Kamer, in de Stadhouderskamer. Woensdagmiddag troffen de kandidaat-ministers van het nieuwe kabinet elkaar voor het eerst op het ministerie van de minister-president, het ministerie van Algemene Zaken.

In dit ‘constituerend beraad’ werden de portefeuilles van de ministers en de staatssecretarissen vastgesteld. Donderdag 26 oktober 2017 is de eerste werkdag van het nieuwe kabinet. Dan is ook de traditionele bordesfoto, op paleis Noordeinde. Op vrijdag 27 oktober 2017 is de eerste ministerraad.

Documenten;

Eindverslag formateur Rutte

Portefeuilleverdeling kabinet-Rutte III

Constituerend beraad

De ministers van het nieuwe kabinet zijn voor het eerst bij elkaar geweest. Dat gebeurde in het zogeheten constituerend beraad, een soort oprichtingsvergadering. Het was nog geen officiële ministerraad, want de bewindslieden worden morgen pas beëdigd.

In het beraad zijn afspraken gemaakt over de precieze taakverdeling tussen de ministers en staatssecretarissen. Dat luistert dit jaar extra nauw, omdat er verschillende departementen zijn met twee ministers.

Afgesproken is bijvoorbeeld dat de nieuwe minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Ollongren, ook het onderdeel wonen in haar portefeuille krijgt.

Adeldom

Maar Ollongren zal zich niet bemoeien met de Wet op de adeldom. Omdat ze zelf van adel is, draagt ze die wet over aan staatssecretaris Knops op haar ministerie.

Minister Bruins voor Medische Zorg gaat zich onder meer bezighouden met de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit, zegt hij. Hoe dat precies wordt verdeeld met de nieuwe minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit is niet helemaal duidelijk.

De verantwoordelijkheid voor maatschappelijke stages gaat van het ministerie van Onderwijs naar het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en heet daar ‘maatschappelijke diensttijd’.

De staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, die over asielzaken gaat, krijgt net als in het verleden in het buitenland de titel minister voor Migratie.

Catshuis

De aanstaande ministers en staatssecretarissen zien elkaar vanavond allemaal op het Catshuis bij een etentje. Er zijn zestien ministers en acht staatssecretarissen. Naast premier Rutte levert de VVD zes ministers en drie staatssecretarissen, het CDA en D66 allebei vier ministers en twee staatssecretarissen en de ChristenUnie twee en een.

Vier ministeries krijgen twee ministers. De minister ‘van’ is de echte baas van het ministerie, de minister ‘voor’ valt daar onder.

De bewindslieden worden morgen beëdigd door de koning; kort daarna gaan ze naar hun nieuwe departement voor de portefeuille-overdracht door de vertrekkende ministers.

In het kabinet-Rutte III hebben vier ministeries twee ministers:

Justitie en Veiligheid

minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid

minister Dekker voor Rechtsbescherming

Volksgezondheid, Welzijn en Sport

minister De Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

minister Bruins voor Medische Zorg

Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

minister Van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

minister Slob voor Basis- en Voortgezet onderwijs

Buitenlandse Zaken

minister Zijlstra van Buitenlandse Zaken

minister Kaag voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking

Stand van zaken 26.10.2017

Beediging

Ruim zeven maanden na de verkiezingen stond er vandaag dan eindelijk een nieuw kabinet op het bordes bij de koning.

Willem-Alexander beëdigde vandaag in de Grote Balzaal van Paleis Noordeinde het derde kabinet-Rutte. Daarna volgde de traditionele bordesscène.

1e dag Rutte 3

Het derde kabinet-Rutte is voor het eerst bij elkaar. De ministers, die vanochtend door de koning werden beëdigd, hebben een korte vergadering. Anders dan gebruikelijk mag bij het begin van de bijeenkomst in de Trêveszaal gefilmd worden.

Gisteren was er ook al een ontmoeting van de nieuwe bewindslieden: dat was de ‘constituerende vergadering’, een soort oprichtingsbijeenkomst. Toen waren de bewindslieden dus nog niet benoemd.

Stand van zaken 27.10.2017

Regeerakkoord versus CPB en NIBUD

Het budgetvoorlichtingsinstituut berekende voor bijna honderd veel voorkomende huishoudens wat die te besteden hebben als het regeerakkoord wordt doorgevoerd.

Werkenden

De komende vier jaar stijgt de koopkracht van alle werkenden, van een kleine 4% tot ruime 6%, hierin is inflatie meegenomen. Nibud houdt rekening met een loonstijging die hoger is dan de prijsstijging. Daarnaast profiteren werkenden van de hogere arbeidskorting en lagere belastingtarieven.

Het Centraal Planbureau stelt vandaag overigens dat woningbezitters er meer op vooruit gaan dan huurders. Dit omdat woningeigenaren vaker werken en daarom meer profiteren van de lastenverlichting die Rutte III wil doorvoeren. -> Bekijk hier wat huishoudens te besteden hebben

Stand van zaken 29.10.2017

Man versus vrouw

Eindelijk is de bordesfoto van Rutte III er. En dat betekent: gesprekken bij de koffieautomaat over de kleding van onze politici. Maar ook voer om opnieuw te discussiëren over de man-vrouwverhouding op topposities.

Tien mannelijke ministers en zes vrouwelijke ministers. Procentueel gezien is er niet zoveel veranderd in vergelijking met het voorgaande kabinet, want in beide kabinetten ligt het percentage vrouwelijke ministers rond de 38 procent. In Frankrijk en Canada besloten president Macron en premier Trudeau hun ministerposten fiftyfifty te verdelen onder mannen en vrouwen. “Omdat het 2015 is”, stelde Trudeau destijds.

Zeer ontevreden

Rutte gaf eerder aan dat hij graag meer vrouwen in het kabinet had willen hebben, maar dat uiteindelijk geldt: we gaan voor de beste mensen. “Het is wat het is”, zei hij. Partijprominent Neelie Kroes is zeer ontevreden over het feit dat de VVD slechts één vrouwelijke minister leverde. “Het is gewoon geen prioriteiten stellen”, is de mening van Kroes.

‘We hebben ze niet kunnen vinden’

In Metro schreef Iris van Lunenberg dat we ons moeten focussen op de gemeenteraadsverkiezingen in 2018. Het percentage vrouwen in de huidige gemeenteraden is 28 procent. Van de wethouders is slechts 21 procent vrouw, blijkt uit gegevens van ProDemos. Als daar een fiftyfifty-verdeling komt, kan de volgende premier niet zeggen: “We hebben ze niet kunnen vinden.”

Columnist Nausicaa Marbe zegt dat de uitspraken van Rutte gevolgen hebben voor de beeldvorming over vrouwen. Rutte zei na de aanstelling van het kabinet dat hij meer vrouwen had willen hebben, maar uiteindelijk voor de beste mensen ging. “Hiermee zegt hij expliciet dat de beste mensen geen vrouwen zijn”, aldus Marbe.

Stand van zaken 01.11.2017  

Debat Regeerakkoord versus  Strategie Rutte-3

In het midden de coalitie met 76 zetels, links en rechts daarvan de overige 74 zetels. In het debat over de regeringsverklaring vandaag gaan de oppositiepartijen op zoek naar de zwakke plekken van Rutte III. Wat wordt hun strategie?

Ken uw kabinet
Met het nieuwe kabinet treden nieuwe politici aan en krijgen bekende gezichten andere rollen. Hoe goed kent u het kabinet-Rutte III?

Rutte III-filter
Na een historisch lange formatie is het kabinet Rutte III er eindelijk. Wij gidsen je door het regeerakkoord. Hoe wordt het geld verdeeld? Wat hebben de partijen binnengesleept? En op welke punten gaat de coalitie het moeilijk krijgen?

Dezelfde premier, een nieuwe werkelijkheid
Het wordt een opgave om dit kabinet overeind te houden. Het monsterverbond van vier partijen, de minieme meerderheid in beide Kamers: bij elke stemming kan het misgaan.

Eindigt elk debat straks in 76 tegen 74?
In het eerste Kamerdebat eerder deze maand tekenden zich de consequenties af van een coalitie die stoelt op de kleinst mogelijke meerderheid. De komende jaren zal het steeds gaan om de vraag: eindigt elk debat in 76 tegen 74, of zijn er andere smaken mogelijk?

Samenwerking vanuit de oppositie

Inmiddels staan de SP, GroenLinks en de PvdA reeds in de startblokken om het kabinet Rutte-3 flink onder druk te zetten.

Analyse Platform 31

Op 30 oktober 2017, op de Dag van de Stad, kwamen 1.500 mensen bij elkaar die dagelijks werken aan toekomstbestendige en sterke steden. Diezelfde ambitie klinkt ook door in het regeerakkoord 2018 van het kabinet-Rutte III: zij presenteert een ambitieuze agenda voor Nederland.

In navolging van dit geslaagde evenement maakten wij een duiding van het regeerakkoord, waarbij we traditiegetrouw gebruik maken van ons (partner)netwerk in stad én regio. Deze Analyse van het regeerakkoord kunt u beschouwen als een extra toegift op de samenvatting van de rijksbegroting 2018,  die wij in september publiceerden.

Het indrukwekkende aantal beleidsmaatregelen en beleidsintenties is u vast ook opgevallen. Het is echter de samenhang die regio’s, steden, wijken, buurten en dorpen verder brengt. Bij het aanbrengen van deze samenhang denkt Platform31 graag met u mee. Wij kijken uit naar nauwe samenwerking met u bij het oppakken van deze uitdaging op verschillende plaatsen in Nederland.

Tja, we zijn niet allemaal Hoogopgeleid toch ??

Leesbaar Regeerakkoord

D66 heeft het nieuwe regeerakkoord laten hertalen, zodat de plannen van het kabinet-Rutte III ook begrijpelijk zijn voor de 2,5 miljoen laaggeletterden in Nederland. Stichting Lezen & Schrijven opperde een eenvoudigere versie te maken, omdat het regeerakkoord vol staat met onbegrijpelijke ambtelijke taal en lange zinnen.

D66 wil dat iedereen mee kan doen. Daarom hebben we het regeerakkoord hertaald naar een begrijpelijke versie.

Zo kan iedereen zien wat de plannen van dit kabinet voor hem of haar betekenen, aldus Alexander Pechtold, D66.

Het ‘nieuwe’ regeerakkoord, bestaande uit slechts vier pagina’s, werd vanmorgen door D66-leider Alexander Pechtold overhandigd aan twee taalambassadeurs, die voorheen laaggeletterd waren. Een van hen droeg als dank een zelfgeschreven gedicht voor aan de politicus.

Alternatief

Stichting Lezen & Schrijven kwam begin vorige maand al met een eerste  opzet voor een hertaling. Dat leverde al een duidelijk verschil op, zoals bij bijvoorbeeld deze sectie over het pensioenstelsel:

Regeerakkoord:
‘Ook in ons pensioenstelsel is een nieuwe balans nodig. We willen van abstracte aanspraken die leiden tot teleurstellingen, naar de opbouw van individueel pensioenvermogen. Elementen van collectieve risicodeling blijven daarbij verstandig en noodzakelijk. Samen met sociale partners willen wij zo’n nieuw stelsel gestalte geven.’

Vertaling:
‘Wij willen de pensioenen anders regelen. Nu zijn er vage beloftes. Zo raak je teleurgesteld. Wij willen dat iedereen voor zichzelf pensioen opbouwt. Maar we moeten als groep de risico’s delen. Hiervoor gaan we samenwerken met bedrijven en werknemers.’

Lees hier het volledige hertaalde regeerakkoord van D66.

Debat 15.11.1017 Een realistisch buitenlandbeleid

15 november 2017, begroting – Minister Zijlstra pleit tijdens de voortzetting van de begrotingsbehandeling van Buitenlandse Zaken voor een realistisch buitenlandbeleid: zie ook kleine stapjes als een overwinning.

Debat over afschaffen dividendbelasting

De Tweede Kamer debatteerde woensdag 15 november 2017 over het besluit van het nieuwe kabinet om de dividendbelasting af te schaffen. Premier Rutte kwam voor dit debat naar de Tweede Kamer.

TERUGKIJKEN EN VERSLAG;

Debat 16.11.2017 – Lessen trekken uit MPA-affaire

16 november 2017, debat – Hoe heeft de overheid gehandeld in het hormoonschandaal uit 2002 en wat kunnen we daarvan leren? De Kamer debatteert met de ministers Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) en Bruins (Medische Zorg).

In 2002 zijn varkens via vervuild veevoer besmet geraakt met medroxyprogesteronacetaat (MPA). Dit hormoon zat in farmaceutisch afvalwater dat illegaal in diervoer en in sommige levensmiddelen werd verwerkt. De overheid gaf indertijd te weinig openheid van zaken en nam onvoldoende maatregelen om de voedselveiligheid te borgen, zo stelt De Correspondent.

hormoonschandaal

Begroting en beleid Binnenlandse Zaken toegelicht

16 november 2017, begroting – Minister Ollongren en staatssecretaris Knops van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties lichten de begroting 2018 en hun beleidsplannen voor de komende kabinetsperiode toe.

Rapporteurs: ‘Wees voorbereid op Brexit zonder afspraken’

Nederland moet zich erop voorbereiden dat er na een Brexit helemaal geen akkoord met het Verenigd Koninkrijk (VK) komt. Dit is het zogenaamde chaosscenario. Dat zou betekenen dat de Britten uit de Europese Unie (EU) stappen zonder overgangsperiode en zonder afspraken over de nieuwe relatie tussen de EU en het VK.

Dat schrijven Anne Mulder (VVD), Pieter Omtzigt (CDA) en Kees Verhoeven (D66) donderdag 16 november 2017 in hun rapport. Ze vragen verder om meer aandacht voor de rechten en positie van Nederlanders in het Verenigd Koninkrijk. Daarover bestaat nu nog veel onduidelijkheid. Ook vinden ze dat er meer transparantie over de onderhandelingen moet zijn, zodat parlementariërs het proces goed kunnen volgen en controleren.

Debat 20.11.2017

Onderdeel Sport en Bewegen van de begroting VWS 2018 en aanverwante zaken

3e Herziene convocatie wetgevingsoverleg – Onderdeel Sport en Bewegen van de begroting VWS 2018

Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (XVI) voor het jaar 2018

Memorie van toelichting

Nader rapport

Nota van wijziging

begroting VWS 2018 en aanverwante zaken – 20 november 2017

Verslag houdende een lijst van vragen en antwoorden

Voorstel van wet

We zullen eens lekker tijd gaan rekken !!!

Debat 22/23.11.2017 – Wet Hillen

Op tijd en volgens verwachting heeft de Tweede Kamer vandaag voor afschaffing Wet Hillen gestemd – het belastingvoordeel voor woningbezitters die hun hypotheek (bijna) hebben afgelost. Maar met hun mislukte filibuster om uitstel van de afschaffing voor elkaar te krijgen, hebben 50Plus en PVV wel bereikt dat het aantal tegenstemmers flink is gegroeid. 87 Kamerleden stemden voor en 37 tegen.

Om de maatregel in 2019 te laten ingaan en de voorbereidingen op tijd te laten beginnen, moest de Kamer er volgens staatssecretaris Snel uiterlijk deze week over stemmen. 50Plus en PVV probeerden met extra lange spreektijden het debat te rekken, maar dat is uiteindelijk dus zonder gevolg gebleven.

Toen het zeer geleidelijke einde (2019-2049) van de Wet Hillen in het regeerakkoord stond, protesteerden alleen die twee partijen. De rest van de oppositie vond afschaffing wel best; SP en PvdA hebben het in hun verkiezingsprogramma’s staan.

Inmiddels zijn die zo boos over de snelheid waarmee het kabinet de afschaffing ‘met stoom en kokend water er doorheen probeert te jassen’, dat ze zich achter Martin – lichttherapiebril – van Rooijen van 50Plus hebben geschaard. Alleen GroenLinks stemde mee met de coalitie. Nu mag Van Rooijen hopen dat de Eerste Kamer ‘Hillen’ handhaaft. Het debat daar volgt binnen enkele weken.

De historisch lange kabinetsformatie heeft de belastingbetaler 692.179 euro gekost.

Dat blijkt uit de afrekening afrekening die onlangs door het dagelijks bestuur van de Tweede Kamer is goedgekeurd. Details over waar het geld aan besteed is, wil het parlement niet bekendmaken. Een zegsvrouw stelt dat het geld is opgegaan aan personeelskosten en materiële kosten, die betrekking hebben op de periode 15 maart tot en met 15 oktober.

De afrekening valt een stuk hoger uit dan die van de kabinetsformatie van 2012. Die duurde 52 dagen en kostte ruim twee ton. De formatie van 2017 was de langste sinds de oorlog met 225 dagen.

02.02.2018 – Video afspelen

Wat vinden de ministers zelf van hun eerste 100 dagen?

Op donderdag 26 oktober 2017 stonden ze opgetogen op het bordes: de nieuwe bewindslieden van het kabinet-Rutte III. Vandaag regeert het kabinet precies 100 dagen, maar wat hebben de bewindspersonen in die tijd gedaan?

Een ding is duidelijk: van veel nieuwe wetgeving is het nog niet gekomen. Rutte III heeft één grote verandering doorgevoerd: het afschaffen van de wet-Hillen. Die maatregel moet stapsgewijs een eind maken aan het belastingvoordeel voor huiseigenaren die hun hypotheek volledig hebben afgelost.

Marathondebat

De afschaffing van de wet-Hillen ging zeker niet zonder slag of stoot. In een uiterste poging om de afschaffing tegen te houden, voerden de PVV en 50Plus in een marathondebat uren het woord, het zogeheten filibusteren. Het hielp niet, want uiteindelijk stemde een meerderheid van de Tweede en daarna de Eerste Kamer in met de afschaffing. Daarmee zal het belastingvoordeel voor mensen met een afbetaald huis verdwijnen, het eerste grote wapenfeit van het nieuwe kabinet (hoewel 50Plus er nog een referendum over wil organiseren).

Filibusteren, kijkt de Tweede Kamer er naar uit?

Politiek verslaggever Ron Fresen vindt het opvallend dat de bewindspersonen hun plannen niet bepaald in de etalage zetten. “Ze lijken daar totaal niet mee bezig. Het kabinet werkt vooral achter de schermen aan al die maatregelen uit het regeerakkoord.” Behalve natuurlijk minister Wiebes van Economische Zaken, die zichtbaar met het dossier-gaswinning Groningen aan de slag is gegaan.

Huiswerk van het vorige kabinet

Het is niet geheel onlogisch dat we nog niet zoveel hebben gehoord van dit kabinet. Eerst moesten de nieuwe bewindspersonen nog het ‘huiswerk’ van het vorige kabinet afmaken, benadrukt Fresen. “Ze moesten eind vorig jaar meteen de begrotingen van hun voorgangers afhandelen en dan is er op die ministeries niet veel tijd om nieuwe plannen te maken”. Die begrotingsbehandelingen ging de meeste ministers en staatssecretarissen trouwens redelijk gemakkelijk af, constateert Fresen.

Hoe zag de eerste dag van Rutte III eruit?

Verder zijn veel maatregelen uit het regeerakkoord ‘werk in uitvoering’. Dit kabinet wil bijvoorbeeld af van het referendum, maar dat plan heeft in het parlement nog een lange weg te gaan.

Bovendien zijn niet alle maatregelen uit het regeerakkoord nu al te vertalen in nieuwe wetten. Het kabinet moet nog een behoorlijk aantal akkoorden sluiten over een aantal complexe onderwerpen. Denk aan het klimaat- en energieakkoord en het nationaal preventieakkoord, dat vooral roken en overgewicht moet tegengaan.

Iets voor elkaar krijgen? Dat doe je niet door op je ministerie alleen maar wetten te maken 

Minister uit het kabinet-Rutte III

“Het lijkt erop dat dit kabinet vooral op zoek is naar draagvlak”, zegt Fresen. “Dat is ook logisch, ze hebben tenslotte maar één zetel meerderheid in de Tweede Kamer. Daarom zijn die akkoorden ook zo belangrijk. Een bewindspersoon vertelde mij: iets voor elkaar krijgen doe je niet door op je ministerie alleen maar wetten te gaan maken.”

Draagvlak creëren gaat overigens niet altijd even snel. Het kabinet wil bijvoorbeeld grote hervormingen doorvoeren op de arbeidsmarkt. Zo wil het dat er een minimumtarief komt voor zzp’ers en dat het pensioenstelsel op de schop gaat. Daarvoor heeft het de steun nodig van werkgevers- en werknemersorganisaties (de ‘polder’), maar die gesprekken verlopen moeizaam.

Hoe zagen eerdere ‘honderd dagen’ eruit?

Als je terugkijkt naar de Nederlandse kabinetten van de afgelopen vijftien jaar, vallen er twee op. Het kabinet Balkenende IV (2007-2010) gebruikte zijn eerste honderd dagen om het land in te gaan en met burgers te praten. Na die honderd dagen presenteerde het een ‘beleidsprogramma’. Er kwam veel kritiek op de ‘honderd-dagentour’ van Balkenende: de oppositie verweet het kabinet dat het zelf geen plannen en ideeën had.

Bij het kabinet daarna, Rutte I (2010-2012), regende het de eerste honderd dagen juist persberichten en plannen. Dat kabinet viel wel al na anderhalf jaar.

In de huidige coalitie is het onderlinge vertrouwen sinds het aantreden gegroeid, zeggen bronnen bij de vier partijen. Was er aanvankelijk nog enige onzekerheid over ieders inzet, inmiddels geloven ze alle vier van elkaar dat ze met deze coalitie de eindstreep willen halen.

‘Honderd-dagen-debat’

De oppositie roept het kabinet juist ter verantwoording. Volgende week vraagt de PvdA een ‘honderd dagen-debat’ aan met premier Rutte. Als voorbereiding stelt PvdA-leider Asscher honderd vragen aan de premier over zijn plannen voor onder andere betaalbare woningen, de toegang tot onderwijs en de dividendbelasting.

Eerste honderd dagen Rutte III: Juiste chemie in een kabinet zonder gedoe

De eerste honderd dagen van het kabinet Rutte III zijn opvallend rustig verstreken. En dat was nu net de bedoeling toen deze regeringsploeg zonder grote ego’s op het bordes werd gezet.

Terwijl hij het Binnenhof wandelend verlaat, reageert minister van Economische Zaken en Klimaat Eric Wiebes verrast op de vraag hoe Rutte III die belangrijke eerste periode is doorgekomen: ,,Ik heb niet eens tijd om terug te kijken. Er liggen zoveel dingen op mijn bord, ik ren en vlieg heen en weer.”

De VVD-minister staat als een van de weinigen in Rutte III volop in de schijnwerpers, met dank aan het Groningse gasdossier. ,,Er gaat een hele provincie op en neer”, sprak Wiebes na de zware beving in Zeerijp. Het kabinet maakte er een erekwestie van om een langverwacht schadeprotocol in elkaar te spijkeren en beloofde de gaswinning fors te verlagen.

Voor een kabinet met zoveel nieuwkomers – Wiebes is een van de weinigen die kan bogen op regeringservaring – zijn de begindagen van de nieuwe ploeg opvallend rustig verlopen. Er is nog geen bungelende minister of staatssecretaris en de achterbannen van de regeringspartijen zijn opvallend kalm.

Tegelijkertijd moet worden gezegd dat veel wetgeving nog op zich laat wachten. ,,Ons voornemen is om dit jaar alle grote hervormingen en ambities in de steigers te hebben staan”, zegt naamgever Mark Rutte. De echte test komt nog.

Rutte 3 doet het rustig aan. En dat mag eigenlijk geen verbazing wekken. De eerste 100 dagen van een nieuwe kabinetsperiode kunnen een regeringsploeg maken of breken. Ze zijn cruciaal voor de uitstraling. Ze zijn ook vaak een reactie op de start van het vorige kabinet. Ruttes tweede kabinet, met de PvdA, ontplofte in 2012 bijna bij de start toen zijn eigen achterban de inkomensafhankelijke zorgpremie niet slikte. Dat is niet wat je een droomstart noemt.

Dergelijk rumoer bleef uit bij Ruttes zwaarbevochten allereerste minderheidskabinet met het CDA, gedoogd door de PVV. Toen dat in 2010 eenmaal op het bordes stond, spoot het uit de startblokken, door onmiddellijk ‘linkse hobby’s’ te lijf te gaan, onder meer door te snijden in het budget voor ontwikkelingssamenwerking. De toon in de Kamer – rechts tegen links – was daarmee wel gezet. Tegelijkertijd markeerde de daadkracht van de begindagen overduidelijk een reactie op het vechtkabinet Balkenende IV, dat eerst 100 dagen op zijn handen ging zitten met een tour door Nederland. Dat moest anders, vond Rutte.

Zeg nou zelf, het ziet er toch niet ongezellig uit van buitenaf?, aldus Eric Wiebes – Minister van Economische Zaken en Klimaat (VVD).

Nu is het adagium van het huidige kabinet: geen intern gedoe! Van Rutte III is het vooral een verdienste dat het er is. Na de onmogelijke verkiezingsuitslag van 15 maart 2017, gevolgd door de langste kabinetsformatie allertijden, gaf niemand er een cent voor dat het zou lukken. Hoewel de samenstelling met D66 en ChristenUnie niet voor de hand lag, hebben ze elkaar goed leren kennen.

Wiebes: ,,We helpen elkaar allemaal. Zeg nou zelf, het ziet er toch niet ongezellig uit van buitenaf?” Er staat nu een ploeg die getalsmatig in zowel Tweede als Eerste Kamer de kleinst mogelijke meerderheid heeft. Dat was de VVD een lief ding waard.

Kamers

Soms is het lastiger in tijden van overvloed te doen wat nodig is, aldus Wopke Hoekstra, minister van Financiën.

Na zeven jaar eindeloos onderhandelen vanuit minderheidsposities wilde de VVD-top een meerderheidskabinet in beide kamers. Dat is er nu. In de politieke praktijk is de basis zelfs iets steviger. Coalitiepartijen tellen er sowieso de driekoppige SGP bij op, wat in de Tweede Kamer leidt tot 79 zetels en 40 zetels in de Eerste Kamer door de tweemansfractie daar. Mits het natuurlijk niet gaat om voor de SGP gevoelige onderwerpen.

Mocht bij de SGP geen steun zijn te vinden, dan wordt die gezocht bij de andere partijen. Het is opvallend dat de bewindslieden uit het derde kabinet veelvuldig door de wandelgangen struinen om met zoveel mogelijk fracties de lijnen open te houden.

Zo liggen er meer bedreigingen op de loer voor de zelfbewuste liberaal/christelijke coalitie. Dat de economie draait als een tierelier en het geld tegen de plinten klotst, heeft ook een andere kant. ,,Ik zeg bij voortduring ‘nee’ tegen de collega’s”, bekent Wopke Hoekstra, de nieuwe minister van Financiën. ,,Soms is het lastiger in tijden van overvloed te doen wat nodig is.

Het is mijn rol ervoor te waken dat er een idee ontstaat dat de bomen tot in de hemel groeien. Ik leg uit wat de logica is. Dat we hebben gekozen voor extra uitgaven, maar ook om op langere termijn een degelijke begroting te houden.”

De lastige gesprekken van Hoekstra met zijn collega’s gaan niet ten koste van de sfeer. ,,De sfeer die in de Trêveszaal heerst, waar we vergaderen, is enorm positief, van doen en aan de slag gaan!” Maar wat is het nu voor soort kabinet? Rutte: ,,Er zit een goed team in de Trêveszaal, we zijn gewoon aan het werk.”

En ook andere collega’s benadrukken het niet-bijzondere karakter: ,,Het is een kabinet dat gewoon dingen doet met de voeten op de grond”, zegt Defensieminister Ank Bijleveld. Onderwijsminister Arie Slob van de ChristenUnie roemt eveneens de ‘goede chemie en mix van bewindslieden’.

Voor de teambuilding zijn alle acht staatssecretarissen elke vrijdag welkom bij de lunch van de ministerraad. ,,Het werkt echt goed als je op vrijdag met een bordje pasta onderling dingen kunt regelen zonder ambtelijk traject”, zegt Stientje van Veldhoven, D66-staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat.

Het werkt echt goed als je op vrijdag met een bordje pasta onderling dingen kunt regelen zonder ambtelijk traject, aldus Stientje van Veldhoven, staatssecretearis van Infrastructuur en Waterstaat.

Rutte zei kort na de bordesscène dat de partijleiders van de coalitie bewust hebben gekozen voor bewindspersonen ‘met een ego dat tegen een stootje kan’. Relatief veel bewindspersonen hebben ervaring in het lokale bestuur, waar bonte coalities meer gemeengoed zijn dan aan het Binnenhof. Ideologische scherpslijperij in de Trêveszaal lijkt te ontbreken. ,,Er zitten veel mensen in die de neiging hebben om heel praktisch naar zaken te kijken”, zegt Ingrid van Engelshoven, D66-minister van Onderwijs, die tot en met vorig jaar nog in het gemeentebestuur van Den Haag zat.

Van Engelshoven noemt het de ‘wethoudersblik’. CDA-vicepremier De Jonge, overgekomen van het Rotterdamse stadhuis, ziet dat ook zo: ,,We zijn met opgerolde mouwen heel goed uit de startblokken gekomen. Het is gewoon een hands on-kabinet.”

En daar is eigenlijk niks mis mee, vindt Eric Wiebes: ,,Qua partijen zijn we heel verschillend. Binnen de Nederlandse traditie vind ik dat eerlijk gezegd wel weer normaal. Ja! Maar normaal is ook leuk!”

Stand van zaken  20.02.2018

Goedemorgen !!!

Minister Ollongren wil geen referendum-referendum. Juridisch staat ze sterk, stelt de Raad van State voor de tweede keer. Ook in Dagkoersen: alleen al over de suggestie dat Rutte een visie zou hebben, wil de oppositie opheldering.

Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken. © anp

UITSPRAAK VAN DE DAG
Geen referendum-referendum

De Raad van State draait overuren om Kamer en kabinet van adviezen te voorzien over het schrappen van het referendum. Op verzoek van minister Ollongren gaf de hoge juridisch adviseur in recordtijd een klap op haar intrekkingswet. Want de minister had gevraagd om een spoedadvies. Maar de oppositie vond het niet doorwrocht genoeg, zo bleek vorige week in het debat. Dus mocht de Raad van State in vijf dagen nog een advies uitbrengen.

Vanmiddag kreeg de Kamer uitslag: Ollongrens wet zit technisch goed in elkaar, stelt de Raad nogmaals. De minister mag in haar intrekkingswetsvoorstel bepalen dat over die wet geen referendum kan worden gehouden. Want, zo staat in de Grondwet, de ‘latere wetgever’ kan eerdere wetgeving wijzigen of afschaffen, inclusief bepalingen (zoals uitzonderingsgronden) in die eerdere wet.

Samengevat: er komt geen referendum-referendum. Dat is een politieke beslissing, zegt de Raad van State er nog bij. Zodra de Tweede en Eerste Kamer met Ollongrens intrekkingswet instemmen en de koning er zijn handtekening onder zet, is de Wet raadgevend referendum verleden tijd. De oppositie krijgt vanavond om 19.30 uur in het vervolg van het debat van donderdag een laatste kans daar een stokje voor te steken. Donderdag stemt de Kamer. De stemverhouding: de coalitie en de SGP steunen Ollongren.

Premier Rutte in Brussel. © ANP

View image on Twitter

  > Kees Verhoeven  ✔@KeesVee

Dit is Rutte zoals we hem kennen:

Als pro-Europese premier zeggen dat grote zaken als klimaat, terrorisme en grensbewaking door de EU aangepakt moeten worden.

Als VVD-leider in campagnetijd roepen dat er geen geld naar Europa gaat.

Geschatte houdbaarheidsdatum: 21 maart 2018  10:27 AM – Feb 20, 2018

Voorinzage in de speech Lodewijk Asscher

Een onverwacht succesje voor PvdA-leider Lodewijk Asscher. Maandag vernam hij dat premier Rutte volgende week in Berlijn een ‘grote toespraak’ wil gaan houden over de toekomst van Europa. Kiest Nederland eindelijk duidelijk positie op het speelveld waar de Franse president Macron en commissievoorzitter Jean Claude Juncker in het najaar het initiatief namen? Destijds reageerde Rutte vooral defensief: ‘Hoed u voor de grootse vergezichten. Niet hele olifanten beloven en dan met een klein muisje komen aanwandelen.’

Maar wat wil hij zelf? Als hij het aan de Duitsers gaat vertellen, heeft de Tweede Kamer het recht om het eerst te weten, stelde Asscher vanmiddag in de Kamer. Met resultaat: zowat alle fracties steunden zijn verzoek om een visiebrief, die er woensdag voor 18:00 uur moet liggen, opdat er donderdag nog over gedebatteerd kan worden, aan de vooravond van een informele Europese top.

Daarmee introduceert de Kamer wel een politiek novum, dat op veel ministeries met gemengde gevoelens zal zijn ontvangen: moet elke ministeriële speech voortaan eerst aan het parlement worden voorgelegd? Gaat de speech wel door als de Kamer vooraf bezwaren blijkt te hebben? Dagkoersen is benieuwd met welke woorden de minister-president zich er woensdag vanaf gaat maken om te voorkomen dat er een ongemakkelijk precedent wordt geschapen.

Intussen blijkt de Europese politiek ook de coalitie te verdelen. D66-Kamerlid Kees Verhoeven beticht Rutte van campagneretoriek. Ruttes belofte over minder geld naar Europa heeft een beperkte houdbaarheidsdatum, twittert Verhoeven: ’21 maart 2018′, de dag van de gemeenteraadsverkiezingen.

VVD-Kamerlid Han ten Broeke. © ANP

NIET BESCHIKBAAR VOOR BZ
Ten Broeke licht situatie toe

VVD-buitenlandwoordvoerder Han ten Broeke wordt ook deze ronde geen minister van Buitenlandse Zaken. Ten Broekes naam is al vaker genoemd voor die functie, tijdens de formatie vorig jaar, maar ook de afgelopen week sinds de post vrijkwam na het aftreden van partijgenoot Halbe Zijlstra.

De VVD’er heeft aan premier Rutte laten weten dat hij niet beschikbaar is voor het ministerschap, vertelt hij aan verslaggever Natalie Righton.
De reden: twee weken geleden werd hij onwel, waardoor hij naar het ziekenhuis moest. Wat er precies aan de hand is, weet hij nog niet. Verder onderzoek moet dat uitwijzen.

De komende weken zal hij daardoor soms afwezig zijn in de Kamer. GroenLinks-Kamerlid Bram van Ojik neemt voorlopig Ten Broekes taken waar als voorzitter van de vaste Kamercommissie voor Defensie. De VVD’er zet zijn werk voor de Buitenlandse Zakencommissie op een laag pitje. Een bezoek aan de VN-Veiligheidsraad in New York volgende week heeft hij afgezegd.

Het afscheid van oud-premier Lubbers in Rotterdam. © EPA

Oud-Premier Lubbers in familiekring begraven 

Ruud Lubbers kreeg vanmiddag een laatste saluut van de vier nog levende (oud-)premiers: Van Agt, Kok, Balkenende en Rutte. Zij waren aanwezig bij de herdenkingsdienst in de Laurentius- en Elisabethkathedraal in Rotterdam. Daarna werd Lubbers in familiekring begraven. ‘Hij leidde ons land uit de diepe crisis van de jaren ’80 en gaf NL in dat proces ook vertrouwen in de toekomst en zelfbewustzijn terug’, schreef premier Rutte op Twitter. De vlaggen op overheidsgebouwen hingen halfstok.

Lees het Volkskrant-postuum: ‘Geen ideologisch bevlogen politicus, geen showman, maar wel 21 jaar een hoofdrol in de Nederlandse politiek.’ Ruud Lubbers overleed vorige week woensdag, hij was 78 jaar.

Stand van zaken 02.06.2018 

Buma verdedigt einde dividendtax

CDA-leider Sybrand Buma heeft op het congres van zijn partij de afschaffing van de dividendbelasting verdedigd.

Die maatregel, die zo’n 1,6 miljard euro kost, betaalt het internationale bedrijfsleven zelf, stelt Buma. ‘Ik zou het vandaag weer doen’.

De intrekking van de heffing op de winstuitkering aan aandeelhouders is een van meest omstreden plannen van het nieuwe kabinet. 

De achterban van het CDA bekreunt zich over de voorgenomen afschaffing van de dividendbelasting. Partijleden spreken van een ‘weeffout in het regeerakkoord’ en eisen op het CDA-congres in Den Bosch compensatie in de vorm van lastenverlichting voor het midden- en kleinbedrijf.

Kritische CDA’ers onder aanvoering van gewezen financieel woordvoerder Eddy van Hijum liepen vandaag op het eigen congres te hoop tegen de maatregel. Zij zien die als een cadeautje voor multinationals, en willen dat dan in ieder geval ook het mkb wordt ontzien.

Lees ook;

Premier Mark Rutte wacht zwaar debat over ‘memogate’

Lees meer

Minister Wiebes beschikte wél over memo’s dividendbelasting

Lees meer

Buma ,,begrijpt de vragen daarover heel goed”, ook omdat geen enkele regeringspartij het plan in het verkiezingsprogramma had staan. Maar ,,het is geen gratis geld”, stelt Buma. Door onder meer brievenbusfirma’s aan te pakken en expats minder royaal te behandelen, denkt hij de maatregel terug te verdienen.

Dividend

Dividendbelasting is een belasting op winst die bedrijven uitkeren aan de aandeelhouders. Die uitkering heet dividend. Beleggers betalen 15 procent belasting over die uitkering.

De oppositie hekelde de maatregel omdat het schrappen van de dividendbelasting niet in de verkiezingsprogramma’s van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie stond, maar wel in het regeerakkoord landde. De vrees bestaat dat de coalitie tot het besluit kwam onder druk van multinationals en dat de beslissing verder niet onderbouwd is.

Bedrijven als Shell en Unilever zouden overwegen om hun hoofdkantoor uit Nederland terug te trekken. Afschaffing van de dividendbelasting, wat gunstig is voor aandeelhouders, zou dat kunnen voorkomen. Na het schrappen van de belasting werd in maart bekend dat Unilever Rotterdam kiest als locatie voor zijn hoofdkantoor.

De kritiek van de oppositie verscherpte door de zogenoemde ‘memo-gate’. Premier Rutte en de partijleiders van de coalitiepartijen hielden – ondanks herhaaldelijke verzoeken – vol dat ze geen herinnering hebben aan documenten die tijdens de formatie besproken zouden zijn aangaande het afschaffen van de dividendbelasting. Tijdens de kabinetsformatie bleken echter wel degelijk documenten over het onderwerp te zijn opgesteld.

Stand van zaken 09.06.2018

Bijstand niet omlaag

In een kabinet met de ChristenUnie wordt niet gemorreld aan de bijstand. ,,Zolang de ChristenUnie deelneemt aan de coalitie zal dat niet gebeuren”.  Bijstand gaat niet omlaag zolang wij in kabinet zitten zei ChristenUnie-partijleider Gert-Jan Segers vandaag op het partijcongres in Lunteren. ,,Daar moet ik helder over zijn.” Segers reageerde daarmee op VVD-fractieleider Klaas Dijkhoff die de bijstandsuitkering wil verlagen.

Terugblik

AD 02.06.2018

AD 26.03.2018

lees: analyse-regeerakkoord-rutte-III effecten op-klimaat en energie PBL

zie hier: Analyse regeerakkoord kabinet-Rutte III

Zie ook: Kabinetsformatie 2017

Zie ook: kamerbrief met toelichting op koopkrachteffecten regeerakkoord

Lees: eindverslag formateur Rutte III 25-10-2017

Lees: portefeuilleverdeling kabinet Rutte III

Bekijk de volledige lijst met alle 24 beoogde ministers en staatssecretarissen en hun portefeuilles.

Lees hier alles over de verdeling van de ministersposten Elsevier 19.10.2017

Regeerakkoord niet de liefdesbaby smoorverliefd stel

Teruglezen – Het regeerakkoord ligt er. Lees hier wat er in staat en hoe er op werd gereageerd VK 10.10.2017

lees:  Dit was de dag dat het regeerakkoord werd gepresenteerd NOS 10.10.2017

lees:  Dit is wat je moet weten over het regeerakkoord NOS 10.10.2017

lees: Overzicht: De belangrijkste punten uit het regeerakkoord  NU 10.10.2017

lees: Hoe wordt het geld verdeeld? Wat hebben de partijen binnengesleept? En op welke punten gaat de coalitie het moeilijk krijgen?  VK 10.10.2017

lees: Dit zijn de maatregelen van het kabinet-Rutte III  VK 09.10.2017

lees: Wat staat er in het regeerakkoord? Je ziet, hoort en leest alles bij de NOS  NOS 09.10.2017

dossier “Kabinetsformatie”  AD

Lees meer over de kabinetsformatie van 2017 2de Kamer

Alle artikelen uit het dossier “Regeerakkoord Rutte III”  AD 

dossier Rutte 3  Elsevier

Dossier formatie  Elsevier

KABINETSFORMATIE  VK

BLOG: Alles over de formatie  Telegraaf

Ministers  Elsevier

Bekijk ook de rechtenvrije foto’s van de kabinetsformatie TK

Zie: verslag verkenner schippers 27.04.2017

Zie: Brief aan Voorzitter en TK van informateur Schippers 11.05.2017

Zie: Verslag  29.05.2017

Zie: Verslag 12.06.2017

Zie: brief_tweede_kamer_van 12.06.2017

Zie: eindverslag_informateur_tjeenk_willink_27_juni_2017

Zie: Brief informateur Zalm aan voorzitter tk 28.08.2017

Zie: eindverslag informateur Zalm 10.10.2017 

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 7 – Aftrap Kabinet Rutte 3

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 6 – Regeerakkoord

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 5

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 4

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 3

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 2

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte-3 – deel 1

zie ook: Uitslag 2e kamerverkiezing 15.03.2017 – VVD de grote winnaar

Terugblik:

In ’t Veld, Van Aardenne, Ter Veld en Peper ANP, HOLLANDSE HOOGTE, NATIONAAL ARCHIEF

Aftredende ministers: hoe het in Den Haag soms om de poppetjes gaat

NOS 02.04.2018 Negen ministers en tien staatssecretarissen komen voorbij in Verloren vertrouwen, het boek over aftredende bewindslieden waarop historica Anne Bos afgelopen week promoveerde. De bonnetjesaffaire van Bram Peper. Het geëmotioneerde vertrek van Elske ter Veld. De dubbele deconfiture van de al demissionaire Ed van Thijn en Ernst Hirsch Ballin door de IRT-affaire. De drie dagen van Charl Schwietert (lange tijd een record). Toch gaat opvallend genoeg de meeste aandacht uit naar een minister die juist bleef zitten, Gijs van Aardenne.

“Dat was echt een kantelpunt in de parlementaire geschiedenis”, legt Bos telefonisch uit. “Men realiseerde zich later dat aanblijven eigenlijk een fout was geweest. Ze hadden hem moeten laten gaan.”

Van Aardenne kwam onder vuur te liggen door zijn omgang met de staatssteun voor de RSV-scheepswerf. Ondanks een ‘blanco cheque’ van de overheid was de megaonderneming failliet gegaan. Bij een parlementaire enquête naar de ondergang van de RSV in 1984 kwam naar boven dat de minister de Kamer verkeerd had ingelicht, naar eigen zeggen om de concurrentiepositie van de werf niet te schaden.

Veel veranderende politieke opvattingen kwamen samen in het geval-Van Aardenne: een nieuwe notie over ministeriële verantwoordelijkheid ontwikkelde zich en de Kamer ontdekte de kracht van de parlementaire enquête om die definitie te toetsen.

Had tot dan toe vaak een commissie van wijze mannen zich gebogen over affaires (Lockheed, Aantjes, Greet Hofmans), nu nam de Tweede Kamer zelf het voortouw, voor het eerst sinds de parlementaire enquête naar het regeringsbeleid in de Tweede Wereldoorlog.

“Aanvankelijk vond men dat ministeriële verantwoordelijkheid zich beperkte tot wat de minister wist of deed”, zeg Bos. “Gaandeweg ging het ook gelden voor wat zijn ambtenaren deden en waar de minister geen kennis van had. Sindsdien geldt: heeft hij het geweten, dan is hij daarop aan te spreken. Heeft hij er niet van geweten, dan heeft hij onvoldoende controle op zijn ministerie en moet hij er ook op worden aangesproken.”

De parlementaire enquête bleek een uitstekende manier om dergelijke vragen te beantwoorden. “Enquêtes werden eerst vooral gebruikt om de overheid te adviseren over wat beter kan: waar moet men spoorwegen aanleggen of hoe moest men arbeidsomstandigheden verbeteren? Maar nu ging men ook de uitvoering van het beleid controleren. De Tweede Kamer realiseerde zich ineens: we zijn geen lam, maar leeuw.”

Aangeschoten wild

Het beleid van Van Aardenne werd ‘onaanvaardbaar’ genoemd in de conclusie van de enquêtecommissie. Harde woorden in het Haagse vocabulaire. Toch hoefde hij het veld niet te ruimen, omdat de VVD achter haar vice-premier bleef staan en het CDA geen kabinetscrisis wilde forceren. Maar het oordeel zou Van Aardenne blijven achtervolgen. Sindsdien werd hij getypeerd als ‘aangeschoten wild’, de eerste keer dat die kwalificatie werd gebruikt in de politiek.

De zaak-Van Aardenne zou nog lang nagalmen op het Binnenhof. Bij de volgende crisis werd staatssecretaris van Volkshuisvesting Brokx er snel uitgewerkt om te voorkomen dat er opnieuw een nieuwe vleugellamme bewindsman zou blijven zitten. “Zowel de VVD als het CDA vond dat ze het anders had moeten doen, maar nu sloeg de slinger door naar de andere kant. Er werd druk op Brokx gezet om af te treden nog voordat er een enquêtecommissie was gevormd. Hij noemde zichzelf het eerste slachtoffer van het Van Aardenne-trauma.”

Het boek toont zo aan dat het ene aftreden vaak doorwerkt in het andere. “Er zijn eigenlijk heel weinig regels voor. We hebben geen voorschriften die zeggen: als er dit aan de hand is, moet iemand gaan. Ook de minister-president is nauwelijks bevoegd om veranderingen in zijn ministersploeg aan te brengen. Heel anders dan bijvoorbeeld in het Verenigd Koninkrijk, waar de premier halverwege de rit vaak een groot deel van zijn team herschikt.”

Of iemand sneuvelt is hier daarom afhankelijk van veel factoren: hoe werd er gereageerd op een eerdere crisis, hoe breed is iemands steun binnen het kabinet, hoe belangrijk is een persoon voor de partij, hoe staat een partij ervoor in de peilingen, hoe graag bespaart men een coalitiepartner een blamage?

Het klinkt een beetje primitief, maar een zoenoffer of zondebok werkt, aldus Anne Bos, Verloren vertrouwen.

Het proces tekende zich bijvoorbeeld goed af bij het vertrek van Elske ter Veld. Haar solide PvdA-achtergrond kon niet voorkomen dat impopulaire bezuinigingen op de sociale voorzieningen haar positie aantastten. “Ik heb te makkelijk gedacht: als Elske met haar linkse verleden harde bezuinigingsmaatregelen voor haar rekening neemt, zal iedereen begrijpen dat die echt nodig zijn”, analyseerde Ter Veld haar val achteraf. Toch verloor zij het vertrouwen van haar eigen fractie, terwijl Jacques Wallage daarna het beleid schier ongewijzigd kon voortzetten.

Soms gaat het in Den Haag immers niet om de inhoud, maar om de poppetjes. Een politicus wordt soms geslachtofferd. “Een zondebok, een zoenoffer”, noemt Bos het. “Het klinkt een beetje primitief, maar het werkt. Het geeft lucht, de coalitie kan daarna verder. Het kan de druk weghalen, of de ruimte geven om nieuwe mensen het te laten proberen.”

Premier Rutte neemt afscheid van Halbe Zijlstra ANP

Ook defensieminister Jeanine Hennis vertrok; hier staat ze de pers te woord na haar aftreden ANP

En ook Ard van der Steur vertrok vroegtijdig als minister van Justitie ANP

Blijft de vraag of zo’n politiek ritueel dan niet te veel aan een politicus persoonlijk blijft kleven. “Je moet onderscheid maken tussen verantwoordelijkheid en schuld. Dat wordt vaak verward. Neem het mortierongeluk in Mali waar minister Hennis om aftrad. Daar zijn fouten gemaakt, dus de minister werd er als ambtsdrager op aangesproken. Maar ze heeft niet zelf met die granaten geprutst. Ik sluit niet uit dat ze ooit nog in een bestuurlijke functie terugkeert, al is het voor de publieke opinie nu nog te vroeg. Er moet een soort boetedoening gedaan worden.”

De casus van Hennis is niet meegenomen in het boek; Bos eindigt haar overzicht in 2002, het jaar dat de komst van de LPF tot roerige tijden op het Binnenhof leidde. “Dat is een mooie markering, omdat de populistische partijen daarna opkomen en er een instabiele periode aanbreekt waarin partijen niet meer kunnen rekenen op een vast aantal zetels, zoals voorheen. Bovendien kon ik niet over materiaal beschikken, omdat bijvoorbeeld de notulen van de ministerraad nog niet openbaar zijn. Maar misschien komt zo’n onderzoek er ooit nog wel.”

BEKIJK OOK;

‘In Den Haag wordt een privékwestie meteen politiek’

We willen het met je hebben over de uitkering voor politici

‘Als je dit soort dingen doet, moet je daar de last van dragen’

Verder

Segers: Bijstand gaat niet omlaag zolang wij in kabinet zitten

AD 09.06.2018 In een kabinet met de ChristenUnie wordt niet gemorreld aan de bijstand. ,,Zolang de ChristenUnie deelneemt aan de coalitie zal dat niet gebeuren”, zei ChristenUnie-partijleider Gert-Jan Segers vandaag op het partijcongres in Lunteren. ,,Daar moet ik helder over zijn.” Segers reageerde daarmee op VVD-fractieleider Klaas Dijkhoff die de bijstandsuitkering wil verlagen.

Op het partijcongres zei Segers dat het soms belangrijk is ‘je positie ten opzichte van je coalitievrienden te markeren’. Eerder had staatssecretaris Tamara van Ark van Sociale Zaken al aan de Kamer laten weten dat het verlagen van sociaal minimum ‘voor dit kabinet geen onderwerp van gesprek’ is.

Segers benadrukte dat regeren meer is ‘dan het produceren van een stortvloed aan actieprogramma’s, plannen en wetten’. Hij herinnerde het kabinet aan ‘de dure belofte’ die het heeft gedaan in het regeerakkoord: het herstellen van vertrouwen in de politiek. ,,De overheid moet betrouwbaar zijn”, benadrukte Segers. ,,En ik herinner ons, het kabinet, de coalitie, Mark Rutte eraan.”

Formatie

Hij greep terug naar de formatie, toen directeur Kim Putters van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) twee keer bij de onderhandelende partijen langs kwam. Putters schetste toen een beeld van mensen die het gevoel hebben dat de overheid eerder een vijand dan een bondgenoot is, hield Segers het congres voor. ,,Het heeft geleid tot een belangrijke zin op de eerste bladzij van het regeerakkoord: ‘Wij willen dit land beter maken, nadrukkelijk ook voor de mensen die nu het gevoel hebben dat de overheid er niet meer voor hen is.’”

Volgens Segers is dat de visie van het kabinet. ,,Mark Rutte zegt altijd dat als je visie wilt, je naar de oogarts moet gaan. Maar ik heb goed nieuws: voor visie kun je ook terug naar de eerste pagina van het regeerakkoord.”

‘Kim Putters-toets’

Segers roept bewindslieden op bij plannen en wetten de ‘Kim Putters-toets’ toe te passen. ,,Doe ik het goede? Doe ik het voor de juiste mensen? Verkleint dit de kloven die ons verdelen? En draagt dit bij aan een betrouwbare overheid?”

Zijn fractie zelf doet dat al. Zoals toen de ChristenUnie stelling nam tegen de snelle opening van vliegveld Lelystad, zo zei Segers, en als het gaat om Groningen. ,,Er was deze week een publieke tribune vol Groningers die het gevoel hadden dat de overheid er al jaren niet meer voor hen is. Hoe pijnlijk ook, ik snap het wel.” Het inlossen van de ‘ereschuld’ richting Groningen noemde Segers wederom ‘een dure plicht’. Eerder deed hij dat al in een interview met deze krant.

Vicepremier Carola Schouten wilde in haar speech ‘een lans breken’ voor minister Eric Wiebes van Economische Zaken. ,,Hij zit bij mij op de gang en is dag en nacht bezig met dit dossier. Geef hem ook een kans. We zullen laten zien dat Groningen echt op ons vizier staat”, beloofde zij.

Werknemers met beperking

Op het congres werd verder een motie aangenomen die oproept dat werknemers met een beperking er niet financieel achteruit gaan in de nieuwe plannen voor loondispensatie van het kabinet. In het regeerakkoord is afgesproken dat de manier waarop werk wordt gesubsidieerd op de schop moet. Dat plan worden nu uitgewerkt door Sociale Zaken-staatssecretaris Van Ark. ,,Loondispensatie zal niet van tafel gaan”, stelde ChristenUnie-partijvoorzitter Piet Adema. ,,Maar we kunnen ons wel sterk voor maken dat de scherpere kantjes worden afgevlakt.”

   Hanneke Keultjes@hannekekeultjes

De motie die oproept dat arbeidsgehandicapten er in de kabinetsplannen voor loondispensatie niet financieel op achteruit mogen gaan, wordt aangenomen met 345 stemmen vóór, 2 stemmen tegen en 5 onthoudingen. Noord-Koreaanse toestanden, zo wordt gegrapt. 12:33 PM – Jun 9, 2018

See Hanneke Keultjes’s other Tweets

De ChristenUnie besprak tijdens het congres ook de beginselverklaring, die in het najaar wordt vastgesteld. De partij heeft nu alleen een ‘grondslag’ van één alinea en een kernprogramma. Ook wil de partij vastleggen dat volksvertegenwoordigers in principe maximaal drie termijnen van vier jaar voor de ChristenUnie in gemeenteraad, Provinciale Staten, Tweede of Eerste Kamer mogen zitten. Afwijken van die richtlijn is mogelijk als daar zwaarwegende redenen voor zijn. Van de huidige vijf ChristenUnie-Kamerleden zit Joël Voordewind in de gevarenzone. Hij zit al 11 jaar in de Tweede Kamer.

ChristenUnie wil extra aandacht voor bestrijding ‘sociale kloof’

NOS 09.06.2018 De ChristenUnie vraagt andere partijen in het kabinet nadrukkelijk werk te maken van het verkleinen van de sociale tegenstellingen in Nederland.

“Het kabinet moet waken voor dadendrang zonder samenhang”, zei de leider van de partij, Gert-Jan Segers, op het partijcongres. Regeren is meer dan het produceren van een “stortvloed” aan actieprogramma’s, plannen en wetten.

De ChristenUnie zal ook niet instemmen met het plan van VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff om de bijstand te verlagen. “Laat ik op dat punt helder zijn. In een coalitie met de ChristenUnie gaat dat niet gebeuren.”

Vijand

Segers maakt zich zorgen over de groeiende groep mensen die “van baantje naar baantje gaan, die steeds harder moeten werken, maar niet perse rijker worden, die ongezonder leven en dus ook korter leven”. Het gaat om een groep Nederlanders die de overheid als vijand zien. “Dat ze hoog en laag springen, kunnen zeggen wat ze willen, maar dat er toch niet geluisterd wordt.

Doe ik het goede?

De directeur van het Sociaal Cultureel Planbureau Kim Putters noemt dit “de nieuwe sociale kwestie”en Segers wil dat VVD-, CDA- en D66-bewindslieden bij het maken van hun wetsvoorstellen een “Putters-toets” toepassen. “Doe ik het goede? Doe ik het voor de juiste mensen? Verkleint dit de kloven die ons verdelen?”, zijn volgens Segers de vragen die alle ministers en staatssecretarissen van Rutte III zich moeten stellen.

Ook voor de Groningers moet maximale hulp komen, maakt Segers duidelijk. “We hebben een ereschuld richting Groningen en we hebben de dure plicht om die in te lossen.”

Loondispensatie

De leden van de ChristenUnie hebben de fractie opgeroepen om te zorgen dat arbeidsgehandicapten kunnen blijven rekenen op een stabiel inkomen en goed pensioen. VVD-staatssecretaris Van Ark wil werkgevers stimuleren om meer mensen met een handicap aan te nemen door het principe van loondispensatie, waarbij werknemers een bijstandsuitkering krijgen, minder dat het huidige minimumloon.

Er is veel verzet tegen, nu ook van de CU-achterban. Van Ark is bezig met aanpassingen en de ChristenUnie-fractie moet nu zorgen dat dit zo gunstig mogelijk uit zal pakken voor deze groep mensen.

BEKIJK OOK

VVD’er Dijkhoff: bijstand en Nederlanderschap moet je verdienen

AD 21.04.2018

20.04.2018

Kabinet: Stukken dividendbe­las­ting wél besproken, maar niet door partijlei­ders AD 20.04.2018

‘Verhaal Rutte moeilijk te geloven’ Telegraaf 20.04.2018

Rutte herhaalt: ik kende memo over dividendbelasting niet NOS 20.04.2018

Rutte: ’Ik heb daar geen herinneringen aan’ Telegraaf 20.04.2018

Rutte wil omstreden memo’s over afschaffen dividendbelasting niet vrijgeven VK 20.04.2018

Rutte maakt memo’s dividendbelasting niet openbaar NU 20.04.2018

Ministerie: wel stukken over dividendbelasting, maar niet openbaar NOS 20.04.2018

Kabinet: stukken dividendtaks wel besproken Telegraaf 20.04.2018

Toch memo’s omstreden dividendmaatregel na eerdere ontkenning coalitie NU 20.04.2018

‘Toch wél stukken over omstreden afschaf­fing dividendbe­las­ting’ AD 20.04.2018

29.03.2018

Grapperhaus: in mei besluit over mogelijk rotjesverbod NOS 29.03.2018

Toch geen verbod op rotjes met Oud en Nieuw NOS 28.03.2018

Kabinet stelt besluit over nieuwe maatregelen tegen vuurwerk uit NU 28.03.2018

27.03.2018

‘Kabinet overweegt nog dit jaar verbod op rotjes in te voeren’ NU 27.03.2018

23.03.2018

Onverwacht ‘nee’ bij referendum zet eensgezindheid binnen coalitie voor het eerst echt onder druk VK 23.03.2018

06.03.2018

CDA’ER BELOOFT EXTRA GELD VOOR VEILIGHEID Telegraaf 06.03.2018

Minister Wiebes, rechts, na afloop van de wekelijkse ministerraad, eerder dit jaar

23.02.2018 – Minister Wiebes, rechts, na afloop van de wekelijkse ministerraad, eerder dit jaar

Wiebes legt uit hoe Rutte III het ‘groenste kabinet ooit’ denkt te worden VK 23.02.2018

Kajsa Ollongren tijdens het debat over de intrekking van de Wet raadgevend referendum.

22.02.2018 – Kajsa Ollongren tijdens het debat over de intrekking van de Wet raadgevend referendum.

Oppositie gromt, maar coalitie stemt voor afschaffen raadgevend referendum VK 22.02.2018

Oppositie gromt, toch stemt coalitie het referendum weg VK 22.02.2018

Coalitie schrapt wet raadgevend referendum Elsevier 22.02.2018

Tweede Kamer stemt in met intrekken raadgevend referendum NU 22.02.2018

Meerderheid in Tweede Kamer voor afschaffen raadgevend referendum NOS 22.02.2018

Tweede Kamer schaft raadgevend referendum af AD 22.02.2018

Tweede Kamer stemt voor afschaffen referendum Telegraaf 22.02.2018

Vaders dansen met hun babys en peuters tijdens de opening van de Negenmaandenbeurs.

21.02.2018 – Vaders dansen met hun babys en peuters tijdens de opening van de Negenmaandenbeurs.

Kabinet: zes werkweken kraamverlof voor partners in 2020, in 2019 één week VK 21.02.2018

Het spant erom bij stemming afschaffen referendumwet: slechts één dissident en de referendummogelijkheid lonkt VK 21.02.2018

20.02.2018

Weg is vrij voor Ollongren om referendum ten grave te dragen  VK 20.02.2018

Voltallige oppositie hekelt goedkeuring coalitie voor afschaffen referendum NU 20.02.2018

Regeringspartijen houden vol: geen referendum over afschaffen referendum NOS 20.02.2018

Ollongren: ‘Voorstel over referendumwet had eerst naar de Kamer gemoeten’ NU 20.01.2018

Referendumdebat: Ollongren opnieuw oog in oog met oppositie Elsevier 20.02.2018

Coalitie houdt vol: doek valt voor referendum AD 20.01.2018

Raad van State verandert niet van advies over intrekken referendum NU 20.02.2018

20.02.2018 – Minister Ferdinand Grapperhaus van Justitie en Veiligheid

Grapperhaus: Geen duizenden extra rechercheurs AD 20.02.2018

Kabinet schrapt experimentenwet gemeenten NU 20.02.2018

Minister wacht opnieuw pittig debat over afschaffen referendum AD 20.02.2018

19.02.2018

Kabinet trekt 117 miljoen euro extra uit voor opruimen kernafval Petten VK 19.02.2018

Kabinet wil belastingafspraken met multinationals aanscherpen VK 19.02.2018

Unieke zaak: minister Grapperhaus (Justitie) verdedigt zich tegen klacht over handelen als advocaat  VK 19.02.2018

16.02.2018

Kabinet moet snel beslissen over landelijk vuurwerkverbod, schrijven vier burgemeesters in brief aan minister VK 16.02.2018

Minister Grapperhaus neemt in voorjaar besluit over vuurwerkverbod NU 16.02.2018

Minister: Dit voorjaar besluit over vuurwerkverbod AD 16.02.2018

Minister Kaag stuurt aan op meldpunt voor wangedrag hulpverleners AD 16.02.2018

Rutte raakt zijn scherpte kwijt  AD 16.02.2018

Oppositie staat lijnrecht tegenover minister Ollongren bij debat over het afschaffen van het referendum VK 15.02.2018

13.02.2018

Ontknoping: donorwet goedgekeurd door Eerste Kamer  Elsevier 13.02.2018

Eerste Kamer stemt in met donorwet: in 2020 is elke Nederlander orgaandonor, tenzij bezwaar wordt aangetekend VK 13.02.2018

12.02.2018

Hoe trouw is de coalitie na de leugen van Zijlstra? Deze en nog drie – pijnlijke – vragen bepalen zijn lot VK 12.02.2018

09.02.2018

Scholen ontvangen 237 miljoen euro extra om werkdruk aan te pakken, leraren krijgen stem in besteding VK 09.02.2018

Kabinet en basisonderwijs eens over aanpakken werkdruk NU 09.02.2018

Kabinet stelt handhaving zzp-wet opnieuw uit. NU 09.10.2018

04.02.2018

Eerste honderd dagen Rutte III: Juiste chemie in een kabinet zonder gedoe AD 04.02.2018

02.02.2018

100 dagen Rutte III: weinig wetten, wel veel ‘werk in uitvoering’ NOS 02.02.2018

Minister Koolmees wil beter inzicht in hoogte pensioenen NU 02.02.2018

31.01.2018

Minister Hoekstra onderzoekt wenselijkheid Nederlands verbod op bitcoin NU 31.01.2018

Minister bekijkt verbod op speculeren bitcoin AD 31.01.2017

Minister roept hulp in van Kamer over verdeling on­der­wijs­ach­ter­stan­den­geld AD 31.01.2018

50Plus wil debat over koopkracht Telegraaf 31.01.2018

30.01.2018

Senaat wil meer duidelijkheid over donorwet, stemming uitgesteld NU 30.01.2018

Stemming Eerste Kamer over donorwet week uitgesteld NOS 30.01.2018

Staatsseceretaris Knops: Nog geen akkoord met Wereldbank over wederopbouw Sint Maarten  VK 30.01.2018

25.01.2018

Minister Koolmees blijft worstelen met zzp-dossier NU 25.01.2018

25.01.2018

Kabinet gaat met zzp’ers en werkgevers op zoek naar oplossingen NOS 24.01.2018

22.01.2018

Minister Schouten belooft zich in te spannen voor pulsvissers NU 22.01.2018

Minister Schouten wil Fransen overtuigen van voordelen pulsvisserij NOS 22.01.2018

Kamer: treuzel niet met aanpak wildgroei Engels in hoger onderwijs NOS 22.01.2018

Kabinet stelt 12 miljoen euro beschikbaar voor zorgstartups NU 22.01.2018

21.01.2018

Staatssecretaris Van Veldhoven wil lijst afnemers Chemours  NU 21.01.2018

Minister: Pleegkind moet tot 21 jaar bij pleeggezin kunnen wonen NU 21.01.2018

Minister wil pleegkind tot 21e bij pleeggezin AD 21.01.2018

‘Pleegkinderen tot 21ste bij pleeggezin laten wonen’ NOS 21.01.2018

Staatssecretaris Van Ark wil strenger toezicht op taaleis bijstand NU 21.01.2018

20.01.2018 – Premier Mark Rutte tijdens de aankomst van de bewindslieden voorafgaand aan de beëdiging van de ministers van het kabinet Rutte III.

Rutte III regeert nu 86 dagen, maar waarom horen we zo weinig van het kabinet?  VK 20.01.2018

19.01.2018 – Minister Ank Bijleveld van Defensie (CDA) en commissievoorzitter Jeroen van der Veer geven een reactie op het rapport over veiligheid bij Defensie.

Ook voor Ank Bijleveld is er weinig ruimte voor nieuwe missers bij Defensie VK 19.01.2018

16.01.2018

Kabinet doet ‘alles’ om einde pulsvisserij te voorkomen  NOS 16.01.2018

Minister Schouten geschokt door totaalverbod pulsvisserij Telegraaf 16.01.2018

14.01.2018

Rutte: dat het zo lang duurt in Groningen komt door kabinetsformatie  NOS 14.01.2018

Na de ministerraad: wat vindt Rutte van strenger Duits immigratiebeleid?  Elsevier 13.01.2018

Zo wil kabinet het criminelen lastiger maken celstraf te ontlopen  Elsevier 11.01.2018

30.12.2017 Minister Wopke Hoekstra (Financiën)

30.12.2017 Minister Wopke Hoekstra (Financiën)

Hoekstra: misschien extra lastenverlichting  Telegraaf 30.12.2017

28.12.2017

Nieuwe ministers: het begint steeds meer te wennen NOS 28.12.2017

XXL Formatievlog #30: luchtig politiek jaaroverzicht  NOS 24.12.2017

23.12.2017

Schippers: Rutte heeft niet hard genoeg gezocht naar vrouwen Elsevier 23.12.2017

Edith Schippers: VVD is tekortgeschoten, Rutte zocht niet goed genoeg naar vrouwen voor ministersposten VK 23.12.2017

Schippers: Rutte zocht niet goed naar vrouwen Telegraaf 23.12.2017

AD 22.12.2017

AD 22.12.2017

XXL Formatievlog #30: luchtig politiek jaaroverzicht NOS 22.12.2017

Edith Schippers: VVD is tekortgeschoten, Rutte zocht niet goed genoeg naar vrouwen voor ministersposten VK 22.12.2017

21.12.2017

Vrolijke slimmerik Koolmees moet polder overtuigen Elsevier 21.12.2017

Kabinet houdt vast aan korting op uitkering arbeidsbeperktenNU 21.12.2017

Minister Koolmees overlegt eind januari over nieuwe zzp-wet NU 21.12.2017

20.12.2017 – Een stembureau in Rotterdam tijdens het eerste raadgevend referendum

Kabinet krijgt groen licht voor intrekking referendum over referendumwet VK 20.12.2017

Raad van State: Geen referendum over intrekken referendumwet  Elsevier 20.12.2017

Raad van State positief over intrekking raadgevend referendum NOS 20.12.2017

Raad van State: Kabinet kan referendumwet intrekken zonder referendum NU 20.12.2017

‘Kabinet kan zonder referendum referendumwet intrekken’ AD 20.12.2017

Kabinet maakt haast met intrekken referendum Telegraaf 20.12.2017

Kabinet: Wij willen dat experiment met legale coffeeshops slaagt AD 20.12.2017

VVD wil extra lastenverlichting, minister terughoudend Telegraaf 20.12.2017

19.12.2017

Document duikt op: orde op zaken bij kerncentrales kost kabinet honderden miljoenen VK 19.12.2017

Kabinet maakt meer geld vrij voor Q-koortspatiënten NU 19.12.2017

Eerste Kamer verzet zich tegen bezuinigingen op onderwijs NU 19.12.2017

Senaat keert zich tegen onderwijsbezuiniging Telegraaf 19.12.2017

Eerste Kamer keert zich voor het eerst tegen afspraken uit regeerakkoord AD 19.12.2017

Senaat stemt in met afschaffen wet-Hillen Telegraaf 19.12.2017

Belastingvoordeel hypotheekaflossers verdwijnt Telegraaf 19.12.2017

Ook Eerste Kamer achter verdwijnen belastingvoordeel afgelost huis NOS 19.12.2017

Kabinet wil 30 miljoen uittrekken voor omscholing oudere werklozen NU 19.12.2017

Voltooid Leven: D66 is stuitend arrogant  Elsevier 19.12.2017

Co­a­li­tie­part­ners blussen brandje over ‘voltooid leven’ AD 18.12.2017

‘Voltooid leven’ speelt weer op in coalitie NOS 18.12.2017

‘Voltooid le­ven’-dis­cus­sie laait opnieuw op in coalitie AD 18.12.2017

D66 en ChristenUnie botsen over ‘voltooid leven’ VK 18.12.2017

Segers: haast voltooid leven ’onverstandig’ Telegraaf 18.12.2017

Minister bekijkt plan mestsector tegen fraude Telegraaf 18.12.2017

Minister Schouten bekijkt plan mestsector tegen fraude AD 18.12.2017

Kabinet wil verkoop lachgas aan banden leggen NU 18.12.2017

Kabinet wil verkoop gevaarlijk lachgas aan banden leggen AD 18.12.2017

Ook CDA-fractie Senaat overtuigd van aflosboete Telegraaf 18.12.2017

AD 15.12.2017

Koolmees ziet geen mogelijkheid voor omvangrijk sociaal akkoord NU 15.12.2017

Geen nieuw sociaal akkoord arbeidsmarkt AD 15.12.2017

Kabinet stelt adviescommissie in voor wietteeltexperiment NOS 15.12.2017

Kabinet: 12 miljoen extra voor herstel Irak Telegraaf 15.12.2017

Kabinet: Extra voorzichtig met sleepwet AD 15.12.2017

Waarborgen ’aftapwet’ sneller ingevoerd  Telegraaf 15.12.2017

Minister: aftapwet gaat niet over lukraak informatie verzamelen NOS 15.12.2017

Kabinet wil wet DBA voor zzp’ers in 2020 vervangen NOS 15.12.2017

Rekentoets vwo’er telt definitief niet mee Telegraaf 15.12.2017

Rekentoets telt niet meer mee voor vwo-diploma NOS 15.12.2017

Rekentoets vwo’er telt definitief niet mee AD 15.12.2017

14.12.2017

Oproep aan het kabinet: kort de lonen van arbeidsbeperkten niet VK 14.12.2017

Werk moet lonen voor arbeidsbeperkten Telegraaf 14.12.2017

Van Ark koerst op minimumloon voor arbeidsbeperkten NOS 14.12.2017

Kamer akkoord met snorfiets op de rijbaan AD 14.12.2017

Kamer praat over afschaffen dividendbelasting, EC waarschuwt al jaren: ‘Doe het niet’ NOS 14.12.2017

Oppositie vraagt Shell en Unilever tevergeefs naar invloed dividendmaatregel  NU 14.12.2017

Unilever en Shell: Dividendtax belangrijke factor Telegraaf 14.12.2017

Najaar 2018 start maatschappelijke diensttijd Telegraaf 14.12.2017

Minister in gesprek over trapliftverspilling Telegraaf 14.12.2017

Achterstand herkeuringen arbeidsongeschikten loopt op NOS 13.12.2017

Van Engelshoven: meer vrijheid voor mbo-opleidingen NOS 13.12.2017

Slechte wifi via provider? Kabinet wil klant router laten kiezen NOS 13.12.2017

 

Kamer wil van ouderwetse cv-ketel af Telegraaf 13.12.2017

 

Minister Wiebes wil laatste kolencentrales sluiten door verbod  NU 13.12.2017

Wiebes: kolencentrales moeten dicht via wettelijk verbod  NOS 13.12.2017

12.12.2017

MINISTER KOOLMEES: INBURGERING MOET ECHT OP DE SCHOP  BB 12.12.2017

Minister Koolmees vindt dat ‘inburgering op de schop moet worden genomen’ NU 12.12.2017

Twijfels bij CDA over aflosboete Telegraaf 12.12.2017

Arie Slob: doelwit van de leraren  Elsevier 12.12.2017

Slob: eerst plannen, dan pas geld voor minder werkdruk op basisscholen NOS 12.12.2017

Stakende leraren slaan een beetje door Elsevier 12.12.2017

Leerkrachten leggen vandaag opnieuw massaal het werk neer AD 12.12.2017

11.12.2017

Minister Bruins sluit akkoord met fabrikant over medicijn spierziekte SMA NU 11.12.2017

08.12.2017

Wiebes wil in 2018 met nationaal klimaatakkoord komen NU 08.12.2017

Wiebes: kosten klimaatdoel Parijs hoog Telegraaf 08.12.2017

Tussen nu en een jaar moet er een klimaatakkoord liggen NOS 08.12.2017

Kabinet pakt fileleed aan Telegraaf 08.12.2017

 

Honderden miljoenen om groei verkeer op te vangen verdeeld NOS 08.12.2017

07.12.2017

Carola Schouten: nauwgezet en streng als het moet  Elsevier 07.12.2017

D66 en CU: leg sluiting kolencentrales vast Telegraaf 07.12.2017

06.12.2017

Rutte heeft zijn cadeau al binnen: een vlekkeloze nieuwe start VK 06.12.2017

Coalitie trekt niet nog meer geld uit voor leraren NU 06.12.2017

Coalitie: niet nog meer geld naar leraren NOS 06.12.2017

D66 wil minder lesuren op middelbare school en mbo voor beter onderwijs NOS 06.12.2017

CDA en D66: Slob moet werk maken van afschaffing rekentoets AD 06.12.2017

AD 05.12.2017

Torenhoge verwachtingen van minister met boerenverstand AD 05.12.2017

Leerkrachten gaan opnieuw staken: ‘Als er geen oplossing komt, gaan we tot Prinsjesdag door met acties’ VK 05.12.2017

Coalitie zet deur op kleine kier voor extra onderwijsgeld NU 05.12.2017

Boodschap kabinet aan onderwijs blijft vooralsnog: sorry, geen geld VK 05.12.2017

AD 05.12.2017

 

‘Kabinet praat met gespleten tong over belastingontwijking’ NOS 05.12.2017

50Plus wil referendum over afschaffing wet Hillen NU 05.12.2017

50PLUS wil referendum over ‘aflosboete’ Telegraaf 05.12.2017

50Plus wil referendum over belastingvoordeel afgelost huis NOS 05.12.2017

 

Het Oekraïne-referendum is niet voor herhaling vatbaar, zo stelt het kabinet, maar de Raad van State moet zich daar eerst over uitspreken.

04.12.2017

Kabinet wil spoedadvies RvS over referendum Telegraaf 04.12.2017

D66 in senaat heeft nog vragen over afschaffen dividendbelasting NOS 04.12.2017

Wiebes wil energieakkoord in 2018 klaar hebben NOS 04.12.2017

Knops: 550 miljoen wederopbouw St-Maarten misschien niet genoeg NOS 04.12.2017

01.12.2017

Sander Dekker: veiligheidsman die hopelijk doorpakt  Elsevier 01.12.2017

Grapperhaus is kleurrijk, maar nu bewust even niet  AD 01.12.2017

Kamer wil snel debat over ‘indringend’ vuurwerkrapport AD 01.12.2017

30.11.2017

Nieuwe ministers hebben slecht nieuws voor de Kamer  VK 30.11.2017

Minister Ollongren dwarsboomt referendum over intrekken referendumwet VK 30.11.2017

‘Kabinet blokkeert referendum over afschaffing referendum’ NU 30.11.2017

Straat afgezet voor aangifte Wilders tegen premier Rutte NOS 30.11.2017

Wilders doet aangifte tegen premier Rutte, ‘met steun van tienduizenden’  AD 30.11.2017

Wilders doet aangifte tegen premier Rutte wegens discriminatie NU 30.11.2017

Wilders beschuldigt Rutte als premier van discriminatie, niet als Mark NOS 30.11.2017

29.11.2017

Grapperhaus: zwaargewicht met temperament Elsevier 29.11.2017

Van Nieuwenhuizen: ‘partijtijger’ die onder de radar bleef Elsevier 29.11.2017

Nederland gaat 1.750 extra vluchtelingen opvangen NU 29.11.2017

Migratiedeals zorgen voor politiek verzet in de Kamer – Kamerlid Azmani boekt succes VK 29.11.2017

Kabinet maakt twee miljoen euro extra vrij voor Saba NU 29.11.2017

Kamer wil opheldering over tekort Ollongren NOS 29.11.2017

Minister Slob biedt leraren alleen meer inspraak tijdens rumoerige bijeenkomst NU 29.11.2017

Slob kan boze leraren niet tegemoetkomen AD 29.11.2017

28.11.2017

Klein formatiefoutje: Ollongren komt 200 miljoen tekort NOS 28.11.2017

Staatssecretaris: NS, of andere partij, kan prestatie HSL verbeteren NOS 28.11.2017

27.11.2017

Kabinet wil meer ‘burgerschap’ op scholen NOS 27.11.2017

27.11.2017

Raymond Knops: geliefd, maar onderschat hem niet  Elsevier 27.11.2017

Minister Slob: NPO moet flink bezuinigen  AD 27.11.2017

Slob: publieke omroep zal moeten bezuinigen NOS 27.11.2017

NPO moet broekriem aanhalen Telegraaf 27.11.2017

‘Publieke omroep moet opnieuw bedenken waarop bezuinigd kan worden’  NU 27.11.2017

NPO moet van minister Slob weer bezuinigen, budget gaat 60 miljoen omlaag  VK 27.11.2017

AD 25.11.2017

PVV-leider Wilders on tour tegen Rutte  AD 25.11.2017

Het gaat van ‘au’ bij de ChristenUnie, maar Segers telt op het partijcongres vooral zijn zegeningen VK 25.11.2017

ChristenUnie-congres stemt omstreden kinderpardonmotie weg  AD 25.11.2017

Coalitie weigert knip te trekken voor publieke omroep AD 25.11.2017

 

AD 24.11.2017

Diplomate Kaag benadert iedereen met fluwelen handschoenen  AD 24.11.2017

Meer geld voor peuterklasjes volgend jaar AD 24.11.2017

Sigrid Kaag: denkt zij wel aan belang Nederland? Elsevier 23.11.2017

Minister Kaag wil grotere bijdrage China en Saudi-Arabië in vluchtelingencrisis NU 23.11.2017

Minister Kaag: Arabische landen moeten meer bijdragen aan noodhulp en vluchtelingenopvang VK 23.11.2017

Ondernemers: Stop bezuiniging op aanpak criminaliteit AD 23.11.2017

Bijleveld na kritiek: mijn lezing klopt  Telegraaf 23.11.2017

De drones en radars waar defensie ‘herstel-miljoenen’ aan besteedt NOS 23.11.2017

‘Door miljoenen voor defensie valt Nederland niet meer uit de toon’ NOS 23.11.2017

NTR-baas doet oproep aan kijkers: spreek je uit tegen bezuinigingen NOS 23.11.2017

Raad voor Cultuur: ‘Meer geld naar dance en Nederlandse lied’ VK 23.11.2017

Raad voor Cultuur wil meer subsidie voor populaire muziek NOS 23.11.2017

AD 23.11.2017

Mislukte filibuster mocht niet baten: Tweede Kamer stemt voor einde aan Wet Hillen VK 23.11.2017

Kamer stemt tegen voorstel bindend referendum NU 23.11.2017

Kamer stemt ondanks verzet oppositie in met afschaffen Wet Hillen NU 23.11.2017

Ruime Kamermeerderheid achter verdwijnen belastingvoordeel afgelost huis NOS 23.11.2017

Wet-Hillen weg ondanks fel verzet oppositie  AD 23.11.2017

Afschaffen belastingvoordeel afgelost huis is ‘verdedigbaar’ en ‘verstandig’ NOS 23.11.2017

Senaat nu laatste strohalm voor omstreden wet-Hillen AD 23.11.2017

22.11.2017

Wat is eigenlijk het budget van Sigrid Kaag? VK 22.11.2017

‘Snel meer duidelijkheid over peperduur medicijn tegen SMA’ AD 22.11.2017

Kamer: bekijken of apotheker medicijnen kan maken NOS 22.11.2017

Ank Bijleveld: kordate minister zonder soundbites Elsevier 22.11.2017

Marathondebat Kamer was een grote poppenkast  Elsevier 22.11.2017

Sheila Sitalsing: ‘Nooit geweten dat Henk en Ingrid massaal afgeloste huizen bezitten’  VK 22.11.2017

Filibuster mislukt: Kamer maakt al na 6,5 uur eind aan stunt van 50Plus en PVV  VK 22.11.2017

Niet nog een marathondebat over wet-Hillen NOS 22.11.2017

Vervolg ‘marathondebat’ wordt stuk korter AD 22.11.2017

Kamer maakt einde aan filibuster na ‘spelletje’ van PVV’er Mulder AD 22.11.2017

Kamer stopt marathondebat na ‘theater’ van PVV’er Elsevier 22.11.2017

Afschaffen wet-Hillen: Het tijdrekken door de Kamerleden is logisch AD 22.11.2017

21.11.2017

De kunst van het filibusteren  AD 21.11.2017

Filibuster-Kamerleden zien stunt aan het eind van de nacht stranden NOS 21.11.2017

‘Filibuster’ 50Plus en PVV mislukt, geen vertraging Wet Hillen NU  21.11.2017

50Plus begonnen aan 15 uur spreektijd ‘aflosboete’ Telegraaf 21.11.2017

Filibusterdebat over afschaffen wet-Hillen of ‘aflosboete’ begonnen NOS 21.11.2017

LIVE: Marathondebat over wet-Hillen loopt nu al vertraging op AD 21.11.2017

Aangekondigde ‘filibuster’ over Wet Hillen uur later begonnen NU 21.11.2017

Praten, praten, praten om stemming over afschaffing wet-Hillen te frustreren  AD 21.11.2017

Geen blokkade monsterspreektijd 50Plus en PVV bij debat Wet Hillen NU 21.11.2017

50Plus en PVV hopen door 35 uur te spreken de wet-Hillen te redden VK 21.11.2017

Wilders wil 20 uur spreektijd in debat aflosboete, dit is zijn plan Elsevier 21.11.2017

50Plus en PVV hopen door 35 uur te spreken de wet-Hillen te redden VK 21.11.2017

20.11.2017

Raad voor Cultuur opent ogen voor kunst uit de regio en adviseert de nieuwe minister hetzelfde te doen VK 20.11.2017

Geen blokkade monsterspreektijd 50Plus en PVV bij debat Wet Hillen NU 20.11.2017

‘Aanpak kindermishandeling topprioriteit voor Rutte III’   AD 20.11.2017

AD 18.11.2017

Ollongren aangedaan door Wilders Telegraaf 18.11.2017

Pechtold tijdens partijcongres ‘best trots’ op regeerakkoord VK 18.11.2017

Kabinet krijgt het ‘niet makkelijk’ met D66-fractie, waarschuwt Pechtold NOS 18.11.2017

 

AD 17.11.2017

AD 17.11.2017

CPB gaat gevolgen afschaffen dividendbelasting niet verder uitwerken  NOS 17.11.2017

‘Alsof Zijlstra het al jaren doet’ NOS 17.11.2017

Ollongren blij met discussie over Russische inmenging en nepnieuws NOS 17.11.2017

Uit de ministerraad: het debuut van Hugo de Jonge Elsevier 17.11.2017

Ook Hugo de Jonge wil niet somberen  VK 17.11.2017

50Plus en PVV willen met urenlang debat ‘aflosboete’ tegenhouden NOS 17.11.2017

Oppositie saboteert afschaffen wet-Hillen: 35 uur spreektijd aangevraagd  AD 17.11.2017

17.11.2017

Staatssecretaris Snel vindt belastingvoordeel huiseigenaren ‘rare bonus’ NU 17.11.2017

50Plus: ‘Rutte III pleegt “overval” met aflosboete Elsevier 17.11.2017

Defensie doet grote aankopen en gaat eenheden uitbreiden RO 17.11.2017

Kabinet geeft 400 miljoen extra uit aan Defensie NU 17.11.2017

Coalitie maakt vaart met extra geld Defensie  AD 17.11.2017

Kabinet verlaagt eigen bijdragen voor langdurige zorg RO 17.11.2017

Kabinet zet extra in op noodhulp en opvang in de regio  AD 17.11.2017

Over referenda: ‘Democratie is meer dan stembiljet’  Elsevier 17.11.2017

16.11.2017Minister van Buitenlandse Zaken Halbe Zijlstra op het Binnenhof.

Ollongren knikt en geeft geen krimp, Zijlstra blijkt toch vrij buigzaam VK 16.11.2017

Schrappen ‘aflossubsidie’ dringt kabinet in verdediging – maar wat is het precies? VK 16.11.2017

Regeerakkoord in begrijpelijke taal: zo snapt iedereen wat de plannen zijn AD 16.11.2017

Waarom klaagt iedereen over ons supergeweldige zorgstelsel? VK 16.11.2017

Commissie: minister Grapperhaus heeft teveel macht over de politie VK 16.11.2017

Ollongren: referendum over intrekken referendumwet onzeker NOS 16.11.2017

Kabinet neemt nog geen besluit over referendum over referendumwet NU 16.11.2017

16.11.2017

Ollongren: Nog geen besluit rond referendum over referendumwet AD 16.11.2017

Kajsa Ollongren: de vrouw die de premier influisterde en nu zelf beslist Elsevier 16.11.2017

Schrappen ‘aflossubsidie’ dringt kabinet in verdediging – maar wat is het precies? VK 16.11.2017

Wiegel: ‘aflosboete’ is onbehoorlijk politiek handelen NOS 16.11.2017

Hans Wiegel tegen eigen partij: schaf Wet Hillen niet af Elsvier 16.11.2017

Huiseigenaren opgelet: coalitie drukt afschaffing wet-Hillen door AD 16.11.2017

DNB ziet vooral voordelen in schrappen belastingvoordeel huiseigenaren NU 16.11.2017

Nederlandse jongeren manen klimaatminister tot meer actie  NOS 16.11.2017

Deze vier vragen moet minister Zijlstra vanavond bij zijn debuut in de Kamer beantwoorden VK 15.11.2017

AD 16.11.2017

Brexit bracht afschaffing dividendbelasting op tafel, coalitie niet van plan dat terug te draaien VK 15.11.2017

Rutte excuseert zich bij Belgische premier voor ‘lompe’ opmerking NOS 15.11.2017

Rutte principieel tegen publiceren alle documenten over dividendmaatregel NU 15.11.2017

‘Gelukkig elke week debat over dividendbelasting’ NOS 15.11.2017

Oppositie protesteert, maar Rutte is onvermurwbaar over dividendbelasting  Elsevier 15.11.2017

Coalitie onder vuur om schrappen dividendbelasting Telegraaf 15.11.2017

LIVE: ‘Rutte doet een ‘Ivo-Opsteltentje’ over stukken dividendbelasting’  AD 15.11.2017

Oppositie hoeft niet te rekenen op aanpassing dividendmaatregel NU 15.11.2017

Mark Rutte

15.11.2017

‘Wij staan voor afschaffing en gaan er niks aan veranderen’ AD 15.11.2017

Woede bij oppositie over ‘achterhouden’ interne memo’s AD 15.11.2017

Oppositie wil alle onderliggende documenten achter dividendmaatregel NU 15.11.2017

Premier Rutte: Ik had niet zo hoeven spreken over België AD 15.11.2017

‘Rutte laat Nederlander in de kou staan en helpt multinational-vriendjes’ AD 15.11.2017

Kwestie van kiezen: ‘sterftaks’ en dividendbelasting net zo duur  AD 15.11.2017

Het dividenddebat wordt een krachtmeting: oppositie staat handenwrijvend klaar VK 15.11.2017

Kamer: Kijk of financiering scholen anders kan AD 15.11.2017

15.11.2017Leraren voeren al maanden actie voor een beter salaris en minder werkdruk.

‘Scholen en bonden zijn zelf verantwoordelijk voor laag salaris leraar’  AD 15.11.2017

Clash PVV en D66 om uitspraak dat “Ollongren achter tralies moet” NOS 15.11.2017

PVV’er Bosma dringt aan op celstraf minister Ollongren; doet geen aangifte NU 15.11.2017

PVV: Sluit minister Ollongren 30 jaar op  AD 15.11.2017

Minister Dekker heeft geen bezwaar tegen inzet ‘wietdrones’ NU 15.11.2017

14.11.2017

Wankelen Omtzigt eerste stresstest voor coalitie  AD 14.11.2017

Wiebes stemt in met proefboren naar gas in Noordzee NU 14.11.2017

Kleinzielig cultuurdebat in de Tweede Kamer Elsevier 14.11.2017

Advies: zo moeten kunstenaars en andere mensen met creatieve beroepen meer gaan verdienen VK 14.11.2017

Trollen, Russische nepberichten, beïnvloeding: de impact van nepnieuws NOS 14.11.2017

Ollongren: Nederland in vizier Russische inlichtingendiensten NOS 14.11.2017

Geen twijfel over België AD 14.11.2017

Kamer twijfelt helemaal niet over België  AD 14.11.2017

WEER HONDERDEN MILJOENEN EXTRA VOOR GEMEENTEN BB 14.11.2017

AD 13.11.2017

AD 13.11.2017

Fonds Podiumkunsten schrikt van VVD-plan: ‘Popmuziek kan niet leven van commercie’ NOS 13.11.2017

De nieuwe aanwijzingen van omvangrijke mestfraude maakten minister Carola Schouten ‘echt boos’ VK 13.11.2017

Minister Schouten eist stappen van mestbedrijven tegen misstanden NU 13.11.2017

Minister Schouten eist stappen van mestbedrijven tegen misstanden NU 13.11.2017

De nieuwe aanwijzingen van omvangrijke mestfraude maakten minister Carola Schouten ‘echt boos’ VK 13.11.2017

‘Politie wordt effectiever als minister macht inlevert’  NU 13.11.2017

Minister Ollongren: meer regie Rijk bij aanjagen woningbouw RO 13.11.2017

Ollongren: woningbouw in steden aanjagen NOS 13.11.2017

Cultuurminister: Ogen niet sluiten bij discussie Zwarte Piet  AD 13.11.2017

Staatssecretaris Visser zwicht en stelt ‘tijdelijk’ extern meldpunt in voor misbruik bij defensie VK 13.11.2017

12.11.2017

12.11.2017

Minister Koolmees: AOW-leeftijd niet omlaag AD 12.11.2017

Kwestie dividendbelasting kost kabinet krediet AD 12.11.2017

Kwestie dividendbelasting kost kabinet krediet Telegraaf 12.11.2017

11.11.2017

11.11.2017

Deze uitspraak van Rutte maakt Belgen woest Telegraaf 11.11.2017

Belastinguitspraak Rutte valt verkeerd in België: ‘onaanvaardbaar’ AD 11.11.2017

Nederlandse premier Rutte wil “niet eindigen zoals België” NWS 11.11.2017

Iedereen een portefeuille: Rutte-III is een nodeloos ingewikkeld kabinet VN 11.11.2017

AD 10.11.2017

AD 10.11.2017

Klaver schrijft brandbrief aan Europese Commissie om afschaffing dividendbelasting te blokkeren VK 10.11.2017

Dividendbelasting spil in concurrentiestrijd  Elsevier 10.11.2017

Rutte gaat na ministerraad in op dividendbelasting Elsevier 10.11.2017

Oppositie: Rutte gechanteerd door grote bedrijven  AD 09.11.2017

Rutte geeft geen krimp over dividendbelasting VK 10.11.2017

Rutte ‘overtuigd’ van noodzaak afschaffing dividendbelasting AD 10.11.2017

‘Afschaffing dividendbelasting noodzakelijk voor Brexit’ Elsevier 09.11.2017

‘Eerste nederlaag Rutte III’: afschaffen belastingvoordeel huiseigenaren uitgesteld  VK 10.11.2017

Nederland stelt ruim half miljard beschikbaar voor wederopbouw Sint Maarten VK 10.11.2017

Kabinet verdubbelt hulpgeld Sint-Maarten Elsevier 10.11.2017

550 miljoen in fonds wederopbouw Sint-Maarten  NOS 10.11.2017

Kabinet trekt onder voorwaarden 550 miljoen uit voor Sint Maarten NU 10.11.2017

Kabinet trekt 550 miljoen euro uit voor Sint-Maarten AD 10.11.2017

Financiële steun wederopbouw Sint Maarten, Saba en Sint Eustatius RO 10.11.2017

Zekerheid voor theatergroepen over hun subsidie NOS 10.11.2017

€ 10 miljoen extra voor cultuur RO 10.11.2017

NAVO-top tevreden met ambities Ank Bijleveld  Elsevier 10.11.2017

Kabinet verscherpt regels financiële dienstverleners AD 10.11.2017

Kabinet legt trustsector strengere regels op RO 10.11.2017

AD 09.11.2017

AD 09.11.2017

Wopke Hoekstra: geen bierdrinkende corpsbal, wel een family man  AD 09.11.2017

Wopke Hoekstra debuteert met flair: wie is hij? Elsevier 09.11.2017

Wopke Hoekstra staat meteen midden in de storm VK 09.11.2017

AD 09.11.2017

AD 09.11.2017

Knops dreigt Sint Maarten met dichtdraaien geldkraan Elsevier 09.11.2017

Knops: verkiezingen Sint-Maarten hoeven niet uitgesteld NOS 09.11.2017

 

‘Schrappen dividend-taks hard nodig in strijd met Britten en Amerikanen’ NOS 09.11.2017

Rutte erkent gesprek met VNO-NCW en Shell over afschaffen dividendbelasting NU 09.11.2017

Rutte geeft gesprekken over dividendbelasting toe, maar zonder namen NOS 09.11.2017

Rutte moet Kamer opnieuw uitleg komen geven over dividendbelasting NOS 09.11.2017

PVV: Kabinet moet ‘lobby’ dividendbelasting toelichten AD 09.11.2017

Drie redenen voor afschaffen dividendbelasting AD 09.11.2017

‘Rutte houd vol en schrap dividendbelasting!’  Elsevier 09.11.2017

 

08.11.2017

08.11.2017

Peilingwijzer: regeringspartijen en Wilders in de min, Forum stijgt NOS 08.11.2017

‘Grote bedrijven zetten onderhandelaars kabinet onder druk’ NOS 08.11.2017

Wiebes en Klaver hadden goed gesprek over klimaat NOS 08.11.2017

Waarom het nieuwe kabinet best wil meewerken aan de invoering van Klavers Klimaatwet VK 08.11.2017

08.11.2017

08.11.2017

Kabinet onderzoekt alle 4.000 belastingafspraken met multinationals VK 08.11.2017

Amerikanen ‘happy’ met Nederlandse minister van Defensie Bijleveld NOS 08.11.2017

Irritaties en snerende opmerkingen in de Kamer Telegraaf 08.11.2017

Oppositie wil Rutte horen over bedrijvenlobby tegen dividendtaks AD 08.11.2017

Woedende oppositie wil tekst en uitleg over dividendbelasting NOS 08.11.2017

Oppositie blijft verontwaardigd over afschaffen dividendbelasting NU 08.11.2017

Ambulancemedewerkers gaan volgende week toch niet actievoeren NOS 08.11.2017

Onderwijsorganisaties willen 5 december duidelijkheid van minister Slob NU 08.11.2017

AD 08.11.2017

AD 07.11.2017

Basisonderwijs boos over ‘verborgen’ bezuiniging NOS 07.11.2017

Basisonderwijs woest over bezuiniging van 61 miljoen euro: ‘Kabinet geeft trap na’ AD 07.11.2017

Politieke plankenkoorts tijdens eerste vragenuurtje AD 07.11.2017

Grapperhaus noemt incident met plofmunitie ‘zeldzaam’ AD 17.11.2017

AD 07.11.2017

AD 07.11.2017

Slob denkt dat basisschool geen last krijgt van miljoenenkorting NOS 07.11.2017

AD 07.11.2017

AD 07.11.2017

‘Afschaffen di­vi­dend­be­las­ting maakt Nederland aan­trek­ke­lij­ker’ AD 07.11.2017

06.11.2017

06.11.2017

Nare verrassing: heffing op spaargeld stijgt vanaf 2019 Elsevier 06.11.2017

05.11.2017

05.11.2017

Klimaatdoelen Parijs zijn ver weg, situatie ‘alarmerend’  NOS 05.11.2017

AD 04.11.2017

AD 04.11.2017

Nergens was iets van urgentie te merken in de regeringsverklaring  VK 04.11.2017

‘Lasten ná Rutte III met 7 miljard omhoog’ Elsevier 04.11.2017

Ouderenkorting rijkere senioren verdwijnt Elsevier 04.11.2017

AD 04.11.2017

AD 04.11.2017

Buma: ‘CDA is niet langer een machtspartij’ Elsevier 04.11.2017

CDA-leider Buma: het is het CDA niet om de macht te doen NOS 04.11.2017

Hoe Buma zijn stempel drukte Trouw 04.11.2017

Buma: CDA gaat het in dit kabinet anders doen AD 04.11.2017

Het CDA zal onder Buma niet langer regeren om het regeren VK 04.11.2017

AD 04.11.2017

AD 04.11.2017

VVD neemt Baudet bloedserieus Trouw 04.11.2017

Lodewijk Asscher: Rutte verliest zijn gezag AD 04.11.2017

Arie Slob: Leraren zaten al op de voorste rij toen er geld werd uitgedeeld AD 04.11.2017

De linkse oppositie wil een hoorzitting over het afschaffen van de dividendbelasting VK 04.11.2017

Heeft minister Grapperhaus een foutje gemaakt? AD 04.11.2017

AD 03.11.2017

AD 03.11.2017

Baudet na eerste debat: ‘Als dit het niveau is, laat dan maar’ VK 03.11.2017

Woorden Grapperhaus vragen om daden Blerick Elsevier 03.11.2017

Rutte hoopt dat PvdA (en andere middenpartijen) het goed gaan doen NOS 03.11.2017

Asscher: Er komt een hoorzitting over de afschaffing van de dividendbelasting AD 03.11.2017

Hoorzitting links over dividendbelasting Telegraaf 03.11.2017

Linkse partijen gaan hoorzitting houden over afschaffing dividendbelasting NU 03.11.2017

AD 03.11.2017

AD 03.11.2017

Leraren zetten minister voor blok; meer geld of nieuwe staking AD 03.11.2017

Ultimatum voor minister Slob: meer geld voor basisonderwijs, anders opnieuw staking VK 03.11.2017

Leraren gaan weer staken Telegraaf 03.11.2017

Leraren basisonderwijs dreigen met nieuwe staking NU 03.11.2017

Actiegroep leraren stelt kabinet ultimatum: geld of stakingen NOS 03.11.2017

AD 03.11.2017

AD 03.11.2017

‘Kabinet moet bedacht blijven op mogelijke financiële tegenvallers’ NU 03.11.2017

‘Kabinet neemt financiële risico’s’ AD 03.11.2017

Kabinet gaat door met streng begrotingsbeleid AD 03.11.2017

Wijkverplegers willen meer en komen in actie AD 03.11.2017

#meerzorgminderpapier op actiedag wijkverpleging NOS 03.11.2017

Actie om personeelstekorten in wijkverpleging NOS 03.11.2017

HOGERE EIGEN BIJDRAGE REMT GEBRUIK THUISZORG BB 03.11.2017

Methode-Rutte wordt wat sleets  AD 03.11.2017

Klaas Dijkhoff is de grote winnaar AD 03.11.2017

Dit is er echt gebeurd tijdens het debat over de regeringsverklaring NU 03.11.2017

Rutte III kan eindelijk aan het werk, ‘over en weer zoekend’ NOS 03.11.2017

Kabinet-Rutte III zonder problemen aan de slag NOS 03.11.2017

Rutte belooft wijkverpleegkundigen komende jaren te sparen VK 03.11.1017

De dividendbelasting is afgeschaft, maar niemand in Den Haag weet waarom VK 03.11.2017

AD 02.11.2017

AD 02.11.2017

Uitgereikte hand en meligheid: zo verliep het debat over de Regeringsverklaring  Elsevier 02.11.2017

Nog nooit had Rutte het zo makkelijk bij een debat over het regeerakkoord  VK 02.11.2017

Hoe bracht Rutte het ervan af? VK 02.11.2017

KABINET AAN ZET  BB 02.11.2017

Kamervoorzitter kapt Baudet af Telegraaf 02.11.2017

Klaver en Rutte vliegen elkaar in de haren over migratie Elsevier 02.11.2017

Rutte zal aftapwet ‘extreem gemotiveerd’ verdedigen AD 02.11.2017

Of er nou wel/niet wordt bezuinigd op de wijkverpleging, problemen blijven NOS 02.11.2017

Teruglezen – Rutte belooft: bezuiniging niet ten koste van wijkverpleging VK 02.11.2017

Voltallige oppositie wil af van bezuiniging wijkverpleging NU 02.11.2017

Hele oppositie op bres voor wijkverpleging Telegraaf 02.11.2017

Kabinet akkoord met extra geld wijkverpleging  NOS 02.11.2017

Kabinet wil niet bezuinigen op de wijkverpleging AD 02.11.2017

Toenadering coalitie en oppositie over wijkverpleging  NOS 02.11.2017

AD 02.11.2017

AD 02.11.2017

Huisartsen: grens psychische hulp is bereikt Telegraaf 02.11.2017

Huisartsen: ggz-patiënten moeten steeds langer wachten op zorg NOS 02.11.2017

Excuus Rutte over abortuspil: Ik heb hier zitten prutsen AD 02.11.2017

Premier weigert contacten met bedrijven te openbaren AD 02.11.2017

D66 dwingt kabinet tot aanpak ongelijkheid mannen en vrouwen AD 02.11.2017

Nederland keldert op ranglijst gelijkheid tussen man en vrouw NOS 02.11.2017

LIVE: Rutte vindt besluit Brexit onverstandig en desastreus AD 02.11.2017

AD 02.11.2017

AD 02.11.2017

Rutte: Ik mag niemand weigeren om dubbel paspoort AD 02.11.2017

Rutte vreest uittocht van bedrijven AD 02.11.2017

Getergde Rutte verdedigt ministers Grapperhaus en Ollongren NU 02.11.2017

Debat Regeringsverklaring: Rutte fel tegen Baudet en Wilders Elsevier 02.11.2017

Belasting op spaargeld gaat omlaag AD 02.11.2017

Liveblog: Kamer trekt conclusies aan einde debat regeringsverklaring NU 02.11.2017

Oppositie wil gevulde uitgestrekte hand, wat doet Rutte vandaag? NOS 02.11.2017

Rutte houdt vast aan afschaffen dividendbelasting NOS 02.11.2017

‘Kabinet draait afschaffen dividendbelasting niet terug’ NOS 02.11.2017

01.11.2017

01.11.2017

Oppositie test uitgestoken hand van Rutte III NU 01.11.2017

‘Wie het kleine niet eert, is snel uitgeregeerd’ NOS 01.11.2017

Teruglezen – Kamer verkent nieuwe machtsverhoudingen in marathondebat VK 01.11.2017

 

LIVE: Oppositie wil af van btw-verhoging en afschaffen dividendtaks AD 01.11.2017

Het klimaatbeleid van Rutte III is nu al gedoemd te mislukken VK 01.11.2017

Motie oppositie: Niet snijden in wijkverpleging AD 01.11.2017

INVOERING WIV UITGESTELD TOT 1 MEI BB 01.11.2017

Opinie: Weinigen beseffen hoe rampzalig het leenstelsel uiteindelijk uit zal pakken voor de schatkist VK 01.11.2017

Asscher, Wilders en anderen willen geld voor wijkverpleegkundigen NOS 01.11.2017

Leraren willen doorgaan met actievoeren  AD 01.11.2017

Pechtold wil steun oppositie in strijd tegen ‘wegwerppolitiek’ NOS 01.11.2017

Pechtold flink doorgezaagd over medisch-ethische kwesties AD 01.11.2017

Kabinet veegt echtscheiding zonder rechter van tafel AD 01.11.2017

Rutte III haalt streep door abortuspil bij huisarts NOS 01.11.2017

Kabinet wijzigt plannen: abortuspil toch niet door de huisarts verstrekt VK 01.11.2017

Geen abortuspil via de huisarts AD 01.11.2017

Buma wanhopig over spreektijd Telegraaf 01.11.2017

Liveblog: Asscher dient al op eerste dag motie over wijkverpleging in NU 01.11.2017

Live – Segers stelt zich kwetsbaar op, ook pijnpunten in akkoord VK 01.11.2017

Segers zet Roemer op zijn nummer over wijkverpleging AD 01.11.2017

Buma ruziet met GroenLinks en SP over hogere btw Elsevier 01.11.2017

Buma verdedigt afschaffing dividendbelasting AD 01.11.2017

Klaver: kabinet voedt rechts-populisme NOS 01.11.2017

LIVE: Dijkhoff roept oppositie op tot samenwerking  AD 01.11.2017

Dijkhoff wil samenwerken AD 01.11.2017

Kuzu en Pechtold treiteren elkaar tijdens debat Telegraaf 01.11.2017

Buma onder vuur vanwege verlagen belasting multinationals NU 01.11.2017

Lessen voor het komende referendum en ‘niet afschaffen zonder alternatief’ NOS 01.11.2017

Raadgevend referendum over ‘aftapwet’ komt er NOS 01.11.2017

Kiesraad staat referendum over ‘sleepwet’ toe: ‘Aan alle voorwaarden is voldaan’ VK 01.11.2017

Referendum komt er: invoering sleepwet uitgesteld Elsevier 01.11.2017

Referendum over ‘aftapwet’ gaat definitief door NU 01.11.2017

Kamer fel in debat met Wilders over dubbele nationaliteit  AD 01.11.2017

Buma clasht met Wilders over dubbele nationaliteit NU 01.11.2017

Kabinet houdt vast aan zondagsrust NOS 01.11.2017

Kabinet houdt vast aan wet voor zondagsrust NU 01.11.2017

Nieuw kabinet houdt vast aan Zondagswet AD 01.11.2017

Keiharde kritiek Rosenmöller: onderwijsbeleid faalt AD 01.11.2017

Wilders: Kabinet zit op ‘planeet Rutte’ AD 01.11.2017

Regeringsverklaring: kortste van Mark Rutte ooit Elsevier 01.11.2017

Teruglezen: Ruttes derde regeringsverklaring AD 01.11.2017

Rutte in regeringsverklaring: een sterk land nog beter maken voor iedereen NOS 01.11.2017

Rutte: Kabinet is een heel normaal Nederlands kabinet AD 01.11.2017

Debat over de regeringsverklaring eerste vuurproef voor Rutte III NOS 01.11.2017

Kabinet-Rutte III krijgt vandaag zijn vuurdoop. Wat wordt de strategie van de oppositie? VK 01.11.2017

31.10.2017

31.10.2017

Debat regeringsverklaring Rutte III: Hier moet je op letten NU 31.10.2017

Eerste debat nieuwe kabinet  Telegraaf 31.10.2017

Visie altijd ondergeschoven kindje in Regeringsverklaring Elsevier 31.10.2017

Invoering van aftapwet uitgesteld tot 1 mei NU 31.10.2017

De ‘aftapwet’ wordt uitgesteld NOS 31.10.2017

01.11.2017

AD 01.11.2017

PO-raad: schoolbesturen blijven ontevreden  Telegraaf 31.10.2017

Schoolbesturen willen strijden totdat ze 1,4 miljard euro extra krijgen AD 31.10.2017

AD 01.11.2017

AD 01.11.2017

CPB: zorgpremie de komende jaren in totaal 300 euro omhoog NOS 31.10.2017

Zorgpremie kan volgens berekening CPB oplopen naar 1.600 euro in 2021  NU 31.10.2017

Bevriezing eigen risico zorgt voor fiks hogere zorgpremie AD 31.10.2017

31.10.2017

31.10.2017

Maar minister Koolmees, wat heeft u dan te bieden?  AD 31.10.2017

Buma verdedigt omstreden uitspraak over referendum Telegraaf 31.10.2017

Ook D66 wil hoe dan ook door met aftapwet NU 31.10.2017

Pechtold: uitspraken Buma over referendum onverstandig NOS 31.10.2017

Pechtold: Uitlatingen Buma over referendum ‘niet zo verstandig’ AD 31.10.2017

Pechtold getergd na opmerking Buma over referendum Elsevier 31.10.2017

Twaalf nieuwe Tweede Kamerleden beëdigd NU 31.10.2017

Beëdiging twaalf nieuwe Kamerleden AD 31.10.2017

30.10.2017

30.10.2017

Valse start voor staatssecretaris  Telegraaf 30.10.2017

Het kabinet duikt onder z’n eigen klimaatlat door VK 30.10.2017

Helft van Nederlandse klimaatdoelen binnen bereik door kabinetsbeleid NU 30.10.2017

Onderzoek: kabinet haalt hooguit de helft van zijn klimaatdoel VK 30.10.2017

Onderzoek: nog veel nieuw beleid nodig om klimaatdoel te halen NOS 30.10.2017

‘Rutte-3 haalt klimaatdoelen bij lange na niet’  AD 30.10.2017

Planbureau Leefomgeving: ‘Groenste regeerakkoord ooit’ schiet nog tekort  Trouw 30.10.2017

Nederland doet het heel goed bij het verminderen van de uitstoot van CO2 – klopt dit wel? VK 30.10.2017

‘Compenseer btw-pijn in de regio met fikse investering’  AD 30.10.2017

Ook ChristenUnie negeert referendum  Elsevier 30.10.2017

29.10.2017

29.10.2017

Weer meer mannelijke dan vrouwelijke ministers: maar is dat erg?  Telegraaf 29.10.2017

28.10.2017

28.10.2017

Eerste barstje in coalitie vanwege CDA-pleidooi om referendum te negeren: ‘Dit is onverstandig’ VK 28.10.2017

SP wil debat over ’negeren’ sleepwetreferendum  Telegraaf 28.10.2017

GroenLinks wil uitleg over sleepwetreferendum Telegraaf 28.10.2017

Oppositie verbaasd over ‘sleepwet’-uitspraken Buma NOS 28.10.2017

Initiatiefnemers referendum aftapwet hekelen ‘onprofessionele’ Buma NOS 28.10.2017

Thom de Graaf (D66): ‘Volgens mij is er niemand tegen de sleepwet’ Elsevier 28.10.2017

28.10.2017 - Het nieuwe kabinet met fractieleiders Sybrand Buma, Alexander Pechtold, Gert-Jan Segers en Mark Rutte.

28.10.2017Het nieuwe kabinet met fractieleiders Sybrand Buma, Alexander Pechtold, Gert-Jan Segers en Mark Rutte.

Felle kritiek op kabinet vanwege negeren referendum: ‘Schandalig en de democratie onwaardig’ VK 28.10.2017

Felle kritiek op nieuwe regering vanwege negeren referendum AD 28.10.2017

Buma: Kabinet zal ‘nee’ bij referendum over ‘de sleepwet’ negeren VK 28.10.2017

Buma verwacht dat kabinet referendumuitslag over aftapwet negeert NOS 28.10.2017

Buma: ‘Referendum sleepwet is zinloos’ Elsevier 28.10.2017

‘Kabinet zal uitslag referendum over aftapwet negeren’ NU 28.10.2017

Wilders gaat motie van wantrouwen indienen tegen Ollongren AD 28.10.2017

AD 27.10.2017

AD 27.10.2017

‘Aflosboete’ huizenbezitters niet voor 2019 van kracht AD 27.10.2017

50Plus: ‘Rutte III pleegt “overval” met aflosboete’  Elsevier 27.10.2017

Nieuwe bordesfoto bij Paleis Noordeinde trekt aandacht Den HaagFM 26.10.2017

Foto´s Nu is het officieel: hier staat kabinet-Rutte III VK 26.10.2017

Rutte erkent: te weinig VVD-vrouwen op ministersposten NOS 26.10.2017

Rutte: Raadgevend referendum halfbakken  AD 26.10.2017

Kabinet zet vaart achter taks op afgelost huis AD 26.10.2017

Ank Bijleveld (CDA): ‘Wij gaan dingen doen. Doen is het nieuwe denken’ VK 26.10.2017

Rutte III in Trêveszaal en zo vertrekt Schippers (foto’s) Elsevier 26.10.2017

Hoe onbelangrijker een minister, hoe verder weg van Rutte VK 26.10.2017

Rutte III moet hard werken om niet te eindigen als Balkenende IV VK 26.10.2017

Dit zijn de 24 mannen en vrouwen van Rutte III NOS 26.10.2017

Wie zijn de bewindslieden van het kabinet-Rutte III? NU 26.10.2017

Bijzonder cadeau voor nieuwe ministers Telegraaf 26.10.2017

Beëdiging kabinet: staat koning ook een ‘toneelstukje’ te wachten? AD 26.10.2017

26.10.2017

26.10.2017

Kabinet-Rutte III kan aan de slag NOS 26.10.2017

Het kabinet Rutte III is op vele fronten bijzonder Elsevier 26.10.2017

Nieuwe regering beëdigd: wat kunnen we verwachten? Elsevier 26.10.2017

Kabinet-Rutte III beëdigd RO 26.10.2017

Kabinet-Rutte III officieel beëdigd op Paleis Noordeinde  NU 26.10.2017

Koning beëdigt nieuwe ministers en staatssecretarissen op Paleis Noordeinde Den HaagFM 26.10.2017

Den Haag in de rij voor bordesscène nieuw kabinet-Rutte III OmroepWest 26.10.2017

Kabinet-Rutte III door koning beëdigd  AD 26.10.2017

Wat is de rol van de koning tijdens de kabinetsbeëdiging? AD 26.10.2017

Lodewijk Asscher, kijk naar Edith Schippers, zo kan het ook! Elsevier 26.10.2017

Minister Bijleveld kiest tóch voor kanariegeel, met ‘vogelspin’ AD 26.10.2017

Asscher dist VVD  Telegraaf 26.10.2017

Asscher neemt op hilarische wijze afscheid als minister AD 26.10.2017

Tjonge, wat een stomme schoenen Hugo de Jonge ! Elsevier 26.10.2017

Ophef over de witte schoenen van minister De Jonge op het bordes NOS 26.10.2017

‘De Jonge wil de enige zijn met aparte schoenen’ Telegraaf 26.10.2017

Rotterdams schoenenmerk blij verrast met gratis reclame op bordes AD 26.10.2017

Dionne Stax duikt in persoonlijke verhalen kersvers kabinet AD 26.10.2017

De trappetjes staan al klaar voor de ‘elftalfoto’ van het nieuwe kabinet NOS 26.10.2017

Gepaste kleding, humeur en positie: de (ongeschreven) regels van de bordesfoto VK 26.10.2017

In netwerk Rutte is vooral teef Pietje (7) geliefd Elsevier 26.10.2017

ChristenUnie was niet voor niks de grote winnaar van de coalitiebesprekingen VK 26.10.2017

oktober 27, 2017 Posted by | 2e kamer, 2e kamerverkiezingen 2017, begroting 2018, formatie, Miljoenennota 2018, politiek, premier, regeerakkoord, Rutte 3, verkiezingen 2017, VVD, VVD-CDA-D66-ChristenUnie VVD-CDA-D66-ChristenUnie | , , , , , , , , , , , , , , , , , , | Reacties uitgeschakeld voor Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 8 – Kabinet-Rutte III aan de slag

Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 7 – Aftrap Kabinet Rutte 3

Op naar Kabinet Rutte 3 

Maar wie komen erin ??  Wie staan er over twee weken op het bordes van paleis Noordeinde? Dat weten de leiders van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie grofweg.

Ze zijn het eens over de verdeling van de posten, dat wil zeggen: welke partij welk ministerie krijgt, al kan daar nog altijd mee worden geschoven.

AD 17.10.2017

AD 17.10.2017

Maar de poppetjes – zestien ministers en acht staatssecretarissen – zijn nog onbekend.

Formateur Mark Rutte (VVD) neemt veertien dagen de tijd om zijn ploeg samen te stellen en dat is heel  verstandig.

AD 18.10.2017

AD 18.10.2017

Vice-premier

En wie wordt de nieuwe vice-premier ?? CDA, D66 en ChristenUnie mogen alledrie een kandidaat voordragen als nieuwe vice-premier. Premier Mark Rutte verwacht over twee weken zijn derde kabinet klaar te hebben.

De bewindslieden van Rutte III kunnen op 26 oktober 2017 bij de koning op het bordes staan, zei hij vanmiddag in de Tweede Kamer tijdens het debat over de kabinetsformatie. Het gaat wel om een ‘planning met een potlood’, benadrukt de VVD-leider.

Een week later, op 31 oktober 2017 en 1 november 2017, wordt gedebatteerd over de regeringsverklaring. Tijdens dat debat wordt het regeerakkoord inhoudelijk besproken, hoewel de oppositie het debat met informateur Gerrit Zalm al eerder aangreep om de plannen te fileren.

Rutte werd officieel als informateur aangewezen door de Kamer. Hij zal in die functie de komende weken bewindslieden zoeken voor alle plekken in het kabinet. Het is al bekend dat Rutte III met zestien ministers en acht staatssecretarissen groter wordt dan het huidige kabinet van VVD en PvdA.

16.10.2017

16.10.2017

Minister/Staatssecretaris

Rutte bevestigde dat er zestien ministers komen en acht staatssecretarissen. De VVD zal hiervan zes ministers leveren, CDA en D66 ieder vier en de ChristenUnie twee. De verdeling van de staatssecretarissen is drie VVD’ers, twee CDA’ers, twee D66’ers en één van de ChristenUnie.

CDA, D66 en ChristenUnie mogen alledrie een kandidaat voordragen als nieuwe vice-premier. Dit maakte VVD-leider Mark Rutte, die in het nieuwe kabinet weer minister-president wordt, bekend.

De portefeuilleverdeling  in het nieuwe kabinet is grotendeels rond. Rutte, die werd verkozen tot formateur, zei echter dat nog niet definitief duidelijk is welke partijen welke portefeuilles krijgen. Volgens hem kan er afhankelijk van de kandidaten waar VVD, CDA, D66 en ChristenUnie mee komen, nog wel wat verschuiven.

De partijleiders van de andere coalitiepartijen hoeft hij in ieder geval niet te bellen voor een ministerspost. Sybrand Buma (CDA), Alexander Pechtold (D66) en Gert-Jan Segers (ChristenUnie) blijven in de Tweede Kamer om het geluid van hun partij te bewaken.

Ook is duidelijk dat Hennis geen minister wordt in Rutte-3. Er gaan al geluiden over vertrouwde namen zoals Zijlstra en Wiebes als minister. En CDA’er Wopke Hoekstra wordt minister van Financiën.

Belangrijkste ministerie

Alom wordt geconstateerd dat het ministerie van Financiën het belangrijkste ministerie is en dus toekomt aan CDA of D66, die beide 19 zetels hebben. Wopke Hoekstra zou de kandidaat van het CDA zijn en Wouter Koolmees die van D66. Het CDA is echter percentueel wat groter en zou dat ministerie weleens kunnen claimen.

Gek genoeg zat er maanden een vrouw aan onderhandelingstafel wier kennis en kunde op het gebied van financiën onbetwist is: Carola Schouten. De secondant van ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers zou een perfecte kandidaat zijn voor Financiën. Toch wordt alleen Pechtolds secondant al maanden genoemd.

Maar Schouten wordt genoemd voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid, wat eerst het gedroomde ministerie was van Halbe Zijlstra (VVD). Na de val van Jeanine Hennis op Defensie en daardoor de verbleking van haar ster, aast Zijlstra opeens op Buitenlandse Zaken. Staatssecretaris Klaas Dijkhoff (Justitie) neemt de komende tijd voorlopig de functie van minister van Defensie over van de dinsdag afgetreden Jeanine Hennis.

Alles is blijkbaar mogelijk voor de VVD-fractieleider, die zelf trouwens zal worden opgevolgd door Klaas Dijkhoff.

Stand van zaken 17.10.2017 

De CDA’er Hugo de Jonge is de kandidaat-minister van Ouderenzorg op het ministerie van VWS. Hij wordt tevens een van de drie vice-premiers in het nieuwe kabinet-Rutte III. Dat bevestigen bronnen aan de NOS. De Jonge is nu wethouder Onderwijs, Jeugd en Zorg in Rotterdam. Commissaris van de Koning in Overijssel Ank Bijleveld (CDA) wordt de nieuwe minister van Defensie.

Ook viel de naam Andries Heidema, burgemeester van Deventer, als minister van Landbouw namens de ChristenUnie. Heidema studeerde aan de landbouwuniversiteit Wageningen en werkte onder meer als projectmanager bij het toenmalige ministerie van VROM.

Eerder werden al genoemd VVD’er Halbe Zijlstra als minister van Buitenlandse Zaken, VVD’er Eric Wiebes als minister van Klimaat en Economische Zaken en de CDA’er Wopke Hoekstra als minister van Financiën.

Telegraaf 18.10.2017

Telegraaf 18.10.2017

Stand van zaken 18.10.2017 

Hieronder een inventarisatie van de vermoedens en zekerheden rond kandidaten. Het lijstje zal vast nog veranderen en sommige posten zijn nog niet ingevuld. Bovendien kunnen gevraagde kandidaten weigeren of er kunnen oneffenheden worden gevonden door de fiscus, justitie of de Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst.

Premier: Mark Rutte (VVD)

Financiën: Wopke Hoekstra (CDA) – Nu nog Eerste Kamerlid en vicevoorzitter van de CDA-fractie.

Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties plus vice-premier: Kajsa Ollongren (D66) – Sinds juni 2014 wethouder en locoburgemeester in Amsterdam.

VWS (ouderenzorg) plus vice-premier: Hugo de Jonge (CDA) – Sinds 2010 wethouder in de gemeente Rotterdam.

VWS (volksgezondheid): Andries Heidema (ChristenUnie) – Sinds 4 juli 2007 burgemeester van de gemeente Deventer. Of Jan Anthonie Bruijn (VVD) – Eerste Kamerlid

Onderwijs: Ingrid van Engelshoven (D66) – Sinds 2017 lid van de Tweede Kamer. Hiervoor wethouder en loco-burgemeester (sinds 2014) van Den HaagEn Bruno Bruins (VVD) – Staatssecretaris op dat departement in het derde kabinet-Balkenende (2006-2007), nu de baas van uitkeringsinstantie UWV.

Justitie: Ferdinand Grapperhaus (CDA) – Topadvocaat en voorzitter en sinds 1 oktober voorzitter van de Raad van Toezicht van het Stedelijk Museum. Daarnaast kroonlid van de Sociaal-Economische Raad (SER).

Veiligheid: Sander Dekker (VVD) – Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Economische Zaken en Klimaat: Eric Wiebes (VVD) – Staatssecretaris van Financiën.

Landbouw plus vice-premier: Carola Schouten (ChristenUnie) – Sinds 18 mei 2011 is lid van de Tweede Kamer.

Sociale Zaken en Werkgelegenheid: Wouter Koolmees (D66) – Sinds 17 juni 2010 lid van de Tweede Kamer.

Defensie: Ank Bijleveld (CDA) – Sinds 1 januari 2011 commissaris van de Koning in de provincie Overijssel.

Buitenlandse Zaken: Halbe Zijlstra (VVD) – Van 1 november 2012 tot 16 maart 2017 fractievoorzitter in de Tweede Kamer voor de VVD.

Ontwikkelingssamenwerking en Buitenlandse Handel: Tom de Bruijn (D66) – Wethouder in Den Haag.

Infrastructuur: Cora van Nieuwenhuizen (VVD) – Lid van het Europees Parlement.

Immigratie en Integratie: nog niet bekend.

18.10.2017

18.10.2017

Steeds meer namen lekken uit van het nieuwe kabinet van premier Mark Rutte. Staatssecretaris Sander Dekker, thans demissionair staatssecretaris van Onderwijs voor de VVD, zal minister worden op het ministerie van Veiligheid en Justitie, schrijft De Telegraaf woensdag.

Het huidige ministerie van Veiligheid en Justitie kent een minister en een staatssecretaris, maar krijgt nu twee ministers: voor Justitie en voor Veiligheid. En het NRC meldt dat europarlementariër Cora van Nieuwenhuizen minister van Infrastructuur wordt.

Volgens onbevestigde berichten zou Justitie op het nieuwe departement naar CDA’er Ferdinand Grapperhaus (advocaat en hoogleraar arbeidsrecht) gaan. En volgens de Volkskrant gaat Bruno Bruins, bestuursvoorzitter van uitkeringsinstantie UWV, naar Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).

Per se een eigen ministerie

Volgens de krant wilde de ChristenUnie, die als vierde partij aanschoof bij de drie partijen VVD, CDA en D66, per se een eigen ministerie met een eigen begroting. Het aantal ministeries zou worden uitgebreid van elf naar twaalf. Carola Schouten is Kamerlid sinds 2011 en was als mede-onderhandelaar naast Gert-Jan Segers nauw betrokken bij de formatie.

Landbouw is voor haar geen onbekend terrein: ze groeide op een boerderij op, die zij samen met haar moeder en zussen runde na het vroegtijdig overlijden van haar vader. ‘Op de boerderij is mijn liefde voor ondernemen ontstaan. Ik hield mij bezig met de financiën: investeringen, de inkoop van grondstoffen,’ zei ze eerder op de website van werkgeversorganisatie VNO-NCW.

Telegraaf 19.10.2017

Telegraaf 19.10.2017

Gisteren werd al bekend dat Schouten een van de vicepremiers zal zijn. Dat betekent dat ze premier Mark Rutte (VVD) mogelijk vervangt als hij in het buitenland zit. Namens het CDA zou de Rotterdamse wethouder Hugo de Jonge vicepremier worden. Hij zou tevens een van de ministers worden op Volksgezondheid, meldde het AD gisteren. Zijn partijgenoot Ank Bijleveld – iemand met veel bestuurlijke ervaring – gaat naar verluidt naar Defensie.

AD 19.10.2017

AD 19.10.2017

Stand van zaken 19.10.2017 

Staatsecretaris

Ook vallen steeds meer namen over mogelijke staatssecretarissen;

Binnenlandse Zaken Raymond Knops (CDA) – Sinds 2005 (met twee korte onderbrekingen) lid van de Tweede Kamer. der Staten-Generaal. Daarvoor gemeenteraadslid en wethouder in de Limburgse gemeente Horst aan de Maas.

Immigratie Mark Harbers (VVD) – Sinds 1 december 2009 lid van de Tweede Kamer. Eerder wethouder van economie, haven en milieu van de gemeente Rotterdam.

Sociale Zaken Tamara van Ark (VVD) – Sinds 17 juni 2010 lid van de Tweede Kamer. Daar woordvoerder emancipatiebeleid, algemene wet gelijke behandeling, mantelzorg, vrijwilligersbeleid en arbeid en zorg.

Defensie Barbara Visser (VVD) – Lid van de Tweede Kamer namens de VVD sinds 20 september 2012. Daarvoor wethouder in de gemeente Zaanstad.

Economische Zaken Mona Keijzer (CDA) – Sinds 20 september 2012 lid van de Tweede Kamer.

Genoemd door RTL Nieuws maar nog onduidelijk voor welke post:
Joël Voordewind (CU) – Trad in 2006 toe tot de Tweede Kamer. Daarvoor duo-Statenlid van de Provinciale Staten in Noord-Holland. Lees ook de column van Carla Joosten over Joel Voordewind.

Ed Anker (CU) – Van 2007 tot 2010 Tweede Kamerlid en van 2012 tot 2014 wethouder in Almere. Sinds 26 mei 2014 wethouder in Zwolle.

Kees Verhoeven (D66) – Sinds 17 juni 2010 lid van de Tweede Kamer. Voormalig directeur van MKB-Amsterdam en regiodirecteur Noord-Holland bij MKB Nederland.

Vera Bergkamp (D66) – Sinds 20 september 2012 is zij lid van de Tweede Kamer. Daarvoor voorzitter van de homobelangenorganisatie COC.

Ministers op de trappen van paleis Noordeinde

Wonen krijgt geen minister meer. Daarmee blijven nog twee posten over. Landbouw krijgt zeker een minister. Wellicht dat Immigratie en Integratie, het thema dat de burger zeer bezighoudt, de zestiende ministerspost wordt. Formateur Mark Rutte (VVD) hoopt 26 oktober met zijn ministers op het bordes te staan: dat wil zeggen op de trappen aan de achterzijde van paleis Noordeinde.

Hieronder een inventarisatie van de vermoedens en zekerheden rond kandidaten. Het lijstje zal vast nog veranderen en sommige posten zijn nog niet ingevuld. Bovendien kunnen gevraagde kandidaten weigeren of er kunnen oneffenheden worden gevonden door de fiscus, justitie of de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD).

PremierMark Rutte (VVD)
Partijleider en fractievoorzitter, minister-president sinds 2010.

Financiën: Wopke Hoekstra (CDA)
Nu nog Eerste Kamerlid en vicevoorzitter van de CDA-fractie.

Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties plus vice-premier:Kajsa Ollongren (D66) – Sinds juni 2014 wethouder en locoburgemeester in Amsterdam.

VWS (ouderenzorg) plus vice-premier: Hugo de Jonge (CDA)
Sinds 2010 wethouder in de gemeente Rotterdam.

VWS (volksgezondheid):  Bruno Bruins (VVD)
Staatssecretaris op dat departement in het derde kabinet-Balkenende (2006-2007), nu de baas van uitkeringsinstantie UWV.

OnderwijsIngrid van Engelshoven (D66)
Sinds 2017 lid van de Tweede Kamer. Hiervoor wethouder en loco-burgemeester (sinds 2014) van Den Haag.

En Arie Slob (CU), sinds 2016 directeur van het Historisch Centrum Overijssel. Daarvoor vanaf 2001 fractievoorzitter van de ChristenUnie.

JustitieFerdinand Grapperhaus (CDA)
Advocaat bij Allen & Overy in Amsterdam. Sinds 1 oktober voorzitter van de Raad van Toezicht van het Stedelijk Museum. Voormalig Kroonlid van de Sociaal-Economische Raad (SER).

VeiligheidSander Dekker (VVD)
Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Economische Zaken en KlimaatEric Wiebes (VVD)
Staatssecretaris van Financiën.

Landbouw plus vice-premier: Carola Schouten(ChristenUnie)
Sinds 18 mei 2011 lid van de Tweede Kamer, was onderhandelaar bij formatie

Sociale Zaken en WerkgelegenheidWouter Koolmees(D66)
Sinds 17 juni 2010 lid van de Tweede Kamer, onderhandelaar tijdens formatie

DefensieAnk Bijleveld (CDA)
Sinds 1 januari 2011 commissaris van de Koning in de provincie Overijssel.

Buitenlandse Zaken: Halbe Zijlstra (VVD)
Van 1 november 2012 tot 16 maart 2017 VVD-fractievoorzitter Tweede Kamer, onderhandelaar tijdens de formatie.

Ontwikkelingssamenwerking en Buitenlandse HandelTom de Bruijn (D66)  Wethouder in Den Haag. Tussen 2003 en 2011 de Nederlandse permanente vertegenwoordiger bij de EU.

InfrastructuurCora van Nieuwenhuizen (VVD)
Lid van het Europees Parlement.

Vrijdag 20 oktober 2017 hakken de partijleiders de knopen door, daarna houdt Rutte nog even sollicitatiegesprekken en intussen kunnen de fiscus, justitie en de AIVD de kandidaten screenen.

Stand van zaken 20.10.2017 

Laatste check

Vanaf zaterdag 21.10.2017 trekt een stoet kandidaat-bewindslieden aan formateur Mark Rutte voorbij. Het is de laatste formele controle voor de beëdiging. Zitten er nog mogelijke vuiltjes aan een kandidaat die het kabinet kunnen belasten? Dan is dit het moment om nog in te grijpen, al gebeurt het in de praktijk eigenlijk nooit.

Donderdag 26 oktober 2017 wordt het nieuwe kabinet-Rutte III gepresenteerd. De regering gaat zestien ministers en acht staatssecretarissen tellen, verdeeld over twaalf ministeries.

De VVD levert als grootste partij zes ministers, het CDA en D66 elk vier en de ChristenUnie twee. Voor de staatssecretarissen zijn de aantallen respectievelijke drie, twee, twee en één.

Een overzicht:

Algemene Zaken
Mark Rutte (VVD, minister-president)

Financiën
Wopke Hoekstra (CDA, minister)
Menno Snel (D66, staatssecretaris)

Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Wouter Koolmees (D66, minister)
Tamara van Ark (VVD, staatssecretaris)

20.10.2017

20.10.2017

Economische Zaken en Klimaat
Eric Wiebes (VVD, minister)
Mona Keijzer (CDA, staatssecretaris)

Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
Carola Schouten (ChristenUnie, vicepremier en minister)

Veiligheid en Justitie
Ferdinand Grapperhaus (CDA, minister van Justitie)
Mark Harbers (VVD, staatssecretaris voor Immigratie)
Sander Dekker (VVD, minister voor Rechtsbescherming)

Defensie
Ank Bijleveld (CDA, minister)
Barbara Visser (VVD, staatssecretaris)

Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Ingrid van Engelshoven (D66, minister)
Arie Slob (ChristenUnie, minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media)

Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Hugo de Jonge (CDA, vicepremier en minister voor Ouderenzorg)
Bruno Bruins (VVD, minister voor Medische Zorg)
Paul Blokhuis (ChristenUnie, staatssecretaris)

Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Kajsa Ollongren (D66, vicepremier en minister)
Raymond Knops (CDA, staatssecretaris)

Buitenlandse Zaken
Halbe Zijlstra (VVD, minister)

Infrastructuur en Waterstaat
Cora van Nieuwenhuizen (VVD, minister)
Stientje van Veldhoven (D66, staatssecretaris)

Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking
Sigrid Kaag (D66, minister)

Stand van zaken 21.10.2017

Nu alle ministers en staatssecretarissen bekend zijn, moesten ze langs bij de oude en nieuwe premier Mark Rutte. Hij ontving als formateur de beoogde bewindslieden, om hen te vragen of ze nog iets ‘op hun kerfstok’ hebben. De drie aanstaande vicepremiers waren de eersten.

Maandag 23 en dinsdag 24 oktober 2017 gaan de andere ministers en staatssecretarissen naar de formateur. Ze zijn al gescreend door onder meer de Belastingdienst en de AIVD, de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst. Ook hebben de aankomend bewindslieden hun nevenactiviteiten moeten opgeven. Het is de bedoeling dat Rutte III donderdag 26.10.2017  bij de Koning op het bordes staat. Dan komt er een einde aan de langste formatie ooit.

Verrassende inkijkjes Exit Rutte 2

Wilma Borgman en Max van Weezel voerden de afgelopen maanden gesprekken met alle ministers van het kabinet-Rutte II. Die leverden soms verrassende inkijkjes op in de manier waarop het kabinet het vijf jaar heeft volgehouden.

Op de YouTube-pagina van Met het Oog op Morgen kun je de exitgesprekken terugkijken en -luisteren. Hieronder staan de links naar alle bijbehorende artikelen.

– Mark Rutte (minister-president en minister van Algemene Zaken)

– Ronald Plasterk (minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties)

– Bert Koenders (minister van Buitenlandse Zaken)

– Lilianne Ploumen (minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking)

– Jeanine Hennis (voormalig minister van Defensie, trad op 3 oktober af)

– Klaas Dijkhoff (minister van Defensie, daarvoor staatssecretaris van Veiligheid en Justitie)

– Henk Kamp (minister van Economische Zaken)

– Melanie Schultz van Haegen (minister van Infrastructuur en Milieu)

– Sharon Dijksma (staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu)

– Jet Bussemaker (minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap)

– Sander Dekker (staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap)

– Lodewijk Asscher (minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid)

– Stef Blok (minister van Veiligheid en Justitie, daarvoor minister voor Wonen en Rijksdienst)

– Edith Schippers (minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport)

– Martin van Rijn (staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport)

Stand van zaken 24.10.2017  

Premier Mark Rutte heeft alle 23 kandidaat-bewindslieden voor zijn nieuwe kabinet gesproken. Hij voerde dinsdagavond als formateur van Rutte III zijn laatste gesprek. Hij wilde onder meer weten of de beoogde bewindslieden aan de vereisten voldoen.

De ministers van Rutte III komen woensdagmiddag 25.10.2017 samen om onder leiding van de formateur alle taken precies vast te leggen, het zogenoemd constituerend beraad. Donderdag 26.10.2017  iets na 11.00 uur worden de leden van het kabinet beëdigd door de koning. Daarna kan het kabinet-Rutte III aan de slag, ruim zeven maanden na de verkiezingen.

Stand van zaken 25.10.2017

Eindverslag

Formateur Mark Rutte heeft woensdag 25 oktober 2017 zijn eindverslag aan Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib overhandigd. Dit gebeurde in de Tweede Kamer, in de Stadhouderskamer. Woensdagmiddag troffen de kandidaat-ministers van het nieuwe kabinet elkaar voor het eerst op het ministerie van de minister-president, het ministerie van Algemene Zaken.

In dit ‘constituerend beraad’ werden de portefeuilles van de ministers en de staatssecretarissen vastgesteld. Donderdag 26 oktober 2017 is de eerste werkdag van het nieuwe kabinet. Dan is ook de traditionele bordesfoto, op paleis Noordeinde. Op vrijdag 27 oktober 2017 is de eerste ministerraad.

Documenten;

Eindverslag formateur Rutte

Portefeuilleverdeling kabinet-Rutte III

Constituerend beraad

De ministers van het nieuwe kabinet zijn voor het eerst bij elkaar geweest. Dat gebeurde in het zogeheten constituerend beraad, een soort oprichtingsvergadering. Het was nog geen officiële ministerraad, want de bewindslieden worden morgen pas beëdigd.

In het beraad zijn afspraken gemaakt over de precieze taakverdeling tussen de ministers en staatssecretarissen. Dat luistert dit jaar extra nauw, omdat er verschillende departementen zijn met twee ministers.

Afgesproken is bijvoorbeeld dat de nieuwe minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Ollongren, ook het onderdeel wonen in haar portefeuille krijgt.

Adeldom

Maar Ollongren zal zich niet bemoeien met de Wet op de adeldom. Omdat ze zelf van adel is, draagt ze die wet over aan staatssecretaris Knops op haar ministerie.

Minister Bruins voor Medische Zorg gaat zich onder meer bezighouden met de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit, zegt hij. Hoe dat precies wordt verdeeld met de nieuwe minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit is niet helemaal duidelijk.

De verantwoordelijkheid voor maatschappelijke stages gaat van het ministerie van Onderwijs naar het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en heet daar ‘maatschappelijke diensttijd’.

De staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, die over asielzaken gaat, krijgt net als in het verleden in het buitenland de titel minister voor Migratie.

Catshuis

De aanstaande ministers en staatssecretarissen zien elkaar vanavond allemaal op het Catshuis bij een etentje. Er zijn zestien ministers en acht staatssecretarissen. Naast premier Rutte levert de VVD zes ministers en drie staatssecretarissen, het CDA en D66 allebei vier ministers en twee staatssecretarissen en de ChristenUnie twee en een.

Vier ministeries krijgen twee ministers. De minister ‘van’ is de echte baas van het ministerie, de minister ‘voor’ valt daar onder.

De bewindslieden worden morgen beëdigd door de koning; kort daarna gaan ze naar hun nieuwe departement voor de portefeuille-overdracht door de vertrekkende ministers.

In het kabinet-Rutte III hebben vier ministeries twee ministers:

Justitie en Veiligheid

minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid

minister Dekker voor Rechtsbescherming

Volksgezondheid, Welzijn en Sport

minister De Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

minister Bruins voor Medische Zorg

Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

minister Van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

minister Slob voor Basis- en Voortgezet onderwijs

Buitenlandse Zaken

minister Zijlstra van Buitenlandse Zaken

minister Kaag voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking

Stand van zaken 26.10.2017

Beediging

Ruim zeven maanden na de verkiezingen stond er vandaag dan eindelijk een nieuw kabinet op het bordes bij de koning.

Willem-Alexander beëdigde vandaag in de Grote Balzaal van Paleis Noordeinde het derde kabinet-Rutte. Daarna volgde de traditionele bordesscène.

1e dag Rutte 3

Het derde kabinet-Rutte is voor het eerst bij elkaar. De ministers, die vanochtend door de koning werden beëdigd, hebben een korte vergadering. Anders dan gebruikelijk mag bij het begin van de bijeenkomst in de Trêveszaal gefilmd worden.

Gisteren was er ook al een ontmoeting van de nieuwe bewindslieden: dat was de ‘constituerende vergadering’, een soort oprichtingsbijeenkomst. Toen waren de bewindslieden dus nog niet benoemd.

Zie ook; Kabinetsformatie 2017

Lees: eindverslag formateur Rutte III 25-10-2017

Lees: portefeuilleverdeling kabinet Rutte III

Bekijk de volledige lijst met alle 24 beoogde ministers en staatssecretarissen en hun portefeuilles.

Lees hier alles over de verdeling van de ministersposten Elsevier 19.10.2017

Regeerakkoord niet de liefdesbaby smoorverliefd stel

Teruglezen – Het regeerakkoord ligt er. Lees hier wat er in staat en hoe er op werd gereageerd VK 10.10.2017

lees:  Dit was de dag dat het regeerakkoord werd gepresenteerd NOS 10.10.2017

lees:  Dit is wat je moet weten over het regeerakkoord NOS 10.10.2017

lees: Overzicht: De belangrijkste punten uit het regeerakkoord  NU 10.10.2017

lees: Hoe wordt het geld verdeeld? Wat hebben de partijen binnengesleept? En op welke punten gaat de coalitie het moeilijk krijgen?  VK 10.10.2017

lees: Dit zijn de maatregelen van het kabinet-Rutte III  VK 09.10.2017

lees: Wat staat er in het regeerakkoord? Je ziet, hoort en leest alles bij de NOS  NOS 09.10.2017

dossier “Kabinetsformatie”  AD

Lees meer over de kabinetsformatie van 2017 2de Kamer

Dossier Rutte 3  Elsevier

Alle artikelen uit het dossier “Regeerakkoord Rutte III”  AD 

Dossier formatie  Elsevier

KABINETSFORMATIE  VK

BLOG: Alles over de formatie  Telegraaf

Bekijk ook de rechtenvrije foto’s van de kabinetsformatie TK

Zie: verslag verkenner schippers 27.04.2017

Zie: Brief aan Voorzitter en TK van informateur Schippers 11.05.2017

Zie: Verslag  29.05.2017

Zie: Verslag 12.06.2017

Zie: brief_tweede_kamer_van 12.06.2017

Zie: eindverslag_informateur_tjeenk_willink_27_juni_2017

Zie: Brief informateur Zalm aan voorzitter tk 28.08.2017

Zie: eindverslag informateur Zalm 10.10.2017 

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 6 – Regeerakkoord

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 5

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 4

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 3

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 2

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte-3 – deel 1

zie ook: Uitslag 2e kamerverkiezing 15.03.2017 – VVD de grote winnaar

Terugblik:

AD 27.10.2017

AD 27.10.2017

 

AD 27.10.2017

AD 27.10.2017

 

AD 27.10.2017

AD 27.10.2017

 

AD 27.10.2017

AD 27.10.2017

 

AD 27.10.2017

AD 27.10.2017

 

26.10.2017

26.10.2017

Eerste dag kabinet Rutte III in video: ceremonie, foto’s en champagne NOS 26.10.2017

Nieuwe bordesfoto bij Paleis Noordeinde trekt aandacht Den HaagFM 26.10.2017

Foto´s Nu is het officieel: hier staat kabinet-Rutte III VK 26.10.2017

Ank Bijleveld (CDA): ‘Wij gaan dingen doen. Doen is het nieuwe denken’ VK 26.10.2017

Rutte III in Trêveszaal en zo vertrekt Schippers (foto’s) Elsevier 26.10.2017

Hoe onbelangrijker een minister, hoe verder weg van Rutte VK 26.10.2017

Rutte III moet hard werken om niet te eindigen als Balkenende IV VK 26.10.2017

26.10.2017

26.10.2017

Overzicht: Welke kabinetten regeerden afgelopen decennia ons land? NU 26.10.2017

Dit zijn de 24 mannen en vrouwen van Rutte III NOS 26.10.2017

Wie zijn de bewindslieden van het kabinet-Rutte III? NU 26.10.2017

Bijzonder cadeau voor nieuwe ministers Telegraaf 26.10.2017

Beëdiging kabinet: staat koning ook een ‘toneelstukje’ te wachten? AD 26.10.2017

26.10.2017

26.10.2017

Kabinet-Rutte III kan aan de slag NOS 26.10.2017

Het kabinet Rutte III is op vele fronten bijzonder Elsevier 26.10.2017

Nieuwe regering beëdigd: wat kunnen we verwachten? Elsevier 26.10.2017

Kabinet-Rutte III beëdigd RO 26.10.2017

Kabinet-Rutte III officieel beëdigd op Paleis Noordeinde  NU 26.10.2017

Koning beëdigt nieuwe ministers en staatssecretarissen op Paleis Noordeinde Den HaagFM 26.10.2017

Den Haag in de rij voor bordesscène nieuw kabinet-Rutte III OmroepWest 26.10.2017

Kabinet-Rutte III door koning beëdigd  AD 26.10.2017

Wat is de rol van de koning tijdens de kabinetsbeëdiging? AD 26.10.2017

Lodewijk Asscher, kijk naar Edith Schippers, zo kan het ook! Elsevier 26.10.2017

Minister Bijleveld kiest tóch voor kanariegeel, met ‘vogelspin’ AD 26.10.2017

26.10.2017

26.10.2017

Lodewijk Asscher, kijk naar Edith Schippers, zo kan het ook! Elsevier 26.10.2017

Asscher dist VVD  Telegraaf 26.10.2017

Asscher neemt op hilarische wijze afscheid als minister AD 26.10.2017

Tjonge, wat een stomme schoenen Hugo de Jonge ! Elsevier 26.10.2017

Ophef over de witte schoenen van minister De Jonge op het bordes NOS 26.10.2017

‘De Jonge wil de enige zijn met aparte schoenen’ Telegraaf 26.10.2017

Rotterdams schoenenmerk blij verrast met gratis reclame op bordes AD 26.10.2017

Dionne Stax duikt in persoonlijke verhalen kersvers kabinet AD 26.10.2017

26.10.2017

26.10.2017

Rutte III op het bordes en aan de slag, de dag in vogelvlucht NOS 26.10.2017

De trappetjes staan al klaar voor de ‘elftalfoto’ van het nieuwe kabinet NOS 26.10.2017

Gepaste kleding, humeur en positie: de (ongeschreven) regels van de bordesfoto VK 26.10.2017

In netwerk Rutte is vooral teef Pietje (7) geliefd Elsevier 26.10.2017

ChristenUnie was niet voor niks de grote winnaar van de coalitiebesprekingen VK 26.10.2017

25.10.2017

25.10.2017

Haags publiek heeft zicht op beëdiging kabinet Rutte III OmroepWest 25.10.2017

Etentje en kennismaking ministers kabinet-Rutte III NOS 25.10.2017

Eerste Kamer wil uitleg over dubbele ministers in Rutte III NU 25.10.2017

Eerste Kamer wil opheldering van Rutte over duo-ministers NOS 25.10.2017

Eerste Kamer wil weten wie de baas wordt op ministeries Elsevier 25.10.2017

25.10.2017

25.10.2017

De ‘ministers voor’ moeten vandaag alert zijn VK 25.10.2017

‘Welke gek begint aan deze klus?’ NOS 25.10.2017

Eindelijk staat het kabinet-Rutte III op het bordes  Telegraaf 25.10.2017

25.10.2017

25.10.2017

Profiel: Hugo de Jonge (CDA), minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport NU 25.10.2017

De Jonge, Grapperhaus en Van Engelshoven worden de baas op hun ministerie VK 25.10.2017

Profiel: Ank Bijleveld (CDA), minister van Defensie NU 25.10.2017

Profiel: Stientje van Veldhoven (D66), staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat NU 25.10.2017

Profiel: Ingrid van Engelshoven (D66), minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen NU 25.10.2017

Profiel: Cora van Nieuwenhuizen (VVD), minister van Infrastructuur en Waterstaat NU 25.10.2017

25.10.2017

25.10.2017

Profiel: Sander Dekker (VVD), minister voor Rechtsbescherming NU 25.10.2017

Profiel: Mark Harbers (VVD), staatssecretaris van Immigratie NU 25.10.2017

Profiel: Carola Schouten (ChristenUnie), minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit NU 25.10.2017

Profiel: Eric Wiebes (VVD), minister van Economische Zaken en Klimaat NU 25.10.2017

Profiel: Mona Keijzer (CDA), staatsecretaris van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit  NU 25.10.2017

25.10.2017

25.10.2017

Poging Wilders mislukt om benoeming Grapperhaus tegen te houden NOS 25.10.2017

Geen steun voor PVV-wens om aanstelling Grapperhaus te voorkomen  AD 25.10.2017

26.10.2017

Grapperhaus reageert op aanval Wilders Telegraaf 25.10.2017

Grapperhaus heeft geen boodschap aan weerstand Wilders Elsevier 25.10.2017

26.10.2017

Grapperhaus: Spijtig, maar ik ga gewoon beëdigd worden AD 25.10.2017

PVV wil ministerschap Grapperhaus op laatste moment voorkomen  AD 25.10.2017

Profiel: Ferdinand Grapperhaus (CDA), minister van Justitie NU 25.10.2017

25.10.2017

25.10.2017

Dit is Menno Snel, de enige bewindspersoon van Rutte III zonder politieke ervaring VK 25.10.2017

Profiel: Menno Snel (D66), staatssecretaris van Financiën NU 25.10.2017

Profiel: Tamara van Ark (VVD), staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid NU 25.10.2017

Profiel: Wopke Hoekstra (CDA), minister van Financiën NU 25.10.2017

Profiel: Arie Slob (ChristenUnie), minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media NU 25.10.2017

Profiel: Wouter Koolmees (D66), minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid NU 25.10.2017

24.10.2017

24.10.2017

Wat valt op aan de mensen in Rutte-III? VK 24.10.2017

De grote nieuwe bewindsliedenquiz AD 24.10.2017

Bert Wagendorp: Rutte III gaat wat amusementswaarde betreft heel hoog scoren VK 24.10.2017

Rutte reageert na kennismakingsgesprekken Telegraaf 24.10.2017

Rutte: we gaan goed op de centjes passen NOS 24.10.2017

24.10.2017

24.10.2017

Formateur Rutte heeft alle kandidaat-bewindslieden gesproken NOS 24.10.2017

Rutte rondt gesprekken met kandidaat-bewindslieden af  NU 24.10.2017

Rutte klaar met kandidaat-bewindslieden Telegraaf 24.10.2017

24.10.2017

24.10.2017

Knops: Limburgse militair naar Binnenlandse Zaken NOS 24.10.2017

Paul Blokhuis (CU) bindt strijd aan met roken en overgewicht NOS 24.10.2017

Mona Keijzer (CDA): van de zorg naar Economische Zaken NOS 24.10.2017

Stientje van Veldhoven (D66) wordt een milieubewuste staatssecretaris NOS 24.10.2017

Barbara Visser (VVD) moet problemen op Defensie gaan oplossen NOS 24.10.2017

D66’er Menno Snel na jaren internationale ervaring terug op Financiën NOS 24.10.2017

UWV-voorzitter Bruno Bruins wordt minister voor Medische Zorg NOS 24.10.2017

‘Ik weet wat oorlog betekent’ Telegraaf 24.10.2017

Uitgesproken Grapperhaus valt nu al uit de toon AD 24.10.2017

Nieuwe minister Slob wil snel met leraren in gesprek NOS 24.10.2017

Arie Slob: Voel me herintreder die terug is aan het front AD 24.10.2017

Arie Slob (CU) maakt rentree in politiek Den Haag NOS 24.10.2017

Mark Harbers (VVD), wethouder Rotterdam in roerige periode NOS 24.10.2017

Ik wil geen doemdenker zijn, maar het kabinet maakt een slechte start AD 24.10.2017

AD 23.10.2017

AD 23.10.2017

‘Goede ministers, maar geen heiligen’ in Kabinet Rutte III  NU 23.10.2017

‘Naamswijziging ministeries kost miljoenen’  AD 23.10.2017

Oud-ministers als topmensen: is dat nou zo erg? AD 23.10.2017

Grapperhaus over eerdere kritiek op Rutte: Ik heb nu andere rol AD 23.10.2017

Grapperhaus heeft geen spijt van eerdere uitspraken NOS 23.10.2017

AD 23.10.2017

AD 23.10.2017

Sander Dekker (VVD) van het onderwijs naar het recht NOS 23.10.2017

Cijferaar Wouter Koolmees (D66) minister van Sociale Zaken NOS 23.10.2017

Diplomate Sigrid Kaag wordt nu zelf de baas NOS 23.10.2017

VVD’er Eric Wiebes moet economische groei gaan combineren met Parijsdoelen NOS 23.10.2017

AD 23.10.2017

AD 23.10.2017

Minister Cora van Nieuwenhuizen (VVD) heeft alle bestuurslagen gehad NOS 23.10.2017

Defensieminister Ank Bijleveld (CDA) kent Den Haag op haar duimpje NOS 23.10.2017

Wopke Hoekstra (CDA), bezige bij en nu minister van Financiën NOS 23.10.2017

Mark Rutte ontvangt nieuwe ‘Haagse’ minister Van Engelshoven OmroepWest 23.10.2017

Kersverse ‘Haagse’ minister Ingrid van Engelshoven op de koffie bij Mark Rutte Den HaagFM 23.10.2017

Minister Ingrid van Engelshoven (D66) ‘reanimeerde’ de partij NOS 23.10.2017

Zijlstra: u zult de komende jaren een andere kant van mij zien NOS 23.10.2017

Ferdinand Grapperhaus (CDA), nieuwkomer in Den Haag NOS 23.10.2017

Grapperhaus (CDA) en Zijlstra (VVD) zullen zich als minister anders uiten NU 23.10.2017

Nieuwe minister Halbe Zijlstra (VVD) spreekt graag duidelijke taal NOS 23.10.2017

AD 23.10.2017

AD 23.10.2017

Rutte ontvangt één voor één zijn uitvoerders NOS 23.10.2017

Rutte ontvangt beoogde ministersploeg: ‘Moet ik nog iets weten?’ AD 23.10.2017

Nieuwe kandidaat-bewindslieden komen op gesprek bij Rutte  NU 23.10.2017

Daar staan ze dan, een flink apenorkestje  AD 23.01.2017

Fijn, al die lokalo’s in het kabinet AD 23.10.2017

Staatssecretaris Tamara van Ark hield de VVD-fractie bij elkaar NOS 23.10.2017

Elsevier 22.10.2017

Elsevier 22.10.2017

Staatssecretarissen in Rutte III zijn niet te benijden, ze hebben 40 procent meer kans om te vallen dan ministers VK 22.10.2017

Teleurgestelde Neelie Kroes: ‘Maar één VVD-vrouw minister’ Elsevier 22.10.2017

Het politieke midden is geen plaats delict Trouw 22.10.2017

Alle ministersposten zijn bezet: dit wordt het kabinet-Rutte III VK 22.10.2017

21.10.2017

21.10.2017

Rutte ontvangt vicepremiers (en dus is de langste formatie ooit nu echt bíjna klaar) VK 21.10.2017

Rutte ontvangt de drie vicepremiers in spe (foto’s)  Elsevier 21.10.2017

Rutte ontvangt beoogde vicepremiers op Binnenhof NU 21.10.2017

Moeilijk besluit en opvallende schoenen: vicepremiers bij Rutte NOS 21.10.2017

Vicepremier Carola Schouten (CU) heeft haar wortels in het boerenbedrijf NOS 21.10.2017

Hugo de Jonge (CDA), van wethouder tot vicepremier NOS 21.10.2017

Vicepremier Kajsa Ollongren (D66), een vertrouweling van Rutte NOS 21.10.2017

21.10.2017

21.10.2017

Nieuwe kabinet: meer mannen dan vrouwen en geen kleur NOS 21.10.2017

Alle ministersposten zijn bezet: dit wordt het kabinet-Rutte III VK 21.10.2017

Nederland krijgt een eigentijds kabinet (alleen een beetje wit) AD 21.10.2017

Wie staan er straks naast Koning op het bordes? Elsevier 21.10.2017

Het beeld dat Rutte III oproept? Een wethouderskabinet Elsevier 21.10.2017

20.10.2017

20.10.2017

Rutte doet laatste check  Telegraaf 20.10.2017

Hoe lopen de gesprekken tussen Rutte en de nieuwe ministers en staatssecretarissen? NOS 20.10.2017

Alle namen kabinet-Rutte III bekend NU 20.10.2017

Alle ministersposten zijn bezet: dit wordt het kabinet-Rutte III VK 20.10.2017

Alle namen bekend van het kabinet-Rutte III NOS 20.10.2017

Dit zijn de 16 ministers van Rutte III  Telegraaf 20.10.2017

Dit zijn de 8 staatssecretarissen van Rutte III  Telegraaf 20.10.2017

Dit zijn alle nieuwe staatssecretarissen Elsevier 20.10.2017

Dit weten we over de nieuwe staatssecretarissen Elsevier 20.10.2017

Wie staan er straks naast Koning op het bordes? Elsevier 20.10.2017

20.10.2017

20.10.2017

Minister weet van toeten noch blazen? Des te beter  AD 20.10.2017

Koenders tegen opvolger: blijf ook mensenrechten agenderen NOS 20.10.2017

Laatste D66-bewindspersonen bekend NU 20.10.2017

Menno Snel voor D66 naar Financiën Telegraaf 20.10.2017

D66 vrouwenkampioen van Rutte III  AD 20.10.2017

Kabinetsploeg Rutte III rond, op D66’ers na AD 20.10.2017

Drie Haagse oud-wethouders in het kabinet OmroepWest 20.10.2017

Sigrid Kaag wordt tweede minister van Buitenlandse Zaken, Ingrid van Engelshoven gaat naar Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Den HaagFM 20.10.2017

Het kan gaan knetteren bij Buitenlandse Zaken: beoogde ministers Kaag en Zijlstra zijn tegenpolen VK 20.10.2017

Minister weet van toeten noch blazen? Des te beter  AD 20.10.2017

Rutte had graag meer vrouwen in kabinet  Telegraaf 20.10.2017

AD 19.10.2017

AD 19.10.2017

Dit weten we over de nieuwe staatssecretarissen Elsevier 19.10.2017

Lees hier alles over de verdeling van de ministersposten Elsevier 19.10.2017

Overzicht: Deze namen lekten uit voor het kabinet-Rutte III NU 19.10.2017

Wie komen er in het kabinet-Rutte III? NOS 19.10.2017

Alle bewindslieden van VVD bekend  Telegraaf 19.10.2017

Onderwijs en Veiligheid en Justitie krijgen duoministers VK 19.10.2017

Halbe Zijlstra: Hulk of hulpje? AD 19.10.2017

Halbe is weleens in het buitenland geweest, maar dat is het dan ook wel zo’n beetje VK 19.10.2017

Wouter Koolmees en Cora van Nieuwenhuizen voegen zich bij de mensen rond Rutte VK 19.10.2017

Oud-wethouder Bruno Bruins wordt minister van Volksgezondheid Den HaagFM 19.10.2017

VVD’er Barbara Visser wordt nieuwe staatssecretaris Defensie NU 19.10.2017

Paul Blokhuis wordt nieuwe staatssecretaris van Volksgezondheid  AD 19.10.2017

Steeds meer vrouwen in nieuw kabinet AD 19.10.2017

Steeds meer vrouwen in nieuw kabinet Elsevier 19.10.2017

Val Defensie-minister Hennis betekende redding van Rutte III AD 19.10.2017

AD 18.10.2017

AD 18.10.2017

Staatscommissie oppert snellere en transparantere formatie NU 18.10.2017

Staatscommissie: formatie is een black box NOS 18.10.2017

Het bordes is bijna vol. Dit zijn de mensen rond Rutte VK 18.10.2017

DEZE WETHOUDERS WORDEN MINISTER  BB 18.10.2017

Lokale bobo’s op lijstjes voor Rutte III: Bruins, Van Engelshoven, De Bruijn  AD 18.10.2017

Rutte III krijgt vorm; zes nieuwe namen zingen rond over het Binnenhof. Wie zijn ze? VK 18.10.2017

Het nieuwe kabinet wordt hoe dan ook een frisse ploeg Trouw 18.10.2017

Deze ministers worden volgende week beëdigd  AD 18.10.2017

Steeds meer bewindspersonen bekend van kabinet-Rutte III NU 18.10.2017

Kabinet krijgt vorm: verrassende namen op bordes  Elsevier 18.10.2017

Rutte III krijgt nu snel vorm: Dekker naar Veiligheid, UWV-baas Bruins op Onderwijs VK 18.10.2017

Boeren blij met Carola  Telegraaf 18.10.2017

‘Schouten op Landbouw, Dekker naar Veiligheid’ Elsevier 18.10.2017

WETHOUDER IN BEELD VOOR VICE-PREMIERSCHAP BB 17.10.2017

Het geheime wapen van het CDA: Wopke Hoekstra  VN 18.10.2017

‘Haagse wethouder De Bruijn ministerskandidaat voor Ontwikkelingssamenwerking’ OmroepWest 17.10.2017

AD 17.10.2017

AD 17.10.2017

Puzzel van Rutte-3 past nog niet  AD 17.10.2017

Zij worden genoemd voor een ministerspost in kabinet-Rutte III – goede keuzen? VK 17.10.2017

Carola Schouten vicepremier in Rutte-3 AD 17.10.2017

Carola Schouten genoemd als vicepremier Elsevier 17.10.2017

Ollongren vicepremier en minister van Binnenlandse Zaken AD 17.10.2017

’Ollongren niet beschikbaar als waarnemend burgemeester A’dam’ Telegraaf 17.10.2017

‘Haagse wethouder De Bruijn ministerskandidaat voor Ontwikkelingssamenwerking’ OmroepWest 17.10.2017

Rutte-III: flinke dosis Rotterdam AD 17.10.2017

Rotterdamse wethouder gevraagd als vicepremier AD 17.10.2017

CDA’ers Hugo de Jonge en Ank Bijleveld worden ministers van Zorg en Defensie VK 17.10.2017

En wie werden er nog meer genoemd als kandidaat-ministers in kabinet-Rutte III? NOS 17.10.2017

CDA wil Ank Bijleveld als nieuwe minister van Defensie  AD 17.10.2017

Halbe Zijlstra ongeschikt? Wat een onzin Elsevier 17.10.2017

Hallo! Halbe Zijlstra minister van Buitenlandse Zaken? Elsevier 17.10.2017

Halbe als minister, ik moet er niet aan denken  AD 17.10.2017

16.10.2017- VVD-fractievoorzitter en Tweede Kamerlid Halbe Zijlstra en (links) en partijgenoot en staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes krijgen beiden een ministerspost in het nieuwe kabinet.

16.10.2017- VVD-fractievoorzitter en Tweede Kamerlid Halbe Zijlstra en (links) en partijgenoot en staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes 

Zijlstra krijgt BuZa, Wiebes EZ Telegraaf 16.10.2017

Vertrouwde namen in nieuw kabinet: Zijlstra naar Buitenlandse Zaken, Wiebes doet het klimaat VK 16.10.2017

Zijlstra en Wiebes stomen op naar belangrijke ministeries Elsevier 16.10.2017

Den Haag gonst van de namen AD 16.10.2017

Hennis geen minister in kabinet Rutte III  NU 14.10.2017

Hennis niet in nieuw kabinet, keert terug in Kamer NOS 14.10.2017

Kamp trekt deur ‘Den Haag’ na kwart eeuw achter zich dicht NOS 14.10.2017

De ideale minister van Rutte III moet degelijk zijn. Wie lijkt het meest op Stef Blok VK 13.10.2017

23 plekken in het nieuwe kabinet, wie staan er op de lijstjes? NOS 12.10.2017

‘Dijkhoff wil fractievoorzitter VVD worden’  NU 12.10.2017

‘Dijkhoff wil fractievoorzitter VVD worden’ Elsevier 12.10.2017

VVD-minister Dijkhoff wil fractievoorzitter worden NOS 12.10.2017

Rutte: hoogstwaarschijnlijk op 26 oktober op bordes NOS 12.10.2017

Premier Rutte schoorvoetend akkoord met uitbreiding kabinet NOS 12.10.2017

En verder;

20.10.2017

20.10.2017

Miljoenen niet genoeg, leraren bereid tot actie NOS 20.10.2017

Rutte III: portemonnee ouderen overhoop Elsevier 20.10.2017

19.10.2017

19.10.2017

Ook betaler alimentatie dupe van lagere aftrek  Elsevier 19.10.2017

Rutte III: portemonnee ouderen overhoop Elsevier 19.10.2017

De fiscale plannen van Rutte III op een rij Elsevier 19.10.2017

18.10.2017

18.10.2017

Doet Rutte III meer voor de rijken of de armen? Lees deze analyse VK 18.10.2017

Nieuw kabinet maakt werken onder minimumloon mogelijk Trouw 18.10.2017

Onzekerheid bij aanvraag hypotheek blijft Elsevier 18.10.2017

VNG VOORSPELT HOGERE WMO-UITGAVEN GEMEENTEN BB 18.10.2017

VNG: FINANCIËLE KRAPTE GEMEENTEN DOOR REGEERAKKOORD  BB 18.10.2017

AD 17.10.2017

AD 17.10.2017

Rutte spekt schatkist Trump Elsevier 17.10.2017

CDA-jeugd: Buma terug naar onderhandelingstafel  Elsevier 17.10.2017

CDA-jongeren willen basisbeurs alsnog in regeerakkoord  AD 17.10.2017

CDA-jongeren willen basisbeurs alsnog terug NOS 17.10.2017

AD 17.10.2017

AD 16.10.2017

Hele onderwijs trapt op de rem: acties verspreiden zich als een olievlek  AD 16.10.2017

5,4 miljoen werkenden krijgen lager belastingtarief  NOS 16.10.2017

Gevolgen regeerakkoord Decentrale Overheden FNV 16.10.2017

oktober 16, 2017 Posted by | 2e kamer, 2e kamerverkiezingen 2017, CDA, CU, D66, Eric Wiebes, formatie, politiek, Rutte 3, verkiezingen 2017, VVD, VVD-CDA-D66-ChristenUnie VVD-CDA-D66-ChristenUnie | , , , , , , , , , | 1 reactie

Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 5

Doorrekening Coaltitieafspraken

Een groot deel van de afspraken die de vier formerende partijen hebben gemaakt, zijn naar het Centraal Planbureau (CPB) gestuurd om te worden doorgerekend. Dat bevestigen bronnen in Den Haag.

Naar verwachting heeft het CPB zo’n vijf werkdagen nodig om de plannen door te nemen en conclusies te trekken over de financiële gevolgen. Daarna worden ze teruggestuurd naar VVD, CDA, D66 en ChristenUnie, die de afspraken dan eventueel nog kunnen bijschaven.

Enkele dossiers konden nog niet naar het CPB worden gestuurd, omdat daar nog geen overeenstemming over is. Maar het einde lijkt in zicht; diverse onderhandelaars hebben de afgelopen dagen laten doorschemeren dat er over steeds meer dossiers overeenstemming is bereikt, bijvoorbeeld over vluchtelingendeals en een nieuwe bed-bad-broodregeling.

Kenners denken dat het nog enkele weken duurt voor de zaak beklonken is.

De Formatie in het teken van Prinsjesdag

Prinsjesdag komt dichterbij en zoals altijd de afgelopen jaren lekken er dan cijfers uit. “Verschrikkelijk”, reageert premier Rutte. “Maar ja, het is onderdeel van Den Haag.”

Dit jaar staat Prinsjesdag vooral in het teken van de formatie. Want wat blijft er van de begroting voor 2018 overeind, als de formerende partijen het eens worden over een nieuw regeerakkoord?

Volgens premier Rutte veel. “Het gaat om een begroting van 270 miljard euro, dat gaan wij echt niet ineens allemaal anders doen.”

Prinsjesdag

Van de totale overheidsbegroting 2018 van 270 miljard euro zijn al een paar dingen uitgelekt:
* De leraren krijgen er 270 miljoen euro bij voor salarisverhoging
* De verpleegzorg krijgt er de komende vier jaar 130 miljoen euro bij, op de 435 miljoen extra
* De Belastingdienst krijgt 75 miljoen om problemen op te lossen
* Nederlanders gaan er volgend jaar gemiddeld 0,6 procent op vooruit
* De werkloosheid daalt naar 390.000
* Het begrotingsoverschot komt op 0,8 procent en de economische groei op 2,5 procent

Rutte is de verbindende schakel tussen het oude en het nieuwe kabinet. Buma en Segers van CDA en ChristenUnie gaan (waarschijnlijk) voor het eerst in jaren regeren, dus die leggen het accent anders dan Rutte.

Buma: “De Miljoenennota is van het demissionaire kabinet en het nieuwe kabinet zal een heleboel wijzigingen hebben.” Segers noemt de Prinsjesdagstukken wel echte plannen, maar die wijzigingen zullen er zeker komen, zegt hij.

Gelekt

Over de formatie en het concept-regeerakkoord wordt overigens ook gelekt. Gisteren werd bekend dat de vier onderhandelende partijen het eens zijn over vluchtelingendeals en een nieuwe bed-bad-broodregeling.

Onderhandelingen over nieuw kabinet gaan verder

En op vrijdag 6 oktober 2017 gingen de onderhandelingen over een nieuw kabinet verder. Informateur Gerrit Zalm schrijft momenteel samen met de onderhandelaars van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie aan een regeerakkoord. Zodra dat klaar is, biedt informateur Zalm zijn eindverslag aan de Voorzitter van de Tweede Kamer aan. Daarna zal de Tweede Kamer over het eindverslag debatteren en een formateur aanwijzen. Die stelt uiteindelijk een team samen met ministers en staatssecretarissen: het nieuwe kabinet.

Onderhandelingen over nieuw kabinet gaan woensdag verder

Maandag 18.09.2017  gingen de onderhandelingen verder. En op dinsdag 19 september waren er dan vanwege Prinsjesdag geen formatiebesprekingen.

De onderhandelingen gingen op woensdag 20 september 2017 verder. Informateur Gerrit Zalm en de onderhandelaars van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie komen samen in het Tweede Kamergebouw, in de Stadhouderskamer.

INFORMATEUR ZALM: NIEUW KABINET NIET VOOR PRINSJESDAG

Er zit voortgang in de onderhandelingen, maar een nieuw kabinet komt er waarschijnlijk niet voor Prinsjesdag (dinsdag 19 september). Dat schreef informateur Gerrit Zalm maandag 28 augustus in een brief aan Tweede Kamervoorzitter Khadija Arib. Dat de formatie nog zeker enkele weken voortduurt, komt met name doordat het Centraal Planbureau tijd nodig heeft voor het doorrekenen van de plannen die op tafel liggen in de onderhandelingen tussen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie.

Verkiezingsproces moet aangepast worden

14 september 2017, debat – De Kamer evalueert de Tweede Kamerverkiezingen van 15 maart 2017. Minister Plasterk (Binnenlandse Zaken) zegt onderzoek toe en doet toezeggingen, maar besluitvorming is volgens hem aan een volgend kabinet.

ZIE OOK:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagenvan Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk het debat terug via Debat Gemist

Debat over evaluatie Tweede Kamerverkiezingen

De Tweede Kamer hield op donderdag 14 september 2017 een plenair debat over de evaluatie van de Tweede Kamerverkiezingen van woensdag 15 maart 2017. Voor het debat kwam minister Plasterk (Binnenlandse Zaken) naar de Kamer. Hij pleit voor verbeteringen in het stemproces om te voorkomen dat stemmen verdwijnen.

VERSLAG

dossier “Kabinetsformatie”  AD

Dossier formatie  Elsevier

KABINETSFORMATIE  VK

BLOG: Alles over de formatie  Telegraaf

Meer informatie over de kabinetsformatie van 2017 TK

Bekijk ook de rechtenvrije foto’s van de kabinetsformatie TK

Zie: verslag verkenner schippers 27.04.2017

Zie: Brief aan Voorzitter en TK van informateur Schippers 11.05.2017

Zie: Verslag  29.05.2017

Zie: Verslag 12.06.2017

Zie:  brief_tweede_kamer_van 12.06.2017

Zie:  eindverslag_informateur_tjeenk_willink_27_juni_2017

Zie: Brief informateur Zalm aan voorzitter tk 28.08.2017

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 4

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 3

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 2

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte-3 – deel 1

zie ook: Uitslag 2e kamerverkiezing 15.03.2017 – VVD de grote winnaar

Terugblik:

AD 09.10.2017

AD 09.10.2017

Na 208 dagen praten was het eindelijk zo ver: De onderhandelaars van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie hebben maandag 9 oktober 2017 overeenstemming bereikt over een conceptregeerakkoord. Zij legde dit akkoord vandaag voor aan hun fracties. Dinsdag 10 oktober 2017 laten ze aan informateur Gerrit Zalm weten hoe hun fracties over het conceptregeerakkoord denken.

Weerzin jegens aflosboete: ouderen zijn de dupe  Elsevier 09.10.2017

De fiscale plannen van Rutte-III op een rij Elsevier 09.10.2017

GEMEENTEN IN DE RIJ OM LEGALE WIETTEELT  BB 09.10.2017

NIEUW KABINET WIL GENDERNEUTRALERE OVERHEID BB 09.10.2017

270 MILJOEN EXTRA VOOR WIJKAGENTEN  BB 09.10.2017

Dit zijn de maatregelen van het kabinet-Rutte III  VK 09.10.2017

Wat staat er in het regeerakkoord? Je ziet, hoort en leest alles bij de NOS  NOS 09.10.2017

Naar het bordes in 10 (of misschien 9) stappen NOS 09.10.2017

Waarom duurde het zo lang voor het regeerakkoord af was? NOS 09.10.2017

Groen licht voor het regeerakkoord, ook VVD stemt in OmroepWest 09.10.2017

Eindelijk: partijen eens over regeerakkoord Elsevier 09.10.2017

CDA, D66 en CU stemmen in met regeerakkoord; Buma, Pechtold en Segers blijven in Kamer  VK 09.10.2017

Onderhandelaars VVD, CDA, D66 en CU eens over regeerakkoord NU 09.10.2017

Fracties CDA, D66 en CU stemmen in met regeerakkoord, VVD nog bijeen NOS 09.10.2017

Fracties CDA, D66 en CU stemmen in met regeerakkoord, VVD zit aan toetje AD 09.10.2017

Fracties CDA, D66 en CU stemmen in met regeerakkoord NU 09.10.2017

Onderhandelaars zijn eruit, fracties VVD, CDA, D66 en CU buigen zich over akkoord VK 09.10.2017

Fracties buigen zich over ‘Vertrouwen in de toekomst’  NOS 09.10.2017

Nieuw kabinet wil minimumtarief voor zzp’ers van 15 tot 18 euro VK 09.10.2017

Motto nieuw kabinet: Vertrouwen in de toekomst AD 09.10.2017

Een kabinetsmotto weerspiegelt vaak het grootste gebrek van dat moment Trouw 09.10.2017

Rutte III: ‘Een kabinet met haast’ AD 09.10.2017

VVD neemt de tijd voor regeerakkoord, zegt Rutte  Elsevier 09.10.2017

Onderhandelaars formatie: we zijn het eens NOS 09.10.2017

Nieuw kabinet maakt einde aan dividendbelasting NOS 09.10.2017

Nieuw kabinet wil minimumtarief voor zzp-ers van 15 tot 18 euro VK 09.10.2017

Coalitieakkoord: extra geld voor ontwikkelingssamenwerking NOS 09.10.2017

Kabinet trekt portemonnee voor ontwikkelingshulp  AD 09.10.2017

Belastingstelsel bedrijven radicaal op de schop in Rutte III NOS 09.10.2017

Rutte III schrapt dividendbelasting om buitenlandse bedrijven te lokken VK 09.10.2017

Formerende partijen willen nieuwe wet om jihadgangers langer vast te houden NOS 09.10.2017

Rutte-III wil terugkerende jihadisten langer vasthouden  Elsevier 09.10.2017

Het kabinet dat niemand wilde Trouw 09.10.2017

De les van Rutte II: kom niet over als elkaars beste vrienden NRC 09.10.2017

Deze plannen van het nieuwe kabinet lekten al uit Trouw 09.10.2017

Patiëntenfederatie: Hogere btw grote klap voor de zieken AD 09.10.2017

Jongeren CDA eisen meer dan helft collegegeld AD 09.10.2017

Fracties formatiepartijen kunnen nog nee zeggen AD 09.10.2017

Eindstreep van recordformatie in zicht NOS 09.10.2017

Rutte III heeft maar dikke drie jaar regeertijd AD 09.10.2017

Korpschef Nationale Politie: legaliseren wietteelt is zinloos OmroepWest 09.10.2017

Legale wiet: stuivertje wisselen met de VS? Telegraaf 09.10.2017

’Hypotheekplan Rutte-III treft spaarzame ouderen’ Telegraaf 09.10.2017

Kritiek partijprominenten op VVD en CDA NOS 09.10.2017

Villabelasting blijft intact  VK 09.10.2017

DNB bezorgd over aflossingsvrije hypotheken AD 09.10.2017

Oneerlijk: regels voor woningbezitters weer fors op de schop AD 09.10.2017

Kritiek op Buma uit eigen partij: ‘Kijk verder dan eigen cultuur en geschiedenis, en toon inlevingsvermogen’ VK 09.10.2017

Waarom staatswiet een kwalijk idee is  Elsevier 09.10.2017

08.10.2017

08.10.2017

De onvermijdelijke naderende verkiezingsnederlaag van de nieuwe coalitie  Peil 08.10.2017

Hoge inkomens voelen nieuwe hypotheekplannen Rutte III het meest VK 08.10.2017

Maurice de Hond is somber over kabinet Rutte III AD 08.10.2017

CDA-prominent: ‘Buma laat migrant in de kou staan’  Trouw 08.10.2017

Wiegel kraakt ‘aflosboete’ van kabinet AD 08.10.2017

Formatiepartijen eens over hardere aanpak illegale pooier NOS 08.10.2017

Nog een plan van Rutte III: genderneutrale overheden  Elsevier 08.10.2017

Nieuw kabinet beperkt geslachtsregistratie  AD 08.10.2017

D66 en de VVD hebben samen met andere partijen het Regenboog Stembusakkoord getekend.

Nieuwe coalitie: geslachtsregistratie zoveel mogelijk beperken NOS 08.10.2017

07.10.2017

07.10.2017

Dit is wat we tot nu toe weten over de plannen van Rutte III VK 07.10.2017

Dit lekte vandaag weer uit over het nieuwe regeerakkoord  AD 07.10.2017

Asscher: Nieuw kabinet is niet wat Nederlanders nodig hebben  AD 07.10.2017

Criminelen langer vast en collegegeld omlaag NOS 07.10.2017

Doorbraak: nieuwe kabinet staat experiment met wietteelt door de overheid toe VK 07.10.2017

Nieuw kabinet wil proef met legale wietteelt Telegraaf 07.10.2017

Nieuwe kabinet wil een overheidswietje AD 07.10.2017

Nieuw kabinet wil proef met legale wietteelt NOS 07.10.2017

‘Ontslaan wordt makkelijker, maar ontslagvergoeding ruimer’ AD 07.10.2017

Nieuw kabinet wil huishoudens met schulden helpen  AD 07.10.2017

Een Haagse bron benadrukt dat de gevolgen voor deze groep beperkt blijft, omdat er ook voordelige belastingmaatregelen aan komen en er van alles verandert, zoals de aftrekbaarheid van de hypotheekrenteaftrek. “Onder de streep zullen mensen erop vooruit gaan”, stelt de bron.

Formatie: ‘Mes diep in aftrek eigen huis’  Elsevier 07.10.2017

Aflossen huis wordt minder voordelig, eigenaar blijft forfait betalen NOS 07.10.2017

Woede over ‘aflosboete’ voor huizenbezitters AD 07.10.2017

Advies Eigen Huis aan woningbezitter: ‘Doe niets overhaast, maar laat je ook niet in slaap sussen’ VK 07.10.2017

Rutte-III haalt gekozen burgemeester uit de mottenballen  Elsevier 07.10.2017

Nieuw kabinet maakt de weg vrij voor de gekozen burgemeester  VK 07.10.2017

Rutte III wordt een kabinet dat zich nu al schrap zet voor aanvallen van de flanken  VK 07.10.2017

06.10.2017

06.10.2017

Lastenverschuiving en burgerschapszin: Dit is al bekend over de plannen van Rutte III VK 06.10.2017

Overzicht: Het regeerakkoord komt eraan, deze plannen lekten al uit  NU 06.10.2017

VVD, CDA, D66 en CU op haar na akkoord, concept maandag naar fracties  NU 06.10.2017

Belastingplannen gelekt: nieuw kabinet maakt het de midden- en hoge inkomens naar de zin VK 06.10.2017

Concept-regeerakkoord maandag naar fracties: dit kunnen we verwachten Elsevier 06.10.2017

Basisbeurs komt niet terug, studenten krijgen wel 1000 euro korting AD 06.10.2017

Voorrang op baan voor jongere na inzetten voor maatschappij AD 06.10.2017

Eigen risico ook na volgend jaar niet omlaag AD 06.10.2017

Rutte III beperkt toegang migranten tot uitkering: meer hulp bij integratie, minder verzorgingsstaat VK 06.10.2017

Rutte III: Geen toeslagen voor nieuwe vluchtelingen met verblijfstatus  AD 06.10.2017

Rutte-III schrapt verzorgingsstaat voor asielzoeker Elsevier 06.10.2017

Rutte III legt klimaatdoel in wet vast Trouw 06.10.2017

Onder Rutte III is gemiddeld huishouden twee tientjes per maand extra kwijt aan alledaagse zaken VK 06.10.2017

Rutte III: Lage BTW-tarief verhoogd naar 9% AD 06.10.2017

Nieuw kabinet neemt gok met verlaging renteaftrek VK 06.10.2017

05.10.2017

05.10.2017

Na ruim 200 dagen formeren is het regeerakkoord van Rutte III zo goed als af. VK 05.10.2017

Regeerakkoord kabinet Rutte III dinsdag gepresenteerd NU 05.10.2017

Rutte III presenteert dinsdag regeerakkoord AD 05.10.2017

Nieuwe coalitie koerst aan op 1,5 miljard extra voor defensie VK 05.10.2017

Waarom zou die 770 miljoen nu wel bij basisschoolleraren terechtkomen? VK 05.10.2017

Hypotheekaftrek gaat bij Rutte III verder omlaag AD 05.10.2017

Formatie: ‘Mes diep in aftrek eigen huis’ Elsevier 05.10.2017

Winstbelasting bedrijven gaat omlaag bij nieuw kabinet AD 05.10.2017

04.10.2017

04.10.2017

Op naar Rutte III: wordt Voordewind blok aan been?  Elsevier 04.10.2017

‘Rutte-III investeert half miljard tegen hoge werkdruk onderwijs’ Elsevier 04.10.2017

Kabinet komt met 500 miljoen voor extra hulp leerkrachten AD 04.10.2017

03.10.2017 - Alexander Pechtold (D66), Sybrand van Haersma Buma (CDA), Gert-Jan Segers (ChristenUnie) en Mark Rutte (VVD) op het Binnenhof.

03.10.2017 – Alexander Pechtold (D66), Sybrand van Haersma Buma (CDA), Gert-Jan Segers (ChristenUnie) en Mark Rutte (VVD) op het Binnenhof.

Regeerakkoord mogelijk maandag af AD 03.10.2017

‘Regeerakkoord waarschijnlijk maandag af’ Elsevier 03.2017

29.09.2017

29.09.2017

Nieuw kabinet wil belastingen met 5 miljard verlagen NOS 29.09.2017

28.09.2017

28.09.2017

Nieuw kabinet zet vol in op Nederlandse identiteit  Elsevier 28.09.2017

Gerrit Zalm - 27.09.2017

27.09.2017 – Gerrit Zalm

Informateur Zalm vraagt Kamer om geduld over begroting AD 27.09.2017

 

25.09.2017 - Alexander Pechtold (D66), Sybrand van Haersma Buma (CDA), Gert-Jan Segers (ChristenUnie) en Mark Rutte (VVD) op het Binnenhof tijdens een schorsing van de onderhandelingen voor de kabinetsformatie. © ANP

25.09.2017 – Alexander Pechtold (D66), Sybrand van Haersma Buma (CDA), Gert-Jan Segers (ChristenUnie) en Mark Rutte (VVD) op het Binnenhof tijdens een schorsing van de onderhandelingen voor de kabinetsformatie. © ANP

Onderhandelaars buigen zich over CPB-cijfers AD 25.09.2017

‘Bevriezen eigen risico zorgt voor miljoenen meer zorgkosten in 2018’  NU 25.09.2017

24.09.2017

24.09.2017

Oppositie probeert hogere zorgpremie te voorkomen  NU 24.09.2017

22.09.2017 - (VLNR) De burgemeester van Rotterdam, Ahmed Aboutaleb, burgemeester van Den Haag, Pauline Krikke, de locoburgemeester van Amsterdam, Kajsa Ollongren, en burgemeester van Utrecht, Jan van Zanen

22.09.2017 (VLNR) De burgemeester van Rotterdam, Ahmed Aboutaleb, burgemeester van Den Haag, Pauline Krikke, de locoburgemeester van Amsterdam, Kajsa Ollongren, en burgemeester van Utrecht, Jan van Zanen

G4 legt wensenlijst neer bij formatie AD 22.09.2017

AD 18.09.2017

AD 18.09.2017

‘Partijen formatie willen tornen aan lage btw’  Elsevier 18.09.2017

AD 18.09.2017

AD 18.09.2017

Formatiedag 187: vooruitkijken naar Prinsjesdag NOS 18.09.2017

‘Partijen formatie willen tornen aan lage btw’  Elsevier 18.09.2017

Verhogen btw-tarief als ei van Columbus  Telegraaf 18.09.2017

Duurdere boodschappen in zicht: ’Verhoging btw’  Telegraaf 18.09.2017

17.09.2017 Mark Rutte op het Binnenhof na afloop van formatiegesprekken, die volgens veel Nederlanders te lang duren.

17.09.2017Mark Rutte op het Binnenhof na afloop van formatiegesprekken, die volgens veel Nederlanders te lang duren.

’Opnieuw naar stembus’ Telegraaf 17.09.2017

‘Te lange formatie? Dan weer naar stembus’  AD 17.09.2017

Hans Wiegel: formatie is eigenlijk vastleggen wantrouwen  AD 17.09.2017

16.09.2017

16.09.2017

Einde formatie nadert, CPB begint met doorrekening afspraken NOS 16.09.2017

Centraal Planbureau bekijkt plannen formatie NU 16.09.2017

CPB begint met doorrekening stukken uit formatie NOS 16.09.2017

Stukken nog doorgerekend Telegraaf 16.09.2017

Rekenmeesters bekijken plannen formatie AD 16.09.2017

’Europa’ op formatietafel Telegraaf 16.09.2017

september 16, 2017 Posted by | 2e kamer, 2e kamerverkiezingen 2017, CDA, CU-SGP, D66, formatie, politiek, Rutte 3, verkiezingen 2017, VVD | , , , , , , , , , , , , , | 3 reacties

Op weg naar de begroting 2018 van kabinet Rutte 3 – deel 2

CBS

Begrotingsbehandelingen uitgesteld: eerst een nieuw kabinet

De Tweede Kamer zal pas over de begrotingen voor 2018 debatteren als het nieuwe kabinet er is. Dan pas is duidelijk wat het nieuwe kabinet wil veranderen aan de begrotingen die op Prinsjesdag zijn ingediend. Eerder besloot de Tweede Kamer ook al de Algemene Politieke Beschouwingen en de Algemene Financiële Beschouwingen uit te stellen. Kamerlid Mark Harbers (VVD) deed het verzoek tot uitstel van de begrotingsbehandelingen woensdagmiddag 4 oktober tijdens de regeling van werkzaamheden. Hij kreeg steun van een meerderheid in de Kamer.

Door het uitstel vinden de verschillende debatten in de gebruikelijke volgorde plaats:

  1. Debat over de regeringsverklaring: zodra het nieuwe kabinet er is en zijn plannen bekend heeft gemaakt, zal de Tweede Kamer eerst een debat over de regeringsverklaring organiseren. Zo’n debat is vergelijkbaar met de Algemene Politieke Beschouwingen. Het is een belangrijk debat, omdat daarin duidelijk wordt welke ruimte het kabinet heeft om zijn plannen daadwerkelijk uit te voeren en hoe groot de steun daarvoor is. Het debat duurt meestal twee dagen. De media besteden er gewoonlijk veel aandacht aan.
  2. Kort daarna zullen de Algemene Financiële Beschouwingen gepland worden. In dit debat bespreken de financieel specialisten van de Kamerfracties de rijksbegroting, samen met de minister en de staatssecretaris van Financiën.
  3. Daarna zal de Tweede Kamer de begrotingen van elke ministerie afzonderlijk behandelen. In de Tweede Kamer worden sommige voorstellen gewijzigd en aangepast, sommige worden geschrapt en andere voorstellen worden ongewijzigd overgenomen. Alleen de Tweede Kamer heeft amendementsrecht en mag wetsvoorstellen wijzigen. De Eerste Kamer mag dat niet.

VOORZITTER KHADIJA ARIB: ZORGVULDIGE BEHANDELING VAN DE BEGROTING IS BELANGRIJK

Voorzitter Khadija Arib gaat samen met het Presidium bekijken hoe de begrotingsdebatten ingepland worden. Ze vindt het belangrijk dat de Kamer de tijd en ruimte krijgt om de begrotingen zorgvuldig te behandelen. Tijdens de regeling van werkzaamheden zei ze: “Ik vind het niet goed als de nieuwe Tweede Kamer eerst een halfjaar moet wachten, en dan op het laatste moment alles moet afraffelen.”

Lekkende Begroting 2018

Wie nog dacht dat de bijna-kabinetscrisis van eind augustus om de inhoud ging, weet sinds vanmiddag beter: het ging alleen om politiek prestige.

In een notendop:

PvdA-leider en vicepremier Asscher eiste op hoge toon 270 miljoen euro om de onderwijzers in het basisonderwijs komend jaar een salarisverhoging van 3 procent te geven.

Coalitiepartner VVD weigerde toe te stemmen omdat tegelijkertijd aan de formatietafel financiële afspraken moesten worden gemaakt.

Eerst moest het aanstaande regeerakkoord door het Centraal Planbureau worden doorgerekend, daarna viel er pas meer te zeggen over het budget voor de onderwijzers.

Binnenskamers viel toen al te horen: met die 270 miljoen komt het wel goed, maar Asscher moest niet proberen de eer naar zichzelf toe te trekken.

Van de totale overheidsbegroting 2018 van 270 miljard euro zijn al een paar dingen uitgelekt…!!

Prinsjesdag komt dichterbij en zoals altijd de afgelopen jaren lekken er dan cijfers uit. “Verschrikkelijk”, reageert premier Rutte. “Maar ja, het is onderdeel van Den Haag.”

19.09.2017

19.09.2017

En ziedaar, wat een korte adempauze niet kan doen. In de vanmiddag 15.09.2017 uitgelekte begrotingscijfers voor 2018  staat het dan toch gewoon: 270 miljoen voor de leraren. Tegelijkertijd lieten de formerende partijen weten dat hun akkoord nog niet naar het CPB kan. Toch nemen ze deze investering alvast voor lief, ongetwijfeld in de hoop dat het nu niet meer alleen op Asscher zal afstralen.

Leraren demonstreren afgelopen juni op het Malieveld voor meer salaris en minder werkdruk in het primair onderwijs

De basisschoolleraren eisen overigens 10 procent loonsverhoging, dus dit zal niet genoeg zijn om de al aangekondigde staking van 5 oktober 2017  af te wenden. 

Uit de Miljoenennota, die de Volkskrant heeft ingezien, blijkt ook dat het demissionaire kabinet 425 miljoen euro extra uittrekt om de Koopkracht te verbeteren van uitkeringsgerechtigden en gepensioneerden.

AD 16.09.2017

AD 16.09.2017

Nota vol goed nieuws
Dit zijn de belangrijkste punten uit de begroting van komend jaar:

Met de economische cijfers feliciteert het kabinet zichzelf. De groei voor 2017 wordt geschat op 3,3 procent. Voor volgend jaar is de groei van de economie naar schatting 2,5 procent. De werkloosheid daalt naar 390.000 mensen.

Dit jaar staat Prinsjesdag vooral in het teken van de formatie. Want wat blijft er van de begroting voor 2018 overeind, als de formerende partijen het eens worden over een nieuw regeerakkoord?

Volgens premier Rutte veel. “Het gaat om een begroting van 270 miljard euro, dat gaan wij echt niet ineens allemaal anders doen.”

Prinsjesdag

Van de totale overheidsbegroting 2018 van 270 miljard euro zijn al een paar dingen uitgelekt:
* De leraren krijgen er 270 miljoen euro bij voor salarisverhoging
* De verpleegzorg krijgt er de komende vier jaar 130 miljoen euro bij, op de 435 miljoen extra
* De Belastingdienst krijgt 75 miljoen om problemen op te lossen
* Nederlanders gaan er volgend jaar gemiddeld 0,6 procent op vooruit
* De werkloosheid daalt naar 390.000
* Het begrotingsoverschot komt op 0,8 procent en de economische groei op 2,5 procent

Rutte is de verbindende schakel tussen het oude en het nieuwe kabinet. Buma en Segers van CDA en ChristenUnie gaan (waarschijnlijk) voor het eerst in jaren regeren, dus die leggen het accent anders dan Rutte.

Buma: “De Miljoenennota is van het demissionaire kabinet en het nieuwe kabinet zal een heleboel wijzigingen hebben.” Segers noemt de Prinsjesdagstukken wel echte plannen, maar die wijzigingen zullen er zeker komen, zegt hij.

Uiteindelijk gaat de Nederlander er qua Koopkracht gemiddeld maar 0,6 procent op vooruit. Werkenden profiteren het meest (0,8 procent). Om te voorkomen dat uitkeringsgerechtigden en gepensioneerden erop achteruitgaan wordt 425 miljoen euro uitgetrokken.

AD 16.09.2017

AD 16.09.2017

Koopkrachtstijging, per groep

In de bijstand: 0,3 procent
Gepensioneerd: 0,6 procent
Werkend: 0,8 procent

– Minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem (PvdA) schrijft in het voorwoord dat zowel de overheidsbestedingen als bedrijfsinvesteringen toenemen. De groei wordt enigszins geremd door de lagere gasproductie.

– Intussen daalt de staatsschuld naar 53,7 procent van het BNP en kan het kabinet wijzen naar een overschot op de begroting van 0,8 procent.

– Er wordt wordt flink geïnvesteerd in de zorg, een half miljard in 2018. Het eigen risico stijgt naar 400 euro. De zorgtoeslag voor lage inkomens gaat ook omhoog.

Formatie en Regeerakkoord

Over de formatie en het concept-regeerakkoord wordt overigens ook gelekt. Gisteren werd bekend dat de vier onderhandelende partijen het eens zijn over vluchtelingendeals en een nieuwe bed-bad-broodregeling.

Maandag 18.09.2017  gaan de onderhandelingen verder. Dinsdag 19.09.2017  is het Prinsjesdag.

Goedemorgen.

Het is vandaag de derde dinsdag van september: Prinsjesdag. Maar achter de feestelijkheden gaapt een leegte. 

Want met een demissionair kabinet zijn er geen grote plannen, geen vergezichten, geen met vers beleid gestutte visie op de toekomst.

Geen climax van het politieke seizoen, maar een verplicht nummer !!!

Qua rituelen zal de liefhebber niets tekortkomen, en toch is deze Prinsjesdag anders. Achter de feestelijkheden gaapt een leegte. Want wie schetst waar het heen moet met het land?

Zo op het eerste gezicht zal het een Prinsjesdag als alle andere zijn. Een Ridderzaal vol Kamerleden en hoogwaardigheidsbekleders. Luisterend naar de Koning die op plechtige toon de Troonrede voorleest. Een parade van dames met hoedjes waarover is nagedacht en heren in kraakverse pakken.

Goed, de Gouden Koets is in groot onderhoud, dus verplaatsen koning en koningin zich, voor het tweede jaar, per Glazen Koets. De route is wel weer klassiek. Vanwege de aanleg van een ondergrondse parkeergarage moest vorig jaar worden uitgeweken naar de Korte Houtstraat. Dit jaar gaat de koninklijke rijtoer als vanouds via de Korte Vijverberg naar het Binnenhof.

Een cavalerist oefent met rookbommen bij het Kurhaus in Scheveningen. © Freek van den Bergh / de Volkskrant

De Algemene Politieke Beschouwingen zijn verdaagd, tot na het regeerakkoord van een nieuw kabinet

Saluutschoten, ere-escorte van cavalerie, grenadiers, marechaussee en politie te paard – qua ritueel zal de liefhebber niets tekortkomen. Het zal niet genoeg zijn om te verhullen dat daarachter een grote leegte gaapt. Geen grote plannen, geen vergezichten, geen met vers beleid gestutte visie op de toekomst. Er is geen regering die de koning de woorden in de mond kan leggen om te schetsen waar het heen moet met ons land – de Troonrede als hoofdpijndossier. De begroting wordt een verlengstuk van die van vorig jaar.

Dit wordt de Prinsjesdag die niemand wilde, de dag die gehouden wordt omdat het nu eenmaal zo in de grondwet (artikel 65) staat. Wat normaal gesproken de climax van het politieke seizoen is, zal nu een verplicht nummer zijn. Ook de Algemene Politieke Beschouwingen – het debat van twee dagen waarin de oppositie de regering het vuur aan de schenen kan leggen – zijn verdaagd, tot na het regeerakkoord van een nieuw kabinet.

In plaats daarvan gaat het dezer dagen in de plenaire zaal over onderwerpen als misstanden in de bokkenhouderij en het gebruik van drones door Limburgse landbouwers. Nu de regering amper nog besluiten neemt, droogt de Kameragenda steeds verder op. Dat geldt in verhevigde mate voor de Eerste Kamer.

Vanwege de veiligheid worden wegblokkades aangebracht in de Haagse binnenstad.© Freek van den Bergh / de Volkskrant

Primaat

Je komt niet naar de Kamer voor die poespas, en toch doet het me wat, aldus Nieuw Kamerlid Gijs van Dijk.

De Glazen Koets. © ANP

Als het aan de SP had gelegen, was dat anders gelopen. Dan waren de Beschouwingen gewoon doorgegaan. ‘Waarom zou je het primaat bij een demissionaire regering laten’, zegt Peter Kwint (32), Kamerlid sinds maart. ‘We hadden deze periode kunnen gebruiken om als Kamer accenten aan te geven.’ De pogingen die de SP daartoe ondernam, door te proberen de verhoging van de salarissen in het lager onderwijs en de verlaging van het eigen risico in de zorg te forceren, hadden niet het gewenste resultaat. Kwint, door Kamervoorzitter Arib gekapitteld toen hij zonder jasje de Kamer toesprak, komt vandaag in pak. ‘Ik heb nog wel wat in de kast hangen.’ Zijn moeder vergezelt hem.

Waar Kwint vol ongeduld wacht totdat zijn Kamerlidmaatschap echt losbrandt, heeft Gijs van Dijk (36), nieuw Kamerlid voor de PvdA, het razend druk. Zijn toch al gedecimeerde fractie bestaat voor de helft uit demissionaire bewindspersonen. Omdat die hun handen nog vol hebben aan hun ministerie, bemoeit Van Dijk zich met zowat alles. ‘Wonen, politie, sociale zaken, koninkrijksrelaties, basisregistratie personen – het is een stoomcursus. Ik ga van commissie naar commissie.’ Van Dijk, ook geen pakkendrager, bezocht de Suit Supply. ‘Je komt niet naar de Kamer voor die poespas, en toch doet het me wat.’

Troonrede 2016. © ANP

Suzanne Kröger (41), nieuw bij GroenLinks, heeft deze week wel iets anders aan haar hoofd dan Prinsjesdag. Ze heeft debatten over de uitbreiding van de luchthaven Lelystad, over de vervuiling bij Chemours en over een noodpakket luchtkwaliteit. Een soort apotheose van haar eerste half jaar als Kamerlid. ‘Dit is de week waarvoor je het doet’, zegt ze. ‘Voor mij komt alles samen.’ Haar hoop voor de Troonrede? Dat er hoge prioriteit aan klimaatverandering wordt gegeven. Over haar Prinsjesdagkleding heeft ze nog niet nagedacht. ‘Volgend jaar ben ik ook op dat punt ingewerkt.’

René Peters (42), die als kandidaat-Kamerlid drie stond op de CDA-lijst, heeft in zijn fractie de portefeuille schulden en armoede en is daar druk mee. ‘Veel is controversieel verklaard en kan dus niet worden behandeld. Maar ik ga heel veel op werkbezoek, geef lezingen, eet alle letters die over dit onderwerp worden geschreven, wil m’n contacten perfect op orde hebben. Dit is helemaal mijn terrein.’ Hij wordt dinsdag vanaf het ontbijt gevolgd door Omroep Brabant. ‘Alles nieuw en tiptop, tot en met sokken en schoenen. Het pak is gemaakt door een kleermaker in Oss.’ Zijn ouders zullen langs de route staan.

Een Prinsjesdag om te laten zien dat alles gewoon doormarcheert. Ook als de formatie eindeloos lijkt te duren.

Samenvatting Platform 31

Nederland is sterker uit de crisis gekomen. Zo luidde de centrale boodschap van de Miljoenennota 2018 die werd gepresenteerd op Prinsjesdag.

De jaarlijkse rijksbegroting repte onder meer over een groeiende economie en dalende werkloosheid. Welke belangrijkste maatregelen en beleidswijzigingen voor stad en regio sprongen er verder uit?

De rijksbegroting van dit jaar gaat, vanwege een demissionair kabinet, de geschiedenis in als een beleidsarm document. Nederland wacht vol spanning op het aanstaande regeerakkoord. U ontvangt daarom dit jaar – anders dan u van Platform31 gewend bent – maar liefst twee analyses: een samenvatting van de rijksbegroting_2018 én een gedetailleerdere analyse van het regeerakkoord_2018. In deze eerste samenvatting bundelen we de meest opvallende maatregelen en beleidswijzigingen voor u, geordend naar de ministeries die het meest relevant zijn voor stad en regio. Zodra er een nieuw regeerakkoord is, maakt Platform31 een uitgebreide analyse en duiding en brengen we de consequenties voor steden en regio’s in beeld.

lees: Financieel Jaarverslag van het Rijk 2017

lees: bijlagen-bij-fjr

Volg en lees meer over:  PRINSJESDAG

Lees meer over: Prinsjesdag 2017

Zie ook: Samenvatting_rijksbegroting_2018

Zie ook: Analyse_regeerakkoord_kabinet-Rutte_III

Zie ook: kamerbrief met toelichting op koopkrachteffecten regeerakkoord

Zie ook: Waarom gaat Prinsjesdag dit jaar eigenlijk door?

zie ook: Op weg naar de begroting 2018 van kabinet Rutte 3 – deel 1

zie ook: Met de begroting 2017 op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 2

zie ook: Met de begroting 2017 op weg naar kabinet Rutte-3 – deel 1  

Kabinet: afschaffen van dividendbelasting niet van tafel

NOS 17.08.2018 Het kabinet houdt voorlopig vast aan het afschaffen van de dividendbelasting. Gisteren bleek dat de maatregel meer kost dan tot nu toe werd gedacht, waardoor er opeens een gat van 600 miljoen op de begroting is.

Staatssecretaris Snel van Financiën, die over belastingen gaat, zei na de eerste ministerraad na de vakantie dat hij ervan uitgaat dat de afschaffing van de dividendbelasting doorgaat. “Het is een maatregel die geld kost, maar dat hebben wij ervoor over.”

Hij is ervan overtuigd dat het schrappen van de heffing die bedrijven betalen over de winst die zij aan hun aandeelhouders uitkeren, goed is voor het Nederlandse vestigingsbeleid. “En ik ga ervan uit dat we deze maatregel uit het regeerakkoord gewoon gaan uitvoeren.”

Financiële dekking

Het kabinet-Rutte III ging er aanvankelijk vanuit dat de omstreden maatregel 1,4 miljard euro per jaar aan inkomsten zou schelen. Maar nu zeggen ingewijden dat het kan oplopen tot 2 miljard, waardoor minister Hoekstra van Financiën nog voor Prinsjesdag een oplossing moet zoeken voor het verschil van 600 miljoen euro.

Het kabinet wil de dividendbelasting op 1 januari 2020 afschaffen, maar dat staat aanstaande Prinsjesdag al in het Belastingplan van staatssecretaris Snel. Hij moet voor elke euro die de afschaffing van de dividendbelasting kost, financiële dekking vinden.

Prinsjesdag

Premier Rutte wilde niet op de berichtgeving ingaan, omdat hij niet vooruit wil lopen op de plannen die op Prinsjesdag worden gepresenteerd. Hij zei wel dat het kabinet op dit moment bezig is om de afspraken uit het regeerakkoord uit te voeren.

Het afschaffen van de dividendbelasting is omstreden omdat de maatregel vooral ten goede komt aan grote bedrijven en er geen bewijs is dat hierdoor meer bedrijven naar Nederland komen. De oppositie spreekt van een ‘cadeautje voor multinationals’.

BEKIJK OOK

Gat van 600 miljoen euro door afschaffing dividendtaks

Een klant doet boodschappen bij een groothandel. Foto ANP

Groeiende economie stelt kabinet voor dilemma: dividendbelasting afschaffen wordt nóg duurder

VK 16.08.2018 De Nederlandse economie blijft groeien, zo blijkt uit de nieuwste cijfers. Wat betekenen deze voor de plannen van het kabinet, en voor de portemonnee van de burger?

Begroten is voor dit kabinet een feest…

Miljoenennota’s maken is voor dit kabinet een feest. Gedwongen door de economische crisis stortte Rutte-II noodgedwongen de ene lastenverzwaring na de andere bezuiniging over het volk uit, maar Rutte-III geniet van een hoogconjunctuur. Minister Wopke Hoekstra van Financiën krijgt bij het opstellen van de rijksbegroting rugwind van de prachtige economische cijfers die het Centraal Planbureau (CPB) donderdag publiceerde.

Helaas voor het kabinet zijn die cijfers wel een tikje minder prachtig dan een paar maanden geleden. In maart dacht het planbureau nog dat de Nederlandse economie dit jaar met 3,2 procent zou groeien en volgend jaar met 2,7 procent. Die groeiverwachting heeft het CPB nu verlaagd naar respectievelijk 2,8 en 2,5 procent. Ook de ontwikkeling van de werkloosheid en de koopkracht ziet er sinds donderdag net iets minder rooskleurig uit dan daarvoor.

Het kabinet let bij het maken van de rijksbegroting altijd scherp op de koopkrachtontwikkeling die het CPB voorspelt. Is die wel evenwichtig? Welke kiezersgroepen blijven achter bij het gemiddelde? Moeten we voor die mensen iets extra’s doen, dus compenserende maatregelen nemen? De noodzaak daarvoor lijkt dit jaar gering. Volgens het CPB gaan alle huishoudens er in 2019 grosso modo op vooruit. Die doorsnee koopkrachtverbetering (1,3 procent) is ook substantieel groter dan dit jaar (0,4 procent).

Toch valt die voorspelling een beetje tegen. In juni ging het CPB nog uit van een koopkrachtstijging van 0,6 procent in 2018 en 1,6 procent volgend jaar. CPB-directeur Laura van Geest geeft twee redenen voor het neerwaarts bijstellen van de raming: de inflatie stijgt sneller dan eerder geraamd en de cao-lonen juist langzamer.

Het mysterie van de achterblijvende lonen is nog niet opgehelderd. Het CPB speculeert dat de onderhandelingspositie van arbeidskrachten is verzwakt ten opzichte van hun werkgevers. Dat zou onder andere liggen aan de digitalisering en robotisering van taken die vroeger door mensen werden gedaan en aan de internationalisering van de arbeidsmarkt (concurrentie uit lagelonenlanden). De economische wetenschap is er nog niet over uit. De ramingen van het CPB waren tot nu toe in elk geval telkens te optimistisch. In maart dacht het CPB nog dat de lonen met 3,2 procent zouden stijgen, in juni stelde het instituut dat bij naar 3,1 procent en in de voorspelling van donderdag is dat 2,9 procent.

Van alle huishoudens gaan de laagste inkomens (minder dan 23.700 bruto per jaar) er in 2019 het minst op vooruit (0,5 à 0,7 procent). Dit zijn hoofdzakelijk uitkeringsgerechtigden. Dit komt onder andere doordat de uitkeringen in mindere mate stijgen dan de lonen van werkenden. Een deel van deze groep (13 tot 14 procent) krijgt volgend jaar zelfs minder te besteden (tenzij het kabinet dat met nieuwe maatregelen voorkomt). Het CDA en de ChristenUnie kunnen ondertussen tevreden zijn over de koopkracht van alleenverdieners: die stijgt volgend jaar bovengemiddeld, net als die van huishoudens die meer dan 55.000 euro bruto per jaar verdienen. Het regeerakkoord pakt dus denivellerend uit.

Vergeleken met andere huishoudens komen gepensioneerden er dit jaar bekaaid vanaf, maar 2019 wordt ook voor hen een goed jaar. Maar liefst 96 procent van de AOW’ers gaat er dan in koopkracht op vooruit, voorspelt het CPB. Dat hebben de ouderen onder meer te danken aan een verhoging van de ouderenkorting, maar ook aan de verdere verlaging van de vermogensrendementsheffing en een (geraamde) rentestijging.

Gepensioneerden hebben gemiddeld meer spaargeld en beleggingen dan andere leeftijdsgroepen en profiteren daarom relatief meer van deze ontwikkelingen, voorspellen de rekenmeesters van het CPB. Ouderenpartij 50Plus eiste woensdag nog ‘compensatie voor AOW’ers’, omdat die ‘niet of nauwelijks’ zouden meedelen in de lastenverlichtingen van dit kabinet.

…totdat de dividendbelasting de sfeer bederft

Ondanks het financiële zomerweer moet het kabinet in de Miljoenennota (die het op Prinsjesdag publiceert) minimaal twee flinke tegenvallers wegwerken: de lagere aardgasbaten en – paradoxaal genoeg – een hoger dan geraamde opbrengst van de dividendbelasting. Het Rijk verliest tot en met 2022 1,9 miljard euro aan gasopbrengsten als gevolg van het besluit de gaskraan in Groningen sneller dicht te draaien dan gepland. Hoekstra zei in mei dat hij voor die tegenvaller al dekking heeft gevonden, maar niet welke. Waarschijnlijk vangt het kabinet de gastegenvaller pijnloos op met verwachte meevallers aan de uitgavenkant (besparingen op gezondheidszorg en sociale zekerheid). Een bron in Den Haag bevestigt dat.

De geplande afschaffing van de dividendbelasting, die toch al uiterst gevoelig ligt, stelt het kabinet nu ook nog voor een akelig begrotingsprobleem. Dankzij de florerende economie en de meegroeiende bedrijfswinsten brengt deze bedrijfstaks steeds meer geld in het laatje. Het AD berichtte donderdag dat de dividendbelasting de schatkist dit jaar minstens 1,9 miljard euro oplevert.

Dat is 500 miljoen euro meer dan begroot. Voor dit jaar is dat een mooie meevaller, maar de keerzijde is dat het schrappen van de dividendbelasting steeds duurder wordt. In het regeerakkoord hield het kabinet rekening met een inkomstenderving van 1,4 miljard euro vanaf 2020 (het jaar dat de belasting verdwijnt). Nu dat inkomstenverlies groter blijkt dan geraamd, moet Rutte-III volgens de begrotingsregels het verschil van 500 miljoen euro al in de aanstaande Miljoenennota compenseren. Volgens diezelfde begrotingsregels kan dat alleen met extra lastenverzwaringen, niet met budgettaire meevallers.

Het kabinet moet dus andere belastingen verhogen (of minder verlagen dan beloofd) om een impopulair douceurtje voor multinationals te kunnen bekostigen. En dat een half jaar voor de Provinciale Statenverkiezingen. Op het Binnenhof wordt druk gespeculeerd dat coalitiepartijen D66 en ChristenUnie, die eigenlijk tegen het afschaffen van de dividendbelasting zijn, de oplopende kosten zullen aangrijpen om dit onderdeel van het regeerakkoord opnieuw ter discussie te stellen tijdens de komende begrotingsonderhandelingen.

Zelfs bij initiatiefnemer VVD is het enthousiasme voor de maatregel maar matig. VVD-prominent Frank de Grave heeft publiekelijk zijn scepsis laten blijken en fractievoorzitter Klaas Dijkhoff onderkende vorig jaar in een Kamerdebat dat er geen bewijs is voor de veronderstelde heilzame uitwerking op het vestigingsklimaat. Volgens Dijkhoff is de afschaffing van de dividendbelasting ‘een gok’. Een dure gok bovendien, blijkt nu.

Koopkrachtcijfers. Foto De Volkskrant

MEER OVER 

Nederland­se economie groeit iets minder hard

AD 16.08.2018 De Nederlandse economie groeit dit jaar en volgend jaar iets minder hard dan eerder werd voorzien, blijkt uit een nieuwe raming van het het Centraal Planbureau (CPB).

Het CPB voorziet nu voor 2018 een groei van 2,8 procent en van 2,5 procent in 2019. In juni ging het planbureau nog uit van een groei van respectievelijk 2,9 en 2,7 procent. ,,Ook in economisch opzicht is het een mooie zomer, met aanhoudende groei en verder dalende werkloosheid. Maar het is niet alleen maar zonneschijn. Onzekerheden rond brexit, het handelsbeleid van de VS en het economisch beleid in Italië kunnen het beeld doen kantelen”, zegt CPB-directeur Laura van Geest.

Volgens haar zijn de ‘neerwaartse risico’s’ voor de economie toegenomen. ,,De handelsconflicten die kunnen uitmonden in een handelsoorlog zijn verder verscherpt. Het risico op een harde brexit wordt met de dag groter. Het economische beleid in Italië en de groeivertraging in een aantal opkomende economieën, zoals Turkije, brengen onzekerheid met zich mee voor het eurogebied”, aldus Van Geest.

Historisch laag niveau

Het CPB wijst er wel op dat de economie blijft groeien in een bovengemiddeld tempo. Dat komt onder meer door gunstige consumptiecijfers van huishoudens, de overheidsbestedingen en investeringen in woningen. Daarbij daalt de werkloosheid naar verwachting in 2019 verder naar een ‘historisch laag niveau’ van 3,5 procent.

Het CPB voorziet in zijn nieuwe raming ook dat de inflatie iets sterker toeneemt. Dit jaar wordt het leven naar verwachting 1,6 procent duurder en volgend jaar komt de inflatie vermoedelijk uit op 2,4 procent. Volgens het planbureau wordt de inflatie vooral gestuwd door een hoger btw-tarief.

Machines

Gisteren meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) nog dat de economie het goed blijft doen. De groei hebben we te danken aan de binnenlandse bestedingen, export en bedrijfsinvesteringen. Vooral de bouw maakte het afgelopen kwartaal het verschil, aldus het CBS.

Zo is in het tweede kwartaal fors meer geïnvesteerd in woningen, bedrijfsgebouwen en infrastructuur. Verder schaften bedrijven opnieuw meer auto’s aan. Ook werd meer geld uitgetrokken voor machines.

Ook consumenten laten het geld rollen en jagen daarmee de groei aan. Al zeventien kwartalen op rij geven huishoudens meer uit dan een jaar eerder. Vooral voor auto’s en elektrische apparaten wordt flink de knip getrokken. Daarnaast geven mensen meer geld uit aan diensten, met name op het gebied van horeca, vervoer en communicatie.

Eurozone

Al met al doet onze economie het duidelijk beter dan het gemiddelde van de landen van de eurozone. Volgens een nieuwe schatting van Europees statistiekbureau Eurostat ging de economie van het eurogebied met 0,4 procent vooruit op kwartaalbasis, net als in het eerste kwartaal.

View image on Twitter

Centraal Planbureau@CPBnl

CPB raming: de Nederlandse economie ontwikkelt zich gunstig, dit jaar een groei van 2,8% en volgend jaar 2,5%. Verhoging lage BTW tarief duwt inflatie in 2019 omhoog naar 2,4%. Meer informatie: http://bit.ly/2MPOjJo  7:01 AM – Aug 16, 2018

View image on Twitter

Centraal Planbureau@CPBnl

cMEV raming: de economie groeit in 2018 en 2019 door in een bovengemiddeld tempo. De werkloosheid daalt in 2019 verder naar een historisch laag niveau van 3,5%, de overheidsschuld daalt naar 49%. Meer informatie: http://bit.ly/2MtFS9U  7:02 AM – Aug 16, 2018

View image on Twitter

   Centraal Planbureau@CPBnl

CPB koopkrachtraming: bijna alle huishoudens kennen in 2019 een positieve koopkrachtontwikkeling, met uitschieters tot boven de 4%. De presentatie van de koopkrachtontwikkeling is gewijzigd; de spreiding van koopkrachteffecten krijgt meer aandacht http://bit.ly/2MNknxG   7:03 AM – Aug 16, 2018

Meer risico’s voor Nederlandse economie, maar groei zet door

NOS 16.08.2018 De Nederlandse economie groeit volgend jaar bovengemiddeld, maar het tempo van de groei neemt wel af.

Dat stelt het Centraal Planbureau (CPB) in de conceptversie van de MEV 2019, de Macro Economische Verkenning. De MEV-cijfers en ramingen voor de economie, de koopkracht en de arbeidsmarkt vormen voor het kabinet het vertrekpunt voor de rijksbegrotingen en de koopkrachtplaatjes voor volgend jaar. Op Prinsjesdag (18 september) komt de definitieve MEV.

De economische groei komt volgend jaar uit op 2,5 procent. Dit jaar wordt er een groei van 2,8 procent verwacht. De werkloosheid blijft dit jaar en volgend jaar dalen en komt uit op het laagste niveau sinds 2001.

Turkije

Het Centraal Planbureau waarschuwt dat er steeds meer risico’s zijn voor de Nederlandse economie. Handelsconflicten kunnen uitlopen op een handelsoorlog en als er geen deal komt rond de brexit raakt dat ook de Nederlandse economie. Daarnaast wijzen de economen op de problemen in Turkije, die tot onzekerheid in het eurogebied leiden.

Vaak wordt er ook met extra belangstelling gekeken naar de cijfers over de koopkracht die het Centraal Planbureau presenteert. De mediane koopkracht stijgt in 2019 met 1,3 procent. Ook dat cijfer is naar beneden bijgesteld. De laagste inkomens gaan er het minst op vooruit. Ruim 1 op de 10 lage inkomens gaat er zelfs op achteruit.

Is het nou mediaan of gemiddelde?

Mediane koopkracht is niet hetzelfde als gemiddelde koopkracht. Een gemiddelde is de optelsom van de koopkracht van alle huishoudens gedeeld door het totale aantal huishoudens. Die koopkracht wordt voor verschillende soorten huishoudens berekend: alleen of meerpersoons, met of zonder kinderen, een- of tweeverdiener, werkend of uitkering of gepensioneerd. Zo’n gemiddelde levert een vertekend beeld op. Een kleine groep mensen met grote koopkracht vertekent het cijfer voor de mensen uit diezelfde groep die minder koopkracht hebben.

Een mediaan koopkrachtcijfer geeft daarom een beter beeld. We spreken van de mediane koopkracht als er in dezelfde groep evenveel huishoudens zijn die meer koopkracht hebben als huishoudens die minder koopkracht hebben.

Een positief koopkrachtcijfer betekent niet dat iedereen erop vooruit gaat. Het koopkrachtcijfer zegt dat de meesten erop vooruitgaan maar niet per se alle huishoudens. Koopkrachtplaatjes zijn ook statisch en houden geen rekening met de gevolgen van loonsverhoging, werk vinden of ontslagen worden, een kind krijgen, scheiden en ouder worden. Dat soort zaken hebben veel meer effect op de koopkracht.

Eerder deze week maakte het Centraal Bureau voor de Statistiek groeicijfers over het afgelopen halfjaar bekend. Daaruit blijkt dat de Nederlandse economie harder is gegroeid dan veel andere Europese economieën.

BEKIJK OOK

Gevreesde vertraging blijft uit: economie blijft krachtig groeien

Einde dividendbe­las­ting wordt nóg duurder

AD 16.08.2018 De voorgenomen afschaffing van de dividendbelasting valt honderden miljoenen duurder uit dan gepland. Volgens bronnen in Den Haag loopt de rekening op in de richting van de 2 miljard euro.

De maatregel is van meet af aan zeer omstreden. Geen van de vier regeringspartijen had afschaffing van de dividendbelasting in het verkiezingsprogramma opgenomen. Desondanks besloot het kwartet tot afschaffing van de belasting op de winstuitkering van ondernemingen aan hun aandeelhouders.

Bij het aantreden van het kabinet gingen de coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie er nog vanuit dat het schrappen van de dividendbelasting 1,4 miljard euro aan inkomsten zou schelen. In mei bleek echter al dat dit bedrag te laag was ingeschat, omdat de opbrengsten in 2017 200 miljoen hoger waren.

Economische groei

Aangejaagd door de economische groei en toegenomen winsten neemt het bedrag intussen alleen maar verder toe, stellen ingewijden. Voor de zomer werd de opbrengst in kabinetskringen over 2018 al op 1,9 miljard euro geschat, aldus een betrokkene: ,,Het kan zomaar zijn dat het meer dan 2 miljard wordt.”

Actievoerders op de publieke tribune tijdens het debat over het afschaffen van de dividendbelasting. © ANP

Het kabinet wil de dividendbelasting per 1 januari 2020 schrappen. Het wetsvoorstel dat de afschaffing regelt, komt echter komende Prinsjesdag al naar de Tweede Kamer, als onderdeel van een omvangrijk Belastingplan. In dat wetsvoorstel staat ook hoe groot de inkomstenderving is.

Daarvoor heeft het ministerie van Financiën zich te baseren op de meest actuele cijfers. Voor elke euro bovenop de 1,4 miljard  uit het regeerakkoord zal extra dekking moeten worden gevonden. ,,Hier staat veel druk op”, bevestigt een ingewijde.

Vestigingsklimaat

Minister-president Mark Rutte heeft de maatregel altijd fanatiek verdedigd omdat die zou leiden tot een beter Nederlands vestigingsklimaat. Handhaving van de dividendbelasting zou voor grote bedrijven een reden kunnen zijn om hun hoofdkantoor niet in Nederland te vestigen of te verplaatsen naar het buitenland.

Volgens het Centraal Planbureau is er echter geen hard bewijs dat de maatregel effect heeft en komt de opbrengst ten goede aan buitenlandse overheden. Ook ambtenaren van Financiën uitten in memo’s aan de formerende partijen grote twijfels over het nut van de maatregel.

Nieuwe raming

Vandaag bleek uit een nieuwe raming van het Centraal Planbureau dat de Nederlandse economie dit jaar en volgend jaar iets minder hard groeit dan eerder werd voorzien. Het CPB voorziet nu voor 2018 een groei van 2,8 procent en van 2,5 procent in 2019. In juni ging het planbureau nog uit van een groei van respectievelijk 2,9 en 2,7 procent.

,,Ook in economisch opzicht is het een mooie zomer, met aanhoudende groei en verder dalende werkloosheid. Maar het is niet alleen maar zonneschijn. Onzekerheden rond brexit, het handelsbeleid van de VS en het economisch beleid in Italië kunnen het beeld doen kantelen”, zegt CPB-directeur Laura van Geest.

Morgen komt het kabinet voor het eerst sinds de vakantie weer bijeen voor de ministerraad.

‘Afschaffen dividendbelasting gaat mogelijk 2 miljard euro kosten’ 

NU 16.08.2018 De afschaffing van de dividendbelasting gaat jaarlijks mogelijk 2 miljard euro of meer kosten, in plaats van de 1,4 miljard euro die in het regeerakkoord wordt genoemd, bevestigen bronnen in Den Haag na berichtgeving door het AD​.

Het plan is om de dividendbelasting in 2020 af te schaffen, maar het wetsvoorstel dat dat moet regelen wordt volgende maand al ingediend.

AD schrijft dat het bedrag volgens ingewijden verder toeneemt door de economische groei en toegenomen winsten. Omdat de economie goed draait, wordt er meer belasting betaald – ook over dividend, de winstuitkering van bedrijven aan hun aandeelhouders.

De maatregel is een van de meest omstreden uit het regeerakkoord. Geen van de vier coalitiepartijen had afschaffing in het verkiezingsprogramma staan. Alleen de VVD van premier Mark Rutte is en blijft een uitgesproken voorstander.

Het afschaffen van deze belasting moet het vestigingsklimaat ten goede komen, maar feitelijke onderbouwing daarvoor ontbreekt.

Definitieve cijfers komen op Prinsjesdag

In eerste instantie meldde het kabinet dat de maatregel per 2020 de schatkist jaarlijks 1,4 miljard euro zou kosten, maar dat werd later verhoogd naar 1,6 miljard. Tijdens Prinsjesdag op 18 september worden de definitieve cijfers gepubliceerd.

Nederlandse aandeelhouders kunnen de afgedragen belasting over dividend via de Belastingdienst terugkrijgen. Dit maakt de afschaffing van de dividendbelasting vooral voordelig voor buitenlandse aandeelhouders in Nederlandse beursgenoteerde bedrijven.

Bedrijven zouden zo makkelijker aan buitenlands kapitaal moeten kunnen komen. Ze profiteren in ieder geval van minder administratieve lasten.

Motie van afkeuring voor Rutte

Het afschaffen van de dividendbelasting is uitgegroeid tot een hoofdpijndossier voor het kabinet en leverde Rutte in april een breed gedragen motie van afkeuring op vanwege zijn rol in de zoektocht naar de omstreden memo’s die tijdens de formatie gebruikt zijn om de belasting af te schaffen.

Rutte en de coalitiepartijen beweerden eerder dat er voor zover zij zich konden herinneren geen memo’s waren, maar die memo’s bleken er toch te zijn.

Lees meer over: Dividendbelasting

Gat van 600 miljoen euro door afschaffing dividendtaks

NOS 16.08.2018 Het afschaffen van de dividendbelasting kost veel meer dan gedacht. Minister Hoekstra van Financiën moet nog voor Prinsjesdag op zoek naar 600 miljoen euro op de Rijksbegroting, zeggen bronnen in Den Haag na berichtgeving in het AD.

Het kabinet-Rutte III ging er aanvankelijk van uit dat de omstreden maatregel 1,4 miljard euro aan inkomsten zou schelen. Dat bedrag zal de komende jaren alleen maar toenemen, omdat het goed gaat met de economie. Dividendbelasting wordt namelijk betaald over de winst die bedrijven uitkeren aan hun aandeelhouders. Hoe hoger de winst, hoe hoger de opbrengst voor de staatskas.

Ingewijden zeggen dat het zou kunnen oplopen tot 2 miljard per jaar. Dat betekent dat Hoekstra vanaf 2020 jaarlijks met een gat van 600 miljoen zit. Om dat te dichten zou hij bijvoorbeeld andere belastingen kunnen verhogen.

Financiële dekking

Het kabinet wil de dividendbelasting op 1 januari 2020 afschaffen, maar het voornemen staat aanstaande Prinsjesdag al in het Belastingplan van minister Hoekstra. Hij moet zich baseren op de meest actuele cijfers en voor elke extra euro die het kost financiële dekking zoeken.

Premier Rutte is een groot voorstander van de afschaffing van de dividendbelasting voor buitenlandse bedrijven. Hij denkt dat de maatregel ertoe leidt dat grote bedrijven hun hoofdkantoor eerder in Nederland houden of vestigen. De oppositie verwijt het kabinet dat het zijn oren te veel naar grote bedrijven laat hangen, die van de heffing af willen. Er is geen wetenschappelijk bewijs dat het afschaffen van dividendbelasting goed is voor het Nederlandse vestigingsbeleid.

Economie groeit: consumen­ten laten geld rollen

AD 14.08.2018 De Nederlandse economie blijft het goed doen. In het tweede kwartaal werd de economie 0,7 procent groter in vergelijking met de eerste drie maanden van dit jaar. Op jaarbasis komt dit neer op een groeicijfer van 2,9 procent. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek.

De groei hebben we te danken aan de binnenlandse bestedingen, export en bedrijfsinvesteringen. Vooral de bouw maakte het afgelopen kwartaal het verschil, aldus het CBS.

Zo is in het tweede kwartaal fors meer geïnvesteerd in woningen, bedrijfsgebouwen en infrastructuur. Verder schaften bedrijven opnieuw meer auto’s aan. Ook werd meer geld uitgetrokken voor machines.

Ook consumenten laten het geld rollen en jagen daarmee de groei aan. Al zeventien kwartalen op rij geven huishoudens meer uit dan een jaar eerder. Vooral voor auto’s en elektrische apparaten wordt flink de knip getrokken. Daarnaast geven mensen meer geld uit aan diensten, met name op het gebied van horeca, vervoer en communicatie.

De huidige indicatoren geven aan dat de groei dit jaar uitkomt rond de 3 procent.  ,,In de eerste helft van dit jaar ligt de groei rond de 2,9 procent, dus we liggen goed op schema”, aldus CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen.

Economie in Nederland groeit gestaag door en sterker dan in de ons omringende landen https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2018/33/bbp-groeit-met-0-7-procent-in-tweede-kwartaal-2018 …

View image on Twitter

   CBS

✔@statistiekcbs

Economie in Nederland groeit gestaag door en sterker dan in de ons omringende landen https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2018/33/bbp-groeit-met-0-7-procent-in-tweede-kwartaal-2018 …  9:32 AM – Aug 14, 2018

Arbeidsmarkt

De consumptiegroei is in lijn met het verder aantrekken van de werkgelegenheid, de daling van de werkloosheid en het verdere herstel op de woningmarkt. Volgens het CBS is het aantal vaste banen in het tweede kwartaal opnieuw toegenomen: 159.000 meer dan vorig jaar.

Er is sprake van stijgende krapte op de arbeidsmarkt. Voor iedere vacature zijn er nu 1,4 werklozen. Op het hoogtepunt van de crisis waren dat er 7. Die krapte vertaalt zich echter nog altijd niet in forse cao-loonstijgingen. ,,Op het loonstrookje is het effect minder zichtbaar”, aldus Van Mulligen.

Al met al doet onze economie het duidelijk beter dan het gemiddelde van de landen van de eurozone. Volgens een nieuwe schatting van Europees statistiekbureau Eurostat ging de economie van het eurogebied met 0,4 procent vooruit op kwartaalbasis, net als in het eerste kwartaal.

Bronnen

Relevante links

‘Nederland­se economie doet het extreem goed’

AD 02.07.2018 De Nederlandse economie groeit snel en is sterk. Dat komt onder andere door de overheidssubsidies die we hier kennen, door groeiende werkgelegenheid en door het zelfverzekerde karakter van de economie. Dat meldt de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO).

Iedere twee jaar neemt de OESO de Nederlandse economie onder de loep om te kijken wat goed gaat en wat beter kan. Ook dit jaar is het rapport positief gestemd. De Nederlandse economie zal dit jaar met 3,3 procent groeien en volgend jaar naar verwachting met 2,9 procent. Dat is fors boven het Europese gemiddelde. Ook de werkeloosheid is flink afgenomen.

De OECD toont in zijn nieuwe rapport dat de werkeloosheid in Nederland afneemt. © OECD

Angel Gurria, secretaris-generaal van de OESO, reageert op het rapport: ,,De Nederlandse economie doet het extreem goed. Het toont prijzenswaardige weerstand sinds de wereldwijde financiële crisis. Er zijn echter wel belangrijke uitdagingen die aangepakt moeten worden om een duurzame en inclusieve groei te realiseren in de toekomst.”

Toekomstige stabiliteit

Die toekomstige economische stabiliteit  is nodig om een meer inclusieve arbeidsmarkt te realiseren. Zo zou Nederland goed aan doen om toch een beperkte vorm van sociale verzekeringen voor zelfstandigen in te voeren en de excessieve fiscale voordelen voor zzp’ers geleidelijk af te bouwen. De verschillen tussen de soorten arbeidsverbanden worden daardoor teruggebracht, waardoor meer Nederlanders kunnen profiteren van de sterke economische groei. Ook pleit de denktank voor een langer vaderschapsverlof.

Van alle parttime werknemers is bijna 75 procent vrouw, blijkt uit gegevens van de OESO/OECD. © OECD

Het is de OESO opgevallen dat Nederlandse vrouwen relatief een stuk minder pensioen opbouwen dan mannen, doordat ze vaker parttime werken. Volgens de onderzoekers is de pensioenkloof tussen mannen en vrouwen met gemiddeld dik 42 procent bijna nergens zo groot als hier. Als vaders vanaf het begin al langer bij de zorg van hun kind betrokken kunnen worden zou dit de seksverschillen op het gebied van parttimewerk wat kunnen beperken, adviseert het rapport.

Staatsschuld

Met een staatsschuld van bijna zestig procent van het bruto nationaal product (bnp) blijft Nederland onder de Europese norm. Griekenland heeft de grootste staatsschuld met 180 procent van het bnp, al is daar wel een lichte groei in de economie te zien.

De OESO brengt de staatsschuld van Nederland, in vergelijking met andere landen, in beeld. © OECD

Staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken benadrukt in een reactie dat een eerlijkere arbeidsmarkt ,,een van de prioriteiten” is van het kabinet. ,,Ook ondersteunt de OESO de Nederlandse aanpak als het gaat om belastingontwijking en belastingontduiking”, aldus de bewindsvrouw die verder niet inhoudelijk op de aanbevelingen uit het rapport ingaat.

Er gaan al langer stemmen op om te snijden in de zelfstandigenaftrek en bijvoorbeeld een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers verplicht te stellen. De politiek is evenwel verdeeld over het onderwerp. Zelfstandigenorganisaties hebben erop gewezen dat veel ondernemers zelf helemaal niet zitten te wachten op allerlei vergaande verplichtingen over het aangaan van verzekeringen.

CPB: piek economische groei voorbij

AD 19.06.2018 De economie van Nederland blijft zich gunstig ontwikkelen, maar de groeipiek ligt vermoedelijk achter ons. Dat schrijft het Centraal Planbureau (CPB) in een nieuw rapport over de groeiramingen. Volgens het planbureau blijft Nederland profiteren van gunstige omstandigheden in eigen land en van ,,prima groei” van de wereldhandel.

Het CPB-rapport volgt op nieuwe ramingen die De Nederlandsche Bank (DNB) gisteren naar buiten bracht. De toezichthouder stelde de verwachtingen voor de groei neerwaarts bij naar 2,5 procent dit jaar. Eerder ging DNB voor 2018 uit van 3,1 procent groei. De mindere vooruitzichten dit jaar hebben vooral te maken met een tegenvallend eerste kwartaal. Volgens het CPB is de lichte terugval vermoedelijk van tijdelijke aard.

Lees ook

Nederlandse economie nadert het kookpunt

Lees meer

Oplopende inflatie

Voor dit jaar gaat het CPB uit van een economische groei van 2,9 procent, tegen 3,2 procent vorig jaar. In 2019 zal de economie met 2,7 procent groeien. Verder zal de inflatie verder oplopen. Dit jaar 1,5 procent en een jaar later wordt het leven gemiddeld 2,3 procent duurder. De werkloosheid daalt volgend jaar naar 3,4 procent van de beroepsbevolking.

Door de krapte op de arbeidsmarkt zullen ook de lonen stijgen. Verder dragen oplopende olieprijzen en een verhoging van de indirecte belastingen bij aan de oplopende inflatie. De overheid houdt een overschot op de begroting.

Italië en Brexit

Wel wijst het CPB op ontwikkelingen in het buitenland die een risico kunnen vormen. Daarbij wordt onder meer gewezen op de politieke ontwikkelingen in Italië en de brexit. Ook het aanhoudende conflict met de Verenigde Staten over internationale handel kan de Nederlandse economie negatief beïnvloeden.

Het effect van de al ingevoerde importheffingen op de wereldwijde groei noemt het CPB ,,verwaarloosbaar”. Een escalatie van het handelsconflict kan wel ,,verstrekkende gevolgen” op de economische groei, met name op de langere termijn. Ook DNB wees al op de risico’s van een volwaardige handelsoorlog.

Overheidsfinanciën staan er onverminderd goed voor in 2018

RO 28.05.2018 De overheidsfinanciën vertonen onverminderd een positief beeld. Financiële meevallers helpen in 2018 bij het opvangen van de kosten van het verlagen van de gaswinning. De lagere gasbaten als gevolg van dit besluit lopen naar verwachting op tot 900 miljoen euro in 2022. Financiële meevallers zijn voornamelijk te vinden bij de zorg en sociale zekerheid.

Dit zijn de belangrijkste conclusies uit de Voorjaarsnota 2018 die minister Hoekstra van Financiën op 28 mei aan de Tweede Kamer heeft gestuurd. In de Voorjaarsnota staan de wijzigingen voor het begrotingsjaar 2018 ten opzichte van de Startnota, de vertaling van de financiële afspraken uit het Regeerakkoord.

Economisch en budgettair beeld

Cijfers van het Centraal Planbureau (CPB) laten zien dat de economische groei hoger was dan bij de Startnota geraamd. Deze extra groei wordt vooral verklaard door een hogere uitvoer, die het gevolg is van een hoger dan geraamde wereldhandel. Ook de woningmarkt draagt bij aan de groei. De werkloosheid blijft met 3,9 procent ongewijzigd ten opzicht van de Startnota.

Ook de raming van het overheidssaldo is onveranderd en komt uit op 0,5 procent van het bruto binnenlands product (bbp). De overheidsschuld is verder gedaald tot 53,3 procent bbp. De belangrijkste reden hiervoor is dat de schuld in 2017 lager uitkwam dan verwacht en doorwerkt in de voorjaarsnotacijfers.

Niettemin is het kabinet zich ervan bewust dat met name internationale risico’s, zoals de uitwerking van de Brexit en het (handels)beleid van de Verenigde Staten, kunnen de economische groei drukken.

Aanpassingen

Het kabinet heeft in de Voorjaarsnota 2018 extra geld vrijgemaakt voor onder andere het opvangen van de lagere gasbaten en meer mankracht bij de Brexit-voorbereidingen voor Douane en keuringsdiensten (34 miljoen).   Financiële meevallers zijn er onder andere door lagere uitgaven aan genees- en hulpmiddelen (350 miljoen) en een lager dan verwacht aantal AOW-gerechtigden (95 miljoen). Ook bij de huurtoeslag is er een meevaller van 100 miljoen.

Hogere uitgaven zijn er dit jaar onder andere door een hoger dan geraamd aantal leerlingen en studenten (200 miljoen) en doordat de gunstige economische omstandigheden meer mensen doen besluiten gebruik te maken van kinderopvang (80 miljoen).

De inkomsten komen lager uit door de uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie over de fiscale eenheid en doordat zorgverzekeraars de nominale zorgpremie uiteindelijk lager hebben vastgesteld dan eerder geraamd. De economische groei zorgt – in mindere mate – juist voor hogere inkomsten.

Gasbesluit

In de Voorjaarsnota zijn de budgettaire effecten verwerkt van het kabinetsbesluit over de gaswinning in Groningen. Het gaat hier om gederfde ontvangsten voor begrotingsjaar 2018 en de meerjarige doorwerking hiervan tot en met 2022. De gedetailleerde financiële dekking van het besluit wordt zichtbaar op Prinsjesdag, waarbij traditioneel de integrale begrotingsbesluitvorming voor het jaar 2019 en verder wordt gepresenteerd.

Volgens de huidige inzichten leidt het verlagen van de gaswinning in 2018 tot 150 miljoen euro lagere baten, en loopt dit bedrag op tot 900 miljoen in 2022. Daarnaast is er structureel 200 miljoen euro gereserveerd voor diverse kosten van het Rijk voor onder andere de kosten voor de aardbevingen en het bieden van een perspectief voor de regio.

Beide maatregelen worden in 2018 gedekt uit meevallers en geld op de verschillende departementale begrotingen wat niet tot besteding zal komen, in het bijzonder die van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Volksgezondheid, Welzijn en Sport. De meerjarige dekking wordt gepresenteerd op Prinsjesdag.

Zie ook

Meevallers op rijksbegro­ting moeten tekort door lagere gaswinning opvullen

AD 28.05.2018 Meevallers op de rijksbegroting zijn dit jaar groot genoeg om het gat te dichten dat geslagen wordt door het verder terugschroeven van de gaswinning in Groningen. Daarnaast is er ruimte om enkele tegenvallers op te vangen zonder elders te hoeven bezuinigen, blijkt uit de vandaag gepresenteerde Voorjaarsnota.

Het kabinet gaf al eerder aan niet extra te zullen bezuinigen om de kosten van het dichtdraaien van de Groningse gaskraan op te vangen. Het besluit om de gaskraan in 2030 helemaal dicht te draaien werd enkele weken geleden al genomen, maar onduidelijk was tot dusver welk prijskaartje daaraan hangt en hoe die rekening moet worden betaald. Hoe het kabinet dat vanaf 2019 denkt te gaan oplossen, wordt op Prinsjesdag bekendgemaakt.

Het besluit om de gaskraan verder dicht te draaien kost dit jaar 150 miljoen euro aan misgelopen gasbaten. Doordat de gaswinning de komende jaren helemaal wordt afgebouwd, loopt dat bedrag fors verder op naar 900 miljoen euro in 2022. Daarnaast wordt structureel 200 miljoen euro opzijgezet om het aardbevingsgebied in Groningen te helpen.

Onverminderd positief

Meevallers zijn er dit jaar met name bij de gezondheidszorg en de sociale zekerheid. Zo hoeft minder geld te worden uitgegeven aan genees- en hulpmiddelen, aan de AOW en aan huurtoeslagen. Daar staan hogere uitgaven tegenover aan onderwijs en kinderopvang. Ook gaat extra geld naar de douane en keuringsdiensten ter voorbereiding op het vertrek van Groot-Brittannië uit de EU.

De overheidsfinanciën vertonen volgens minister Wopke Hoekstra (Financiën) onverminderd een positief beeld. Het kabinet gaat nog altijd uit van een begrotingsoverschot van 0,5 procent van het bruto binnenlands product. De economie draait nog altijd op volle toeren, en groeit zelfs harder dan waar vanuit werd gegaan bij het opstellen van de begroting voor dit jaar.

Het kabinet waakt desondanks voor al te veel optimisme, omdat er ook risico’s op de loer liggen. De gevolgen van bijvoorbeeld de brexit en het handelsbeleid van de Verenigde Staten kunnen de economische groei drukken.

Verantwoordingsdag: niet populair, maar wel belangrijk

NU 23.05.2018 Zodra er plannen voor de toekomst worden gesmeed, staan politici maar wat graag vooraan. Maar zodra er teruggeblikt moet worden, is dat een ander verhaal. Ook na de achttiende Verantwoordingsdag op de derde woensdag in mei, vorige week, is dat beeld nog niet veranderd. Deze woensdag debatteert de Kamer met de premier over de jaarverslagen van de ministeries.

De tegenhanger van Verantwoordingsdag, Prinsjesdag op de derde dinsdag in september, is een stuk bekender bij het grote publiek.

Toch onderschrijft iedereen in Den Haag het belang van volledige en transparante verantwoording over wat er met belastinggeld is gebeurd.

Een week na Verantwoordingsdag, waarop de jaarverslagen van de ministeries en de toelichting daarop zijn gepubliceerd, debatteert de Kamer woensdag de hele dag met premier Mark Rutte en minister Wopke Hoekstra over de verantwoordingsstukken.

Aandacht

“Politici die plannen maken, krijgen veel aandacht. Terugkijken of die plannen ook hun doel hebben behaald, komt veel minder in het nieuws”, zegt D66-Kamerlid Joost Sneller.

Sneller voelt zich een ambassadeur van Verantwoordingsdag. Hij begeleidde als parlementariër een project waarin honderd burgers naar aanleiding van de verantwoordingsstukken zelf vragen aan het kabinet kunnen stellen.

“Het viel bijvoorbeeld iemand op dat er goed geschoold personeel in de zorg nodig is, maar dat slechts een vijfde van het budget door het ministerie daarvoor is gebruikt.” Een terechte vraag, vindt Sneller. Het kabinet moet nog antwoorden.

Sneller vindt eveneens dat de nadruk vooral ligt op wat er wordt uitgegeven aan nieuw beleid en te weinig wordt gekeken naar wat het dan oplevert. Maar kijkend naar het verleden ziet hij ook verbeteringen.

“Pas in 1993 werd het jaarverslag van de rijksoverheid voor het eerst goedgekeurd door de accountant. Nu scoren we traditioneel erg hoog op het gebied van rechtmatige rijksuitgaven.”

Verplicht

Veel onduidelijkheid kan vooraf worden weggenomen als ministers bij nieuwe wetgeving duidelijke doelen formuleren. Zo kan achteraf door de Kamer gemakkelijk worden beoordeeld of die doelen ook zijn gehaald.

Er is sinds dit jaar een wet van kracht die ministers verplicht meer inzicht te geven in de doelmatigheid en doeltreffendheid van hun beleid, maar gezien de conclusies van de Rekenkamer is er nog werk aan de winkel. Meer informatie heeft niet geleid tot meer inzicht in wat er met het belastinggeld is gebeurd, schrijft de organisatie.

Het valt Sneller ook op dat er nog winst valt te behalen op dit punt, maar het geheel moet volgens hem ook meer worden gezien als een lopend proces dat tijd nodig heeft.

Zie ook: Wat heeft het kabinet bereikt? Hier gaat Verantwoordingsdag over

Puzzel

GroenLinks-Kamerlid Bart Snels heeft het over “puzzelstukjes” die uiteindelijk tot een helder en transparant totaalbeeld moeten leiden.

“Wanneer je vooraf kijkt welke doelen je wilt behalen, kun je daar achteraf veel makkelijker verantwoording over afleggen. Zo til je het politieke debat naar een hoger niveau en zien burgers wat er met hun belastinggeld gebeurt”, zegt Snels.

Eén zo’n puzzelstukje is het onderzoek naar onze welvaart, die dit jaar voor het eerst door het Bureau voor de Statistiek (CBS) op verzoek van de Kamer is gepubliceerd.

In het onderzoek, dat onder de naam Monitor Brede Welvaart is uitgebracht, wordt naar de zogenaamde zachte waarden gekeken; gezondheid, vrije tijd, klimaat en kennis in plaats van harde economische groeicijfers uitgedrukt in het bbp waarover politici doorgaans debatteren.

Welvaart

Het algemene beeld dat dit jaar naar voren komt, is dat de welvaart in Nederland stijgt of gelijk blijft, al zijn er natuurlijk verschillen per bevolkingsgroep. Zaken als leeftijd, geslacht, etniciteit en opleidingsniveau hebben veel invloed op brede welvaart.

Snels ziet het liefst dat er bij het maken van beleid ook wordt verteld wat er bijvoorbeeld gebeurt met het klimaat, de inkomensverschillen en de natuur. Die zaken moeten dan met concrete doelstellingen in de begroting per ministerie worden opgenomen.

De Monitor is wat GroenLinks betreft een goede stap in de goede richting, maar Snels weet ook dat het een traag proces is. “We hebben het er al twintig jaar over dat de politiek duidelijke doelen moet stellen die we achteraf kunnen beoordelen. Oud-minister Gerrit Zalm begon met die discussie.”

Dividendbelasting

Voor de oppositie is het debat van woensdag een aanleiding om het wederom over de afschaffing van de dividendbelasting te hebben, de omstreden maatregel die het kabinet vanaf 2019 jaarlijks 1,6 miljard euro kost.

“Ik heb al meerdere keren vragen aan het kabinet gesteld over deze maatregel, maar ik krijg maar geen antwoord”, aldus Snels. “De discussie rondom het afschaffen van de dividendbelasting staat wat mij betreft symbool voor het grotere probleem; het gebrek aan openheid bij beleidsvorming.”

Ook PvdA-Kamerlid Henk Nijboer heeft zijn laatste vraag over dit onderwerp nog niet gesteld. “Natuurlijk ga ik het over de afschaffing van de dividendbelasting hebben. Het is echt onbegrijpelijk dat die maatregel nog op tafel ligt.”

Nijboer ziet ook positieve punten. Zo heeft het vorige kabinet de overheidsfinanciën in 2017 gezond achtergelaten. Dat de PvdA’er hierover begint is natuurlijk geen toeval, zijn partij was daar destijds medeverantwoordelijk voor.

Op hoe het geld door het nieuwe kabinet vervolgens wordt besteed, valt wel wat af te dingen, vindt Nijboer.

Over het belang van het begrip ‘brede welvaart’ lijken oppositie- en coalitiepartijen het wel eens. “Er is meer dan economische groei alleen”, zegt Nijboer.

D66-Kamerlid Sneller hoopt dat de verantwoordingsstukken en de Monitor Brede Welvaart langzaam maar zeker samensmelten.

ICT

Alleen bij de VVD willen ze het woensdag vooral over de door de Rekenkamer geconstateerde ICT-problemen bij de overheid hebben. Die zijn zelfs zo ernstig dat er gevreesd werd voor een datalek bij een onderdeel van het ministerie van Binnenlandse Zaken.

“Ik ben echt verbaasd dat de ICT-problemen nog steeds niet zijn opgelost”, zegt VVD-Kamerlid Roald van der Linde. Hij wijst op een zeer kritisch overheidsonderzoek dat in 2014 al voor deze risico’s waarschuwde. Er moeten grote stappen worden gezet, vindt hij. “Er zijn te veel ideetjes en te weinig ideeën.”

Over brede welvaart zullen de liberalen het minder hebben, al heeft Van der Linde wel iets opgepikt uit het CBS-onderzoek: “Laten we wel wezen, Nederlanders zijn hartstikke tevreden.”

Lees meer over: Verantwoordingsdag

Kamer buigt zich over gang van zaken 2017

Telegraaf 23.05.2018  Het financiële reilen en zeilen van het Rijk en het kabinetsbeleid van 2017 staan centraal bij het grote verantwoordingsdebat in de Tweede Kamer, woensdag vanaf 10.30 uur. Dat is precies een week na de zogenoemde gehaktdag of Verantwoordingsdag, waarop de cijfers zijn gepresenteerd.

Het gaat om het eerste verantwoordingsdebat met het kabinet-Rutte III. Het kabinet moet verantwoording afleggen over het jaar 2017, dat nog door Rutte II is gedomineerd.

De overheidsfinanciën blijken vorig jaar verder verbeterd. Het overschot steeg tot 8 miljard euro. Toen het vorige kabinet de begroting voor 2017 opstelde, rekende het nog op een tekort.

Beveiliging slecht

De Algemene Rekenkamer, die toetst of het Rijk belastinggeld goed besteedt, plaatste vorige week wel een reeks kanttekeningen. Volgens de waakhond is vaak onduidelijk of de burger wel waar krijgt voor zijn geld.

Ook was er kritiek op de ministeries, waar bijna overal de beveiliging van computersystemen niet op orde is. Ook rammelt bij het minsterie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport de verlening van subsidies.

LEES MEER OVER; tweede kamer

Eerste ’gehaktdag’ van Rutte III

Telegraaf 16.05.2018 Het is de eerste ’gehaktdag’ van het kabinet-Rutte III. Op deze derde woensdag van mei, die officieel Verantwoordingsdag heet, moet duidelijk worden wat er het afgelopen jaar van de plannen van het kabinet is terechtgekomen en wordt er financiële verantwoording afgelegd.

Minister Wopke Hoekstra (Financiën) komt net als op Prinsjesdag met een speciaal koffertje naar de Tweede Kamer om het financieel jaarverslag aan te bieden. Verder komt elk ministerie met een eigen jaarverslag, met een oordeel van de Algemene Rekenkamer.

Wat de gevolgen van het beleid zijn, is trouwens niet altijd vast te stellen. Vorig jaar meldde de Rekenkamer bijvoorbeeld dat het onduidelijk is hoeveel de overheid heeft bijgedragen aan de verbetering van de luchtkwaliteit de afgelopen jaren. Daar is tussen 2005 en 2015 wel 1,6 miljard euro voor vrijgemaakt.

’Een overbodig fremdkörper’

Verantwoordingsdag moest de tegenhanger worden van Prinsjesdag, maar heeft die status nooit bereikt. Kort na de invoering in 2000 brak dan ook al een discussie los of het moest worden aangepast of zelfs verdwijnen. Toenmalig SP-leider Jan Marijnissen noemde Verantwoordingsdag in 2008 „een overbodig fremdkörper.”

LEES MEER OVER;

Financieel Jaarverslag 2017: voor het tweede jaar op rij een begrotingsoverschot

RO 16.05.2018 De economie groeit fors en de overheidsfinanciën staan er in 2017 goed voor. In de Miljoenennota 2017 werd nog uitgegaan van een begrotingstekort van 0,5%, maar dat werd een overschot van 1,1% (bbp). Daarmee was 2017 het tweede opeenvolgende jaar met een begrotingsoverschot. De economische groei bedroeg vorig jaar 3,2%; de hoogste groei sinds 2008.

De overheidschuld lag met € 416,1 miljard in 2017 € 24,4 miljard lager dan het kabinet verwachtte bij het opstellen van de begroting voor 2017. De schuld is gelijk aan 56,7% van het bbp; een daling van 5,4 procentpunt. Daarmee komt de schuld voor het eerst sinds het uitbreken van de economische crisis uit onder de EU-norm van 60% van het bbp.

Dat blijkt uit het Financieel Jaarverslag Rijk (FJR) 2017, waarin het kabinet verantwoording aflegt over de ontvangsten en uitgaven van het Rijk. Minister Hoekstra van Financiën heeft het FJR en alle andere verantwoordingsstukken vandaag officieel aangeboden aan de Tweede en Eerste Kamer. Het Verantwoordingsdebat met de Tweede Kamer volgt op 23 mei 2018.

‘Het FJR 2017 biedt veel cijfers om tevreden over te zijn, maar zoals bekend bieden resultaten uit het verleden geen garanties voor de toekomst. De financiële gevolgen van de Brexit zijn nog moeilijk te voorspellen, internationale ontwikkelingen, zoals de dreiging van een handelsoorlog en militaire spanningen, zorgen voor onrust. Dat dwingt ons steeds de juiste balans te houden tussen geld uitgeven en buffers opbouwen voor economisch slechtere tijden’, aldus minister Hoekstra.

Begrotingstekort / Overheidssaldo
2012 2013 2014 2015 2016 2017
als % bbp -3,9 -2,4 -2,3 -2,1 0,4 1,1
in miljard € -25,1 -15,5 -15,0 -14,0 2,6 8
Overheidsschuld
2012 2013 2014 2015 2016 2017
als % bbp 66,3 67,8 68 64,6 61,8 56,7
in miljard € 428 443 451 441 434 416

Arbeidsmarkt

Het aantal werkenden nam in 2017 toe met bijna 200.000: de sterkste stijging sinds 2008. De werkloosheid daalde tot onder de 5%. Eind 2017 lag de werkloosheid zelfs op het laagste niveau in meer dan 8 jaar. De lonen stegen in 2017 gematigd; met 1,5% ten opzichte van 2016. De lonen stegen in de marktsector sneller dan bij de overheid en groeiden ongeveer even snel als de prijzen.

Woningmarkt

De huizenprijzen bleven in 2017 stijgen. Een huis in Nederland was eind 2017 gemiddeld 8,2% duurder dan een jaar eerder. Daarmee stegen de prijzen in het hoogste tempo in 15 jaar. Met name in de 4 grote steden was er grote krapte op de huizenmarkt.

Financiële sector

Het afgelopen jaar heeft het kabinet flinke voortgang geboekt om de interventies af te bouwen, die het Rijk tijdens de crisis in de financiële sector heeft gedaan. De minister van Financiën heeft in 2017 zowel aandelen van ABN AMRO als de laatste aandelen van verzekeringsmaatschappij a.s.r. die de overheid nog in bezit had, verkocht.

Europa

Ook in de Europese Unie (EU) en de rest van de wereld trok de economische groei in 2017 aan. De EU en eurozone kenden een hogere groei dan voorgaande jaren, en lieten een verbetering van de overheidsfinanciën zien. Ook de overheidsschuld daalde licht, hoewel een aantal landen een schuld hebben die duidelijk boven de EU-norm van 60% bbp ligt.

Documenten; 

Financieel Jaarverslag van het Rijk 2017

Zie ook;

Overschot op rijksbegroting verdrievoudigd

Telegraaf 16.05.2018 De overheidsfinanciën zijn vorig jaar flink verder verbeterd. Het overschot op de rijksbegroting is ten opzichte van 2016 verdrievoudigd tot 8 miljard euro, 1,1 procent van de totale omvang van de Nederlandse economie. Toen het vorige kabinet de begroting voor 2017 opstelde, rekende het nog op een tekort van 0,5 procent.

Dat staat in het Financieel Jaarverslag Rijk dat minister Wopke Hoekstra (Financiën) heeft aangeboden aan de Tweede Kamer. Het is het tweede jaar op rij waarin de overheid minder uitgaf dan dat er binnenkwam. Dat is mede te danken aan de sterker dan verwachte economische groei. Die kwam in 2017 uit op 3,2 procent, het hoogste niveau sinds 2008. De sterke groei zorgt ervoor dat minder mensen werkloos thuiszitten. „Dat leidt automatisch tot meer belastinginkomsten en minder overheidsuitgaven”, aldus Hoekstra.

De staatsschuld daalde naar 416 miljard euro. Dat is ruim 24 miljard euro minder dan waar het vorige kabinet in de Miljoenennota voor 2017 van uitging. De schuld was gelijk aan 56,7 procent van het bruto binnenlands product (bbp), een daling van 5,4 procentpunt ten opzichte van 2016.

BEKIJK OOK:

Eerste ’gehaktdag’ van Rutte III

’Mijlpaal’

Hoekstra noemt het „een mijlpaal” dat de staatsschuld daarmee voor het eerst in jaren onder de Europese norm van 60 procent lag. „Dat is erg goed nieuws”, aldus de minister. „Het betekent namelijk dat de last van de overheidsschuld steeds kleiner wordt.” Zo daalden de rentelasten op de overheidsschuld afgelopen jaar met 3,2 miljard euro.

„Dat is veel geld”, benadrukt Hoekstra. „Als we de schuld verder verlagen, dan krijgen we ruimte voor andere uitgaven en investeringen in onderwerpen die we met elkaar zo belangrijk vinden: in veiligheid, in onderwijs, in zorg, in duurzaamheid en het klimaat.” Bovendien is het volgens de bewindsman zaak een buffer aan te leggen voor als het economisch tij weer tegen gaat zitten.

LEES MEER OVER; rijksoverheid begrotingen wopke hoekstra

Minister Wopke Hoekstra. © ANP

Overschot op begroting verdrievou­digd

AD 16.05.2018 De rijksoverheid heeft 2017 afgesloten met een begrotingsoverschot van 8 miljard euro. Dat blijkt uit het financiële jaarverslag dat minister van Financiën Wopke Hoekstra aan de Tweede Kamer heeft aangeboden.

Gaat het goed in de wereld, dan gaat het goed met Nederland, aldus Minister Hoekstra.

Ook met de staatsschuld gaat het goed. De overheidsschuld zakte voor het eerst sinds de crisis weer onder de kritische grens van 60 procent die in de Europese Unie als maximum wordt gehanteerd. ,,Een mijlpaal”, aldus Hoekstra. Maar we zijn er nog niet, meent hij. Voor de crisis zat Nederland op een schuld van 43 procent. ,,Het moet verder naar beneden.” Het overschot wordt ingezet om de staatsschuld verder af te lossen.

Volgens Hoekstra profiteert Nederland sterk van de groeiende wereldeconomie. ,,Gaat het goed in de wereld, dan gaat het goed met Nederland.” Belastinginkomsten namen toe doordat meer mensen een baan vonden, terwijl de uitgaven aan bijvoorbeeld uitkeringen juist daalden.

Staatsschuld

De staatsschuld daalde naar 416 miljard euro. Dat is ruim 24 miljard euro minder dan waar het vorige kabinet in de Miljoenennota voor 2017 van uitging. De schuld was gelijk aan 56,7 procent van het bruto binnenlands product (bbp), een daling van 5,4 procentpunt ten opzichte van 2016.

Hoekstra waarschuwt wel voor een onterechte juichstemming: ,,Sommige experts voorzien al het einde van de hoogconjunctuur.;; Ook de brexit brengt risico’s voor de Nederlandse economie met zich mee.

Vandaag 16.05.2018 , de derde woensdag in mei, is het verantwoordingsdag. Dit is de tegenhanger van Prinsjesdag, die op de derde dinsdag van september plaatsvindt.

Overheidsfinanciën staan er in 2017 beter voor 

NU 16.05.2018 De overheidsfinanciën zijn in 2017 flink verder verbeterd. Het overschot op de rijksbegroting is ten opzichte van 2016 verdrievoudigd tot 8 miljard euro, 1,1 procent van de totale omvang van de Nederlandse economie. Toen het vorige kabinet de begroting voor 2017 opstelde, rekende het nog op een tekort van 0,5 procent.

Dat staat in het Financieel Jaarverslag Rijk dat minister Wopke Hoekstra (Financiën) aan de Tweede Kamer heeft aangeboden.

Het is het tweede jaar op rij waarin de overheid minder uitgaf dan dat er binnenkwam. Dat is mede te danken aan de sterker dan verwachte economische groei. Die kwam in 2017 uit op 3,2 procent, het hoogste niveau sinds 2008.

De staatsschuld daalde naar 416 miljard euro. Dat is ruim 24 miljard euro minder dan waar het vorige kabinet in de Miljoenennota voor 2017 van uitging. De schuld was gelijk aan 56,7 procent van het bruto binnenlands product (bbp), een daling van 5,4 procentpunt ten opzichte van 2016.

Teruggekeken

Op de derde woensdag in mei, Verantwoordingsdag, wordt traditioneel teruggekeken op het gevoerde beleid in het afgelopen jaar. Het draait dan om drie belangrijke vragen: wat waren de plannen voor het afgelopen jaar, wat is er bereikt en wat heeft dat gekost? Kortom: is het door burgers betaalde belastinggeld wel op de juiste manier uitgegeven?

De Algemene Rekenkamer, het instituut dat de uitgaven van de rijksoverheid controleert, heeft het Financieel Jaarverslag Rijk nagekeken en beoordeeld. De rijksuitgaven zijn voor ruim 99,5 procent goed besteed, maar er valt over het algemeen nog wel wat aan te merken op het beleid. Er zijn in totaal 35 onvolkomenheden geconstateerd door de Rekenkamer, ongeveer net zoveel als vorig jaar.

Overgangsjaar

Hoekstra zei bij het overhandigen van de verantwoordingsstukken aan de Kamer dat hij in 2017 “maar” 67 dagen verantwoordelijk was voor de overheidsfinanciën en dat het kabinet-Rutte III 225 dagen demissionair was.

2017 was een overgangsjaar, concludeert Hoekstra. “En dus kan ik mijn invloed op de staat van de overheidsfinanciën van vorig jaar eigenlijk alleen maar overschatten. Maar niettemin ben ik erg blij met het goede rapport dat ik u kan overhandigen.”

Lees meer over: Verantwoordingsdag

Rekenkamer kraakt controle op zorgsubsi­dies

AD 16.05.2018 De controle op zorg – en sportsubsidies die het ministerie van Volksgezondheid verstrekt, laat zwaar te wensen over. De tekortkomingen waren in 2017 zelfs zo pittig dat de Rekenkamer spreekt over ‘ernstige onvolkomenheden’.

Zo merkte het ministerie bij een subsidie aan een sportbond niet op dat deze bond voor de inzet van ‘stagiairs’ een dagvergoeding betaalde van 350 euro bruto. Terwijl de officiële stagevergoeding van het rijk maximaal 586 euro bruto per maand bedroeg.

Geen incident

Dit is geen incident, ziet de Rekenkamer. ,,Wij constateren dat de minister van VWS nog geen sluitend beleid ter voorkoming van misbruik en oneigenlijk gebruik van subsidies heeft. Vorig jaar wezen wij de minister ook op deze tekortkomingen. Naar ons oordeel zijn deze in 2017 ernstiger dan wij vorig jaar aangaven.”

Als gevolg daarvan bestaat onzekerheid over de rechtmatigheid van diverse subsidies, aldus de rekenmeesters. De Rekenkamer telde fouten en onzekerheden (de vraag of de subsidie rechtmatig was) op tot een totaal van 960,9 miljoen euro.

De Rekenkamer telde fouten en onzekerhe­den (de vraag of de subsidie rechtmatig was) op tot een totaal van 960,9 miljoen euro.

Dat bedrag heeft voor ruim 95 procent betrekking op subsidies, aldus de rekenmeesters. Het ministerie heeft in 2017 voor ongeveer 1,36 miljard euro aan zulke financiële injecties verleend.

Vorig jaar wezen wij de minister ook op deze tekortko­min­gen. Naar ons oordeel zijn deze in 2017 ernstiger dan wij vorig jaar aangaven, aldus Algemene Rekenkamer.

De Rekenkamer meldt verder dat er is nog te weinig vooruitgang is geboekt bij het toetsen van subsidies op staatssteun (daarvan moet melding zijn gemaakt in Brussel en ze moeten zijn toegestaan door de Europese Commissie). Bijna de helft van de regelingen moet nu nog worden getoetst. En als er al een controle heeft plaatsgevonden, dan is die niet altijd goed uitgevoerd.

Niet nieuw

Het probleem met controles op subsidies is niet nieuw, maar wel verergerd. Zowel in 2016 als over de periode 1999-2012 merkte de Rekenkamer het subsidiebeheer aan als een ‘onvolkomenheid’. Ook in andere jaren is aandacht gevraagd voor verbetering.

In een reactie onderschrijft minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid het belang van een toets op staatssteun. ,,Het is mijn inzet om alle subsidies te toetsen op staatssteun.” Al noemt De Jonge dit een ‘forse reparatie’.

Wat betreft het misbruik en oneigenlijk gebruik van subsidies gaat de minister dit jaar een aantal controles verder verbeteren, belooft hij. Het gaat om risicoanalyses en het delen van bevindingen. Verder wordt de kwaliteit van het beheer intern in de gaten gehouden. Ook de controles zelf worden nagelopen en zo nodig aangescherpt, aldus de bewindsman.

Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. © ANP

Rekenkamer: Onduide­lijk of belasting­geld zinnig wordt besteed

AD 16.05.2018 Het kabinet geeft lang niet altijd goed inzicht in het geld dat ministers besteden. Burgers weten daarom niet of ze waar krijgen voor hun geld.

Uit ons onderzoek blijkt steeds weer dat de informatie die nodig is om vooruit te kijken er niet is. En dat terwijl we in een informatie en communica­tie­tijd­perk leven, aldus Arno Visser

Die kritiek uitte de president van de Algemene Rekenkamer, Arno Visser, vanochtend bij het aanbieden van de verantwoordingsstukken over 2017. Hij noemt de beperkte informatieverstrekking ‘niet van deze tijd’. ,,Uit ons onderzoek blijkt steeds weer dat de informatie die nodig is om vooruit te kijken er niet is. En dat terwijl we in een informatie- en communicatietijdperk leven”, aldus Visser.

Visser noemt als voorbeeld het Rijksvastgoedbedrijf. Daar werden resultaten mooier voorgespiegeld dan ze in werkelijkheid waren. Het kabinet meldt aan de Kamer dat de verkoop van 83 Rijksgebouwen 102 miljoen euro heeft opgebracht. Het verzuimt echter te melden dat de boekwaarde van deze panden eerst met 100 miljoen euro naar beneden werd gebracht. De werkelijke opbrengst was per saldo dus maar 2 miljoen, concludeert de Rekenkamer.

Reïntegratietrajecten

Een ander voorbeeld van onduidelijke informatieverstrekking komt van het ministerie van Sociale Zaken, en dan specifiek over de resultaten die het UWV heeft behaald om mensen vanuit een uitkering aan het werk te krijgen. In het jaarverslag van het ministerie staat slechts vermeld dat het UWV een kwart van het budget van 206 miljoen euro niet heeft opgemaakt. Onvermeld blijft dat dat komt omdat het UWV minder reïntegratietrajecten inkocht dan het eerder verwachtte. Die informatie is echter alleen in het jaarverslag van het UWV zelf te lezen.

Rekenkamer kritisch: ‘Ernstige onvolkomenheid’ bij aanpak misbruik subsidies

AD 16.05.2018  Het kabinet geeft lang niet altijd goed inzicht in het geld dat ministers besteden. Burgers weten daarom niet of ze waar krijgen voor hun geld.

Uit ons onderzoek blijkt steeds weer dat de informatie die nodig is om vooruit te kijken er niet is. En dat terwijl we in een informatie en communica­tie­tijd­perk leven, aldus Arno Visser.

Die kritiek uitte de president van de Algemene Rekenkamer, Arno Visser, vanochtend bij het aanbieden van de verantwoordingsstukken over 2017. Hij noemt de beperkte informatieverstrekking ‘niet van deze tijd’. ,,Uit ons onderzoek blijkt steeds weer dat de informatie die nodig is om vooruit te kijken er niet is. En dat terwijl we in een informatie- en communicatietijdperk leven”, aldus Visser.

Visser noemt als voorbeeld het Rijksvastgoedbedrijf. Daar werden resultaten mooier voorgespiegeld dan ze in werkelijkheid waren. Het kabinet meldt aan de Kamer dat de verkoop van 83 Rijksgebouwen 102 miljoen euro heeft opgebracht. Het verzuimt echter te melden dat de boekwaarde van deze panden eerst met 100 miljoen euro naar beneden werd gebracht. De werkelijke opbrengst was per saldo dus maar 2 miljoen, concludeert de Rekenkamer.

Reïntegratietrajecten

Een ander voorbeeld van onduidelijke informatieverstrekking komt van het ministerie van Sociale Zaken, en dan specifiek over de resultaten die het UWV heeft behaald om mensen vanuit een uitkering aan het werk te krijgen. In het jaarverslag van het ministerie staat slechts vermeld dat het UWV een kwart van het budget van 206 miljoen euro niet heeft opgemaakt. Onvermeld blijft dat dat komt omdat het UWV minder reïntegratietrajecten inkocht dan het eerder verwachtte. Die informatie is echter alleen in het jaarverslag van het UWV zelf te lezen.

Rekenkamer: OCW controleert slecht op cultuursubsidies

Telegraaf 16.05.2018 Het ministerie van Cultuur verstrekt te makkelijk subsidies aan musea en theaters, vindt de Algemene Rekenkamer. Eerder hadden de rekenmeesters al aangegeven dat het Rijk subsidiegeld moet terugvorderen als cultuurinstellingen niet goed presteren. Het ministerie heeft weliswaar stappen gezet, maar de Rekenkamer is nog verre van tevreden.

Voor de subsidieperiode 2013-2016 heeft toenmalig minister Jet Bussemaker (Cultuur) vier prestatie-eisen aan cultuurinstellingen opgelegd. Om in aanmerking te kunnen komen voor het met 1,9 miljard euro gevulde subsidiepotje voor cultuur moesten ze een bepaald bezoekersaantal halen, ruime openingstijden hanteren, en voldoende leerlingen trekken uit een basis- en voortgezet onderwijs.

De Algemene Rekenkamer ziet echter dat het ministerie besloten heeft om alleen maar tot terugvordering van subsidies over te gaan als bezoekersaantallen niet worden gehaald, de overige eisen heeft de PvdA-bewindsvrouw laten varen. De Rekenkamer vindt dat slap en stelt ook vast dat de Tweede Kamer er door Bussemaker niet over is geïnformeerd. Dat had ‘wel voor de hand’ gelegen.

Onvoldoende bezoekers

Van de 86 gesubsidieerde cultuurinstellingen hebben er in 2013-2016 zeven onvoldoende bezoekers weten te trekken, constateert de Rekenkamer. Het ministerie heeft ze voor zo’n 56.000 euro aan sancties opgelegd. Dat bedrag had waarschijnlijk dus veel hoger kunnen en moeten zijn.

LEES MEER OVER;  cultuursubsidies cultuur overheden jet bussemaker algemene rekenkamer

Het gaat onverminderd goed met Nederland

AD 16.05.2018 Het gaat goed met Nederland. De zogenaamde brede welvaart in ons land laat op de meeste gebieden een stijgende lijn zien. Zo gaat de veiligheid omhoog, evenals de gezonde levensverwachting en het vertrouwen in de medemens en in organisaties. Dat volgt uit de resultaten van de Monitor Brede Welvaart 2018 van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Om de brede welvaart te bepalen is niet alleen gekeken naar inkomen en vermogen, maar ook naar zaken als de ervaren gezondheid, woonlasten, het persoonlijk welzijn en vertrouwen in anderen. Nederland scoort in vergelijking met veel andere landen in Europa op de meeste onderdelen hoog tot zeer hoog. Ook de materiële welvaart en het welzijn stijgen.

Ongelijk

De welvaart is nog steeds wel ongelijk verdeeld. Hoogopgeleiden en inwoners met een Nederlandse achtergrond hebben een hogere brede welvaart dan laagopgeleiden en mensen met een niet-westerse achtergrond.

Niet alles gaat goed. De filedruk, de invloed van burgers op het openbaar bestuur, de kwaliteit van wonen en de tevredenheid over de vrije tijd staan licht in de min. Ook wat het milieu betreft zijn er zorgen, met name over de waterkwaliteit en de biodiversiteit.

Het CBS heeft ook gekeken naar de invloed van onze welvaart op het buitenland, en dan met name op de armste landen. Daar scoren we beduidend minder. De trend geeft aan dat wij in toenemende mate fossiele brandstoffen en biomassa uit de rest van de wereld betrekken. Het CBS neemt deze cijfers mee omdat hiermee natuurlijk kapitaal aan deze landen wordt onttrokken.

De broeikasgas-voetafdruk, de mate waarin Nederland verantwoordelijk is voor het schadelijke broeikasgas, nam in 2017 eveneens toe.

De welvaart in een grafiek. Groen is goed. © CBS

Welvaartskloof: hoger opgeleide is beter af

Telegraaf 16.05.2018  Het gaat redelijk tot goed met de welvaart in Nederland, maar niet iedereen vaart daar wel bij. Hoogopgeleide autochtone mannen hebben een hogere levensstandaard dan de rest van de bevolking.

Er is een kloof tussen die groep en vrouwen, lager opgeleiden en allochtonen, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek vanochtend in een eerste onderzoek naar de ’brede welvaart’. Het CBS kijkt daarin niet alleen naar het inkomen, maar ook naar zaken als gezondheid, woonlasten en sociale samenhang.

Criminaliteit

Op bijna al die punten scoren hoogopgeleiden, dus mensen met een hbo- of universitair diploma, (ver) boven het landelijk gemiddelde. Hun enige pijnpunt: ze zijn vaker slachtoffer van criminaliteit. Nederlanders met een mbo-achtergrond of lager zijn op veel punten juist slechter af dan het gemiddelde.

Ook uitgesplitst naar achtergrond zijn er duidelijke verschillen, zegt het CBS: autochtone Nederlanders scoren op geen enkel punt onder het gemiddelde, allochtonen – uit westerse landen of niet, maakt weinig uit – zitten op (bijna) alle aspecten van welvaart onder het gemiddelde.

Overgewicht

Dat gemiddelde ligt overigens best hoog, vindt het CBS. „De brede welvaart gaat over het algemeen omhoog. Alleen bij het aantal mensen met overgewicht, de tevredenheid met vrije tijd en het oppervlak aan beschermde natuur is de trend de afgelopen acht jaar negatief geweest.” Ook vergeleken met andere EU-landen doen ’we’ het qua welvaart best goed.

Op een aantal vlakken moeten we wel opletten, waarschuwen de statistici. Zo horen onze schoolklassen tot de grootste van Europa, en zijn ze de laatste jaren ook steeds groter geworden. Tegelijkertijd dalen onze uitgaven aan onderwijs, en zijn er relatief weinig docenten ten opzichte van de totale bevoling.

Ook geven Nederlanders opvallend veel geld uit om te wonen: de ’woonquote’, het gedeelte van het inkomen dat opgaat aan huur of hypotheek, is in bijna geen ander EU-land hoger dan hier.

Natuur

De ontwikkelingen van de brede welvaart op termijn, is minder positief dan die van nu. Vooral op het gebied van klimaat en energie is sprake van een slechter beeld. Ook zijn er zorgen over de krimp van het areaal beschermde natuurgebieden. Met het percentage bos en natuur van het totale landoppervlakte scoort Nederland met 16 procent het laagste van alle EU-landen.

Het gaat goed, maar met de ene groep wel beter dan met de andere

NOS 16.05.2018 We zijn gelukkig, met onze economie gaat het goed en socialer dan nu zijn we nog nooit geweest, blijkt uit de Monitor Brede Welvaart, een onderzoek naar de welvaart van Nederland van het CBS. Maar, vraag je je misschien af, waarom merk ik hier persoonlijk niets van? Bovenstaande conclusies zijn gebaseerd op gemiddelden, voor elke bevolkingsgroep zijn er natuurlijk uitschieters naar boven en beneden.

Zo is er een groot verschil in het rapport dat meteen opvalt: hoogopgeleiden hebben het op de meeste terreinen beter dan laagopgeleiden. Dat geldt voor het inkomen, vermogen, werkloosheid, ervaren woonlasten, vrijwilligerswerk, vertrouwen in andere mensen en persoonlijk welzijn (financiële situatie, gezondheid, sociaal leven, etc.) Mensen met een hogere opleiding zijn eigenlijk op alle vlakken positiever dan laagopgeleiden, met uitzondering van de tevredenheid met het sociale leven.

Het verschil tussen het welvaartsniveau tussen hoog- en laagopgeleiden komt het duidelijkst naar voren bij het persoonlijk welzijn. Ruim drie kwart van de hoogopgeleiden beoordeelt dit positief, tegenover de helft van de laagopgeleiden.

Ook zijn er verschillen tussen geslacht. Mannen ervaren een hogere welvaart dan vrouwen, maar vrouwen zijn wel gelukkiger met hun reistijd naar het werk. Daarnaast is te zien dat mensen met een migratieachtergrond op veel onderdelen een lagere brede welvaart hebben dan mensen met een Nederlandse achtergrond. Dat is deels te verklaren doordat zij jonger en lager opgeleid zijn dan gemiddeld.

Wat weten we nog meer?

In 2017 was 85,4 procent van de volwassenen tevreden met hun leven. 3,5 procent was dat niet. Daarbij valt op dat mensen in de leeftijd van 65 tot 75 jaar iets meer dan gemiddeld tevreden zijn (88,9 procent): dan zijn ze namelijk aan hun pensioen begonnen. Ook zijn hoogopgeleiden (89,6 procent) tevredener dan laagopgeleiden (81,3 procent).

Mensen met een Nederlandse of een westerse achtergrond zijn gelukkiger dan personen met een niet-westerse migratieachtergrond, blijkt uit de cijfers. Iets meer dan 75 procent van de mensen met een niet-westerse migratieachtergrond is tevreden.

CBS/BEWERKING NOS

Op gebied van persoonlijk welzijn scoren mannen (64,6 procent) hoger dan vrouwen (59,4 procent). Dat komt omdat vrouwen zich vaker onveilig voelen. Jongeren hebben een hoger persoonlijk welzijn dan ouderen: zij geven over het algemeen aan tevredener te zijn met hun gezondheid, meer vertrouwen te hebben in de instituties en zich veiliger te voelen dan ouderen.

Opleiding

Bijna een derde van de Nederlanders is hoogopgeleid (30,1 procent). Meer dan 30 procent van de mannen is hoogopgeleid en 29,9 procent van de vrouwen. Hoger opgeleiden hebben vaker een langere levensduur, betere gezondheid en participeren meer in de maatschappij. Het aantal hoogopgeleiden stijgt al jaren: zowel bij mannen als vrouwen, al stijgt het iets meer bij vrouwen. Daarom is het percentage voor het eerst vrijwel gelijk. Van de mensen met een niet-westerse achtergrond is ongeveer een vijfde (20,8 procent) hoogopgeleid.

En goed nieuws, want bijna 80 procent van de Nederlanders vindt hun gezondheid (zeer) goed. Meer dan 81 procent van de mannen en 77 procent van de vrouwen is tevreden. Vrouwen zijn iets minder positief omdat ze vaker last hebben van langdurige aandoeningen, lichamelijke beperkingen en belemmeringen door pijn. Natuurlijk neemt de (ervaren) gezondheid af met leeftijd: zo voelt 95,2 procent van de 15-jarigen zich nog gezond, maar van de 75-plussers maar 59,2 procent. Jonge mensen met een niet-westerse migratieachtergrond zijn vaak positiever over hun gezondheid dan jongeren met een westerse achtergrond.

CBS/BEWERKING NOS

De huizenmarkt, daar hebben we de laatste tijd genoeg negatieve verhalen over gehoord. De huizen worden steeds duurder en dan moet je het geluk hebben om überhaupt een huis te kunnen kopen. Bijna 5 procent van de huiseigenaren geeft aan onder een zware financiële last gebukt te gaan. Huishoudens met een kostwinner van 35 tot 65 jaar ervaren de woonlasten zwaarder dan jongere huishoudens.

Voor huurders is de financiële last nog hoger: meer dan 20 procent vindt het lastig om maandelijks de huur te betalen. Vooral huurders tot 35 jaar zijn een relatief groot deel van hun inkomen kwijt aan woonlasten, toch vinden de 35- tot 65-jarigen de financiële lasten zwaarder.

Wantrouwen?

Maar geven al die financiële lasten dan geen wantrouwen in de maatschappij? Blijkbaar niet, want 62,2 procent van de mensen heeft vertrouwen in de medemens. Mannen vertrouwen iets sneller (64,8 procent) dan vrouwen (59,6 procent). Het vertrouwen in anderen is bij de leeftijdsgroep 65 tot 75 jaar het laagst (54,4 procent). Ook mensen met een niet-westerse migratieachtergrond (43,9 procent) en laagopgeleiden (48,4 procent) vertrouwen minder dan gemiddeld mensen.

CBS/BEWERKING NOS

De cijfers verschillen dus per groep, maar toch is de grote lijn hetzelfde: we zijn gewoon echt gelukkiger, hebben meer vertrouwen en voelen ons gezond. Ook al lijkt dat misschien soms niet zo.

BEKIJK OOK;

Het gaat heel goed met ons, maar er is een belangrijke kanttekening

CBS presenteert voor het eerst cijfers over kwaliteit van leven

Het gaat heel goed met ons, maar er is een belangrijke kanttekening

NOS 16.05.2018 Over het algemeen lijkt het alsof het niet zo goed gaat met Nederland. We klagen veel: over de politiek, de economie, het weer en soms zelfs over het Eurovisie Songfestival. Toch klopt dit negatieve beeld niet, want het gaat gemiddeld heel goed met ons land. Op economisch, sociaal en cultureel gebied, hoe gelukkig we zijn en hoeveel vertrouwen we hebben. Alles verbetert, maar er is een kanttekening: onze invloed op het milieu. Onze welvaart laat onder meer een grote ‘broeikasgasvoetafdruk’ achter.

Dat blijkt uit de Monitor Brede Welvaart, een onderzoek naar de welvaart van Nederland van het CBS. Die zogeheten brede welvaart is een maatstaf voor meer dan alleen inkomen: het gaat ook over de samenleving, veiligheid, wonen, gezondheid en meer.

Het is voor het eerst dat het CBS de Monitor Brede Welvaart presenteert. Wat houdt die precies in? Lees hier een uitgebreide uitleg en waarom het rapport uniek is.

En wil je de uitgebreide uitleg van alle cijfers? Klik dan hier.

De brede welvaart in Nederland gaat omhoog. Vergeleken met andere landen in de Europese Unie is onze welvaart hoog en op een aantal vlakken zelfs heel hoog. Zo zijn veel mensen tevreden: maar liefst 85 procent van de Nederlanders gaf het leven een 7 of hoger in 2017. Daarmee staan we op plek 1 van Europa, we zijn dus het gelukkigst. In 2016 stonden we nog op de 13de plek.

Ook het opleidingsniveau is gestegen. In 2010 had 72 procent in de leeftijd van 25 tot en met 64 jaar minimaal een startkwalificatie op de arbeidsmarkt (havo-, vwo- of mbo-diploma), in 2017 was dit percentage gestegen tot 78. Daarmee behoort Nederland tot de middenmoot van Europa.

CBS/BEWERKING NOS

Ook werkte vorig jaar 67 procent van de bevolking tussen de 15 en 74 jaar oud. Niet veel? Jawel hoor, we staan daarmee op de vijfde plek van de ranglijst van Europa. En in 2016 stond Nederland nog op plek 28. In Nederland kennen we ook een grote groep vrijwilligers: met 40 procent aan Nederlanders die vrijwilligerswerk doen, staan we op de eerste plek van Europa.

Ook ons sociale leven bloeit. In 2010 gaf 92 procent van de Nederlanders aan meerdere keren per maand contact te hebben met vrienden, familie en collega’s. In 2016 is dit toegenomen tot 94 procent. Het vertrouwen in de mensen om ons heen is tevens gegroeid: 58 procent van de Nederlanders gaf in 2010 aan mensen om zich heen te vertrouwen, nu is dat 63 procent. Met deze cijfers staan we ook boven aan de ranglijst van Europa.

De toekomst ziet er ook rooskleurig uit. De economie blijft waarschijnlijk aantrekken, het vertrouwen van burgers is stabiel en ook de gezondheid en het opleidingsniveau is positief.

CBS/BEWERKING NOS

Maar er is niet alleen maar optimisme: Nederland legt druk op het milieu en de niet-hernieuwbare grondstoffen in andere landen. De blootstelling aan fijnstof is wel verbeterd (van 17,3 microgram per m3 lucht tot 11,8 microgram), en het vermogen om hernieuwbare elektriciteit op te wekken, is ook gestegen. Maar nog steeds staan we met deze indicatoren als Nederland onder in de Europese ranglijst. De fijnstofconcentratie overschrijdt zelfs op meerdere plekken de Europese norm.

Ook is in de periode 2010 tot en met 2017 het percentage beschermd natuurgebied gedaald naar 13. Hiermee staat Nederland op de 19de plaats van Europa. Ook het stikstofoverschot, door de uitstoot van boerenbedrijven, is hoog (plek 27 op ranglijst).

Broeikasgasvoetafdruk

Maar het grootste probleem is nog onze broeikasgasvoetafdruk. Dat is de schade op het milieu van onder meer de (productie van) spullen die we kopen, het voedsel dat we eten en de reizen die we maken. Onze broeikasgasvoetafdruk is vorig jaar met meer dan 8 procent gestegen: van 14 ton CO2-equivalenten per inwoner in 2016 naar 15 ton in 2017. En hoe groter die afdruk, des te meer effect op klimaatverandering.

Video afspelen

Nederlandse broeikasgasvoetafdruk met 8% gestegen

De jaarlijkse broeikasgasuitstoot op Nederlands grondgebied neemt dan wel af, toch staat Nederland nog steeds onder aan de ranglijst binnen de EU. In 2015 werd besloten dat de uitstoot in 2020 25 procent lager moet zijn, we zitten nu op 13 procent lager.

Het gaat goed met de brede welvaart in Nederland, nu het milieu nog.

BEKIJK OOK;

CBS presenteert voor het eerst cijfers over kwaliteit van leven

Rekenkamer: ’Geldstromen Syrië schimmig’

Telegraaf 16.05.2018  Het is onduidelijk of het geld dat Nederland uitgeeft voor vluchtelingenopvang rond Syrië goed is besteed. Dat concludeert de Algemene Rekenkamer in het onderzoek waarin ze de uitgaven van alle ministeries onder de loep neemt.

Voor opvang van Syrische vluchtelingen in buurlanden Turkije, Libanon, Irak en Jordanië geeft het kabinet meer geld uit dan het jaarverslag van minister Kaag (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) meldt. Over 2016 en 2017 werd in totaal 424 miljoen euro besteed, inclusief 95 miljoen voor Syrië zelf, terwijl er voor die periode eigenlijk maar 260 miljoen euro beschikbaar was, zo schrijft de Rekenkamer.

„Voor het parlement is het lastig uit het jaarverslag van BHOS op te maken waaraan de budgetten besteed worden”, schrijft de Rekenkamer. „Ook de begroting biedt dat inzicht niet vooraf. Of dit geld doeltreffend is besteed, kan wellicht pas over enkele jaren vastgesteld worden.”

LEES MEER OVER; vluchtelingenopvang sigrid kaag syrië algemene rekenkamer

Wat heeft het kabinet bereikt? Hier gaat Verantwoordingsdag over 

NU 15.05.2018 In Den Haag staat de derde woensdag in mei traditiegetrouw in het teken van Verantwoordingsdag. Het kabinet legt dan verantwoording af aan het parlement over het voorgaande kalenderjaar.

We kennen allemaal Prinsjesdag, de derde dinsdag in september, waarop het kabinet de begroting voor het komende jaar presenteert.

Het gebeurt niet vaak in Den Haag dat er zo uitgebreid wordt teruggekeken op gevoerd beleid.

Het draait op Verantwoordingsdag om drie belangrijke vragen: Wat waren de plannen voor het afgelopen jaar, wat is er bereikt en wat heeft dat gekost? Kortom: is het door burgers betaalde belastinggeld wel op de juiste manier uitgegeven?

Het kabinet publiceert de verantwoordingstukken in de vorm van jaarverslagen van alle ministeries (het Rijksjaarverslag) en de toelichting daarop (het Financieel Jaarverslag van het Rijk). De Tweede Kamer wordt zo geholpen met haar belangrijkste taak: het controleren van de regering.

Eigenlijk wordt op Verantwoordingsdag gekeken naar wat er terecht is gekomen van de beloften op Prinsjesdag. Op beide dagen overhandigt de minister van Financiën de stukken aan de Kamer in een speciaal koffertje.

Verschillen Verantwoordingsdag en Prinsjesdag

Verantwoordingsdag

  • Kabinet blikt terug
  • Minister van Financiën biedt Financieel Jaarverslag van het Rijk en Rijksjaarverslag aan
  • Antwoord op de vragen:
    Hebben we bereikt wat we wilden bereiken?
    Hebben we gedaan wat we daarvoor zouden doen?
    Heeft het gekost wat we dachten dat het zou kosten?

Prinsjesdag

  • Kabinet blikt vooruit
  • Minister van Financiën biedt Miljoenennota en Rijksbegroting aan
  • Antwoord op de vragen:
    Wat willen we bereiken?
    Wat gaan we daarvoor doen?
    Wat gaat dat kosten?

Rekenen

Er is die dag ook een grote rol weggelegd voor de Algemene Rekenkamer, het instituut dat de uitgaven van de rijksoverheid controleert. Want tegelijkertijd met de publicatie van de jaarverslagen, geeft de Algemene Rekenkamer per ministerie een oordeel over de stukken.

Hebben de ministers het geld in 2017 volgens de regels geïnd en uitgegeven? Zijn de zaken goed georganiseerd op de ministeries? Hebben de ministers voldoende zicht of het beleid de juiste resultaten heeft? Die vragen staan voor de Rekenkamer centraal.

Zo’n oordeel kan soms hard aan komen. Dat weten ze in ieder geval nog bij de Belastingdienst (als onderdeel van Financiën). Het ministerie kreeg de afgelopen twee jaar nogal wat te verstouwen op Verantwoordingsdag. De Algemene Rekenkamer heeft het dan in jargon over ‘onvolkomenheden’ of zelfs ‘ernstige onvolkomenheden’ als men het echt te bont heeft gemaakt.

Dat klinkt allemaal erg formeel, maar zo’n stempel kan nogal wat gevolgen hebben. De bewindspersoon in kwestie moet in het debat dat volgt op de verantwoordingsstukken laten weten hoe de problemen worden aangepakt en opgelost.

Soms krijgt het hele kabinet een tik op de vingers van de Rekenkamer, zoals vorig jaar gebeurde. De effecten van de overheidsuitgaven waren in het jaar 2016 onduidelijk, luidde de conclusie.

Daarmee werd direct de kernvraag beantwoord of burgers waar voor hun belastinggeld hebben gekregen.

Afronden

Het debat over de stukken volgt meestal een week na de publicatie. De minister van Financiën en de minister-president zijn daar in ieder geval bij aanwezig.

De jaarverslagen worden vervolgens door de Tweede en eerste Kamer behandeld als wetsvoorstellen. Als beide Kamers die wetten aannemen, is het begrotingsjaar afgesloten.

Lees meer over: Verantwoordingsdag

We geven steeds meer geld uit aan luxeartike­len

AD 15.05.2018 Nederlanders laten het geld dankzij de sterk draaiende economie weer volop rollen. Met name aan auto’s, elektrische apparaten, woninginrichting, kleding en horeca geven we meer geld uit, blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS.

De consumptie groeide het eerste kwartaal van 2018 met 3 procent, aldus Centraal Bureau voor Statistiek.

Het was jarenlang dé grote makke van de economie. Nederlanders waren tot lang na de crisis zo pessimistisch dat ze de hand op de knip hielden en geen grote uitgaven durfden te doen. Dat sentiment is nu totaal gekeerd.

In de eerste drie maanden van dit jaar gaven huishoudens 3 procent meer uit dan in het eerste kwartaal van 2017, aldus het Centraal Bureau voor Statistiek. Dat is de grootste groei in zeventien jaar. In totaal geven we al zestien kwartalen meer uit dan een jaar eerder.

Het geld gaat vooral naar auto’s, elektrische apparaten, kleding en de inrichting van woningen. Meer geld gaven we eveneens uit aan restaurants, cafébezoek en diensten. Uitgaven aan diensten maken ruim de helft van de totale binnenlandse consumptieve bestedingen uit.

Shoppers in het centrum van Leiden © foto Peter Hilz

Meer banen

Het CBS verklaart de forse groei doordat steeds meer Nederlanders aan het werk zijn en de woningmarkt nog altijd in de lift zit.

Eerder maakte het Centraal Bureau voor Statistiek al bekend dat het aantal banen in het eerste kwartaal met 76.000 gestegen is en dat voor het eerst weer meer vaste contracten zijn uitgedeeld aan werknemers dan dat er een flexibele arbeidsrelatie werd aangegaan.

Al met al groeide de Nederlandse economie het eerste kwartaal met een half procent. Ten opzichte van een jaar eerder is de economie 2,8 procent gegroeid. Of te wel: samen verdienen we dus bijna 3 procent meer dan de eerste maanden van 2017.

Export

Behalve dat consumenten meer hun portemonnee trekken, investeren bedrijven ook meer in machines, huisvesting en vervoermiddelen.  Van de export moest Nederland het dit keer minder hebben. Opmerkelijk is wel dat de import voor het eerst in ruim twee jaar harder aantrok dan de export.

De uitvoer van goederen en diensten dikte op jaarbasis met bijna 4 procent aan. Een kwartaal eerder groeide de export nog bijna twee keer zo sterk. De import ging met bijna 5 procent vooruit.

Het filiaal van Hudson’s Bay in Amersfoort. © bram petraeus

SP haalt uit naar kabinet wegens lekken ‘goed nieuws’

NU 15.05.2018 SP-Kamerlid Ronald van Raak heeft dinsdag hard uitgehaald naar het kabinet en in het bijzonder naar premier Mark Rutte. Van Raak heeft er geen goed woord voor over dat het kabinet plannen lekt naar de media zonder eerst de Tweede Kamer daarover te informeren.

“Dit kabinet trekt zich opnieuw niets aan van de Tweede Kamer”, zei hij. Van Raak verwijst naar het recente lek met betrekking tot de Voorjaarsnota. Zo zou er extra geld naar onderwijs en veiligheid gaan.

“Maar het lekken is structureel”, merkt hij op. “Ministeries lekken structureel goed nieuws naar bevriende journalisten met als doel om de eigen minister positief in beeld te brengen. Vervolgens krijgen Kamerleden telefoontjes van journalisten om op de gelekte plannen te regeren.” En dat is waar het volgens Van Raak schuurt.

Kamerleden kunnen niet reageren op plannen waar zij niet over geïnformeerd zijn, zegt hij. “Dit is te gênant voor woorden. Dit is onfatsoenlijk. Zo dreigt dit een nepparlement te worden.”

Niet gewoon

Van Raak maakt zich al een langere tijd zorgen om het lekken vanuit het kabinet. Zo is het bijna een parlementaire traditie geworden dat de plannen uit de Miljoenennota al op straat liggen voordat het Prinsjesdag is. “Maar we mogen dit niet gewoon gaan vinden. Dit is niet gewoon”, zegt Van Raak.

“Dit gaat ook over het manipuleren van media. Dit is geen incident, dit is beleid. Dit gaat over de reusachtige afdelingen voorlichting die bezig zijn met manipuleren van media en publieke opinie.”

Hij pleit ervoor dat de premier de kwestie serieus neemt en strafrechtelijk onderzoek laat instellen naar de lekken. Het zal er waarschijnlijk niet van komen, “omdat de lekken vanuit de ministers komen”.

‘Onaanvaardbaar’

Van Raak staat overigens niet alleen in zijn kritiek op Rutte, die als premier eindverantwoordelijk is voor de lekken naar media. Onlangs tikte Kamervoorzitter Khadija Arib de premier in een brief op de vingers vanwege de vele lekken vanuit de ministeries. “Het behoeft geen betoog dat dit verschijnsel vanuit staatsrechtelijk oogpunt zeer ongewenst, zo niet onaanvaardbaar is”, schreef zij.

Een debat over de nieuwe lekken kreeg geen steun van de coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en CU. Zij vinden het voldoende als het kabinet nog een keer op de brief van Arib gewezen wordt.

Van Raak: “Dat kan twee dingen betekenen: of deze partijen leggen zich erbij neer dat zij de strijd over hun eigen informatiepositie verloren hebben, of deze partijen worden eerder dan de rest van de Kamer over kabinetsplannen geïnformeerd. In beide gevallen is dat een kwalijke zaak.”

Lees meer over: SP Mark Rutte

Het koffertje met daarin de rijksbegroting en miljoenennota in de Tweede Kamer op Prinsjesdag © ANP

Kabinet eens over tussenbegroting

AD 09.05.2018 Het kabinet heeft overeenstemming bereikt over de zogeheten voorjaarsnota, waarmee de begroting voor dit jaar wordt aangepast. Hoe het kabinet het wegvallen van de inkomsten van de gaswinning wil opvangen, wil minister Wopke Hoekstra (Financiën) nog niet zeggen.

De regering maakt ieder voorjaar een tussenbegroting om de begroting van Prinsjesdag bij de tijd te brengen. Naar deze voorjaarsnota werd dit jaar extra uitgekeken, omdat het kabinet moet beslissen over de kostbare gevolgen van het terugschroeven van de gaswinning.

Het zou kunnen beslissen de staatsschuld te laten oplopen, het gat met eventuele meevallers te dichten of toch weer te gaan bezuinigen, maar tegen al die opties zijn ook weer bezwaren. Het kabinet bestaat uit partijen die zich laten voorstaan op een zuinig begrotingsbeleid, maar heeft ook beloofd dat burgers de economische groei in hun portemonnee moeten merken.

Hoekstra zwijgt nog over de manier waarop het kabinet het vraagstuk wil oplossen, omdat hij ‘dat eerst met de Tweede Kamer wil delen’.

Kabinet hoeft niet te bezuinigen om gas, ook geld naar onderwijs en veiligheid

NOS 09.05.2018 Het kabinet trekt extra geld uit voor onderwijs en de aanpak voor de knelpunten bij de politie en het Openbaar Ministerie. Onderwijs krijgt er dit jaar zo’n 65 miljoen bij vanwege een tegenvaller, die is ontstaan omdat er meer leerlingen en studenten naar school en de universiteit gaan. Het ministerie van Justitie en Veiligheid kan rekenen op een eenmalig bedrag van ook zo’n 65 miljoen euro.

Niets kwijt

Dit staat in de Voorjaarsnota van minister Hoekstra van Financiën, zo bevestigen bronnen rondom het kabinet. De Voorjaarsnota moet voor 1 juni naar de Tweede Kamer. Minister Hoekstra wilde nog niets kwijt over dit belangrijke overzicht over de mee- en tegenvallers van de afgelopen periode. “Ik ga eerst de Tweede Kamer informeren.”

Gas

Verder is de coalitie het na veel discussie eens geworden over de betaling van de kosten van het dichtdraaien van de gaskraan. De tegenvallende gasinkomsten moeten binnen de begroting worden opgevangen, dat heet officieel binnen het “uitgavenkader”. Het is nog onbekend om hoeveel geld het gaat.

Belangrijk besluit

Het herstel en de versteviging van de beschadigde huizen daarentegen hoeven niet te worden betaald uit de bestaande begroting, vinden VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie. Dit geld komt uit de staatskas, waardoor het afbouwen van de staatsschuld minder snel gaat. Een belangrijk besluit, zegt NOS-verslaggever Ron Fresen.

“Door deze grote kostenpost op deze manier te betalen, wordt gezorgd dat er altijd geld is. Ook wordt voorkomen dat het schadeherstel in Groningen iedere jaar weer een speelbal wordt in de discussie over geld. Het kabinet hoeft dan niet te zeggen dat er bijvoorbeeld geen geld is voor de zorg, omdat de huizen daar verstevigd moeten worden.”

Compromis

De belofte van extra geld naar onderwijs en veiligheid is een compromis tussen de partijen, aldus Fresen. “De VVD en het CDA wilden geld voor veiligheid, de ChristenUnie en D66 hebben zich hard gemaakt voor onderwijs.”

Wat is de Voorjaarsnota?

Het is een tussentijds overzicht van de lopende begroting van het Rijk. Daaruit blijkt of sommige ministeries teveel geld hebben uitgegeven (‘tegenvallers) of dat er extra geld is (‘de meevallers’).
Als een minister meer geld blijkt nodig te hebben, wordt de begroting die op Prinsjesdag is gepresenteerd nog veranderd.

Werkdruk

Het extra geld voor onderwijs voorkomt dat het ministerie de komende tijd op andere uitgaven moet bezuinigen.

De coalitie wil voorkomen dat de sector, die onder druk staat in verband met de werkdruk en lagere salarissen, de dupe wordt van die verkeerde inschatting van de leerling- en studentenaantallen. Het gaat om geld dat wel op Prinsjesdag officieel wordt geregeld, voor de afgelopen tijd is al zo’n oplossing gevonden.

Naar verluidt zijn er grote meevallers omdat het ministerie van Sociale Zaken en het ministerie van Volksgezondheid geld overhouden. Bij Sociale Zaken komt dat door lagere AOW-uitgaven, bij Volksgezondheid omdat de lonen en prijzen minder zijn gestegen dan werd aangenomen.

BEKIJK OOK;

Rijk vecht met Shell en Exxon over miljarden euro’s aan onbenut gas

Loonstijging? Even geduld aub

Trouw 07.03.2018 De economie draait fantastisch, maar wie meer wil verdienen moet hopen op promotie of een nieuwe, beter betaalde baan. Wie blijft zitten waar ‘ie zit, gaat er nauwelijks op vooruit.

Voor loonstijgingen moeten werknemers nog even geduld hebben, meldt het Centraal Planbureau. Dit jaar merken werkenden – en dan vooral tweeverdieners – wel al een iets in hun portemonnee, dankzij belastingmaatregelen die voor hen gunstig uitvallen, maar de meeste Nederlanders moeten wachten tot 2019.

Dit jaar stijgen de lonen iets meer dan vorig jaar, verwacht het planbureau. In 2017 gingen ze 1,6 procent omhoog, dat zal in 2018 gemiddeld 2,2 procent zijn. Pas in 2019 maken óf de vakbonden een vuist, óf is er geen personeel meer te vinden, want dan zullen werkgevers instemmen met een loonstijging van gemiddeld 3,2 procent, voorspelt het CPB.

Vakcentrale voor professionals (VCP) is nog niet gerust op de effecten voor de koopkracht. “Een goed draaiende economie betekent niet per definitie een hoger besteedbaar inkomen. Tot op de dag van vandaag voelen de midden- en hogere inkomens de maatregelen die tijdens de crisis in gang zijn gezet. De lasten moeten nu echt omlaag, zodat werken weer lonend wordt”, zegt VCP-voorzitter Nic van Holstein.

Uiterst laag

Het kabinet heeft lastenverlichtingen aangekondigd voor volgend jaar, maar de grootste winst in koopkracht is een daling van de werkloosheid. Een werkloze die een uitkering weet in te wisselen voor betaalde baan heeft pas echt meer te besteden.

En daar heeft het CPB goed nieuws: de werkloosheid daalt van 4,9 procent in 2017 naar 3,9 procent dit jaar. Voor 2019 voorziet het een verdere afname naar een uiterst lage 3,5 procent. Maar dat cijfer gaat alleen om de groep die actief naar een baan zoekt en per direct beschikbaar is: op dit moment iets minder dan 400.000 mensen.

Dan is er nog een groep, van bijna 3,9 miljoen mensen, die geen werk heeft. Het gros daarvan wil niet werken, is gepensioneerd of is te ziek. Maar zeker een half miljoen van hen wil wel aan de slag, maar staat niet als werkloos in de boeken. Daarnaast zijn er de parttimers die meer uren willen draaien. Dus wellicht is de ruimte op de arbeidsmarkt minder krap dan die lijkt.

Het CPB verwacht toch dat door ‘de toenemende schaarste aan arbeidskrachten’ bedrijven vaker een vast contract aanbieden. Een op de vijf bedrijven heeft al een personeelstekort, meldt het CPB. Toch blijft ook het aantal flexbanen toenemen en blijft Nederland, in de woorden van de vakbonden, kampioen flexwerk.

Lees ook: 
Wordt dit het jaar van de stakingen? Of overwegen werkgevers serieus het personeel meer te betalen?

De economische groei biedt de kans om het systeem echt te vergroenen, zeggen economen.

Pechtold wil vooral staatsschuld verkleinen

Telegraaf 06.03.2018 De economie groeit volgens het Centraal Planbureau als kool. D66-leider Pechtold wil, als er geld overblijft, dat het kabinet dat stopt in het verkleinen van de staatsschuld. „In tijden dat het toeneemt, moet je het niet allemaal zomaar weer uitgeven.”

Pechtold deed zijn uitspraken in praatprogramma Pauw. De democraat vindt het ’fijn’ dat Nederland weer goede cijfers noteert. Wel benadrukte hij dat het slechts om ’prognoses’ gaat.

Naast het terugschroeven van de staatsschuld hoopt de D66-voorman dat het kabinet de kans ziet om de belastingen voor werkenden in te perken. Als derde wens op zijn verlanglijst staan investeringen. „Het CDA zal dan veiligheid roepen, D66 mikt op onderwijs.”

Nederlandse economie is zoete cocktail van ‘meer werk, hoger inkomen, hogere consumptie en meer investeringen’

VK 06.03.2018 Het gaat uitstekend met de Nederlandse economie, zo blijkt uit nieuwe prognoses van het Centraal Planbureau. ‘De Nederlandse economie is op stoom.’ Dit en volgend jaar groeit de economie met respectievelijk 3,2 en 2,7 procent. Nederland hoort daarmee bij de beter presterende eurolanden.

Als het CEP, het Centraal Economisch Plan, niet elk jaar rond dezelfde datum zou verschijnen, zou je haast vermoeden dat het CPB de coalitiepartijen een zetje wil geven twee weken voor de raadsverkiezingen. Deze jubelende ramingen schreeuwen de kiezer toe: de crisis ligt achter ons, we leven in hoogtijdagen. De Nederlandse economie is momenteel een zoete cocktail van ‘aantrekkende werkgelegenheid, hoger beschikbaar inkomen, hogere consumptie en meer investeringen’.

Wellicht het mooiste nieuws voor het kabinet: de werkloosheid daalt volgend jaar naar 3,5 procent. Sinds 2001 was dat cijfer niet zo laag. De vraag naar werk stijgt tegelijkertijd, maar dat kan de economie simpel aan: ‘De krachtige werkgelegenheidsgroei absorbeert met gemak het stijgende arbeidsaanbod.’

Nederland surft op een mondiale hoogconjunctuur, een wereldwijde economische golf, en doet het extra goed vanwege twee binnenlandse factoren: een bloeiende woningmarkt en ‘expansief begrotingsbeleid’. Oftewel, de regering geeft flink geld uit – aan onder meer zorg, onderwijs en defensie – en dat is goed voor de economie. Die spendeerdrift heeft wel gevolgen voor de begrotingsbalans. Het overschot, het geld dat aan het eind van het jaar onder de streep overblijft, groeit minder hard dan de andere economische cijfers: 1,1 procent van het bruto binnenlands product dit jaar en 0,7 volgend jaar.

Jarenlang moest premier Rutte bij nieuwe CPB-cijfers constateren dat de economie weliswaar aantrok, maar dat de burger er nog weinig van merkte. Nu kan hij met het nieuwste CEP in de hand sparren met stijgende koopkrachtcijfers. Mensen vinden weer werk, hebben meer te besteden en laten het dan ook letterlijk rollen. Toch kan CPB-baas Laura van Geest het niet laten een beetje roet in het eten te gooien. Koopkrachtplaatjes zijn niet zaligmakend, schrijft ze vandaag in de Volkskrant: de individuele situatie is simpelweg niet af te lezen uit een verraderlijk absoluut koopkrachtcijfer.

Een CEP zonder kanttekeningen bestaat niet, dat geldt ook voor deze prognose. Het Planbureau waarschuwt voor onzekerheden in het buitenland. Het Verenigd Koninkrijk gaat door zwaar Brexit-weer en blijft economisch achter bij de eurozone. ‘Onzekerheid over de Brexit ontmoedigt investeringen.’ Ook binnen de eurozone liggen risico’s op de loer, zoals ‘een aantal zwakke banken’ en ‘beperkte beleidsruimte’ van de Europese Centrale Bank om economische schokken op te vangen. Nog niet opgenomen in dit CEP: de Italiaanse verkiezingsuitslag, die daar tot een politieke impasse dreigt te leiden.

Volg en lees meer over:  KABINET-RUTTE III   NEDERLAND   POLITIEK   ECONOMIE

Overheid houdt hand op de knip na sterke economische verwachtingen 

NU 06.03.2018 De goede cijfers over de Nederlandse economie betekenen niet dat er automatisch meer geld beschikbaar is om uit te geven. Daarvoor waarschuwt minister Wopke Hoekstra (Financiën) na publicatie van de jongste prognoses.

Hoekstra hamert op de noodzaak om in goede tijden een buffer op te bouwen en te zorgen voor ”vlees op de botten”. Dan hoeft er niet meteen te worden bezuinigd als het tijdelijk economisch slechter gaat.

De bewindsman benadrukt ook dat de mooie cijfers geen garanties voor de toekomst geven. ”We moeten rekening houden met onzekerheden. Nederland is een open economie en daardoor zeer gevoelig voor de ontwikkelingen in de wereldeconomie.”

Het kabinet gaat nu kijken wat de cijfers voor de begroting betekenen: ”Welke mee- en tegenvallers er zijn en hoe we tegenvallers kunnen oplossen.”

Zie ook: CPB verwacht laagste werkloosheid sinds 2001

Lees meer over: Nederlandse economie

Nederlandse economie trekt verder aan

Telegraaf 06.03.2018 De Nederlandse economie trekt verder aan. Het Centraal Planbureau becijfert voor dit jaar een groei van 3,2 procent en een groei van 2,7 procent in 2019.

Daarmee zit Nederland boven het Europese gemiddelde, waar het Verenigd Koninkrijk momenteel juist achterblijft. Onder andere door het vooruitzicht van de Brexit zijn bedrijven daar huiverig te investeren.

Op de Nederlandse arbeidsmarkt is een steeds groter tekort aan mensen op de werkvloer. Volgens de rekenmeesters daalt de werkloosheid in 2019 naar het laagste niveau sinds 2001, naar 3,5 procent. Door die krapte bieden bedrijven vaker een vast arbeidscontract of zijn ze bereid hogere lonen te betalen.

Wel stijgt de inflatie door de hogere arbeidskosten en ook door de verhoging van het lage btw-tarief volgend jaar.

Overschot

Het begrotingsoverschot is ondanks de groeiende economie dit jaar kleiner dan vorig jaar. Voor 2018 schat het CPB dat er een overschot is van 0,7 procent, voor volgend jaar zou dat 0,9 procent zijn.

De besluiten die nog moeten worden genomen rondom de gaswinning in Groningen hebben ongunstige gevolgen voor de overheidsfinanciën en de economische groei. Omdat dit nog allemaal niet uitgekristalliseerd is, zijn deze gevolgen nog niet in de cijfers verwerkt.

Gunstig

In een reactie zegt minister Wiebes (Economische Zaken) dat de ramingen bevestigen ’wat we eigenlijk al weten’: „De Nederlandse economie staat er goed voor.” Hij verwacht dat burgers en bedrijven ook steeds meer daarvan zullen merken. „Dat is ook een goede uitgangspositie voor de grote maatschappelijke uitdagingen waar we voor staan, zoals het energie- en klimaatvraagstuk en het betaalbaar houden van onze zorgkosten.”

Wel wijst hij nog op de risico’s voor de economie. „Denk aan onze intensieve handelsrelatie met het Verenigd Koninkrijk en de Brexit, of de dreiging van importheffingen in de Verenigde Staten”, aldus Wiebes. „Het kabinet zal zich blijven inzetten voor vrijhandel en een gelijk speelveld.”

De economie blijft groeien, met dank aan de overheid die geld uit blijft geven

Trouw 06.03.2018 De Nederlandse economie blijft, in Europees perspectief, bovengemiddeld presteren.  Eén van de belangrijkste redenen, volgens het Centraal Planbureau: de stijgende overheidsuitgaven. Maar is het wel verstandig om veel geld uit te geven als het toch al goed gaat?

De conclusie van het Centraal Planbureau (CPB) komt juist op het moment dat het debat over al dan niet hogere overheidsuitgaven oplaait. De overheidsuitgaven stijgen onder dit centrum-rechtse kabinet snel.

Vorig jaar, het jaar dat het derde kabinet-Rutte aantrad, was nog sprake van een bescheiden groei, maar dit en volgend jaar groeit de begroting met respectievelijk ruim drie en ruim twee procent. Vrijwel gelijk opgaand met de economische groei, die in diezelfde jaren op 3,2 en 2,7 procent geraamd wordt. Vooral de extra uitgaven in het onderwijs en in defensie zijn daar debet aan. Eerder berekende De Nederlandsche Bank (DNB) al dat zonder die extra uitgaven de economie een klein procentpunt minder hard zou groeien.

Klassieke discussie

De discussie of overheidsuitgaven moeten meebewegen met de stand van de economische conjunctuur is klassiek. In tijden van voorspoed kun je groei nog eens extra stimuleren met de dan ook bij de overheid ruimer aanwezige middelen. Je kunt echter ook redeneren dat in tijden van voorspoed buffers moeten worden aangelegd voor slechter tijden. Voor de overheidsfinanciën zou dat betekenen dat in het laatste geval de overheidsschuld wordt afgelost, zodat er in slechtere tijden weer geleend kan worden.

Er komt, zeker in de huidige economische omstandigheden, een overweging bij. De overheid kan de economie stimuleren, maar als die al zo groeit ontstaat het gevaar van oververhitting: de productiemiddelen zijn al bijna optimaal bezet en er ontstaat een tekort aan arbeidskrachten, waardoor prijzen en lonen snel gaan stijgen.

Voor De Nederlandsche Bank en economen van de Rabobank was het al duidelijk voor deze nieuwste CPB-cijfers. De overheid dient op de rem te trappen. Volgens een rapport van de Rabobank doet de overheid het nog immer verkeerd: te veel bezuinigen in slechte tijden en te veel uitgeven als de zon weer schijnt. DNB-directeur Job Swank zei onlangs dat hij het politiek gezien wel begrijpt, maar ‘economisch is al dat stimuleren niet nodig’.

Loonstijging

Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) stelde vorige week in een rapport over de Nederlandse economie dat overheidsuitgaven in onderwijs en onderzoek omhoog moeten. Door elders daarvoor ruimte vrij te maken, dan wel door hogere uitgaven. Bovendien, aldus het IMF, dienen de Nederlandse lonen te stijgen. Het fonds is kennelijk niet bang voor oververhitting, want ook meer koopkracht betekent een extra impuls voor economische groei.

De nieuwe minister van financiën Wopke Hoekstra heeft zich de waarschuwing van De Nederlandsche Bank kennelijk aangetrokken. Hij voert nu een begroting uit met fors meer uitgaven, maar daar moet het bij blijven. In een reactie op de CPB-cijfers stelde Hoekstra dat er niet meer geld voor uitgaven beschikbaar komt. Hij benadrukte dat in goede tijden een buffer voor slechtere tijden moet worden opgebouwd.

Bovendien zijn deze mooie cijfers geen garantie voor de toekomst. “We moeten rekening houden met onzekerheden. Nederland is een open economie en daardoor zeer gevoelig voor ontwikkelingen in de wereldeconomie”, aldus Hoekstra.

Lees ook: Lonen kunnen veel sterker stijgen

De Nederlandsche Bank weet het, het IMF ook, net als het Centraal Planbureau en veel economen. Werknemers in Nederland verdienen te weinig.

CPB-directeur: ‘Politiek staart zich blind op koopkrachtplaatjes, laat fixatie los’

VK 06.03.2018 Het kabinet en de Tweede Kamer moeten hun fixatie op koopkrachtplaatjes loslaten. Die oproep doet Laura van Geest, directeur van het Centraal Planbureau, dinsdag in de Volkskrant. Koopkrachtplaatjes spelen een grote rol in debatten over inkomens, maar zijn onnauwkeurig.

Toch probeert de politiek koopkrachtcijfers met één cijfer achter de komma te sturen. Dat ‘wegpoetsen van minnen’, stelt Van Geest, kost miljarden euro’s, zorgt voor veel bureaucratie en voor een complex belastingstelsel.

Met haar CPB is Van Geest zelf de leverancier van koopkrachtplaatjes. Dinsdag komt de rekenmeester van het kabinet met de nieuwste. Met haar analyse hoopt Van Geest de politiek ervan te doordringen dat de waarde ervan beperkt is. ‘In de koopkrachtplaatjes vind je geen baan, maak je nooit promotie, krijg je geen kinderen, ga je niet scheiden, ga je nooit met pensioen’, aldus Van Geest. ‘Je kunt met de koopkrachtplaatjes in de hand niet bepalen hoe je eigen portemonnee er volgend jaar uit gaat zien.’

Het CPB levert sinds een halve eeuw de cijfers die de effecten van het regeringsbeleid vertalen naar wat mensen werkelijk te besteden hebben. Maar de invloed van politieke besluiten op het inkomen is zeer klein. Veranderingen in individuele levens zoals scheiding en werkloosheid hebben juist de grootste invloed op de koopkracht, maar kunnen onmogelijk in ‘het plaatje’. Daarbij is het ook steeds moeilijker geworden de zaken te voorspellen die er wel in zitten, zoals inflatie en algehele loonstijgingen.

Geen huishouden hetzelfde

Elke subgroep van een subgroep heeft inmiddels zijn eigen koopkrachtcijfer

Vroeger, toen werknemers hun hele leven in vaste dienst bij één werkgever bleven, was het makkelijk koopkrachtplaatjes maken. Het begon in 1968 met eentje van een fictieve werknemer met een doorsnee loon en twee kinderen. Twee jaar later maakte het CPB meer plaatjes, maar allemaal van werknemers – alleen hun inkomen verschilde.

Nu zijn er puntenwolken die de koopkrachtverandering van honderdduizenden echte huishoudens laten zien – ze tonen vooral dat geen huishouden hetzelfde is. Elke subgroep van een subgroep heeft inmiddels zijn eigen koopkrachtcijfer op tienden van procenten nauwkeurig. Dat er nu zoveel koopkrachtplaatjes zijn, is niet vreemd. Er zijn sinds 1968 allerlei typen werknemers bijgekomen, denk aan flexwerkers, zelfstandigen en jobhoppers. Bovendien is de politiek versnipperd geraakt. Veel partijen zijn in het bijzonder bezorgd om hun eigen doelgroep: hoe gaan we de koopkracht verbeteren van de eenverdiener, de gepensioneerde en zzp’er?

De politiek kan ze goed gebruiken om het verschil in koopkracht tussen alle groepen niet te veel te laten oplopen

Zo is het koopkrachtplaatje op het Binnenhof uitgegroeid tot een populair instrument, een voornaam thema in elk begrotingsdebat. Afschaffing ervan, daar pleit CPB-directeur Van Geest niet voor. Volgens haar zijn de plaatjes zeer geschikt om onderling te vergelijken. De politiek kan ze goed gebruiken om het verschil in koopkracht tussen alle groepen niet te veel te laten oplopen. Sturen op een evenwichtige inkomensontwikkeling, noemt het CPB dat.

Het tegenovergestelde is het met tienden van procenten sturen op het koopkrachtcijfer voor een specifieke groep. Zolang dat cijfer maar niet onder de nul komt, signaleert Van Geest. Maar dat ‘wegpoetsen van minnen’ kost miljarden en dan nog is de uitkomst door al zijn beperkingen onzeker. Bovendien heeft het bijsturen van de plaatjes een niet in geld uit te drukken prijs, vindt Van Geest: ‘Een ingewikkeld stelsel van belastingen, premies en toeslagen.’

Met koopkrachtplaatjes in de hand kun je niet bepalen hoe je eigen portemonnee er volgend jaar uit gaat zien

Koopkrachtcijfers spelen in de politiek een grote rol. Veel aandacht en actie. Maar wat koop je ervoor, vragen Laura van Geest en Patrick Koot zich af.

Volg en lees meer over:  POLITIEK  ECONOMIE   NEDERLAND

CPB: economie groeit door, laagste werkloosheid sinds 2001

AD 06.03.2018 De werkloosheid daalt in Nederland snel tot het laagste niveau sinds 2001. De economie blijft groeien. Dat blijkt uit de nieuwste ramingen van het Centraal Planbureau (CPB), dat nu uitgaat van een groei van 3,2 procent in 2018 en 2,7 procent in 2019.

De werkloosheid daalt snel, naar 3,9 procent dit jaar en 3,5 procent in 2019. De krachtige werkgelegenheidsgroei zorgt ervoor dat nieuwe toetreders op de arbeidsmarkt worden opgenomen. Bedrijven bieden vaker een vast arbeidscontract aan en betalen hogere lonen om mensen te kunnen aantrekken of te behouden.

Vorig jaar nam het bruto binnenlands product (bbp) met 3,1 procent toe. Dat was de sterkste groei in tien jaar. Tot dusver ging het CPB ook voor dit jaar uit van een groei van 3,1 procent. Nederland overtreft hiermee de groeicijfers van de eurozone.

De Nederlandse economische voorspoed is het gevolg van de groeiende internationale economie, lage rentes, begrotingsbeleid en een krachtige woningmarkt. Met die laatste twee factoren onderscheidt Nederland zich.

‘Geen fraai verhaal’

Werkenden merken van de economische voorspoed nog altijd te weinig in hun portemonnee. Dat zegt voorzitter Maurice Limmen van vakbond CNV in een reactie. ,,Het CPB voorspelt ook voor de komende jaren mooie economische cijfers, maar het verhaal achter die cijfers is minder fraai”, vindt hij.

Volgens CNV blijft Nederland kampioen flexwerk in Europa. ,,Die doorgeschoten flexibilisering drukt de lonen en zorgt ervoor dat steeds meer mensen in onzekerheid leven”, aldus Limmen. Daarnaast vindt de vakbondsbestuurder dat nog steeds een te grote groep mensen ongewild langs de zijlijn staat. ,,Daar moet wat aan gebeuren. En met deze economische rugwind is dat geen kwestie van kunnen maar van willen.”

Brexit

In de schatting van het CPB is rekening gehouden met een mild brexitscenario waarin een handelsovereenkomst wordt bereikt. Als de uittreding van de Britten uit de Europese Unie chaotisch verloopt of als de uitkomst tegenvalt kan dat schadelijk zijn voor de economie, meldt het onderzoeksinstituut.

IMF spoort Rutte III aan het geld nog meer te laten rollen, en De Nederlandsche Bank is daar niet blij mee

VK 28.02.2018 Ondanks hogere overheidsuitgaven houdt Nederland nog altijd te vaak de hand op de knip. Het nieuwe kabinet zou het geld veel meer moeten laten rollen, vindt het Internationaal Monetair Fonds (IMF).

Die boodschap botst met de waarschuwingen van De Nederlandsche Bank en het Centraal Planbureau. Zij zetten de afgelopen maanden juist vraagtekens bij de door het kabinet-Rutte III aangekondigde miljardenuitgaven aan onder meer onderwijs, zorg en defensie. Zonder die extra impuls zou de Nederlandse economie de komende jaren 0,8 procent minder groeien.

‘Politiek gezien begrijp ik het, na jarenlang bezuinigen’, vatte DNB-directeur Job Swank het standpunt samen. ‘Maar economisch is het niet nodig.’ De critici vrezen dat Nederland met haar begrotingsbeleid zowel de economische pieken als de dalen vergroot. ‘Juist in de jaren na de crisis, toen de economie wel wat stimulans kon gebruiken, bezuinigde de overheid hard om de begroting op orde te brengen’, schreven economen van Rabobank in reactie op het regeerakkoord. ‘Nu de economie is hersteld, gaat de overheid alleen maar verder stimuleren.’

‘Wij denken dat de economie het zó goed doet, dat er ruimte is om extra geld uit te geven’, zei Thomas Dorsey, hoofd van de IMF-delegatie die deze week Nederland bezocht. © ANP

Het IMF vindt dat niet bezwaarlijk. Integendeel, de regering dient het gaspedaal nog wat dieper in te drukken. ‘Wij denken dat de economie het zó goed doet, dat er ruimte is om extra geld uit te geven’, zei Thomas Dorsey, hoofd van de IMF-delegatie die deze week Nederland bezocht, woensdag op een persbijeenkomst in Amsterdam. Volgens zijn prognoses zal de overheidsschuld in 2023 gedaald zijn tot 42 procent van het BBP – ruim onder het Europese maximum van 60 procent. ‘Dat is een flinke veiligheidsmarge’, meent Dorsey. ‘Nederland kan met zulke vooruitzichten makkelijk meer uitgeven, en desondanks nog altijd een degelijk begrotingsbeleid voeren.’

De extra overheidsinvesteringen moeten wat het IMF betreft gestoken worden in onderwijs en onderzoek. Ook kunnen met behulp van dit geld de lasten op arbeid verder omlaag. Op die manier zouden nog meer Nederlanders gestimuleerd worden om een betaalde baan te zoeken, of meer uren te werken.

Mondiale bril

Het opvallende verschil in inzicht tussen Nederland en het IMF komt mede door de mondiale bril waardoor die laatste naar de economie kijkt. Door de populariteit van zijn goederen en diensten verdient Nederland veel meer aan het buitenland dan omgekeerd. Dat handelsoverschot is goed nieuws voor Nederlandse exportbedrijven. Voor andere landen die worstelen met een handelstekort, zoals in Zuid-Europa, is het daarentegen minder positief. Zij zien bestedingen en banen over de grens verdwijnen.

Het IMF ziet zulke ‘economische onevenwichtigheden’ graag kleiner worden. Behalve meer overheidsuitgaven helpt het daarbij ook als de lonen in Nederland harder gaan stijgen. Delegatieleider Dorsey herhaalde gisteren het eerdere IMF-pleidooi voor hogere inkomens. ‘In heel Noordwest-Europa groeien de lonen langzaam, maar in Nederland gaat het wel erg traag.’ Het IMF botst daarbij met de vakbonden. Die hechten naast loonstijgingen ook veel belang aan meer zekerheid voor werknemers. Het IMF is juist voorstander van verdergaande flexibilisering. ‘We zien liever dat de vakbonden focussen op hogere lonen, in plaats van meer vaste contracten’, aldus Dorsey.

Volg en lees meer over:  IMF   POLITIEK   NEDERLAND   KABINET-RUTTE III   ECONOMIE

Hoogste groei Nederlandse economie sinds 2007 – hoe lang kan dit nog doorgaan?

Maar hogere lonen en vaste contracten zijn nodig om de burger nu echt te laten spenderen

VK 14.02.2018 De Nederlandse economie heeft het beste jaar in een decennium achter de rug, al ziet de gemiddelde inwoner dat nauwelijks terug in zijn portemonnee. Maar de krapte op de arbeidsmarkt kan daar verandering in brengen.

Het werd al voorspeld, maar nu is het zeker: 2017 was in economisch opzicht het beste jaar in een decennium. Met de crisis achter de rug groeide de Nederlandse economie met 3,1 procent, maakte het CBS woensdag bekend. De laatste keer dat de zon zo hard scheen in de economie was in 2007. Aan de vooravond van de grootste recessie sinds de jaren dertig bedroeg de groei 3,7 procent.

Extra bemoedigend is dat ook op andere fronten het welzijn in Nederland lijkt toe te nemen. Steeds meer economen erkennen dat het bruto binnenlands product wat dat betreft een gammele graadmeter is. Als alle ouders vanaf morgen aan de ontbijttafel hun kinderen een euro laten betalen per gesmeerde boterham, stuwt dat het bbp op, zonder dat Nederland er daadwerkelijk welvarender op wordt.

Het is de dalende werkloosheid die de burger bovenal moed geeft

Positief in dit opzicht is dat de CO2-uitstoot in Nederland, ondanks een economie op stoom, volgens het CBS vorig jaar licht afnam. Dat komt onder meer doordat er minder steenkool gebruikt wordt bij de productie van elektriciteit. Ook stoelt de hoogconjunctuur, anders dan in het verleden, amper op Groningse grondstoffen. Zou de gaskraan niet deels zijn dichtgedraaid, dan was de economische groei in 2017 zelfs nog iets hoger uitgevallen.

Het is de dalende werkloosheid die de burger bovenal moed geeft. Het aantal banen nam in de laatste drie maanden van 2017 met 57 duizend toe. ‘Niet meer bang zijn om (door de crisis) je baan te verliezen, is voor veel mensen ook enorme winst’, twitterde hoofdeconoom Marieke Blom van ING Nederland woensdag. ‘Geen euro’s, maar wel een veel beter gevoel.’

Zorgwekkend blijft dat de gemiddelde Nederlander de economische bloei amper terugziet in de eigen portemonnee. De lonen strompelen achter de bbp-groei aan. Mede hierdoor valt de consumptie door huishoudens tegen vooral in het afgelopen kwartaal. Ook bij de bejubelde banenbonanza passen kanttekeningen. Hoewel het aantal vaste contracten flink toeneemt, blijkt het aantal flexbanen verhoudingsgewijs harder te groeien. De helft van alle extra werkgelegenheid komt bovendien voor rekening van de uitzendbranche. Dat zijn niet de best betaalde, meest zekere banen.

Groeitempo

Hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen (l) en Eric Wiebes, minister van Economische Zaken en Klimaat, tijdens de persconferentie van de Staat van de Economie over de gerealiseerde economische groei in 2017. © ANP

‘Economische groei maakt het mogelijk dat we grote maatschappelijke uitdagingen, zoals de energie- en klimaattransitie en de hoge kosten van de zorg, kunnen betalen’, reageerde een trotse minister Eric Wiebes van Economische Zaken woensdagochtend op de CBS-cijfers. ‘Maar uiteindelijk willen we natuurlijk vooral dat Nederlanders de groei nu ook zelf merken.’

De vraag is of de Nederlandse economie dit groeitempo lang genoeg kan volhouden om dat voor elkaar te krijgen. Is straks het feest voorbij, zonder dat de gewone burger van de taart heeft mogen snoepen? Feit is dat de groeimotoren van de afgelopen jaren niet eeuwig kunnen blijven ronken. Zo behoort, net als in 2007, de huizenmarkt tot de drijvende krachten achter het economische succes. De huizengekte vertaalt zich in een hoog consumentenvertrouwen en extra uitgaven aan bijvoorbeeld de inrichting van de woning. Ook had de bouw het afgelopen jaar opnieuw een stevig aandeel in de groei van de investeringen en het aantal banen.

Bijna een kwart miljoen bestaande koopwoningen wisselden in 2017 van eigenaar. Dat is een record dat niet snel zal worden verbroken. De koortsachtige bouw- en verbouwactiviteit zal afnemen.

Maar om de huidige groei te laten voortduren, zal ook in eigen land de burger het geld moeten laten rollen

Personeelstekorten

Een ander veelgenoemd punt van zorg zijn de groeiende personeelstekorten. Het CBS spreekt inmiddels van ‘een relatief gespannen arbeidsmarkt’. Tegenover elke openstaande vacature staan slechts 1,8 werklozen. Dat is nog altijd meer dan de 1,3 van vóór de crisis, maar het aantal werklozen slinkt snel. Werkgevers in sectoren als de bouw, horeca, onderwijs en ICT klagen al langer dat ze nauwelijks geschikte mensen kunnen vinden. Deskundigen beschouwen krapte op de arbeidsmarkt dan ook van oudsher als de ultieme economische bad guy een bedreiging voor verdere groei.

Gek genoeg kan het dit keer omgekeerd uitpakken. De economie profiteerde volgens het CBS ook afgelopen jaar vooral van de sterke export (plus 5,5 procent) en investeringen (plus 6 procent). Nederlandse machines, apparaten en chemische producten blijken buitengewoon gewild over de grens. Maar om de huidige groei te laten voortduren, zal ook in eigen land de burger het geld moeten laten rollen. Dat vinden tegenwoordig niet alleen de vakbonden en linkse partijen, maar ook instituten als het Centraal Planbureau en De Nederlandsche Bank.

Zoiets gebeurt pas als diezelfde burger vertrouwen heeft in de toekomst én meer te besteden krijgt. Daarvoor zijn meer vaste contracten en hogere lonen nodig. Twee eisen die werknemers doorgaans pas echt luid en duidelijk durven te stellen wanneer ze niet langer bang zijn dat hun werkgever hen inruilt voor een ander. Met andere woorden: wanneer er werkelijk een schreeuwend tekort aan arbeidskrachten ontstaat.

Volg en lees meer over:  ECONOMIE   NEDERLAND

Economie draait geweldig, hoogste groei sinds 2007

AD 14.02.2018 De Nederlandse economie is vorig jaar met liefst 3,1 procent gegroeid. Dat is de allerhoogste toename sinds 2007 en een procent meer dan in 2016. Dat meldt het Centraal Bureau van Statistiek (CBS) vanochtend in zijn jaarlijkse ‘Stand van de Economie’.

Het is belangrijk dat Nederlanders de economische groei nu ook zélf merken, aldus Eric Wiebes, minister EZ.

Veel economen dachten dat groeicijfers van boven de 3 procent na de economische crisis niet langer mogelijk waren. Maar na jaren van forse bezuinigingen draait de BV Nederland op volle toeren.

De investeringen van bedrijven en burgers groeiden liefst 6 procent. Dat geld ging vooral naar woningen, terwijl bedrijven meer aan machines, installaties en investeringen uitgaven.

Gewone Nederlanders gaven eveneens meer uit, hoewel de bestedingen met 1,8 procent wel wat achterbleven. Huishoudens kochten meer kleding, elektrische apparaten en besteedden flinke bedragen aan woninginrichting. Ook spendeerden we meer aan horeca, recreatie en cultuur. Toch dikt die kleine twee procent aan: uitgaven aan diensten maken ruim de helft van de totale binnenlandse consumptie uit.

Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom van het CBS, spreekt van ‘hoogconjunctuur’. ,,Het is vandaag Valentijnsdag, maar we hoeven geen roze bril op te zetten om te zien hoe mooi de economie er voor staat.” Volgens Van Mulligen is de bouw voor een fors deel verantwoordelijk voor de groei. ,,Dat is ook niet vreemd omdat de bouw na de crisis totaal stilviel. Nu is er een inhaalslag.”

Trots

Minister Wiebes (Economische Zaken & Klimaat) reageert verheugd. ,,De Nederlandse economie staat er goed voor en daar mogen we best trots op zijn. Economische groei maakt het mogelijk dat we grote maatschappelijke uitdagingen zoals de energie- en klimaattransitie en de hoge koste van de zorg kunnen betalen.”

Maar de VVD-bewindsman zegt het vooral belangrijk te vinden dat Nederlanders de groei eindelijk zelf merken. Zelf stelt het CBS dat de economische groei “breed wordt gedragen”. Wat het gebruikelijke vakjargon is voor zeer positieve cijfers.

Achter de hoge economische groei gaan véél méér mooie rapportcijfers schuil. Afgelopen jaar wisselden ruim 250.000 koopwoningen van eigenaar, een record. Elke 2 minuten werd er een woning verkocht. 176.000 mensen vonden een baan.

Minister Wiebes (Economische Zaken & Klimaat) © ANP

Vaste banen 

In de laatste maanden van 2017 nam het aantal banen zelfs met 57.000 toe, het hoogste aantal sinds eind 2008. Gemiddeld waren er eind vorig jaar 10,3 miljoen banen in Nederland. In totaal werkten werknemers en zelfstandigen vorig jaar 13 miljard uren. Dat is een miljard uur meer dan rond de eeuwwisseling. Per baan werken we gemiddeld 24,5 uur per week.

Tegelijk stijgt vooral het aantal flexibele banen. De uitzendbranche is verantwoordelijk voor de helft van de totale banengroei. De sector is daarmee inmiddels goed voor 834.000 jobs, waarmee ongeveer één op de tien Nederlanders een uitzendbaan heeft.

Toch groeiden ook het aantal vaste banen. Die hoeveelheid lag eind vorig jaar 112.000 hoger dan eind 2016. En het aantal vacatures stijgt nog steeds. In december stonden liefst 227.000 vacatures open. Vooral in de bouw nam de vraag naar werk toe.

Het aantal werkloze Nederlanders zakte ondertussen onder de 400.000. Eind vorig jaar zaten 398.000 mensen zonder baan. Dat is 4,4 procent van de beroepsbevolking, het laagste percentage sinds medio 2009.

De aangetrokken bouwnijverheid is een van de belangrijkste oorzaken voor de record economische roei van 2017. © Robin van Utrecht

Nederlanders werkten 13 miljard uren in 2017, een miljard uur meer dan in 2000

CBS-cijfers

Gewend

We hebben door de crisis nog steeds een economische achterstand van 5-6 procent op Duitsland en het VK, aldus Peter Hein van Mulligen, CBS.

Voor komend jaar wordt opnieuw een groei van 3,1 procent verwacht. Toch waarschuwt Wiebes dat groeicijfers van boven de 3 procent niet iets zijn om aan gewend te raken.

Door het lage geboortecijfer en de vergrijzing groeit het arbeidsaanbod nauwelijks meer. ,,Dus moeten we het voor onze groei steeds meer hebben van de verhoging van de arbeidsproductiviteit,” schrijft EZ. ,,Dit vraagt om technologische ontwikkeling, innovaties en het slimmer organiseren van productieprocessen.

En zo vallen er meer kanttekeningen te maken: tijdens de crisis liep de Nederlandse economie harder terug dan onze Europese buurlanden. Nog steeds lopen we daardoor 5 tot 6 procent achter op Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. ,,We zullen dus jaren harder moeten groeien om dat verschil goed te maken,” zegt CBS-econoom Van Mulligen.

Daarnaast is er kans op oververhitting, zeker op de woningmarkt. ,,In grote steden als Amsterdam en Utrecht, wordt dat zichtbaar,” aldus Van Mulligen.

Reactie CNV en economen

Deze mooie cijfers zijn slechts de helft van het verhaal, aldus Maurice Limmen, voorzitter CNV.

In een eerste reactie stelt vakbond FNV blij te zijn met de cijfers. Toch vormen de fraaie resultaten slechts de helft van het verhaal, stelt voorzitter Maurice Limmen. 

Hij wijst op het feit dat er met name uitzendbanen bijkomen. ,,De groei komt te weinig terecht bij de mensen die er keihard voor werken. De flexibilisering van de arbeidsmarkt is een van de redenen dat de lonen maar niet stijgen, oordeelde onlangs ook nog eens De Nederlandsche Bank en dat mensen steeds meer blijven hangen in onzeker werk.”

Volgens het CNV ontlopen werkgevers ontlopen hun verantwoordelijkheid voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Dat zijn er liefst 1,3 miljoen, aldus eerdere CBS cijfers. ,,Dat is het verhaal waar het nu over zou moeten gaan,” meent Limmen. ,,Van mooie bedrijfsresultaten krijgen we net zoals de resultaten bij de Olympische Spelen een fijn Oranjegevoel, maar dat helpt talloze mensen die nog steeds op de reservebank zitten niet aan vast werk.”

Euforie overdreven
Econoom Bas Jacobs laat per Twitter weten de euforie overdreven te vinden. ,,Totale euforie van 3,1 procent groei is sterk overtrokken. Het historisch gemiddelde tussen 1970 en 2007 was 2,6% per jaar. Nederland had wat in te halen na de netto nul groei in de periode 2008-2015.” I

ING-econoom Marieke Blom stelt op dat gewone burgers de groei nog niet of onvoldoende merken.

Economie maakt sterkste groei in tien jaar tijd door

NOS 14.02.2018 De Nederlandse economie is in tien jaar tijd niet eerder zo hard gegroeid als vorig jaar. De groei bedroeg in 2017 3,1 procent ten opzichte van 2016, becijferde het CBS. De groei in de laatste drie maanden nam iets af, maar is met 2,9 procent nog altijd stevig.

Vooral investeringen en de export droegen in het vierde kwartaal bij aan de groei. Huishoudens consumeerden iets minder hard, maar de industrie groeide juist sterker.

“De Nederlandse economie staat er goed voor”, zegt minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat. “Economische groei maakt het mogelijk dat we grote maatschappelijke uitdagingen zoals de energie- en klimaattransitie en de hoge kosten van de zorg kunnen betalen. Maar we willen ook dat Nederlanders de groei nu ook zelf merken.”

De economieën van de ons omringende landen zijn ook stevig gegroeid. De Duitse economie, onze belangrijkste handelspartner, groeide met 2,3 procent.

Economische groei 2001-2017

Investeringen

De investeringen zijn afgelopen jaar met 6 procent gegroeid. Het gaat dan vooral om investeringen in woningen. Ook hebben bedrijven veel meer geld uitgegeven aan machines en installaties. Ook de uitgaven aan personenauto’s en bedrijfsgebouwen zijn hoger dan een jaar eerder.

De uitvoer van goederen en diensten groeide in 2017 met 5,5 procent. Nederlandse bedrijven hebben beduidend meer (elektrische) machines en apparaten uitgevoerd dan een jaar eerder. Ook werden er meer chemische producten geëxporteerd.

De invoer lag 4,9 procent hoger dan in 2016.

BART KAMPHUIS | NOS

Consumenten

Consumenten gaven vorig jaar 1,8 procent meer uit dan in 2016. Dat gebeurde vooral aan kleding, woninginrichting en elektrische apparaten. Ook in de horeca, aan recreatie en cultuur werd meer geld besteed.

De zakelijke dienstverlening (zoals de uitzendbranche) en de bouw groeiden het sterkst. Ook de industrie produceerde in 2017 meer dan een jaar eerder.

Rutte geeft EU-korting niet zomaar op

Elsevier 19.01.2018 Nederland wil de miljard euro korting op de Europese meerjarenbegroting niet zomaar opgeven. Dat zei premier Mark Rutte (VVD) na de ministerraad.

Maar als vervolgens het plafond van de uitgaven in de Europese Unie enorm omhooggaat en Nederland houdt de miljard korting, dan zou Nederland alsnog netto meer gaan bijdragen en dat is niet de bedoeling, aldus Rutte.

Vanaf komende zomer beginnen in de Europese Unie de onderhandelingen over de nieuwe meerjarenbegroting (2021-2027). Afgelopen week begonnen in Den Haag de inleidende beschietingen. Zo spraken Rutte, minister van Financiën Wopke Hoekstra (CDA) en de Tweede Kamer met Europees begrotingscommissaris Günther Oettinger.

Lees ook: Hoeveel hebt ú over voor meer Europa?

Oettinger presenteert over enkele maanden een voorstel voor die begroting, maar liet in een interview met het FD al blijken dat Nederland de miljard euro korting die in 2005 werd binnengehaald, gaat verliezen.

Rutte legt zich daar niet bij neer. ‘Uiteindelijk is het van belang dat onze netto-positie niet verslechtert. We betalen geld aan Europa en dat leidt ook tot inkomsten,’ zei Rutte, die het standpunt van Oettinger ‘vanuit het oogpunt van eenvoud’ zegt te kunnen begrijpen.

‘Nettoost betaler’

De Nederlandse korting is een korting op de Britse korting en die valt weg wegens het vertrek van de Britten uit de EU. Maar Nederland is al een van de ‘nettoost’ betalers, aldus Rutte, en daarom wil hij het miljard niet zo maar opgeven.

Rutte liet zich niet verleiden tot de uitspraak ‘geen cent meer’ voor Europa. ‘Want behalve bezuinigen, vanwege het vertrek van de Britten, willen we ook moderniseren,’ zei Rutte.

Minder geld

Nederland wil dat er minder geld gaat naar cohesiefondsen en structuurfondsen en meer naar innovatiemiddelen, waar Nederland veel uit terugkrijgt.

En daarmee heeft Nederland precies dezelfde positie als zeven jaar geleden. Ook toen werd ingezet op meer geld voor innovatie en minder naar landbouw en structuur- en cohesiefondsen. Dat gebeurde mondjesmaat.

Onder de streep

Nu zegt Rutte: ‘Als die begroting niet moderniseert en er blijven honderden miljarden gaan naar structuur- en cohesiefondsen en het gemeenschappelijk landbouwbeleid, waarvan we overigens ook niet veel terugkrijgen, en er moderniseert verder niets, dan zullen wij kijken wat het betekent onder de streep.’

De onderhandelingen van de dan 27 EU-landen – de vertrekkende Britten onderhandelen niet mee over de begroting – gaan minstens tot medio 2019 duren, maar waarschijnlijk nog tot 2020.

Juncker wil hoger budget: ‘EU is meer waard dan kop koffie’

Elk land kan de begroting vetoën

Het worden lastige onderhandelingen, want elk land kan de EU-begroting vetoën. De omvang bedraagt 1 procent van het totale bruto nationale inkomen in de EU.

Voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie zei eerder deze maand al dat de EU-afdrachten na het vertrek van de Britten omhoog moeten, maar Nederland wil dat niet.

Carla Joosten  (1960) werkt sinds 2000 voor redactie Nederland bij Elsevier Weekblad. Ze is politiek redacteur in Den Haag en covert het koningshuis. Voor de Leven & Dood-pagina’s van Elsevier Weekblad verzorgt zij de nieuwtjes over mensen.

Nederland wil na brexit vasthouden aan Europese korting

NOS 18.01.2018 Nederland wil niet twee keer de dupe worden van de brexit. Die boodschap heeft het kabinet overgebracht aan Eurocommissaris Oettinger. “Wij zijn een van de landen die economisch het meest door de brexit worden geraakt. Het is onrechtvaardig als we ook nog eens meer budget moeten betalen”, vindt minister Hoekstra.

Oettinger was vandaag in Den Haag om te praten over de Europese meerjarenbegroting vanaf 2020. De onderhandelingen over die begroting beginnen in mei. Door de brexit wordt een gat in de Europese begroting geslagen van 12 tot 13 miljard euro en daar moet een oplossing voor komen. De eurocommissaris gaat nu alle lidstaten langs om daar over te praten.

Hij zou het liefst zien dat een korting, die na het vertrek van Groot-Brittannië alleen Nederland nog krijgt, wordt afgeschaft. Handelsland Nederland is een van de grote nettobetalers door de relatief kleine bevolking. Daar staat een jaarlijkse korting van ongeveer 1 miljard euro tegenover.

Kleine groep

Het kabinet heeft laten weten dat het niet akkoord zal gaan met afschaffing van de korting. “Er is een kleine groep landen die veel harder wordt geraakt door de brexit dan anderen”, zei Hoekstra. “En daar hoort Nederland bij.” Meer betalen aan Europa is volgens de minister van Financiën geen optie. Hij vindt dat het Europese budget na het vertrek van Groot-Brittannië verkleind moet worden. “Dat is onze uitgangspositie”, zei Hoekstra, “en daar willen we ook op uitkomen.”

Of die korting echt sneuvelt “hangt af van de onderhandelingen”, zei Oettinger. Die gaan een jaar duren. Hij wees erop dat de lidstaten unaniem moeten instemmen met de meerjarenbegroting. Hij zei dat duidelijk is hoe Nederland erin staat. “Het is nu mijn verantwoordelijkheid om tot een uitgebalanceerd voorstel te komen, waar ook Nederland mee uit de voeten kan.”

Oettinger: Na Brexit kan Nederland korting op EU-bijdrage vergeten

Elsevier 18.01.2018 Nederland hoeft er niet op te rekenen dat het opnieuw een korting van 1 miljard euro krijgt op zijn bijdrage aan de Europese Unie, zegt eurocommissaris Günther Oettinger voor Begrotingszaken. Volgens Oettinger zijn de kortingen die Nederland, het Verenigd Koninkrijk en andere lidstaten krijgen ‘enorm bureaucratisch en complex in de uitvoering’.

Nu de Britten volgend jaar de EU zullen verlaten – en dus hun korting ‘de moeder aller kortingen’ verdwijnt – is het een mooi moment om de kortingen van andere lidstaten ook te schrappen, zegt Oettinger in een interview met FD, dat vrijdag verschijnt.

Eurocommissaris Oettinger was donderdag in Den Haag om het toekomstig Meerjarig Financieel Kader (MFK) te bespreken, onder anderen met premier Mark Rutte.

Oettinger vraagt ‘flexibiliteit’ om te compenseren voor gat door Britten

Volgens Oettinger is een groot deel van die kortingen er om de directe en indirecte gevolgen door de Britse korting richting bijvoorbeeld de Nederlandse afdracht te verlagen.

De korting van de Britten, die in 1984 door de Conservatieve oud-premier Margaret Thatcher werd afgedwongen, had een permanent karakter, in tegenstelling tot die van andere lidstaten. De andere kortingen lopen af als het huidige meerjarige financiële kader stopt. Dat is in 2020.

Jelte Wiersma: De Britten zijn al 500 jaar tegen een verenigd Europa

Maar het feit dat de Britten de EU volgend jaar verlaten, heeft meer consequenties dan alleen het vervallen van hun korting. Ze laten een miljardengat achter op de algehele begroting van de EU, een gat dat volgens Oettinger voor de helft moet worden opgevuld door te snijden in de uitgaven van de EU.

De andere helft moet worden opgevangen door andere EU-lidstaten, die op een verhoogde bijdrage moeten rekenen. Oettinger vraagt flexibiliteit van de lidstaten voor het nieuwe MFK, dat in 2020 moet ingaan en ook weer een looptijd heeft van zeven jaar.

Maar het verhogen van de bijdragen gebeurt niet zomaar. In de Europese Raad moeten alle EU-lidstaten er unaniem mee akkoord gaan, waarna ook alle 27 nationale parlement ermee moeten instemmen.

Kabinet wil korting niet afstaan

Minister Wopke Hoekstra van Financiën liet eerder echter weten dat het kabinet wil vasthouden aan de korting. Ook wil Nederland niet extra bijdragen aan de EU, wanneer Groot-Brittannië is weggevallen. De Britten zijn de grootste nettobetaler aan de EU, en nemen naar schatting een bijdrage van ruim 13 miljard euro op jaarbasis voor hun rekening.

Hoekstra, evenals de Tweede Kamer, vindt dat de EU maar moet bezuinigen om het gat op te vullen. Hoekstra, die donderdag ook met Oettinger sprak in Den Haag, pleit bovendien voor een modernisering van de begroting, waarbij er minder geld zou gaan naar subsidies voor landbouw en armere EU-landen, en meer geld uitgetrokken wordt voor innovatie.

Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 online redacteur bij Elsevier Weekblad.

GERELATEERDE ARTIKELEN;

Juncker wil hoger budget: ‘EU is meer waard dan een kop koffie’

Farage vreest ‘verlies van historische Brexit-winst’

Waarom is iedereen zo negatief over de EU?

Het gaat goed met de Nederlandse economie, moet het kabinet dan niet juist nu gaan bezuinigen?

VK 07.01.2018  2018 belooft al economische zonneschijn, maar het nieuwe kabinet doet er nog een schepje bovenop. Gevaarlijk, waarschuwen economen. En hoe denken de felste voorstanders van extra overheidsuitgaven in crisistijd hierover?

Als de Nederlandse economie een barbecue is, dan dreigt het kabinet dit jaar de rol te vervullen van de iets te enthousiaste buurman. Met een scheut spiritus stookt die het vuurtje nog eens extra op.

Steeds meer economen waarschuwen voor zo’n oververhitting. ‘De overheid jaagt de economische groei verder aan’, constateerde het Centraal Planbureau vorige maand niet zonder zorgen in zijn vooruitblik op 2018. De uitgaven – aan onder meer leger, verpleeghuizen, onderwijs – lopen met maar liefst 3,5 procent op. Zonder die extra stimulans zou de Nederlandse economie maar liefst 0,8 procent minder groeien. Dit verklaart volgens het CPB ‘voor een belangrijk deel de hogere BBP-groei dan die in onze buurlanden’.

‘Anticyclisch beleid’

Winkelend publiek in Rotterdam© ANP

Dat lijkt mooi, maar de aloude economenwijsheid schrijft voor dat overheden in de vette jaren juist een financiële buffer aanleggen. Anders is er, zoals Jozef in het Oude Testament de farao al voorhield, in de magere jaren geen graan meer om uit te delen. Zo’n ‘anticyclisch beleid’ blijkt desondanks politiek moeilijk te verkopen.

In plaats van de economie af te remmen, wordt het gaspedaal nog dieper ingedrukt – ook buiten Nederland. Zo zal de belastingverlaging van president Trump de toch al florerende Amerikaanse economie verder opzwepen. Ondertussen blijft de geldpers van de Europese Centrale Bank draaien. Tot dit najaar worden voor 270 miljard euro aan extra staats- en bedrijfsobligaties opgekocht. Dat komt boven op de reeds aangeschafte schuldenberg van meer dan 2300 miljard euro. ‘Een te langzame afbouw’ van dit historisch ongekende monetaire stimuleringsprogramma, schrijft het CPB, ‘kan leiden tot oververhitting van de economie.’

‘Economisch niet nodig’

Behalve het Planbureau zet ook De Nederlandsche Bank vraagtekens bij de miljardenuitgaven die Rutte III voor ogen heeft. ‘Politiek gezien begrijp ik het, na jarenlang bezuinigen’, zei DNB-directeur Job Swank onlangs bij een persconferentie. ‘Maar economisch is het niet nodig.’ Minder omfloerst formuleren de economen van de Rabobank het in een rapport: ‘Juist in de jaren na de crisis, toen de economie wel wat stimulans kon gebruiken, bezuinigde de overheid hard om de begroting op orde te brengen. Nu de economie is hersteld, gaat de overheid alleen maar verder stimuleren.’ Dat maakt de Nederlandse economie kwetsbaar. De pieken worden hoger, maar in tijden van crisis is het dal ook extra diep.

Met die kritiek keert het uit de crisis bekende bezuinigingsdebat voorzichtig terug – zij het in spiegelbeeld. Toen luidde de kritiek van sommige economen dat de regering de hand te veel op de knip hield. Nu wordt juist iets meer calvinisme bepleit.

Er is wel een groot verschil in de toon van de discussie. Die is heel wat minder fel. Logisch: ondanks fors hogere overheidsuitgaven, kan het kabinet ook de staatsschuld terugdringen. Dat is het voordeel van economische groei. Daar komt bij dat bezuinigingen veel meer weerstand oproepen dan extra uitgaven. Nederland kent nu eenmaal geen krachtige belangengroepen, zoals in Duitsland de Bond van Belastingbetalers, die de regering om de oren slaan met elke extra cent belasting die over de balk wordt gesmeten.

‘Wereldwijde economische situatie verre van normaal’

Bas Jacobs © Raymond Rutting / de Volkskrant

Bas Jacobs, hoogleraar economie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam:

Hoewel hij zelf niet tegen méér economische stimulering door de overheid is, vindt de Rotterdamse hoogleraar economie Bas Jacobs die gelatenheid onbegrijpelijk. ‘Volstrekt inconsequent’, gedraagt de Nederlandse politiek zich volgens hem. ‘De partijen die de afgelopen crisisjaren het hardst geroepen hebben dat er bezuinigd moet worden, hebben nu collectief hun budgettaire orthodoxie overboord gegooid. Echt, daar zit geen enkele diepere economische gedachte achter. Het ergste is dat vrijwel niemand hier een woord aan vuil lijkt te maken.’

Natuurlijk onderschrijft hij het bekende adagium van de econoom Keynes: wie in slechte tijden de economie wil stimuleren, moet sparen als het economisch voor de wind gaat. Toch is Bas Jacobs, in de voorbije crisis een van de felste critici van het bezuinigingsbeleid, niet per se tegen de extra uitgaven van Rutte III.

‘Het is erg lastig in te schatten op welk punt in de economische cyclus Nederland zit’, legt hij uit. ‘Er is een aanwijzing voor oververhitting: de extreem lage werkloosheid. Tegelijkertijd groeit de economie al een paar jaar veel harder dan verwacht, terwijl de lonen en prijzen heel gematigd stijgen. Dat wijst nog op overcapaciteit. Daarnaast blijft de wereldwijde economische situatie verre van normaal, met de rente van de Europese Centrale Bank die op nul staat.’

In die situatie acht Jacobs het economische risico van bezuinigingen – tegenvallende groei – groter dan het risico van wat oververhitting. ‘Als landen als Nederland en Duitsland met hogere lonen en extra investeringen zorgen voor meer inflatie in het Eurogebied, helpt dat de ECB om het monetaire beleid te normaliseren. Dat is belangrijk, wil de centrale bank bij een volgende recessie nog iets uit kunnen richten.’

‘Nederland spaart te veel’

Coen Teulings. © anp

Coen Teulings, hoogleraar economie in Cambridge 

Ook de voormalige CPB-directeur is geen voorstander van extra zuinigheid. De reden daarvoor heeft niet zozeer te maken met de economische conjunctuur, maar is fundamenteler: net als buurland Duitsland spaart Nederland te veel.

‘De staatsschuld daalt razendsnel, van ruim 60 procent in 2016 naar iets meer dan 50 procent van het BBP in 2019. Het pensioenvermogen is de afgelopen tien jaar toegenomen van 120 naar 160 procent van het BBP. Dat klinkt mooi, maar mondiaal gezien is het een onhoudbare situatie. Tegenover de besparingen van het ene land, moeten immers wel spaartekorten van een ander land staan. Je kunt niet met zijn allen tegelijkertijd sparen. Dat is een recept voor chaos. Vergeet niet: voorafgaande aan de crisis van 2008 was het het enorme spaaroverschot van China dat de zeepbel op de Amerikaanse huizenmarkt opblies, met alle gevolgen van dien.’

De oplossing ligt voor de hand: laat de lonen stijgen en het geld binnenlands rollen. Wat Teulings betreft, had dit het beste tijdens de crisis kunnen gebeuren, om de pijn te verzachten. Tegen de economische cyclus in dus. ‘Het kabinet heeft indertijd gekozen voor forse bezuinigingen. Het gevolg is dat we, nu het beter gaat, weinig anders kunnen doen dan opnieuw procyclisch handelen: niet besparen. Maar laten we het vooral van de positieve kant bekijken. We zijn veel rijker dan we denken.’

Dit schreven we eerder over de economische feeststemming

Is de huidige economische feeststemming een voorbode van een nieuwe zeepbel plus crisis?
Stapt Nederland in dezelfde valkuil als tien jaar geleden, toen het aan de vooravond van de grootste economische crisis sinds de jaren dertig bleek te staan?

De economische paradox van 2017
In 2017 zijn Nederlandse huizenbezitters gemiddeld enkele tienduizenden euro’s rijker geworden. Als hun huis in de Randstad staat, is die winst vaak nog groter. De gewonnen rijkdom is wel van papier. Leidt die duurdere woning in de praktijk tot een dikkere portemonnee?

Economische groei zet ook in 2018 door
Als de huizenprijzen niet zo hard waren gestegen, zou de economische groei de afgelopen jaren ruim een kwart lager zijn geweest. Had de woningmarkt zich in een ‘normaler’, gematigd tempo hersteld, dan waren de consumentenuitgaven zelfs 60 procent lager geweest.

Volg en lees meer over:  ECONOMIE   NEDERLAND

Nederlandse werknemer profiteerde in 2017 qua loon amper van aantrekkende economie

VK 04.01.2018 De cao-lonen zijn in het afgelopen jaar minder gestegen dan in het jaar ervoor, ondanks de krapte op de arbeidsmarkt. Vorig jaar namen de lonen 1,5 procent toe. In 2016 kregen werknemers er nog 1,8 procent bij. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Dat de loonstijging lager uitvalt dan in 2016 zou kunnen komen door het uitblijven van bepaalde cao-akkoorden, laat een woordvoerder van het CBS weten. Zo kregen de kappers- en uitvaartbranche nog geen nieuwe cao en heeft het CBS geen cijfers gepubliceerd over de sector onderwijs. In die sector zijn onvoldoende akkoorden getekend. In 2016 stond het onderwijs nog voor een loonstijging 3,9 procent in de boeken.

© vk

Ook speelt mee dat de ambtenarij in 2016 een goed jaar had. Overheidsdienaren kregen in dat jaar 3,2 procent extra. Vorig jaar kregen ambtenaren er nog slechts 1,1 procent bij. Bij de overheid werken relatief veel mensen, zodat het akkoord zwaar meetelt.

Wel goed doet de sector landbouw, bosbouw en visserij het. Werknemers in die branche kregen er het afgelopen jaar 2,3 procent bij.

Inflatie

De tegenvallende cijfers betekenen dat Nederlandse werknemers er qua loon in 2017 zeer weinig op vooruit zijn gegaan

De tegenvallende cijfers betekenen dat Nederlandse werknemers er qua loon in 2017 zeer weinig op vooruit zijn gegaan. De definitieve inflatiecijfers zijn nog niet bekend, maar de verwachting is dat de inflatie in het afgelopen jaar ook rond de 1,5 procent zal liggen. Bij dat percentage gaat de gehele stijging van de lonen op aan het duurder worden van goederen en diensten.

In 2016 was de inflatie nog historisch laag, waardoor de reële lonen (stijging van de lonen min stijging van de prijzen) sterk stegen. 

De loonstijging die het CBS meldt is een paar tienden lager dan de eerdere berekeningen vakbond FNV (1,76 procent erbij tot december en AWVN (1,78 procent erbij). Dat komt doordat die organisaties anders meten. FNV en AWVN turven de nieuw afgesloten CAO’s. Het CBS weegt werknemers zonder nieuwe cao ook mee.

Daarnaast beschikt het CBS over fijnmazige data. Het statistiekbureau weet beter hoeveel werknemers in een sector actief zijn en op welk salarisniveau zij zitten. Voor iemand met een hogere functie betekent een loonsverhoging van vijftig euro procentueel minder dan voor een werknemer met het minimumloon.

Wordt 2018 het jaar dat Nederland weer gaat staken?

In de nieuwe cao’s stijgen de lonen gemiddeld meer dan 2 procent per jaar; een symbolische grens. Is het de aanzet voor een langere periode met sterk stijgende lonen en groeiende welvaart voor de werknemer?

De economie groeit, de orderportefeuilles zijn vol en vacatures lastig in te vullen. Toch stijgen de lonen amper en gaat Nederland niet de straat op. Zijn we vergeten dat actievoeren loont? (+)

Volg en lees meer over:  ECONOMIE   NEDERLAND   VAKBONDEN

Loonstrook 2018 onder de loep: laagste inkomens leveren in

AD 04.01.2018 De meeste werknemers vinden deze maand nauwelijks extra geld op hun loonstrookje terug. Hoge inkomens gaan er het meest op vooruit, minima met een laag loontje leveren in. Dat blijkt uit berekeningen die loonstrookjesverwerker ADP vanmorgen heeft gepubliceerd.

Doordat het nieuwe kabinet net is gestart, zijn er weinig wijzigingen in de salarisstrook dit jaar, aldus Dik van Leeuwerden, ADP

Werknemers met een modaal salaris (2.894 euro) ontvangen straks netto 7 euro meer. Wie anderhalf keer modaal verdient, ziet nog 1 euro extra op de loonstrook. Mensen die meer verdienen (twee keer modaal) gaan er 16 euro op vooruit.

Bekaaid ervan af komen deeltijdwerknemers met een minimaal loontje van tussen de 1.000 en 1.500 euro per maand. Zij ontvangen tot vier euro minder. Werknemers met een minimaal salaris van 1.578 euro vinden 7 euro extra terug op hun salarisstrook.

Veel verdienende werknemers (5.750 euro of daarboven) profitereren doordat het top belastingtarief van 52 naar 51,95 procent daalt. Zij vinden eind januari tot 18 euro meer terug op hun salarisstrookje.

Veranderingen
De berekeningen van ADP zijn gebaseerd op alle veranderingen in onder meer fiscale regels, werknemerspremies en pensioenen. Ze staan los van loonsverhogingen die mensen krijgen doordat er een nieuwe CAO is afgesloten of doordat zij een treden in hun loonschaal stijgen. De CAO-lonen stegen vorig jaar gemiddeld met 1,5 procent, maakte het CBS vanmorgen bekend.

Het ADP, dat voor 1,4 miljoen werknemers de salarissen verwerkt, spreekt van een relatief saai jaar. ,,Doordat het vorige kabinet vanwege de lange formatie het grootste deel van 2017 demissionair was zie je dat veel veranderingen van Rutte III pas in 2019 ingaan,” zegt algemeen directeur Martijn Brand. ,,Daardoor zijn er weinig grote wijzigingen en veranderen de lonen relatief weinig.”

Een fictief loonstrookje zoals werknemers die het eind van deze maand op de deurmat vinden. © ANP

De reparatie van het derde WW-jaar drukt de lonen. Werknemers betalen daarvoor, aldus ADP.

De achteruitgang bij lage inkomens komt doordat de arbeidskorting niet geheel kan worden benut. Dat geldt voor alle inkomens tot 1750 euro per maand, zegt ADP-loonspecialist Dik van Leeuwerden.

,,Deze werknemers moeten er daarom goed op letten dat ze na 2018 het verschil via de aangifte inkomensbelasting terugvragen van de Belastingdienst.” Dat kan wel 250 euro opleveren.

De lonen voor de meeste werknemers stijgen iets ondanks dat de belastingtarieven in de tweede en derde schijf omhoog gaan naar 40,85 procent. ,,Maar omdat de inkomensgrenzen voor deze tarieven hoger zijn geworden en de heffingskortingen iets hoger zijn, blijft voor de meeste mensen uiteindelijk een kleine plus over,” aldus Van Leeuwerden.

Een factor die de loonstijging drukt is de reparatie van het derde WW-jaar. Het kabinet heeft bepaald dat werknemers die hun baan kwijtraken nog maximaal twee jaar recht op een WW-uitkering hebben. Met sociale partners is afgesproken dat het derde jaar toch mogelijk blijft maar dat werknemers de rekening betalen.

Ambtenaren

AMSTERDAM – Dik van Leeuwerden, loonspecialist ADP © Bart Maat

Het ADP keek naast algemene veranderingen ook naar branchegerelateerde werknemerspremies en grote pensioenregelingen bij onder andere ABP, Zorg & Welzijn en Metaal & Techniek.

Kijken we naar specifieke sectoren dan komen ambtenaren er bekaaid af. Omdat zij dit jaar meer pensioenpremie moeten betalen, gaat een modaal verdienende ambtenaar er slechts 5 euro per maand op vooruit. Overheidsdienaren die op twee keer modaal zitten zien hun loon zelfs een euro per maand op achteruit.

Bouwvakkers met doorsnee salaris gaan er 8 euro per maand op vooruit. In de zorg daalt de pensioenpremie licht en houdt personeel met een modaal salaris maandelijks 6 euro extra over. Voor 2,5 keer modaal is dat 15 euro.

Ook voor werknemers in de metaal en techniek zijn er iets lagere pensioenpremies. Een gemiddeld salaris stijgt 6 euro, voor twee keer modaal is dat 11 euro.

Pensionado’s

Pensioengerechtigen met een aanvullend pensioen of lijfrente zien hun uitkering iets dalen. Bij een aanvullend pensioen van 500 euro ontvangt iemand 1,25 euro minder per maand. Bij 750 euro is dat 1,88 euro. Het verschil loopt op tot bijna zeven euro bij een aanvullend pensioen van maandelijks 2.750 euro.

Reden van de daling is hun verhoogde bijdrage voor de Zorgverzekeringswet. Die steeg van 5,4 naar 5,65 procent. Wel profiteren pensioengerechtigden met een uitkering tussen de 1.700 en 2.650 euro lichtjes van de verlenging van de eerste belastingschijf.

Werkgevers

Voor werkgevers gaan de arbeidskosten omhoog. Een ambtenaar met modaal salaris kost de overheid 23 euro per maand meer. Voor werkgevers in de bouw blijven de lasten grotendeels gelijk. Dat veel organisaties en bedrijven duurder uit zijn komt doordat de verplichte bijdrage voor de Zorgverzekeringswet van 6,65 naar 6,90 procent stijgt.

Ook de grondslag waarop deze bijdrage wordt berekend ligt hoger. De verplichte Algemene Werkloosheidspremie (AWF) neemt toe van 2,64 naar 2,85 procent. De zogeheten AOF-premie stijgt van 6,66 naar 6,77 procent. Voor een gemiddelde werknemer met modaal salaris betekent dit 21 euro hogere werkgeverslasten.

Bekijk in de infographic hieronder  de loonwijzigingen voor 2018:

Infographic lonen 2018 © ADP

Kapper ging er in 2017 het minst op vooruit, landbouw het meest

AD 04.01.2018 De cao-lonen zijn in 2017 minder hard gestegen dan in 2016. Gemiddeld gingen de lonen er afgelopen jaar met 1,5 procent op vooruit, terwijl dat een jaar eerder nog 1,8 procent was. Het minst stegen de lonen in de bedrijfstak ‘overige dienstverlening’, zo blijkt uit cijfers van het CBS.

Tot deze bedrijfstak behoren onder meer kappers en uitvaartverzorgers. Hier klommen de lonen met slechts 1 procent omhoog. In 24 procent van de cao’s kwam er voor deze groep geen nieuw akkoord tot stand.

Landbouwwerkers zijn er volgens het CBS het meest op vooruit gegaan: gemiddeld kregen zij een loonsverhoging van 2,3 procent.

Dit jaar is in de cao’s een gemiddelde loonstijging van 2,14% afgesproken. Dat betekent dat we er in 2018 dus wél weer op vooruit gaan wat betreft de cao-lonen.

Staat leent dit jaar minder dan gedacht

AD 03.01.2018 De Nederlandse staat denkt dit jaar minder geld te moeten lenen dan gedacht. Dat blijkt uit een nieuwe raming van het Agentschap van de Generale Thesaurie van het ministerie van Financiën.

De staat schat in voor dit jaar genoeg te hebben aan 50,5 miljard euro, dat geleend zal worden op de kapitaal- en geldmarkt. De financieringsbehoefte ligt daarmee 3 miljard euro lager dan bij een eerdere raming medio december.

De verlaging hangt samen met een verbetering van de kaspositie aan het einde van 2017. Het agentschap verwacht tussen de 23 miljard en 29 miljard euro op te halen met de uitgifte van langlopend schuldpapier. In de rest van de financieringsbehoefte wordt voorzien met behulp van kortlopende leningen.

Sterke groei economie vlakt af

Telegraaf 02.01.2017 Voor beleggers remmen de winsten van 2017 komend jaar af. De eerste kwartalen houden stevige economische groei, vooral in Europa. Centrale banken, bedrijfsschulden en forsere correcties risico’s kunnen degelijke rendementen later in 2018 drukken, aldus strategen voor 2018.

De economie voorspellen blijft lastig. De consensus van doorzettende groei is opvallend onder strategen van alle zakenbanken en een tiental vermogensbeheerders. Het IMF rekent op een 3,7% beter bbp voor de wereld.

,,De markten staan op full steam ahead”, typeert hoofdeconoom Janwillem Acket van het Zwitserse Julius Bär. ,,Daar is economisch gezien voorlopig ook reden voor. Later in het jaar vind ik het verstandig wat kapitaal vrij te maken om snel van strategie te kunnen wisselen.”

Vooral de schuldenlast van bedrijven en huishoudens in China zijn, de grootste onder de kopzorgen van strategen (zie overzicht illustratie). Maar de dictatuur kan ook vrij snel ingrijpen, nuanceren de strategen meteen.

Meer voltatiliteit

De hele markt reageert nauwelijks op problemen zoals Noord-Koreaanse raketaanvallen. Maar de volatiliteit zal gaan toenemen, waarschuwt BlackRock, ’s werelds grootste vermogensbeheerder die tot 2020 wel groeiende aandelenmarkten voorziet. Want de nog steeds lage inflatie naast de aanhoudende monetaire steun van de ECB en de Federal Reserve bieden bedrijven en investeerders voldoende goedkoop kapitaal.

De verkiezingen dit jaar met anti-EU-partijenkrachten in Italië, en die in Mexico, Brazilië en Rusland, kunnen het stabiele sentiment verstoren. Terwijl de Brexit volgens de strategen al is ingeprijsd.

Het optimisme voor 2018 is historisch gezien zeer hoog. ,,We zitten in een bubbel, maar die barst nog niet”, typeert hoofdeconoom Keith Wade van vermogensbeheerder Schroders. Er is nog volop groei mogelijk voor beleggers, zegt ook hij. Voornamelijk in aandelen, claimt dit fonds. ,,Obligaties zullen met een half procent rentestijging in 2018 al een heel slecht rendement boeken”, bevestigt Corné van Zeijl (Actiam Vermogensbeheer).

Verschil rentetempo

De renteverschillen tussen de VS en de eurozone lopen in 2018 verder op. De Amerikaanse Fed onder leiding van nieuweling Jeremy Powell heeft drie renteverhogingen gepland, de ECB niet een. Met die afbouw zal de dollar stijgen tegen de euro, meent ETF Securities.

Volgens obligatiespecialist Mary Pieterse-Bloem van ABN Amro moeten beleggers rekening gaan houden dat een plots flink stijgende inflatie tot afwijkende, onverwachte ingrepen van centrale banken kan leiden.

,,Beleidsfouten door centrale bankiers behoren tot de grootste risico”, zegt hoofdstrateeg Jim McDonald van Northern Trust. Zonder uitzondering noemen strategen het grillige gedrag van Trump als rode vlag voor beleggers.

Oplopende waarderingen

De ECB zal de komende kwartalen sowieso de handen vol hebben aan het stoppen met het massaal opkopen van obligaties. Na de afbouw van het stimuleringsprogramma zal de ECB „in de lente of de zomer van 2019 voor het eerst de rente weer gaan verhogen”, stelt het Belgische Candriam. Maar vlakkere obligatiecurves tonen dat het herstel geleidelijker gaat dan hiervoor, waarschuwt ETF Securities.

Alle fondsen zijn daarnaast, met enige argwaan, enthousiast over Trumps belastingverlagingen. Amerikaanse bedrijven zullen profiteren. Het vrijgespeelde geld zal naar aandeelhouders gaan, wat tot oplopende waarderingen leidt. Maar die zijn al aan de stevige kant.

Europese aandelen blijven daarmee bij analisten favoriet voor 2018. „Wereldwijd zijn bedrijven uit de eurozone het meest aantrekkelijk geprijsd. Ook hun winsten zitten in de lift”, zegt hoofdeconoom Anton Brender van Candriam. Hij verwacht dat de Europese economie stabiel blijft groeien met 2,2%.

Gewilde sectoren

Opkomende markten zullen met hun opmars bijdragen aan een wereldwijde groei, van gemiddeld 3,6%, het hoogste niveau in tien jaar. „Het aantal kwetsbare landen, zoals Venezuela, is klein”, aldus Brender.

Naar sector bekeken trekken omzetten onder defensiebedrijven, financials, de entertainment-, sport- en reisbranche aan.

De autoproducenten blijven net als media-, retailconcerns, telecom-en kabelbedrijven en vastgoed gemiddeld vlak, tot zo’n 3% groei. De opmars van de elektrische auto krijgt nog weinig impact. Oliekartel OPEC zal bovendien zijn prijzen niet sterk kunnen verhogen, om schalieproducenten buiten de deur te houden.

Wat, afgezien van schokjes, in 2018 voor geringe prijsstijgingen van stook- en energieprijzen leidt.

Dit sorteercentrum van Wehkamp is het grootste geautomatiseerde sorteercentrum van Europa. De consument is koopzuchtig en het bedrijfsleven wil volop investeren. © Herman Engbers

Beter dan 2018 kan het economisch niet worden

Trouw 02.01.2018 Jubelen over de economie kan weer komend jaar. Voor het eerst sinds de crisis gaan alle remmen los.

Een economisch feestje wordt 2018 en het is bijna niet meer te verstoren. De consument is koopzuchtig, het bedrijfsleven wil volop investeren en geld lenen kost nog altijd bijna niets. Zie daar de ingrediënten die maken dat 2018 door een roze bril kan worden bezien. Economen hebben het over ‘hoogconjunctuur’ en een ‘groeispurt’. Kan het dan echt niet meer tegenvallen in 2018?

“Voor het eerst sinds het uitbreken van de crisis hebben we weer een echt goed jaar voor de boeg, waarin de werkloosheid laag is, de economie op volle toeren draait en de overheid ook nog eens grote uitgaven doet”, zegt Menno Middeldorp, hoofd onderzoek Nederlandse economie bij Rabobank. “Met de crisis in de achteruitkijkspiegel zijn we daar helemaal niet meer aan gewend.”

De Nederlandse economie groeit dit jaar met 3,1 procent, zo becijferde het Centraal Planbureau. De werkloosheid daalt naar het laagste niveau in tien jaar, namelijk naar 3,9 procent van de beroepsbevolking.

Hausse op de woningmarkt

Met de crisis in het achterhoofd zien veel consumenten de jubelstemming op de woningmarkt als een groot risico, zo blijkt uit een enquête van ING onder zijn klanten. Maar volgens Marieke Blom, hoofdeconoom van ING, is dit een verkeerde inschatting en is er niets ongezonds aan de hand. “Nederlanders blijven ook volgend jaar volop huizen kopen, omdat de hypotheekrente historisch laag blijft en de huizenprijzen gemiddeld lager liggen dan voor de crisis.”

Die goed draaiende woningmarkt is een belangrijke aanjager van de economie. Wie een huis koopt, geeft immers ook geld uit aan andere zaken. Denk aan een schilderbeurt, nieuwe gordijnen en meubilair. Het aantal woningen dat te koop staat, is in 2018 wel kleiner, zegt Blom. “Dat komt doordat er de afgelopen jaren te weinig woningen bij zijn gebouwd.” Blom verwacht dat het aantal huizen dat verkocht wordt daarom zal teruglopen. “Vooral in de Randstad zie je dat de markt droogkookt. Voor de toekomst moet er echt flink bijgebouwd worden.”

Halen huizenkopers zich niet veel te hoge hypotheekschulden op de hals? Dat valt gelukkig mee, vindt Middeldorp. “De regels voor het verkrijgen van een hypotheek zijn een stuk strenger geworden. Het gaat in de grote steden hard op de huizenmarkt, maar anders dan bij het uitbreken van de financiële crisis worden de aankopen niet gefinancierd met te hoge schulden. We hebben wel iets geleerd van alles wat er mis ging.”

Alleen in Amsterdam, waar de prijzen tot grote hoogten zijn gestegen, is het volgens Blom wel oppassen geblazen. “Wie voor een korte periode een huis wil kopen en daarvoor veel moet lenen, kan zich beter bedenken.” Volgens Middeldorp is Amsterdam een verhaal apart. “Wat daar gebeurt op de woningmarkt is zo anders dan in de rest van het land. Amsterdam krijgt steeds meer het karakter van een wereldstad als Londen of Parijs. Als je het met zo’n stad vergelijkt, zijn de ontwikkelingen beter te verklaren.”

De overheid trekt de portemonnee

Het kopen en verkopen op de woningmarkt gaat in 2018 dus vrolijk door. Valt er dan wellicht onheil te verwachten van het aflopen van het economisch steunprogramma van de Europese Centrale Bank (ECB)? Ook die kans is klein. Sowieso blijft het stimuleringsbeleid nog doorlopen tot en met september, waardoor de rente laag blijft. En of het eind september 2018 echt voorbij is, hangt af van de economische omstandigheden van dat moment. Bankpresident Mario Draghi lijkt economische schokken in de eurozone koste wat het kost te willen voorkomen. “De ECB zal heel rustig en geleidelijk te werk gaan”, zegt Middeldorp.

Nederland gaat het in 2018 zelfs beter doen dan buurlanden, omdat de overheid de uitgaven fors opschroeft, zo schrijft het CPB. Er gaat meer geld naar onderwijs, defensie en zorg. Was de groei van de overheidsbestedingen in 2017 nog 0,4 procent, in 2018 wordt dat 3,5 procent.

Economen zijn niet per se blij met dit beleid. Een bekende economische aanname is namelijk dat de overheid juist bij economisch hoogtij moet sparen voor slechtere tijden. En in zwaar economisch weer moet de overheid geld uitgeven om de neerwaartse trend tegen te gaan. De politiek heeft echter de neiging om precies mee te bewegen met de economische golfbeweging, zegt Luc Aben, hoofdeconoom van vermogensbeheerder Van Lanschot. “Typisch procyclisch beleid.”

Ook de Nederlandse overheid haalde tijdens de crisis de broekriem aan en strooit nu het goed gaat met geld. Niet dat de schatkist daar nu echt last van krijgt: de inkomsten liggen volgend jaar hoger dan de uitgaven en dus is er nog steeds een begrotingsoverschot van 0,5 procent.

Geen bubbel, maar normalisering

Nu iedereen weer volop aan het besteden is en de economie weer op volle toeren draait, dringt de vraag zich op of er geen risico is op oververhitting. Maar volgens Blom is er geen sprake van een nieuwe zeepbel. “De economie is nog altijd bezig te normaliseren na het diepe dal. Wat we nu zien is een normale, positieve conjunctuurbeweging.” Wie denkt dat de economie oververhit raakt, kijkt volgens Blom te weinig naar de historie. “De crisis was uitzonderlijk. Als je kijkt naar hoe de economie daarvoor draaide, zie je dat er nu nog ruimte is voor verder herstel.”

In 2018 komt wel het moment dat de Nederlandse economie op de toppen van haar kunnen draait, zegt Aben. “De vrije capaciteit die er nog was om extra te produceren, is benut. Om verder te groeien moeten bedrijven investeren.”

Wat tot dusver tegenvalt is dat de economische voorspoed nog niet heeft geleid tot een grote loonstijging. Het CPB verwacht echter wel dat dit volgend jaar beter gaat en raamt een stijging van 2,2 procent. Volgens Blom is de loonstijging tot dusver tegengevallen, omdat lonen nu eenmaal traag meebewegen met economische veranderingen. “Tijdens de crisis duurde het ook even voordat je de lonen zag reageren.”

De ruime schil van flexibele arbeidskrachten is ook een mogelijke verklaring dat de loonstijging van het vaste personeel tot dusver tegenvalt. Zzp’ers krijgen meer opdrachten als het weer economisch goed gaat. “De verdiensten van zzp’ers knallen omhoog en omlaag met de toppen en dalen van de economie”, zegt Blom. Kees Vendrik, hoofdeconoom bij Triodos Bank, vreest echter dat de beperkte loonstijging blijvend is, te verklaren door de uitholling van de positie van de vakbonden. “Zij kunnen het onderhandelingsspel aan de cao-tafel minder hard spelen, waardoor het minder goed lukt om bedrijfswinsten in te zetten voor het verhogen van de lonen. Bedrijven besteden liever geld aan het belonen van de aandeelhouders of aan investeringen.”

Politiek loopt het wel los

Anders dan vorig jaar lijken economen zich over politieke risico’s in 2018 niet al te druk te maken. De economische gevolgen van de verkiezingen in Frankrijk, Duitsland en Nederland zijn meegevallen. “2017 was een jaar van blije verrassingen”, zegt Aben. “Het ging allemaal veel beter dan verwacht.”

En dus is nu de inschatting dat het met de Italiaanse verkiezingen ook wel los zal lopen. Een overwinning van de populistische Vijfsterrenbeweging kan natuurlijk leiden tot politieke turbulentie, maar dan nog zal dit de Europese economische motor niet schaden, zegt Aben. “Nu het zo goed gaat, is de kans op economische tegenwind klein.”

Is er dan niets dat het feestje kan verpesten? Daar lijkt het niet op. De ellende van de eurocrisis, die Nederland in 2011 nog in een recessie stortte, is grotendeels voorbij. Dat alle signalen voor de Nederlandse economie op groen staan, is zelfs te danken aan het opbloeien van de eurozone, aldus Aben. “De Europese consument profiteert van de afbrokkelende werkloosheid. Zelfs in het zuiden zie je dat steeds meer mensen weer aan het werk komen. Het resultaat is een groot vertrouwen bij consumenten en producenten. De eurozone staat eindelijk weer stevig op de eigen benen en is daardoor minder afhankelijk van gebeurtenissen in de rest van de wereld.”

Zelfs al mocht de Brexit, het uittreden van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie, wat moeizamer verlopen dan verwacht, dan nog kan dat de pret niet drukken, zegt Corné van Zeijl, vermogensbeheerder bij Actiam. “Nederland exporteert veel naar het Verenigd Koninkrijk. Dat kan teruglopen bij een moeizame Brexit. Maar het gaat nu zo goed met de Nederlandse economie dat we van zo’n tegenslag weinig zullen merken.”

Oververhitting in de Verenigde Staten

Als Van Zeijl toch een risico moet noemen, dan is dat de Amerikaanse economie, die al wel erg lang in een opwaartse beweging zit. “Met de belastingmaatregel stimuleert Trump nu extra, terwijl dat helemaal niet nodig is. De kans op oververhitting van de economie neemt daardoor toe.” Bij oververhitting is de vraag veel groter dan het aanbod, waardoor de inflatie stijgt. De Fed, de Amerikaanse Centrale Bank, zal dan de rente laten stijgen om de vraag te temperen. Het wordt dan namelijk weer aantrekkelijker om te sparen en minder aantrekkelijk om geld te lenen. “Vroeg of laat komt er een terugslag. En zo’n correctie in de Verenigde Staten, voel je ook in de Europa.”

Ook hangen de oplopende schulden in China nog altijd als een donkere wolk boven de internationale markt. Om de hoge economische groei vol te kunnen houden, blijven de schulden verder stijgen. De gigantische schuldenberg wordt al jaren gezien als een risico voor de financiële stabiliteit in de wereld. “Het is de vraag of de Chinese overheid voldoende controle heeft om ervoor te zorgen dat dit geen probleem wordt”, aldus Van Zeijl.

En wie verder kijkt dan de economie van vandaag de dag, ziet dat we juist deze tijden van economische voorspoed moeten gebruiken om structurele problemen aan te pakken, zegt Vendrik. “Ja, de Nederlandse economie groeit met 3,1 procent. Maar daarbij hoort de krachtige kanttekening dat deze groei voornamelijk mogelijk wordt gemaakt door fossiele brandstof. De welvaart van nu zouden we moeten gebruik om de transitie naar duurzame energie te versnellen. Het klimaatakkoord dat minister Wiebes gaat sluiten in 2018 is daarbij cruciaal.”

Hoekstra: misschien extra lastenverlichting

Telegraaf 30.12.2017 Het kabinet sluit extra lastenverlichting niet uit. Minister Hoekstra van Financiën zet de deur op een kier om een deel van eventuele begrotingsoverschotten terug te geven aan de belastingbetaler.

In een interview met deze krant wijst de CDA’er erop dat het kabinet traditiegetrouw in het voorjaar bekijkt of er onder de streep extra geld overblijft. Doordat de economie harder groeit dan eerder werd voorspeld, is het niet ondenkbaar dat er meer belastinggeld wordt opgehaald dan gedacht. Zo kende de begroting ook dit jaar een miljardenoverschot.

Regeringspartij VVD drong er bij monde van VVD-Kamerlid Hennis vlak voor de kerst al op aan dat bij meevallers de belastingbetaler meedeelt in de pot. Minister Hoekstra (Financiën) benadrukt echter zuinig te zijn en gevraagd naar een scenario van overschotten wil hij eerst kijken of er nog geld moet worden uitgetrokken voor specifieke onderwerpen. Maar lastenverlichting noemt hij vervolgens ook een ’optie’.

De bewindsman waarschuwt echter dat de Brexit nog voor een flinke tegenslag voor de economie kan zorgen. „Dat is evident een van de grootste risico’s die de komende jaren op ons afkomt.” Bovendien erkent Hoekstra dat de klimaatrekening fors kan oplopen.

BEKIJK OOK:

’Streng op staatskas passen’

Hoekstra kijkt naar mogelijkheden voor extra lastenverlichting

NU 20.12.2017 Minister Wopke Hoekstra (Financiën) is bereid te kijken of er op termijn een formule gemaakt kan worden voor wat er moet gebeuren met eventuele financiële meevallers bij de overheid.

Nu is het zo dat meevallers terugvloeien naar de staatsschuld. Dat noemen ze op het ministerie “trendmatig begrotingsbeleid”.

VVD-Kamerlid Jeanine Hennis vroeg aan Hoekstra naar de mogelijkheden voor zo’n “meevallersformule”.

Ze wil, zonder het overschot “te verbrassen”, extra lastenverlichting zodat mensen de economische groei ook in hun portemonnee voelen. Het trendmatig begrotingsbeleid “fijnslijpen”, noemt de VVD-politica dat.

“Ik ga daarover nadenken”, zei Hoekstra woensdag tegen Hennis in de Tweede Kamer.

Als er extra geld is te verdelen, zijn er volgens de bewindsman drie smaken: andere overheidsuitgaven, teruggeven aan burgers in lastenverlichting of terug laten lopen naar de staatsschuld.

Maar zo ver is het nog niet. In het voorjaar wordt pas de balans opgemaakt en beoordeelt Hoekstra het wensenlijstje van zijn collega-ministers. “Dan hak ik die gordiaanse knoop door.”

Het vorige kabinet kende zo’n formule wel, maar toenmalig minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem deed hier uiteindelijk niets mee toen er wel een overschot was, benadrukte PVV’er Tony van Dijck. In het huidige regeerakkoord is hier niets over afgesproken.

Meevallers

De vraag is zeer actueel omdat de economie weer fors aantrekt. Woensdagochtend schroefde het Centraal Planbureau (CPB) de economische groeiverwachting voor 2018 nog op naar ruim 3 procent.

Hoekstra noemt het trendmatig begrotingsbeleid “het belangrijkste anker dat we hebben”. Hij brengt in herinnering dat Nederland ongeveer zes miljard euro per jaar aan rente betaalt. Het is daarom niet zo gek dat het “zuurverdiende geld” van werkend Nederland naar de staatsschuld vloeit.

Hoekstra vraagt zich daarom in de Kamer hardop af of de VVD-wens niet haaks staat op deze methode. Je weet namelijk niet waar de Nederlandse economie zich in de conjunctuur precies bevindt. Zit je net voor het punt van oververhitting, dan is het onverstandig om extra geld uit te geven, vindt de bewindsman.

Dus wat doe je in het geval als er extra geld is te verdelen: De staatsschuld verder terugschroeven of de lasten voor burgers verlichten? “Vraag aan drie economen wat je moet doen, en je krijgt vier verstandige antwoorden. Daarom ben ik voorzichtig”, aldus Hoekstra.

Olie op het vuur

Ook PvdA-Kamerlid Henk Nijboer waakt voor de mogelijkheid van extra investeringen terwijl de economie misschien tegen oververhitting aan zit. “Wij gooien geen olie op het vuur”, zei hij.

Maar Nijboer verwacht dat de politieke druk om het overschot toch uit te geven toe zal nemen. In dat geval wil de PvdA dat er extra wordt geïnvesteerd in onderwijs, huren, politie en zorg.

Hoekstra zal begin februari in een brief aan de Kamer verder uiteenzetten of hij iets ziet in een meevallersformule en zo ja, hoe die formule er dan precies uitziet.

Lees meer over: Wopke Hoekstra Nederlandse economie


VVD wil extra lastenverlichting, minister terughoudend

Telegraaf 20.12.2017 Regeringspartij VVD zou graag zien dat een deel van toekomstige overschotten op de begroting worden gebruikt voor lastenverlichting. Minister Hoekstra (Financiën) reageert echter zeer terughoudend.

Dit jaar is er op de begroting een overschot van zo’n 3 miljard euro. In principe is afgesproken dat overschotten gebruikt worden om de staatsschuld te verlagen. Maar woensdag tijdens een debat over de begroting van 2017 pleitte VVD-Kamerlid Jeanine Hennis ervoor dat in de toekomst ook een deel wordt gebruikt voor lastenverlichting, volgens een nog te bepalen ‘meevallersformule’.

In het vorige regeerakkoord tussen VVD en PvdA was zelfs afgesproken dat een kwart van de overschotten voor lastenverlichting zou worden. Maar door de crisis waren er pas plussen toen het kabinet al demissionair werd. Toenmalig minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën) vond het daarom niet gepast om alsnog dat geld uit te gaan geven.

Zo’n afspraak is nu niet gemaakt in het regeerakkoord van VVD, CDA, D66 en CU, terwijl er wel van wordt uitgegaan dat er jaarlijks een overschot van zo’n 0,5 procent overblijft. Hennis vindt dat over de besteding daarvan nadere afspraken moeten worden gemaakt.

Aarzelend

Huidig minister Wopke Hoekstra van Financiën reageerde echter aarzelend op de suggestie van de VVD. Hij wees er tijdens het debat op dat de coalitiepartijen dit keer niet zo’n afspraak hebben gemaakt en dat er voorzichtig moet worden omgesprongen met de financiën.

Wel zei de bewindsman toe de komende maanden in een brief aan de Tweede Kamer hierop terug te komen nadat hij zijn licht nog eens heeft laten schijnen over het begrotingsbeleid.

Koopkracht

Tijdens het debat werd ook ingegaan op de nieuwe voorspellingen van het Centraal Planbureau. PVV-Kamerlid Teun van Dijck noemt de verwachte koopkrachtstijging van 0,6 procent voor 2018 ‘kruimels’. „Nederland mag zich een slag in de rondte werken voor een schijntje.”

Hij wijst erop dat koopkrachtstijging mede afhankelijk is van stijgende lonen en dat dit nog moeizaam gaat. Tegelijkertijd stijgen wel de uitgaven van de overheid, wat wordt bekostigd door de extra inkomsten aan belastingen en premies. „Alles voor Wopke, niks voor Henk en Ingrid”, schamperde Van Dijck daarover aan het adres van de minister van Financiën.

Sociale partners

Hoekstra erkende daarop dat de koopkracht achter blijft en dat dit niet alleen afhankelijk is van het kabinetsbeleid, maar ook van de lonen. „Onze waarneming is dan ook dat er ruimte is voor loonstijging en we roepen de sociale partners op om rond de tafel te gaan om tot goede nieuwe afspraken te komen.”

De lastenverlichting die het kabinet voor Nederland in petto heeft door te draaien aan de belastingtarieven gaat pas per 2019 in.

Meeste huishoudens volgend jaar vooruit in koopkracht

NOS 20.12.2017 De meeste huishoudens gaan er volgend jaar in koopkracht licht op vooruit. Minister Koolmees van Sociale Zaken heeft in een brief aan de Tweede Kamer de effecten van alle maatregelen nog eens op een rij gezet, en daarbij ook rekening gehouden met de vandaag gepubliceerde ramingen van het Centraal Planbureau.

Koolmees erkent in zijn brief dat de stijging niet voor alle groepen geldt. Zo gaan alleenverdieners met een modaal inkomen die kinderen hebben er gemiddeld 0,2 procent op achteruit en leveren AOW’ers met een pensioen tot 10.000 euro en alleenstaanden met een uitkering, zonder kinderen, 0,1 procent in.

Gepensioneerden met alleen AOW

Voor gepensioneerden met alleen AOW blijft de koopkracht gelijk of ze gaan er licht op vooruit. Dat geldt ook voor sociale minima met kinderen.

Volgens de tabellen van Sociale Zaken is de grootste stijging in de ‘voorbeeldhuishoudens’ 0,5 procent: die geldt voor tweeverdieners met kinderen van wie de ene partner twee maal modaal verdient en de andere een half maal modaal, plus voor alleenstaanden met twee keer modaal en alleenstaande ouders met het minimumloon. Het CPB schat het modale inkomen volgend jaar op 37.500 euro per jaar.

Loonstrookje

Bij de berekeningen van het ministerie is gekeken naar de ontwikkeling van de lonen in 2018, de inflatie, de zorgpremie en de toeslagen. De lastenverlichting die in het regeerakkoord is afgesproken, zal pas vanaf 2019 effect hebben.

Ook de loonstrookjes laten voor de meeste mensen een lichte plus zien. Koolmees benadrukt dat de ontwikkeling van de koopkracht een vollediger beeld geeft van het besteedbaar inkomen dan het loonstrookje.

BEKIJK OOK;

Economische groei houdt volgend jaar nog aan

‘Alle werkenden gaan er door nieuw kabinet op vooruit’


Bruisende economie niet op loonstrookje terug te zien

AD 20.12.2017 De economie mag dan op volle toeren draaien, Nederlanders zien daar voorlopig amper iets van terug in hun portemonnee. Het eerste loonstrookje in januari zal voor de meeste mensen slechts een heel klein plusje laten zien. Ouderen zien hun AOW-uitkering weliswaar iets toenemen, maar die verhoging wordt bijna helemaal ongedaan gemaakt door een lager aanvullend pensioen.

Dat blijkt uit de jaarlijkse loonstrookjesbrief die het ministerie van Sociale Zaken vandaag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Pas in 2019 zal de koopkracht van mensen meer toenemen, omdat de lastenverlichting die het nieuwe kabinet wil doorvoeren zich dan laat voelen.

Het Centraal Planbureau (CPB) becijferde vanochtend dat de economische groei in 2018 op 3,1 procent uitkomt. Daarmee is er sprake van hoogconjunctuur, die deels wordt aangejaagd doordat de overheid het geld flink laat rollen. Lastenverlichting blijft echter uit: Nederlanders blijven in 2018 een even groot deel van hun inkomen afdragen aan belastingen en premies, gemiddeld bijna 39 procent.

Magere toename

Hoewel de gemiddelde loonstijging volgens het CPB komend jaar toeneemt van 1,6 naar 2,2 procent per jaar, gooien stijgende prijzen – de inflatie stijgt van 1,4 naar 1,6 procent – roet in het eten.

Onder de streep blijft volgens Sociale Zaken daardoor een magere toename van het besteedbaar inkomen over van hooguit 0,5 procent. Dit geldt vooral voor gezinnen met kinderen en alleenstaanden die twee keer modaal (ongeveer 70.000 euro) verdienen. Pas in 2019 zal de gemiddelde koopkrachtstijging boven 1 procent uitkomen.

Slechter af zijn modale eenverdieners met kinderen, en ouderen met een aanvullend pensioen. Zij leveren onder de streep respectievelijk 0,2 en 0,1 procent in.

Economische groei houdt volgend jaar nog aan

NOS 20.12.2017 De economie piekt. Na de positieve berichten van De Nederlandsche Bank maandag ziet ook het Centraal Planbureau de economische toekomst zonnig in.

Volgens het CPB komt dat onder meer doordat de overheid meer geld uitgeeft. Zo gaat er komend jaar meer geld naar defensie en onderwijs. Daarnaast zullen ook de uitgaven aan zorg toenemen.

Net als dit jaar zal de economie volgend jaar met meer dan 3 procent groeien, stelt het CPB. Verder daalt de werkloosheid naar het laagste niveau sinds 2008 en zal de inflatie – het prijspeil en de kosten van levensonderhoud – met 1,5 procent vrij laag zijn.

Meer loon

Omdat de werkloosheid daalt en er minder mensen beschikbaar zijn om de beschikbare banen te vullen, zullen werkgevers meer loon gaan betalen om personeel te krijgen en houden.

De lonen zullen dan ook stijgen, verwacht het CPB. Wel gaan ze dit en komend jaar iets minder hard omhoog dan eerder verwacht, omdat sommige nieuwe loonafspraken langer op zich laten wachten dan gedacht.

Verder blijft er volgend jaar netto gemiddeld wat meer geld over van het loon om te besteden. De loonstijging is dan namelijk nog iets hoger dan de stijging van de inflatie.

Maar in 2019 lijkt dat verschil kleiner te worden. Maandag signaleerde DNB al dat de inflatie dat jaar hoger zal zijn, en dat mensen dus ondanks een hoger loon minder geld zullen overhouden.

Economie groeit volgend jaar veel harder dan gedacht

Elsevier 20.12.2017 De Nederlandse economie groeit in 2018 harder dan eerder werd gedacht. Het Centraal Planbureau (CPB) rekent op 3,1 procent groei.

Het CPB ging bij de raming in augustus nog uit van 2,5 procent groei. Eerder deze week verhoogde ook De Nederlandsche Bank (DNB) zijn groeiverwachtingen voor 2018 tot boven de 3 procent. ABN AMRO, ING en Rabobank gaan nog uit van iets minder dan 3 procent groei.

Voor 2017 komt de economische groei in Nederland volgens het CPB uit op 3,2 procent. Daarmee zijn de rekenmeesters van het kabinet iets minder optimistisch dan die van DNB, die uitgaan van 3,3 procent groei. Groei met meer dan 3 procent kwam voor het laatst voor in 2007, voorafgaand aan de crisis.

Wat kan de positieve ontwikkeling bedreigen?

Groei komt vooral door overheidsbestedingen

Het zijn volgens het CPB vooral de overheidsbestedingen die de positieve ontwikkeling aanjagen. Door de in het Regeerakkoord aangekondigde maatregelen nemen de bestedingen komend jaar met 3,5 procent toe. In 2017 werd nog 0,4 procent meer uitgegeven door de overheid.

De extra uitgaven aan onder meer onderwijs en defensie en de stijgende zorgkosten zorgen niet voor problemen met de begroting. Er blijft sprake van een begrotingsoverschot van 0,5 procent.

Stijging van de koopkracht door loonsverhoging

De werkloosheid daalt verder naar 3,9 procent van de beroepsbevolking, het laagste niveau in tien jaar. Dat komt door een groei van de werkgelegenheid met 2 procent, terwijl het arbeidsaanbod minder snel toeneemt.

De verwachting is dat bedrijven door de krapte op de arbeidsmarkt de lonen verhogen om personeel te kunnen vinden en behouden. Dat zorgt weer voor een stijging van de koopkracht.

    Fleur Verbeek (1991) werkt sinds oktober 2017 op de webredactie. Ze studeerde Journalistiek aan de Hogeschool van Utrecht.

Economische groei zet ook in 2018 door, mede dankzij aanhoudende euforie op woningmarkt

Al zal deze huidige, harde groei niet eeuwig doorgaan, waarschuwt DNB

VK 19.12.2017 Als de huizenprijzen niet zo hard waren gestegen, zou de economische groei de afgelopen jaren ruim een kwart lager zijn geweest. De Nederlandsche Bank (DNB) publiceerde maandag eigen berekeningen waaruit blijkt hoe afhankelijk de Nederlandse economie is van de woningmarkt.

Had de woningmarkt zich in een ‘normaler’, gematigd tempo hersteld, dan waren de consumentenuitgaven zelfs 60procent lager geweest. Dat komt doordat hoge huizenprijzen huiseigenaren een gevoel van welstand bezorgen, waardoor huishoudens meer geld uitgeven. Bovendien zijn tal van bedrijven  van de bouw tot doe-het-zelfketens  voor hun inkomsten direct afhankelijk van de woningmarkt.

Personeelstekorten

Afhankelijkheid van huizenmarkt maakt economie er een van pieken en dalen, aldus DNB-directeur Job Swank.

Dat is geen goed nieuws, zei DNB-directeur Job Swank maandagochtend tijdens een persconferentie. ‘Je zou willen dat onze economie ook zonder die woningmarkt krachtig groeit.’ In plaats daarvan blijft Nederland mee ademen met de huizenprijzen. Gaan die omhoog, dan draait de economie op volle toeren. Dalen ze, zoals in de recente crisis, dan is de malaise des te groter. ‘De Nederlandse economie is er een van pieken en dalen’, constateert Swank. ‘Dat leidt ertoe dat je pech- en geluksgeneraties krijgt.’

Swank zou dat conjunctuureffect, dat in Nederland dus wordt versterkt door de woningmarkt, graag willen dempen. ‘Niet op de laatste plaats omdat de huidige, harde groei op de huizenmarkt niet eeuwig door zal gaan.’

Sinds het dieptepunt in 2013 zijn de huizenprijzen met gemiddeld ruim eenvijfde gestegen. In Amsterdam zijn woningen nu zelfs een kwart duurder dan aan de vooravond van de crisis in 2008, in Rotterdam 13 procent.

Gekte op woningmarkt

Sinds het dieptepunt in 2013 zijn de huizenprijzen gemiddeld met ruim een vijfde gestegen

Job Swank, directeur DNB © ANP

Ondanks zijn latere kanttekening over de woningmarkt begon Swank zijn persconferentie op ongebruikelijk opgewekte toon. DNB verwacht namelijk dat de economie ook volgend jaar zal groeien en bloeien. ‘Ik heb een boel goed nieuws voor u’, meldde Swank. De economische vooruitzichten waarmee hij strooit zijn ongekend positief. Na de piek van 3,3 procent dit jaar verwacht DNB voor 2018 een groei van 3,1 procent.

De staatsschuld smelt weg als sneeuw onder de zon. Werkloosheid? Die daalt verder van 4,9 procent dit jaar naar een extreem lage 3,5 procent in 2019. Een op de vijf bedrijven zegt een tekort aan personeel of productiemiddelen te ervaren. Daarnaast laten huishoudens het geld rollen en neemt zelfs het aantal vaste contracten na een jarenlange daling sinds kort weer serieus toe. ‘Alles werkt mee’, concludeert Swank, die binnen DNB verantwoordelijk is voor monetaire zaken en financiële stabiliteit.

DNB is zelfs nog iets positiever over de economische groei dan Rabobank en ABN Amro de afgelopen dagen waren. Woensdag komt het Centraal Planbureau met zijn nieuwste raming.

Lonen beginnen te stijgen

Een half jaar geleden waarschuwde DNB dat de Nederlandse lonen achterblijven bij de snelle economische groei. Daarin lijkt voorzichtig verandering te komen. De contractlonen stijgen de komende jaren met meer dan 2 procent. Ook de zogenoemde ‘arbeidsinkomensquote’ – het deel van de taart dat naar de werkenden gaat – verbetert tot en met 2019 licht, van 72,3 naar 73,4 procent.

Desondanks durft DNB nog niet van een definitieve ommekeer te spreken. Daarvoor zijn de loonstijgingen te bescheiden. Na aftrek van inflatie blijft er weinig over. DNB-directeur Swank toont zich daarom ‘een beetje’ tevreden. ‘Maar er blijft ruimte voor loonstijgingen in sectoren als de horeca, handel, vervoer en zakelijke diensten.’

Volg en lees meer over:  ECONOMIE   NEDERLAND   WONINGMARKT

Waarom alle economische groei volgens Wiebes op zal gaan aan de energietransitie

‘Alles wat ik in mij heb zal ik inzetten om gaswinning omlaag te krijgen’

VK 16.12.2017 De jaarlijkse economische groei van Nederland gaat de komende dertig jaar op aan de kosten van de energietransitie. Die kosten voor het overgaan van fossiele brandstoffen op hernieuwbare energie als zon en wind komen uiteindelijk terecht bij huishoudens.

Aldus overhandigde VVD-minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat zijn geloofsbrieven aan de Tweede Kamer. Hij deed dat deze week bij zijn eerste grote debat als minister. ‘De transitie, geachte leden en aanwezigen, die kost geld.’ Zo expliciet hoorden we het kabinet-Rutte III nog niet.

Circa 1 tot 3 procent van het bruto binnenlands product kost het elk jaar om het einddoel te halen, schatte Wiebes bij het debat over zijn begroting – zoals alle ministers van Rutte III greep hij zijn begrotingsdebat aan voor een minitroonrede over zijn belangrijkste opdracht de komende kabinetsperiode. Het einddoel volgt uit het mondiale klimaatakkoord van Parijs: in 2050 moet Nederland vrijwel volledig zijn overgeschakeld op duurzame energie en moet de uitstoot van broeikasgassen nihil zijn. Dit is nodig, dicteert ‘Parijs’, om de opwarming van de aarde flink onder de 2 graden Celcius te houden, liefst onder de 1,5 graad.

Een kostenpost van 1 tot 3 procent van de omvang van de economie komt neer op 7- tot 21 miljard euro per jaar. ‘Dat is de economische groei van dit jaar’, zei Wiebes. ‘Die reserveren we de komende dertig jaar voor het transitiedoel.’ Het kan erger, hield Wiebes de Kamer voor: minder efficiënt. ‘Als we het met onze ogen dicht en onnozel doen, dan hebben we het over veel meer dan 1 tot 3 procent.’

Waar bestaan die kosten volgens Wiebes uit? ‘Heb ik het nou over de energierekening? Nee, daar heb ik het absoluut niet over.’ Wat dan wel? Specifieker dan ‘inflatie, huur en producten’ werd de minister niet. Die kosten komen in eerste instantie terecht bij bedrijven en huishoudens.

‘Na acht uur ’s avonds ben ik echt niets meer waard’, zei de minister tijdens het debat dat een half uur eerder was begonnen en dat tot kwart voor twee ’s nachts zou duren

Maar omdat bedrijven hun kosten doorberekenen, stelt Wiebes, komen ze in tweede instantie ‘uiteindelijk weer terecht bij consumenten en consumenten zijn weer huishoudens’. Die gaan dat terugzien in hogere belastingen. Volgens Wiebes vindt driekwart van Nederland dat redelijk. Maar als de kosten nog hoger worden, is zijn overtuiging, haakt Nederland af.

Kamerleden sloegen niet erg aan op het weidse kostenplaatje dat Wiebes hun voorhield. ‘Een niet om aan te horen ellendig lang betoog’, zei PVV’er Dion Graus. Van andere Kamerleden kreeg Wiebes vragen over de samenhang van zijn visie met mestvergisting, de duurzaamheid van overheidsgebouwen en de verhoging van het lage btw-tarief. Als zijn meeslepend bedoelde betoog wordt onderbroken door zulke praktische zaken, gaat Wiebes’ stem steevast een octaaf omlaag en reageert hij enigszins vermoeid. ‘Na acht uur ’s avonds ben ik echt niets meer waard’, zei de minister tijdens het debat dat een half uur eerder was begonnen en dat tot kwart voor twee ’s nachts zou duren.

De afhankelijkheid van Gronings gas raken we kwijt. Dat zou zo welkom zijn. Maar ik zeg er gelijk bij: dat is straks

GroenLinks-Kamerlid Tom van der Lee wilde wel meer weten van het ‘de energietransitie kost heel veel geld’-verhaal van Wiebes. Wat betekent het voor de koopkracht? Want als de economische groei – die ook een keer ophoudt – opgaat aan de energietransitie, geldt dat wellicht ook voor de groei van de micro-economie op huishoudniveau. Dan verdwijnt de door Rutte III beloofde lastenverlichting als sneeuw voor de zon – zeker als lagere inkomens zich het niet kunnen veroorloven om bijvoorbeeld zonnecellen te plaatsen of hun (huur)woning te laten isoleren.

Nederland timmert al een halve eeuw koopkrachtplaatjes in elkaar, was de Wiebesiaanse reactie. In de modellen die eraan ten grondslag liggen wordt expliciet rekening gehouden met de energietransitie, stelde de minister. ‘Dit regeerakkoord zorgt ervoor dat alle groepen erop vooruitgaan.’

Alles wat ik in mij heb zal ik inzetten om het winningsniveau omlaag te krijgen. Het is niet eenvoudig. Je zal er maar verantwoordelijk voor zijn

Los daarvan, doceerde hij met brede armgebaren, na die transitie zijn we niet meer afhankelijk van olielanden. ‘De gemiddelde autorijder maakt daar gewoon 500 euro per jaar naar over.’ Ook mooi: ‘De afhankelijkheid van Gronings gas raken we kwijt. Dat zou zo welkom zijn. Maar ik zeg er gelijk bij: dat is straks.’

‘Kunt u in elk geval concreet maken dat we de komende twee jaar die gaskraan flink gaan dichtdraaien?’, was de inhaker van het Groningse SP-Kamerlid Sandra Beckerman. Wiebes’ stem ging weer omlaag, de blik ging op ‘na acht uur’. Er volgde: ‘Alles wat ik in mij heb zal ik inzetten om het winningsniveau omlaag te krijgen.’ Concreter werd Wiebes niet. ‘Het is niet eenvoudig. Het is hoogst oncomfortabel.’ En dan, meer voor zichzelf: ‘Je zal er maar verantwoordelijk voor zijn.’

Volg en lees meer over:  NEDERLAND   ECONOMIE   DUURZAAMHEID   POLITIEK   AARDBEVINGEN IN GRONINGEN   ERIC WIEBES


Bruisende economie bedreigd door tekort aan personeel

AD 14.12.2017 Het vertrouwen in de economie is onveranderd hoog en dat blijkt ook uit de verwachtingen voor volgend jaar. Ook dan blijft de economie flink groeien, met bijna 3 procent.

© ING Economisch Bureau

Dat blijkt uit onderzoeksrapport Outlook 2018 van het ING Economisch Bureau. Het enige dat de groei de komende jaren in de weg zou kunnen staan, is volgens het onderzoek het personeelstekort dat momenteel ontstaat in alle sectoren.

,,Al met al gaat het economisch goed met Nederland”, aldus Marieke Blom, hoofdeconoom van het ING Economisch Bureau. ,,Die constatering wordt echter vaak omgezet in de vraag: ‘hoelang gaat het nog goed?’ Zowel consumenten als bedrijven zijn een beetje getraumatiseerd door de lange crisis die we achter de rug hebben. Begrijpelijk, maar de groei is breed gedragen en er is nog geen sprake van oververhitting.”

De economie van het eurogebied is steeds beter gaan draaien en daar profiteert Nederland van, blijkt uit het onderzoek. Maar de economische groei komt voornamelijk uit het binnenland. Zowel consumenten als bedrijven geven meer uit en het regeerakkoord van 2018 voorziet extra overheidsuitgaven. Dat extra geld besteedt de overheid aan onder meer het onderwijs, onderzoek en ontwikkeling, infrastructuur, openbaar bestuur en defensie. Dit geeft volgens het ING Economisch Bureau een impuls aan de economie.

Lees ook;

Dít zijn de banen van de toekomst (plus de 5 beroepen die je niet moet kiezen)

Lees meer

Kijkend naar het Nederlandse bedrijfsleven, verwacht het ING Economische Bureau groei in alle sectoren, waarbij vooral de sectoren transport, toerisme, zorg, de bouw en de zakelijke dienstverlening in 2018 een bovengemiddelde groei zullen tonen.

Toch kan de economie de komende jaren ook weer onder druk komen te staan, voorziet het onderzoek. Door de aanhoudende groei vinden ook steeds meer mensen werk en dat leidt tot tekorten aan arbeidskrachten. De eerste voortekenen van krapte op de arbeidsmarkt zijn te zien in specifieke sectoren, met name in de bouw, ICT en in de industriesector.  Volgens de ING-economen is dit pas het begin.

© ING Economisch Bureau

,,Een op de zes bedrijven ervaart inmiddels een tekort aan personeel, en dat loopt snel op”, stelt Marieke Blom. ,,Het is dan ook belangrijk dat bedrijven hun productiviteit verhogen door zowel te investeren in mensen als in technologie. Bedrijven die dit niet doen dreigen daarmee groeikansen te missen, zeker als de arbeidsmarkt krapper en krapper wordt. Dat zou ook de groei in Nederland kunnen schaden, terwijl Nederland nu juist bezig is met een conjuncturele inhaalslag ten opzichte van andere Europese landen.”

De krapte is volgens Blom nog niet te vergelijken met 2008. ,,Dit zal zich daarom ook maar geleidelijk vertalen in hogere lonen. De prijsdruk neemt daardoor ook pas op termijn toe. In 2018 blijft in Nederland de inflatie voor consumenten laag en komt uit op 1,5%.”

© ING Economisch Bureau

De angst voor zeepbelvorming in de huizenmarkt is volgens het rapport niet reëel. Blom: ,,Met uitzondering van Amsterdam zie ik eerder een normalisering dan een zeepbel op de woningmarkt. Sterker nog, ik zie een normalisatie van de brede economie. De groei heeft robuuste fundamenten. Dat betekent dat we nog een aantal jaren door kunnen groeien.”

Kamer wil opheldering over tekort Ollongren

NOS 29.11.2017 De Tweede Kamer wil opheldering van het kabinet over een tekort op het ministerie van Binnenlandse Zaken. Gisteren werd duidelijk dat minister Ollongren op zoek is naar 200 miljoen euro om de uitvoering van de Omgevingswet te betalen.

Na de formatie werd de Omgevingswet overgeheveld van het ministerie van Infrastructuur naar Binnenlandse Zaken. In die wet worden diverse regels voor ruimtelijke ontwikkeling vereenvoudigd en samengevoegd. De uitvoering ervan is een arbeidsintensieve klus, die het ministerie van Ollongren eenmalig 200 miljoen kost. Dat geld heeft ze niet.

Krantenwijk zonder fiets

“Het lijkt erop dat de nieuwe minister wel de krantenwijk heeft overgenomen, maar vergeten is te vragen of de fiets er ook bij komt”, zei GroenLinks-Kamerlid Van Tongeren. Volgens PvdA-woordvoerder Nijboer lijkt het een rekenblunder. Hij is bang dat het probleem wordt afgewenteld op de huurders.

De Kamer wil een brief, waarin het kabinet uitlegt hoe dit wordt opgelost.

BEKIJK OOK;

Klein formatiefoutje: Ollongren komt 200 miljoen tekort

Klein formatiefoutje: Ollongren komt 200 miljoen tekort

NOS 28.11.2017 Het nieuwe kabinet zit al in de eerste weken met een politiek probleem in zijn maag. Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken blijkt een cadeau te hebben gekregen waar ze zelf voor moet betalen. Ze heeft daardoor nu al een tekort van ongeveer 200 miljoen euro en heeft geen idee waar ze het geld vandaan moet halen.

Wat waren ze na de formatie blij op het ministerie van Binnenlandse Zaken. Want op het allerlaatste moment, tijdens het verdelen van de taken, werd werk weggehaald bij het ministerie van Infrastructuur en Milieu en overgeheveld naar Binnenlandse Zaken. Het gaat om de prestigieuze Omgevingswet van minister Schultz. Het is een van de grootste hervormingen van het vorige kabinet en een van de meest ingewikkelde wetgevingsprocessen ooit.

Minder vergunningen

De Omgevingswet is bedoeld om de regels voor ruimtelijke ontwikkeling te vereenvoudigen en samen te voegen. Daardoor zijn bijvoorbeeld minder vergunningen nodig, verlopen procedures sneller en is het makkelijker om een bouwproject te beginnen.

De Omgevingswet werd in 2015 aangenomen door de Tweede Kamer en in 2016 door de Eerste. De wet wordt nu uitgewerkt in diverse algemene maatregelen van bestuur en ministeriële regelingen.

Zwaar teleurgesteld

Ollongren, die al over Wonen gaat, wilde de Omgevingswet er ook graag bij hebben. Maar al snel kwam ze erachter dat het invoeren van de wet haar eenmalig ongeveer 200 miljoen euro gaat kosten. Zelf heeft ze dat geld niet. Conclusie: het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft extra taken binnengehaald zonder dat er geld tegenover staat.

Het ministerie van Infrastructuur en Milieu (tegenwoordig Infrastructuur en Waterstaat), dat de wet maakte, zocht al tijden tevergeefs naar geld voor de uitvoering. Maar nu de taak is verdwenen, staakt het ministerie de zoektocht. Volgens bronnen is I&W zwaar teleurgesteld over de overheveling van de Omgevingswet, omdat de wet het troetelkindje van het ministerie was.

‘Moeten het oplossen’

In het kabinet en in het wekelijks coalitie-overleg is er al een paar keer over het probleem gepraat. “We moeten het oplossen”, zegt een bron uit de coalitie. Maar niemand weet nog hoe.

Een soortgelijk probleem speelt ook bij Onderwijs. Dat ministerie kreeg het landbouwonderwijs erbij van Economische Zaken. De Wageningen Universiteit en een aantal mbo-opleidingen moeten nu volgens de onderwijsnormen worden betaald. Die zijn een stuk hoger.

Overschot begroting valt lager uit, meevaller in de zorg

NU 24.11.2017 Het begrotingsoverschot dit jaar zal iets lager zijn dan op Prinsjesdag werd geraamd. Het loopt terug van 0,6 naar 0,4 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Daar staat een meevaller van 700 miljoen in de zorg tegenover.

Dat maakte minister Wopke Hoekstra van Financiën vrijdag na de ministerraad bekend. “We lijken het jaar voorlopig goed af te sluiten”, zei de bewindsman.

De cijfers staan in de nog niet gepubliceerde Najaarsnota, de laatste stand van de begroting, die door de ministerraad is goedgekeurd. 

De zorgmeevaller is te danken aan mindere uitgaven aan de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) en medicijnen.

Het kabinet baseert deze bedragen op de declaraties bij de zorgverzekeraars over de eerste zes maanden van dit jaar en een inschatting van de verzekeraars over de tweede helft van 2017.

Ook kan het kabinet een meevaller aan belastinginkomsten bijschrijven van 51 miljoen euro.

Verder is er bij enkele ministeries minder geld uitgegeven dan aanvankelijk verwacht. Dat geldt vooral voor Defensie, Sociale Zaken, Onderwijs en Financiën.

Tegenvallers

Tegenvallers zijn onder meer de hulp aan Sint-Maarten na de orkaan Irma. Daar is alleen al voor het wederopbouwfonds 550 miljoen euro uitgetrokken.

Ook is er vertraging aan de inkomstenkant van de schenk- en erfbelasting van 450 miljoen euro. Dat bedrag komt in 2018 binnen. Hoekstra wil niet direct spreken van een meevaller omdat het een verschuiving is.

Het is dus allerminst zeker of dat geld volgend jaar kan worden besteed, er is van tevoren een afgesproken maximum aan uitgaven (het uitgavenkader).

Sowieso vloeien meevallers zoals gebruikelijk naar de staatsschuld. Zo worden ook de rentelasten lager, maar zo waarschuwt Hoekstra, volgend jaar wordt er naar verwachting alsnog 6 miljard euro aan rente over de staatsschuld betaald.

In het voorjaar wordt opnieuw de balans opgemaakt en kijkt het kabinet naar “de wensen en tegenvallers”, aldus Hoekstra.

EU-regels

Ondanks de tegenvallers, benadrukt Hoekstra dat Nederland er goed opstaat, ook in vergelijking met andere Europese landen.

“We zijn een van de vier landen in Europa met een begrotingsoverschot en een staatsschuld van onder de 60 procent van het bbp”, zei de bewindsman.

Daarmee voldoet Nederland ruim aan de regels die de Europese Unie stelt aan de overheidsfinanciën.

Zie ook: Profiel: Wopke Hoekstra (CDA), minister van Financiën

Lees meer over: Wopke Hoekstra Najaarsnota

Be­gro­tings­over­schot lager dan verwacht

AD 24.11.2017 Het begrotingsoverschot dit jaar zal iets lager zijn dan op Prinsjesdag werd geraamd. Het loopt terug van 0,6 naar 0,4 procent, zei minister Wopke Hoekstra van Financiën na de ministerraad. ,,Maar dit jaar gaan we voorlopig goed afsluiten”, zei hij.

Er komt meer dan een miljard minder in de schatkist. Tegenvallers zijn onder meer de hulp aan Sint-Maarten na de orkaan Irma. Daar is alleen al voor het wederopbouwfonds 550 miljoen euro uitgetrokken. Verder gaat er 67 miljoen naar de twee andere Bovenwindse eilanden Sint-Eustatius en Saba. Ook is er vertraging in de schenk- en erfbelasting. Dat scheelt 450 miljoen euro. Dat komt naar verwachting in de eerste helft van volgend jaar pas binnen, zei Hoekstra.

Daar staat tegenover een meevaller van 700 miljoen in de zorg. Er is minder dan verwacht uitgegeven aan geneesmiddelen. Ook is er 51 miljoen euro meer aan belastingen binnengekomen.

,,Ik denk nog steeds dat het heel goed nieuws is”, zei de bewindsman. Weinig landen in Europa stevenen volgens hem af op zo’n overschot. Dat is te danken aan ,,de robuustheid van de Nederlandse economie” en ,,het verstandige beleid van het vorige kabinet”.

De cijfers zijn verwerkt in de Najaarsnota, de laatste stand van de begroting, die door de ministerraad is goedgekeurd. Het overschot gaat naar aflossing van de staatsschuld.

Halbe Zijlstra: geen rasdiplomaat, maar nuchtere Fries

Elsevier 14.11.2017 Minister Halbe Zijlstra verdedigt dinsdag en woensdag zijn eerste begroting van Buitenlandse Zaken. Redt hij het als rechtse houwdegen of moet hij zich opwerpen als volbloed diplomaat? De postduivensecretaris is een nuchtere Fries: al te goed is buurmans gek.

De harde leerschool van Halbe Zijlstra stond in Utrecht. Van 1998 tot 2006 was hij gemeenteraadslid met een onderbreking van twee jaar wegens werkzaamheden in het buitenland.

Het was een heftige episode. In de Utrechtse raad ging het er wild aan toe. Popzanger en kroegbaas Henk Westbroek kwam met Leefbaar Utrecht als de daverende winnaar binnen en het zou lange tijd niet meer rustig worden. Linkse populisten zetten de toon. Kortom een ideale kweekvijver voor een rechtse politicus. Geert Wilders was er een jaartje eerder ook begonnen, maar stoomde in 1998 meteen door naar de Tweede Kamer.

Zoon van politieman schopte het tot raadslid in grote stad

Op de dag dat Zijlstra werd beëdigd, reisden zijn ouders vanuit Friesland naar Utrecht. In paasbeste kleren woonden zij de plechtigheid bij. De zoon van een politieman uit Oosterwolde schopte het tot gemeenteraadslid in een grote stad.

Toen de trotse Zijlstra’s eenmaal op de publieke tribune zaten, keken ze geschokt toe hoe andere raadsleden in sjofele spijkerbroek werden beëdigd. En hoe menigeen zich onbeschoft gedroeg tegenover de burgemeester.

Rechts is voor Zijlstra geen scheldwoord

Aan die tumultueuze periode in de gemeenteraad hield Zijlstra de liefde van zijn leven over: VVD-gemeenteraadslid Ingrid de Bondt, later wethouder, gedeputeerde en dijkgraaf. Plus een enorme zelfverzekerdheid, die zou nooit meer weg gaan, ook niet toen hij eind 2006 verkaste naar het Binnenhof. Hij is een van de weinige Haagse politici voor wie rechts geen scheldwoord is. Hij geniet er juist van tegenstanders en media te prikkelen. Meteen ontstaat verontwaardiging en kan Zijlstra weer gniffelen. Zijn provocatie werkte!

Meer van Eric Vrijsen; Halbe Zijlstra ongeschikt? Wat een onzin

Als fractieleider ging hij een paar keer in de fout. Hij flapte er bijvoorbeeld uit dat asielzoekers hiernaartoe komen voor gratis ooglidcorrecties en borstvergrotingen. Hij kon het niet staven en moest zijn woorden intrekken. Ook in de Zwarte Piet-discussie gleed hij uit: ‘Het Sinterklaasfeest wordt vermoord.’ Vervolgens praatte hij er een beetje omheen en moest hij zich excuseren: ‘Er is ruimte voor verbetering.’

Politieke stuntman

Toen vorige maand bekend werd dat Zijlstra in Rutte III de prestigieuze post van minister van Buitenlandse Zaken zou krijgen, ontstond ter linkerzijde ophef. Wat moest deze politieke stuntman op dat deftige departement? Hoe kon Nederland zich laten vertegenwoordigen door zo’n rabiate houwdegen? Want je kunt veel van hem zeggen, maar níet dat hij een geboren diplomaat is.

Media hoonden dat hij ervaring had als secretaris van de postduivenvereniging Oosterwolde. Partijgenoten verdedigden hem door te zeggen dat Zijlstra heus affiniteit had met het buitenland en dat hij zelfs ooit – toen hij in de jaren ’90 voor Shell werkte – op bezoek is geweest in de datsja van Vladimir Poetin. Later sprak Shell dit tegen. Opnieuw werd de spot gedreven met de postduivensecretaris.

Geen VVD-kroonprins

Het moet hem gestoken hebben, want hier werd hij geraakt in zijn ambities. En dat is nou juist het punt waarop hij zich kwetsbaar had gemaakt door nooit geheimzinnig te doen over wat hij wilde bereiken. Zijlstra maakte er ook nimmer een geheim van dat hij Rutte wilde opvolgen als VVD-leider. Al is hij sindsdien nogal buiten beeld geraakt als VVD-kroonprins.

In zijn rol als fractieleider dekte Zijlstra van 2012 tot vorige maand de rechterflank van de VVD af. Dat was niet altijd een dankbare taak. In juli 2015 sprak de VVD-top af dat premier Mark Rutte tijdens de Euro-top keihard zou vasthouden aan de verkiezingsbelofte ‘geen cent meer voor de Grieken’. De volgende dag zette Zijlstra thuis in Wassenaar de televisie aan en hoorde Rutte verklaren dat Nederland toch akkoord ging met extra financiële steun. Zijlstra ontstak in woede. Dit was precies wat ze niet hadden afgesproken.

Ruzie in de VVD-top, maar Rutte won en Zijlstra verloor, al trok hij daar wel een wijze les uit. Rutte verdedigde zich door te zeggen dat er een verschil is tussen politiek en bestuur. Wat had het voor zin te blijven vasthouden aan de VVD-lijn? Bondskanselier Angela Merkel had al besloten. Finland, Oostenrijk en eventuele andere bondgenoten van Nederland waren al gedraaid. Bestuur is geen kamikaze, hield Rutte zijn verbolgen partijgenoot voor. Zijlstra gaf toe. Hij regelde dat de VVD-fractie de lijn-Rutte zou verdedigen. Slechts één fractielid, Joost Taverne, stemde tegen.

Volgens bronnen in de VVD beloofde Rutte in ruil voor de politieke steun dat hij Zijlstra minister zou maken. Maar heel grote betekenis had dit niet, want in de VVD lopen wel meer politici rond met een halve toezegging van Rutte dat ze in het kabinet komen, waarna het toch niet doorgaat.

Eerste begroting

In de Tweede Kamer verdedigt Zijlstra de komende dagen zijn eerste begroting. Eerder maakte hij al zijn debuut in de Europese Unie. Wat opvalt is dat hij erg zijn best doet over te komen als geroutineerd diplomaat en dat hij scherp op zijn woorden let. Om niet uit de bocht te vliegen,  bedient hij zich nu van eufemismen. Als hij de militaire dreiging vanuit Rusland wil duiden, heeft hij het over ‘de niet zo vriendelijke landen’ of beweert hij ‘dat de wereld er minder gezellig op wordt’.

Volgens onze columnisten
Geerten Waling: ‘Hallo! Halbe Zijlstra minister van Buitenlandse Zaken?’

Ook in de Kamer zal hij nu de neiging tot provoceren bedwingen. Want hij weet wat hij wil. Hij is geen rasdiplomaat voor wie elke overeenkomst beter is dan géén overeenkomst. Hij is gezegend met het oerinstinct van de doorsnee Fries: al te goed is buurmans gek.

Het departement van Buitenlandse Zaken is sterk hiërarchisch. Het absolute tegendeel van de Utrechtse gemeenteraad van twintig jaar geleden. Bezoekers van de minister mogen hun jas ophangen, maar niet op het haakje met een M want dat is voor de minister en ook niet op het haakje met een R want dat is voor de minister van Buitenlandse Handel. En ook niet op het haakje met een S want dat is van de secretaris-generaal.

Zijlstra is opgeleid als socioloog en is bedreven in de handel. Hij zal spelen met zijn nieuwe omgeving en in het parlement maakt sowieso niemand hem wat wijs.

   Politiek verslaggever Redacteur Eric Vrijsen  (1957) volgt voor Elsevier Weekblad sinds 1994 de Nederlandse politiek.

Nederlanders beginnen te profiteren van economische groei

RO 14.11.2017 De Nederlandse economie is het derde kwartaal van 2017 opnieuw gegroeid, en wel met 0,4% ten opzichte van een kwartaal eerder en 3,3% ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Dit maakte het CBS vandaag bekend in haar nieuwste kwartaalcijfers. Daarmee is de Nederlandse economie nog steeds goed op weg om dit jaar met meer dan 3% te groeien. Zowel de consumptie, investeringen en export dragen bij aan deze groei.

Minister van Economische Zaken en Klimaat Eric Wiebes: “Economische groei krijgt pas écht betekenis wanneer Nederlanders ervan beginnen te profiteren. In de cijfers zien we dat nu gebeuren: De groei van de werkgelegenheid zet zich door. In het derde kwartaal van 2017 kwamen er 51 duizend banen bij. Dat is goed nieuws.”

Aantal banen blijft groeien

Op de arbeidsmarkt zijn de ontwikkelingen positief. In het derde kwartaal kwamen er 51 duizend banen bij. Daarmee is er al vier kwartalen op rij sprake van een banengroei van boven de 50 duizend. Volgens het CPB mogen we volgend jaar een stijging in de contractlonen van 2,5% verwachten, en in 2019 zelfs een stijging van 3,5%.

Groei in alle bedrijfstakken

Ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder, is sprake van een economische groei van 3,0%. Na correctie voor het aantal werkdagen is de groei zelfs 3,3%. Bij de meeste bedrijfstakken is de groei zichtbaar. De zakelijke dienstverlening (+6,1%) en de handel, vervoer en horeca (+5%) laten de hoogste groei zien. Al met al passen de nieuwe groeicijfers in het beeld van een robuust groeiende economie.

CO2 uitstoot

De cijfers van vandaag geven aan dat de uitstoot van CO2 na correctie voor weereffecten in het derde kwartaal is gekrompen met één procent ten opzichte van een jaar eerder. Wiebes: “Dat is mooi meegenomen, maar om onze nationale klimaatdoelstellingen te halen, is meer nodig.”

Verantwoordelijk;

Nederlandse economie groeit met 0,4 procent in derde kwartaal

VK 14.11.2017 De Nederlandse economie is in het derde kwartaal met 0,4 procent gegroeid. Het bruto binnenlands product (bbp) steeg een stuk minder dan in het tweede kwartaal, maar dat was met 1,5 procent groei een uitzonderlijk kwartaal, aldus het Centraal Bureau voor de Statistiek  (CBS). De economie laat al veertien kwartalen achtereen groei zien, variërend van 0,3 tot 0,9 procent.

De groei is vooral te danken aan investeringen in woningen, vliegtuigen en personenauto’s. Bedrijven staken ook meer geld in machines. De hogere investeringen in het derde kwartaal zijn in lijn met het positieve vertrouwen van de Nederlandse ondernemers, zo stelt het CBS.

Een andere stuwende factor was de toename van de export. Die groeide met bijna 7 procent. De uitvoer van goederen en diensten groeide in het derde kwartaal van 2017 sterker dan in de eerste twee kwartalen van 2017. Nederlandse bedrijven hebben vooral meer machines en apparaten uitgevoerd. Daarnaast gingen ook meer chemische producten en auto’s de grens over.

De wederuitvoer (de uitvoer van eerder ingevoerde producten) groeide bijna twee keer zo snel als de export van Nederlands product.

Consumptie

Van alle bedrijfstakken groeide de zakelijke dienstverlening in het derde kwartaal het sterkst

Consumenten hebben in het derde kwartaal opnieuw meer uitgegeven dan een jaar eerder. Hun bestedingen groeiden iets sterker dan in de voorgaande kwartalen. Consumenten gaven vooral meer uit aan elektrische apparaten, kleding en de inrichting van hun huis.

Ook werd er meer besteed aan diensten, zoals horeca en recreatie. Uitgaven aan diensten maken ruim de helft uit van de totale binnenlandse consumptieve bestedingen.

Van alle bedrijfstakken groeide de zakelijke dienstverlening in het derde kwartaal het sterkst, met 6,2 procent ten opzichte van een jaar geleden. Die toename is vooral toe te schrijven aan de aanwas in de uitzendbranche. Dat is ook terug te zien in de banencijfers die CBS vandaag bekendmaakte. Het aantal werknemers met een flexibele arbeidsrelatie, waartoe ook werknemers met uitzicht op een vaste baan worden gerekend, groeide in het afgelopen jaar met 98 duizend. Het aantal zzp’ers nam toe met 27 duizend.

Dat de groei achter lijkt te blijven in vergelijking met het vorige kwartaal is niet verwonderlijk, zo signaleert het CBS. Een groei van 1,5 procent deed zich sinds het begin van deze eeuw pas twee keer eerder voor.

Volg en lees meer over:  ECONOMIE   NEDERLAND

Heb je straks meer of minder te besteden?

Telegraaf 27.10.2017 Het budgetvoorlichtingsinstituut berekende voor bijna honderd veel voorkomende huishoudens wat die te besteden hebben als het regeerakkoord wordt doorgevoerd.

Werkenden

De komende vier jaar stijgt de koopkracht van alle werkenden, van een kleine 4% tot ruime 6%, hierin is inflatie meegenomen. Nibud houdt rekening met een loonstijging die hoger is dan de prijsstijging. Daarnaast profiteren werkenden van de hogere arbeidskorting en lagere belastingtarieven.

Bekijk hier wat huishoudens te besteden hebben

Wie werkt maar een laag inkomen geniet, tot €20.000, ziet zijn koopkracht minder stijgen. Dit omdat het inkomen in de eerste belastingschijf valt. Dit is juist de schijf waarvan het belastingtarief stijgt, waardoor er dus meer belasting moet worden betaald. De middeninkomens en voor een groot deel de hoge inkomens, vallen in 2019 ook in deze schijf. De schijven met hogere tarieven die nu nog voor hen gelden komen te vervallen.

Bijstand

Ook bijstandsgerechtigden gaan er nauwelijks op vooruit. Een alleenstaande zonder kinderen heeft met de nieuwe maatregelen slechts €21 meer te besteden dan nu het geval is. Een alleenstaande met kind in de bijstand kan €15 meer uitgeven. Deze zuinige stijging van de koopkracht van bijstandsgerechtigden komt omdat zij geen arbeidskorting ontvangen en omdat de uitkeringen minder stijgen dan de lonen.

Gepensioneerd

Mensen die AOW-leeftijd hebben bereikt, profiteren ook niet van de loonstijging en arbeidskorting. Wel stijgt de AOW de komende vier jaar, maar de verwachting is dat de aanvullende pensioenen nauwelijks omhoog zullen gaan. In het regeerakkoord staan ook maatregelen om de koopkracht van ouderen te ondersteunen, zo wordt de ouderinkorting verhoogd en minder snel afgebouwd. Hier profiteren vooral ouderen met alleen AOW en een klein aanvullend pensioen van.

Nibud verwacht dat met name ouderen met een hoog aanvullend pensioen erop achteruit gaan. Het is voor hen moeilijk om prijsstijgingen om te vangen door de geringe stijging van de aanvullende pensioenen.

Btw-tarief

De prijzen stijgen onder meer omdat het kabinet het lage btw-tarief wil verhogen van 6 naar 9%. Dit betreft een aantal producten en diensten dat noodzakelijk is, zoals voedingsmiddelen. Met de btw-verhoging stijgt de de inflatie met ongeveer 0,7 procentpunt. Dit betekent dat een stel in de bijstand met twee kinderen zo’n €15 per maand meer kwijt is.

Kinderen

Huishoudens met kinderen krijgen een meevaller door de verhoging van de kinderbijslag en het inkomensafhankelijke kindgebonden budget. De afbouw daarvan begint nu nog bij een bruto jaarinkomen van €20.000, straks is dat voor paren ruim €39.000. Daarbij stijgt ook het kindgebonden budget voor het tweede kind. Volgens Nibud gaat het gezin met een werkende partner die €40.000 per jaar verdient, er meer op vooruit dan voorgaande jaren. Het eenverdienersgezin heeft €172 per maand meer te besteden dan nu.

Huurtoeslag

Het nieuwe kabinet verandert ook de regels voor huurtoeslag. Nu gelden er inkomensgrenzen waardoor je bij een bepaald inkomen geen recht hebt op huurtoeslag. Als de nieuwe regels ingaan, wordt de huurtoeslag lager naarmate het inkomen stijgt. Huishoudens die nu helemaal geen huurtoeslag krijgen, hebben daar straks wel recht op. Sommige profiteren daar behoorlijk van en hebben €160 per maand meer te besteden. Zo gaat de alleenstaande gepensioneerde met een aanvullend pensioen van jaarlijks €7500 euro er met €166 per maand er bijna 10% op vooruit. Zonder huurtoeslag zou deze gepensioneerde er slechts 1,6%, €27 per maand, op vooruit gaan.

Woningeigenaren

De koopkracht van woningbezitters met een hypotheek stijgt iets minder dan die van mensen met dezelfde woonlast die geen woning bezitten. De lagere belastingtarieven en de afbouw van de hypotheekrenteaftrek pakken nadelig uit voor huizenbezitters. Voor hen geldt: hoe hoger de hypotheek, hoe kleiner de koopkrachtstijging. Huishoudens die hun hypotheek volledig hebben afgelost, moeten door de afbouw van de wet-Hillen vanaf 2019, 10% van het eigenwoningforfait optellen bij hun inkomen in box 1. Wat dit uiteindelijk gaat kosten, is afhankelijk van het inkomen en de waarde van de woning.

Het Centraal Planbureau stelt vandaag overigens dat woningbezitters er meer op vooruit gaan dan huurders. Dit omdat woningeigenaren vaker werken en daarom meer profiteren van de lastenverlichting die Rutte III wil doorvoeren.

Nederlandse welvaart zit nog steeds in de crisis

Telegraaf 27.10.2017 De welvaart van ons land, gemeten naar zaken als inkomen, baanzekerheid, onderwijsniveau, gezondheid en woongenot, zit nog onder het niveau van 2008, blijkt uit onderzoek dat de Universiteit Utrecht en Rabobank vanochtend naar buiten brengen.

In Noord-Drenthe is het het best toeven, blijkt uit de meting. Naast Amsterdam, Rotterdam en Utrecht blijven ook Groningen, Zuid-Limburg en Flevoland achter bij het landelijk gemiddelde. „Het beeld van de grote steden wordt bepaald door de mensen die het daar gemaakt hebben”, zegt UU-hoogleraar Bas van Bavel, „maar die groep is niet representatief.”

Op het kaartje hieronder kunt u zien hoe welvarend uw regio is ten opzichte van de rest van Nederland. Hoe hoger het cijfer, hoe welvarender de regio. Geen kaartje te zien? Klik dan hier.

Politici moeten zich minder blindstaren op economische groei, vindt ook Rabo-econoom Sjoerd Harreman. .

Dijsselbloem komt op valreep met miljoenenmeevaller

NOS 26.10.2017 Nederland hoeft eenmalig 460 miljoen euro minder af te dragen aan de Europese Unie. De meevaller blijkt uit de laatste brief van minister van Financiën Dijsselbloem aan de Tweede Kamer.

Dijsselbloem schrijft op zijn laatste dag als demissionair minister dat de EU de begroting voor 2017 begin oktober heeft aangepast. Daardoor hoeven de lidstaten dit jaar minder af te dragen. Voor Nederland gaat het om een korting van 361 miljoen euro.

Omdat de EU ook 2,2 miljard euro meer aan boete-geld heeft geïnd dan verwacht, komt bovenop de meevaller waarschijnlijk nog een bedrag van 99 miljoen euro. Daardoor hoeft er in totaal 460 miljoen euro minder naar Brussel.

Nieuwe kabinet

De meevaller kwam pas begin oktober aan het licht en kan daarom niet meer voor dit jaar in de boeken worden verwerkt. Hij schuift nu door naar volgend jaar, naar het nieuwe kabinet.

Het gaat om een eenmalige meevaller, waarschuwt Dijsselbloem, die nog een poosje voorzitter van de Eurogroep blijft. In latere jaren zal de bijdrage naar verwachting juist hoger uitpakken.

De EU stond voor ruim 7 miljard in de begroting. De EU-afdracht loopt de komende jaren op tot 9,3 miljard euro in 2022.

Laatste miljoenennota Rutte-II: wacht ons een verrassing?

Elsevier 19.09.2017 De laatste keer dat de Koning een troonrede houdt die is opgesteld door het kabinet Rutte-II. Prinsjesdag heeft dit jaar een apart karakter: iedereen kijkt reikhalzend uit naar een nieuw kabinet. Is het vandaag een verplicht nummertje?

Den Haag is van top tot teen beveiligd op de derde dinsdag van september. Toeschouwers die zijn gekomen om naar de Glazen Koets te kijken, kunnen erop rekenen dat ze worden gefouilleerd . Ook zijn er betonblokken op strategische plekken langs de wegen gezet. Dit om aanslagen met bestelbusjes, zoals in Barcelona, Berlijn of Londen te voorkomen. Het is niet mogelijk om in de buurt van het Binnenhof te komen met een auto.

Al deze maatregelen zijn genomen omdat Prinsjesdag van grote symbolische waarde is voor Nederland, waardoor het een doelwit voor aanslagen is.

Syp Wynia: De loongolf begint bij de basisscholen 

Miljoenennota

Opvallend aan deze Prinsjesdag is dat de Miljoenennota geen uitgebreide vergezichten biedt voor de toekomst van Nederland. Het wachten is op het nieuwe kabinet, dat ook de begroting van 2018 naar eigen wens zal modelleren.

Wel doet het demissionaire kabinet, met instemming van de formerende partijen, een aantal investeringen: zo krijgen de basisschoolleraren 270 miljoen euro extra, een vurige wens van de PvdA. Ook wordt er 435 miljoen euro uitgetrokken voor verpleeghuiszorg, en 425 miljoen euro voor extra koopkracht voor gepensioneerden. Dit is in tegenspraak met de ongeschreven regel dat een demissionair kabinet een beleidsarme begroting moet opstellen. De Miljoenennota lekte vorige week al uit.

Algemene beschouwingen

De algemene politieke beschouwingen, waarin het kabinet de begroting moet verdedigen tegen kritiek en een tegenbegroting van de oppositie, blijft uit. Dat debat wordt pas gevoerd als het nieuwe kabinet is geïnstalleerd. Dan worden in de Tweede Kamer de degens gekruist over de plannen in het Regeerakkoord.

Naar verwachting is dit nog een kwestie van weken. De financiële plannen van de formerende partijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie gaan deze week naar het Centraal Planbureau (CPB), om te worden doorgerekend.

  Berend Sommer (1990) is online redacteur bij Elsevier Weekblad. Hij studeerde geschiedenis aan de Universiteit Leiden. Zijn debuut Duchamp verscheen in juni 2017 bij Uitgeverij Prometheus.

De Miljoenennota, maar dan door kinderen: vooral geld naar defensie

NOS 18.09.2017 Op het Binnenhof in Den Haag zullen vanmiddag minstens honderd basisschoolleerlingen rondlopen. Niet voor een uitje van hun school, maar omdat ze de Kinder Miljoenennota aan de Tweede Kamer gaan aanbieden. Met uitgaven die zíj belangrijk vinden. Vorig jaar werd de ‘kinderbegroting’ voor het eerst aan de Kamer aangeboden.

De Kinder Miljoenennota is door 9000 basisschoolleerlingen samengesteld. Ze mochten voor negen posten aangeven hoeveel geld het kabinet er het komende jaar aan uit moet geven. “Een ding valt echt op: de kinderen willen veel meer geld geven aan het leger”, vertelt initiatiefnemer Bas Banning van Prodemos, het huis voor democratie en rechtsstaat, in het NOS Radio 1 Journaal. “Voor de rest wordt het geld gelijkmatig verdeeld.”

De echte reden voor het hoge bedrag voor defensie is niet duidelijk, maar Banning heeft wel een vermoeden. “Het heeft natuurlijk te maken met de huidige situatie in de wereld, met de terroristische aanslagen. Kinderen willen dat er zeker 1 miljard euro meer aan defensie wordt uitgegeven.”

Jade Couwmans tijdens de overhandiging van het koffertje met de Kinder Miljoenennota vorig jaar ANP

Ook wordt er veel geld weggezet voor de natuur en voor sport en cultuur. “De zorg is minder, daar willen ze een derde van wat we nu uitgeven aan besteden”, legt Banning uit.

De kinderen vulden de Kinder Miljoenennota in tijdens uitjes naar het mini-Binnenhof in Madurodam in Den Haag, als onderdeel van een educatief programma. In Madurodam gaven ze aan hoe ze vonden dat het geld verdeeld moest worden. Het gemiddelde van de scholen vormde de Kinder Miljoenennota. “Zo kunnen ze ervaren hoe moeilijk het is om al dat geld te verdelen”, zegt Banning.

BEKIJK OOK; 

We gaan er volgend jaar gemiddeld 0,6 procent op vooruit

Pechtold: extraatje geen gunst

Telegraaf 18.09.2017  Het opnemen van extra geld voor basisschoolleerkrachten in de nieuwe begroting was geen gunst aan de PvdA, vindt D66-leider Alexander Pechtold. „Het is gewoon een kwestie van goed samenwerken.”

„Ik vond dat de PvdA daar een terecht punt had”, zei Pechtold een dag voor het demissionaire kabinet de begroting presenteert. „We vonden dat eigenlijk allemaal, Kamerbreed.”

De partijen die onderhandelen over een nieuw kabinet voelden wel voor een extraatje voor juffen en meesters, maar wilden dat aanvankelijk nog niet in de begroting opgenomen zien omdat ze nog volop rekenden aan de inkomsten en uitgaven voor de komende jaren. Maar vorige week was het rekenwerk volgens ingewijden toch zover gevorderd, dat ze het demissionaire kabinet al groen licht konden geven voor het opnemen van 270 miljoen in de begroting.

Het getouwtrek over het cadeautje voor het basisonderwijs leek lang te draaien om de vraag wie daarvoor met de eer zou mogen strijken: het oude of het nieuwe kabinet. Maar „als dingen eenmaal duidelijk zijn, waarom ze dan niet ook maar opgeschreven?”, vroeg Pechtold zich af.

Het vergelijk tussen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie en de vorige partner van de VVD, de PvdA, smaakte volgens Pechtold naar meer. Samenwerking zoals deze „móet in de politiek gebeuren.” „Ik hoop ook in de toekomst dat we niet zulke scherpe lijnen hebben tussen oppositie en coalitie als we het over zaken gewoon eens kunnen zijn.”

De regeringscoalitie in aanbouw heeft de kleinst mogelijke meerderheid in de Tweede en de Eerste Kamer en lonkt al langer naar bondgenoten.

Alexander Pechtold: extra geld voor leraren is geen gunst aan PvdA

AD 18.09.2017 Het opnemen van extra geld voor basisschoolleerkrachten in de nieuwe begroting was geen gunst aan de PvdA, vindt D66-leider Alexander Pechtold. ,,Het is gewoon een kwestie van goed samenwerken.”

,,Ik vond dat de PvdA daar een terecht punt had”, zei Pechtold een dag voor het demissionaire kabinet de begroting presenteert. ,,We vonden dat eigenlijk allemaal, Kamerbreed.”

De partijen die onderhandelen over een nieuw kabinet voelden wel voor een extraatje voor juffen en meesters, maar wilden dat aanvankelijk nog niet in de begroting opgenomen zien. De reden daarvoor was dat ze nog volop bezig waren met het uitrekenen van de inkomsten en uitgaven voor de komende jaren.

Maar vorige week was het rekenwerk volgens ingewijden toch zover gevorderd, dat ze het demissionaire kabinet al groen licht konden geven voor het opnemen van 270 miljoen in de begroting.

De eer

Het getouwtrek over de toezegging aan het basisonderwijs leek lang te draaien om de vraag wie daarvoor met de eer zou mogen strijken: het oude of het nieuwe kabinet. Maar ,,als dingen eenmaal duidelijk zijn, waarom ze dan niet ook maar opschrijven?”, vroeg Pechtold zich af.

Het akkoord tussen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie en de vorige partner van de VVD, de PvdA, smaakte volgens Pechtold naar meer. Samenwerking zoals deze ‘moet in de politiek gebeuren’. ,,Ik hoop ook in de toekomst dat we niet zulke scherpe lijnen hebben tussen oppositie en coalitie als we het over zaken gewoon eens kunnen zijn.”

De regeringscoalitie in aanbouw heeft de kleinst mogelijke meerderheid in de Tweede en de Eerste Kamer en lonkt al langer naar bondgenoten.

Pechtold: meer geld voor leraren niet bedoeld om PvdA te paaien

Elsevier 18.09.2017 Het opnemen van extra geld voor basisschoolleraren in de nieuwe begroting was volgens D66-leider Alexander Pechtold ‘geen gunst’ aan de PvdA. Volgens hem vond de gehele kamer dat de PvdA ‘daar terecht een punt had’.

‘Het is gewoon een kwestie van goed samenwerken,’ zegt Pechtold in reactie op de afgewende crisis over de verhoging van de lerarensalarissen in het demissionaire kabinet, een dag voordat de nieuwe begroting wordt gepresenteerd.

Er moest nog gerekend worden

De partijen die onderhandelen over de formatie van een nieuw kabinet voelden allemaal wel voor een extraatje voor de leerkrachten, maar wilden dat aanvankelijk nog niet in de begroting opnemen omdat er nog gerekend werd aan de inkomsten en uitgaven voor de komende jaren. Maar vorige week was het rekenwerk volgens ingewijden toch zover gevorderd, dat ze het demissionaire kabinet al groen licht konden geven voor het opnemen van 270 miljoen in de begroting.

Volgens Elsevier Weekblad
Syp Wynia: ‘De loongolf begint bij de basisscholen’

Het getouwtrek over het extraatje aan de leraren leek lang te draaien om wie daarvoor met de eer zou mogen strijken: het oude of het nieuwe kabinet (dat nog altijd gevormd moet worden). Maar ‘als dingen eenmaal duidelijk zijn, waarom zijn ze dan niet ook maar opgeschreven,’ vraagt Pechtold zich af.

Bondgenoten

Pechtold hoopt dat er in de toekomst meer wordt samengewerkt, en dat er minder scherpe lijnen ontstaan tussen oppositie en coalitie ‘als we het over zaken gewoon eens kunnen zijn’. De regeringscoalitie waar nog aan getimmerd wordt heeft de kleinst mogelijke meerderheid in de Tweede en Eerste Kamer, en zal naar alle waarschijnlijkheid dus veel afhankelijk zijn van bondgenoten.

Dinsdag wordt tijdens Prinsjesdag de begroting van het huidige kabinet voor volgend jaar gepresenteerd. Omdat het kabinet-Rutte II demissionair is, staat er relatief weinig nieuw beleid in de begrotingsplannen. Dat wordt momenteel dus uitgestippeld in de formatiebesprekingen.

   Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 online redacteur bij Elsevier Weekblad.

Overzicht: De gelekte Prinsjesdagstukken, Wat verandert er in 2018? 

NU 18.09.2017 Zoals elk jaar lekten ook dit jaar de Prinsjesdagstukken met de plannen voor volgend jaar weer ruim voor de derde dinsdag van september uit. Afgelopen vrijdag was daarom al grotendeels bekend wat we dinsdag te weten gaan komen. Een overzicht van de belangrijkste punten.

Lerarensalarissen

Het demissionaire kabinet maakt in de Rijksbegroting voor 2018 alsnog 270 miljoen euro vrij voor de verhoging van de salarissen van de basisschoolleraren.

De verhoging van de salarissen was een wens van demissionair vice-premier Lodewijk Asscher (PvdA) die de kwestie de afgelopen maanden hoog liet oplopen. Hij dreigde zelfs uit het kabinet te stappen als er niet extra geld naar de leraren zou gaan.

Groei economie

Uit de gelekte Prinsjesdagstukken blijkt verder dat de economie volgend jaar groeit met 2,5 procent, zoals het Centraal Planbureau in augustus al raamde. De groei wordt enigszins afgeremd door de lagere gasproductie.

De koopkracht neemt met gemiddeld 0,6 procent toe en het aantal werklozen daalt verder naar 390.000. Dat is een lichte verbetering vergeleken met de CPB-cijfers in augustus. Het begrotingsoverschot komt volgend jaar uit op 0,8 procent, terwijl de rekenmeester vorige maand nog rekening hield met een overschot van 0,9 procent.

Verder trekt het kabinet 425 miljoen euro uit om de koopkracht van de minima te verbeteren. Globaal gezien gaan uitkeringsgerechtigden er 0,3 procent op vooruit.

Asscher beloofde al dat het kabinet extra geld zou uittrekken zodat iedereen er volgend jaar iets op vooruit gaat. Ook gepensioneerden (0,6 procent) en werkenden (0,8 procent) zien hun koopkracht stijgen in 2018.

Beleidsarme begroting

Omdat het kabinet demissionair is, staan er in de Miljoenennota weinig nieuwe plannen en beleid. Het is namelijk gebruikelijk dat dat wordt overgelaten aan het nieuwe kabinet.

Toch werd al eerder bekend dat het kabinet Rutte II in zijn laatste begroting extra geld vrijmaakt voor de zorg. Zo gaat er vanaf volgend jaar structureel 435 miljoen, wat in 2021 oploopt tot 2,1 miljard euro, naar de verpleeghuiszorg en komt daar de komende vier jaar nog eens 130 miljoen euro bovenop.

Ook is al bekend dat het eigen risico in de zorg stijgt naar 400 euro. Daar staat tegenover dat de zorgtoeslag wordt verhoogd.

De Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) krijgt er na de fipronilcrisis 25 miljoen euro bij, de belastingdienst 75 miljoen, zo maakte RTL Nieuwseerder deze week bekend.

Veiligheid

In totaal komt er voor 116 miljoen bij voor veiligheid. Dat geld wordt onder meer besteed aan een expertisecentrum terrorisme, de politie, de AIVD en de MIVD. Voor de aanpak van mensenhandel wordt structureel 2 miljoen extra beschikbaar gesteld. Voor de aanpak van cybercrime 25 miljoen vrijgesteld.

Zodra een nieuw kabinet op het bordes staat, gaat de Tweede Kamer in de begrotingsdebatten echter nog sleutelen aan de begroting. Bij de behandeling van de diverse begrotingen kan daarmee dit najaar dus nog van alles worden aangepast. De onderhandelaars zullen dan echter wel vaart moeten maken.

Lees meer over: Prinsjesdag

Formatiedag 184: lekken over Prinsjesdag en de formatie

NOS 15.09.2017 Prinsjesdag komt dichterbij en zoals altijd de afgelopen jaren lekken er dan cijfers uit. “Verschrikkelijk”, reageert premier Rutte. “Maar ja, het is onderdeel van Den Haag.”

Dit jaar staat Prinsjesdag vooral in het teken van de formatie. Want wat blijft er van de begroting voor 2018 overeind, als de formerende partijen het eens worden over een nieuw regeerakkoord?

Volgens premier Rutte veel. “Het gaat om een begroting van 270 miljard euro, dat gaan wij echt niet ineens allemaal anders doen.”

Prinsjesdag

Van de totale overheidsbegroting 2018 van 270 miljard euro zijn al een paar dingen uitgelekt:
* De leraren krijgen er 270 miljoen euro bij voor salarisverhoging
* De verpleegzorg krijgt er de komende vier jaar 130 miljoen euro bij, op de 435 miljoen extra
* De Belastingdienst krijgt 75 miljoen om problemen op te lossen
* Nederlanders gaan er volgend jaar gemiddeld 0,6 procent op vooruit
* De werkloosheid daalt naar 390.000
* Het begrotingsoverschot komt op 0,8 procent en de economische groei op 2,5 procent

Rutte is de verbindende schakel tussen het oude en het nieuwe kabinet. Buma en Segers van CDA en ChristenUnie gaan (waarschijnlijk) voor het eerst in jaren regeren, dus die leggen het accent anders dan Rutte.

Buma: “De Miljoenennota is van het demissionaire kabinet en het nieuwe kabinet zal een heleboel wijzigingen hebben.” Segers noemt de Prinsjesdagstukken wel echte plannen, maar die wijzigingen zullen er zeker komen, zegt hij.

Gelekt

Over de formatie en het concept-regeerakkoord wordt overigens ook gelekt. Gisteren werd bekend dat de vier onderhandelende partijen het eens zijn over vluchtelingendeals en een nieuwe bed-bad-broodregeling.

Maandag gaan de onderhandelingen verder. Dinsdag is het Prinsjesdag.

Dit zijn de belangrijkste punten uit de nieuwe Miljoenennota

AD 15.09.2017 De inhoud van de Miljoenennota voor 2018 lag vandaag, ruim vijf dagen voor Prinsjesdag, al op straat. Onze parlementaire redactie heeft de hoogtepunten voor je op een rijtje gezet.

  • Het eigen risico in de zorg stijgt naar 400 euro in 2018, maar de zorgtoeslag wordt tegelijkertijd verhoogd met maximaal 130 euro.• Voedselveiligheidsorganisatie NVWA krijgt 25 miljoen euro extra. De Belastingdienst mag zelfs uitkijken naar 75 miljoen euro bovenop het budget. De regering trekt ongeveer 30 miljoen uit voor werving van extra verpleeghuispersoneel.• Voor lerarensalarissen in het basisonderwijs is 270 miljoen extra beschikbaar gesteld. Dat levert hen tussen de 500 tot 1000 euro per jaar extra loon op.• De economische groei voor dit jaar wordt geschat op maar liefst 3,3 procent en voor volgend jaar op 2,5 procent. De gemiddelde Nederlander kan volgend jaar uitkijken naar 0,6 procent meer te besteden. In totaal wordt 425 miljoen euro uitgetrokken om burgers meer koopkracht te geven.
  • Meer Nederlanders kunnen hopelijk uitkijken naar een baan. De werkloosheid daalt volgend jaar naar 390.000 mensen.• Voor veiligheid is 116 miljoen euro extra gereserveerd in 2018. Dat gaat onder meer naar de marechaussee en wordt ingezet op het gebied van cyberveiligheid.• De staatsschuld daalt naar 53,7 procent.

Miljoenennota: Ook minima krijgen er komend jaar wat bij  AD 15.09.2017

Zoveel gaat u erop vooruit AD 15.09.2017

Het staat nu zwart op wit: 270 miljoen voor leraren AD 15.09.2017

Rutte-2 laat financiële lijken in de kast achter AD 15.09.2017

Ook traditie: stukken wéér gelekt AD 15.09.2017

Extra miljoenen voor werving en opleiding verpleegpersoneel  AD 15.09.2017

We gaan er volgend jaar gemiddeld 0,6 procent op vooruit

NOS 15.09.2017 Nederlanders gaan er volgend jaar gemiddeld 0,6 procent op vooruit, de werkloosheid daalt naar 390.000, het begrotingsoverschot komt op 0,8 procent en de economische groei op 2,5 procent, meldt De Telegraaf.

Opnieuw zijn er vlak voor Prinsjesdag, aanstaande dinsdag, cijfers uit de begroting uitgelekt.

“Daar vind ik al zeven jaar hetzelfde van”, reageert premier Rutte. “Verschrikkelijk. Maar ja, het is onderdeel van Den Haag.”

Nieuw kabinet

Rutte onderhandelde vanmiddag verder over een nieuw regeerakkoord met CDA-leider Buma, D66-voorman Pechtold en ChristenUnie-leider Segers.

Aan hen de vraag wat de Miljoenennota eigenlijk betekent, als er toch binnenkort een nieuw kabinet komt met dus nieuwe plannen.

Buma: “De Miljoenennota is van het demissionaire kabinet en het nieuwe kabinet zal een heleboel wijzigingen hebben.” Volgens Pechtold gaat dat snel gebeuren, hij zegt dat de partijen meters maken.

Poppenkast

De vier onderhandelaars vinden niet dat Prinsjesdag daardoor een beetje een poppenkast zal worden.

“Prinsjesdag is een mooie gebeurtenis”, zegt Buma. “En dit komt vaker voor.” In 2012 was er ook een demissionair kabinet met een begroting die werd achterhaald door een nieuw kabinet.

“Niet alles verandert onmiddellijk met een nieuw kabinet”, zegt Rutte. “Het gaat om een begroting van 270 miljard euro, dat gaan wij echt niet ineens allemaal anders doen. Het gaat om accenten.”

Compromissen

Rutte wijst op de Nederlandse politiek die er een is van compromissen. Het grootste deel van het beleid voor volgend jaar is in overleg met veel politieke partijen tot stand gekomen.

Ook Segers vindt de Prinsjesdagstukken echte plannen, al gaat het nieuwe kabinet wel bepaalde veranderingen aanbrengen, zegt hij.

BEKIJK OOK;

Poortjes bij Binnenhof voor veiligheid Prinsjesdagbezoeker

Formerende partijen ook eens over nieuwe ‘vluchtelingendeals’

Prinsjesdag: nog eens 130 miljoen voor verpleegzorg

Prinsjesdag: nog eens 130 miljoen voor verpleegzorg

NOS 15.09.2017 Het demissionaire kabinet trekt de komende vier jaar 130 miljoen euro extra uit voor de verpleeghuiszorg. Het geld is bedoeld voor een wervingscampagne en voor omscholing.

Het bedrag staat in de Miljoenennota die dinsdag, op Prinsjesdag, wordt gepresenteerd, Het komt bovenop het extra bedrag dat staatssecretaris Van Rijn eerder al naar buiten bracht: vanaf 2018 jaarlijks 435 miljoen.

Er is een groot tekort aan personeel in de verpleeghuizen. Het kabinet wil dat er een campagne met onder meer televisiespots komt. Het is de bedoeling dat het voor personeel dat al in de verpleegzorg werkt aantrekkelijk wordt om dat te blijven doen. Daarnaast moeten bijvoorbeeld herintreders enthousiast gemaakt worden.

BEKIJK OOK;

Vanaf volgend jaar 435 miljoen extra voor verpleegzorg

Weer uitgelekt: dit staat in Miljoenennota

Elsevier 15.09.2017 Ook dit jaar is de Miljoenennota ruim voor Prinsjesdag gelekt. Het meeste nieuws is positief; gemiddeld hebben Nederlanders volgend jaar 0,6 procent meer te besteden.

Het is een traditie geworden, in de week voor Prinsjesdag: het is nit  meer de vraag of, maar wanneer de begrotingsplannen uitlekken. Dit jaar is het De Telegraaf die met de eer strijkt. ‘Daar vind ik al zeven jaar hetzelfde van,’ zegt premier Mark Rutte (VVD) erover. ‘Verschrikkelijk. Maar ja, het is onderdeel van Den Haag.’

Syp Wynia: Hoezo, meer welvaart? Burger profiteert nauwelijks

Nota vol goed nieuws
Dit zijn de belangrijkste punten uit de begroting van komend jaar:

– Met de economische cijfers feliciteert het kabinet zichzelf. De groei voor 2017 wordt geschat op 3,3 procent. Voor volgend jaar is de groei van de economie naar schatting 2,5 procent. De werkloosheid daalt naar 390.000 mensen.

– Uiteindelijk gaat de Nederlander er qua koopkracht gemiddeld maar 0,6 procent op vooruit. Werkenden profiteren het meest (0,8 procent). Om te voorkomen dat uitkeringsgerechtigden en gepensioneerden erop achteruitgaan wordt 425 miljoen euro uitgetrokken.

Koopkrachtstijging, per groep

In de bijstand: 0,3 procent
Gepensioneerd: 0,6 procent
Werkend: 0,8 procent

– Minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem (PvdA) schrijft in het voorwoord dat zowel de overheidsbestedingen als bedrijfsinvesteringen toenemen. De groei wordt enigszins geremd door de lagere gasproductie.

– Intussen daalt de staatsschuld naar 53,7 procent van het BNP en kan het kabinet wijzen naar een overschot op de begroting van 0,8 procent.

– Er wordt wordt flink geïnvesteerd in de zorg, een half miljard in 2018. Het eigen risico stijgt naar 400 euro. De zorgtoeslag voor lage inkomens gaat ook omhoog.

Alles over de formatie

Hoe zinvol is de nota?
Omdat het kabinet-Rutte demissionnair is, staat er relatief weinig nieuw beleid in de begrotingsplannen. Dat wordt momenteel uitgestippeld in de formatiebesprekingen.  Daardoor is de koopkrachtvoorspelling dit jaar relatief onzeker. Een nieuw kabinet zal met een reeks voorstellen komen die de economie beïnvloeden, stellen onder meer CDA-leider Sybrand Buma en D66-fractieleider Alexander Pechtold.

Maar, zo zegt premier Rutte: ‘Niet alles verandert onmiddellijk met een nieuw kabinet. Het gaat om een begroting van 270 miljard euro, dat gaan wij echt niet ineens allemaal anders doen. Het gaat om accenten.’

   Emile Kossen is sinds maart 2017 correspondent Verenigde Staten in Washington D.C. Werkte vanaf 2015 als (online) redacteur bij Elsevier Weekblad.

Miljoenennota: Nederlanders 0,6 procent…

Telegraaf 15.09.2017 Gemiddeld hebben Nederlanders volgend jaar 0,6 procent meer te besteden. De werkloosheid daalt naar 390.000. Dat blijkt uit cijfers in de begroting voor 2018, in handen van deze krant.

De begroting zoals die nu is opgesteld kent volgend jaar een overschot van 0,8 procent, ongeveer 6 miljard euro. De staatsschuld daalt naar 53,7 procent. Dat is grotendeels te danken aan de bloeiende economie. Voor volgend jaar wordt de groei geschat op 2,5 procent, dit jaar is dat zelfs 3,3 procent.

Eerder had PvdA-leider Asscher al verklapt dat iedereen er volgend jaar op vooruit gaat. De ’minnetjes’ in de koopkrachtplaatjes zijn weggewerkt. Gepensioneerden komen hierdoor uit op een plus van 0,6 procent en uitkeringsgerechtigden op 0,3 procent.

Gezinnen met kinderen zien hun portemonnee gemiddeld het meest opbollen, met 0,9 procent, gevolgd door werkenden met 0,8 procent.

Voor het ’substantiële’ bedrag dat was bedacht voor de lerarensalarissen, heeft de formatietafel inmiddels zijn fiat gegeven. Het gaat om 270 miljoen euro die extra in de begroting is opgenomen.

Groei

In de inleiding van de miljoenennota schrijft minister Dijsselbloem (Financiën) dat zowel de bedrijfsinvesteringen als de overheidsbestedingen toenemen. Alleen de lagere gasproductie remt de groei enigszins.

Dat de economie in 2018 minder hard groeit dan nu, komt volgens de demissionaire bewindsman door de invloed van ’gematigder groei’ van de investeringen. „Op dit moment profiteert Nederland als open economie van de gunstige economische ontwikkelingen in Europa als open economie”, stelt hij. „Daar staat tegenover dat Nederland relatief grotere risico’s loopt als het economisch tij in Europa of daarbuiten keert.”

Omdat het kabinet demissionair is, staat er in vergelijking met andere jaren weinig nieuw beleid in de miljoenennota die coalitiepartijen VVD en PvdA volgende week op Prinsjesdag officieel presenteren. Dat is immers aan een nieuwe regering.

Zorg

Van de besluiten die wel nog genomen zijn, lekte er de afgelopen weken al een aantal uit. Er gaat met name veel geld naar de zorg. Dat is vooral het gevolg van de miljardenimpuls voor verpleeghuizen waar de politiek zich begin dit jaar aan heeft gecommitteerd. In totaal gaat het voor volgend jaar bijna om een half miljard.

Daar tegenover staat dat het eigen risico meestijgt met de zorgkosten, naar 400 euro in 2018. De premies gaan eveneens omhoog. Om ervoor te zorgen dat mensen met een laag inkomen hierdoor niet in de problemen raken, verhoogt het kabinet de zorgtoeslag met in totaal zo’n 130 euro.

Buffer

Voor de marechaussee en voor cyberveiligheid worden ook alvast miljoenen uitgetrokken. Verder gaat er 25 miljoen euro extra naar voedselwaakhond NVWA, waarvan deze zomer tijdens de eiercrisis bleek dat dit hard nodig is.

Ook gaat er 75 miljoen euro naar de belastingdienst, een buffer om er ook volgend jaar van verzekerd te zijn dat de dienst blijft draaien. En 27 miljoen euro is gereserveerd voor de sanering van de Zeeuwse fosforfabriek Thermphos.

Miljoenennota: kabinet trekt 270 miljoen extra uit voor leraren

VK 15.09.2017 Lodewijk Asscher krijgt alsnog zijn zin: het demissionaire kabinet trekt 270 miljoen euro uit voor de verhoging van salarissen van basisschoolleerkrachten, goed voor een loonstijging van 3 procent. Het bedrag, waarover PvdA en VVD al langer discussieerden, staat in de Miljoenennota 2018 die Rutte II komende Prinsjesdag presenteert en de Volkskrant heeft ingezien.

Vicepremier Asscher en premier Rutte tijdens een debat in de Tweede Kamer. © ANP

Daarin staat ook een bedrag van 425 miljoen gereserveerd voor koopkrachtverbetering voor de lage inkomens. De twee extra uitgaven verlagen volgend jaar het overschot op de begroting van 0,9 naar 0,8 procent van het bbp.

Eind augustus eiste PvdA-leider en vicepremier Lodewijk Asscher 270 miljoen euro extra voor onderwijzers zodat het salarisgat met leraren in het voortgezet onderwijs wat verkleind kon worden. Eerder had Asscher gedreigd dat alle PvdA-ministers uit het demissionaire kabinet zouden stappen als de leerkrachten in het basisonderwijs er niets bij zouden krijgen.

Coalitiepartner VVD weigerde met de 270 miljoen in te stemmen, omdat premier Rutte tegelijkertijd aan de formatietafel financiële afspraken wilde maken met CDA, D66 en ChristenUnie. Wat Rutte betrof diende eerst het aanstaande regeerakkoord door het Centraal Planbureau worden doorgerekend. Pas daarna viel er meer te zeggen over het budget voor de onderwijzers. Asscher bond in na de toezegging van Rutte dat er ‘een substantieel bedrag’ naar de salarissen in het primair onderwijs zouden gaan.

Staking

Dat substantiële bedrag blijkt dus al in de begroting voor volgend jaar te staan en is exact hetzelfde als waar Asscher op inzette. De leraren willen echter geen 3 procent (tussen de 500 en 1000 euro per jaar) maar 10 procent loonsverhoging om het gat met leraren in het voortgezet onderwijs te vullen. Ze eisen daarmee 900 miljoen extra. Ze organiseren op 5 oktober een staking van een dag om die eis kracht bij te zetten.

Demissionair minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën (PvdA) liet de Tweede Kamer in juli weten twee zaken te willen regelen als hij ook de begroting van 2018 zou moeten maken: de salarissen van onderwijzers en koopkrachtverbetering voor lage inkomens. Normaal gesproken is de begroting van een demissionair kabinet bescheiden en zonder nieuw beleid. Maar Dijsselbloem meent dat hoe langer de formatie duurt, hoe meer vrijheid zijn partij als demissionaire coalitiepartner heeft om nieuwe uitgaven aan de begroting toe te voegen.

Koopkracht

0,6 procent hebben alleenverdieners meer te besteden dankzij de koopkrachtreparatie van VVD en PvdA. Zonder dat extra geld was hun koopkrachtstijging 0,4 procent geweest. Maar kostwinners horen bij CDA en ChristenUnie. Die partijen vinden dat dankzij VVD en PvdA één kostwinner verhoudingsgewijs meer belasting is gaan betalen dan twee tweeverdieners.

Zo blijkt uit de Miljoenennota dat het demissionaire kabinet 425 miljoen euro extra uittrekt om de koopkracht te verbeteren van uitkeringsgerechtigden en gepensioneerden. Mensen met een uitkering hebben daardoor 0,3 procent meer te besteden. Zonder de extra miljoenen zou dat – 0,1 procent zijn. Ouderen gaan er 0,6 procent op vooruit in plaats van 0,1 procent op achteruit. Alle huishoudens samen zouden 0,6 procent meer te besteden moeten hebben. Mensen met werk gingen en gaan er 0,8 procent in koopkracht op vooruit.

Statistiekbureau CBS meldde vrijdag dat de koopkracht in 2016 met 2,7 procent gestegen is. Dat is conform de eerdere voorspelling van het kabinet. Het is de sterkste koopkrachtstijging sinds 2007, het laatste jaar voor de financiële crises. Het is tegelijk een eenmalige opleving. In de jaren ervoor en erna zijn de koopkrachtverbeteringen bescheidener. De oorzaak van de eenmalige piek is een belastingverlaging 5 miljard. Dat geld was eigenlijk bedoeld om een hervorming van het belastingstelsel te financieren, maar die mislukte doordat VVD en PvdA er geen overeenstemming over konden bereiken.

Staking gaat door

Het extra geld betekent niet dat de onderwijsstaking op 5 oktober van de baan is. ‘270 miljoen euro extra voor het primair onderwijs is immers onvoldoende om de problemen op onze arbeidsmarkt te beteugelen’, reageert Liesbeth Verheggen van de Algemene Onderwijsbond op de gelekte miljoenennota. ‘Het is fijn dat de PvdA is overtuigd van de noodzaak van extra geld. Het is winst dat het ze is gelukt ook de VVD te overtuigen. Dat is best een prestatie als je bedenkt dat het kabinet demissionair is en de PvdA slechts negen zetels overheeft.’

Volgens Verheggen is er tijdens de economische crisis te hard gesnoeid in de publieke sector. ‘Het onderwijs is daarvan een van de voornaamste slachtoffers. Vooral in het primair onderwijs lopen de salarissen fors achter vergeleken met die van hoogopgeleiden in andere sectoren.’ Een baan in het onderwijs is onaantrekkelijk, aldus de AOB ‘zolang de eisen hoog zijn en de beloning laag is’.

Volg en lees meer over:  PRINSJESDAG   TWEEDE KAMER   POLITIEK   NEDERLAND

PRINSJESDAG

BEKIJK HELE LIJST

Toch geld voor leraren

Telegraaf 15.09.2017 Het demissionaire kabinet van VVD en PvdA trekt in de begroting van volgend jaar toch al geld uit voor de leraren in het basisonderwijs. Het gaat om 270 miljoen euro volgens Haagse bronnen.

Het geld is bedoeld voor verbetering van de arbeidsvoorwaarden van leraren. Het bedrag zou genoeg zijn voor een loonsverhoging per leraar van 3 procent; 500 tot 1000 euro per jaar. Ingewijden wijzen er echter ook op dat het geld niet per se hoeft op te gaan aan salarissen.

Het geld voor de leraren komt, hoewel het bedrag eerder al werd genoemd, als een verrassing. De PvdA en met name vicepremier Lodewijk Asscher wilde al in de begroting die met Prinsjesdag wordt gepresenteerd miljoenen uittrekken. Uiteindelijk leek dit niet te lukken, doordat de partijen aan de formatietafel hun financiële plaatje nog niet rond hadden en niet wilden instemmen.

Asscher nam na dagen onderhandelen met de VVD genoegen met de toezegging van een onbekend maar „substantieel” bedrag op een later moment. Hij had eerder gedreigd dat zijn partij het kabinet zou verlaten als er geen extra geld zou worden gereserveerd in de begroting van 2018 voor de leraren.

’Onder de maat’

De PO-raad, de sectororganisatie voor het primaire onderwijs, is niet tevreden. „Zwaar onder de maat. De geplande staking op 5 oktober gaat gewoon door”, aldus een woordvoerder.

„Die 270 miljoen verandert niets aan onze stakingsplannen. We hebben al tijden een claim van 900 miljoen voor salarissen en 500 miljoen voor verlichten van de werkdruk. Dat is het totaalpakket wat wij hebben berekend en waar wij voor gaan.”

’Staking gaat door’

De Algemene Onderwijsbond vindt het fijn dat er een begin is gemaakt, maar zegt ook dat de staking gewoon doorgaat. „Wie denkt dat ons onderwijs is gered met dit bedrag, vergist zich”, zegt voorzitter Liesbeth Verheggen. De bond verwacht van een nieuw kabinet ambitie om de sector erbovenop te helpen.

De vakbonden hadden al eerder aangekondigd dat basisschoolleraren op 5 oktober het werk neerleggen, gesteund door de PO-raad. Al eerder circuleerden bedragen van 270 miljoen euro, maar het basisonderwijs vond dat toen ook al te weinig.

LEES MEER OVER; BANENPLAN LODEWIJK ASSCHER BASISSCHOOLLERARENSALARISSEN

‘Kabinet maakt toch 270 miljoen euro vrij voor lerarensalarissen’

NU 15.09.2017 Het demissionaire kabinet maakt in de Rijksbegroting voor 2018 alsnog 270 miljoen euro vrij voor de verhoging van de salarissen van de basisschoolleraren. Dat staat in de Miljoenennota 2018, schrijven de Volkskrant en het AD.

De verhoging van de salarissen was een wens van demissionair vice-premier Lodewijk Asscher (PvdA) die de kwestie de afgelopen maanden hoog liet oplopen. Hij dreigde zelfs uit het kabinet te stappen als er niet extra geld naar de leraren zou gaan. De VVD vond echter dat dergelijke grote uitgaven aan het nieuwe kabinet zouden moeten worden overgelaten.

Uiteindelijk moest Asscher genoegen nemen met de “inspanningsbelofte” van premier Mark Rutte – die waarschijnlijk aan het hoofd van een volgend kabinet zal staan – dat er een “substantieel bedrag” zal worden gereserveerd. Dat blijkt nu dus 270 miljoen euro te zijn, zoals verschillende media vorige maand al meldden.

De PO-raad, de sectororganisatie voor het primaire onderwijs, vindt het niet genoeg en kondigt aan dat de geplande staking op 5 oktober “gewoon doorgaat”. “Die 270 miljoen verandert niets aan onze stakingsplannen. We hebben al tijden een claim van 900 miljoen voor salarissen en 500 miljoen voor verlichten van de werkdruk. Dat is het totaalpakket wat wij hebben berekend en waar wij voor gaan”, aldus een woordvoerder.

Groei economie

Uit de gelekte Prinsjesdagstukken blijkt verder dat de economie volgend jaar groeit met 2,5 procent, zoals het Centraal Planbureau in augustus al raamde. De groei wordt enigszins afgeremd door de lagere gasproductie.

De koopkracht neemt met 0,6 procent toe en het aantal werklozen daalt verder naar 390.000. Dat is een lichte verbetering vergeleken met de CPB-cijfers in augustus. Het begrotingsoverschot komt volgend jaar uit op 0,8 procent, terwijl de rekenmeester vorige maand nog rekening hielden met een overschot van 0,9 procent.

Verder trekt het kabinet 425 miljoen euro uit om de koopkracht van de minima te verbeteren. Globaal gezien gaan uitkeringsgerechtigden er 0,3 procent op vooruit. In de eerdere berekeningen stond deze groep op de nul. Asscher beloofde al dat het kabinet extra geld zou uittrekken zodat iedereen er volgend jaar iets op vooruit gaat. Ook gepensioneerden (0,6 procent) en werkenden (0,8 procent) zien hun koopkracht stijgen in 2018.

Zie ook: Waarom gaat Prinsjesdag dit jaar eigenlijk door?

Beleidsarme begroting

Omdat het kabinet demissionair is staan er in de Miljoenennota weinig nieuwe plannen en beleid. Het is gebruikelijk dat dat wordt overgelaten aan een nieuw kabinet.

Toch werd al eerder bekend dat het kabinet Rutte II in zijn laatste begroting extra geld vrijmaakt voor de zorg. Zo gaat er vanaf volgend jaar structureel 435 miljoen, wat in 2021 oploopt tot 2,1 miljard euro, naar de verpleeghuiszorg en komt daar de komend vier jaar nog eens 130 miljoen euro bovenop.

Ook is al bekend dat het eigen risico in de zorg naar alle waarschijnlijkheid stijgt naar 400 euro. Daar staat tegenover dat de zorgtoeslag wordt verhoogd.

De Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) krijgt er na de fipronilcrisis 25 miljoen euro bij en datzelfde bedrag wordt structureel ingeboekt voor cyberveiligheid. De Belastingdienst krijgt er 75 miljoen euro bij, zo maakte RTL Nieuws eerder deze week bekend.

Zodra er een nieuw kabinet op het bordes staat, gaat de Tweede Kamer in de begrotingsdebatten nog sleutelen aan de begroting. Op die manier zullen de coalitiefracties de kabinetsplannen in de nieuwe budgetten verwerken.

Geheimhouding

De inhoud van de Miljoenennota hoort geheim te blijven tot na de troonrede die Koning Willem-Alexander op Prinsjesdag zal uitspreken. De Tweede Kamerfracties krijgen een paar dagen voor Prinsjesdag de stukken al in te zien.

De plannen zijn daarvoor al bekend bij de ministeries. Ondanks de geheimhoudingsplicht worden in de weken voorafgaand aan Prinsjesdag de plannen regelmatig naar de media gelekt.

Lees meer over: Prinsjesdag 2017

Koopkrachtklapper voor huishoudens

Telegraaf 15.09.2017 Voor veel huishoudens was 2016 financieel een prima jaar. Werkenden hadden de sterkste koopkrachtstijging sinds 2001, en gepensioneerden maakten een heuse ’klapper’, zegt hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen van het CBS.

De koopkracht van gepensioneerden steeg vorig jaar in doorsnee met 0,9%, blijkt uit cijfers die het CBS vanochtend publiceert. „Dat lijkt weinig”, zegt Van Mulligen, „maar tijdens de crisis is deze groep er hard op achteruit gegaan.” De laatste keer dat de koopkracht van gepensioneerden harder steeg dan vorig jaar, was in 2007. „Dit mag je best een klapper noemen”, vindt de econoom. De meeste pensioenen zijn in 2016 niet geïndexeerd, maar veel gepensioneerden kregen een ouderenkorting op hun belastingaanslag.

Groen

Voor alle Nederlandse huishoudens samen komt de doorsnee koopkrachtstijging uit op 2,7%. „Dat is harder dan de economische groei”, benadrukt Van Mulligen. Voor werkenden stonden alle seinen op groen: de 4,9% stijging voor een doorsnee werkend gezin is de hoogste in vijftien jaar.

Of er dit jaar weer feest kan worden gevierd valt te bezien: op Prinsjesdag 2016 ging het kabinet voor bijna iedereen uit van een stijging tot 1%. Wel daalt de werkloosheid hard, zodat veel gezinnen het in de praktijk beter hebben gekregen.

Belasting

De forse toename van vorig jaar is deels het gevolg van hogere lonen, maar nog meer van gunstige belastingmaatregelen, zoals de hogere arbeidskorting en de lagere tarieven in de tweede en derde schijf.

Kregen we dan zo toch de beruchte ’duizend euro van Rutte’? „Nou, zelfstandigen gaan er veel minder hard op vooruit”, zegt Van Mulligen. „Dus gemiddeld zul je nog niet aan dat bedrag zitten, al durf ik er ook geen harde uitspraken over te doen.”

Inflatie

Ook de extreem lage inflatie, van 0,3%, hielp mee: zelfs wie in harde euro’s niet veel meer te besteden had, kon daar bijna hetzelfde van kopen. Van dat effect profiteren gepensioneerden ook.

Ondanks alle plussen zag maar liefst een derde van alle huishoudens de koopkracht afnemen. „Daar zitten mensen tussen die werkloos zijn geworden, minder zijn gaan werken, of met pensioen zijn gegaan”, verklaart Van Mulligen.

Koopkracht wederom gestegen: sterkste stijging sinds 2007

AD 15.09.2017 De koopkracht in Nederland steeg vorig jaar gemiddeld met 2,7 procent, de sterkste stijging sinds 2007. Toch profiteerde niet iedereen even veel. Vooral gezinnen en werkenden gaan erop vooruit. Gepensioneerden hielden in hun portemonnee nauwelijks extra geld over.

Werkenden zijn er verreweg het meest op vooruit gegaan. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek op basis van nieuwe cijfers. Hun koopkracht steeg gemiddeld met 4,9 procent. Dit is het hoogst in 15 jaar tijd. Naast de stijging van de cao-lonen profiteerden werknemers van fiscale maatregelen, zoals verhoging van de arbeidskorting en een verlaging van het tarief in de tweede en derde schijf van de inkomstenbelasting.

Ondanks die lastenverlichting op arbeid daalde de koopkracht vorig jaar toch bij 28 procent van de werknemers, bijvoorbeeld omdat zij minder uren gingen werken. De ontwikkeling van de koopkracht is ook afhankelijk van bijvoorbeeld premies voor pensioen, zorgverzekering en van de belasting.

Gepensioneerden 

Gepensioneerden zagen hun koopkracht het minst toenemen. Gemiddeld nam die toe met 0,9 procent. In veel gevallen hadden pensioenontvangers profijt van een verhoging van de ouderenkorting, maar ze hadden ook nog steeds te maken met het niet of beperkt indexeren van aanvullende pensioenen. Daarnaast betekende het afschaffen van de ouderentoeslag dat een deel van de gepensioneerden meer belasting over hun vermogen moest betalen.

september 15, 2017 Posted by | begroting, begroting 2018, bezuinigingen, derde dinsdag september, formatie, Miljoenennota 2018, politiek, prinsjesdag, Rutte 2, Rutte 3, Verantwoordingsdag 2018, verkiezingen 2017, VVD, VVD-PvdA, Zorg | , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , | Reacties uitgeschakeld voor Op weg naar de begroting 2018 van kabinet Rutte 3 – deel 2

Op weg naar de begroting 2018 van kabinet Rutte 3 – deel 1

Begroting 2018

Het Nederlandse bruto binnenlands product (bbp) groeit dit jaar met 3,3 procent: een uitzonderlijke stijging. Dat maakte het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) woensdagochtend bekend. Heeft dit invloed op de kabinetsformatie?

Al dertien kwartalen op rij wordt er meer geld uitgegeven door de Nederlandse consument. Het vertrouwen in de economie staat op het hoogste punt in tien jaar. Het Centraal Planbureau (CPB) moet de raming voor het jaar 2017 naar boven bijstellen.

AD 30.08.2017

AD 30.08.2017

En de formatie?

Hebben deze groeicijfers invloed op de formatie? Waarschijnlijk wel, het aankomende kabinet zal meer bewegingsruimte hebben op de begroting. Als de economie groeit, stijgen ook de inkomsten uit belastingen. ‘Maar het is niet zo dat alle wensen opeens kunnen worden gehonoreerd,’ zegt fractieleider Alexander Pechtold van D66, die de verwachtingen tempert.

Mark Rutte zei voor de coalitie-onderhandelingen dat de groei mede te danken is aan het kabinetsbeleid van Rutte II. ‘Die rol kan bescheiden zijn, maar de regering speelt er natuurlijk altijd een rol in.’

Bewindslieden blij met groei

Ook PvdA-minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën is blij met de nieuwe cijfers van het CBS. ‘Het gaat op alle fronten goed met de Nederlandse economie en de overheidsfinanciën. De hervormingen van de afgelopen jaren betalen zich uit. De economie groeit stevig, de werkloosheid daalt. Het begrotingsoverschot neemt toe en ook de houdbaarheid van de overheidsfinanciën op de lange termijn is positief gebleven, ondanks de extra uitgaven aan de zorg.’

Minister Henk Kamp (VVD) van Economische Zaken meent dat de groeispurt van de Nederlandse economie vooral te danken is aan succesvol ondernemerschap. ‘In het tweede kwartaal was de groei in Nederland meer dan het dubbele van die in Europa en de Verenigde Staten. Dat is het resultaat van succesvol ondernemerschap en van hard werken door de werknemers in het bedrijfsleven en de collectieve sector. Het succesvolle kabinetsbeleid heeft dat ondersteund.’

Vooruitzichten

Door een spectaculaire groei van de economie dit en volgend jaar kan het nieuwe kabinet meer geld uitgeven dan eerder gedacht. Door die groei gaan er minder uitgaven naar uitkeringen en komt er aan belasting meer binnen. Dat is allebei gunstig voor de overheidsfinanciën. Het huidige kabinet laat dit jaar een overschot op de begroting achter van 4,4 miljard euro. Volgend jaar is dat overschot 6,9 miljard en in 2021 is het 13 miljard.

Dat voorspelt de rekenmeester van het kabinet, het Centraal Planbureau, vandaag. Het CPB gaat daarbij uit van de theoretische en onwaarschijnlijke situatie dat het nieuwe kabinet het beleid van het huidige VVD-PvdA-kabinet onveranderd doorzet.

Als de huidige formatie met VVD, CDA, D66 en ChristenUnie wordt afgesloten met een regeerakkoord, maakt het CPB een nieuwe economische voorspelling tot 2021 – het beoogde laatste kabinetsjaar. Aan het verschil met de cijfers van vandaag zal dan te zien zijn, wat het effect van het nieuwe kabinetsbeleid is op de economie, werkloosheid, koopkracht en overheidsfinanciën.

Het CPB schat de economische groei dit jaar op 3,3 procent en volgend jaar op 2,5 procent. Daarna groeit de economie met naar schatting 1,8 procent per jaar door. De 3,3 procent groei van dit jaar is spectaculair. Voor het eerst sinds het uitbreken van de financiële crisis in 2008 komt de groei boven de 3 procent.

De afgelopen jaren probeerde het CPB en kabinet Nederland juist te laten wennen aan het idee dat de Nederlandse groei nooit meer boven de 2 procent zou komen. Dat dit nu en volgend jaar toch gebeurt, is te danken aan een veel betere ontwikkeling dan gedacht van de Nederlandse export.

De economische groei gaat gepaard met een snellere daling dan verwacht van de werkloosheid. Dit jaar komt die op 4,9 procent van de beroepsbevolking en volgend jaar op 4,3 procent. Daarmee is volgens het CPB de bodem wel bereikt, want in de jaren daarna stijgt dat percentage weer naar 4,6 procent. Dat is een verlaat gevolg van het stijgen van de lonen de komende jaren. Als die te hoog worden, nemen bedrijven weer minder mensen aan en stijgt de werkloosheid.

De loonstijgingen zijn niet zo spectaculair als de economische groei doet vermoeden. Het CPB schat dat werknemers gemiddeld elk jaar 0,7 procent meer loon krijgen. Opmerkelijke koopkrachtstijgingen voorspelt de economische adviseur van het kabinet dan ook niet. Elk jaar komt er ongeveer een half procent aan koopkracht bij.

Dat is een contrast met vorig jaar toen de koopkracht steeg met 2,6 procent. Dat kwam doordat het huidige kabinet, Rutte II, besloot de kiezer 5 miljard euro lastenverlichting te schenken ter gedeeltelijke compensatie van de offers die belastingbetalers hebben gebracht in de crisisjaren.

Bij de raming heeft het CPB rekening gehouden met de extra uitgaven aan verpleeghuiszorg. Die extra uitgaven lopen op tot 2,2 miljard in 2021. Desondanks zijn de overschotten op de overheidsbegrotingen tot 2021 groter dan waar het CPB in juni nog rekening mee hield. In 2021 verwacht het CPB een staatsschuld van 45 procent van het bbp. Dat is hetzelfde niveau als in 2007, voordat de financiële crisis begon.

Of het nieuwe kabinet een begrotingsoverschot geheel of gedeeltelijk uitgeeft of besteedt aan het aflossen van de staatsschuld, is een politieke keuze. Theoretisch zou het kunnen aankoersen op een tekort van 3 procent – de Brusselse norm. Dan kan het nieuwe kabinet in 2021 ruim 37 miljard euro extra uitgeven aan het politieke verlanglijstje waarop duurzaamheid, defensie, onderwijs, zorg en infrastructuur staan. Dat het nieuwe kabinet aankoerst op een tekort is echter onwaarschijnlijk.

Haagse topambtenaren adviseren elk nieuw kabinet hoe het met de overheidsfinanciën om moet gaan. Dit keer is het advies kort en goed: geef niets extra uit en bezuinig evenmin. Dat komt neer op een advies om het dak te repareren als de zon schijnt. Oftewel: in tijden van economische voorspoed streven naar een zo groot mogelijk begrotingsoverschot om de staatsschuld mee af te lossen.

Het zou een unicum zijn in de Nederlandse geschiedenis. Sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw heeft geen kabinet de verleiding van economische groei kunnen weerstaan: extra geld uitgeven in plaats van het dak repareren.

Toch zit er zo’n reparatieadvies in de cijfers van het CPB verborgen. Het gaat daarbij om het zogenoemde houdbaarheidssaldo. Dat cijfer vertelt of ‘het huidige niveau van regelingen en voorzieningen’ ook op de lange termijn – denk aan 2060 – houdbaar is. Zodra het nieuwe kabinet iets gaat afknabbelen van de miljarden van het begrotingsoverschot, verslechtert dat houdbaarheidssaldo meteen.

Zo besloot het huidige demissionaire kabinet tot de hogere verpleegzorguitgaven en ziet het nieuwe kabinet de houdbaarheid van de overheidsfinanciën dalen van 0,5 procent van het bbp, naar 0,2 procent. Die daling wordt dan nog flink gedempt door de spectaculaire groei die het CPB vandaag voorspelt.

Zijn de magere jaren nu echt voorbij? Lees hier meer over het economisch herstel:

Minder werkloosheidsuitkeringen
Door het economisch herstel zal het UWV dit jaar 700 miljoen euro minder kwijt zijn aan werkloosheidsuitkeringen. De uitkeringslasten dalen in 2017 tot 4,9 miljard euro.

Een goed gevulde staatskas
Voor de formatieonderhandelingen begonnen, had Dijsselbloem goed nieuws voor de partijen: In 2021 heeft Nederland naar verwachting een begrotingsoverschot van 1,3 procent van het bruto binnenlands product. In euro’s: in dat jaar ontvangt de overheid 10,7 miljard euro meer dan dat zij uitgeeft.

Het kan niet op: economische groei en begrotingsoverschot blijven toenemen
En dat zal de komende jaren nog wel even doorgaan, becijferde het Centraal Planbureau (CPB) eind maart.

Rutte over economische cijfers#formatiepic.twitter.com/gI2LQP2rs2

Twitter Tobias den Hartog (@DenhartogT) 16 augustus 2017

Spanningen in het demisionaire kabinet met de Begroting 2018

De onenigheid tussen VVD en PvdA over de lerarensalarissen leek tot een crisis te leiden in het demissionaire kabinet. Volgens de sociaal-democraten valt het allemaal reuze mee.

AD 29.08.2017

AD 29.08.2017

Coalitiepartner VVD zou bereid zijn concessies te doen en meer geld in het basisonderwijs te willen steken, zo meent de PvdA. Donderdagochtend publiceerde De Telegraaf een bericht waarin fractievoorzitter Halbe Zijlstra het gedrag van PvdA-leider Lodewijk Asscher hekelt.

Nieuw kabinet moet kans grijpen om de belasting te verlagen, vindt Syp Wynia: ‘Laat regeringspartijen eindelijk eens wat lef tonen’

1,8 miljard euro

Zijlstra gaf aan dat de PvdA kan fluiten naar de hogere salarissen voor leraren die de partij in de begroting voor 2018 eist. ‘Hij had het misschien best kunnen regelen, maar dan had hij zijn mond moeten houden,’ zegt Zijlstra.

Omdat de formatiepartijen voorlopig niet met een regeerakkoord zullen komen, zal de begroting voor 2018 worden opgesteld door het demissionaire kabinet. Die begroting zorgt, met als aanleiding een (korte) nationale staking van leraren eind juni, voor geruzie tussen de partijen.

Asscher dreigt de begroting niet te ondertekenen, tenzij een salarisverhoging voor de leraren wordt meegenomen. De loonsverhoging kan het kabinet zo’n 1,8 miljard euro kosten.

AD 11.08.2017

Hoop gevestigd op formatiepartijen

Maar de situatie is niet zo ernstig, meent PvdA-Kamerlid Henk Nijboer. Omdat de VVD niet uitsluit aan de formatietafel alsnog te zullen meegaan in een salarisverhoging voor leraren in het basisonderwijs, is er geen reden tot zorg.

Zijlstra zegt dat de VVD best bereid is om ‘in afstemming met de formerende partijen hierover overeenstemming te bereiken’. ‘Maar dan moet je niet meteen gaan claimen, waarbij je eigenlijk zegt: dat gaat gebeuren dankzij mij. Wat Asscher probeert te doen, is de bloemen van anderen wegjatten. Daarmee heeft hij het op scherp gezet,’ aldus Zijlstra.

‘Dan moet het volgens mij snel geregeld kunnen worden,’ reageert Nijboer op donderdag.

Mogelijk komt een wijzigingspakket voor de begroting voor 2018, samengesteld door de formatiepartijen, alsnog bij het demissionaire kabinet terecht, en worden aangepaste maatregelen nog in de Miljoenennota verwerkt.

‘Moet om inhoud gaan’

De bonje tussen PvdA en VVD zorgt overigens voor woede onder leraren. Lerarencollectief PO in Actie verwijt de partijen een ‘politiek spel’ te spelen over de rug van de leraren heen. De organisatie kondigde donderdag voor het najaar een nieuwe stakingsactie aan.

Gerry van der List: Het nut van kibbelen en vliegen afvangen in de politiek

PO in Actie was betrokken bij de protestactie in juni. Duizenden basisscholen bleven het eerste uur van de dag dicht als protest tegen het uitblijven van een loonsverhoging. De actie in het najaar zal ‘intensiever’ zijn, aldus de organisatie.

‘Dit moet niet om partijpolitiek gaan, maar om de inhoud: de kwaliteit van het onderwijs,’ zegt Thijs Roovers van PO in Actie tegen RTL Nieuws. ‘De opmerkingen van Zijlstra bewijzen maar weer eens dat het belangrijk is om onze stem te laten horen.’

‘Asscher schoot zichzelf in de voet met leraren’

Opnieuw hommeles in het demissionaire kabinet, nu VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra de hakken nog eens goed in het zand zet in de kwestie over de lerarensalarissen. Zijn partij is niet van plan om zomaar akkoord te gaan met de eisen van de PvdA voor hogere salarissen voor leraren in de begroting over 2018.

‘Hij had het misschien best kunnen regelen, maar dan had hij zijn mond moeten houden,’ zegt Zijlstra in De Telegraaf.

AD 31.08.2017

AD 31.08.2017

AD 31.08.2017

AD 31.08.2017

AD 31.08.2017

AD 31.08.2017

Asscher zette verhouding op scherp 

PvdA-leider Lodewijk Asscher heeft zichzelf volgens de VVD’er in de vingers gesneden door te dreigen zijn handtekening niet onder het begrotingsakkoord van dit demissionaire kabinet te zetten als er geen afspraken worden gemaakt over hogere lonen.

Arendo Joustra: als Asscher leraren meer salaris wil geven, had hij aan de formatie mee moeten doen >

Zijlstra zegt dat de VVD best bereid is om, ‘in afstemming met de formerende partijen (dat zijn naast de VVD, het CDA, D66 en de ChristenUnie, red.) hierover overeenstemming te bereiken’: ‘Maar dan moet je niet meteen gaan claimen waarbij je eigenlijk zegt: dat gaat gebeuren dankzij mij. Wat Asscher probeert te doen, is de bloemen van anderen wegjatten. Daarmee heeft hij het op scherp gezet.’

Alsnog geld vrijmaken voor salarissen?

De VVD-fractievoorzitter sluit overigens niet uit dat er alsnog geld wordt vrijgemaakt voor hogere salarissen, maar dan omdat het door de formerende partijen wordt afgesproken, en niet omdat de PvdA dat zo graag wil. De begroting van volgend jaar is pas definitief net voor Kerst,’ zegt Zijlstra.

De onderhandelende partijen kunnen bijvoorbeeld nog een gezamenlijk wijzigingspakket indienen nadat het demissionaire kabinet een eigen begroting heeft gemaakt. Volgens De Telegraaf houden ze er bij de vier formerende partijen rekening mee dat het kabinet uiteenspat, dat de PvdA vertrekt uit het kabinet en dat de begroting op het liberale bordje komt te liggen.

Aanstaande coalitiepartijen moeten heel snel belastingdruk verlagen, meent Syp Wynia in Elsevier Weekblad‘Laat regeringspartijen eindelijk eens wat lef tonen’

De formatie is gisteren weer officieel begonnen na een vakantieperiode. D66-leider Alexander Pechtold en ChristenUnie-voorman Gert-Jan Segers keken elkaar eens diep in de ogen. Tussen hen zijn de verschillen ogenschijnlijk het grootst. Pechtold vindt het daarom beter om af te spreken dat ‘we het ene probleem aanpakken op de manier die jij ideaal vindt, en het andere zoals de ander dat zou zien’.  Zowel Segers als hij is van mening dat er over principes geen compromis valt te sluiten.

lees ook: Hoe Lodewijks ballonnetje vol lucht in één keer piepend leegliep VK 31.08.2017

lees ook: Formatiepartijen kort om tafel voor begrotingsgesprekken AD 21.08.2017

Lees ook: Dijsselbloem: ‘Nooit gedreigd uit kabinet te stappen om lerarensalarissen’  Elsevier 18.08.2017

Lees ook: Dijsselbloem geeft geen uitsluitsel over opstappen ministers NU 18.08.2017

Lees ook: Nog geen nieuw kabinet, wel groeispurt economie Elsevier 16.08.2017

Lees ook: Formerende partijen terughoudend, ondanks spectaculaire groeicijfers Trouw 16.08.2017

zie ook: Met de begroting 2017 op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 2

zie ook: Met de begroting 2017 op weg naar kabinet Rutte-3 – deel 1  

‘Staatsschuld hoeft helemaal niet te worden afgelost’

AD 12.09.2017 Nederland moet stoppen met zuinig zijn, zegt voormalig IMF-baas en prominent VVD’er Johan Witteveen (96). Het komende kabinet moet het geld laten rollen, ook al is er dan weer een begrotingstekort. ,,Anders zal de euro niet houdbaar blijken.”

We moeten investeren in zorg, Defensie en onze dijken

De stapel paperassen naast zijn fauteuil verraadt dat Johan Witteveen de afgelopen tijd niet heeft stilgezeten. De papieren bevatten onder meer correspondentie met premier Mark Rutte en met Christine Lagarde, die als directeur van het Internationaal Monetair Fonds dezelfde functie bekleedt als Witteveen in de jaren zeventig. Daarnaast bekent de 96-jarige brieven te hebben geschreven aan bondskanselier Angela Merkel, commissievoorzitter Jean-Claude Juncker en de nieuwe Franse president Emmanuel Macron. ,,Ik ben wel heel oud, maar nog steeds heel erg bezig”, zegt de VVD’er in zijn Wassenaarse studeerkamer.

U bent een man met een missie. Wat zit u zo dwars?
,,De euro staat onder grote druk doordat landen als Nederland en Duitsland al jaren veel meer exporteren dan importeren. Daardoor hebben wij een groot overschot op onze betalingsbalans. Als we nog de gulden en de D-mark hadden gehad, hadden we onze munten allang via een revaluatie duurder gemaakt ten opzichte van de lire of de peseta. Maar omdat we met de euro in een muntunie zitten kan dat niet.”

Johan Witteveen in zijn werkkamer en als minister in 1968 © ANP

Waarom is dat een probleem?
,,De euro is voor Nederland en Duitsland te goedkoop. De onbalans in de eurozone wordt alleen maar groter. Zuidelijke eurolanden slagen er domweg niet in met ons te concurreren. Als het zo doorgaat, zal de euro niet houdbaar blijken.”

Wat moet het komende kabinet doen?
,,We moeten veel meer investeren. In onze zorg, in Defensie, in onze dijken. En om dat te betalen, mag het begrotingstekort weer toenemen. In miljarden gaat de staatsschuld dan wel omhoog, maar als percentage van het bruto binnenlands productblijft de schuld gelijk, omdat onze economie groeit.”

Zo blijft de schuld betaalbaar?
,,Precies. Er is de afgelopen jaren eenzijdig aan de begrotingstekorten gewerkt. Door zo zwaar te bezuinigen, is er onnodige werkloosheid en leed veroorzaakt. Dat vind ik fout.”

Er wordt gezegd: in een huishouden kun je ook niet meer uitgeven dan er binnenkomt. Maar dat is helemaal niet het geval!

Schulden laten oplopen, dat horen we niet vaak uit de mond van een VVD’er. Wat vindt Mark Rutte van uw voorstel?
,,Hij heeft me uitgebreid geantwoord. Dat stel ik op prijs. Hij zegt dat Nederland al extra investeert, doordat we minder gas oppompen, terwijl de overheidsuitgaven stijgen. Rutte, De Nederlandsche Bank, het Centraal Planbureau, het hele Nederlandse establishment, ze zitten allemaal onder de verlamming van de Duitse druk. Klaas Knot is president van De Nederlandsche Bank geworden, omdat hij de bezuinigingen steunt. Anders was hij nooit uitgekozen.”

Maar wat is er mis met de tering naar de nering zetten?
,,Dat is onze calvinistische inslag. Het is helemaal nergens voor nodig dat de staatsschuld helemaal wordt afgelost. Er wordt gezegd: in een huishouden kun je ook niet meer uitgeven dan er binnenkomt. Maar dat is helemaal niet het geval! Om een huis te kopen, nemen we ook een hypotheek.”

De Duitsers zouden zichzelf meer mogen gunnen. En Nederland ook

Daar betaal je rente voor.
,,Het gaat erom dat de schuld betaalbaar blijft. Nu hangt het idee in de lucht dat het prachtig is om geen schuld te hebben. Maar het is heel normaal dat de overheid nuttige investeringen doet. Dat kan nu, zonder de belastingen te laten stijgen. Bovendien is de rente laag. We doen onszelf te kort. In mijn tijd als minister van Financiën (in het kabinet-De Jong, red.) keken we naar de ruimte op de betalingsbalans. Het overschot was de ruimte die je had om te kunnen investeren.”

Krijgt u buiten Nederland meer respons?
,,Macron, Merkel en Juncker zijn mijn verhaal aan het bekijken. Christine Lagarde heeft mij een heel positieve reactie gestuurd. Ik kreeg van haar een grote stapel consultatiestukken die het IMF met de Europese Commissie heeft uitgewisseld. Daarin komt het IMF tot precies dezelfde conclusie als ik.”

Met de herverkiezing van Merkel lijkt Duitsland, en ook Nederland, geen andere koers te gaan varen.
,,De bewondering voor Duitsland, dat het economisch zo goed doet, snap ik. Maar tegelijkertijd heeft het land zijn infrastructuur verwaarloosd. De Duitsers zouden zichzelf meer mogen gunnen. En Nederland ook.”

Dit jaar geen Algemene Beschouwingen na Prinsjesdag

NU 05.09.2017 De Tweede Kamer houdt dit jaar na Prinsjesdag geen zogeheten Algemene Politieke Beschouwingen. Dit debat, over de hoofdlijnen van de met Prinsjesdag gepresenteerde begroting, wordt uitgesteld totdat er een nieuw kabinet is aangetreden.

De Algemene Politieke Beschouwingen (APB) worden samengevoegd met het debat over de regeringsverklaring van het nieuwe kabinet. De meeste partijen vinden het verstandig deze twee soortgelijke debatten samen te voegen.

De meeste partijen lieten eerder weten zich mogelijk te bedenken als het nog erg lang duurt tot het kabinet waaraan VVD, CDA, D66 en ChristenUnie werken op het bordes staat.

Dan zou de Kamer alsnog de APB moeten houden met het demissionaire kabinet.

Lees meer over: Algemene Politieke Beschouwingen  Prinsjesdag

Kamer stelt Beschouwingen uit

Telegraaf 05.09.2017 De Tweede Kamer houdt dit jaar na Prinsjesdag geen zogeheten Algemene Politieke Beschouwingen. Dit debat, over de hoofdlijnen van de met Prinsjesdag gepresenteerde begroting, wordt uitgesteld totdat er een nieuw kabinet is aangetreden.

De Algemene Politieke Beschouwingen (APB) worden samengevoegd met het debat over de regeringsverklaring van het nieuwe kabinet. Een Kamermeerderheid vindt het verstandig deze twee soortgelijke debatten samen te voegen. Onder meer de SP keerde zich er tevergeefs tegen.

De meeste partijen lieten eerder weten zich mogelijk te bedenken als het nog erg lang duurt tot het kabinet waaraan VVD, CDA, D66 en ChristenUnie werken op het bordes staat. Dan zou de Kamer alsnog de APB moeten houden met het demissionaire kabinet, dat zijn draagvlak in de Kamer heeft verloren en daarom zuinig moet zijn met nieuwe maatregelen. De Kamer wacht liever op een nieuw kabinet, dat weer plannen kan maken zonder de rem erop.

Niet doorgaan niet ongebruikelijk

Ongebruikelijk is het niet dat de APB niet doorgaan. Dat gebeurde bijvoorbeeld eveneens in 2012, ook toen omdat het toenmalige demissionaire kabinet al bijna het veld zou ruimen voor de nieuwe regering van VVD en PvdA.

De Algemene Financiële Beschouwingen gaan waarschijnlijk wel gewoon door. Dat debat, waarin de financieel specialisten van de Kamer de begroting tegen het licht houden, volgt normaliter op de meer ideologisch getinte APB. Het kan niet zomaar wachten, omdat de begroting voor het eind van het jaar door Tweede en Eerste Kamer moet zijn geloodst.

’Uitstel begrijpelijk’

Dat de Algemene Politieke Beschouwingen worden uitgesteld is niet uitzonderlijk en op dit moment ook begrijpelijk. „Het heeft weinig zin omdat er belangrijke stukken nog ontbreken. Dan krijg je een debat dat ver onder de maat is”, zegt Johan van Merriënboer, onderzoeker bij het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis van de Radboud Universiteit.

Als er zoals nu een demissionair kabinet is, wordt meestal afgezien van algemene beschouwingen. Dat gebeurde in 1977, 1981, 1989, 2010 en 2012. In 1980 werden de algemene beschouwingen een dag onderbroken vanwege ziekte van premier Dries van Agt.

In 2004 moest premier Jan Peter Balkenende zich laten vervangen door vicepremier Gerrit Zalm. Politiek Den Haag vindt het gepast als zoveel mogelijk Kamerleden het debat ook in de plenaire vergaderzaal bijwonen. Hetzelfde geldt voor het kabinet.

Beschouwingen niet wettelijk verankerd

Het houden van de beschouwingen na Prinsjesdag is overigens niet wettelijk verankerd. De Troonrede en de presentatie van de Miljoenennota zijn dat wel. Die staan in de Grondwet en moeten plaatsvinden op de derde dinsdag van september.

„Daar is in het verleden wel eens aan gemorreld”, weet Van Merriënboer, zij het zonder succes. Begin jaren zeventig diende een aantal Tweede Kamerleden, onder wie Hans Wiegel (VVD), Ed van Thijn (PvdA) en Hans van Mierlo (D66), een voorstel in om Prinsjesdag voortaan met drie weken te vervroegen.

De Kamerleden vonden het van groot belang dat de begroting voor het komend parlementair jaar werd vastgesteld vóór 1 januari, en daarvoor had ze extra tijd nodig. In 2014 pleitte toenmalig Eerste Kamervoorzitter Ankie Broekers-Knol ook voor vervroeging die beter zou aansluiten bij de begrotingstermijnen van de Europese Unie.

Bronchitisaanval Wilhelmina

Het is volgens Van Merriënboer ook voorgekomen dat de troonrede niet door het staatshoofd werd voorgelezen. Dat was in 1947 het geval toen koningin Wilhelmina door een bronchitisaanval verstek liet gaan. Premier Beel las het stuk toen voor.

LEES MEER OVER; ALGEMENE POLITIEKE BESCHOUWING TWEEDE KAMER GRONDWET

Kamer stelt Algemene Beschouwingen uit

AD 05.09.2017 De Tweede Kamer houdt dit jaar na Prinsjesdag geen zogeheten Algemene Politieke Beschouwingen. Het debat over de hoofdlijnen van de met Prinsjesdag gepresenteerde begroting wordt uitgesteld totdat een nieuw kabinet is aangetreden.

De Algemene Politieke Beschouwingen (APB) worden samengevoegd met het debat over de regeringsverklaring van het nieuwe kabinet. De meeste partijen vinden het verstandig de twee soortgelijke debatten samen te voegen.

Maar ze lieten onlangs wel weten zich mogelijk te bedenken als het nog lang duurt tot het kabinet op het bordes staat waaraan VVD, CDA, D66 en ChristenUnie momenteel werken. Dan zou de Kamer alsnog de APB moeten houden met het demissionaire kabinet.

Voet

Het zou niet voor het eerst zijn dat de Algemene Beschouwingen worden uitgesteld. Ook in 2010 was dat het geval, toen de vorming van Rutte I met gedoogsteun met de PVV vertraging opliep. In 2004 werd het debat uitgesteld omdat toenmalig premier Jan Peter Balkenende geopereerd moest worden aan een infectie in zijn voet.

Het is overigens aan de Kamer zelf om te bepalen wanneer het debat plaatsvindt, in tegenstelling tot Prinsjesdag, dat volgens de grondwet elk jaar op de derde dinsdag van september moet plaatsvinden.

Bussemaker oneens met ‘hoge toon’ Asscher en Zijlstra

NOS 02.09.2017 PvdA-minister Bussemaker van Onderwijs vond het dreigement van haar partijgenoot vice-premier Asscher om uit het kabinet te stappen als de lerarensalarissen niet werden verhoogd, niet effectief.

Bussemaker zegt vanavond in het NOS-radioprogramma Met het Oog op Morgen. “Ik dacht: het helpt niet. De constructieve houding die we altijd gehad hebben, waarmee we oplossingen vonden, laten we nou zorgen dat we dat aan het eind ook doen.”

Na de dreigende woorden van Asscher in juni reageerde VVD-fractievoorzitter Zijlstra woedend. Bussemaker vindt dat de toon van Asscher en Zijlstra “wel erg hoog was”.

“En voor het aanzien van de politiek had ik het slecht gevonden als het anders was gelopen deze week”, zegt Bussemaker.

Asscher nam woensdag genoegen met de toezegging van premier Rutte dat in de begroting van volgend jaar een substantieel bedrag wordt uitgetrokken voor de lerarensalarissen.

Geen politieke spelletjes

Bussemaker zegt dat de sfeer in het kabinet altijd goed geweest is omdat VVD en PvdA geen politieke spelletjes speelden of elkaar in de val probeerden te lokken. Ook prijst ze de rol van Rutte. “Hij weet zijn kwaliteiten als voormalig HR-manager goed te gebruiken, en het is moeilijk om boos op hem te worden.”

Ze vindt niet dat ze met de invoering van het leenstelsel voor studenten VVD-beleid heeft uitgevoerd. “Ik vind het nog steeds heel goed te verdedigen. Waarom zouden jongeren met goed verdienende ouders gratis en voor niks een studie krijgen?”

Vleugels

Dat jongeren door de lage rente nu soms meer lenen dan ze voor hun studie nodig hebben, heeft haar aandacht. “Ik zeg tegen studenten: weet ook dat die rentestand kan veranderen.” Ze gaat meer doen aan voorlichting hierover.

Wat Bussemaker gaat doen als er een nieuw kabinet is, weet ze nog niet, maar het wordt iets buiten het Binnenhof. “Ik wil mijn vleugels uitslaan.”

Het hele gesprek met minister Bussemaker is vanavond te horen in Met het Oog op Morgen (van 23.00 tot 00.00 uur op NPO Radio 1).

BEKIJK OOK;

VVD en PvdA zijn eruit: kabinetscrisis afgewend

PvdA op ramkoers om lerarensalarissen

Bussemaker (PvdA) niet te spreken over ‘toonhoogte’ Asscher

Elsevier 02.09.2017 Minister van Onderwijs Jet Bussemaker (PvdA) kan zich niet vinden in de manier waarop haar partijleider Lodewijk Asscher dreigde uit het demissionaire kabinet te stappen als de lerarensalarissen niet zouden worden verhoogd.

In een interview met NOS-programma Met het Oog op Morgen, dat zaterdagavond wordt uitgezonden, zegt Bussemaker dat ze vooral moeite had met Asschers toonhoogte. ‘Ik dacht: het helpt niet.’

Asscher, (demissionair) vicepremier, minister van Sociale Zaken en bovenal PvdA-partijleider, dreigde geen handtekening te zetten onder de begroting voor volgend jaar als de VVD niet akkoord zou gaan met de verhoging van de salarissen voor basisschoolleraren.

Er is een ‘substantieel bedrag’ vrijgemaakt voor deze docenten, waarmee de crisis in het demissionaire kabinet in de kiem werd gesmoord.

Nooit politieke spelletjes gespeeld in kabinet

Volgens de minister past het dreigement van haar partijleider niet bij de ‘constructieve sfeer’ tussen VVD en PvdA in het kabinet. De coalitiepartijen zouden nooit politieke spelletjes hebben gespeeld. ‘En voor het aanzien van de politiek had ik het slecht gevonden als het anders was gelopen deze week,’ zegt Bussemaker. Met andere woorden: als het PvdA-deel van het kabinet was weggelopen, waardoor de VVD alleen verder moest.

Syp Wynia: hoe politici eindeloos over niet-geld redekavelen >

Immers, een demissionair kabinet kan niet vallen, omdat reeds ontslag is aangeboden bij de Koning rond de verkiezingen in maart. Bussemaker heeft lof voor premier Mark Rutte (VVD): ‘Hij weet zijn kwaliteiten als voormalig HR-manager goed te gebruiken, en het is moeilijk om boos op hem te worden.’

 Tom Reijner (1986) werkt sinds augustus 2013 op de webredactie. Hij studeerde Politicologie en Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam.

GERELATEERDE ARTIKELEN;

Zijlstra over crisis: ‘Het is buitengewoon moeilijk, maar…’

Asscher krijgt toch ‘nee’ van VVD over lerarendeal

Kabinetscrisis? PvdA is juist positief gestemd

Spekman looft Asscher om vechten voor le­ra­ren­sa­la­ris­sen

AD 02.09.2017 Partijvoorzitter Hans Spekman van de PvdA staat vierkant achter het optreden van partijgenoot Lodewijk Asscher in het conflict met de VVD over de lerarensalarissen. ,,Ik ben heel trots op Lodewijk dat hij vecht voor zijn idealen”,aldus Spekman in het radioprogramma Kamerbreed.

De partijvoorzitter vindt het ‘alleen maar voor hem pleiten’ dat Asscher ervoor heeft gevochten en ‘alles uit de kast’ heeft gehaald en noemt het goed dat er hard is ingezet.

De PvdA wilde dat er al in de begroting van het demissionaire kabinet voor 2018 geld zou komen voor de verhoging van de salarissen van leraren in het basisonderwijs. PvdA-leider en vicepremier Lodewijk Asscher had zelfs gedreigd dat de PvdA niet zou tekenen voor een begroting waarmee ze het niet eens zou zijn. Deze week liep het conflict met een sisser af toen de PvdA genoegen nam met de toezegging dat er op een later moment een ‘substantieel’ bedrag komt voor de leraren.

Kritische woorden Bussemaker

Spekman is het oneens met de kritische woorden van zijn partijgenoot minister Jet Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over de houding van de partij in het conflict. ,,Dat is fijn dat Jet dat vindt, maar ik ben dat ontzettend oneens met Jet”, zegt Spekman hierover.

Bussemaker zei in de uitzending van radioprogramma Met Het Oog Op Morgen dat de ‘toonhoogte wel erg hoog’ was in het conflict. ,,Het helpt niet in de constructieve houding die we altijd gehad hebben en waarmee we oplossingen hebben gevonden”, aldus Bussemaker.

Bussemaker had het slecht gevonden als het demissionaire kabinet uiteen was gevallen door de ruzie. ,,Voor het aanzien van de politiek had ik het heel, heel erg slecht gevonden als het anders was afgelopen deze week”, aldus de minister in Met Het Oog Op Morgen.

Spekman looft Asscher

Telegraaf 02.09.2017 Partijvoorzitter Hans Spekman van de PvdA staat vierkant achter het optreden van partijgenoot Lodewijk Asscher in het conflict met de VVD over de lerarensalarissen. ,,Ik ben heel trots op Lodewijk dat hij vecht voor zijn idealen”,aldus Spekman in het radioprogramma Kamerbreed. De partijvoorzitter vindt het ,,alleen maar voor hem pleiten” dat Asscher ervoor heeft gevochten en ,,alles uit de kast” heeft gehaald en noemt het goed dat er hard is ingezet.

De PvdA wilde dat er al in de begroting van het demissionaire kabinet voor 2018 geld zou komen voor de verhoging van de salarissen van leraren in het basisonderwijs. PvdA-leider en vicepremier Lodewijk Asscher had zelfs gedreigd dat de PvdA niet zou tekenen voor een begroting waarmee ze het niet eens zou zijn. Deze week liep het conflict met een sisser af toen de PvdA genoegen nam met de toezegging dat er op een later moment een ,,substantieel” bedrag komt voor de leraren.

Spekman is het oneens met de kritische woorden van zijn partijgenoot minister Jet Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over de houding van de partij in het conflict. ,,Dat is fijn dat Jet dat vindt, maar ik ben dat ontzettend oneens met Jet”, zegt Spekman hierover.

Toonhoogte

Bussemaker zegt in de uitzending van radioprogramma Met Het Oog Op Morgen van zaterdagavond dat de ,,toonhoogte wel erg hoog” was in het conflict. ,,Het helpt niet in de constructieve houding die we altijd gehad hebben en waarmee we oplossingen hebben gevonden”, aldus Bussemaker.

Bussemaker had het slecht gevonden als het demissionaire kabinet uiteen was gevallen door de ruzie. ,,Voor het aanzien van de politiek had ik het heel, heel erg slecht gevonden als het anders was afgelopen deze week”, aldus de minister in Met Het Oog Op Morgen .

Tweede Kamer wil Algemene Beschouwingen mogelijk uitstellen 

NU 01.09.2017 De Tweede Kamer denkt erover de zogeheten Algemene Politieke Beschouwingen dit jaar uit te stellen.

Het lijkt de meeste partijen verstandig te wachten met dit debat over de hoofdlijnen van de met Prinsjesdag gepresenteerde begroting tot er een nieuw kabinet is aangetreden.

De Algemene Politieke Beschouwingen zouden dan kunnen worden samengevoegd met het debat over de regeringsverklaring van het nieuwe kabinet. Geen van de grote partijen ziet op voorhand grote bezwaren om de twee soortgelijke debatten samen te voegen.

Tenzij het nog erg lang duurt tot het kabinet waaraan VVD, CDA, D66 en ChristenUnie werken op het bordes staat. Dan zou de Kamer alsnog Algemene Politieke Beschouwingen moeten houden met het demissionaire kabinet, vindt het leeuwendeel van de Kamer.

Het is nog onduidelijk wat er met de Algemene Financiële Beschouwingen moet gebeuren. Dat debat, waarin de financieel specialisten van de Kamer de begroting tegen het licht houden, volgt normaliter op de meer ideologisch getinte APB. Omdat de begroting voor het eind van het jaar door Tweede en Eerste Kamer moet zijn geloodst, kan dat minder uitstel lijden.

Ongebruikelijk is het niet dat de APB niet doorgaan. Dat gebeurde nog in 2012, ook toen omdat het toenmalige demissionaire kabinet al bijna het veld zou ruimen voor de nieuwe regering van VVD en PvdA.

Lees meer over: Algemene Beschouwingen

‘Uitstel Beschouwingen’

Telegraaf 01.09.2017 De Tweede Kamer denkt erover de zogeheten Algemene Politieke Beschouwingen dit jaar uit te stellen. Het lijkt de meeste partijen verstandig te wachten met dit debat over de hoofdlijnen van de met Prinsjesdag gepresenteerde begroting tot er een nieuw kabinet is aangetreden.

De Algemene Politieke Beschouwingen (APB) zouden dan kunnen worden samengevoegd met het debat over de regeringsverklaring van het nieuwe kabinet. Het gros van de partijen ziet op voorhand geen grote bezwaren om de twee soortgelijke debatten samen te voegen, bevestigen zij na berichtgeving van BNR. Tenzij het nog erg lang duurt tot het kabinet waaraan VVD, CDA, D66 en ChristenUnie werken op het bordes staat. Dan zou de Kamer alsnog de APB moeten houden met het demissionaire kabinet, vindt het leeuwendeel van de Kamer.

Het is nog onduidelijk wat er met de Algemene Financiële Beschouwingen moet gebeuren. Dat debat, waarin de financieel specialisten van de Kamer de begroting tegen het licht houden, volgt normaliter op de meer ideologisch getinte APB. Omdat de begroting voor het eind van het jaar door Tweede en Eerste Kamer moet zijn geloodst, kan dat minder uitstel lijden.

Niet ongebruikelijk

Ongebruikelijk is het niet dat de APB niet doorgaan. Dat gebeurde nog in 2012, ook toen omdat het toenmalige demissionaire kabinet al bijna het veld zou ruimen voor de nieuwe regering van VVD en PvdA.

Alleen SP en 50PLUS hebben zich tot dusver tegen uitstel uitgesproken. Zij wijzen erop dat de kabinetsformatie al lang duurt en nog onzeker is of er binnen een paar weken wél een nieuw kabinet kan aantreden. Het is volgens de SP juist hoog tijd om dringende zaken aan de orde te stellen. Maar bronnen aan het Binnenhof leggen de steun van de vier partijen die onderhandelen over een nieuw kabinet uit als een signaal dat zij verwachten er binnen afzienbare tijd uit te zijn.

LEES MEER OVER;  MARK RUTTE ALGEMENE POLITIEKE BESCHOUWING

Algemene Beschouwingen mogelijk uitgesteld

AD 01.09.2017 De Tweede Kamer denkt erover de zogeheten Algemene Politieke Beschouwingen dit jaar uit te stellen. De meeste partijen lijkt het verstandiger te wachten met debatteren over de hoofdlijnen van de met Prinsjesdag gepresenteerde begroting tot er een nieuw kabinet is aangetreden.

De partijen achten het niet zinnig om met het demissionaire kabinet te debatteren over de plannen voor volgend jaar, terwijl er niet al te lang daarna opnieuw gedebatteerd zal worden met de nieuwe regering. Door het uit te stellen zouden de Algemene Beschouwingen kunnen worden samengevoegd met het debat over de regeringsverklaring van het nieuwe kabinet, die waarschijnlijk een paar weken na Prinsjesdag afgegeven wordt.

Geen van de grote partijen ziet op voorhand grote bezwaren om de twee soortgelijke debatten samen te voegen, tenzij het nog erg lang duurt tot het kabinet waaraan VVD, CDA, D66 en ChristenUnie werken op het bordes staat. In dat geval wil de Kamer alsnog Algemene Beschouwingen houden met het demissionaire kabinet van VVD en PvdA.
Voet

Het zou niet voor het eerst zijn dat de Algemene Beschouwingen worden uitgesteld. Ook in 2010 was dat het geval, toen de vorming van Rutte I met gedoogsteun met de PVV vertraging opliep. Ook in 2004 werd het debat uitgesteld, omdat toenmalig premier Jan Peter Balkenende geopereerd moest worden aan een infectie in zijn voet.

Het is overigens aan de Kamer zelf om te bepalen wanneer het debat plaatsvindt, in tegenstelling tot Prinsjesdag, dat volgens de grondwet elk jaar op de derde dinsdag van september moet plaatsvinden.

Kabinet nivelleert niet meer

Telegraaf 01.09.2017 Het is de PvdA niet gelukt om in de begroting voor volgend jaar te nivelleren. Wel zijn de minnetjes die werden voorzien bij de lagere inkomens weggewerkt.

Dat bevestigde minister Asscher (Sociale Zaken) vrijdag na afloop van de ministerraad. Volgens hem stonden er „vrij grote minnen” bij het koopkrachtbeeld van de lagere inkomens. Volgens ingewijden is er een paar honderd miljoen voor uitgetrokken om ervoor te zorgen dat iedereen er in 2018 op vooruit gaat.

Koopkracht verdelen lastig

Van nivelleren is echter geen sprake, ondanks de eerdere toezegging van Asscher dat de koopkracht ’fatsoenlijk’ zou worden verdeeld. „Dat wordt een beetje lastig dit keer”, zei de PvdA’er daarover, verwijzend naar de demissionaire status van het kabinet. „Dat mag een nieuwe regering gaan doen.”

Eerder deze week moest Asscher ook al op zijn schreden terugkeren, toen bleek dat hij alleen een toezegging had weten los te peuteren dat er extra geld voor lerarensalarissen komt in de begroting van volgend jaar. „Een inspanningsbelofte”, noemde premier Rutte het van zijn kant.

Alle minnen in koopkrachtplaatje voor 2018 gerepareerd

NU 01.09.2017 In de begroting voor volgend jaar is geld gereserveerd zodat geen enkele groep er in koopkracht op achteruit gaat. Alle minnen zijn weggewerkt, zei vicepremier Lodewijk Asscher vrijdag.

Asscher bevestigde vragen hierover van enkele journalisten en vertelde dat iedereen volgend jaar geld overhoudt.

Meer wilde de vicepremier er niet over zeggen en hij vroeg zich hardop af of hij überhaupt op de zaken vooruit mocht lopen. De precieze koopkrachtplaatjes worden immers op Prinsjesdag door het ministerie van Sociale Zaken gepubliceerd.

Bronnen rond het kabinet bevestigen aan NU.nl Asschers uitspraken dat de minnen worden weggepoetst. Hoeveel geld ermee gemoeid is en welke groepen er precies worden gecompenseerd, blijft onduidelijk.

Enkele groepen dreigden financieel op achterstand te raken als het demissionaire kabinet niet zou ingrijpen. Vanuit de PvdA klonk al langer de wens voor een evenwichtig koopkrachtbeeld en inkomensontwikkeling. Zoals het er nu naar uitziet, zijn de sociaaldemocraten het hier met de VVD over eens geworden.

Verschillen

Het Centraal Planbureau publiceerde enkele weken geleden conceptcijfers over de Nederlandse economie. Daaruit bleek dat werkenden er volgend jaar zonder beleidswijziging 0,8 procent op vooruitgaan. Gepensioneerden (0,2 procent) en uitkeringsgerechtigden (0 procent) zien bijna geen verschil in hun portemonnee.

Ook zijn er verschillen tussen de inkomensgroepen. Zo houden de hoogste inkomens meer over (1,1 procent) dan de laagste inkomens (0,2 procent). De middeninkomens moeten het doen met een koopkrachtverbetering van 0,6 tot 0,9 procent.

Deze cijfers steken mager af bij de groei van de economie. Het planbureau verwacht voor dit jaar een plus van 3,3 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Het zou voor het eerst sinds het uitbreken van de financiële crisis in 2007 zijn, dat er een groei van boven de 3 procent wordt gerealiseerd. Volgend jaar wordt de groei op 2,5 procent van het bbp geraamd.

Zie ook: Groei economie dit jaar voor eerst sinds crisis boven 3 procent

Lees meer over: Lodewijk Asscher Koopkracht

Asscher: niemand gaat er volgend jaar op achteruit

NOS 01.09.2017 Niemand gaat er volgend jaar op achteruit. Dat zei vice-premier Asscher vanmiddag na de ministerraad tegen een journalist van BNR die vragen over de koopkracht stelde.

Uit eerdere berekeningen van het Centraal Planbureau bleek dat enkele kleine groepen er ondanks de economische groei komend jaar niet op vooruit of zelfs op achteruit zouden gaan. Dat is volgens Asscher nu gerepareerd.

Eerder bevestigden Haagse bronnen al dat het kabinet extra geld zou uittrekken om de paar groepen te compenseren die er ondanks de economische groei toch op achteruit dreigden te gaan.

Minnetjes

Pas over tweeënhalve week, op Prinsjesdag, worden de plannen van het demissionaire kabinet en de koopkrachtplaatjes officieel gepresenteerd, maar op een vraag van een BNR-journalist of de minnetjes zijn weggewerkt, zei Asscher dat dat inderdaad het geval was. Iedereen houdt meer geld over in zijn portemonnee, zei hij ten overstaan van enkele journalisten. Direct nadat hij dat zei, vroeg hij zich hardop af of hij dit wel had mogen zeggen.

Bronnen rond het kabinet bevestigen tegen de NOS dat alle minnetjes zijn weggewerkt.

Rabo lyrisch over economie

Telegraaf 01.09.2017 Na het Centraal Planbureau hebben nu ook de drie grootbanken ING, ABN Amro en Rabobank hun economische raming fors omhoog bijgesteld. Alle voorspellers rekenen nu op meer dan 3% economische groei in Nederland.

Rabobank kwam vandaag als laatste in de rij met een herziene raming. Vorige maand dachten de bankeconomen nog dat de economie dit jaar met 2,2% zou groeien, inmiddels ramen ze 3,2%. Een dergelijke bijstelling is ongekend groot.

Krachtig

„Het tweede kwartaal was een heel krachtig kwartaal”, aldus econoom Jesse Groenewegen van Rabobank. „De algemene consensus was toen een kwartaalgroei van 0,6%, maar het bleek 1,5% te zijn. Alleen al vanwege dat kwartaal moesten we onze raming bijstellen.”

ABN Amro en ING hebben een groei van 3,1% in de boeken staan, het Centraal Planbureau mikt op 3,3%. Overigens zakt de groei in al deze voorspellingen volgend jaar weer wat in.

Gunstig

„We denken niet dat de uitzonderlijke groei van het tweede kwartaal in de volgende kwartalen doorzet”, aldus Groenewegen. Rabobank denkt ook niet dat die kwartalen zo zwak zullen zijn dat de economische prestaties uit april tot en met juni teniet zal worden gedaan.

Voor de formerende partijen komen deze positieve economische berichten op een goed moment. Als de economie zo goed draait, zal dat leiden tot meer belastinginkomsten en minder uitgaven aan uitkeringen. Dat is gunstig voor de financiële startpositie van het volgende kabinet.

LEES MEER OVER; ECONOMIE

Crisisbezwering doet ook Rutte pijn

AD 31.08.2017 Het demissionaire kabinet wist gisteren zijn zoveelste interne crisis te bezweren, door de PvdA te beloven dat leraren volgend jaar meer salaris krijgen. In politiek opzicht lijkt dat vooral een nederlaag voor PvdA-leider Lodewijk Asscher.

Drie van de formerende partijen weten dus om welk bedrag het ons gaat, aldus PvdA-ingewijde.

Noem het een afgang voor de onderhandelaar Asscher. Na dagen van crisisberaad wist de PvdA-voorman niet meer dan een belofte uit coalitiepartner Rutte te schudden. Dreigde de PvdA eerder nog uit het kabinet te stappen als er geen salarisverhoging voor basisschoolleraren in de begroting zou worden opgenomen, nu volstaat een ‘inspanningsbelofte’ dat dit gaat gebeuren. Een bedrag wist Asscher gisteren –op de laatste dag van onderhandelingen – niet te bedingen.

Rutte hield die boot af, omdat hij schaakt op nog een bord in de formatie: met CDA, D66 en ChristenUnie. Geld voor leraren raakt ook ook die partijen, want een salarisverhoging grijpt in op begrotingen van hun hele kabinetsperiode en daarna.

Ondergrens

© ANP

Op basis van ‘vertrouwen’ rekent Asscher erop dat er later dit jaar ‘een substantieel bedrag’ komt voor de docenten. ,,Op hun blauwe ogen,’’ geeft hij toe. Wie na Haagse onderhandelingen met zo’n resultaat terugkomt, is meestal te grazen genomen. De eerder door de VVD toegezegde 270 miljoen staat immers nergens genoteerd.

Wél zou hij een ‘harde ondergrens’ hebben meegegeven aan Rutte en dat bedrag met succes hebben afgetast bij D66 en ChristenUnie. Al moet gezegd: CDA-leider Sybrand Buma hield zich volgens een insider onbereikbaar; Buma zou ook geen behoefte hebben gehad aan contact. ,,Maar drie van de formerende partijen weten dus om welk bedrag het ons gaat,’’ aldus een PvdA-ingewijde.

Resultaat

© ANP

Asscher heeft politiek gezien dan misschien verloren, concreet heeft hij wel iets binnengehaald. De leraren krijgen er geld bij, al is nog ongewis hoe hoog het bedrag wordt. Politiek gedoe of niet, basisschoolleraren kunnen ‘iets’ in hun beurs verwachten komend jaar. Hoeveel exact kan al op Prinsjesdag bekend zijn, maar waarschijnlijker nog: in het regeerakkoord van Rutte-III. Dit jaar nog dus, stelt Asscher tevreden vast. Crisis bezworen, resultaat geboekt.

En inderdaad: als Rutte straks niets of weinig voor leraren regelt in de begroting, vraagt een Malieveld vol protesterende leraren straks om zijn scalp. Rutte heeft zich immers eraan gecommitteerd om die salarisverhoging te regelen. ,,Zijn politiek kapitaal staat ook op het spel nu,’’ zegt Asscher. Lees: zijn betrouwbaarheid ten opzichte van leraren.

Bovendien doet de gevonden bezweringsformule Rutte ook politiek pijn. Formatiepartners CDA, D66 en ChristenUnie hebben immers publiekelijk geen belofte hoeven doen. Zij stelden zich de afgelopen dagen pragmatisch op: PvdA en VVD vechten dit maar vooral zelf uit. Rutte is ook degene die het de komende weken moet zien te verdedigen aan de formatietafel.

Het gevolg is dat de formerende partijen hem nu gaan laten bloeden voor zijn reddingsoperatie van Rutte II. Hun opstelling: dus de VVD wil geld voor leraren? Prima, geen bezwaar. Maar dan hebben wij ook nog wel wat wensen. De investeringsruimte voor het beoogde kabinet Rutte-III is immers niet zo groot als men zou denken. Economisch gaat het goed, maar het geld klotst niet bepaald tegen de plinten.

Vendetta

Al die complicaties ten spijt, zagen Asscher noch Rutte een breuk van hun demissionaire kabinet zitten. Dan had Asscher immers de leraren met lege handen onder ogen moeten komen. En Rutte wilde geen ‘vendetta’ uitlokken met de PvdA. Al is de partij verpulverd in de verkiezingen, Rutte gaat de steun van de PvdA misschien nog wel nodig hebben.

Als de formatie met CDA, D66 en ChristenUnie slaagt, leunt die coalitie immers op slechts 76 zetels in de Tweede Kamer. En dan komen er in 2019 ook nog eens verkiezingen voor de Eerste Kamer, waarbij Rutte III het risico loopt haar meerderheid daar kwijt te raken. De VVD kan dan nog wel eens ernstig verlegen zitten om de steun van de PvdA. Pragmatisme van beide partijen dus. Maar dat was het verstandshuwelijk tussen VVD en de PvdA de afgelopen vijf jaar toch al niet vreemd.

Van de wet hoeft de begroting voor 2018 nog helemaal niet af te zijn – waarom die haast?

De deadline is helemaal niet zo hard

VK 30.08.2017 De tijdsdruk die VVD en PvdA vandaag voelen bij het maken van de begroting voor 2018 hebben zij zichzelf kunstmatig opgelegd. Feitelijk is het geen noodzaak dat het demissionaire kabinet Rutte II vandaag of morgen overeenstemming bereikt.

Voor het inleveren van de nieuwe Rijksbegroting is geen wettelijke vastgelegde deadline. Er bestaat slechts de ‘werkafspraak’ om de begroting en de Miljoenennota (met daarin de uitgebreide toelichting) ‘uiterlijk 31 augustus’ voor te leggen aan de Raad van State.

Sinds 2014 heeft het hoogste rechtscollege als wettelijke taak ‘onafhankelijk begrotingstoezicht’. De wet zegt dat de Raad van State verplicht is een oordeel te vellen over de deugdelijkheid van de begroting die op Prinsjesdag wordt gepresenteerd.

Prinsjesdag

Prinsjesdag 2016. © ANP

Om daar voldoende tijd voor te hebben vindt de Raad van State het plezierig ‘de ontwerpbegrotingen en de ontwerp-Miljoenennota’ uiterlijk 31 augustus ‘te ontvangen’.

Die datum is nergens wettelijk vastgelegd, zegt een woordvoerder van de Raad van State. ‘Er is geen fatale termijn of iets dergelijks.’ Wat wel in de wet staat is dat de presentatie van de begroting op Prinsjesdag is, de derde dinsdag van september. Dit jaar op 19 september – iets minder dan drie weken.

Momenteel lijken VVD en PvdA onder grote tijdsdruk te moeten onderhandelen over de begroting van 2018. Want, zeggen beide partijen, uiterlijk donderdag dienen alle stukken bij de Raad van State te zijn. Die veronderstelde tijdsdruk zorgt tegelijkertijd voor politieke druk. In een sfeer van haast lijken de coalitiepartners in het demissionaire kabinet en de formerende partijen, CDA, D66 en ChristenUnie, snel tot een vergelijk te moeten komen. Maar formeel ontbreekt daartoe dus de noodzaak.

Het leidt wel tot meer aandacht voor het werk van de Raad van State: ‘Er is nog nooit zoveel aandacht voor die inlevertermijn geweest’, stelt de woordvoerder.

Op de website van de Raad van State staat de geruststelling in de richting van het kabinet. De deadline is niet zo hard en de begrotingsadviseur ‘heeft er begrip voor’ dat de begrotingscijfers nog ‘conceptcijfers’ zijn. Per slot van rekening moet de rekenmeester van het kabinet, het Centraal Planbureau, ook nog met die cijfers kunnen rekenen om te bepalen wat precies de economische gevolgen zijn van het voorgenomen kabinetsbeleid.

Volg en lees meer over:  NEDERLAND   KABINETSFORMATIE   KABINET-RUTTE II  POLITIEK

KABINET-RUTTE II;

BEKIJK HELE LIJST

‘Leraren zitten niet te wachten op Haags gedoe’

AD 30.08.2017 Leraren in het basisonderwijs mogen zich verheugen op meer salaris, stelt PvdA-leider Lodewijk Asscher. Maar garanties geeft hij niet.

Ik heb er vertrouwen in dat het bedrag straks in de begroting staat

U heeft niks concreets in handen voor de leraren.
,,Er komt een concreet bedrag in de begroting van volgend jaar, dat vertrouwen is mij door de formerende partijen geboden. Dat moet natuurlijk wel bewaarheid worden. Het lukte nu niet, maar ik heb wel de overtuiging gekregen, dankzij die gesprekken met andere partijen, dat ze in deze begroting een substantieel bedrag willen opnemen en dat is waar het om gaat.”

Heeft u zicht op een concreet bedrag?
,,Laat ik het zo zeggen: ik heb inmiddels genoeg gesproken om te weten dat men niet een rare grap zal uithalen en opeens met een heel klein bedrag komt. Iedereen begrijpt dat je met een fooi mijn vertrouwen beschaamt. Ook die andere partijen hebben er wel belang bij om in de richting van die onderwijzers waar te maken wat er nu gezegd wordt.”

Dus het staat niet in de begroting, maar er komt een bijlage op of even na Prinsjesdag?
,,Inderdaad. Het komt erin. Zo snel mogelijk. Hoe precies, dat laat ik aan de minister van Financiën, maar het wordt een substantieel bedrag. Gewoon extra geld voor het salaris. Ik snap heel goed dat die formatie tijd nodig heeft, maar het gaat er nu om dat we duidelijkheid kunnen bieden voor de leerkrachten.”

Geen van die formerende partijen heeft een salarisverhoging voor leraren in het verkiezingsprogramma staan. Waar komt dat vertrouwen dan vandaan?
,,Ze hebben me aangegeven dat ze die wens, die leeft in het land, belangrijk vinden. Dat is overtuigend genoeg geweest. Duizenden en duizenden leerkrachten die voor het eerst zijn gaan staken – ook al was het een uur – die de komende jaren ongetwijfeld veel meer voor zichzelf zullen opkomen, daarvan wilde ik heel graag dat er in 2018 een eerste stap zou komen.”

Ik wil wegblijven bij de politieke winst-en-ver­lies­re­ke­ning, maar het doel voorop stellen

Maar echt verzekerd kunnen zij er niet van zijn.
Mij is het vertrouwen geboden, door Mark Rutte persoonlijk, maar ook namens zijn partij en de formerende partijen, dat er in de begroting van volgend jaar een substantieel bedrag staat. Ik had graag dat bedrag nu willen opnemen in de begroting. Dat lukte niet, maar ik heb er wel vertrouwen in dat het er straks in staat.”

Waarom was het nodig om met de formerende partijen te spreken?
,,Ik had daar wel behoefte aan. Uiteindelijk zullen zij met elkaar – en ook met ons – het ook eens moeten kunnen worden over wat er gebeurt voor die leraren. In zo’n proces dat zo ingewikkeld is, was het voor mij belangrijk om terug te horen ‘hier denken we aan’, ‘hier komt het door’, ‘we doen ons best om het snel te regelen’.

Alleen vertrouwen op de blauwe ogen was voor u niet genoeg?
,,Dat mij echt vertrouwen geboden wordt, was genoeg. We zorgen nu dat 2018 geen verloren jaar wordt.”

Ziet u dit nou als overwinning?
,,Voor die leraren. Zij zijn zelf in actie gekomen. Die verdienen het dat de politiek daarop reageert en dat er geld komt. Ik wil wegblijven bij de politieke winst-en-verliesrekening, maar het doel voorop stellen. Daarom hebben we ook gezegd: we bieden meer tijd.”

Het is prachtig dat meer partijen het willen, dan gaat het ook gebeuren

De formerende partijen beslissen het straks, u kunt niet meer met de bloemen zwaaien zoals Zijlstra dat zegt.
,,Prima, mij best. De discussie over de bloemen is ook een onverkwikkelijke. De vraag is of je het belangrijk genoeg vindt om geld uit te trekken voor leraren in deze begroting. Ik vind dat heel belangrijk. De formerende partijen vinden dat ook heel belangrijk, dat hebben ze mij verteld. Dan ben ik blij, ga ik juichen als dat gebeurt. Het gaat mij om het doel.

Heeft u spijt van het dreigement om uit de coalitie te stappen?
,,Nee het gaat om het doel, dat we wat bereiken. De mensen die les geven op de basisschool verdienen meer waardering en een hoger salaris. Zij zitten niet te wachten op gedoe uit Den Haag. We bieden tijd voor deze oplossing en dat is een bewuste keuze. De anderen mogen het claimen, dat is allemaal gezegend. Het is prachtig dat meer partijen het willen, dan gaat het ook gebeuren.”

U zult niet meer dreigen met opstappen?
,,Die dreiging is nu weg, want ik heb nu het vertrouwen dat het komt. Ga ik ervan uit dat het vertrouwen beschaamd wordt? Nee, dat lijkt me ook heel onverstandig.”

Wat zegt deze gang van zaken over de toekomstige samenwerking van de PvdA met het kabinet?
,,Dat ligt eraan met welke voorstellen het komt. Als het goede voorstellen zijn, moet je die steunen, als het slechte zijn, zal ik er fel tegen strijden.”

VVD en PvdA nemen meer tijd voor onderwijsbegroting

VK 30.08.2017 PvdA-leider Lodewijk Asscher neemt genoegen met de belofte van de VVD dat in de begroting van 2018 een ‘substantieel bedrag’ komt voor lerarensalarissen. Dat is de uitkomst van dagenlang verwoed begrotingsoverleg in het demissionaire kabinet van VVD en PvdA.

Asscher dreigde met zijn bewindslieden uit het kabinet te stappen, maar slikt die stevige woorden nu alsnog in. Premier Rutte heeft hem ‘het vertrouwen’ gegeven dat het onderwijsgeld er komt. Over de hoogte van het bedrag moet het demissionaire kabinet het nog eens worden met CDA, D66 en ChristenUnie, de partijen die met de VVD aan de formatietafel zitten.

Vanmiddag na de ministerraad (halverwege de week omdat premier Rutte morgen naar Frankrijk moet) bleek een crisis te zijn afgewend. Asscher kon leven met een intentieverklaring. Maar hoe hard de toezegging van de VVD is, zal moeten blijken. Premier Rutte sprak over een ‘inspanningsbelofte’ en een ‘aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid’, maar wilde de afspraak geen ‘garantie’ noemen.

Geen voorschot op formatieonderhandelingen

De leraren hebben al laten weten geen genoegen te nemen met minder dan 10 procent en mogelijk opnieuw te gaan staken.

De twee partijen konden het tot nog toe niet eens worden over de onderwijsbegroting omdat de VVD geen voorschot wil nemen op de formatieonderhandelingen. Door extra geld uit te trekken in de begroting voor volgend jaar zou het demissionaire kabinet de financiële ruimte van de volgende coalitie inperken. Afgelopen maandag meldde informateur Zalm aan de Kamer dat ‘de financiële opstelling’ nog niet rond was. Oftewel: de partijen zijn nog aan het puzzelen.

Asschers eis voor meer onderwijsgeld maakte die puzzel extra complex, tot chagrijn van de VVD. Maar de PvdA-leider hield de afgelopen dagen voet bij stuk. Eind juni had hij gedreigd desnoods de begroting niet te tekenen als de leraren geen financieel zetje in de rug zouden krijgen. Zijn eis was onveranderd, zei hij deze week meermaals.

Vandaag deed hij alsnog water bij de wijn en trok zijn dreigement in. Ruttes belofte is voorlopig genoeg voor de PvdA. Asscher had ook met de andere formerende partijen gesproken en de bevestiging gekregen dat zij zijn wens voor meer onderwijsgeld steunen.

‘Een eerste stap’

Aanvankelijk leken VVD en PvdA vandaag af te koersen op een botsing. Ze zouden er vandaag uit moeten komen omdat de Raad van State voor 1 september de conceptbegroting moet ontvangen. De Raad heeft immers tijd nodig om de begroting van advies te voorzien. Maar die deadline is in de praktijk slechts een werkafspraak tussen de Raad van State en het ministerie van Financiën. De enige wettelijk vastgelegde deadline voor de begroting is Prinsjesdag, de derde dinsdag van september, dit jaar de 19de.

Eind juni staakten leraren in het basisonderwijs uit onvrede over het verschil in beloning met hun collega’s in het middelbaar onderwijs. Docenten op middelbare scholen verdienen tot wel 20 procent meer. De basisschoolleraren, verenigd in PO in actie, voeren actie voor een salarisverhoging van 10 procent, of 900 miljoen euro.

Dat bedrag gaat er waarschijnlijk niet komen. Vorige week leken VVD en PvdA elkaar te vinden bij 270 miljoen euro, maar maandag bleek de VVD toch niet akkoord te kunnen gaan. Het ging Asscher om ‘een eerste stap’. De leraren hebben al laten weten geen genoegen te nemen met minder dan 10 procent en mogelijk opnieuw te gaan staken.

Lees verder

De tijdsdruk die VVD en PvdA voelden bij het maken van de begroting voor 2018 hebben zij zichzelf kunstmatig opgelegdHoe zit dat?

VVD en PvdA bleven twisten over extra geld voor onderwijzers. Zelfs een kabinetsval was niet meer uitgesloten. ‘De pin is uit de handgranaat getrokken.’

Leerkrachten in het basisonderwijs willen meer loon en minder werkdruk. Wat houdt dat concreet in?

Volg en lees meer over:  POLITIEK   KABINET-RUTTE II  NEDERLAND

KABINET-RUTTE II;

BEKIJK HELE LIJST

VVD en PvdA laten kwestie lerarensalarissen over aan formatie

NU 30.08.2017 VVD en PvdA hebben de crisis rond de verhoging van de lerarensalarissen in het basisonderwijs bezworen. De partijen trekken zelf geen extra geld uit voor volgend jaar, maar laten dat besluit over aan de formerende partijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie.

Er is afgesproken dat er extra geld naar salarisverhoging voor leraren gaat, maar hoeveel precies willen de partijen niet zeggen.

“We hebben tijd geboden om met dat bedrag te komen”, zei PvdA-leider en vicepremier Lodewijk Asscher woensdag. Zijn partij zal zelf dus niet voor extra geld zorgen.

Asscher moet vertrouwen op VVD-leider Mark Rutte en de drie andere partijen aan de formatietafel. Zij hebben beloofd de portemonnee te trekken voor volgend jaar. Asscher hoopt dat er een “substantieel bedrag” in de begroting voor 2018 wordt opgenomen voor de leraren in het basisonderwijs.

“Ik heb er vertrouwen in dat het geregeld wordt”, aldus de PvdA-leider.

Geen garantie

“Ik ben blij dat ik de PvdA het vertrouwen heb kunnen bieden”, zei VVD-leider en premier Mark Rutte. “We gaan substantieel iets doen aan de arbeidsvoorwaarden”, aldus de Rutte, die net als Asscher geen concrete bedragen wilde noemen.

De premier wil geen garantie geven maar spreekt van een “inspanningsbelofte” van zijn kant. “Dat is een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid.”

In theorie kan het dus gebeuren dat er onder aan de streep geen extra geld in 2018 naar de leraren gaat, al willen de formerende partijen volgens Rutte ook dat er meer geld naar de leerkrachten gaat.

http://media.nu.nl/m/zm3xvtlafoft_wd1280.jpg/rutte-substantiele-verandering-arbeidsvoorwaarden-leraren

Dreigement

VVD en PvdA konden het de afgelopen weken niet eens worden over de lerarensalarissen. Na uren van crisisberaad op dinsdag en woensdag komen de partijen nu met een oplossing die ze vooral meer tijd geeft.

De PvdA wil de lonen verhogen, terwijl de VVD vindt dat het niet aan het demissionair kabinet is om nog ingrijpende maatregelen in de begroting voor volgend jaar in te boeken. Volgens de liberalen hoort ook dit onderwerp thuis op de onderhandelingsafel van de formerende partijen.

Asscher toonde weinig begrip voor deze ongeschreven Haagse regel en dreigde zelfs uit het demissionaire kabinet te stappen als er geen extra geld voor de leraren zou komen. Hoewel onduidelijk is hoeveel de formerende partijen opzij leggen voor de leraren, trekt Asscher dat dreigement nu alsnog in.

Deadline

De tijd begon te dringen omdat de Raad van State het liefst de begrotingsstukken op 31 augustus binnen heeft. Zo is er nog genoeg tijd om advies te geven voordat de begroting en de Miljoenennota op Prinsjesdag, de derde dinsdag van september, worden gepresenteerd.

Overigens gaat het niet om een harde deadline, benadrukt de regeringsadviseur, maar is er sprake van een werkafspraak waarbij het draait om goed fatsoen.

Lees meer over: Formatie 2017

‘Kabinetscrisis afgewend, VVD en PvdA vinden oplossing’

Elsevier 30.08.2017 De crisis over de verhoging van de lerarensalarissen in het demissionaire kabinet lijkt te zijn afgewend. Volgens ingewijden hebben regeringspartijen VVD en PvdA een oplossing gevonden.

Er komt meer geld, maar hoeveel zal later blijken, schrijft RTL Nieuws. In de begroting voor 2018, die vandaag af moet zijn, wordt nog geen bedrag opgenomen voor hogere lerarensalarissen. Later komt het kabinet nog met een verklaring.

In een bijlage toegevoegd

De partijen hopen dat het bedrag voor Prinsjesdag, of zo snel mogelijk daarna, in een bijlage wordt toegevoegd. Asscher zou dus een inlegvelletje krijgen. De PvdA legde dinsdag voorstellen op tafel die vooral waren bedoeld om tijd te winnen. De formerende partijen zouden hierdoor meer tijd krijgen om te bedenken wat hun financiële plannen zijn.

Syp Wynia: hoe politici eindeloos over niet-geld redekavelen >

De VVD kon zich hier naar verluidt niet in vinden en zou het belangrijkste voorstel van de PvdA hebben afgewezen. Eerder vandaag wilden de hoofdrolspelers nog weinig kwijt over de crisis. Halbe Zijlstra (VVD) liet na afloop van de eerste koortsachtige overlegronde weten dat het allemaal ‘buitengewoon moeilijk’ was, maar ook dat er misschien een oplossing in zicht is. Of dat gaat werken? ‘Dat moeten we nu bekijken.’

   Tom Reijner (1986) werkt sinds augustus 2013 op de webredactie. Hij studeerde Politicologie en Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam.

GERELATEERDE ARTIKELEN;

Zijlstra over crisis: ‘Het is buitengewoon moeilijk, maar…’

Ruzie PvdA en VVD loopt met een sisser af

Kabinetscrisis dreigt: ‘Asscher schoot zich in de voet’

Kabinetscrisis rond lerarensalaris afgewend

AD 30.08.2017 VVD en PvdA hebben een nieuwe deal gesloten over de verhoging van de lerarensalarissen. Die gaan met een ‘substantieel bedrag’ omhoog, zei vicepremier Lodewijk Asscher zojuist in een verklaring. De dreigende kabinetscrisis is daarmee afgewend.

Premier Rutte heeft het vertrouwen geboden dat de salarissen met een substantieel bedrag omhoog gaan, aldus Lodewijk Asscher.

  Hanneke Keultjes @hannekekeultjes

Rutte heeft het over ‘inspanningsverplichting van mijn kant’ en ‘een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid’. Vaagheid troef. 5:22 PM – Aug 30, 2017

,,Mark Rutte heeft namens de VVD en de formerende partijen het vertrouwen geboden dat er in de begroting voor 2018 een substantieel bedrag wordt opgenomen voor de verbetering van de lerarensalarissen in het basisonderwijs”, aldus Asscher, die stelt dat hij het doel vooropzet. ,,We hebben tijd geboden om met dat bedrag te komen. De leerkrachten in het basisonderwijs verdienen meer waardering en daar past ook een beter salaris bij.”

  TWITTER LWMKOK   Follow >Laurens Kok @lwmkok

Asscher spreekt zijn vertrouwen uit in ‘substantieel’ bedrag voor leraren. ‘Heb een idee hoe veel. Mag geen fooi zijn.’  5:01 PM – Aug 30, 2017

De salarissen gaan dus omhoog, maar een exact bedrag ontbreekt nog in de begroting. Dat wordt later toegevoegd zodra de formerende partijen hun financiële plaatje rond hebben. ,,Dus niet vandaag, dat heb ik moeten accepteren”, zegt Asscher. ,,PvdA en VVD hebben geen meerderheid meer in de Kamer.”

Rutte moet wel over de brug komen, maakt Asscher nogmaals duidelijk. ,,Als het een fooi wordt, is dat een beschaming van mijn vertrouwen.” De dreiging van een kabinetscrisis is wel weg, stelt de PvdA-voorman. Rutte belooft op zijn beurt ‘fatsoenlijk’ om te gaan met de ‘wens van de PvdA’, maar blijft iets meer op de vlakte als het gaat om keiharde toezeggingen. ,,Het is een inspanningsbelofte van mijn kant.” Voor de begrotingsbehandeling in het najaar moet duidelijk zijn om welk bedrag het gaat, zei Rutte.

Financiële plaatje 

  Hanneke Keultjes @hannekekeultjes

“Als het een fooi wordt, is dat een beschaming van mijn vertrouwen”, dreigt Asscher alvast. Moet ‘substantieel’ zijn. 4:57 PM – Aug 30, 2017

Mark Rutte. © ANP

De partijen overleggen de hele dag al over de salariskwestie. Hoewel het demissionaire kabinet vorige week al een deal van 270 miljoen gesloten leek te hebben over de verhoging van de salarissen van basisschoolleraren, stokte de uitvoering aan de formatietafel. CDA, D66 en ChristenUnie willen eerst het financiële plaatje rond hebben, voordat ze hun fiat geven. Hun steun is nodig om de begroting met voldoende steun door beide Kamers te krijgen.

De PvdA heeft gistermiddag tijdens het ingelaste begrotingsoverleg al ‘meerdere oplossingen’ op tafel gelegd. Een van de voorstellen was het opstellen van twee begrotingen: een met en een zonder extra geld voor de leerkrachten. Zo zou het demissionaire kabinet kunnen wachten op uitsluitsel van de formatietafel en toch op Prinsjesdag een begroting met een extraatje voor het basisonderwijs kunnen presenteren. Maar de VVD vindt dat onacceptabel. Uiteindelijk is de PvdA akkoord gegaan met een toezegging dat de salarissen omhoog gaan.

De begrotingsplannen moeten morgen ingediend worden bij de Raad van State, die er een advies over zal uitspreken. Als de hogere salarissen daar niet in zouden staan, zou Asscher alsnog uit het demissionaire kabinet stappen. Die dreiging is weg, stelt de PvdA-voorman, die dit geen overwinning voor zijn partij wil noemen. ,,Het is een overwinning voor de leraren. Ik wil wegblijven bij de politieke-verliesrekening.”

   HANNEKEKEULTJES   Follow  > Hanneke Keultjes @hannekekeultjes

De leraren zijn echt heul belangrijk, herhaalt Asscher een keer of wat. Maar alsnog opstappen als het een fooi blijkt: “De dreiging is weg.” 5:00 PM – Aug 30, 2017

Doekje voor het bloeden

PO in Actie had wel verwacht dat de plannen van de PvdA niet nu gerealiseerd zouden worden. ,,Daar liggen we niet van wakker”, zegt voorman Jan van de Ven. Maar kom bij de actiegroep niet aan met 270 miljoen euro, het bedrag waarover VVD en PvdA het aanvankelijk eens zouden zijn. ,,Dan heeft Asscher het goed mis, dat is een doekje voor het bloeden.”

De gezamenlijke eis van PO-front, waarin ook de werkgevers verenigd zijn, is 900 miljoen voor het gelijkschakelen van de salarissen van basisschoolleraren met hun collega’s op de middelbare school. Daarbij komt nog 500 miljoen voor het verlagen van de werkdruk in het onderwijs. ,,Dát is pas substantieel”, vindt Van de Ven. Maar hij realiseert zich dat dit niet het bedrag is dat uiteindelijk in het regeerakkoord terechtkomt. ,,We hebben nog meer scenario’s neergelegd met voor ons acceptabele eerste stappen.”

Wel put Van de Ven moed uit andere geluiden die hij uit Den Haag heeft gehoord. ,,Ik heb Pechtold vandaag letterlijk horen zeggen dat hij de arbeidsvoorwaarden op de schop gaat nemen. Dat is voor het eerst dat het zo klip en klaar wordt gezegd. Zo duidelijk werd er nog nooit over gesproken.”

© EPA

Vooralsnog geen breuk Rutte II: VVD en PvdA zoeken naarstig naar compromis

VK 30.08.2017 Twee uur overleg op het ministerie van Financiën heeft woensdagochtend nog niet geleid tot een breuk in het demissionaire kabinet Rutte II. ‘We hebben misschien een oplossing’, zei VVD-fractieleider Zijlstra toen hij het ministerie even na elven verliet. ‘We gaan nu kijken of het een echte oplossing is.’ Over de details wilde hij niets kwijt.

De coalitiepartijen VVD en PvdA twisten al maanden over extra geld voor de onderwijzers op de basisscholen. De PvdA eist dat al in de begroting voor 2018, die vanmiddag in de ministerraad moet worden vastgesteld, geld wordt vrijgemaakt voor een salarisverhoging. De VVD leek daarmee vorige week akkoord te gaan, maar de liberalen willen dat de formerende partijen CDA, D66 en ChristenUnie ook groen licht geven. Dat zou nu nog niet kunnen omdat ‘de financiële plaat’ van het beoogde nieuwe kabinet nog onvoldoende is uitgewerkt.

PvdA-leider Asscher en minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem lijken er vooral op aan te sturen extra tijd te kopen

PvdA-leider Asscher en minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem lijken er vooral op aan te sturen extra tijd te kopen. Volgens ingewijden deden zij dinsdag meerdere voorstellen om de besluitvorming aan te passen. Het doel van de PvdA is om pas definitief te beslissen over de onderwijsgelden als de formerende partijen meer zicht hebben op hun financiële plannen. Maar er zou dan wel een concrete toezegging aan de PvdA moeten komen.

Als een akkoord uitblijft, komt er vanmiddag in de ministerraad mogelijk toch nog een voortijdig einde aan het lange bestaan van Rutte II. Voorlopig is het begin van die bijeenkomst anderhalf uur uitgesteld, tot 14.00 uur. Als Asscher de PvdA-bewindslieden terugtrekt uit het kabinet, moet de VVD tot aan de installatie van een nieuw kabinet voorlopig alleen doorregeren. De posten van de vertrokken PvdA’ers zullen dan over de VVD-bewindslieden moeten worden verdeeld.

‘Bevrijde’ Asscher

Het conflict sluimert al maanden. Lodewijk Asscher begon ver voor de begrotingsonderhandelingen extra geld te eisen voor onderwijzers. Toen er amper acht op werd geslagen, verhoogde hij de inzet. De PvdA zou wel eens kunnen weigeren de begroting te tekenen.

De ‘bevrijde’ Asscher toonde zo de vechtlust waar de PvdA-Kamerleden in het verleden zo vaak tevergeefs op aandrongen bij Samsom. Wat had de partij eraan om toezegging voor de poorten van de hel weg te slepen, als niemand het door had? De PvdA-bewindslieden gingen in de ministerraad het gevecht aan, maar voor de buitenwereld was alleen de harmonieuze samenwerking met Rutte zichtbaar. Politiek moest ook strijd zijn, kreeg Samsom van zijn criticasters te horen.

De ex-PvdA-leider probeerde de laatste jaren te voldoen aan die behoefte van politiek krachtsvertoon, maar zijn conflicten met de VVD deden geregisseerd aan. Vaak was vooraf afgesproken waar de coalitiepartijen ruzie over mochten maken. Als het echt spannend werd, belde Samsom met Mark Rutte of Halbe Zijlstra om zijn ‘grote project’ overeind te houden.

Formatie heeft voorrang

Een crisis over onderwijsgeld zou ‘politiek op z’n lelijkst’ zijn, aldus een betrokkene

De vechtlust van Asscher komt op een moment dat de PvdA nog maar weinig angst inboezemt. Premier Rutte wil graag ‘brokken’ voorkomen, maar de formatie van zijn volgende kabinet heeft voorrang. De PvdA moet zijn plaats kennen, is het overheersende sentiment in de VVD.

De overige formerende partijen wachten rustig af. Zij hopen alsnog op een oplossing. Een crisis over onderwijsgeld zou ‘politiek op z’n lelijkst’ zijn, aldus een betrokkene, vooral omdat het nieuwe kabinet uiteindelijk waarschijnlijk toch dat extra geld gaat uittrekken. Zeker een partij als D66 dringt aan op forse investeringen in onderwijs. Bij de partij valt te

Volg en lees meer over:  KABINETSFORMATIE   POLITIEK   KABINET-RUTTE II   NEDERLAND

KABINET-RUTTE II;

BEKIJK HELE LIJST

Liever bonje met de PvdA dan met de rest

AD 30.08.2017 Al die jaren wist Mark Rutte zijn coalitie met de PvdA bijeen te houden met compromissen, maar of het vandaag wéér lukt is zeer de vraag. Op het ministerie van Financiën wacht een laatste, waarschijnlijk kribbig overleg over lerarensalarissen.

Het zint de premier niets dat de PvdA-voorman de ‘nucleaire optie’ koos. Asscher kondigde immers aan dat zijn partij uit het demissionaire kabinet stapt, als het niet lukt om samen met de VVD een salarisverhoging te regelen in de begroting die morgen voor advies naar de Raad van State moet.

Het brengt Rutte in een gordiaanse knoop, ook gistermiddag was er vergeefs crisisoverleg. Want natuurlijk wil hij de rit –zij het demissionair- met de PvdA uitzitten. Een breuk schaadt het aanzien van de politiek. Het kan de formatie vertragen. Maar Rutte zit vast.

Om juffen en meesters van een hoger loon te verzekeren, zijn immers meer partijen nodig. De begroting voor volgend jaar moet door de beide Kamers, en daar zijn VVD en PvdA hun meerderheid kwijt. Logisch is het dus om–zoals de PvdA ook wil- steun te vergaren van de formerende partijen CDA, D66 en ChristenUnie. Maar die willen nu nog geen 270 miljoen euro toezeggen aan leraren, omdat er voor hún wensen immers ook nog geen geld is gereserveerd in de formatie.

Investering

Het is simpel. Er ligt een portemonnee op de formatietafel waar de VVD nu alvast geld uit wil halen. 

Onder druk van de PvdA misschien, maar toch. Daar zitten ze bij CDA, D66 en ChristenUnie niet op te wachten. Zeker niet omdat de investeringsruimte van Rutte-III verre van onuitputtelijk is en de salarisverhoging ingrijpt in begrotingen van komende jaren.

Wanneer Asscher het erop aan laat komen, verkiest de VVD bonje met de PvdA boven ruzie met CDA, D66 en ChristenUnie. De relatie met de PvdA was goed, maar zit in blessuretijd. Liever ruzie met je aanstaande ex dan met je verloofde.

Intentie

Als er donderdagavond nog steeds geen akkoord is, zal Asscher zijn woorden moeten verzilveren en naar de Koning moeten voor ontslag. Het schept de vreemde situatie dat de VVD dan een één-partijregering vormt. Verder merkt de gemiddelde Nederlander daar niets van, overigens. De VVD-ministers bestieren dan ‘gewoon’ even álle departementen tot de formatie klaar is.

Toch hebben Rutte en Asscher nog een klein ventieltje in handen om de spanning te doen ontsnappen. Er kán een begroting gemaakt worden met een summiere intentieverklaring over salarisverhoging –zonder bedragen. Dan kan er tot de begrotingsbehandeling in oktober nog aan een akkoord worden gewerkt. Het zou echter Asschers dreigementen van opstappen ongeloofwaardig maken.

Nu hij oppositie moet gaan voeren, is een loos dreigement een slecht begin om kiezers terug te winnen. 

Bellen met Den Haag: 'Misschien ook niet handig om de PvdA nu al te tergen'

Bellen met Den Haag: ‘Misschien ook niet handig om de PvdA nu al te tergen’

Politiek verslaggever Frank Hendrickx over de onderhandelingen tussen VVD en PvdA

VK 30.08.2017 Een conflict over de lerarensalarissen kan het kabinet VVD-PvdA na vijf jaar alsnog doen stranden. Wat is er precies aan de hand, komen de partijen eruit en wat gebeurt er als een demissionair kabinet stopt? We bellen met onze politiek verslaggever in Den Haag, Frank Hendrickx.

Na vijf jaar samenwerking dreigt kabinet Rutte-II dan toch uit elkaar te vallen. Wat is er aan de hand?

‘We hebben nog geen nieuw kabinet en dus moet het oude, demissionaire kabinet VVD-PvdA de begroting voor 2018 maken. Zij zijn nu nog de baas, maar het beoogde nieuwe kabinet VVD-CDA-D66-ChristenUnie moet straks wel aan de slag met deze begroting. De onderhandelingen over de begroting én de onderhandelingen over een nieuw kabinet doorkruisen elkaar dus.

De PvdA wil zo snel mogelijk extra geld voor lerarensalarissen in het basisonderwijs, maar volgens de VVD is het beoogde nieuwe kabinet nog niet zover dat het al bedragen over de verschillende departementen kan verdelen. Dat is de reden voor de huidige patstelling’.

Het verhogen van lerarensalarissen; dat klinkt als een punt waarmee je als partij kan scoren. Wat houdt de VVD tegen om tegemoet te komen aan de eisen van de PvdA?

‘Het is dus vooral een tijdsprobleem: het nieuwe kabinet is nog aan het onderhandelen over hoeveel geld welke posten krijgen. De ene partij wil meer geld naar defensie en veiligheid, de andere juist meer naar onderwijs. Hoeveel geld er precies wordt gereserveerd voor het verkleinen van de klassen, het verminderen van de werkdruk en het verhogen van de salarissen, is dus nog niet te zeggen. En dat terwijl ze hebben afgesproken dat de begroting vanmiddag voor advies naar de Raad van State moet’.

Hoe strak is die deadline?

‘Niet strak, want het is puur een werkafspraak. Dat de Raad van State moet adviseren over de begroting is in de wet vastgelegd, maar niet voor welke datum ze dat moeten doen. Ze zouden het dus ook gewoon kunnen uitstellen tot na het weekend’.

Asscher was voor de zomer toch duidelijk: als de leraren niet meer geld krijgen, trekt de PvdA zich terug…

‘Klopt, maar de VVD was op haar beurt ook heel stellig: er komt geen bedrag in de begroting, omdat ze dat nog niet kunnen vaststellen. Maar gisteren hebben de partijen gesproken over uitstel: de VVD zou toezeggen dat er extra onderwijsgeld komt, maar over het exacte bedrag wordt dan later besloten.
Daarmee kopen ze tijd, een vrij klassieke politieke oplossing. Het is niet duidelijk of de PvdA daarmee akkoord gaat, maar ze zijn nog aan het praten, dat geeft aan dat ze eruit willen komen.

Voor beide partijen is het moeilijk uit te leggen als het kabinet alsnog uit elkaar valt door deze relatief kleine kwestie. Bovendien hebben de formerende partijen straks een minimale meerderheid; voor hen is het misschien ook niet handig om de PvdA al voor de start van het nieuwe kabinet te tergen. En de achterban van de PvdA zal zich wellicht ook afvragen: toen er werd bezuinigd in de zorg bleven jullie ook gewoon zitten, waarom dan nu opeens niet’?

Wat gebeurt er eigenlijk precies als een demissionair kabinet valt?

‘Niet zoveel, behalve dat de PvdA-ministers ontslag nemen. Hun taken worden dan overgenomen door de demissionaire VVD-ministers. Minister van Defensie Jeanine Hennis-Plasschaert zal dan bijvoorbeeld Buitenlandse Zaken van Bert Koenders overnemen. Maar eerlijk gezegd verwacht ik dat ze dat zullen voorkomen. De volgende coalitie wordt een soort middenkabinet. Zij zullen de komende tijd willen uitdragen dat ze rekening houden met veel partijen en zo’n conflict met de PvdA is dan moeilijk uit te leggen’.

Lees verder;

‘We hebben misschien een oplossing’, zei VVD-fractieleider Halbe Zijlstra. VVD en PvdA zoeken naarstig naar een compromis.

De tijdsdruk die VVD en PvdA vandaag voelen bij het maken van de begroting voor 2018 hebben zij zichzelf kunstmatig opgelegd. Hoe zit dat?

Leerkrachten in het basisonderwijs willen meer loon en minder werkdruk. Wat houdt dat concreet in?

Volg en lees meer over:  LODEWIJK ASSCHER   POLITIEKE PARTIJEN   POLITIEK   VVD   PVDA   NEDERLAND   HALBE ZIJLSTRA

Ook na crisisberaad blijft het ‘buitengewoon moeilijk’ voor Rutte-II

Trouw 30.08.2017 Er is misschien een oplossing voor de dreigende crisis in het demissionaire kabinet, dat liet VVD’er Halbe Zijlstra na afloop van het coalitieberaad tussen beide partijen weten. Maar volgens hem blijft het “buitengewoon moeilijk”.

Binnenskamers staan VVD en PvdA lijnrecht tegenover elkaar. De PvdA eist dat er in de begroting geld komt voor hogere lerarensalarissen, anders tekent zij die begroting niet. Asscher dreigt al sinds juni dat het hem een kabinetscrisis waard is, zelfs al is het kabinet formeel uitgeregeerd. De VVD aarzelde, vanwege de kosten: 270 miljoen euro extra per jaar.

“We hebben misschien een oplossing, maar dat moeten we nu gaan bekijken, of dat gaat werken”, liet Zijlstra vanmiddag weten. Wat die mogelijke oplossing inhoudt, zei hij niet. Later vanmiddag, om 14.00 uur, wordt er door bewindslieden van de partijen opnieuw over de begroting gesproken.

Het kabinet moet er vandaag uitkomen, anders kan Rutte-II stranden. Morgen moeten de stukken voor de begroting, waarover ze het nog niet eens zijn, naar de Raad van State.

De PvdA legde gisteren voorstellen op tafel die vooral waren bedoeld om tijd te winnen. De formerende partijen zouden hierdoor meer tijd krijgen om te bedenken wat hun financiële plannen zijn. De VVD was hier naar verluidt echter niet over te spreken.

Gezichten in de plooi

Naar buiten toe hielden Rutte en Asscher gisteren de gezichten nog in de plooi. Na afloop van urenlang crisisberaad spraken ze zelfs in eendere bewoordingen: “De onderhandelingen zijn nog niet klaar. We zijn er pas uit als we eruit zijn.”

Vorige week hadden beide partijen al een oplossing in zicht, waarbij als ‘uitruil’ ook extra geld zou kunnen gaan naar veiligheid. Complicerende factor zijn de lauwe reacties van de partijen in de kabinetsformatie. CDA, D66 en ChristenUnie zijn vrijdag gepolst over de kabinetsplannen. Die vinden dat het zittende kabinet zijn eigen discussies moet voeren. Ook kreeg Rutte te horen dat het te vroeg is voor een beslissing: meer geld voor basisschoolleraren kan pas als er overzicht is over álle uitgaven voor 2018. De VVD vindt dat eigenlijk ook.

Met zoveel druk op de ketel nemen ook weer de kansen toe dat er tóch nog een oplossing komt. Het zittende kabinet kan bijvoorbeeld met een eenmalig eigen gebaar komen naar de leraren. Of het zittende kabinet kan alsnog groen licht versieren bij CDA, D66 en ChristenUnie voor hogere lerarensalarissen. Er is nog een andere mogelijkheid: het kabinet koopt tijd, bijvoorbeeld door twee verschillende begrotingen in te sturen voor Prinsjesdag, één met en één zonder gebaar voor de leraren. De PvdA denkt dat er ‘meerdere mogelijkheden’ zijn om CDA, D66 en ChristenUnie die extra bedenktijd te geven.

Lees ook onze andere stukken over de dreigende crisis;

Struikelt het demissionaire kabinet alsnog over de begroting 2018?
Trage formatie zit oplossing voor begroting in de weg
Ver in de blessuretijd wankelt Rutte II alsnog

Zijlstra over crisis: ‘Het is buitengewoon moeilijk, maar…’

Elsevier 30.08.2017 De begrotingsplannen voor 2018 moeten donderdag zijn ingediend bij de Raad van State, die erover zal adviseren. Maar de VVD en PvdA verkeren in een crisissfeer vanwege de lerarensalarissen. Volgens Halbe Zijlstra (VVD) is er misschien een oplossing.

Komt dit nog goed, of stapt Lodewijk Asscher uit het kabinet Rutte-II? Zijn PvdA (negen zetels in de Tweede Kamer) wil nog even snel, in elk geval voordat de nieuwe regeringsploeg op het bordes staat, een verhoging van de lerarensalarissen erdoorheen jagen.

Arendo Joustra: ‘Als Asscher leraren meer salaris wil geven, had hij aan de formatie moeten deelnemen’

Demissionair kabinet kan helemaal niet vallen

Hij dreigde eerder zijn handtekening niet onder het begrotingsakkoord te zetten, als de VVD niet instemt met deze verhoging. De twee partijen, die vier jaar lang zonder al te veel noemenswaardige problemen hebben samengewerkt, voeren koortsachtig overleg op het ministerie van Financiën – het domein van minister Jeroen Dijsselbloem (PvdA). Mochten ze er niet uitkomen, dan is de crisis compleet.

Maar tot een val van het demissionaire kabinet, waarover wordt gesproken, zal het niet komen. Simpelweg omdat een demissionair kabinet helemaal niet kan vallen. Premier Mark Rutte (VVD) heeft het ontslag vanwege de verkiezingen in maart al aangeboden aan de Koning. Asscher kan zijn ministers en staatssecretarissen wel terugtrekken, waardoor de liberalen die paar weken die vermoedelijk nog resten het vanaf dat moment alleen moeten doen.

PvdA wilde tijdrekken met nieuwe voorstellen

Dinsdag kwam de PvdA met nieuwe voorstellen, die vooral waren bedoeld om tijd te rekken. Of de VVD er iets in ziet, is niet bekend. Naar verluidt zou het belangrijkste PvdA-plan zijn afgeschoten. Vooral Rutte heeft het moeilijk, want hij schaakt deze dagen op twee borden. De VVD-leider moet zowel Asscher als de formerende partijen masseren.

Meer politiek in Elsevier Weekbladex-politici met wachtgeld: hoe vinden zij werk?

CDA, ChristenUnie en D66 zouden vooralsnog niet willen instemmen met een loonsverhoging zolang zij geen totaaloverzicht hebben van de financiën voor de nieuwe coalitie. De hoofdrolspelers willen weinig kwijt over het crisisoverleg vandaag. Halbe Zijlstra liet na afloop van de eerste ronde weten dat het allemaal ‘buitengewoon moeilijk’ blijft, maar ook dat er misschien een oplossing in zicht is. Of dat gaat werken? ‘Dat moeten we nu bekijken.’

   Tom Reijner (1986) werkt sinds augustus 2013 op de webredactie. Hij studeerde Politicologie en Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam.

GERELATEERDE ARTIKELEN;

Asscher krijgt toch ‘nee’ van VVD over lerarendeal

Kabinetscrisis? PvdA is juist positief gestemd

Ruzie PvdA en VVD loopt met een sisser af

VVD en PvdA praten weer

Telegraaf 30.08.2017  Het demissionaire kabinet van VVD en PvdA is gered van een breuk in blessuretijd. De impasse over de lerarensalarissen is opgelost. Daarvoor werd geen concreet bedrag afgesproken. Het kabinet trekt nu alvast wel geld uit voor de Koninklijke Marechaussee en cyberveiligheid.

http://content.tmgvideo.nl/embed/account=Kx1PKc/item=ybdAb6ObHo4D/player=LakMO-EKGMsh/embed.html

Na weer een ochtend van koortsachtig overleg, heeft de coalitie besloten om nu al een concreet bedrag vast te stellen voor de stijging van lerarensalarissen volgend jaar. „Ik heb er vertrouwen in dat er een substantieel bedrag wordt geboden in de begroting van 2018”, zei PvdA–voorman en vicepremier Asscher. „Daarom heeft de PvdA gezegd dat we dat niet omwille van tijd laten mislukken.”

VVD-leider en premier Rutte spreekt van „een inspanningsbelofte van mijn kant” met een „aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid” dat het extra geld daadwerkelijk wordt vrijgemaakt. „Dit is een wens van de PvdA die ook bij de formerende partijen leeft”, duidde hij de situatie. Maar omdat het voor de formatie nog te vroeg is om die knoop definitief door te hakken, „zit je met een tijdsprobleem”. Volgens de liberaal is het plan om in ieder geval voor de begroting door de Tweede Kamer behandeld wordt, alsnog het extra geld erin te fietsen.

Militairen

Ook hebben VVD en PvdA besloten dat er nu geen extra geld gereserveerd voor de verbetering van de arbeidsvoorwaarden voor militairen. Het is de bedoeling dat de komende weken wel duidelijk wordt hoeveel geld er aan deze extra uitgaven besteed kan worden. Dan moeten de onderhandelaars van VVD, CDA, D66 en CU een beter beeld hebben over de totale financiële ruimte voor een volgend kabinet.

Rutte zei dinsdag nog dat de deadline voor de begroting echt op woensdag lag, maar die blijkt nu minder stevig. Ook de eis van vicepremier Asscher dat er nu een concreet bedrag voor lerarensalarissen genoemd moest worden in de begroting, is nu ingeslikt. Zo matigden beide partijen hun toon en is Nederland een kabinetscrisis bespaard gebleven, waarvan de mogelijkheid alleen al door weinig mensen binnen en buiten Den Haag begrepen werd.

Tijdrekken

Er is nu dus in feite besloten om tijd te rekken, voor er rond de lerarensalarissen knopen worden doorgehakt. Wel hebben VVD en PvdA afgesproken dat er extra miljoenen gaan richting de Koninklijke Marechaussee en richting cyberveiligheid. Dat waren posten waar in het voorjaar tussen de twee partijen al overeenstemming over was bereikt. Terreurdreiging en extra inzet van de Marechaussee op bijvoorbeeld Schiphol maken extra geld noodzakelijk.

Ook is afgesproken dat er 27 miljoen vrijkomt voor de sanering van de Zeeuwse fosforfabriek Thermphos. Oud-PvdA-leider Diederik Samsom heeft dit het Rijk geadviseerd en zijn zin gekregen. De weggestuurde grondlegger van de VVD/PvdA-coalitie wist zo door het politieke gekrakeel toch nog een luisterend oor te vinden bij de kibbelende partijen.

LEES MEER OVER; BEGROTING PVDA  VVD

GERELATEERDE ARTIKELEN;

D-day voor kabinet

Telegraaf 30.08.2017 Het is D-day voor het kabinet-Rutte/Asscher. Witte rook over de begroting van VVD en PvdA is er na dagen van koortsachtig overleg nog steeds niet.

De VVD wil nu geen concreet bedrag afspreken over de verhoging van de lerarensalarissen, maar houdt de PvdA voor dat er wellicht voor Prinsjesdag alsnog geld gevonden wordt door de vier partijen die onderhandelen voor het komende kabinet. Mocht het pas na Prinsjesdag lukken, dan zou de PvdA alsnog met de eer mogen strijken.

PvdA-voorman Asscher ging hier de afgelopen dagen niet mee akkoord. Hij stelt voor om zowel een begroting mét als zónder een concreet bedrag voor de loonsverhoging op te stellen en later de knoop door te hakken. De VVD zegt dat dit juist weer niet kan.

Achter de schermen vond gisteravond vanuit de twee coalitiepartijen een bittere strijd om het gelijk plaats richting media. Vandaag moet in de ministerraad blijken of het demissionaire kabinet uit elkaar spat.

Opnieuw crisisberaad VVD en PvdA over lerarensalarissen

NU 30.08.2017 De VVD en PvdA zijn woensdagmiddag opnieuw in crisisberaad. De twee regeringspartijen kunnen het niet eens worden over de Rijksbegroting van 2018. De PvdA wil dat er nu meer geld voor de basisschoolleraren wordt ingeboekt, terwijl de VVD vindt dat een volgende kabinet dergelijke uitgaven mag doen.

Voor aanvang van de begrotingsraad wilden de ministers van beide partijen weinig kwijt over de stand van de onderhandelingen.

“We proberen een begroting op te stellen voor volgend jaar”, zei demissionair premier Mark Rutte. “We gaan kijken hoe ver we komen.”

Eerder op de ochtend kwam de top van beide partijen al bij elkaar op het ministerie van Financiën. VVD-lijsttrekker Halbe Zijlstra zei na afloop van het coalitieberaad over dat er misschien een oplossing voor het conflict was. “We gaan nu bekijken of dat ook echt gaat werken”, aldus Zijlstra.

Extra geld

Het conflict draait om de verhoging van de lonen van de basisschoolleraren. PvdA-leider Lodewijk Asscher waarschuwde voor de zomervakantie al dat hij geen handtekening zet onder een begroting waarin geen extra geld wordt vrijgemaakt voor de lerarensalarissen in het basisonderwijs. Als de partijen niet tot een akkoord komen, dreigt de PvdA uit het demissionair kabinet te stappen.

Dat wekte irritatie bij coalitiepartner VVD. De liberalen onderhandelen sinds 23 juni met CDA, D66 en ChristenUnie over de vorming van een nieuw kabinet en vinden dat het niet aan de demissionaire bewindslieden is om nog ingrijpende maatregelen in de begroting voor volgend jaar in te boeken.

Geen deadline

De Raad van State wil de begroting het liefst op 31 augustus binnen hebben zodat er nog tijd genoeg is om advies te geven. Maar dat is geen harde deadline, het betreft werkafspraken. Voor de regeringsadviseur is het belangrijk dat er tussen het inleveren van de begroting en voor Prinsjesdag nog voldoende tijd is om advies te geven.

Dat ligt er dus ook aan op welke dag Prinsjesdag valt. Met 19 september (de derde dinsdag) is dat dit jaar betrekkelijk laat.

Op de site van de Raad van State staat dat voor “een tijdige, zorgvuldige en juiste beoordeling” van de begrotingsstukken, alle relevante document op tijd moeten worden opgestuurd. Goede samenwerking met het ministerie van Financiën is daarbij cruciaal.

De adviesafdeling heeft er “begrip” voor dat er sprake is van conceptcijfers, omdat nieuw beleid in de tweede helft van augustus invloed heeft op het uiteindelijke financiële plaatje.

“Het gaat om goed fatsoen”, laat een woordvoerder van het adviesorgaan weten. “Ik ga ervan uit dat de begroting volgende week binnen is.”

Prinsjesdag

Tijdens Prinsjesdag presenteert het demissionaire kabinet de begroting voor 2018. Informateur Gerrit Zalm liet maandag weten dat hij geen nieuw kabinet voor die tijd verwacht. Ook zijn de formerende partijen nog niet zover dat zij de financiële plaatjes van hun plannen rond hebben.

CDA, D66 en ChristenUnie zullen zich wel moeten vinden in het akkoord dat de VVD en PvdA al dan niet zullen sluiten, omdat het effect heeft op de bestedingsruimte van het volgende kabinet. D66-leider Alexander Pechtold: “Het is allemaal wat hoog opgelopen. Het zijn allemaal verstandige mensen die er mee bezig zijn. Er komt vast een goede oplossing.”

Als de vier partijen die momenteel aan de formatietafel zitten in het volgende kabinet stappen, kunnen zij achteraf nog wijzigingen en aanvullingen doorvoeren.

Lees meer over: Formatie 2017

 

PvdA wil meer tijd voor uitweg begrotingsruzie

AD 29.08.2017 De PvdA heeft vandaag tijdens het ingelaste coalitieoverleg over de begroting ,,meerdere oplossingen” op tafel gelegd voor de dreigende crisis in het demissionaire kabinet over de lerarensalarissen.

Deze voorstellen zijn vooral bedoeld om tijd te winnen, aldus bronnen rond het kabinet. Het moet ervoor zorgen dat de formerende partijen meer tijd krijgen om te bedenken wat hun financiële plannen zijn. Met de deadline voor de deur, dreigt namelijk alsnog een kabinetscrisis.

Het belangrijkste voorstel van de PvdA ging volgens ingewijden echter al vrij snel van tafel, omdat de VVD dat onacceptabel vond. De PvdA wilde twee begrotingen uitwerken, een met en een zonder extra geld voor leerkrachten. Zo zou het demissionaire kabinet kunnen wachten op uitsluitsel van de formatietafel en toch op Prinsjesdag een begroting met een extraatje voor het basisonderwijs kunnen presenteren.

Akkoord ver weg

De PvdA eist dat nog in de begroting het demissionaire kabinet geld wordt vrijgemaakt voor basisschoolleraren. Vrijdag leek een akkoord met de VVD binnen handbereik. Het demissionaire kabinet zou 270 miljoen uittrekken voor de leerkrachten en daarnaast extra geld vrijmaken voor militairen met een pensioengat, een wens van de liberalen.

De VVD zou dat aan de beoogde coalitiepartners CDA, D66 en ChristenUnie voorleggen, maar kwam gisteren terug met lege handen. De vier formerende partijen zouden zich niet willen binden aan zo’n loonsverhoging omdat zij het financiële plaatje voor het nieuwe kabinet nog niet rond hebben.

Moed

De PvdA heeft de moed volgens ingewijden nog niet opgegeven en denkt dat de voorstellen toch levensvatbaar zijn. De partij wil daarover morgen verder praten. In sociaaldemocratische kring is wel te horen dat de VVD de zaak op scherp zet door ,,deadlines te vervroegen” en onnodige spoed te eisen.

De begrotingsplannen moeten donderdag ingediend worden bij de Raad van State, die er een advies over zal uitspreken. Met nog anderhalve dag te gaan is de druk op de coalitiepartners dus hoog. Als de hogere salarissen straks niet in de begroting staan, dreigt Asscher alsnog uit het demissionaire kabinet te stappen.

 Minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken (PVDA) na afloop van het begrotingsoverleg tussen Pvda en VVD op het Ministerie van Financien

PvdA doet voorstel begroting

Telegraaf 29.08.2017 De PvdA heeft een voorstel op tafel gelegd om een kabinetsval te voorkomen. De sociaaldemocraten willen naar verluidt tijd kopen om tot een breed gedragen oplossing te komen over de lerarensalarissen.

http://content.tmgvideo.nl/embed/account=Kx1PKc/item=IBFJJocIARYB/player=LakMO-EKGMsh/embed.html

Daartoe heeft de partij aan de VVD voorgesteld om niet één maar twee begrotingen Onderwijs naar de Raad van State te sturen om te beoordelen. In de ene versie staat een bedrag voor de lerarensalarissen, in de andere niet.

ZIE OOK: Coalitie komt er niet uit

Zo is er extra tijd om een compromis te zoeken in de slepende kwestie over de salarisverhoging, die Den Haag nu al maanden in zijn greep houdt.

Echter, het voorstel zou staatsrechtelijk niet kunnen, melden bronnen in Den Haag. Die wijzen erop dat het kabinet morgen een besluit moet nemen over één begroting, met of zonder extra geld voor de lerarensalarissen. De VVD wil op dit moment niet akkoord gaan met het noemen van een bedrag.

Dreiging

De PvdA heeft gedreigd uit het kabinet te stappen als ze haar zin niet krijgt en er geen concreet bedrag wordt geplakt op de verhoging van het lerarenloon.

VVD, CDA, D66 en CU staan welwillend tegenover de eis van de PvdA, maar vinden het nog te vroeg om er nu al een knoop over door te hakken. De partijen die momenteel onderhandelen over het vormen van een coalitie zeggen nog geen volledig beeld te hebben van de financiën van het volgende kabinet en daarom nog geen toezegging te kunnen doen.

Wel hebben ze naar verluidt aan de PvdA aangeboden om, indien ze er voor Prinsjesdag uit zijn, alsnog geld in de begroting van Onderwijs te zetten voor de lerarensalarissen. De PvdA zou dan dus nog tot dat moment moeten wachten, voor ze besluit om het kabinet te verlaten.

Situatie onveranderd

De VVD liet dinsdag na het gesprek met de PvdA-top weten dat ’de situatie onveranderd’ is. Morgenmiddag moet in de ministerraad blijken of VVD en PvdA met elkaar door kunnen, of dat het demissionaire kabinet Rutte/Asscher alsnog ten val komt.

LEES MEER OVER; PVDA VVD KABINET VOORSTELLEN BEGROTINGEN LERARENLOON POLITIEK

GERELATEERDE ARTIKELEN;

VVD en PvdA blijven twisten over onderwijzersgeld, zelfs val kabinet is niet meer uitgesloten

VK 29.08.2017 VVD en PvdA blijven twisten over extra geld voor onderwijzers. Zelfs een kabinetsval is nu niet meer uitgesloten. ‘De pin is uit de handgranaat getrokken.’

Is er een akkoord? Het is nu al dagen de vraag op het Binnenhof. Cameraploegen en fotografen trekken al twee dagen van beraad naar beraad om er achter te komen of er nu wel of niet een relatief klein bedrag voor extra lerarensalarissen wordt gereserveerd in de laatste begroting van Rutte II. Het antwoord blijft nog steeds uit.

Tijd kopen

‘We werken aan een oplossing’, herhaalde Asscher dinsdag na een ingelast coalitieoverleg. ‘We proberen ongelukken te voorkomen’, meende Rutte. Toch duurt de patstelling voort. De VVD is nog steeds niet bereid om nu alvast geld opzij te zetten voor leraren. De liberalen willen dat de formerende partijen CDA, D66 en ChristenUnie ook groen licht geven voor een extra investering in onderwijs, maar dat zou niet kunnen omdat ‘de financiële plaat’ van het beoogde nieuwe kabinet nog onvoldoende is uitgewerkt.

VVD en PvdA treffen elkaar vandaag om negen uur ’s ochtends weer op het ministerie van Sociale Zaken voor coalitieberaad. Dan moet er alsnog ‘een geitenpaadje’ uit de impasse worden gevonden. Asscher en minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem sturen er nu vooral op aan om extra tijd te kopen. Ze hebben dinsdag meerdere voorstellen gedaan om de besluitvorming aan te passen, aldus ingewijden. Het doel van de PvdA is om pas definitief te beslissen over de onderwijsgelden als de formerende partijen meer zicht hebben op hun financiële plannen.

Hoe het conflict ook afloopt: Rutte II beleeft wezensvreemde nadagen

Onduidelijk blijft vooralsnog hoe werkbaar die voorstellen zijn. Als een akkoord uitblijft, komt er mogelijk toch nog een voortijdig einde aan het lange, niet altijd gelukkige bestaan van Rutte II. In de voormiddag staat er een ministerraad op de agenda. Bij de VVD willen ze niet uitsluiten dat het de laatste kan zijn.

Hoe het conflict ook afloopt: Rutte II beleeft wezensvreemde nadagen. Er zijn de afgelopen vijf jaar miljardenbezuinigingen verteerd, pijnlijke koopkrachteffecten geïncasseerd en ontelbare tegenvallers opgedoken, maar bijna altijd vond het gevecht binnen de coalitie achter de schermen plaats. En telkens kwam er een akkoord. In demissionaire status ondergaat Rutte II opeens een extreme makeover. De ploeg die de Grote Recessie doorstond, driegt nu te vallen over 275 miljoen extra voor de Onderwijsbegroting.

Demissionaire soap

Het conflict sluimert al maanden. Lodewijk Asscher begon ver voor de begrotingsonderhandelingen extra geld te eisen voor onderwijzers. Toen er amper acht op werd geslagen, verhoogde hij de inzet. De PvdA zou wel eens kunnen weigeren de begroting te tekenen.

De ‘bevrijde’ Asscher toonde zo de vechtlust waar de PvdA-Kamerleden in het verleden zo vaak tevergeefs op aandrongen bij Samsom. Wat had de partij eraan om toezegging voor de poorten van de hel weg te slepen, als niemand het door had? De PvdA-bewindslieden gingen in de ministerraad het gevecht aan, maar voor de buitenwereld was alleen de harmonieuze samenwerking met Rutte zichtbaar. Politiek moest ook strijd zijn, kreeg Samsom van zijn criticasters te horen.

De vechtlust van Asscher komt op een moment dat de PvdA nog maar weinig angst inboezemt

De ex-PvdA-leider probeerde de laatste jaren te voldoen aan die behoefte aan politiek krachtsvertoon, maar zijn conflicten met de VVD deden geregistreerd aan. Vaak was vooraf afgesproken waar de coalitiepartijen ruzie over mochten maken. Als het echt spannend werd, belde Samsom met Mark Rutte of Halbe Zijlstra om zijn ‘grote project’ overeind te houden.

De vechtlust van Asscher komt op een moment dat de PvdA nog maar weinig angst inboezemt. Premier Rutte wil graag ‘brokken’ voorkomen, maar de formatie van zijn volgende kabinet heeft voorrang. De PvdA moet zijn plaats kennen.

De overige formerende partijen wachten rustig af. Het vermoeden bestaat dat de PvdA nu toch wil voorkomen dat de zaak op de spits wordt gedreven. ‘De PvdA heeft eerst de pin uit de handgranaat getrokken’, aldus een ingewijde. ‘En nu proberen ze die er weer wanhopig in te krijgen.’

De meeste partijen hopen alsnog op een oplossing. Een crisis over onderwijsgeld zou ‘politiek op z’n lelijkst’ zijn, aldus een betrokkene, vooral omdat het nieuwe kabinet uiteindelijk waarschijnlijk toch dat extra geld gaat uittrekken. Zeker een partij als D66 dringt aan op forse investeringen in onderwijs. Bij de partij valt te horen dat de PvdA-eis van 270 miljoen niet bepaald fors is.

Deëscalatie heeft ook strategische voordelen. Het beoogde nieuwe kabinet heeft al genoeg vijanden, zeker voor een coalitie die slecht kan rusten op een meerderheid van 76 zetels. Op de rechterflank slijpen PVV en Forum voor Democratie de messen, op links staan de SP en GroenLinks klaar om flinke oppositie te voren. Waarom zouden VVD, CDA, D66 en ChristenUnie nu dan ook nog de toekomstige oppositiepartij PvdA tarten?

De formerende partijen hebben Rutte de volmacht gegeven om de zaak af te handelen. Het zal hem nog moeite genoeg kosten om de geest weer in de fles te krijgen. ‘Er is een iets te opgewonden sfeer ontstaan’, concludeerde ook Jeroen Dijsselbloem eerder al. ‘Er zijn iets te grote woorden gebruikt.’

Volg en lees meer over:  NEDERLAND   POLITIEK   KABINET-RUTTE II

KABINET-RUTTE II;

BEKIJK HELE LIJST

Rutte II hangt aan een zijden draadje

AD 29.08.2017 VVD en PvdA probeerden vanmiddag tijdens een ingelast overleg op het ministerie van Financiën opnieuw tevergeefs tot eensgezindheid te komen over de komende begroting. De coalitiepartners zijn het nog altijd niet eens over de verhoging van lerarensalarissen. Met de deadline voor de deur hangt een kabinetscrisis onverwacht toch in de lucht.

Demissionair premier Rutte wilde na het overleg niet inhoudelijk op het geschil ingaan. ,,We zijn er nog niet”, zei hij. ,,We hebben gesproken over de begroting, het was een beraad.” Over een mogelijke kabinetsbreuk wil hij niet speculeren. ,,We proberen ongelukken te voorkomen”. PvdA-leider Asscher gebuikt vergelijkbare woorden. ,,We werken aan een oplossing. Of dat lukt kun je pas achteraf zeggen.” Morgen praten de coalitiepartners verder.

View image on Twitter

  Tobias den Hartog @DenhartogT

Hangt er breuk in de lucht? We proberen ongelukken te voorkomen, aldus Rutte. 5:05 PM – Aug 29, 2017

Hoewel het er vorige week nog op leek dat de verhoging van de salarissen van basisschoolleraren in kannen en kruiken was, staat de deal plots toch weer op losse schroeven. De formatiepartijen CDA, D66 en ChristenUnie gaan vooralsnog niet akkoord.

De PvdA eist in de rijksbegroting 2018 extra geld voor de salarissen van de leraren. Zo niet, dan stapt de partij uit het kabinet, dreigde voorman Lodewijk Asscher eerder. Ondanks dat hij met de VVD wel een deal kon sluiten, stuit hij op verzet van de overige formatiepartijen. Die durven zich niet aan een loonsverhoging te verbinden zolang het financiële plaatje voor het nieuwe kabinet nog niet rond is. En zonder de steun van de formatiepartijen gaat de afspraak niet door; hun zetels zijn cruciaal om de deal via de begroting door de Kamer te krijgen.

   Laurens Kok @lwmkok

‘Het is nog niet klaar. Werken aan een oplossing. Of dat lukt kun je pas achteraf zeggen’, stelt @LodewijkA  5:33 PM – Aug 29, 2017

De begrotingsplannen moeten donderdag ingediend worden bij de Raad van State, die er een advies over zal uitspreken. Met nog anderhalve dag te gaan is de druk op de coalitiepartners dus hoog. Als de hogere salarissen straks niet in de begroting staan, dreigt Asscher alsnog uit het demissionaire kabinet te stappen.

Lerarensalarissen blijven splijtzwam tussen VVD en PvdA, onderhandelingen gaan morgen verder

VK 29.08.2017 De lerarensalarissen blijven een splijtzwam in het demissionaire kabinet. Opnieuw leverde verwoed begrotingsoverleg vanmiddag geen akkoord op. PvdA-leider Lodewijk Asscher heeft met zijn strijd voor meer onderwijsgeld het demissionaire kabinet onder spanning gezet. De onderhandelingen gaan morgen verder.

Vierenhalf jaar hielden VVD en PvdA elkaar stevig vast, soms tegen de klippen op. Nu het kabinet demissionair is en slechts hoeft af te wachten tot een nieuwe coalitie de zaken overneemt, laait de onenigheid tussen de regeringspartners alsnog op.

De begroting zou een ‘beleidsarme’ begroting worden, dacht men in VVD-kringen in de aanloop naar de zomer. Want het betaamt een demissionair kabinet niet om nieuwe plannen te introduceren. De PvdA dacht daar anders over. Een gebrek aan zichtbare strijd voor de sociaaldemocratische waarden had tot een grote verkiezingsnederlaag geleid. De laatste begroting van Rutte II bood Asscher de kans nog eenmaal een PvdA-stempel op het regeringsbeleid te drukken.

Beslissende dag

Na tweeënhalf uur overleg was de conclusie: we zijn er nog niet, we gaan morgen verder

‘Als er een begroting komt waar de PvdA haar handtekening onder zet dan zit daar ruimte voor salarissen voor leraren in’, stelde hij eind juni voor de camera van de NOS. Het was de dag waarop leraren in het basisonderwijs een ochtend staakten voor een betere cao. Twee maanden later ligt er nog steeds geen begroting waar de PvdA voor wil tekenen.

Een PvdA-fractie-uitje naar een hotel in Kijkduin stond vandaag deels in het teken van de patstelling met de VVD. Halverwege de middag verkasten Asscher en PvdA-minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem naar het ministerie van Financiën voor overleg met premier Rutte en VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra. Tweeënhalf uur later was de conclusie: we zijn er nog niet, we gaan morgen verder.

Morgen lijkt een beslissende dag te worden. De Raad van State moet zich namelijk buigen over de begrotingsplannen en verwacht morgen de stukken te krijgen. Wat betreft de VVD moet er dan een akkoord zijn met de PvdA. Asscher houdt het op ‘morgen of binnen enkele dagen’. Het blijft afwachten hoe hard die deadline is. Wat ook meespeelt voor de VVD: donderdag heeft premier Rutte geen tijd voor coalitieoverleg omdat hij een afspraak heeft in het Elysée met de Franse president Macron.

Vorige week leken de coalitiepartners nog af te stevenen op een akkoord. De VVD zou kunnen instemmen met een bedrag van 270 miljoen voor de lerarensalarissen, tegelijkertijd zou het kabinet meer geld uittrekken voor Defensie. ‘Er is geen akkoord’, beklemtoonden de hoofdrolspelers, maar de kou leek uit de lucht.

Patstelling

Maandag sloeg de stemming weer om. De drie aspirant-coalitiepartners, CDA, D66 en ChristenUnie, zouden niet gediend zijn van extra onderwijsgeld in een begroting die zij moeten gaan uitvoeren. De PvdA denderde met haar eisen dwars door de complexe puzzel heen die zij probeerden te leggen. ‘De financiële opstelling’ is nog niet rond, schreef informateur Zalm in een brief aan de Tweede Kamer, een nieuw kabinet laat zeker nog op zich wachten tot na Prinsjesdag. En de VVD zag bij nader inzien toch geen ruimte in de begroting voor onderwijsgeld, meldden bronnen.

In die patstelling lijken de partijen elkaar vandaag niet verder genaderd. Toch lijken ze een echte breuk te willen voorkomen. ‘De afgelopen vijf jaar hebben we tot nu toe steeds een oplossing kunnen vinden’, zei Rutte vanmiddag na afloop van het begrotingsgesprek. ‘De sfeer bij ons is altijd heel prettig’, vond Asscher. VVD en PvdA praten morgenochtend verder. Veel tijd hebben ze echter niet; in de middag staan formatiegesprekken gepland tussen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie.

Volg en lees meer over:  POLITIEK  KABINET-RUTTE II  NEDERLAND

KABINET-RUTTE II;

BEKIJK HELE LIJST

Coalitie in crisisoverleg

Telegraaf 29.08.2017 VVD en PvdA hebben vanmiddag crisisoverleg op het ministerie van Financiën gehad. De twee coalitiepartners kwamen opnieuw niet uit het vraagstuk van de lerarensalarissen. Ingewijden zinspelen op een val van het demissionaire kabinet als men echt niet met een oplossing komt.

Premier Rutte na afloop: „We zijn er pas uit als we eruit zijn.” Een overeenkomst is er dus nog niet, maar een breuk ook niet.

Met welke boodschap de PvdA’ers op pad werden gestuurd naar de bijeenkomst, bleef vanmiddag onduidelijk. Zij hadden eerder op de dag crisisberaad met partijgenoten. Kamerleden van de partij zeggen wel dat de PvdA bij haar standpunt blijft.

Tot nog toe kreeg de PvdA niet wat ze geëist had: hogere lerarensalarissen, duidelijk afgesproken op papier. Vandaag kwamen de sociaaldemocraten eerst samen bijeen om te bespreken wat er nu moest gebeuren. Wat een gewone fractiedag had moeten worden waarin het nieuwe jaar wordt besproken, op een steenworp van het strand af, werd zo crisisberaad.

„Wij proberen nu een oplossing te vinden die recht doet aan wat zij aan de formatietafel willen, maar ook aan wat wij willen”, zei PvdA-leider Asscher nog bij binnenkomst van de vergaderlocatie die De Telegraaf wist te achterhalen. Op de vraag of er een kabinetscrisis komt, nu de PvdA vooralsnog haar zin niet krijgt: „Het helpt niet als ik nu hardop ga dreigen.”

’Stekker eruit’

Ook volgens minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem, eveneens tijdens binnenkomst bij het PvdA-beraad, is hij nog bezig met „het vinden van oplossingen”, in plaats van zich voor te bereiden op een kabinetscrisis.

Op de vraag wat een oplossing zou kunnen zijn, aangezien het erop lijkt dat de formatietafel en de VVD hun standpunt duidelijk hebben gemaakt, reageerde hij echter onomwonden: „Dan moeten ze de stekker er misschien maar uittrekken.”

Na twee uur samenzijn vertrokken Asscher en Dijsselbloem tegelijkertijd richting het ministerie van Financiën om met coalitiepartner VVD te spreken. Asscher ging bij zijn vertrek niet in op vragen. De vraag of het duo nog steeds zo geloofde in een oplossing, bleef dus in de lucht hangen. De rest van de PvdA’ers bleef achter op de ’heidag’ die zo gegijzeld werd door een crisis. PvdA-Kamerleden zeggen wel dat de partij bij haar standpunt blijft en dat voorspelt wellicht weinig goeds voor het demissionaire kabinet. Aanvankelijk stond er ook geen fysiek overleg gepland tussen VVD en PvdA, maar de situatie vereist dat klaarblijkelijk.

Andere PvdA-bewindsleden toonden zich aan het begin van de dag nog positief. „We komen er altijd uit”, sprak staatssecretaris Sharon Dijksma (Infrastructuur en Milieu) bemoedigend. „We hebben voor hetere vuren gestaan”, zei ook minister Ploumen voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.

Eis

De PvdA eiste deze zomer dat de lerarensalarissen omhoog moeten. Anders zou de partij geen handtekening onder de begroting voor volgend jaar zetten. Dat dreigement resulteerde vorige week uiteindelijk in een contouren-overeenkomst met de VVD, de partij waarmee de sociaaldemocraten nog steeds het demissionaire kabinet vormen. Daarmee was de zaak echter nog niet rond. De liberalen wilden ook overeenstemming met de partijen waarmee nu over een nieuw kabinet wordt onderhandeld. Die willen nu echter nog geen financiële afspraken leveren, zo ver zijn ze nog niet in de formatie.

Het heeft de PvdA verbaasd dat die afspraak niet tot stand gemaakt kon worden met CDA, D66, en CU. De sociaaldemocraten gaan er vanuit dat er alsnog een afspraak gemaakt moet kunnen worden. Maar als dat niet lukt, ligt een kabinetscrisis nadrukkelijk op tafel, valt er in de partij te horen.

VVD en PvdA nog steeds niet eens over lerarensalarissen

NU 29.08.2017 De VVD en PvdA zijn het nog niet eens over de verhoging van de salarissen van de basisschoolleraren. De tijd dringt, want woensdag moeten de partijen van het demissionaire kabinet de begroting voor 2018 rond hebben.

“We zijn in gesprek over de begroting, maar het is nog niet af”, zei VVD-leider Mark Rutte dinsdag na afloop van een ingelast crisisberaad op het ministerie van Financiën in Den Haag.

Daar werd onder meer gezocht naar een oplossing voor de dreigende kabinetscrisis. De partijen praten woensdag verder. PvdA-leider Lodewijk Asscher: “We werken aan een oplossing.”

Salarissen

De PvdA wil dat in de begroting van volgend jaar extra geld vrijkomt voor de salarissen van leerkrachten in het basisonderwijs.

De VVD staat daar voor open, maar vindt dat het volgende kabinet erover moet beslissen, omdat het een ongeschreven regel is dat het demissionair kabinet geen ingrijpende maatregelen neemt of extra miljoenenuitgaven inboekt.

Toch leek vorige week een akkoord ophanden, maar de partijen waarmee de VVD over een nieuw kabinet onderhandelt, willen zich niet binden aan zo’n loonsverhoging omdat zij het financiële plaatje voor het nieuwe kabinet nog niet rond hebben.

Deadline

De PvdA blijft echter bij de wens voor extra geld voor de lerarensalarissen. De deadline voor de begroting verloopt deze week.

De PvdA heeft dinsdag voorstellen op tafel gelegd om tijd te winnen, aldus bronnen rond het kabinet. Het moet ervoor zorgen dat de formerende partijen meer tijd krijgen om te bedenken wat hun financiële plannen zijn.

Asscher heeft in een eerder stadium gedreigd de Miljoenennota voor 2018 niet van zijn handtekening te voorzien. Dat zou ertoe kunnen leiden dat de PvdA uit de demissionaire regeringsploeg stapt en het kabinet Rutte II op de valreep toch nog valt.

Lees meer over: Formatie 2017

‘Kabinet, los vraagstuk le­ra­ren­sa­la­ris­sen op zonder crisis’

AD 29.08.2017 Het vraagstuk van de lerarensalarissen is een belangrijke, maar een kabinetscrisis zou niet nodig moeten zijn, vindt chef parlement Hans van Soest. Hij roept de politiek op het geschil op constructieve wijze op te lossen.

Het is makkelijk om cynisch te worden over de politiek. Het zou zo maar kunnen dat het demissionaire kabinet – ruim vijf maanden na de verkiezingen en na een record aantal dagen regeren waarin het ene na het andere impopulaire besluit werd genomen – alsnog uit elkaar valt. En dat om iets waarover alle partijen in de kern het wel eens zijn dat er iets aan zou moeten gebeuren: het salaris van leraren in het basisonderwijs.

Dat de nieuwe PvdA-leider Asscher na het recordverlies op 15 maart iets zocht om weer wat rode kleur op de wangen te krijgen, is tot daar aan toe. En het is te begrijpen dat hij met de vuist op tafel slaat bij de begrotingsonderhandelingen voor volgend jaar omdat hij tijdens deze ellenlange formatie niet voor spek en bonen op de winkel past in Den Haag. Maar een kabinetscrisis? Nu nog? Na al die eerdere draconische ingrepen van Rutte-2?

En het is ook te begrijpen dat VVD, CDA, D66 en ChristenUnie Asscher niet bij voorbaat zijn zin willen geven. Zij hopen straks vier jaar te regeren en moeten op hun begroting ruimte vinden om de rekening voor de gewenste salarisverhoging van leraren te betalen. De krijgsmacht moet nog opgetuigd, de zorg wordt duurder en zo zijn er tientallen belangrijke dingen die geld kosten. Maar tegelijk is duidelijk dat ze óók willen investeren in onderwijs. Gaan we het dan meemaken dat ze nu nee zeggen tegen de wens van de PvdA om het na Prinsjesdag – als ze eindelijk een kabinet geformeerd hebben – alsnog zelf te regelen?

Het is makkelijk om cynisch te worden over de politiek. Maar als belastingbetalende burger zou je toch mogen verwachten dat de mensen die ons land besturen zo iets overkomelijks moeten kunnen oplossen.
Nog altijd geen deal over le­ra­ren­sa­la­ris­sen: kabinetscrisis dreigt

AD 29.08.2017 VVD en PvdA probeerden vanmiddag tijdens een ingelast overleg op het ministerie van Financiën opnieuw tevergeefs tot eensgezindheid te komen over de komende begroting. De coalitiepartners zijn het nog altijd niet eens over de verhoging van lerarensalarissen. Met de deadline voor de deur hangt een kabinetscrisis onverwacht toch in de lucht.

Demissionair premier Rutte wilde na het overleg niet inhoudelijk op het geschil ingaan. ,,We zijn er nog niet”, zei hij. ,,We hebben gesproken over de begroting, het was een beraad.” Over een mogelijke kabinetsbreuk wil hij niet speculeren. ,,We proberen ongelukken te voorkomen”. PvdA-leider Asscher gebuikt vergelijkbare woorden. ,,We werken aan een oplossing. Of dat lukt kun je pas achteraf zeggen.” Morgen praten de coalitiepartners verder.

View image on Twitter

  Tobias den Hartog @DenhartogT

Hangt er breuk in de lucht? We proberen ongelukken te voorkomen, aldus Rutte. 5:05 PM – Aug 29, 2017

Twitter Ads info and privacy

Hoewel het er vorige week nog op leek dat de verhoging van de salarissen van basisschoolleraren in kannen en kruiken was, staat de deal plots toch weer op losse schroeven. De formatiepartijen CDA, D66 en ChristenUnie gaan vooralsnog niet akkoord.

De PvdA eist in de rijksbegroting 2018 extra geld voor de salarissen van de leraren. Zo niet, dan stapt de partij uit het kabinet, dreigde voorman Lodewijk Asscher eerder. Ondanks dat hij met de VVD wel een deal kon sluiten, stuit hij op verzet van de overige formatiepartijen. Die durven zich niet aan een loonsverhoging te verbinden zolang het financiële plaatje voor het nieuwe kabinet nog niet rond is. En zonder de steun van de formatiepartijen gaat de afspraak niet door; hun zetels zijn cruciaal om de deal via de begroting door de Kamer te krijgen.

De begrotingsplannen moeten donderdag ingediend worden bij de Raad van State, die er een advies over zal uitspreken. Met nog anderhalve dag te gaan is de druk op de coalitiepartners dus hoog. Als de hogere salarissen straks niet in de begroting staan, dreigt Asscher alsnog uit het demissionaire kabinet te stappen.

Asscher krijgt toch ‘nee’ van VVD over lerarensalarissen

Elsevier 29.08.2017 De overeenstemming tussen de demissionaire regeringspartijen VVD en PvdA over de nieuwe begroting die vorige week nog zo dichtbij leek, is weer ver weg. De partijen waarmee de VVD onderhandelt over de formatie van een nieuw kabinet, willen niet toegeven aan de eis van PvdA-voorman Lodewijk Asscher voor verhoging van de lerarensalarissen.

Ingewijden spreken van een mogelijke kabinetscrisis.

Vrijdag leek het erop dat VVD en PvdA er bijna uit waren. Het demissionaire kabinet zou in de begroting voor 2018 270 miljoen uittrekken voor leerkrachten, en zou militairen met een AOW-gat tegemoetkomen. Dat laatste was een wens van de VVD.

Maar het voorstel sneuvelde in de onderhandelingen voor een nieuw kabinet. Wel zouden alle betrokken partijen voelen voor beide maatregelen.

Geen uitweg

De formerende partijen, VVD, CDA, D66 en ChristenUnie, hebben nog geen overeenstemming bereikt over de overheidsfinanciën voor de komende jaren. Ze willen zich niet vastleggen op de PvdA-eis. Zonder een scherp beeld van de komende inkomsten en uitgaven zou een dergelijke toezegging ‘roekeloos’ zijn, aldus de partijen aan de onderhandelingstafel.

Volgens Elsevier Weekblad; Carla Joosten: ‘Logisch dat kiezer cynisch wordt van Zijlstra en Asscher’

De VVD zei daarom maandag toch ‘nee’ tegen de eis van de PvdA. De begroting moet volgens ingewijden woensdagmiddag af zijn, en er zou geen uitweg meer zijn voor de lerarendeal. Eerder dreigde Asscher zijn handtekening niet onder de nieuwe begroting te zetten, als de VVD niet akkoord gaat met een verhoging van de lerarensalarissen.

Asscher sprak eerder op maandag nog de hoop uit dat er een oplossing komt. Maandag liet informateur Gerrit Zalm (VVD) weten dat de formerende partijen ‘na maanden onderhandelen nog helemaal niet weten wat ze met de begroting willen’.

Voor Prinsjesdag geen nieuw kabinet

Zalm zei maandag ook dat een regeerakkoord nog altijd niet in zicht is. Het werk op het terrein van financiën moet volgens hem nog tot een goed einde worden gebracht. Het Centraal Planbureau moet de plannen doorrekenen en de voorbereiding hiervan is nog niet afgerond. Doorrekening kost ongeveer een week. Daarna kunnen nog aanpassingen nodig zijn.

De formatie duurt al ruim vijf maanden. Zalm noemt het ‘niet aannemelijk’ dat er op Prinsjesdag of bij de Algemene Beschouwingen een nieuw kabinet is.

   Elif Isitman (1987) is sinds oktober 2014 online redacteur bij Elsevier Weekblad.

GERELATEERDE ARTIKELEN;

Kabinetscrisis dreigt: ‘Asscher schoot zich in de voet’

Kabinetscrisis? PvdA is juist positief gestemd

Voor Prinsjesdag geen nieuw kabinet, verwacht Zalm

Struikelt het demissionaire kabinet alsnog over de begroting 2018?

Trouw 28.08.2017 De begroting voor 2018 had de makkelijkste van dit kabinet moeten worden, maar het overleg tussen VVD en PvdA hierover gaat buitengewoon stroef. Een kabinetscrisis valt niet uit te sluiten.

Geen akkoord over begroting

Telegraaf 28.08.2017 VVD en PvdA hebben nog geen akkoord bereikt over de begroting voor volgend jaar. Dat heeft VVD-leider Mark Rutte gezegd na het coalitieoverleg met de PvdA op maandag. „We praten deze week verder”, aldus Rutte.

Terwijl de deadline voor een akkoord nadert, zei Rutte vorige week dat het „nog maar zeer de vraag is of het lukt om eruit te komen.”

Lodewijk Asscher hield maandag ook nog een slag om de arm. „We zijn er nog niet helemaal uit”, aldus de PvdA-leider. Op de vraag of het gaat lukken om eruit te komen zei hij: „Ik hoop het.”

„Het is ingewikkelder dit keer doordat je nog een andere tafel hebt dan alleen de onze”, aldus Asscher. Hij verwijst daarmee naar de formatieonderhandelingen tussen VVD, PvdA, CDA en ChristenUnie. Het demissionaire kabinet heeft beperkte speelruimte. Het moet eigenlijk met een ’beleidsarme’ begroting komen, om het volgende kabinet niet voor de voeten te lopen.

Het probleem ligt bij de formatietafel, niet bij de coalitie, zegt een ingewijde rond het kabinet. Een deal tussen PvdA en VVD zou in zicht zijn.

Salarissen basisschoolleraren

Een van de hete hangijzers is het verhogen van de salarissen van basisschoolleraren, de wens van de PvdA. Vorige week lekte uit dat de partijen het eens zouden zijn geworden over een bedrag van 270 miljoen euro daarvoor, hoewel de partijen toen ook benadrukten dat er nog geen akkoord was.

De VVD, die er aanvankelijk weinig voor voelde om de PvdA haar zin te geven, zou daar wel iets voor terug willen. Waarschijnlijk trekt het demissionaire kabinet op aandrang van de liberalen geld uit om het AOW-gat te dichten voor militairen die eerder met pensioen moeten.

LEES MEER OVER; MARK RUTTE KABINET BEGROTING

Lodewijk Asscher © ANP

Deadline nadert: nog geen akkoord over begroting 2018

AD 28.08.2017 Er is nog geen akkoord gesloten over de begroting voor komend jaar. Dat lieten de coalitiepartijen PvdA en VVD weten na afloop van het begrotingsoverleg vandaag. De druk staat inmiddels vol op de ketel, want de deadline voor de rijksbegroting 2018 is al over een paar dagen.

  Deborah Jongejan @djongejan

Nog geen akkoord over lerarensalarissen. Volgens Asscher is het nu ingewikkelder ivm de formatie.

2:29 PM – Aug 28, 2017

PvdA-partijleider Lodewijk Asscher noemt het overleg ‘ingewikkelder’ vanwege de formatieonderhandelingen, waar de VVD ook onderdeel van maakt, maar hij wil niet speculeren over een mogelijke kabinetscrisis. ,,We doen gewoon ons best om het op te lossen, net zoals ieder jaar. Maar we zijn nog niet zover.” VVD-leider Mark Rutte wilde na afloop van het overleg vanmiddag zo min mogelijk zeggen. ,,We gaan van de week verder praten”, aldus de demissionair premier kortaf.

Het demissionaire kabinet heeft beperkte speelruimte en moet eigenlijk met een ‘beleidsarme’ begroting komen, om het volgende kabinet niet voor de voeten te lopen. De plannen moeten uiterlijk eind deze week naar de Raad van State, die daarover een advies zal uitbrengen. De uiteindelijke begroting wordt dan gepresenteerd tijdens Prinsjesdag, op 19 september.

Leraren

De PvdA zette de begrotingsbesprekingen eerder al op scherp door extra geld voor lerarensalarissen te eisen. Zo niet, dan zou de partij uit het kabinet stappen. De VVD was aanvankelijk woest over dat dreigement. De liberalen vonden dat een demissionair kabinet geen extra geld mag uitgeven. Inmiddels is dat conflict bijgelegd. De partijen zijn overeengekomen 270 miljoen euro uit te trekken voor hogere lerarensalarissen.

Of dat bedrag er ook gaat komen, hangt af van de formatieonderhandelingen. Rutte zei na afloop van de formatiegesprekken vorige week dat er nog geen sprake is van een akkoord. ,,Het is nog maar zeer de vraag of het lukt om eruit te komen”, aldus de bewindsman.  De VVD zou wel iets terug willen voor de lerarendeal. Waarschijnlijk trekt het demissionaire kabinet op aandrang van de liberalen geld uit om het AOW-gat te dichten voor militairen die eerder met pensioen moeten.

Leraren basisonderwijs: 3 procent loonsverhoging is te weinig, dreiging nieuwe stakingen

VK 25.08.2017 Basisschoolleraren nemen geen genoegen met de rondzingende salarisplannenvan het demissionaire kabinet. Met de verwachte verhoging van 3 procent wordt minder dan een derde van hun eis ingewilligd. Als het bij de 270 miljoen extra blijft, zijn volgens de leraren nieuwe stakingsacties dit jaar onvermijdelijk.

Dit zeggen de Algemene Onderwijsbond (AOb) en PO in Actie, initiatiefnemer van de lerarenstaking van een uur van 27 juni. Met de 900 miljoen loonsverhoging die zij beogen, willen ze het salarisverschil met docenten uit het voortgezet onderwijs rechttrekken en de werkdruk verlagen.

‘We hebben een duidelijke eis neergelegd van 900 miljoen euro’, zegt Robert Sikkes van de AOb. ‘Wat nu wordt geboden is dan ook echt veel te weinig. Als er niet meer bij komt, gaat het met de werkdruk en het tekort aan leraren echt mis in het onderwijs.’

De 3 procent is ook volgens PO in Actie ‘geen acceptabel begin’. Net als de AOb zijn zij bang dat deze geste als excuus gebruikt gaat worden om het salarisdossier te sluiten. ‘Leuk dat het demissionaire kabinet hier nog mee komt’, zegt initiator Jan van de Ven, ‘maar dit was nooit onze intentie. De acties waren gericht aan de formatietafel.’

Niet blij met Asscher

Sikkes van AOb was dan ook helemaal niet blij toen demissionair vicepremier Lodewijk Asscher hun staking in juni toe-eigende en dreigde kabinet-Rutte II alsnog te laten klappen als leraren niet meer geld zouden krijgen. ‘Fijn dat Rutte III nu een kleiner gat te dichten heeft’, zegt ook Van de Ven, ‘maar het hele gat moet nog steeds gevuld. Als Rutte III denkt dat hiermee de kous af is, dan hebben ze het helemaal verkeerd begrepen.’

Aanvankelijk werd een bedrag van 2 miljard euro nodig geacht om het salaris recht te trekken. ‘We zijn nog eens goed gaan rekenen, en het blijkt voor veel minder te kunnen’, zegt Van de Ven. De 900 miljoen hoeft van de actievoerende partijen niet in een keer te worden toegekend. ‘We begrijpen dat het veel geld blijft en hebben daarom nog twee scenario’s voorgesteld om het uit te smeren’, zegt Van de Ven. ‘Maar in alle gevallen moet het binnen een kabinetsperiode worden geregeld.’

De plannen voor een nieuwe staking zijn in volle gang. Het wordt meer dan de ‘prikactie’ van juni, maar of het zoals beloofd een staking van een week wordt, willen Sikkes en Van de Ven niet zeggen. ‘In september komen we met meer informatie.’

Lees ook

3 procent erbij
Het demissionaire VVD-PvdA-kabinet wil leraren van basisscholen een loonsverhoging geven van 3 procent. Volgens Rutte II kost dat de schatkist 270 miljoen euro, zo zal in de Miljoenennota 2018 staan.

Een uur staken – zes vragen
Het basisonderwijs gaat op 27 juni één uur staken. Waarom? En is één uur niet wat kort? Plus nog vier vragen.

‘Ons vak is uitgehold’
Het basisonderwijs windt zich op over staatssecretaris Dekker die laconiek blijft bij een dreigend tekort aan leraren. Die voelen zich onderbetaald, en willen actie.

Volg en lees meer over: VOORTGEZET ONDERWIJS    BASISONDERWIJS   NEDERLAND   ONDERWIJS

Bronnen uit Den Haag: PvdA krijgt 3 procent loonstijging voor leraren basisschool

VK 25.08.2017 Het demissionaire VVD-PvdA-kabinet wil leraren van basisscholen een loonsverhoging geven van 3 procent. Volgens Rutte II kost dat de schatkist 270 miljoen euro. VVD en PvdA koersen hierop aan bij de begrotingsbesprekingen die nu gaande zijn. De partijen die met de VVD onderhandelen over een nieuw kabinet, CDA, D66 en ChristenUnie, moeten zich nog over de salarisverhoging buigen. Of een kabinetscrisis definitief is afgewend hangt af van hun instemming.

Dat melden betrouwbare bronnen in Den Haag aan de Volkskrant. De salarisverhoging voor onderwijzers is een wens van de PvdA. Zou die er niet komen, dan stappen de PvdA-bewindslieden uit het kabinet, zo dreigde partijleider en vice-premier Lodewijk Asscher in juni. In ruil voor de loonstijging voor leraren, ‘krijgt’ de VVD loonstijging voor militairen. Ook het CDA heeft daarvoor tijdens de verkiezingscampagne gepleit.

Voortgezet onderwijs

De leraren in het basisonderwijs willen dat hun salarissen gelijk worden getrokken met hun collega’s in het voortgezet onderwijs. Dat zou een loonsverhoging van circa 20 procent betekenen. Uit de doorrekening door het Centraal Planbureau van de verkiezingsprogramma’s in februari blijkt dat dit circa 2,3 miljard euro zou kosten.

1 procent loonsverhoging in het basisonderwijs kost de schatkist circa 115 miljoen euro, berekende het CPB, 25 miljoen meer dan waar het kabinet mee rekent. Waarom het kabinet van een lager bedrag uitgaat, is onduidelijk.

Dat er overeenstemming lijkt te zijn over het heetste hangijzer in de begroting voor 2018 wil niet zeggen dat VVD en PvdA het eens zijn over de hele begroting. Volgende week vergadert de ministerraad, net als deze week, over de verschillende departementale begrotingen. Het slotakkoord bij begrotingsonderhandelingen is altijd de bespreking over de koopkrachtcijfers.

Als de coalitiepartijen het erover eens zijn hoeveel bepaalde groepen – werkenden, gepensioneerden en uitkeringsgerechtigden – er aan besteedbaar inkomen bij krijgen, dan is er een akkoord. Naar verwachting liggen woensdag, uiterlijk donderdag de koopkrachtcijfers op tafel in de Trêveszaal.

Voorspellingen

Het CPB kwam eerder deze maand met koopkrachtvoorspellingen. Daaruit blijkt dat er dit en volgend jaar geen groepen zijn die er in koopkracht op achteruit gaan. Van een opzienbarende koopkrachtstijging is evenwel geen sprake. Werkenden zouden volgend jaar 0,8 procent meer te besteden hebben, gepensioneerden 0,2 procent en uitkeringsgerechtigden 0 procent.

Bekijk onze special: Eerder dit jaar staakten basisschoolleraren tegen de hoge werkdruk en voor verhoging van hun salaris, omdat er een dreigend lerarentekort is. Wat gebeurt er als het niet lukt om op tijd nieuwe docenten te werven? De Volkskrant verkent acht onorthodoxe oplossingen voor het tekort.

Volg en lees meer over:  NEDERLAND   BASISONDERWIJS   KABINET-RUTTE II   POLITIEK  ONDERWIJS

Demissionair kabinet stelt 270 miljoen beschikbaar voor lerarensalarissen

NU 25.08.2017 Voor het verhogen van salarissen van basisschoolleraren komt volgend jaar 270 miljoen euro beschikbaar. De regeringspartijen VVD en PvdA zijn het daarover eens. Dat bevestigen bronnen rond het kabinet vrijdag aan NU.nl na berichtgeving in verschillende media.

CDA, D66 en ChristenUnie (CU), die met de VVD onderhandelen over een nieuwe coalitie, moeten nog akkoord gaan met de plannen van VVD en PvdA. Dat zal naar verwachting ook gebeuren.

De PvdA stelt samen met de VVD de begroting op voor volgend jaar omdat de formerende partijen er nog niet uit zijn. Vicepremier en PvdA-leider Lodewijk Asscher heeft er altijd op gehint dat hij niet zomaar zijn handtekening zet onder een begroting waar hij het niet mee eens is.

Zo moet er extra geld voor leraren in het basisonderwijs komen, vinden ze bij de sociaaldemocraten. De VVD voelde er aanvankelijk niets voor haar coalitiepartner haar zin te geven, omdat demissionaire kabinetten in principe geen extra geld uitgeven of grote beleidswijzigingen doorvoeren. Het is een ongeschreven regel dat dat wordt overgelaten aan een nieuwe regering. Achter de schermen lijkt het conflict bijgelegd.

‘Niet genoeg’

Volgens een woorvoerder van de Algemene Onderwijsbond (AOb) gaan leerkrachten staken als de politiek niet nog meer geld uittrekt voor de salarissen.

”We vrezen dat Rutte II straks denkt dat de zaak is opgelost en Rutte III niks meer hoeft te doen”, zegt de woordvoerder.

Volgens de AOb en andere actievoerende organisaties in het onderwijs is zo’n 900 miljoen euro nodig om ervoor te zorgen dat de salarissen in het basisonderwijs gelijk worden getrokken met de lonen van leraren met een gelijk opleidingsniveau in het middelbaar onderwijs.

AOW-gat

De VVD wil wel iets terug voor haar opstelling. Waarschijnlijk trekt het kabinet op aandringen van de liberalen geld uit om het AOW-gat te dichten voor militairen die eerder met pensioen moeten. Het is nog niet bekend om welk bedrag het gaat.

In november vorig jaar werd hiervoor een gedeeltelijke oplossing gevonden. Het ging toen om 8 miljoen euro jaarlijks oplopend tot structureel 175 miljoen euro. Dat bedrag werd elders in de Rijksbegroting gevonden waardoor het niet ten koste gaat van de defensiebegroting.

Ongeveer 17.500 voormalige burgermedewerkers en militairen hebben een AOW-gat. Zij genoten een wachtgeldregeling tot ze 65 werden. Maar omdat de pensioenleeftijd is verhoogd, zitten zij met een financieel gat. Ze hebben geen wachtgeld meer, maar ook nog geen AOW-uitkering. De oplossing kan het ministerie tot 2035 zo’n 600 miljoen euro kosten.

De ministerraad legt volgende week donderdag de laatste hand aan de begroting voor 2018. Asscher en minister Henk Kamp (Economische Zaken) deden vrijdag geen mededelingen over de besprekingen.

Lees meer over: Onderwijs Lerarensalarissen  Begroting 2018

Kabinet trekt 270 miljoen uit voor hogere le­ra­ren­sa­la­ris­sen

AD 25.08.2017 Het demissionaire kabinet van VVD en PvdA is overeengekomen om volgend jaar 270 miljoen euro uit te trekken voor de verhoging van het salaris van basisschoolleraren. Of dat bedrag er ook gaat komen, hangt af van de formatieonderhandelingen, stellen bronnen rond de coalitie. De Algemene Onderwijsbond is niet tevreden en dreigt met staken: ‘Dit is niet genoeg’.

View image on Twitter

   Laurens Kok @lwmkok

Rutte zegt dat er ‘echt nog geen deal is’ over de lerarensalarissen. ‘Ik duw de berichten terug’

4:05 PM – Aug 25, 2017

Twitter Ads info and privacy

Het extraatje voor de docenten is structureel, meldt een ingewijde, omdat het salaris niet voor slechts één jaar wordt verhoogd. Wel wordt gewaarschuwd dat komende week mogelijk nog geen duidelijkheid komt. Hoeveel geld er in totaal beschikbaar is voor leraren hangt af van de formatie. Pas als VVD er met de beoogd nieuwe coalitiepartners CDA, D66 en ChristenUnie uit is hoeveel extra geld er naar onderwijs gaat, wordt de deal officieel. Het ministerie van Onderwijs kampt al met een fors tekort op de begroting.

Eerder deze week meldde deze krant al dat er een uitruil zou komen tussen onderwijs en defensie, een onderwerp dat belangrijk wordt gevonden door nieuwe coalitiepartners CDA en ChristenUnie. Nu is er ook meer bekend over het geld dat daarvoor wordt uitgetrokken. Bij Defensie zou de extra miljoenen worden om het AOW-gat van militairen te dichten.

VVD-leider Mark Rutte zei na afloop van de formatiegesprekken dat er nog geen sprake is van een akkoord. ,,Het is nog maar zeer de vraag of het lukt om eruit te komen”, aldus Rutte.

Lees ook

‘Formatie doorslaggevend voor toekomst lerarensalaris’

Lees meer

Te weinig

We kunnen hier heel kort over zijn: dit is niet genoeg, aldus Algemene Onderwijsbond.

Ook als de volle 270 miljoen op tafel komt, is de Algemene Onderwijsbond (AOb) niet tevreden. ,,We kunnen hier heel kort over zijn: dit is niet genoeg”, reageert een woordvoerder op de plannen. Het basisonderwijs gaat dan ook staken als er niet meer geld bijkomt.

,,We vrezen dat Rutte II straks denkt dat de zaak is opgelost en Rutte III niks meer hoeft te doen”, aldus de woordvoerder. Volgens de AOb en andere actievoerende organisaties in het onderwijs is zo’n 900 miljoen euro nodig om ervoor te zorgen dat de salarissen in het basisonderwijs gelijk worden getrokken met de lonen van leraren met een gelijk opleidingsniveau in het middelbaar onderwijs.

Dreigement
De PvdA dreigde voor de zomer uit het kabinet te stappen als er geen extra geld voor lerarensalarissen zou worden uitgetrokken in de begroting voor volgend jaar. De VVD was aanvankelijk woest over dat dreigement. De liberalen vonden dat een demissionair kabinet geen extra geld mag uitgeven. Inmiddels is dat conflict bijgelegd. Zowel bij VVD als PvdA valt te beluisteren dat de twee er samen uit zullen komen. Alleen de andere partijen kunnen nog roet in het eten gooien.

PvdA en VVD smoren kabinetscrisis in de kiem met extra geld voor leraren en militairen

VVD en PvdA: extra geld voor leraren en militairen

VK 25.08.2017 De crisissfeer rond Rutte II is zo goed als verdwenen. Zowel VVD als PvdA is positief over de ‘constructieve’ begrotingsonderhandelingen van de afgelopen dagen. Beide partijen willen extra geld reserveren waarmee de salarissen van leraren omhoog kunnen. PvdA-leider Lodewijk Asscher dreigde eerder deze zomer uit het kabinet te stappen als dat in de laatste Miljoenennota niet geregeld zou worden.

De VVD was aanvankelijk verbolgen over die eis. De liberalen menen dat een demissionair kabinet dergelijke besluiten moet overlaten aan de volgende coalitie. VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra verweet Asscher ‘politieke spelletjes’ te spelen. Achter de schermen werd gezegd dat de PvdA-bewindspersonen hun koffers alvast moesten pakken.

Nu de begrotingsonderhandelingen zijn begonnen, willen beide partijen alsnog een kabinetscrisis voorkomen. De afgelopen dagen zijn ze elkaar dicht genaderd, al ontkent iedereen nog met klem dat er een definitief akkoord is.

De VVD is inmiddels wel bereid om extra geld voor leraren te reserveren. In ruil voor die handreiking wordt er ook extra geld opzijgezet voor militairen.

Beide partijen blijven terughoudend, ook om de andere formerende partijen niet voor het hoofd te stoten. CDA, ChristenUnie en D66 moeten nog instemmen, omdat zij straks medeverantwoordelijkheid zijn voor de begroting. Als zij een compromis tussen VVD en PvdA afwijzen, kan een kabinetscrisis alsnog oplaaien.

Deadline

Dat het gevaar voor een kabinetscrisis nu toch weer grotendeels is bezworen, heeft ook strategische redenen

Voor de hand ligt dat niet. Het CDA vond het aanvankelijk belangrijker dat er geld naar militairen zou gaan. Nu dat op tafel ligt, kan de partij waarschijnlijk ook instemmen met extra geld voor onderwijzers, hoewel dat niet in het CDA-verkiezingsprogramma stond.

Ingewijden achten de kans in elk geval groot dat er een definitief akkoord komt. De deadline is woensdag, als de begrotingsstukken naar de Raad van State gaan.

Nog onduidelijk blijft wel op hoeveel extra geld de leraren precies kunnen rekenen. Uit de doorrekening van het PvdA-verkiezingsprogramma bleek dat de partij mikte op een salarisverhoging van zo’n 3,25 procent. Dat komt neer op zo’n 400 miljoen euro. Volgens ingewijden zal dat bedrag niet worden gehaald.

Dat het gevaar voor een kabinetscrisis nu toch weer grotendeels is bezworen, heeft ook strategische redenen. De meeste partijen zouden het slecht voor het aanzien van de politiek vinden als een demissionair kabinet door ondoorzichtige begrotingsonderhandelingen alsnog ten val komt.

Een bijkomend voordeel: door een deal met de toekomstige oppositiepartij PvdA kan de nieuwe regering straks op goodwill rekenen als er toch acties van de onderwijsbonden uitbreken bij de CAO-onderhandelingen.

Het ligt voor de hand dat de leraren geen genoegen nemen met een relatief kleine salarisverhoging. De onderwijzers zullen bij eventuele acties op politieke steun kunnen rekenen van linkse oppositiepartijen als GroenLinks en de SP.

Alleen Asscher kan zich dan niet aansluiten bij het verzet. Als er deze week inderdaad een akkoord komt, staat zijn handtekening onder het kabinetsbeleid.

Volg en lees meer over:  NEDERLAND   POLITIEK

Valt dit recordkabinet alsnog? VVD en PvdA worstelen met onderwijsbegroting

VK 21.08.2017 De VVD en PvdA zeggen allebei te willen voorkomen dat het langstzittende kabinet sinds de Tweede Wereldoorlog op de valreep alsnog ten val komt, maar onduidelijk blijft hoe ze het conflict over hun laatste begroting gaan oplossen. Vicepremier Lodewijk Asscher eist dat er extra geld komt voor onderwijzers en lagere inkomens; de VVD wil daar alleen mee instemmen als ook de partijen aan de formatietafel akkoord gaan.

‘We moeten gaan kijken of dat lukt’, zei VVD-leider Halbe Zijlstra maandag na afloop van het coalitieoverleg op het ministerie van Sociale Zaken. ‘Formatie en begrotingsonderhandelingen moeten bij elkaar komen.’

Asscher zei ‘van nature optimistisch’ te zijn, maar erkende tegelijkertijd dat het ook nog mis kan gaan. ‘Dat kan altijd. Ik heb voor de vakantie duidelijk gemaakt hoe belangrijk dit voor mij is. Daar is eigenlijk niets in veranderd.’

Het is onduidelijk hoe ver de formerende partijen willen gaan om de PvdA tegemoet te komen, zeker omdat nog niet vaststaat dat de onderhandelingen voor het nieuwe kabinet ook gaan slagen. Een partij als het CDA heeft andere prioriteiten. Voordat die partij instemt met extra geld voor leraren, zullen de CDA-onderhandelaars eerst zeker willen weten dat er op andere terreinen, zoals lastenverlichting en Defensie, iets voor terugkomt.

PvdA-minister Jet Bussemaker laat een gat van bijna 500 miljoen achter

Er zijn aan de onderhandelingstafel bovendien twijfels over de intenties van Asscher. Wil hij eruit komen of probeert hij vooral het profiel van zijn partij op te poetsen? De PvdA-leider dreigde voor zijn vakantie met een kabinetscrisis als hij niet zijn zin zou krijgen. Andere partijen waren verbaasd over die oorlogstaal omdat er toen nog niet eens gesproken was over de begroting.

Een ander probleem is dat PvdA-minister Jet Bussemaker een gat van bijna 500 miljoen achterlaat. De vraag is wie dat tekort gaat wegwerken: het huidige demissionaire kabinet of de volgende coalitie.

Asscher wilde maandag niet zeggen hoeveel extra geld hij wil voor onderwijs. De leraren in het basisonderwijs eisen dezelfde beloning als hun collega’s in het voortgezet onderwijs. Dat kan een salarisverhoging van zo’n 20 procent betekenen.

Zo ver zal de huidige coalitie zeker niet gaan. Bij de VVD zouden ze voorlopig eerder denken aan een salarisverhoging van 1 procent.

Volg en lees meer over:  POLITIEK   KABINETSFORMATIE   NEDERLAND   ONDERWIJS

VVD wil lerarensalaris bespreken aan formatietafel

Elsevier 21.08.2017 De PvdA-wens om leraren in het basisonderwijs een hoger salaris te geven, is een thema aan de formatietafel. Coalitiepartner VVD brengt het budget voor leraren in tijdens het overleg over de begroting met de beoogde regeringspartijen CDA, D66 en ChristenUnie.

Maandag gingen de formerende partijen kort met elkaar in overleg over de begroting van de komende jaren. De begroting voor 2018 – die op Prinsjesdag in september wordt gepresenteerd – is al in de maak. Het demissionaire kabinet-Rutte II van VVD en PvdA is nog verantwoordelijk voor die begroting.

  Syp Wynia: ‘Laat regeringspartijen eindelijk wat lef tonen’

Taart

Het budget voor lerarensalarissen zorgde bijna voor een crisis, vijf maanden na de Tweede Kamerverkiezingen. PvdA-leider Lodewijk Asscher dreigde zijn handtekening niet onder de begroting te zetten, tenzij er geld zou worden vrijgemaakt voor een hoger lerarensalaris. De VVD knapte af op de dreigementen van de PvdA, maar is bereid een loonsverhoging voor basisschoolleerkrachten te bespreken.

Asscher ‘schiet zichzelf in de voet’, hekelde VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra Asscher in een felle reactie. ‘Hij had het misschien best kunnen regelen, maar dan had hij zijn mond moeten houden.’

Zijlstra geeft nu dat de liberalen de kwestie met de overige formatiepartijen willen bespreken. ’s Ochtends voerden Zijlstra – gewapend met taart, omdat de VVD en de PvdA al een recordaantal van 1.750 dagen samenwerken – en premier Mark Rutte overleg met Asscher, daarna schoven ze aan tafel bij Sybrand Buma, Alexander Pechtold en Gert-Jan Segers om over het Regeerakkoord te praten.

‘Bal ligt bij het zittende kabinet’

Of het cadeautje aan de leraren kan worden meegenomen in het nieuwe Regeerakkoord, moet nog blijken. De verkiezingsprogramma’s van CDA, D66 en ChristenUnie bieden weinig duidelijkheid: daarin staat vrijwel niets over de lerarensalarissen. Alleen het CDA van Buma stelt dat er meer ‘geld en tijd’ nodig is voor leerkrachten.

D66-leider Alexander Pechtold stelt dat het onderwerp helaas een ‘politiek ding’ is geworden. ‘Er zijn heel veel sectoren die op dit moment op kabinetsbeleid zitten te wachten.’

Ruzie PvdA en VVD loopt met een sisser af: ‘We komen er wel uit’

PvdA en VVD mogen dan hopen om resultaat te halen aan de formatietafel, volgens de ChristenUnie moeten de huidige regeringspartijen het initiatief nemen. ‘We wachten rustig af waar zij mee komen. Zij zijn in overleg en de bal ligt heel duidelijk bij het zittende kabinet,’ aldus CU-voorman Segers.

Leraren boos over ‘politiek spel’

De bonje tussen PvdA en VVD zorgt voor woede onder leraren. Lerarencollectief PO in Actie verwijt de partijen een ‘politiek spel’ te spelen over de rug van de leraren heen. De organisatie kondigde donderdag voor het najaar een nieuwe stakingsactie aan.

PO in Actie was betrokken bij de protestactie op 27 juni. Duizenden basisscholen bleven die dag het eerste uur van de schooldag dicht als protest tegen het uitblijven van een loonsverhoging. De actie in het najaar zal ‘intensiever’ zijn, aldus de organisatie.

‘Dit moet niet om partijpolitiek gaan, maar om de inhoud: de kwaliteit van het onderwijs,’ zegt Thijs Roovers van PO in Actie. ‘De opmerkingen van Zijlstra bewijzen maar weer eens dat het belangrijk is om onze stem te laten horen.’

Lees ook: D66’ers boos op Pechtold vanwege afspraken over meervoudig ouderschap met formatiepartijen

  Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier Weekblad.

VVD en PvdA nog niet eens over lerarensalarissen

NOS 21.08.2017 De demissionaire coalitie van VVD en PvdA is het nog niet eens over hogere lerarensalarissen. De PvdA wil dat nog in de begroting voor volgend jaar regelen. Vanmorgen was er overleg tussen de twee partijen, maar ze zijn er nog niet uit.

“Ik ben optimistisch, maar we zijn er nog niet”, zei PvdA-leider en vicepremier Asscher na afloop. Hij noemde een extraatje voor de docenten een redelijke wens. “En als een partij met redelijke wensen komt, dan moet dat toch kunnen.”

Verhoudingen op scherp

De eis van de PvdA zette de verhoudingen in de demissionaire coalitie voor de zomer al op scherp. Coalitiepartner VVD reageerde aanvankelijk furieus. Die partij vindt de lerarensalarissen vooral een kwestie voor het nieuwe kabinet, dat aan de formatietafel vorm krijgt.

Maar omdat dat kabinet er niet voor Prinsjesdag is, ligt de kwestie toch op tafel bij de begrotingsonderhandelingen voor volgend jaar. VVD-fractievoorzitter Zijlstra wilde er vanmorgen weinig over zeggen, behalve dat het “zou moeten kunnen” dat de partijen eruit komen.

Hij wil de wensen van de PvdA bespreken met CDA, D66 en ChristenUnie. Hij hoopt met “een soort zwaluwstaart” de begroting van het demissionaire kabinet te verbinden met het regeerakkoord van de nieuwe ploeg.

Slordig

“Je kunt nooit uitsluiten dat het kabinet op de valreep valt, maar dat zou wel heel slordig zijn”, voegde Zijlstra toe. Volgens Asscher is zowel VVD als PvdA niet uit op een crisis.

Asscher wilde niet zeggen hoeveel geld hij extra wil voor de leraren. De hoogte van dat bedrag wordt als het aan hem ligt pas duidelijk op de derde dinsdag in september.

De komende dagen onderhandelt het demissionaire kabinet verder over de begroting die op Prinsjesdag wordt gepresenteerd.

VVD legt wensen PvdA over hogere lerarensalarissen voor aan formatiepartners 

NU 21.08.2017 De VVD bespreekt de PvdA-wens om al in de komende begroting geld uit te trekken voor hogere lerarensalarissen met de andere formerende partijen CDA, D66 en ChristenUnie.

De PvdA-top heeft de collega’s van de VVD maandagochtend laten weten hoeveel extra geld ze voor leraren in het basisonderwijs in de nieuwe begroting opgenomen willen zien.

De VVD laat doorschemeren zo’n loonsverhoging niet tegen te willen houden, maar wilde het uitreiken van dat cadeautje overlaten aan het nieuwe kabinet waarover zij met de drie andere partijen onderhandelt.

Die drie partijen zouden ook neigen naar extra geld voor de leerkrachten. Maar de PvdA staat erop dat er al in de begroting voor 2018 die het kabinet deze maand opstelt extra geld wordt uitgetrokken.

Terughoudend 

De partijleiders reageerden vooralsnog terughoudend op de berichten dat zij zich over de lerarensalarissen moeten buigen. “Het huidig kabinet is bezig om te kijken wat nodig is in het kader van de begroting. Van daaruit kijken we in hoeverre dat aansluit op waar de coalitie in wording mee bezig is”, zei D66-leider Alexander Pechtold.

Pechtold vindt de kwestie “een politiek ding” geworden. “Er zijn heel veel sectoren die op dit moment op kabinetsbeleid zitten te wachten”, aldus de D66’er.

ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers kaatst de bal terug naar het demissionaire kabinet. “We wachten rustig af waar zij [VVD en PvdA, red.] mee komen. Zij zijn in overleg en de bal ligt heel duidelijk bij het zittende kabinet.”

Opblazen

PvdA-leider Lodewijk Asscher dreigde eerder het demissionaire kabinet op te blazen als er niet deze maand al geld op tafel komt. Dat wekte de woede van de VVD.

VVD-onderhandelaar Halbe Zijlstra wees er na het overleg met de PvdA nog maar eens op dat het voor het aanzien van de politiek niet goed zou zijn als het meningsverschil vlak voor de eindstreep op de val van het kabinet zou uitdraaien.

De regeringsploeg van VVD en PvdA loopt op zijn laatste benen, maar moet de begroting voor volgend jaar nog opstellen omdat er nog geen nieuw kabinet is. Zijlstra hoopt op ”een soort zwaluwstaart” om de begroting van het demissionaire kabinet te vervlechten met het regeerakkoord waaraan de VVD met CDA, D66 en ChristenUnie werkt.

Lees meer over: Formatie 2017 Onderwijs

PvdA slikt oorlogstaal in

Telegraaf 21.08.2017 De PvdA heeft met de gesprekken over de begroting in aantocht haar loopgraaf tegenover de VVD verlaten. Henk Nijboer, financieel woordvoerder van de PvdA, ziet ’voldoende basis om eruit te komen’. Vandaag proberen de kopstukken van de partijen de scherven te lijmen bij het coalitieoverleg.

De toon is zacht in vergelijking met de opstandige leuzen van PvdA-leider Asscher, die dreigde het demissionaire kabinet op te blazen als er geen extra geld voor leraren komt bij de komende begroting. Hij kreeg het lid op de neus, want VVD-fractieleider Zijlstra zei dat als het zo moest, de PvdA kon fluiten naar inwilliging van haar wensen.

Blessuretijd

Beide partijen erkenden afgelopen weken dat ze misschien wat al te hard van stapel waren gelopen. Dat niemand baat heeft bij een breuk in een demissionair kabinet terwijl aan een nieuw landsbestuur wordt gesleuteld, speelt ook mee. Ook partijen die momenteel met de VVD een kabinet proberen te vormen (CDA, D66 en CU) beseffen dat het slecht is voor het aanzien van de politiek als een kabinet in blessuretijd alsnog sneuvelt.

Afgelopen vrijdag na afloop van de ministerraad suste PvdA-minister Dijsselbloem (Financiën) dat de problemen ’oplosbaar’ zijn. VVD-collega Kamp (Economische Zaken) onderschreef dat: „We komen er altijd uit.”

„We vinden nog steeds dat leraren op de basisschool de waardering moeten krijgen die ze verdienen”, zegt Nijboer. „Maar volgens mij vindt de VVD dat ook.”

Over de koopkracht verwacht hij evenmin problemen. „De lagere inkomens en de ouderen profiteren te weinig van de economische vooruitgang. De nullijn voor sommige groepen vinden we niet rechtvaardig. De VVD onderschrijft dat er een evenwichtig koopkrachtbeeld moet zijn.”

Als de PvdA zich redelijk opstelt, zal de VVD die wensen bespreken met de andere drie partijen aan de onderhandelingstafel, zo is de verwachting. De beoogde nieuwe coalitie zou best bereid zijn om iets voor de lerarensalarissen te doen.

Bovendien heeft het demissionaire kabinet van VVD en PvdA iets te vieren. Sinds gisteren is Rutte II het langst zittende kabinet sinds de Tweede Wereldoorlog. De coalitie van VVD en PvdA regeert nu 1750 dagen, inmiddels twee dagen langer dan Lubbers III (1989 – 1994).

Dinsdag staan de bewindslieden van VVD en PvdA even stil bij hun record tijdens een etentje op het ministerie van Algemene Zaken.

Ruzie PvdA en VVD loopt met een sisser af: ‘We komen er wel uit’

Elsevier 21.08.2017 Het demissionaire kabinet leek af te stevenen op een crisis, maar de coalitiepartijen proberen de scherven te lijmen. De PvdA en de VVD zijn ervan overtuigd dat ze toch tot een oplossing kunnen komen, ondanks hun flinke ruzie over lerarensalarissen.

De afgelopen weken waren de uitspraken van beide partijen niet mals. PvdA-leider Lodewijk Asscher, die ook demissionair vicepremier is en zich tegelijkertijd opwerpt als aanvoerder van de oppositie, weigerde zijn handtekening onder de begroting voor 2018 te zetten, tenzij geld wordt vrijgemaakt voor de verhoging van de salarissen van basisschoolleraren.

  Arthur van Leeuwen: ‘Betaal leraren meer: goed voor hen, goed voor het land’

Niet claimen’

Hij ‘schiet zichzelf daarmee in de voet’, hekelde VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra Asscher in een felle reactie. ‘Hij had het misschien best kunnen regelen, maar dan had hij zijn mond moeten houden.’

Zijlstra zegt dat de VVD best bereid is om ‘in afstemming met de formerende partijen hierover overeenstemming te bereiken’. ‘Maar dan moet je niet meteen gaan claimen, waarbij je eigenlijk zegt: dat gaat gebeuren dankzij mij. Wat Asscher probeert te doen, is de bloemen van anderen wegjatten. Daarmee heeft hij het op scherp gezet,’ aldus Zijlstra.

Situatie is oplosbaar

Dat de VVD bereid is concessies te doen, is een reden tot optimisme voor Henk Nijboer, woordvoerder financiën van de PvdA. Eerder zag hij ook mogelijkheden voor de VVD en de PvdA om een oplossing te vinden. Ook nu is er volgens Nijboer ‘voldoende basis om eruit te komen’.

Dat betekent overigens niet dat de PvdA van standpunt verandert: ‘We vinden nog steeds dat leraren op de basisschool de waardering moeten krijgen die ze verdienen,’ aldus Nijboer tegen De Telegraaf. ‘Maar volgens mij vindt de VVD dat ook.’ De VVD gaat hierin mee. De kwestie is oplosbaar, stelt VVD-minister Henk Kamp (Economische Zaken): ‘We komen er altijd uit.’

Leraren boos over ‘politiek spel’

De bonje tussen PvdA en VVD zorgt voor woede onder leraren. Lerarencollectief PO in Actie verwijt de partijen een ‘politiek spel’ te spelen over de rug van de leraren heen. De organisatie kondigde donderdag voor het najaar een nieuwe stakingsactie aan.

Als Asscher leraren meer salaris wil geven, had hij aan formatie moeten meedoen, betoogt Arendo Joustra

PO in Actie was betrokken bij de protestactie op 27 juni. Duizenden basisscholen bleven het eerste uur van de schooldag dicht als protest tegen het uitblijven van een loonsverhoging. De actie in het najaar zal ‘intensiever’ zijn, aldus de organisatie.

‘Dit moet niet om partijpolitiek gaan, maar om de inhoud: de kwaliteit van het onderwijs,’ zegt Thijs Roovers van PO in Actie. ‘De opmerkingen van Zijlstra bewijzen maar weer eens dat het belangrijk is om onze stem te laten horen.’

  Bauke Schram (1993) is sinds april 2016 online redacteur bij Elsevier Weekblad.

GERELATEERDE ARTIKELEN;

Het multiculturele drama: VVD zegt veel, bereikt niets

Kabinetscrisis? PvdA is juist positief gestemd

Kabinetscrisis dreigt: ‘Asscher schoot zich in de voet’

Politiek Den Haag kan geen miljarden verjubelen

Telegraaf 19.08.2017 Volgens de nieuwste macro-economische cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en het Centraal Planbureau (CPB) gaat het geweldig met onze economie. Alle signalen staan op groen en de vooruitzichten zijn zonnig.

Politieke tegenstanders van het kabinet Rutte 2 menen dat deze prestatie vooral te danken is aan gunstige internationale ontwikkelingen en dat de coalitie van VVD en PvdA juist een afbraakbeleid heeft gevoerd.

Inmiddels wordt dit ‘geschreeuw’ door niemand meer serieus genomen. Het is inderdaad waar dat het Rutte 2 heeft geprofiteerd van gunstige internationale effecten, zoals de wereldhandel, de lage euro en olieprijs, maar onafhankelijke economische deskundigen en ook internationale economische denktanks menen dat Rutte juist lof verdient voor het gevoerde beleid.

Beste van de EU

Toen het kabinet in november 2012 van start ging, stond Nederland er bar slecht voor. We hadden een krimpende economie, de werkloosheid steeg, de koopkracht van de burgers daalde, het overheidstekort lag rond de 4% en de staatsschuld nam toe. Nu, bijna vijf jaar later bij het afscheid van Rutte 2, behoort Nederland tot de best presterende landen van Europa. Volgens het CPB komt de economische groei dit jaar uit op 3,3% en wordt voor de periode tussen 2018 en 2021 een groei geraamd van bijna 2%.

De werkloosheid daalt naar 4,3% van de beroepsbevolking en de werkgelegenheid neemt toe met circa 100.000 banen. Mede door deze ontwikkeling neemt de gezondheid van onze overheidsfinanciën sterk toe. Bij ongewijzigd beleid stijgt het begrotingsoverschot (EMU-saldo) van 0,6% BBP dit jaar tot 1,6% aan het einde van de volgende kabinetsperiode in 2021. Dit komt neer op een overschot van 13,5 miljard. Bovendien daalt de staatsschuld tot 45% BBP, ver onder de Brusselse norm van 60%.

Overschot niet verjubelen

Voor de formatietafel is dit goed nieuws, maar ook partijen die niet bij de onderhandelingen voor een nieuw kabinet zijn betrokken, maken zich op om op Prinsjesdag het overschot te benutten voor leuke dingen voor de mensen, zoals de beloften aan kiezers voor een verlaging van belastingen en de afschaffing van het eigen risico bij de ziektepremies.

Dit laatste voorstel lijkt weinig kans te maken. Uit cijfers blijkt namelijk dat de zorgkosten, ondanks allerlei bezuinigingsmaatregelen, door een betere kwaliteit en vergrijzing de komende tijd fors blijven stijgen (in 2021 ruim 2 miljard euro meer uitgaven). Daarom zal iedereen rekening moeten houden met hogere premies in plaats van lagere zorgkosten. Partijen die dit laatste hebben beloofd, hebben hun kiezers veel uit te leggen.

In politiek Den Haag kijken politieke partijen die hun verkiezingsbeloften willen nakomen gretig naar geraamde overschot van 13,5 miljard euro in 2021. In de eerste plaats merken we op dat het hier om een onzekere raming gaat en dat bij een tegenvallende groei dit overschot als sneeuw voor de zon verdwijnt. En de kans daarop is, onder meer vanwege Brexit, reëel. Daarom is het onverstandig nu al te gaan potverteren met ongewisse overheidsinkomsten. Vanwege mogelijke tegenvallers is het juist nodig een ruime buffer aan te houden.

Het houdbaarheidssaldo

Daarnaast krijgen alle politieke partijen ook te maken met een ander financieel criterium, het zogenoemde houdbaarheidssaldo, waarvan informateur Gerrit Zalm een erkende fan is. Dit is een ‘rekensom’ waarmee wordt bepaald of op de langere termijn het huidige niveau van overheidsvoorzieningen kan worden gehandhaafd zonder een tekort op de overheidsbegroting of een oplopende overheidsschuld.

Bij sommige politieke partijen stuit deze norm op weerstand. Waarom? Vooral vanwege de inperking van de budgettaire ruimte voor extra overheidsuitgaven. Als deze maatstaf namelijk wordt gehanteerd en het kabinet dit saldo niet negatief wil laten worden, is er slechts 1,7 miljard euro beschikbaar voor nieuwe uitgaven. We merken op dat nieuwe uitgaven ook kunnen worden gefinancierd met bezuinigingen op bestaande overheidsuitgaven.

Maar In politiek Den Haag is dat niet populair. Inmiddels staat al wel op het bezuinigingslijstje lagere uitgaven voor het overheidsapparaat. Dat zou inderdaad extra middelen kunnen opleveren, maar dat stond ook al bij Rutte 2 op de agenda en is volgens de laatste gegevens niet gerealiseerd.

Kleine belastingverlaging

Hoewel de mooie cijfers de formatie kunnen vergemakkelijken, zijn er genoeg knelpunten en een waslijst aan wensen, zoals extra geld voor defensie, onderwijs, het bedrijfsleven, infrastructuur en belastingverlaging, die voor een verdere vertraging kunnen zorgen. In ieder geval staat vast dat het op basis van gezonde overheidsfinanciën niet mogelijk is om substantiële extra overheidsuitgaven te doen zonder elders te bezuinigen.

Wat wel vast staat is dat Rutte 3 met een belastingverlaging zal starten. Maar op basis van de meest recente cijfers, de wensenwaslijst en de noodzakelijke buffer, verwachten wij dat die bescheiden zal zijn; maximaal 2-3 miljard euro.

Dijsselbloem geeft geen uitsluitsel over opstappen ministers

NU 18.08.2017 Demissionair Minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem laat in het midden of zijn partij, de PvdA, alsnog uit het kabinet stapt vanwege onvrede over de begroting voor volgend jaar.

PvdA-leider en vicepremier Lodewijk Asscher liet voor de zomervakantie doorschemeren dat zijn partij uit de coalitie stapt als er geen extra geld wordt vrijgemaakt voor de lerarensalarissen in het basisonderwijs.

Dat is tegen het zere been van coalitiepartner VVD, die liever geen grote beslissingen meer wil nemen vanwege de formatiegesprekken met CDA, D66 en ChristenUnie.

“Je kunt niet tegen de PvdA zeggen: je moet blijven zitten en je bent verantwoordelijk, maar je hebt niets meer te zeggen, je moet verder je mond houden. Zo gaat dat niet werken”, zei Dijsselbloem vrijdag voorafgaand aan de eerste ministerraad van het nieuwe politieke seizoen.

Dijsselbloem, als demissionair minister van Financiën verantwoordelijk voor de Rijksbegroting, benadrukt dat hij zelf niet heeft gedreigd met opstappen, maar waarschuwt wel dat het de ultieme consequentie is als de wensen van een coalitiepartner “volstrekt worden genegeerd”.

Oplossing

Tegelijkertijd probeert de bewindsman de opgelaaide discussie over de lerarensalarissen in het basisonderwijs te sussen en heeft hij vertrouwen in een goede oplossing.

“Er is rond dit onderwerp een te opgewonden sfeer ontstaan. Er zijn iets te grote woorden gebruikt. De lucht begint er nu uit te lopen, we kunnen ademhalen en kijken wat er nodig is en wat het kost.”

Die grote woorden komen volgens Dijsselbloem ook van VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra. Hij vindt dat Asscher zijn pleidooi voor hogere lerarensalarissen binnenskamers had moeten houden. “Wat Asscher probeert te doen is de bloemen van anderen jatten”, zei Zijlstra vorige week tegen de Telegraaf.

Dijsselbloem en ook andere PvdA’ers maakten uit die woorden op dat ook de VVD sympathie heeft voor een hoger salaris binnen het primair onderwijs.

Volgende week bespreekt het kabinet de begroting voor 2018 die op Prinsjesdag in september wordt gepresenteerd. “Als iedereen het over de inhoud eens is, kun je nog kijken om hoeveel geld het gaat. We kunnen er misschien ook over praten met de formerende partijen. Er komt vast wel een oplossing uit”, aldus Dijsselbloem.

Buffer

Voor Dijsselbloem is geld op zich geen probleem nu de economie op volle toeren draait en stevige groeicijfers laat zien. Voor de PvdA-bewindsman is het wel belangrijk dat de overheidsfinanciën tegen een stootje kunnen voor het geval het economisch tegenzit.

De Nederlandse staatsschuld voldoet aan de Brusselse norm met 54 procent van het bruto binnenlands product (bbp), maar dat is voor Dijsselbloem niet goed genoeg. Hij ziet de staatsschuld liever “dichterbij de 40 dan bij de 50 procent” gaan.

“Als er in komende paar jaar een economische crisis uitbreekt, is de begroting zo weer uit het lood. We zijn zeer kwetsbaar. Daarom moet de staatsschuld omlaag zodat je daarin de klappen kunt opvangen”, aldus Dijsselbloem.

Lees meer over: Jeroen Dijsselbloem

Mooie cijfers, nu de beloning nog

AD 17.08.2017 De Nederlandse economie draait als een tierelier. Maar de burger profiteert amper van de economische meewind, constateert het Centraal Planbureau (CPB). En daar moet een nieuw kabinet iets aan doen.

De economische groei trekt dit jaar aan naar 3,3 procent. Verder wordt voor komend jaar een groeicijfer van 2,5 procent voorspeld. Maar de koopkracht stijgt volgend jaar gemiddeld met slechts 0,5 procent. De overheid profiteert wel: het begrotingstekort is verdwenen. In 2018 houdt het nieuwe kabinet meer over dan voorzien, zo’n 0,9 procent van het bruto binnenlands product, ruim 6 miljard euro.

Volgens econoom Sweder van Wijnbergen profiteren burgers relatief weinig omdat het vorige kabinet verkeerd beleid heeft gevoerd. ,,De groei komt door de stijging van de export. Maar de verhoogde belastingen en andere hervormingen hebben slecht uitgepakt. Dat helpt de koopkracht van mensen niet en dit effect compenseren, is lastig. Zeker omdat er, ondanks de groeiende arbeidsmarkt, nog veel verborgen werkloosheid is (bijvoorbeeld onder zzp’ers, red.) en omdat de lonen niet stijgen”, meent Van Wijnbergen.

Verhoogde belastingen en andere hervormingen hebben slecht uitgepakt, aldus Sweder van Wijnbergen, econoom.

Gunstig

Uit de cijfers van het CPB blijkt dat de geringe koopkrachtstijging ook niet voor iedereen even gunstig uitpakt. Een werkende heeft straks 0,8 procent meer te besteden, terwijl een uitkeringsgerechtigde op de nullijn blijft hangen. En een gepensioneerde krijgt er volgend jaar maar 0,2 procent bij. Overigens heeft het huidige demissionaire kabinet al aangekondigd dat het gaat kijken of dit iets meer gelijk kan worden getrokken.

Dat burgers zo weinig profiteren van de groei, ligt volgens experts niet alleen aan het kabinet. Hoewel het in veel bedrijven veel beter gaat, zijn de salarissen van het personeel niet navenant gestegen. Werkgevers en de overheid houden hun hand op de knip en de vakbeweging richt zich vooral op werkgelegenheid.

Probleem

Ook president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank (DNB) ziet dit probleem. Hij pleitte er eerder dit jaar voor dat bedrijven de lonen verhogen. De werkgevers kaatsen de bal echter naar het kabinet. Volgens werkgeversvoorman Hans de Boer moet het kabinet de premies en belastingen voor burgers en bedrijven verlagen, zodat werknemers netto meer loon overhouden.

Of De Boer zijn zin krijgt, is nog de vraag. Politici en het CPB rolden gisteren over elkaar heen om te waarschuwen dat er nog steeds geen grote pot met goud te verdelen is nu het beter gaat. Ook de onderhandelaars in de Stadhouderskamer blijven voorzichtig.

Ondanks het kabinet komt het toch nog goed met onze economie, aldus Jaap Koelewijn, hoogleraar Nyenrode.

‘Borstklopperij’

Er is te hard bezuinigd, dus het tromgeroffel van Kamp is erg overdreven, aldus Jaap Koelewijn, hoogleraar Nyenrode.

Het kabinet stak gisteren de tevredenheid over de huidige economische groei niet onder stoelen of banken. Volgens minister Dijsselbloem (Financiën) betalen hervormingen van de afgelopen jaren zich uit. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) constateert dat de steeds snellere groei onder meer het resultaat is van ‘hard werken’.

Maar veel economen vinden dat er geen reden is voor borstklopperij. ,,Ondanks het kabinet komt het toch nog goed met onze economie”, grapt Jaap Koelewijn, hoogleraar aan Nyenrode. ,,Er is te hard bezuinigd, dus het tromgeroffel van Kamp is erg overdreven. Maar ze hebben wel in hoog tempo de overheidsfinanciën op orde gekregen, al heeft het riante beleid van de ECB een hoofdrol gespeeld.”

Hij is niet de enige econoom die kritisch is. De opleving van de Nederlandse economie zou vooral te danken zijn aan het herstel van de woningmarkt. De lage rentes jagen de bestedingen aan. Verder herstelt de export vooral door de aantrekkende wereldeconomie.

Econoom Bas Jacobs (Erasmus School of Economics): ,,De regering heeft alleen maar beleid gevoerd dat het economisch herstel sinds 2012 heeft beschadigd.”

Heeft het kabinet dan niets goeds gedaan, volgens hem? Jacobs: ,,Jawel, het heeft een aantal hervormingen voor de lange termijn doorgevoerd, bijvoorbeeld in de zorg en op de woningmarkt. Maar ook die ingrepen hebben op korte termijn meestal pijn gedaan.” Het ‘zoet’ ligt nog in de toekomst.

De regering heeft alleen maar beleid gevoerd dat het economisch herstel sinds 2012 heeft beschadigd, aldus Bas Jacobs, econoom Erasmus School of Economics.

Spectaculaire economische groei van 3,3 procent is goed nieuws voor het nieuwe kabinet

VK 16.08.2017 Door een spectaculaire groei van de economie dit en volgend jaar kan het nieuwe kabinet meer geld uitgeven dan eerder gedacht. Door die groei gaan er minder uitgaven naar uitkeringen en komt er aan belasting meer binnen. Dat is allebei gunstig voor de overheidsfinanciën. Het huidige kabinet laat dit jaar een overschot op de begroting achter van 4,4 miljard euro. Volgend jaar is dat overschot 6,9 miljard en in 2021 is het 13 miljard.

Dat voorspelt de rekenmeester van het kabinet, het Centraal Planbureau, vandaag. Het CPB gaat daarbij uit van de theoretische en onwaarschijnlijke situatie dat het nieuwe kabinet het beleid van het huidige VVD-PvdA-kabinet onveranderd doorzet.

Als de huidige formatie met VVD, CDA, D66 en ChristenUnie wordt afgesloten met een regeerakkoord, maakt het CPB een nieuwe economische voorspelling tot 2021 – het beoogde laatste kabinetsjaar. Aan het verschil met de cijfers van vandaag zal dan te zien zijn, wat het effect van het nieuwe kabinetsbeleid is op de economie, werkloosheid, koopkracht en overheidsfinanciën.

Het CPB schat de economische groei dit jaar op 3,3 procent en volgend jaar op 2,5 procent. Daarna groeit de economie met naar schatting 1,8 procent per jaar door. De 3,3 procent groei van dit jaar is spectaculair. Voor het eerst sinds het uitbreken van de financiële crisis in 2008 komt de groei boven de 3 procent.

De afgelopen jaren probeerde het CPB en kabinet Nederland juist te laten wennen aan het idee dat de Nederlandse groei nooit meer boven de 2 procent zou komen. Dat dit nu en volgend jaar toch gebeurt, is te danken aan een veel betere ontwikkeling dan gedacht van de Nederlandse export.

De economische groei gaat gepaard met een snellere daling dan verwacht van de werkloosheid. Dit jaar komt die op 4,9 procent van de beroepsbevolking en volgend jaar op 4,3 procent. Daarmee is volgens het CPB de bodem wel bereikt, want in de jaren daarna stijgt dat percentage weer naar 4,6 procent. Dat is een verlaat gevolg van het stijgen van de lonen de komende jaren. Als die te hoog worden, nemen bedrijven weer minder mensen aan en stijgt de werkloosheid.

De loonstijgingen zijn niet zo spectaculair als de economische groei doet vermoeden. Het CPB schat dat werknemers gemiddeld elk jaar 0,7 procent meer loon krijgen. Opmerkelijke koopkrachtstijgingen voorspelt de economische adviseur van het kabinet dan ook niet. Elk jaar komt er ongeveer een half procent aan koopkracht bij.

Dat is een contrast met vorig jaar toen de koopkracht steeg met 2,6 procent. Dat kwam doordat het huidige kabinet, Rutte II, besloot de kiezer 5 miljard euro lastenverlichting te schenken ter gedeeltelijke compensatie van de offers die belastingbetalers hebben gebracht in de crisisjaren.

Bij de raming heeft het CPB rekening gehouden met de extra uitgaven aan verpleeghuiszorg. Die extra uitgaven lopen op tot 2,2 miljard in 2021. Desondanks zijn de overschotten op de overheidsbegrotingen tot 2021 groter dan waar het CPB in juni nog rekening mee hield. In 2021 verwacht het CPB een staatsschuld van 45 procent van het bbp. Dat is hetzelfde niveau als in 2007, voordat de financiële crisis begon.

Of het nieuwe kabinet een begrotingsoverschot geheel of gedeeltelijk uitgeeft of besteedt aan het aflossen van de staatsschuld, is een politieke keuze. Theoretisch zou het kunnen aankoersen op een tekort van 3 procent – de Brusselse norm. Dan kan het nieuwe kabinet in 2021 ruim 37 miljard euro extra uitgeven aan het politieke verlanglijstje waarop duurzaamheid, defensie, onderwijs, zorg en infrastructuur staan. Dat het nieuwe kabinet aankoerst op een tekort is echter onwaarschijnlijk.

Haagse topambtenaren adviseren elk nieuw kabinet hoe het met de overheidsfinanciën om moet gaan. Dit keer is het advies kort en goed: geef niets extra uit en bezuinig evenmin. Dat komt neer op een advies om het dak te repareren als de zon schijnt. Oftewel: in tijden van economische voorspoed streven naar een zo groot mogelijk begrotingsoverschot om de staatsschuld mee af te lossen.

Het zou een unicum zijn in de Nederlandse geschiedenis. Sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw heeft geen kabinet de verleiding van economische groei kunnen weerstaan: extra geld uitgeven in plaats van het dak repareren.

Toch zit er zo’n reparatieadvies in de cijfers van het CPB verborgen. Het gaat daarbij om het zogenoemde houdbaarheidssaldo. Dat cijfer vertelt of ‘het huidige niveau van regelingen en voorzieningen’ ook op de lange termijn – denk aan 2060 – houdbaar is. Zodra het nieuwe kabinet iets gaat afknabbelen van de miljarden van het begrotingsoverschot, verslechtert dat houdbaarheidssaldo meteen.

Zo besloot het huidige demissionaire kabinet tot de hogere verpleegzorguitgaven en ziet het nieuwe kabinet de houdbaarheid van de overheidsfinanciën dalen van 0,5 procent van het bbp, naar 0,2 procent. Die daling wordt dan nog flink gedempt door de spectaculaire groei die het CPB vandaag voorspelt.

Zijn de magere jaren nu echt voorbij? Lees hier meer over het economisch herstel:

Minder werkloosheidsuitkeringen
Door het economisch herstel zal het UWV dit jaar 700 miljoen euro minder kwijt zijn aan werkloosheidsuitkeringen. De uitkeringslasten dalen in 2017 tot 4,9 miljard euro.

Een goed gevulde staatskas
Voor de formatieonderhandelingen begonnen, had Dijsselbloem goed nieuws voor de partijen: In 2021 heeft Nederland naar verwachting een begrotingsoverschot van 1,3 procent van het bruto binnenlands product. In euro’s: in dat jaar ontvangt de overheid 10,7 miljard euro meer dan dat zij uitgeeft.

Het kan niet op: economische groei en begrotingsoverschot blijven toenemen
En dat zal de komende jaren nog wel even doorgaan, becijferde het Centraal Planbureau (CPB) eind maart.

Het goede doel is weer in trek
Na enkele magere jaren door de crisis kregen de goede doelen vorig jaar 3,6 procent meer binnen aan giften en bijdragen dan een jaar eerder. Het is dat de nalatenschappen een dip kenden, anders was de geefgroei nog groter geweest.

Maar niet iedereen profiteert van het economisch herstel 
Dat blijkt uit cijfers die het CBS afgelopen februari presenteerde. Het aantal arme huishoudens bleef in 2015 vrijwel gelijk en in elke schoolklas zit wel een arm kind. Ook steeg het aantal bijstandsuitkeringen, onder andere doordat Syriërs, Eritreeërs en andere asielzoekers die een verblijfsvergunning hebben gekregen een beroep kunnen doen op de bijstand.

Zal de werkloosheid ooit weer zo laag worden als in de ‘gouden tijden’?
De werkloosheid daalt, een enkele hapering daargelaten, al bijna drie jaar achtereen. Maar daarmee is de werkgelegenheid nog lang niet op het niveau van de ‘gouden tijden’ in 2008.

Volg en lees meer over:  POLITIEK   ECONOMIE   NEDERLAND

Goed voor onze portemonnee: flinke groeispurt economie

AD 16.08.2017 De economie zit flink in de lift. De economische groei trekt dit jaar aan naar 3,3 procent. Voor het eerst sinds het begin van de economische crisis in 2007 komt de groei daarmee weer uit boven de 3 procent.

Vooral de export trekt aan, maar ook de investeringen lopen op, zo blijkt vandaag uit nieuwe cijfers van het Centraal Planbureau (CPB). Ook voor volgend jaar is de groeiverwachting omhoog bijgesteld: in juni ging het CPB nog uit van 2 procent groei in 2018, nu is dat cijfer bijgesteld tot 2,5 procent.

Ook opmerkelijk, de inflatie slaat – ondanks die gunstige groeicijfers – niet toe. De geldontwaarding bedraagt zowel dit als volgend jaar 1,3 procent. De werkloosheid neemt in 2018 verder af tot 4,3 procent van de beroepsbevolking oftewel 395.000 mensen, van 4,9 procent (440.000) dit jaar.

Gunstig

Al deze ontwikkelingen zijn gunstig voor de portemonnee. De koopkrachtstijging van burgers komt volgend jaar op 0,5 procent. Ook de overheid houdt meer over dan eerder voorzien in 2018, zo’n 0,9 procent van het bruto binnenlands product of ruim 6 miljard. De oorzaak is een stijging van de belastinginkomsten en een daling van de uitkeringen.

Ook de komende jaren, richting 2021, groeit de economie door met gemiddeld 1,8 procent, verwacht het CPB. De koopkracht van huishoudens blijft zich eveneens voorspoedig ontwikkelen (+0,4 procent). De werkloosheid zal naar verwachting in 2021 liggen op 4,6 procent van de beroepsbevolking.

  Follow  Twitter>Centraal Planbureau @centraalpb

De economie groeit, werkloosheid daalt en ook de overheidsfinanciën staan er gezond voor. http://bit.ly/2x1nBFl   9:45 AM – Aug 16, 2017

Het bruto binnenlands product, graadmeter voor de economie, groeit al 13 kwartalen achter elkaar.

Kwartaalcijfers CBS

Betekent dit dat de onderhandelaars aan de formatietafel extra geld uit kunnen geven? Bezint eer gij begint, is daar de boodschap van de rekenmeesters bij het Centraal Planbureau. Op langere termijn is er wel wat geld over, ook na de geplande investeringen in de verpleeghuiszorg van ruim 2 miljard, maar of en hoe dat wordt uitgegeven, hangt volgens het CPB samen met politieke keuzes.

Vanmorgen verschenen ook cijfers over de specifieke groei van de economie in het tweede kwartaal, verspreid door het Centraal Bureau voor de Statistiek. De economie blijkt in het tweede kwartaal van 2017 met 1,5 procent gegroeid ten opzichte van een kwartaal eerder.

De groei is vooral te danken aan de uitvoer en de consumptie van huishoudens. Verder namen ook de investeringen weer toe. Het bruto binnenlands product, graadmeter voor de economie, groeit al 13 kwartalen achter elkaar. De economische groei in het tweede kwartaal is uitzonderlijk hoog. Zo’n groeicijfer is deze eeuw pas twee keer eerder opgetekend.

Follow   CBS   ✔@statistiekcbs

Nederlandse #economie maakt achterstand in economische #groei t.o.v. buurlanden grotendeels goed. Meer op: https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2017/33/uitzonderlijk-hoge-bbp-groei-in-tweede-kwartaal-2017 …  9:41 AM – Aug 16, 2017

Dijsselbloem

Minister Dijsselbloem (Financiën) is tevreden over de nieuwste cijfers. ,,De hervormingen van de afgelopen jaren betalen zich uit. De economie groeit stevig, de werkloosheid daalt, het begrotingsoverschot neemt toe en ook de houdbaarheid van de overheidsfinanciën op de lange termijn is positief gebleven, ondanks de extra uitgaven aan de zorg.”

Een belangrijke les uit de crisis is volgens Dijsselbloem dat goede tijden gebruikt moeten worden om buffers op te bouwen voor de toekomst en verder te hervormen. ,,Om te voorkomen dat direct ingrijpende maatregelen genomen moeten worden als het slechter gaat.”

Voorzichtig

De formatiepartijen zijn blij met de cijfers, maar blijven voorzichtig. Ze willen nog geen belastingverlaging beloven. Premier Rutte wijst erop dat ‘de middenklasse de prijs heeft betaald voor de economische crisis’ van een paar jaar geleden. ,,Als het kan zou het mooi zijn als we ze ook kunnen laten voelen dat het beter gaat. Maar nu zijn we al aan het uitgeven; laten we eerst eens vieren dat we zo’n beetje de snelst groeiende economie van de westerse wereld zijn. En we zullen de tering naar de nering moeten blijven zetten.”

Ook D66-voorman Alexander Pechtold is blij, maar waarschuwt ook dat er ,,op middellange termijn nog wel problemen zijn met de overheidsfinanciën”. ,,Het kabinet zal komende jaren toch voorzichtig moeten zijn.” ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers is al even terughoudend. Hij ziet ‘reden tot optimisme’. ,,Wie weet” kunnen mensen daarvan wat terugzien in hun eigen portemonnee.

augustus 17, 2017 Posted by | 2e kamer, 2e kamerverkiezingen 2017, begroting, begroting 2018, derde dinsdag september, formatie, Miljoenennota 2018, politiek, Rutte 3, verkiezingen 2017, Zorg | , , , , , , , , , , , , , , | 1 reactie

Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 4

We zijn pas 148 dagen bezig !!!!

We zijn net iets meer dan 183 dagen bezig !!!!

De formatiebesprekingen zijn weer gestart

Op woensdag 9 augustus 2017 zijn de formatiebesprekingen in het Johan de Witthuis weer begonnen. Informateur Zalm en de onderhandelaars van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie vergaderen na een vakantieperiode weer verder.

Op woensdag 19 juli 2017 was de laatste sessie met onderhandelingen vóór de vakantie. De onderhandelaars vergaderden toen net als maandag en dinsdag in het Johan de Witthuis aan de Kneuterdijk in Den Haag, vlakbij de Tweede Kamer.

De volgende onderhandelaars van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie voeren gesprekken over de formatie van een nieuw kabinet:

  • VVD: Mark Rutte en Halbe Zijlstra
  • CDA: Sybrand van Haersma Buma en Pieter Heerma
  • D66: Alexander Pechtold en Wouter Koolmees
  • ChristenUnie: Gert-Jan Segers en Carola Schouten
Record
De kabinetsformatie duurt zo lang dat het ene na het andere record sneuvelt. Het aftredende kabinet regeert inmiddels langer dan al zijn voorgangers, en sinds dit weekend is er nog maar één formatie die langer duurde dan deze.

De Tweede Kamerverkiezingen van 15 maart zijn zaterdag 164 dagen geleden. Daarmee passeert deze kabinetsformatie die van 1973.

Als de onderhandelaars nog tot begin oktober de tijd nemen, komt zelfs de eerste plaats in het vizier. Maar daar wil geen van de betrokkenen aan denken.

De formaties van de jaren zeventig leken tot voor kort onaantastbaar recordhouder. De vorming van het kabinet-Den Uyl in 1973 kostte 163 dagen, en die van het kabinet-Van Agt vier jaar later zelfs 208.

Groot electoraal enthousiasme formatiepoging blijft uit

Nog steeds zijn niet alle kiezers gerust op een geslaagde uitkomst voor VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. Net als voor de formatiebreak blijven weinig kiezers enthousiast over deze constructie.

Niet verrassend zien we een groot contrast tussen kiezers van de formerende partijen en die van de niet-formerende partijen. PVV’ers zijn het minst gelukkig met deze centrumrechtse samenwerking. Meer dan de helft zou ontevreden zijn met deze constructie.

Wel opvallend is dat D66’ers als enige achterban van de formerende partijen het m inst positief zijn met een kabinet van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. 41% van hen zegt zich te kunnen vinden in deze constructie. Daarmee is het draagvlak onder D66’ers flink gezakt: een maand geleden gaf 54% aan tevreden te zijn. Onder VVD’ers en CDA’ers is het draagvlak onverminderd groot, met respectievelijk 72% en 58%. Ook ChristenUnie-stemmers zouden zich goed kunnen vinden in de deelname van hun partij in deze vorm.

Nog geen kwart van de Nederlanders denkt dat dit centrumrechtse kabinet plannen zal uitvoeren die voor hen belangrijk zijn. Alleen VVD’ers zijn met 56% overwegend overtuigd dat er voor hen belangrijke zaken behandeld worden. Onder CDA’ers (44%) en D66’ers (32%) is dit vertrouwen aanzienlijk lager.

Net zo weinig Nederlanders voorspellen dat het de goede kant op zal gaan met Nederland als dit kabinet er komt. Alleen een meerderheid van de VVD-kiezers is hiervan overtuigd. Nederlanders zijn dan ook niet van mening dat dit kabinet het beter zal doen dan het afgelopen kabinet, met VVD en PvdA, dat voor het grootste deel erg weinig draagvlak genoot.

Met 148 dagen onderhandelen is deze poging de op twee na langste in de Nederlandse parlementaire geschiedenis. Toch vragen kiezers informateur Zalm vooral de tijd te nemen om de partijen op alle vlakken samen te laten komen, ook als dat lang duurt. 52% geeft daar de voorkeur aan boven het zo snel mogelijk vormen van een kabinet (23%). Het overige kwart adviseert geen van beide of weet het niet.

Wanneer we kijken naar de politieke voorkeur van Nederlanders zien we geen significante verschuivingen ten opzichte van een maand geleden. Opvallend is het electorale succes dat Forum voor Democratie sinds de verkiezingen realiseert. De partij is vandaag de dag goed voor zeven zetels: vijf zetels meer dan op verkiezingsdag.

Dat blijkt uit deze midzomerse Politieke Barometer.

Klik hier voor de trend analyse tool
Klik hier voor de laatste peiling

 

Formatie onderhandelingen weer verder

Nog altijd staan D66 en de Christenunie tegenover elkaar op “principiële” zaken als abortus en stervenshulp.

“We zijn weer begonnen. Iedereen heeft energie, ook energie om verschillen op te lossen maar ook om de eigen standpunten nog eens met extra kracht te verdedigen”, zei D66-leider Alexander Pechtold woensdag na afloop van de onderhandeldag.

Volgens Pechtold liggen er nog een paar stevige dossiers op tafel. “Er liggen nog moeilijke punten”, stelde hij.

Het is bekend dat D66 schoorvoetend akkoord is gegaan met formatiegesprekken met de ChristenUnie. In een eerder stadium liet Pechtold nog weten het “onwenselijk” te vinden om met de partij van Gert-Jan Segers samen te werken, maar na de mislukte onderhandelingen met GroenLinks en blokkades van andere partijen zijn er geen combinaties meer die kunnen leiden tot een meerderheidscoalitie.

D66 en ChristenUnie staan lijnrecht tegenover elkaar als het gaat om bijvoorbeeld medisch-ethische kwesties, softdrugsbeleid en de toekomst van de Europese Unie.

Uitruilen

Wat Pechtold betreft is het een optie om thema’s uit te ruilen; een voorstel dat lijkt op de onderhandelingsstrategie die leidde tot het kabinet van de VVD en PvdA. Zo krijgt de ene partij grotendeels haar zin op bijvoorbeeld onderwijs en de ander op sociale zekerheid.

Volgens Pechtold is het streven om niet alles in detail op te schrijven, “want dat zou een hoop wantrouwen onderling opleveren”. “Soms moet je het vertrouwen hebben dat je als onderhandelaars dingen op grote lijnen regelt en de uitwerking aan de bewindslieden overlaat”, aldus de D66’er.

Komt u binnen heren !!!

Komt u binnen heren !!!

Principes

Of ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers er hetzelfde over denkt, is echter nog maar de vraag. “De afspraken worden binnen gemaakt. Of ik het ermee eens ben of niet, zeg ik binnen en niet buiten.” Hij erkende dat de onderhandelaars “al een tijdje bezig zijn” met medisch-ethische kwesties, maar dat iedereen aan tafel een grote verantwoordelijkheid voelt om eruit te komen.

Hij ziet de onderhandelende partijen er op financieel-economisch vlak wel uitkomen, maar lijkt niet bereid om principiële thema’s uit te ruilen. “Over geld kun je compromissen sluiten. Over principes niet”, aldus Segers.

Hoe de andere onderhandelaars er over denken, is niet bekend. VVD-leider Mark Rutte en Sybrand Buma (CDA) hielden hun kaken stijf op elkaar.

Donderdag onderhandelde de partijleiders verder. Of er met Prinsjesdag een nieuw kabinet op het bordes staat, kon Rutte niet zeggen. Volgens Buma is het niet te voorspellen wanneer en of de partijen eruit zullen komen. “We zijn drie weken geleden weggegaan wetende dat er nog een hele klus ligt. Daar gaan wij nu verder mee, maar wel vol goede moed.”

Ondertussen Kabinetscrisis !!

De onenigheid tussen VVD en PvdA over de lerarensalarissen leek tot een crisis te leiden in het demissionaire kabinet. Volgens de sociaal-democraten valt het allemaal reuze mee.

Coalitiepartner VVD zou bereid zijn concessies te doen en meer geld in het basisonderwijs te willen steken, zo meent de PvdA. Donderdagochtend publiceerde De Telegraaf een bericht waarin fractievoorzitter Halbe Zijlstra het gedrag van PvdA-leider Lodewijk Asscher hekelt.

Nieuw kabinet moet kans grijpen om de belasting te verlagen, vindt Syp Wynia: ‘Laat regeringspartijen eindelijk eens wat lef tonen’

1,8 miljard euro

Zijlstra gaf aan dat de PvdA kan fluiten naar de hogere salarissen voor leraren die de partij in de begroting voor 2018 eist. ‘Hij had het misschien best kunnen regelen, maar dan had hij zijn mond moeten houden,’ zegt Zijlstra.

Omdat de formatiepartijen voorlopig niet met een regeerakkoord zullen komen, zal de begroting voor 2018 worden opgesteld door het demissionaire kabinet. Die begroting zorgt, met als aanleiding een (korte) nationale staking van leraren eind juni, voor geruzie tussen de partijen.

Asscher dreigt de begroting niet te ondertekenen, tenzij een salarisverhoging voor de leraren wordt meegenomen. De loonsverhoging kan het kabinet zo’n 1,8 miljard euro kosten.

AD 11.08.2017

AD 11.08.2017

Hoop gevestigd op formatiepartijen

Maar de situatie is niet zo ernstig, meent PvdA-Kamerlid Henk Nijboer. Omdat de VVD niet uitsluit aan de formatietafel alsnog te zullen meegaan in een salarisverhoging voor leraren in het basisonderwijs, is er geen reden tot zorg.

Zijlstra zegt dat de VVD best bereid is om ‘in afstemming met de formerende partijen hierover overeenstemming te bereiken’. ‘Maar dan moet je niet meteen gaan claimen, waarbij je eigenlijk zegt: dat gaat gebeuren dankzij mij. Wat Asscher probeert te doen, is de bloemen van anderen wegjatten. Daarmee heeft hij het op scherp gezet,’ aldus Zijlstra.

‘Dan moet het volgens mij snel geregeld kunnen worden,’ reageert Nijboer op donderdag.

Mogelijk komt een wijzigingspakket voor de begroting voor 2018, samengesteld door de formatiepartijen, alsnog bij het demissionaire kabinet terecht, en worden aangepaste maatregelen nog in de Miljoenennota verwerkt.

‘Moet om inhoud gaan’

De bonje tussen PvdA en VVD zorgt overigens voor woede onder leraren. Lerarencollectief PO in Actie verwijt de partijen een ‘politiek spel’ te spelen over de rug van de leraren heen. De organisatie kondigde donderdag voor het najaar een nieuwe stakingsactie aan.

Gerry van der List: Het nut van kibbelen en vliegen afvangen in de politiek

PO in Actie was betrokken bij de protestactie in juni. Duizenden basisscholen bleven het eerste uur van de dag dicht als protest tegen het uitblijven van een loonsverhoging. De actie in het najaar zal ‘intensiever’ zijn, aldus de organisatie.

‘Dit moet niet om partijpolitiek gaan, maar om de inhoud: de kwaliteit van het onderwijs,’ zegt Thijs Roovers van PO in Actie tegen RTL Nieuws. ‘De opmerkingen van Zijlstra bewijzen maar weer eens dat het belangrijk is om onze stem te laten horen.’

‘Asscher schoot zichzelf in de voet met leraren’

Opnieuw hommeles in het demissionaire kabinet, nu VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra de hakken nog eens goed in het zand zet in de kwestie over de lerarensalarissen. Zijn partij is niet van plan om zomaar akkoord te gaan met de eisen van de PvdA voor hogere salarissen voor leraren in de begroting over 2018.

‘Hij had het misschien best kunnen regelen, maar dan had hij zijn mond moeten houden,’ zegt Zijlstra in De Telegraaf.

Asscher zette verhouding op scherp 

PvdA-leider Lodewijk Asscher heeft zichzelf volgens de VVD’er in de vingers gesneden door te dreigen zijn handtekening niet onder het begrotingsakkoord van dit demissionaire kabinet te zetten als er geen afspraken worden gemaakt over hogere lonen.

Arendo Joustra: als Asscher leraren meer salaris wil geven, had hij aan de formatie mee moeten doen >

Zijlstra zegt dat de VVD best bereid is om, ‘in afstemming met de formerende partijen (dat zijn naast de VVD, het CDA, D66 en de ChristenUnie, red.) hierover overeenstemming te bereiken’: ‘Maar dan moet je niet meteen gaan claimen waarbij je eigenlijk zegt: dat gaat gebeuren dankzij mij. Wat Asscher probeert te doen, is de bloemen van anderen wegjatten. Daarmee heeft hij het op scherp gezet.’

Alsnog geld vrijmaken voor salarissen?

De VVD-fractievoorzitter sluit overigens niet uit dat er alsnog geld wordt vrijgemaakt voor hogere salarissen, maar dan omdat het door de formerende partijen wordt afgesproken, en niet omdat de PvdA dat zo graag wil. De begroting van volgend jaar is pas definitief net voor Kerst,’ zegt Zijlstra.

De onderhandelende partijen kunnen bijvoorbeeld nog een gezamenlijk wijzigingspakket indienen nadat het demissionaire kabinet een eigen begroting heeft gemaakt. Volgens De Telegraaf houden ze er bij de vier formerende partijen rekening mee dat het kabinet uiteenspat, dat de PvdA vertrekt uit het kabinet en dat de begroting op het liberale bordje komt te liggen.

Aanstaande coalitiepartijen moeten heel snel belastingdruk verlagen, meent Syp Wynia in Elsevier Weekblad‘Laat regeringspartijen eindelijk eens wat lef tonen’

De formatie is gisteren weer officieel begonnen na een vakantieperiode. D66-leider Alexander Pechtold en ChristenUnie-voorman Gert-Jan Segers keken elkaar eens diep in de ogen. Tussen hen zijn de verschillen ogenschijnlijk het grootst. Pechtold vindt het daarom beter om af te spreken dat ‘we het ene probleem aanpakken op de manier die jij ideaal vindt, en het andere zoals de ander dat zou zien’.  Zowel Segers als hij is van mening dat er over principes geen compromis valt te sluiten.

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 3

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte 3 – deel 2

zie ook: Op weg naar kabinet Rutte-3 – deel 1

zie ook: Uitslag 2e kamerverkiezing 15.03.2017 – VVD de grote winnaar

zie ook: Verkiezingen 2e Kamer 15.03.2017

zie ook: Op weg naar de 2e kamerverkiezingen in 2017 – deel 3

zie ook;  Op weg naar de 2e kamerverkiezingen in 2017 – deel 2

zie ook: Op weg naar de 2e kamerverkiezingen in 2017 – deel 1

dossier “Kabinetsformatie”  AD

Dossier formatie  Elsevier

KABINETSFORMATIE  VK

BLOG: Alles over de formatie  Telegraaf

Meer informatie over de kabinetsformatie van 2017 TK

Bekijk ook de rechtenvrije foto’s van de kabinetsformatie TK

Zie: verslag verkenner schippers 27.04.2017

Zie: Brief aan Voorzitter en TK van informateur Schippers 11.05.2017

Zie: Verslag  29.05.2017

Zie: Verslag 12.06.2017

Zie:  brief_tweede_kamer_van 12.06.2017

Zie:  eindverslag_informateur_tjeenk_willink_27_juni_2017

Terugblik;

16.09.2017

16.09.2017

Centraal Planbureau bekijkt plannen formatie NU 16.09.2017

CPB begint met doorrekening stukken uit formatie NOS 16.09.2017

Stukken nog doorgerekend Telegraaf 16.09.2017

Rekenmeesters bekijken plannen formatie AD 16.09.2017

’Europa’ op formatietafel Telegraaf 16.09.2017

 

AD 15.09.2017

AD 15.09.2017

Formatiedag 184: lekken over Prinsjesdag en de formatie NOS 15.09.2017

‘Einde formatie in zicht’ Telegraaf 15.09.2017

Pechtold: Einde formatie in zicht  AD 15.09.2017

Formatievlog #24: clichéman Rutte, toneelspeler Pechtold en een boze Broekers-Knol NOS 15.09.2017

Wie wil/kan de beladen Immigratie-kar trekken? AD 15.09.2017

Onderhandelingen met farmaceuten: besparing van 150 miljoen NOS 15.09.2017

AD 14.09.2017

AD 14.09.2017

Formatiedag 183: toenadering op het migratiedossier NOS 14.09.2017

Formerende partijen ook eens over nieuwe ‘vluchtelingendeals’ NOS 14.09.2017

For­ma­tie­par­tij­en bereiken akkoord over bed-bad-brood  AD 14.09.2017

Akkoord VVD, CDA, D66 en CU over bed-bad-brood NOS 14.09.2017

Onderhandelaars formatie: de meesters van de holle frase AD 14.09.2017

‘Kabinet geeft genoeg’  Telegraaf 14.09.2017

KOEPELS WIJZEN FORMATIE OP DUURZAME INVESTERINGSAGENDA  BB 14.09.2017

Provincies, gemeenten, waterschappen: er is genoeg geld NOS 14.09.2017

Gemeenten en provincies tevreden over formatieoverleg NU 14.09.2017

Gemeenten en provincies tevreden over gesprek for­ma­tie­par­tij­en AD 14.09.2017

Formatiepartijen met gemeenten en provincies aan tafel  AD 14.09.2017

13.09.2017

13.09.2017

Formatiedag 182: oppositiepartijen nu al in de aanval  NOS 13.09.2017

Kabinet mogelijk pas na herfstvakantie op bordes NU 13.09.2017

Kabinets- formatie langste ooit Telegraaf 13.09.2017

Deze formatie wordt de langste ooit AD 13.09.2017

LOKALE BESTUURDERS SCHUIVEN AAN BIJ FORMATIE  BB 13.09.2017

Provincie- en gemeentebestuurders schuiven aan bij formatie NU 13.09.2017

Eindelijk: ook bestuurders naar Stadhouderskamer  Elsevier 13.09.2017

Premier Buma: het zou zomaar kunnen  VN 13.09.2017

Niet-formerende partijen: geld moet terug naar burgers NOS 13.09.2017

Het is angstvallig stil in het CDA na de lezing van Buma  Trouw 13.09.2017

Hoe overleg in polder mislukte Telegraaf 13.09.2017

NVM: Stel bouwminister aan Telegraaf 13.09.2017

“Nieuw kabinet moet investeren in toekomst lokale omroep” Den HaagFM 13.09.2017

Geest SGP zit ook aan formatietafel’ Telegraaf 13.09.2017

12.09.2017

12.09.2017

Formatiedag 181: ook de hypotheekrenteaftrek ligt op tafel NOS 12.09.2017

Oppositie gunt onderhandelaars geen rust  VK 12.09.2017

Oppositie loopt zich al warm voor een lekker robbertje coalitiepesten VK 12.09.2017

Gert-Jan Segers geen minister. Hoe zit dat met de rest?  Elsevier 12.09.2017

Dwing referenda maar af. Zo blijft bestuurder wakker  Elsevier 12.09.2017

12.09.2017

12.09.2017

 

Kamer stemt tegen vergoeding NIP-test voor zwangere vrouwen AD 12.09.2017

Spanning bij formatie om NIPT AD 12.09.2017

VVD en D66 stemmen tegen langer vergoeden…  Telegraaf 12.09.2017

Kamer houdt verhoging eigen risico niet tegen AD 12.09.2017

Deur open voor hoger eigen risico Telegraaf 12.09.2017

SP’ers plakken oproep voor verlagen eigen risico op formatiedeur AD 12.09.2017

Partijen formatie praten over terugkeer van studiebeurs  Elsevier 12.09.2017

Studenten in jubelstemming  Telegraaf 12.09.2017

Rentree lonkt voor studiebeurs Telegraaf 12.09.2017

AD 11.09.2017

AD 11.09.2017

Formatie in eindfase: tijd om alles door te rekenen AD 11.09.2017

Het kabinet moet zich aan zijn eigen klimaatdoelstellingen houden VK 11.09.2017

10.09.2017

10.09.2017

Achter de horizon dondert het al tussen CDA en D66 – vooral nu Buma geen bruggenbouwer meer is  VK 10.09.2017

Ploumen vraagt nieuw kabinet door te gaan met abortusfonds  NU 10.09.2017

AD 09.09.2017

AD 09.09.2017

Eerste Kamervoorzitter: dichtgetimmerd regeerakkoord dood in de pot NOS 09.09.2017

Broekers-Knol (VVD): ‘Dichtgetimmerd akkoord slecht voor democratie’  Elsevier 09.09.2017

Dijsselbloem ergert zich aan trage formatie: ‘niet professioneel’  Elsevier 09.09.2017

Formatie blijft moeizaam: ook financiën zijn struikelblok  VK 09.09.2017

 

Formatie duurt te lang  Telegraaf 09.09.2017

AD 09.09.2017

AD 09.09.2017

Ploumen: volgend kabinet moet ‘gezinsfonds’ doorzetten NOS 09.09.2017

Poldermodel en zorgstelsel moeten op de schop  Telegraaf 09.09.2017

08.09.2017

08.09.2017

Formatiedag 177: minister Dijsselbloem vindt het te lang duren NOS 08.09.2017

Dijsselbloem wordt chagrijnig van lange formatie NOS 08.09.2017

‘Formatie duurt erg lang’ Telegraaf 08.09.2017

Nieuw kabinet moet fors investeren in geheime dienst  Elsevier 08.09.2017

07.09.2017

07.09.2017 – Met twaalf ministers had het kabinet Rutte II (2010) de kleinste ministerploeg sinds WOII

‘Zestien ministersposten te verdelen onder Rutte III’  Elsevier 07.09.2017

‘Ministers voor klimaat en immigratie in nieuw kabinet’ NOS 07.09.2017

Meer ministers Telegraaf 07.09.2017

‘Verlaging premie moet snel’  Telegraaf 07.09.2017

Gebrek aan solidariteit  Telegraaf 07.09.2017

Vrijwel alle partijen willen een lager eigen risico, en toch gaat het omhoog Trouw 07.09.2017

 

AD 09.2017

AD 06.09.2017

Formatiedag 175: onzekerheid over eigen risico zorg NOS 06.09.2017

Dit wordt het kabinet dat niemand wilde  Trouw 06.09.2017

Reactie SP

Je moet het maar durven. In de verkiezingscampagne beloven het eigen risico aan te pakken, om het vervolgens doodleuk te verhogen. Toch is dat, als we de kranten mogen geloven, het plan van de formerende partijen. Dat gaan wij dus niet laten gebeuren.

Het overgrote deel van de samenleving wil af van de boete op ziek zijn. Iedereen ziet dat het eigen risico onrechtvaardig is. De dokter moet bepalen welke zorg nodig is, niet de dikte van je portemonnee.

Wij zullen de ChristenUnie en het CDA herinneren aan hun verkiezingsbelofte. Wij knokken door om het eigen risico van tafel te krijgen. Samen met iedereen die ook vindt dat je in een rijk land als Nederland moet kunnen rekenen op de zorg die je nodig hebt.

Het wordt een hete herfst. Ook de basisschoolleraren blijven in actie. Zij eisen terecht een fatsoenlijk salaris en een normale werkdruk. Op 5 oktober gooien zij de scholen dicht en komen zij naar Den Haag. Natuurlijk steunen we hen. Deze juffen en meesters verdienen respect en waardering voor het belangrijke werk dat ze doen.

Ook komend jaar is de SP de bondgenoot van al die mensen die willen bouwen aan een ander land. Een land waarin je kan rekenen op de overheid als je haar nodig hebt. Voor betaalbare zorg, fatsoenlijk onderwijs en een rechtvaardige samenleving. Doet u mee?

Doe mee
Met vriendelijke groet,
Emile Roemer
Fractievoorzitter SP Tweede Kamer 
PS. Gisteren blikte ik vooruit op het komend jaar bij de stichting Machiavelli. Daar vertelde ik over het belang van strijd in de politiek. Terugkijken kan hier.

Geen wonder dat formatie zo oeverloos lang duurt  Elsevier 06.09.2017

Verhoging eigen risico ’bizar’ Telegraaf 06.09.2017

‘Verhogen eigen risico is onaanvaardbaar’  AD 06.09.2017

‘Het geld moet toch ergens vandaan komen in de zorg’ NOS 06.09.2017

Vijf vragen zorgverzekering  Telegraaf 06.09.2017

Klap middeninkomens  Telegraaf 06.09.2017

AD 09.2017

AD 09.2017

Zorgpremie flink hoger Telegraaf 06.09.2017

Eigen risico in de zorg gaat onder Rutte III verder omhoog  AD 06.09.2017

Eigen risico en zorgpremie volgend jaar omhoog NOS 06.09.2017

AD 09.2017

AD 09.2017

‘Verplicht eigen risico gaat komende jaren verder omhoog’ NU 06.09.2017

Burger volgend jaar opnieuw meer kwijt aan zorg  Elsevier 06.09.2017

Eigen risico stijgt volgend jaar naar 400 euro, ook zorgpremie wordt hoger VK 06.09.2017

AD 09.2017

AD 09.2017

Onderhandelaars houden zich op vlakte over eigen risico  NOS 06.09.2017

Wat fikse bouwwoede kan geen kwaad in het nieuwe kabinet  VK 06.09.2017

AD 05.09.2017

AD 05.09.2017 – Formatiedag 174

Formatiedag 174: mislukt polderoverleg leidt tot vertraging in formatie NOS 05.09.2017

ChristenUnie-leider Segers weet het zeker: Dit kabinet dat komt er  Trouw 05.09.2017

Segers: kabinet komt er Telegraaf 05.09.2017

Dit kabinet komt er, CU-voorman Segers weet het zeker AD 05.09.2017

Formatie doet beroep op polder  Telegraaf 05.09.2017

Geen nieuw overleg: vakbonden gooien deur met klap dicht  Elsevier 05.09.2017

Werknemers weigeren verder te praten met werkgevers NU 05.09.2017

Bonden wijzen uitgestoken hand werkgevers af AD 05.09.2017

Beloften aan vakbonden keer op keer geschonden door politiek  AD 05.09.2017

 Werkgevers geven uitleg Telegraaf 05.09.2017

Vakbonden geven tekst en uitleg aan formatietafel AD 05.09.2017

Waarom polderoverleg tussen werkgevers en bonden mislukte  Elsevier 05.09.2017

AD 04.09.2017

AD 04.09.2017

Wie wil dat superministerie eigenlijk?  AD 04.09.2017

Formatie over polderoverleg Telegraaf 04.09.2017

Voorzitters VNO-NCW en FNV aan formatietafel na mislukt polderoverleg NU 04.09.2017

Tegenvaller voor formatie: geen sociaal akkoord vanwege versoepeling ontslagrecht VK 04.09.2017

Tegenslag voor de formatie: polderoverleg mislukt  Elsevier 04.09.2017

Polderoverleg werkgevers en werknemers geklapt  AD 04.09.2017

Overleg polder mislukt  Telegraaf 04.09.2017

Overleg vakbeweging en werkgevers vastgelopen  NOS 04.09.2017

Vakbonden stappen uit polderoverleg over arbeidsmarkt  NU 04.09.2017

AD 02.09.2017

AD 02.09.2017

Mikken Buma en Pechtold op een ministerspost?  AD 02.09.2017

‘Nieuw kabinet, wegkijken in strijd tegen criminaliteit kan niet meer’ AD 02.09.2017

AD 01.09.2017

AD 01.09.2017

Eerste vrouwelijke minister van BuZa nu eindelijk in zicht?  AD 01.09.2017

AD 31.08.2017

AD 31.08.2017

Hoe Lodewijks ballonnetje vol lucht in één keer piepend leegliep VK 31.08.2017

Referenda aan zijden draadje: zet Rutte III er een streep onder?  Elsevier 31.08.2017

Raadgevend referendum wankelt Telegraaf 31.08.2017

AD 31.08.2017

AD 31.08.2017

AD 31.08.2017

AD 31.08.2017

AD 31.08.2017

AD 31.08.2017

30.08.2017

30.08.2017

Wenken voor het nieuwe kabinet: belast vervuilers veel zwaarder VK 30.08.2017

VVD en PvdA laten kwestie lerarensalarissen over aan formatie NU 30.08.2017

AD 29.08.2017

AD 29.08.2017

CDA-kanjer Wopke Hoekstra topkandidaat voor Financiën  AD 29.08.2017

Asscher krijgt toch ‘nee’ van VVD over lerarensalarissen  Elsevier 29.08.2017

’Nee’ tegen PvdA-wens extra lerarengeld Telegraaf 28.08.2017

 

28.08.2017

28.08.2017

Trage formatie leidt tot onzekerheid voor militairen en irritatie bij bondgenoten

VK 28.08.2017

Zalm: geen nieuw kabinet op Prinsjesdag  NOS 28.08.2017

Zalm verwacht geen nieuw kabinet voor Prinsjesdag NU 28.08.2017

‘Geen kabinet voor Prinsjesdag’ Telegraaf 28.08.2017

Voor Prinsjesdag geen nieuw kabinet, verwacht Gerrit Zalm  Elsevier 28.08.2017

Zalm: Nog geen kabinet met Prinsjesdag  AD 28.08.2017

AD 26.08.2017

AD 26.08.2017

Aboutaleb en Van Aartsen hekelen gang van zaken rond formatie Elsevier 26.08.2017

Oud-burgemeester Van Aartsen kritisch over kabinetsformatie Den HaagFM 26.08.2017

‘Meer openheid formatie’ Telegraaf 26.08.2017

Economen: ‘Belasting omlaag’ Telegraaf 26.08.2017

Nederland heeft een 4.0 kabinet nodig Telegraaf 26.08.2017

Is dat nou nodig, zo’n ellenlange formatie? Vier (drog)redenen waarom het zo lang duurt VK 26.08.2017

Kabinetsformatie nadert record als langste ooit NU 26.08.2017

25.08.2017

25.08.2017

Formatie op de hei afgelopen Telegraaf 25.08.2017

Formatievlog #21: onderhandelen op militair terrein met een wijntje erbij NOS 25.08.2017

Formatiedag 163: extra geld voor leraren? Rutte tempert verwachtingen NOS 25.08.2017

25.08.2017

25.08.2017

 

Dreigend nieuw referendum verdeelt formatiepartijen Elsevier 25.08.2017

De stemming van Vullings en Van Weezel: ‘Het is een liefdeloze formatie’  NOS 25.08.2017

Tweede ’heidag’ formatie Telegraaf 25.08.2017

23.08.2017

24.08.2017

Formatiedag 162: even weg uit Den Haag, akkoord over moeilijke onderwerpen NOS 24.08.2017

For­ma­ti­euit­stap­je zorgt voor optimisme AD 24.08.2017

Formatie verstopt in groen Telegraaf 24.08.2017

Oud-staatssecretarissen doen oproep aan nieuw kabinet: ‘Haal de politiek uit de Belastingdienst’ VK 24.08.2017

‘Kabinet maakt meer geld vrij voor lerarensalarissen en militairen’  NU 24.08.2017

23.08.2017

23.08.2017

Max Pam: Mijnheer Pechtold, hou op met die aanstellerij!  VK 23.08.2017

22.08.2017

22.08.2017

Formatie moet op landgoed ‘meters maken’ AD 22.08.2017

Formatie het land in; VVD, CDA, D66 en CU gaan om de tafel in Hilversum VK 22.08.2017

Onderhandelaars kabinetsformatie gaan de hei op NU 22.08.2017

Formatie naar bos Telegraaf 22.08.2017

Onderhandelaars donderdag en vrijdag naar Hilversum  NOS 22.08.2017

Waar moet Rutte III mee aan de bak? Telegraaf 22.08.2017

22.08.2017

22.08.2017

Asscher verwacht oplossing conflict lerarensalarissen NU 22.08.2017

Asscher goedgemutst over kans op lerarendeal Elsevier 22.08.2017

Akkoord over salaris leraar nabij Telegraaf 22.08.2017

Akkoord over le­ra­ren­sa­la­ris­sen nabij  AD 22.08.2017

Deal leraren nabij: krijgt dreigende Asscher dan toch zijn zin?  Elsevier  22.08.2017

Patiënten zijn trage formatie beu: ‘verlaag nu het eigen risico’  VK 22.08.2017

21.08.2017

21.08.2017

Formatiedag 159: Prinsjesdag en formatie beïnvloeden elkaar  NOS 21.08.2017

‘HONDERDEN MILJOENEN VOOR KOOPKRACHT MINIMA’ BB 21.08.2017

Miljoenen voor minima  Telegraaf 21.08.2017

Paar honderd miljoen euro voor koopkracht minima NOS 21.08.2017

‘Paar honderd miljoen voor koop­kracht­be­houd minima’ AD 21.08.2017

VVD legt wensen PvdA over hogere lerarensalarissen voor aan formatiepartners NU 21.08.2017

VVD wil lerarensalaris bespreken aan formatietafel  Elsevier 21.08.2017

Valt dit recordkabinet alsnog? VVD en PvdA worstelen met onderwijsbegroting  VK 21.08.2017

VVD en PvdA nog niet eens over lerarensalarissen  NOS 21.08.2017

Formatiepartijen kort om tafel voor begrotingsgesprekken AD 21.08.2017

VVD legt wensen PvdA over hogere lerarensalarissen voor aan formatiepartners  NU 21.08.2017

Hogere lerarensalarissen besproken aan de Formatietafel Telegraaf 21.08.2017

VVD wil een deal over le­ra­ren­sa­la­ris­sen AD 21.08.2017

Raoul du Pré: ‘Het recept voor D66 en ChristenUnie: laat elk Kamerlid naar eigen inzicht stemmen’ VK 21.08.2017

20.08.2017

20.08.2017

Rutte II sinds zondag langst zittende naoorlogse kabinet NU 20.08.2017

Formeren loont niet  Telegraaf 20.08.2017

Rutte II boven Lubbers III  Telegraaf 20.08.2017

Rutte II kan record breken (en dan alsnog vallen) AD 20.08.2017

Kabinet-Rutte II verslaat Lubbers III: langstzittende kabinet NOS 20.08.2017

Door de lange formatie is Rutte II het langst zittende kabinet sinds de Tweede Wereldoorlog Trouw 20.08.2017

Waarom Chris­ten­Unie-lei­der Segers zo boos was over Het Lek Trouw 20.08.2017

AD 19.08.2017

AD 19.08.2017

AD 19.08.2017

AD 19.08.2017

Mark Rutte sluit vierde termijn als premier niet uit  Elsevier 19.08.2017

AD 18.08.2017

AD 18.08.2017

Record Rutte II: 1.750 dagen aan de macht  Elsevier 18.08.2017

Formatie kan nog weken duren NU 18.08.2017

D66’ers boos op Pechtold vanwege afspraken met formatiepartijen  Elsevier 18.08.2017

D66-leden protesteren in open brief tegen bevriezing meerouderschap VK 18.08.2017

Onrust bij D66 over formatie  Telegraaf 18.08.2017

Dijsselbloem: ‘Nooit gedreigd uit kabinet te stappen om lerarensalarissen’ Elsevier 18.08.2017

Zo wil Rutte III migratiestroom stuiten  Elsevier 18.08.2017

‘Formatie doorslaggevend voor toekomst lerarensalaris’ AD 18.08.2017

Dijsselbloem: Conflict over lerarensalaris wordt opgelost AD 18.08.2018

‘Aanslag Barcelona benadrukt noodzaak spoedige formatie’ AD 18.08.2017

AD 17.08.2017

AD 17.08.2017

Is de progressieve politieke wind in Den Haag alweer gaan liggen? VK 17.08.2017

Eventueel rompkabinet blijft Rutte-II heten AD 17.08.2017

AD 17.08.2017

AD 17.08.2017

CU-leider Segers na derde formatielek: Scherpte gaat er wat af AD 17.08.2017

‘Onderzoek meervoudig ouderschap’  Telegraaf 17.08.2017

AD 17.08.2017

AD 17.08.2017

‘Formerende partijen willen nader onderzoek naar meervoudig ouderschap’ NU 17.08.2017

AD 17.08.2017

AD 17.08.2017

En opnieuw ligt er gevoelige informatie op straat  Elsevier 17.08.2017

Rutte-III: studie naar meer ouders voor één kind  AD 17.08.2017

AD 16.08.2017

AD 16.08.2017

Sfeer in formatie verslechterd  Telegraaf 16.08.2017

‘Meer tijd voor pensioendeal’ Telegraaf 16.08.2017

Verplichte Wilhelmus-les op school? ‘Andere dingen zijn belangrijker’  NOS 16.08.2017

Plan over Wilhelmus uitgelekt: Rutte III onder druk  Elsevier 16.08.2017

Alles weten over het Wilhelmus voor een halve euro  AD 16.08.2017

AD 16.08.2017

AD 16.08.2017

Wilhelmus verplichte kost als Rutte III er komt  AD 16.08.2017

Staand zingen hoeft niet, maar kinderen krijgen wel Wilhelmusles, blijkt uit concept-regeerakkoord VK 16.08.2017

Les over het Wilhelmus en kolonialisme? Nieuw kabinet bediscussieert onderwijs Trouw 16.08.2017

Formatiepartijen hopen op steun van werkgevers en werknemers bij hervormingen: vijf vragen VK 16.08.2017

Sociale partners hebben ‘nog geen begin van akkoord’ over arbeidsmarkt NU 16.08.2017

Spectaculaire economische groei van 3,3 procent is goed nieuws voor het nieuwe kabinet VK 16.08.2017

Nog geen nieuw kabinet, wel groeispurt economie Elsevier 16.08.2017

Formerende partijen terughoudend, ondanks spectaculaire groeicijfers Trouw 16.08.2017

AD 16.08.2017

AD 16.08.2017

 

 

‘Eutha­na­sie’-deal is een verstandige AD 16.08.2017

‘Nog geen begin akkoord sociale partners’ AD 16.08.2017

Onbewogen om lek Telegraaf 16.08.2017

Pechtold: Ik begrijp dat er weer wat op straat ligt?  AD 16.08.2017

’Wilhelmus verplichte kost’  Telegraaf 16.08.2017

‘Formerende partijen willen schoollessen over het Wilhelmus’ NU 16.08.2017

Polder nadert akkoord  Telegraaf 16.08.2017

AD 15.08.2017

AD 15.08.2017

Kan de coalitie VVD, D66, CDA en ChristenUnie überhaupt wel tegenspoed verdragen?  VK 15.08.2017

‘KABINET VEROORZAAKTE TEKORT NIEUWBOUWWONINGEN’ BB 15.08.2017

Rutte: we vertrouwen elkaar nog, ook na lek    Elsevier 15.08.2017

Rutte: formatie gaat door, ondanks Seegers’ woede over lek over medisch-ethische thema’s VK 15.08.2017

Rutte: geen verwijten gemaakt  Telegraaf 15.08.2017

Segers is furieus: lek uit overleg ‘heel schadelijk’  Elsevier 15.08.2017

Irritatie bij Segers over lek compromis euthanasie  NU 15.08.2017

Segers kribbig: Dit helpt het proces niet AD 15.08.2017

Eu­tha­na­sie­ver­e­ni­ging kan zich vinden in formatiedeal AD 15.08.2017

Kabinet in spe tast de medisch-ethische tsunami liever eerst even rustig af  VK 15.08.2017

AD 15.08.2017

AD 15.08.2017

D66 en ChristenUnie plaveien de weg voor Rutte-III Trouw 15.08.2017

Pechtolds adviseur over medische ethiek  NRC 15.08.2017

Compromis informateur Zalm: maak van euthanasie bij ‘voltooid leven’ een vrije kwestie  VK 15.08.2017

‘Compromis over euthanasie op tafel bij kabinetsformatie’  NU 15.08.2017

Uitgelekt! D66 en CU sluiten deal over ‘voltooid leven’  Elsevier 15.08.2017

Pechtold en Segers hebben hun knopen geteld AD 15.08.207

Ka­bi­nets­for­ma­tie: deal over euthanasie AD 15.08.2017

14.08.2017

14.08.2017

Na uitzetting Armeense moeder van minderjarige kinderen komt kinderpardon prominenter op formatietafel VK 14.08.2017

‘Formatie duurt nog wel even’ Telegraaf 14.08.2017

Optimisme in formatie houdt stand Telegraaf 14.08.2017

Partijen starten nieuwe week formeren met ‘goed gevoel’ AD 14.08.2017

12.08.2017

12.08.2017

De formatie is verder gevorderd dan deze met GroenLinks ooit is geweest Trouw 12.08.2017

11.08.2017

11.08.2017

Formatievlog #19: over de olifantenklus en poepende meeuw  NOS 11.08.2017

Informateur Zalm hoopt zijn klus voor oktober af te ronden  NOS 11.08.2017

Vertrouwen in formatiepoging groeit, maar finish nog niet in zicht  VK 11.08.2017

Vaart in formatiegesprekken Telegraaf 11.08.2017

‘Tempo’ in formatie, maar ook ‘stevige dingen die terugkomen’ Elsevier 11.08.2017

Pechtold en Segers positief: ‘Afgelopen dagen heel zinvol’ Elsevier 11.08.2017

Optimisme groeit bij onderhandelaars formatie NU 11.08.2017

Partijleiders optimistisch over formatie  AD 11.08.2017

De bloemen van Zijlstra: logisch dat kiezer cynisch wordt  Elsevier 11.08.2017

‘Idioot als de PvdA opstapt’ AD 11.08.2017

Binnenhof telt af naar mini-kabinetscrisis VK 11.08.2017

AD 10.08.2017

AD 10.08.2017

Over deze onderwerpen spreken sociale partners met formatiepartijen  Elsevier 10.08.2017

PvdA: VVD neigt in onze richting Telegraaf 10.08.2017

PvdA: VVD neigt juist in onze richting AD 10.08.2017

Vechtscheiding dreigt na geruzie tussen PvdA en VVD over extra geld leraren VK 10.08.2017

Kabinetscrisis dreigt: ‘Asscher schoot zichzelf in de voet met leraren’   Elsevier 10.08.2017

Kabinetscrisis? PvdA is juist positief gestemd  Elsevier 10.08.2017

Nu de formatie weer is gestart zoemt opeens het scenario ‘kabinetscrisis’ rond VK 10.08.2017

Formatie terug aan Binnenhof  Telegraaf 10.08.2017

Formatie hervat op het Binnenhof  AD 10.08.2017

09.08.2017

09.08.2017

’Uitruilen’ lijkt optie in formatie Telegraaf 09.08.2017

Partijen blijven worstelen met ‘principiële’ vraagstukken bij formatie NU 09.08.2017

Segers en Pechtold sluiten liever geen compromis  AD 09.08.2017

Pechtold: soms principes ‘uitruilen’ in plaats van ‘verwateren’ Elsevier 09.08.2017

Onderhandelaars zijn terug van het uitwaaien  Elsevier 09.08.2017

‘Kamer moet terug van reces’ Telegraaf 09.08.2017

Partijen hervatten overleg: doorgaan of stoppen  AD 09.08.2017

Het huiswerk van Zalm ligt op de formatietafel Trouw 09.08.2017

Informateur Zalm heeft skelet voor regeerakkoord klaar, partijen blijven terughoudend VK 09.08.2017

Vakantie voorbij: formatie hervat met heikele kwestie Elsevier 09.08.2017

Formatie door met zware dobber Telegraaf 09.08.2017

Nog geen zicht op einde kabinetsformatie NU 09.08.2017

Achtergrond: De formatie wordt hervat, hoe zijn de kaarten geschud? NU 09.08.2017

Gronings gas op tafel formatie  Telegraaf 09.08.2017

augustus 10, 2017 Posted by | 2e kamer, 2e kamerverkiezingen 2017, begroting 2017, derde dinsdag september, formatie, Rutte 3, verkiezingen, verkiezingen 2017, VVD, VVD-CDA-D66 | , , , , , , , , , , , , , , , , , , , | 6 reacties