Debat in de Digitale Hofstad

Van Rijn trekt 100 miljoen extra uit voor betere verpleegzorg

‘Meer geld verpleegkundige’

Creatieve benadering

De aanwas van extra personeel zal moeilijk zijn, erkent Rutte. Hij bepleit dan ook een creatieve benadering. ,,Er dreigen tekorten voor extra personeel, dat zal dus tijd kosten. Ik denk dat je moet kijken naar zij-instromers, parttimers kunnen fulltime werken en mensen in opleiding kunnen al ervaring opdoen in de praktijk.”

De verpleeghuizen krijgen niet zomaar een zak met geld, vindt Rutte. Ze moeten ,,onbureaucratisch duidelijke plannen opstellen.” Dat er twee verzorgenden moeten komen op acht bewoners, dat moeten tehuizen zelf uitmaken. ,,Daar ben ik het niet helemaal eens met Borst en Gaemers,” zegt de VVD-lijsttrekker.

Mark Rutte ging maandagavond in gesprek met bewoners van zorgcentrum De Vijverhof in Capelle aan den IJssel. © AD

We zijn ook de partij van Erica Terpstra die beroemd is geworden vanwege haar ouderenzorgaanpak

Mark Rutte

Aanvragen
De zorgkantoren moeten de aanvragen van verpleeghuizen beoordelen. Rutte:,,Die kunnen meer personeel wensen, het kan naar betere scholing van personeel gaan. Het kan zijn dat er verpleeghuizen zijn die geld willen steken in extra activiteiten. Anderen kunnen weer huiskamerassistenten nodig hebben: extra handen van lieve mannen en vrouwen die niet hoog zijn opgeleid.”

Rutte: ,,We zijn ook de partij van Erica Terpstra, staatssecretaris in het eerste paarse kabinet, die beroemd is geworden vanwege haar ouderenzorgaanpak. Hier ligt een mogelijkheid naast de klassieke VVD-issues als defensie, veiligheid en wegen.”

Motie
Alle partijen steunden recentelijk in de Tweede Kamer een PVV-motie waarin het kabinet wordt opgedragen aan te geven hoe het plan van Borst en Gaemers kan worden uitgevoerd. Volgens het CPB is er 1,9 miljard nodig voor een goede personeelsbezetting en betere kwalitatieve zorg. PvdA-staatssecretaris Martin Van Rijn trok vorige maand 100 miljoen euro extra uit voor verpleeghuizen.

Een chauffeur en een verpleegkundige op weg naar de ambulance na een spoedmelding.

Telegraaf 24.01.2017 D66 wil jaarlijks 400 miljoen euro uittrekken om verpleegkundigen en verzorgenden bij te scholen en extra personeel aan te nemen. ,,De druk op verpleegkundigen is nu te groot”, vindt Tweede Kamerlid Vera Bergkamp.

Het personeel van zorginstellingen doet ,,ontzettend goed werk”, maar om te zorgen dat de medewerkers het werk ook aankunnen hebben zij volgens Bergkamp bijscholing en versterking nodig. De steeds ingewikkelder zorg vraagt meer kennis en vaardigheden van het personeel.

Ook sneuvelen wat D66 betreft veel ,,onnodige en onzinnige regels”. Dat zou zorgmedewerkers veel tijd besparen, die ze zoveel beter kunnen besteden aan ,,een luisterend oor, een aai over iemand z’n bol of een stukje maatwerk”.

De nood is nu vooral hoog bij de nachtploeg van verpleeghuizen, stelt D66. Ook gespecialiseerde verpleegkundigen zijn er te weinig.

LEES MEER OVER; PATIENTEN D66 ALGEMENE WET BIJZONDERE ZIEKTEKOSTEN

D66 wil meer geld voor bijscholing verpleegkundigen

AD 24.01.2017 D66 wil jaarlijks 400 miljoen euro uittrekken om verpleegkundigen en verzorgenden bij te scholen en extra verzorgingspersoneel aan te nemen. ,,De druk op verpleegkundigen is nu te groot”, vindt Tweede Kamerlid Vera Bergkamp.

Het personeel van zorginstellingen doet ‘ontzettend goed werk’ volgens Bergkamp, maar om te zorgen dat de medewerkers het werk ook aankunnen hebben zij volgens haar bijscholing en versterking nodig. De steeds ingewikkeldere vraag naar zorg vraagt meer kennis en vaardigheden van het personeel.

Ook sneuvelen wat D66 betreft veel ‘onnodige en onzinnige regels’. Dat zou zorgmedewerkers veel tijd besparen, die ze zo beter kunnen besteden aan ‘een luisterend oor, een aai over iemand z’n bol of een stukje maatwerk’.

De nood is nu vooral hoog bij de nachtploeg van verpleeghuizen, stelt de partij. Ook zouden er te weinig gespecialiseerde verpleegkundigen zijn.

Nog jaren tekort aan verplegers

Telegraaf 24.01.2017 Het duurt nog jaren voordat er voldoende extra personeel is om de broodnodige kwaliteitsslag te kunnen maken in de verpleeghuiszorg. Pas vanaf 2019 is een extra toename van 10.000 voltijd medewerkers per jaar haalbaar.

Dat blijk uit een geheime notitie van het Centraal Planbureau, die politieke partijen hebben gekregen voor de doorrekening van hun verkiezingsprogramma en die in handen is van het AD.

ActiZ, de organisatie van zorgondernemers, becijferde onlangs dat er maar liefst 45.000 extra arbeidsplaatsen (te vervullen door 70.000 mensen) bij moeten komen.

De rekenmeesters van het Centraal Planbureau denken dat er 1,9 miljard euro nodig zal zijn per 2021 om de ’noodoplossing’ van Hugo Borst en Carin Gaemers voor betere verpleeghuiszorg – een bezettingsnorm van twee zorgmedewerkers of activiteitenbegeleiders op een groep van acht bewoners – uit te kunnen voeren.

Pas vanaf 2019 per jaar 10.000 extra banen in de zorg

AD 24.01.2017 Het duurt nog jaren voordat er voldoende extra personeel is om de broodnodige kwaliteitsslag te kunnen maken in de verpleeghuiszorg, dat blijkt uit een vertrouwelijke notitie van het Centraal Planbureau.

Vriend en vijand zijn het erover eens dat meer medewerkers en een zak geld de verpleeghuiszorg naar een hoger plan kunnen tillen. Volgens de geheime notitie van het Centraal Planbureau, die politieke partijen hebben gekregen vanwege de doorrekening van hun verkiezingsprogramma en die in handen is van deze krant, is pas vanaf 2019 een extra toename van 10.000 voltijd medewerkers per jaar haalbaar.

Dat terwijl ActiZ, de organisatie van zorgondernemers, recent becijferde dat er maar liefst 45.000 extra arbeidsplaatsen (te vervullen door 70.000 mensen) bij moeten komen. Alleen dan kan de kwaliteit in de verpleeghuiszorg worden opgeschroefd. Het CPB is echter somber over het groeitempo van het personeelsbestand de komende jaren: ,,De benodigde uitbreiding van het aantal zorgmedewerkers zal tijd kosten”, klinkt het.

Ontslag
Momenteel werkt een derde van het zorgpersoneel in de ouderenzorg, maar vooral jonge mensen hebben weinig zin om in een tehuis aan de slag te gaan. De laatste jaren is het aantal medewerkers, mede door het afbouwen van verpleeghuisplekken, gedaald van 426.000 mensen in 2012 tot zo’n 375.000 in 2015. De ontslaggolf in de zorg (thuiszorg en verpleeghuizen) kostte in 55.000 mensen hun baan.

De zorg in verpleeghuizen heeft volgens de sector deels geen goede naam door de slechte publiciteit in de media. Veel mensen zien het werk vooral als ‘billen wassen’ en vrezen de hoge werkdruk. Daarnaast heeft kabinetsbeleid eraan bijgedragen dat louter zeer kwetsbare ouderen nog in het verpleeg-huis terechtkomen en daar vaak al snel overlijden. Per saldo is de zorgvraag van deze groep alleen maar intensiever geworden.

Haalbaarheid
De rekenmeesters van het Centraal Planbureau denken dat er 1,9 miljard euro nodig zal zijn per 2021 om de ‘noodoplossing’ van Hugo Borst en Carin Gaemers voor betere verpleeghuiszorg - een bezettingsnorm van twee zorgmedewerkers of activiteitenbegeleiders op een groep van acht bewoners – uit te kunnen voeren.

ActiZ kwam onlangs uit op 1,5 tot 2 miljard euro. Volgens een woordvoerster komt de acute noodzaak van vele tienduizenden banen bovenop het tekort aan medewerkers dat er nu al is en zal toenemen. Als het CPB aangeeft dat er door de te krappe arbeidsmarkt maar 10.000 arbeidsplaatsen meer per jaar geworven kunnen worden, dan onderstreept dat volgens ActiZ het probleem alleen maar. ,,We moeten met alle betrokken partijen samenwerken om meer mensen op te leiden, bij te scholen en te werven voor onze branche. Alleen zo kunnen we het geven van liefdevolle zorg en aandacht aan ouderen in verpleeghuizen ook in de toekomst realiseren.”

Het CPB wil geen toelichting geven op stukken die vertrouwelijk met de Tweede Kamer zijn gedeeld. Gaemers, die samen met Borst het manifest ‘Scherp op Ouderenzorg’ opstelde, zegt over de geheime notitie: ,,Als dit klopt, dan kunnen wij het nog steeds totaal niet narekenen. Maar iedere medewerker extra is mooi. Hugo en ik hebben zelf ideeën om mensen aan te trekken.”

Werving
Zo zijn er volgens haar genoeg werkzoekenden bij het UWV. ,,Maar dan moet men het idee wel loslaten dat iedereen een opleiding als verzorgende of verpleegkundige nodig heeft. Voor veel goede ondersteuning kom je met open communicatie, een nuchtere instelling, wat extra training en een groot zorghart al heel ver als noodoplossing. Mits er natuurlijk ook voldoende bevoegde mensen beschikbaar zijn.”

Een woordvoerder van staatssecretaris Martin van Rijn meldt dat het ministerie van Volksgezondheid niet inhoudelijk op de hoogte is van een vertrouwelijke notitie die het CPB heeft gemaakt ten behoeve van de verkiezingsprogramma’s.

Lees ook

Van Rijn trekt 100 miljoen extra uit voor betere verpleegzorg

Hugo Borst wint Machiavelliprijs voor strijd ouderenzorg

Hugo Borst en Carin Gaemers ontvangen weer prijs voor zorgmanifest

NU 23.01.2017 Nauwelijks drie weken nadat ze de Machiavelliprijs wonnen voor hun manifest Scherp op Ouderenzorg, hebben Hugo Borst en Carin Gaemers maandag de Issue Award 2017 gekregen in Amstelveen.

Juryvoorzitter Frits Wester maakte de winst voor het tweetal maandag bekend tijdens een congres in Amstelveen.

Borst en Gaemers hebben volgens het juryrapport een onderwerp van groot maatschappelijk belang op een heel persoonlijke en directe manier van een nieuwe lading voorzien. De Issue Award, die voor de achtste keer werd uitgereikt, moet het agenderen van maatschappelijke onderwerpen zichtbaar maken en belonen.

Borst en Gaemers kwamen met tien punten om de ouderenzorg te verbeteren en hun plan kreeg veel bijval in de Tweede Kamer en in de zorgsector.

Ze pleiten in het manifest onder meer voor twee professionele zorgverleners per groep van zes tot acht bewoners in alle verpleeghuizen. Actiz, de organisatie van zorgondernemers, liet daarop weten dat voor de uitvoering van het gehele manifest 1,5 tot 2 miljard euro en 70.000 extra medewerkers nodig zijn.

Lees meer over: Hugo Borst Carin Gaemers Ouderenzorg

Weer prijs voor zorgmanifest Borst en Gaemers

AD 23.01.2017 Nauwelijks drie weken nadat ze de Machiavelliprijs wonnen voor hun manifest Scherp op Ouderenzorg, vallen Hugo Borst en Carin Gaemers weer in de prijzen. Vandaag kregen ze de Issue Award 2017. Juryvoorzitter Frits Wester heeft dat bekendgemaakt tijdens een congres in Amstelveen.

Ze hebben volgens het juryrapport een onderwerp van groot maatschappelijk belang op een heel persoonlijke en directe manier van een nieuwe lading voorzien. De Issue Award, die voor de achtste keer werd uitgereikt, moet het agenderen van maatschappelijke onderwerpen zichtbaar maken en belonen.

Borst en Gaemers kwamen met tien punten om de ouderenzorg te verbeteren en hun plan kreeg veel bijval in de Tweede Kamer en de zorgsector. Ze pleiten in het manifest onder meer voor twee professionele zorgverleners per groep van zes tot acht bewoners in alle verpleeghuizen. Actiz, de organisatie van zorgondernemers, liet daarop weten dat voor de uitvoering van het gehele manifest 1,5 tot 2 miljard euro en 70.000 extra medewerkers nodig zijn.

‘De politiek moet de ouderenzorg nu even met rust laten’

NU 13.01.2017 Het kabinet trekt 100 miljoen euro extra uit voor de verpleeghuizen. Een structurele oplossing voor alle problemen in de zorg lijken de extra investeringen echter niet te bieden, bepleit hoogleraar ouderengeneeskunde Jos Schols van Maastricht University.

Wat vindt u van de aankondiging van het kabinet?

“Elk bedrag dat extra in goede zorg in de verpleeghuizen wordt geïnvesteerd is zeer welkom. Maar we zitten in een transitie die je tijd moet gunnen. En dat is iets waar de politiek niet goed in is. Het kost tijd om te transformeren naar een gedecentraliseerde ouderenzorg waarin de nadruk meer komt te liggen op zorg aan huis. Over elk nieuw knelpunt dat de kop opsteekt, wordt nu meteen moord en brand geschreeuwd. Er zijn zaken die niet lopen zoals ze zouden moeten. Maar elke keer maar extra geld beschikbaar maken, is een pleister tegen het bloeden.”

Zet het manifest van Hugo Borst zoden aan de dijk?

“De discussie over de kwaliteit van de verpleegzorg is al twee jaar gaande, dus het stond echt wel op de agenda. Wat Borst wél heeft bewerkstelligd , is dat de politiek opeens op één lijn staat: er móet nu wat gebeuren en we moeten met z’n allen een tandje bijzetten. Anderzijds mogen de sector en Den Haag zich wel eens achter de oren krabben waarom dat niet lukte zonder het manifest van Borst.”

U zegt dat extra geld de oplossing niet is. Wat moet er dan wel gebeuren?

“Extra geld is niet de enige oplossing. De sector is onrustig omdat niemand de tijd krijgt om de transitie goed te voltooien. We zetten er op in dat ouderen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen, met de mogelijkheid voor professionele zorg aan huis. Maar je moet zowel gemeenten, zorgaanbieders als de mensen zelf wel de tijd gunnen om zich goed aan deze veranderingen aan te passen. Nu zijn er bijvoorbeeld al te veel verzorgingshuizen gesloten zonder dat er een functioneel alternatief voor handen was. De maatschappij was, en is nog niet goed ingericht op langer thuis wonende ouderen.”

“Een ziekenhuis is niet bedoeld om ouderen lang onderdak te bieden”, aldus Jos Schols, hoogleraar ouderengeneeskunde.

Wat is het grootste knelpunt in de transitie van de zorg?

“Het zijn er twee: de verandering van de zorg an sich, en de knelpunten in de verpleeghuizen waarvoor deze 100 miljoen euro is bedoeld. Het tweede probleem wordt nu aangepakt met een kwaliteitskader, maar ook dat heeft tijd nodig – net als de totale verandering van de ouderenzorg. Omdat de zorg aan huis nog niet optimaal is geregeld, belanden nu bijvoorbeeld teveel ouderen bij incidenten in het ziekenhuis. Dat is fout, want een ziekenhuis is niet bedoeld om ouderen lang onderdak te bieden. Het ziekenhuis is geen goed verblijfsomgeving voor ouderen.”

Hoe doet Nederland het op dit gebied eigenlijk in vergelijking met andere landen?

“We hadden en hebben in Nederland altijd een relatief hoge institutionaliseringsgraad gekend. Dit betekent dus dat andere landen beter zijn voorbereid op thuiszorg dan wij. Maar als je kijkt naar de kwaliteit van onze verpleeghuizen en die afzet tegen de kwaliteit van huizen in bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk of de VS, dan doen we het echt niet zo slecht. Het kan echter altijd nog beter. Kwetsbare en hulpbehoevende ouderen willen naast goede zorg en behandeling ook comfort en de mogelijkheid om nog een beetje hun eigen leven te leiden.”

Toch lezen we in de media vooral over schrijnende incidenten.

“Natuurlijk zijn er incidenten. Maar de transitie moet tijd krijgen, en al die aandacht voor die losstaande incidenten, verstoort het transitieproces. Er zijn zoveel instellingen die uitstekend werk leveren en waar niets mis is met de manier waarom de ouderen worden behandeld en verzorgd. Een groot probleem van de transitie is dat veel verzorgingshuizen zijn gesloten terwijl de eerstelijnszorg niet op orde was. Gemeenten hebben amper de tijd gekregen om zich klaar te maken voor hun nieuwe verantwoordelijkheden.”

Zie ook: Van Rijn wil 100 miljoen euro voor verbetering ouderenzorg

Er wordt ook gesuggereerd dat kinderen in de toekomst hun ouders vaker in huis moeten nemen. Is dat een realistische oplossing?

“Mantelzorg is een oplossing, al is de vraag in hoeverre je dat van alle mensen mag en kan vragen. Vroeger bleven kinderen vlak bij hun ouderlijk huis wonen; tegenwoordig zitten er vaak uren reizen tussen. Eenzelfde probleem doet zich voor bij het in huis nemen van de ouders. Willen de ouders dat wel, en willen die kinderen dat wel? Een belangrijk probleem is ook dat de overheid op geen enkele manier die optie faciliteert, zoals dat bijvoorbeeld in Duitsland gebeurt. Daar levert het fiscale voordelen op, en kunnen mensen die hun ouders in huis nemen zorgverlof opnemen en financieel of fiscaal ondersteund woningaanpassingen realiseren.”

“Ook zal er toch behoefte zijn of komen om toch weer geclusterde woonvormen te realiseren, denk aan appartementencomplexen waar ouderen huren, ook wat voor elkaar kunnen zorgen en geclusterd zorg krijgen als dat nodig is.”

Steeds meer volwassenen gaan single door het leven. Wordt dat geen probleem als die mensen later geen kinderen hebben?

“Ook daar worden wel oplossingen voor gevonden. Er zullen in de toekomst dus meer geclusterde appartementencomplexen en andere woonvormen komen waar mensen kunnen wonen en leven met zorg binnen handbereik. Maar je kunt er ook aan denken dat vrienden meer voor elkaar gaan zorgen. Denk aan een groep die een huis koopt of huurt en elkaar in het oog houdt.”

“De piek waar we nu in zitten, duurt zeker tot 2040.”, aldus Jos Schols, hoogleraar ouderengeneeskunde.

De druk op de zorg blijft toenemen, ook door de vergrijzing. Is er een einde aan die trend in zicht?

“Er komt een moment waarop het aantal ouderen af gaat nemen. Maar de piek waar we nu in zitten, duurt zeker tot 2040. Tot die tijd is pro-actief denken en werken het sleutelwoord: ouderen moeten zelf ook pro-actief kiezen wat ze precies willen. Want wie dat niet doet, kan als zich opeens problemen voordoen, zoals ziekte, voor voldongen feiten komen te staan.”

“Verder hoop ik dat het financieel goed blijft gaan. Het kabinet heeft nu de ruimte om snel 100 miljoen extra te geven. Maar laten we niet vergeten dat alle problemen ontstaan zijn door de noodzaak tot matiging wegens stijgende kosten in een tijd dat de economie ook onder druk stond. En reken er maar op dat de zorg weer de dupe zal zijn als er bij economische tegenslag weer gesneden moet worden.”

Waarom luistert de politiek niet wat meer naar wetenschappers zoals u?

“Dat doet de politiek echt wel; we hebben vanuit de universiteiten primacontacten met het ministerie. Maar in de politiek wordt erg ad hoc gereageerd op incidenten en men kijkt dan doorgaans veel te weinig naar de lange termijn-planning. Er moet nú resultaat worden geboekt – een eis die je niet kan stellen als je zo’n enorme zorg-transitie doormaakt. Daar heb je veel meer tijd voor nodig.”

“Het laatste wat we dan ook nodig hebben is een nieuw kabinet dat straks meteen weer besluit alles om te gaan gooien op het gebied van de ouderenzorg. De meeste kwaliteit garandeer je de komende jaren door de zorgsector nu gewoon even met rust te laten.”

Lees meer achtergrondverhalen in NUweekend

Lees meer over: Zorg Hugo Borst

Mogelijk meer geld verpleeghuizen

Telegraaf 13.01.2017 Het is niet uitgesloten dat er meer geld wordt uitgetrokken voor verpleeghuizen, naast het bedrag van 100 miljoen euro extra dat donderdag al uitlekte. De kans is wel groot dat dat besluit door een volgend kabinet moet worden genomen, zei staatssecretaris Martin van Rijn vrijdag.

Van Rijn sprak na afloop van de ministerraad, waar zijn plan werd goedgekeurd om direct 100 miljoen euro uit te trekkenom de ergste nood in de verplegingszorg te lenigen. Het geld is bedoeld om meer handen aan het bed te krijgen.

Minimumnormen

Het kabinet trekt het geld uit naar aanleiding van het zogenoemde kwaliteitskader dat is opgesteld door het Zorginstituut. In dat document is een aantal minimumnormen opgesteld waar verpleeghuizen aan moeten voldoen, onder meer op het gebied van veiligheid en de samenstelling van het bestuur en het personeel.

Een van die eisen is een minimale personeelsbezetting voor verpleeghuizen, maar dat wordt geen harde norm die voor elk verpleeghuis hetzelfde zal zijn, benadrukte Van Rijn. Voor verschillende soorten patiënten zijn verschillende soorten zorg en normen nodig. „Maar er zijn wel een aantal minimumeisen waaraan je moet voldoen.”

70.000 extra medewerkers nodig

In hun manifest voor de ouderenzorg pleitten Hugo Borst en Karin Gaemers onder meer voor zo’n minimumaantal medewerkers van twee mensen op elke acht patiënten. Actiz, de organisatie van zorgondernemers, zei eerder deze week dat voor de uitvoering van het gehele manifest 1,5 tot 2 miljard euro en 70.000 extra medewerkers nodig zijn.

De Nederlandse Zorgautoriteit is bezig te bepalen hoeveel het gaat kosten om het kwaliteitskader door te voeren. Van Rijn verwacht in februari hier meer over te kunnen zeggen.

’Goede zaak’

De Patiëntenfederatie Nederland vindt het een goede zaak dat staatssecretaris Van Rijn met een lijst komt van minimumeisen voor betere verpleeghuiszorg. Maar in het kwaliteitskader is volgens de organisatie onvoldoende oog voor de ervaringen van verpleeghuisbewoners. „Verpleeghuizen gaan pas echt verbeteren op basis van wat hun bewoners belangrijk vinden, als ze zich daar altijd en daadwerkelijk voor openstellen”, aldus een woordvoerster.

De sleutel voor verbetering van de situatie in verpleeghuizen ligt volgens brancheorganisatie V&VN in de handen van duizenden verzorgenden en verpleegkundigen. De driehoek bewoner, familie, zorgverlener staat volgens V&VN centraal bij het leveren van goede zorg in verpleeghuizen.

LEES MEER OVER; MARTIN VAN RIJN VERPLEEGHUIZEN ZORG

€ 100 miljoen voor extra medewerkers verpleeghuizen

RO 13.01.2017 De verpleegzorg voor ouderen wordt overal naar een hoger plan getild met nieuwe normen voor kwaliteit en personeel. Alle verpleeghuizen moeten nu stappen zetten om daar naartoe te groeien. Daar waar dat het hardst nodig is, investeert het kabinet € 100 miljoen. Met dat geld kunnen extra medewerkers worden aangenomen. De ministerraad heeft daarmee ingestemd op voorstel van staatssecretaris Van Rijn van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Van Rijn: ‘Deze maatregelen en dit geld zijn een steun in de rug voor bewoners, hun naasten en de medewerkers van verpleeghuizen. Zij krijgen er extra collega’s bij voor het belangrijke, zware werk dat ze dag in dag uit doen. Meer medewerkers met meer tijd betekent meer aandacht voor onze ouderen. Daar doen we dit voor.’

Goede personeelsbezetting in alle verpleeghuizen is ook een centraal onderwerp in het manifest Scherp op Ouderenzorg van Hugo Borst en Carin Gaemers.

Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg: lat hoger gelegd

Met ingang van 13 januari 2017 is het kwaliteitskader verpleegzorg vastgesteld door de onafhankelijke deskundigen van het Zorginstituut Nederland. Na een discussie van jaren is het voor het eerst dat zo’n alomvattend kader – inclusief normen voor personeel – er nu daadwerkelijk is. Daarmee wordt niet alleen de lat hoger gelegd voor goede kwaliteit in de verpleegzorg maar is ook voor iedereen duidelijk – van cliënten, tot medewerkers en bestuurders – waarop mag worden gerekend en waarop zal worden toegezien.

Strikte voorwaarden

Om extra geld te kunnen krijgen moet een verpleeghuis wel aan strikte voorwaarden voldoen en laten zien dat er geen geld wordt verspild aan te veel papierwerk, overhead of onnodig grote reserves op de bank.

Structureel voldoende geld?

De nieuwe personeelsnorm die het Zorginstituut vaststelt, houdt rekening met de grote diversiteit van cliëntengroepen en de omgevingen waarin verpleegzorg wordt gegeven. De verschillen zijn te groot voor één vaste norm, soms is er meer, soms minder en soms ander personeel nodig. Op basis van de nieuwe normen voor personeel en kwaliteit en de toegenomen zorgzwaarte zal de Nederlandse Zorgautoriteit onderzoeken of er structureel voldoende geld beschikbaar is voor de verpleeghuiszorg. De eerste voorlopige uitkomsten van dat onderzoek worden eind februari aan de Tweede Kamer gezonden.

Verbeteren kwaliteit

Het verbeteren van de kwaliteit van de verpleeghuis- en gehandicaptenzorg is een speerpunt van Van Rijn. Voor de ouderenzorg lanceerde hij begin 2015 met ‘Waardigheid en Trots’ een breed plan om in alle Nederlandse verpleeghuizen liefdevolle zorg door trotse medewerkers te bewerkstelligen. Daarnaast verhoogt hij met het vervolg ‘Waardig leven met zorg’ de invloed van ouderen op de kwaliteit van zorg. Hun wensen moeten bepalen hoe de zorg er uit ziet. Daarom worden die leidend bij de bekostiging en inkoop van zorg.

Zie ook

‘Besluit Van Rijn is aardig begin, maar lang niet voldoende’

AD 12.01.2017 Een goed begin, maar nog lang niet voldoende. Dat zeggen Hugo Borst en Carin Gaemers in een reactie op het besluit van staatssecretaris Martin van Rijn van Volksgezondheid om nog dit jaar 100 miljoen euro extra uit te geven om de kwaliteit van verpleeghuiszorg op te krikken.

Om de kwaliteit van zorg te verhogen is beslist meer nodig dan 100 miljoen. Daar zal de Kamer net zo over denken, aldus Hugo Borst en Carin Gaemers.

,,We zijn blij met dit gebaar, omdat dit betekent dat niet alleen staatssecretaris Van Rijn de problemen zeer serieus neemt, maar het hele kabinet. Maar het is niet genoeg. Alleen de allerergste nood kan er mee geledigd worden. Tevreden zijn we pas als alle punten van ons manifest zijn uitgevoerd”, meldden Borst en Gaemers in een verklaring.

Het kabinet neemt waarschijnlijk morgen een formeel besluit over de maatregelen die Van Rijn op het oog heeft. ,,Mocht dit worden besloten, dan is het een aardig begin, maar nog lang niet voldoende”, aldus Borst en Gaemers.

Scherp op Ouderenzorg

Om het manifest Scherp op Ouderenzorg van Hugo Borst en Carin Gaemers uit te kunnen voeren zijn 70.000 extra zorgmedewerkers en 1,5 tot 2 miljard euro nodig. Zo berekende branchevereniging voor zorgondernemers Actiz eerder. Het manifest is door meer dan 100.000 mensen ondertekend.

Borst en Gaemers en overheidsorganisatie Zorginstituut Nederland pleiten voor twee professionele zorgverleners per groep van zes tot acht bewoners in alle verpleeghuizen. ,,Dat is het absolute minimum om de zorg – en niet te vergeten de aandacht – op een enigszins respectabel niveau te brengen”, meldt het tweetal dan ook.

Zij hopen dat er meer in het vat zit, dan wat Van Rijn in het vooruitzicht heeft gesteld. ,,Om de kwaliteit van zorg te verhogen is beslist meer nodig dan 100 miljoen. Daar zal de Kamer net zo over denken, na de collectief aangenomen motie in december.”

Van Rijn wil 100 miljoen euro voor verbetering ouderenzorg

NU 12.01.2017 Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) wil dit jaar 100 miljoen euro investeren in het aannemen van extra personeel voor de verbetering van de kwaliteit van de ouderenzorg.

Dat bevestigen bronnen tegenover NU.nl naar aanleiding van berichtgeving van RTL Nieuws.

Het voorstel zou vrijdag besproken worden in de ministerraad, maar het is niet zeker of dit nog doorgaat. Waar Van Rijn de 100 miljoen van zijn begroting vandaan haalt, is nog niet duidelijk.

Het extra geld is een reactie op het zorgmanifest Scherp op Ouderenzorg van schrijver Hugo Borst en Carin Gaemers.

Reactie

Vorige maand riep de voltallige Tweede Kamer de staatssecretaris op het manifest te omarmen en met een officiële reactie te komen op alle punten van het manifest.

Borst en Gaemers pleiten onder andere voor twee professionele zorgverleners per groep van zes tot acht bewoners in alle verpleeghuizen.

Kosten

De 100 miljoen euro voor de kwaliteitsverbetering is lang niet genoeg om te voldoen aan de eisen die het manifest stelt. Branchevereniging voor zorgondernemers Actiz becijferde woensdag dat het plan 1,5 tot 2 miljard euro zal kosten.

Los van de hoge kosten is het voorstel een grote uitdaging gezien de krapte op de arbeidsmarkt, zegt Actiz. ”Het vraagt om een gezamenlijk, innovatief arbeidsmarktplan van alle betrokken partijen, waaronder het ministerie van VWS, de opleidingen en de vakbonden.”

Kritisch

De Patiëntenfederatie is blij met het extra geld maar is ook kritisch over het bedrag. Een woordvoerder wijst erop dat geld niet alle problemen kan oplossen. “We zouden al veel winnen als verpleeghuizen gaan luisteren naar hun bewoners en openheid geven over wat hun sterke en zwakke punten zijn.”

Ook schrijvers van het manifest Hugo Borst en Carin Gaemers zeggen dat het geld niet genoeg is. “We zijn blij met dit gebaar, omdat dit betekent dat niet alleen staatssecretaris Van Rijn de problemen zeer serieus neemt, maar het hele kabinet. Alleen de allerergste nood kan er mee gelenigd worden. Tevreden zijn we pas als alle punten van ons manifest zijn uitgevoerd.”

Lees meer over: Martin van Rijn Hugo Borst Ouderenzorg

100 miljoen voor verpleging

Telegraaf 12.01.2017 Het kabinet trekt dit jaar 100 miljoen euro extra uit voor verpleeghuizen. De ministerraad moet het voorstel van staatssecretaris Martin van Rijn van Volksgezondheid vrijdag goedkeuren. Het geld is vooral bedoeld om meer personeel aan te trekken.

Ingewijden bevestigden berichtgeving van RTL Nieuws hierover donderdag aan De Telegraaf.

Met zijn voorstel reageert Van Rijn op een motie van de Tweede Kamer. Die omarmde vorige maand unaniem een motie van de PVV waarin het kabinet werd opgeroepen het manifest voor betere ouderenzorg van Hugo Borst en Carin Gaemers te omarmen.

’Dit is niet genoeg’

,,We zijn blij met dit gebaar, omdat dit betekent dat niet alleen staatssecretaris Van Rijn de problemen zeer serieus neemt, maar het hele kabinet. Maar het is niet genoeg. Alleen de allerergste nood kan er mee gelenigd worden. Tevreden zijn we pas als alle punten van ons manifest zijn uitgevoerd”, is de reactie van Hugo Borst en Carin Gaemers.

In hun manifest Scherp op Ouderenzorg pleiten Borst en Gaemers onder meer voor een plafond voor bestuurskosten en reserves in verzorgingshuizen en voor een ondergrens voor het aantal verplegers. Ze willen twee zorgverleners per zes tot acht bewoners. Om het plan uit te voeren zouden 70.000 extra zorgmedewerkers en 1,5 tot 2 miljard euro nodig zijn.

’Alles is meegenomen’

Brancheorganisatie van zorgondernemers Actiz zegt blij te zijn met iedere euro extra die het kabinet beschikbaar stelt aan verpleeghuizen. ,,Maar de 100 miljoen is bij lange na niet genoeg om de benodigde 70.000 vacatures in te vullen, aldus een woordvoerder.

Ook de Patiëntenfederatie is kritisch over het bedrag, maar beaamt dat ,,alles meegenomen is”. Tegelijk wijst een woordvoerster erop dat geld niet alle problemen kan oplossen. ,,We zouden al veel winnen als verpleeghuizen gaan luisteren naar hun bewoners en openheid geven over wat hun sterke en zwakke punten zijn.”

’Te weinig verpleging’

Er zijn in de verpleeghuiszorg tal van signalen bekend dat er eenvoudigweg te weinig verpleging is, te weinig handen aan het bed. In de Tweede Kamer bestond er echteronduidelijkheid over hoe dat komt.

LEES MEER OVER: ZORG VERPLEEGHUIZEN MARTIN VAN RIJN TWEEDE KAMER

GERELATEERDE ARTIKELEN:

11 JAN 2017: Manifest Hugo Borst kost tot 2 miljard euro
17 NOV 2016: Mogelijk extra geld verpleeghuizen
16 NOV 2016: Zorgen over nachtdienst verpleeghuizen
16 NOV 2016: Werkdruk het hoogst voor zorgmedewerkers

100 miljoen extra voor verpleeghuizen na manifest

VK 12.01.2017 Het kabinet trekt 100 miljoen euro extra uit voor verpleeghuizen. Het is de reactie op het manifest van Hugo Borst en Carin Gaemers over verbetering van deze zorg. De hele Tweede Kamer steunde in december een motie van de PVV waarin het kabinet werd opgeroepen het manifest in daden over te nemen.

Het bedrag dat het kabinet uittrekt, is relatief bescheiden. Op de begroting staat zo’n 6 miljard euro voor de verpleeghuiszorg dit jaar. De lobbyclub van verpleeghuizen, Actiz, heeft berekend dat voor de uitvoering van het manifest van Borst en Gaemers 1,5 tot 2 miljard euro extra nodig is. Daarvan zouden onder meer 70 duizend extra zorgverleners mee worden betaald.

In een reactie wijzen Borst en Gaemers erop dat er nog geen formeel besluit is omdat de ministerraad er vrijdag over spreekt. Als het geld er komt vinden zij het ‘een aardig begin, maar nog lang niet voldoende’.

PvdA en SP reageren voorzichtig positief op het kabinetsplan

De 100 miljoen euro is niet de eerste maatregel voor de verpleeghuizen. Vorig najaar schrapte het kabinet een voorgenomen bezuiniging van 500 miljoen euro en reserveerde het 210 miljoen extra gereserveerd voor opleidingen om steeds complexere zorg te kunnen verlenen. Omdat ouderen langer thuis blijven wonen is de zorg die zij nodig hebben als zij uiteindelijk wel naar een verpleeghuis gaan, complexer dan vroeger.

Voor de echte vernieuwing van de verpleeghuiszorg waar Borst en Gaemers voor pleiten, is het wachten tot na de verkiezingen van 15 maart. PvdA en SP reageren voorzichtig positief op het kabinetsplan. SP-Kamerlid Renske Leijten vindt het een erkenning van de problemen maar ook dat er een forse impuls nodig is.

In hun manifest roepen Borst en Gaemers de politici op om de discussie te depolitiseren. Zij zijn beide betrokken bij de Rotterdamse zorginstelling Laurens, die vorig jaar op de lijst van zwakke zorginstellingen stond. Voor hun manifest kregen zij inmiddels de Machiavelliprijs 2016. De jury roemt het ‘in recordtempo depolitiseren van het zeer beladen politieke debat over ouderenzorg’. Volgens de jury vormt het duo de effectiefst communicerende actiegroep van de laatste tijd.

Volg en lees meer over: NEDERLAND GEZONDHEID GEZONDHEIDSZORG POLITIEK

Van Rijn trekt 100 miljoen extra uit voor betere verpleegzorg

AD 12.01.2017 Staatssecretaris Martin van Rijn trekt nog dit jaar 100 miljoen euro extra uit om de kwaliteit van verpleeghuiszorg op te krikken. Dat bevestigen Haagse bronnen.

Hugo Borst en Carin Gaemers, de initiatiefnemers van een manifest. © ANP

Met de extra zak geld wil de staatssecretaris op Volksgezondheid inspringen op het manifest voor betere verpleeghuiszorg, waarmee Hugo Borst en Carin Gaemers vorig jaar naar buiten kwamen.

Van Rijn haalt het bedrag bij zijn eigen ministerie, VWS. Hij rekent op verwachte meevallers elders in de begroting, zegt een ingewijde. ,,Die moeten er dan ook wel komen, anders ontstaat er een probleem.”

Officieel besluit
Het kabinet moet nog officieel een besluit nemen over de maatregelen die Van Rijn op het oog heeft. Dat zal morgen gebeuren. Zo komen er goede kwaliteitseisen voor de verpleeghuiszorg en een personeelsnorm.

Een andere bron vertelt dat sommige verpleeghuizen een inhaalslag moeten maken. ,,Daar is dat geld voor, om extra personeel aan te trekken. Dat is slechts een eerste stap, daarmee is nog steeds niet alles klaar.”

2 miljard
Om het manifest Scherp op Ouderenzorg van Hugo Borst en Carin Gaemers uit te kunnen voeren zijn 70.000 extra zorgmedewerkers en 1,5 tot 2 miljard euro nodig. Zo berekende branchevereniging voor zorgondernemers Actiz eerder.

Borst en Gaemers en overheidsorganisatie Zorginstituut Nederland pleiten voor twee professionele zorgverleners per groep van zes tot acht bewoners in alle verpleeghuizen. Actiz is voorstander van het principe van ‘vier ogen, vier handen’ en heeft de personele en financiële consequenties ervan doorgerekend.

Pronken
,,Ik heb wel eens gezegd dat Van Rijn pronkt met de keizers kleren, maar hier kan hij nog geen vijgenblaadje van kopen”, reageert SP-Kamerlid Renske Leijten. ,,En er komt geen cent van Financiën, tragisch! Dit is een eerste stap, maar het bedrag is eigenlijk niet serieus te nemen. Er zijn veel mensen nodig en dan is er ook serieus geld nodig.”

Marith Volp van coalitiepartij PvdA is positiever. ,,Als dit klopt, dan is het prachtig nieuws. Ouderen verdienen een liefdevolle en waardige oude dag en moeten kunnen rekenen op goede zorg. Met dit geld kan er meer personeel en daarmee meer aandacht voor ouderen komen.”

Fleur Agema (PVV) spreekt echter over een ‘campagnefooi van Van Rijn’. ,,Er is alleen al zo’n 2 miljard euro nodig om in de verpleeghuizen tijdens piektijden een bezetting van 2 op 8 mogelijk te maken, komt Van Rijn met 100 miljoen euro aanzetten. Dit bewijst maar weer eens dat zijn betrokkenheid bij de verpleeghuiszorg geveinsd is.”

Hugo Borst heeft steeds aangegeven alleen te willen reageren op de definitieve plannen met de verpleeghuiszorg van Van Rijn. Die worden waarschijnlijk morgen bekend.

Lees ook

‘Respect voor wat Hugo Borst heeft bereikt’

Hugo Borst wint Machiavelliprijs voor strijd ouderenzorg

‘70.000 extra werknemers nodig in ouderenzorg’

Foto: Omroep West

RTVWEST 11.01.2017 Om de ouderenzorg weer op orde te krijgen zijn 70.000 extra zorgmedewerkers en 1,5 tot 2 miljard euro nodig. Dat heeft de branchevereniging voor zorgondernemers Actiz uitgerekend. De organisatie reageert hiermee op het manifest Scherp op Ouderenzorg van Hugo Borst en Carin Gaemers.

Eind oktober bepleitten de twee, onder meer via Omroep West, voor twee professionele zorgverleners per groep van zes tot acht bewoners in alle verpleeghuizen. De overheidsorganisatie Zorginstituut Nederland is het ermee eens. Actiz is ook voorstander van het principe van ‘vier ogen, vier handen’ en heeft berekend wat dat betekent op personeel en financieel gebied.

Volgens Actiz zal het moeilijk zijn om voldoende personeel te vinden omdat er nu al forse tekorten zijn op de arbeidsmarkt. ‘Eind 2016 kampten de zorgorganisaties met honderden moeilijk vervulbare vacatures en hun verwachting is dat dit aantal in 2017 verder oploop’, blijkt uit eigen onderzoek van Actiz.

Meer vaste banen

De organisatie werkt aan voorstellen om de krapte aan te pakken. Daarbij denkt Actiz onder meer aan verkorte opleidingen en het bijscholen van personeel. Ook zouden instellingen mensen eerder in vaste dienst moeten nemen.

Meer over dit onderwerp: OUDERENZORG HUGO BORST CARIN GAEMERS ACTIZ

‘Manifest ouderenzorg Hugo Borst zou tot 2 miljard euro kosten’

NU 11.01.2017 Om het manifest Scherp op Ouderenzorg van Hugo Borst en Carin Gaemers uit te kunnen voeren zijn 70.000 extra zorgmedewerkers en 1,5 tot 2 miljard euro nodig. Dat heeft branchevereniging voor zorgondernemers Actiz uitgerekend.

Borst en Gaemers en overheidsorganisatie Zorginstituut Nederland pleiten voor twee professionele zorgverleners per groep van zes tot acht bewoners in alle verpleeghuizen.

Actiz is voorstander van het principe van ‘vier ogen, vier handen’ en heeft de personele en financiële consequenties ervan doorgerekend.

Los van de hoge kosten, is het voorstel een enorme uitdaging gezien de krapte op de arbeidsmarkt, zegt Actiz. ”Het vraagt om een gezamenlijk, innovatief arbeidsmarktplan van alle betrokken partijen, waaronder het ministerie van VWS, de opleidingen en de vakbonden.”

Lees meer over: Hugo Borst Ouderenzorg

Manifest Borst kost tot 2 miljard

Telegraaf 11.01.2017 Om het manifest Scherp op Ouderenzorg van Hugo Borst en Carin Gaemers uit te kunnen voeren zijn 70.000 extra zorgmedewerkers en 1,5 tot 2 miljard euro nodig. Dat heeft branchevereniging voor zorgondernemers Actiz uitgerekend.

Los van de hoge kosten, is het voorstel een enorme uitdaging gezien de krapte op de arbeidsmarkt, zegt Actiz. ,,Het vraagt om een gezamenlijk, innovatief arbeidsmarktplan van alle betrokken partijen, waaronder het ministerie van VWS, de opleidingen en de vakbonden.”

Volgens de branchevereniging zijn er nu al forse tekorten op de arbeidsmarkt. ,,Eind 2016 kampten de zorgorganisaties met honderden moeilijk vervulbare vacatures en hun verwachting is dat dit aantal in 2017 verder oploopt”, blijkt uit eigen onderzoek van Actiz.

De organisatie werkt aan voorstellen om de krapte aan te pakken. Daarbij denkt Actiz onder meer aan verkorte opleidingen speciaal voor ouderenzorg, bijleren tijdens de loopbaan en het stimuleren van vaste banen.

Uitvoering zorgmanifest Hugo Borst gaat 2 miljard kosten

AD 11.01.2017 Om het manifest Scherp op Ouderenzorg van Hugo Borst en Carin Gaemers uit te kunnen voeren zijn 70.000 extra zorgmedewerkers en 1,5 tot 2 miljard euro nodig. Dat heeft branchevereniging voor zorgondernemers Actiz uitgerekend.

Forse tekorten

Brief aan Van Rijn

Staatssecretaris Van Rijn maakte vorig jaar juli een lijst met slecht presterende verpleeghuizen bekend. Hugo Borst, wiens moeder aan Alzheimer lijdt en in een verzorgingstehuis zit, schrijft hem in een open brief op de voorpagina van het AD hoe het beter kan. De emotionele brief van Borst maakt veel los.

In oktober schreef hij, samen met Gaemers, zijn manifest. ,,Teveel kwetsbare ouderen in verpleeghuizen krijgen structureel niet de zorg die zij zo hard nodig hebben. Door gebrek aan aandacht zijn teveel verpleeghuisbewoners veroordeeld tot een monotoon bestaan. Dit is een aantasting van hun grondrechten.”

Borst pleit in zijn manifest ‘Scherp op Ouderenzorg’ voor ‘depolitisering’ van de ouderenzorg en kwaliteitsgaranties voor goede zorg, zoals een norm voor voldoende personeel op de werkvloer. Het antwoord van staatssecretaris Van Rijn laat nog op zich wachten.

Borst en Gaemers wonnen met hun manifest de Machiavelliprijs 2016. Dankzij het duo staat de verpleeghuiszorg weer hoog op de politieke agenda, meende de jury. Tijdens een debat in de Tweede Kamer over verpleeghuiszorg kreeg het manifest veel politieke bijval.

Hugo Borst schrijft wekelijks de column Kroniek Mijn Ma

Verpleeghuis Beverwijk in de fout

Telegraaf 11.01.2017 De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft Zorg Allerlei, een verpleeghuis voor ouderen met dementie in Beverwijk, onder verscherpt toezicht gesteld. Het gaat om de locatie Ons Thuis. De maatregel geldt voor een periode van zes maanden omdat er verschillende tekortkomingen zijn vastgesteld, maakte de IGZ woensdag bekend.

Het gaat om problemen op het gebied van cliëntdossier, medicatieveiligheid en vrijheidsbeperking van bewoners. ,,Het is van belang dat deze dossiers op orde zijn om constant goede zorg te leveren en het gedrag van cliënten te begrijpen. Verder laat de medicatieveiligheid te wensen over. Ook is er niet genoeg kennis en deskundigheid aanwezig voor de zorgvuldige toepassing van vrijheidsbeperking”, aldus de inspectie.

De zorgorganisatie biedt persoonlijke verzorging, verpleging, individuele begeleiding en terminale zorg.

Problemen zorginstelling Zeist deels opgelost

NU 10.01.2017 Stichting Warande, een organisatie voor zorg aan senioren, heeft de problemen met medicatieveiligheid opgelost. De cliëntdossiers van bewoners moeten nog wel op orde worden gebracht, meldt de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) dinsdag.

De inspectie gaf de stichting in november een strenge terechtwijzing om snel orde op zaken te stellen.

Bij verschillende vestigingen, onder meer Schutsmantel in Bilthoven en De Loericker Stee in Houten, waren tekortkomingen in de zorg. Die problemen zijn nu deels opgelost.

Warande stond ook al op de de beruchte lijst van verpleeghuizen waarover de inspectie extra zorgen had.

Lees meer over: Zeist

Op z’n Rotterdams strijden voor betere verpleeghuizen

Trouw 04.01.2017 Toen hun moeders in het verpleeghuis belandden, schrokken ze van de kwaliteit van de zorg. Dus kwamen Hugo Borst en Carin Gaemers in actie. Voor hun manifest werden ze vandaag gelauwerd met de Machiavelliprijs.

Al op de avond van publicatie kreeg schrijver Hugo Borst de eerste aanwijzing dat zijn manifest ‘Scherp op ouderenzorg’ weleens heel groot kon worden. Zijn telefoonscherm lichtte op, onder de voetbalwedstrijd Sparta-PSV. Premier Rutte aan de lijn, tot tweemaal toe. Daarna een dringende sms: ‘Kun je me terugbellen?’

Een tikje Machiavelli was het wel: de schrijver liet de premier wachten tot de volgende ochtend. De wedstrijd van de favoriete Rotterdamse voetbalclub ging voor. Maar op alle andere momenten is Borst beschikbaar voor zijn missie, samen met kompaan Carin Gaemers: de ouderenzorg.

Dat de ouderenzorg een van de belangrijkste verkiezingsthema’s is geworden, is mede te danken aan de publicitaire storm die Hugo Borst en Carin Gaemers hebben weten te ontketenen. Ze ontvingen er vandaag de Machiavelliprijs voor, een onderscheiding voor effectieve publieke communicatie.

Wie is Hugo Borst
Hugo Borst (54) is voetbaljournalist en schrijver. Hij werkte voor Voetbal International, Algemeen Dagblad, de sportprogramma’s ‘Studio Voetbal’ en ‘Langs de Lijn’. Sinds 2014 schrijft hij in het Algemeen Dagblad een column over zijn 86-jarige moeder, die aan dementie lijdt. Zij woont in verpleeghuis De Hofstee in Rotterdam. In het najaar verscheen van Hugo Borst de bundel ‘Ma’.

Geen politieke partij wilde – of durfde – de afgelopen maanden achterblijven om steun te betuigen aan Borst en Gaemers. Zij eisen snelle verbetering van de ouderenzorg, met name van de zorg in verpleeghuizen. De deuren gingen overal open: het duo sprak partijcongressen toe, zat vijf keer met staatssecretaris Van Rijn (ouderenzorg) aan tafel, kwam binnen bij alle fractievoorzitters, bij de inspectie, de verzekeraars.

De twee Rotterdammers aten bastognekoeken in het Torentje van de premier, en gingen met hem op werkbezoek in een ‘goed’ verpleeghuis – zonder camera’s. Ze werden hartelijk ontvangen door Geert Wilders in diens zwaarbeveiligde werkkamer op het Binnenhof, en bewonderden en passant de PVV-kast vol snuisterijen van buitenlandse bezoeken. “Tussen de serieuze gesprekken door voelden we ons soms net toeristen op het Binnenhof”, Carin Gaemers, die jarenlang voor haar moeder mantelzorgde.

Hugo Borst

Komende week zal blijken of hun breekijzer heeft gewerkt. Maandag komt staatssecretaris Van Rijn (PvdA) met concrete voorstellen hoe hij de tien punten uit het manifest van Borst en Gaemers gaat uitwerken. Een unanieme Tweede Kamer heeft dat geëist.

Hugo Borst schenkt thee in zijn ‘schrijfhok’ in het centrum van Rotterdam, een krappe etage waar hij ook de meubels van zijn moeder stalt, sinds die in het verpleeghuis woont. Wee de bezoeker die de theemok onbeschermd op moeders antieke salontafel zet. “Pas op, kringen!”, roept de schrijver. Die tafel moet goedblijven, voor haar.

Borst en Gaemers voeren met Rotterdamse directheid actie namens hun beider moeders, de een nog in leven, de ander al overleden. Ze ontmoetten elkaar op een inspraakavond, want hun moeders wonen en woonden in hetzelfde verpleeghuis.

“Ons verpleeghuis is symptomatisch voor wat er de afgelopen jaren met de ouderenzorg is gebeurd”, zegt Hugo Borst. “Het stond een paar jaar geleden nog in de topvijf van Elsevier. De Hofstee in Rotterdam was het paradepaardje. Mijn tantes waren er zo goed verzorgd.

‘Daar wil ik naar toe als het zover moet komen’, vond mijn moeder. Ze ging eind 2014, achteraf precies op het verkeerde moment. Door bezuinigingen op verzorgingshuizen en reorganisaties ging de kwaliteit van zorg steil naar beneden. In een half jaar tijd. En dat is overal in het land gebeurd, weet ik nu.”

Borst rolde er bij toeval in, toen hij voor het Algemeen Dagblad begon te schrijven over de zorg voor zijn demente moeder. De reacties waren zo overweldigend dat het project uitmondde in een boek, ‘Ma’, en lezingen door het hele land.

“Hij had bezoekersaantallen waar Connie Palmen de vingers bij aflikt”, zegt Gaemers, bewonderend. “Vierhonderd op een avond!” Zelf strijdt ze al jaren voor hetzelfde onderwerp, als lid van de cliëntenraad van het verpleeghuis. Zonder veel succes. “Met een bekende naam als Hugo Borst erbij lukt dat toch beter”, constateert ze.

Breekijzer

Ga een kop koffie drinken met elkaar, in godsnaam! Maak eens een front als je het zo belangrijk vindt

Ook Carin Gaemers zag hoe het Rotterdamse verpleeghuis, na het overlijden van haar moeder, achteruit holde. “De verpleeghuizen hebben de tol betaald van de politieke veranderingen elders in de zorg. Van de sluiting van verzorgingshuizen, van het failliet van de thuiszorg. Het wrange is: voor verpleeghuiszorg is op papier nog net zoveel geld, of meer, dan een paar jaar geleden.

Maar de zorgorganisaties hadden dat geld nodig om problemen elders op te lossen. De werkvloer is vanaf 2015 een sluitpost geworden. En het bestuur dacht in alle hoogmoed dat dat kon, dat het alleen ging om financieel overleven.”

Hugo Borst telt op zijn vingers: “Mijn tantes hadden nog twee verzorgenden op acht bewoners. Mijn moeder eerst anderhalf, nu nog één. De tragiek is dat de meiden op de werkvloer geen enkele blaam treft. Op lezingen in het land heb ik hun treurige verhalen gehoord. ‘We redden het niet meer’, zeggen ze. Ze gaan soms huilend naar huis omdat ze niet de zorg kunnen geven die ze willen bieden.

Ik dacht: potverdorie! Ik wist het niet. Het gaat écht slecht.” Met Carin Gaemers besloot hij: hij moest die ervaringen uit het hele land politiek onder de aandacht brengen. In juli schreef Hugo Borst een open brief aan staatssecretaris Martin van Rijn. In oktober volgde een tienpuntenplan, in een manifest.

Hoe kregen ze dat voor elkaar, dat werkelijk iedereen met hen wil samenwerken, en ogenschijnlijk ditmaal ook echt? “Anderen voor ons hebben hun tanden erop stuk gebeten”, zegt Borst. “Iemand als verpleeghuisarts Bert Keizer, bijvoorbeeld, heeft al zoveel jaren om aandacht gevraagd.” Het was misschien ook een kwestie van het juiste moment: de verkiezingen zijn in aantocht. De kiezers zijn boos. Binnen de kortste keren was het manifest 100.000 keer ondertekend.

Borst: “We hebben een paar goede adviseurs gehad. Zij zeiden: je moet inzetten op de verkiezingsprogramma’s, zorgen dat je op congressen komt.” Gaemers: “We zijn op zijn Rotterdams blijven vragen aan alle politieke partijen: hoe kan dat nou, dat jullie allemaal hetzelfde vinden, namelijk dat het niet goed gaat met de kwaliteit van de verpleeghuizen.

Ga een kop koffie drinken met elkaar, in godsnaam! Maak eens een front als je het zo belangrijk vindt. Dat was onze lobby: de fracties in de Tweede Kamer moeten hun politieke verschillen opzij durven zetten. Dat is misschien wel het beste breekijzer geweest.”

Zenuwachtig

Wie is Carin Gaemers?
Carin Gaemers (58) is historica en schrijver. Ze schreef onder andere een boek over de achttiende-eeuwse ‘Vrijvrouwe van Renswoude’. Ze is al zes jaar actief als vrijwilliger in de cliëntenraad van verpleeghuis De Hofstee, waar haar moeder werd verzorgd wegens dementie. Ook na het overlijden van haar moeder is Gaemers vrijwilliger gebleven.

De open brief van Hugo Borst in het AD had daarvoor al, in de zomer, in Den Haag menig politieke partij zenuwachtig gemaakt. Staatssecretaris Martin van Rijn belde Borst direct, in juli. Het duo kon bij hem langskomen. “Hij was heel erg geschrokken van de open brief. We hebben hem leren kennen als een goeie vent. Een technocraat, maar met hart op de goede plek.

Wat niet wegneemt dat ‘ie af en toe een schop onder zijn kont moet hebben. Dat zeg ik hem ook persoonlijk hoor. Hij is Rotterdammer, net als wij. Dat kan hij wel hebben. Hij wil hetzelfde als wij, betere zorg, maar hij gaat niet snel genoeg. Hij is te veel van de weg der geleidelijkheid”.

Belangrijk was vooral dat de VVD zich opeens meldde als medestander. Borst en Gaemers waren aanvankelijk sceptisch. “Kamerlid Sjoerd Potters drong erg aan, hij kende Borst via-via, en mocht komen eten. Hij bleek oprecht geïnteresseerd. Hij had als twintigjarige zelf nog een bijbaantje in een verpleeghuis gehad.

Hij is in de loop van de zomer ook echt anders gaan praten en denken over het onderwerp, vooral over de vraag of er extra geld voor de verpleeghuizen moet komen”, zegt Borst. De missie genas het duo van een spookbeeld, dat politici in een ivoren toren zouden zitten. “Alle Kamerleden waren zo betrokken, zo goed geïnformeerd. Ze gingen zo vaak kijken in verpleeghuizen. Ik ben echt onder de indruk. Aan politieke wil ontbreekt het niet.”

Zorg was voorheen het domein van de progressieve partijen, maar opeens stonden Borst en Gaemers op het podium bij de liberalen van de VVD, waar ze een ‘daverend applaus’ ontvingen volgens het congresverslag. Bij het CDA was het een ‘staande ovatie’. Bij 50Plus ook. Met de PvdA is het duo nog in overleg, ze zouden graag op het partijcongres het manifest willen toelichten.

Maar als PvdA-bewindsman Martin van Rijn maandag met een stevig plan komt, is dat misschien niet meer nodig. Borst: “We hebben hoge verwachtingen. Hij wil toch niet met pek en veren uitgeluid worden? Als hij niet met iets stevigs komt, heeft hij een groot probleem, met de hele Kamer.”

Hoopvol

Wij schatten in dat een derde van de verpleeghuizen slecht wordt bestuurd, en een derde goed

Intussen blijft wel de vraag: had het manifest niet beter aan de verpleeghuizen zelf gericht kunnen worden? Dat de zorg onder de maat is, ligt aan besturen die zelf besloten om het geld voor verpleeghuiszorg aan andere zaken uit te geven, immers? Borst en Gaemers hebben dat even overwogen, maar het leek hen zinloos.

“Het is inderdaad meer de schuld geweest van de bestuurders dan van de politiek. Als je geen goede bestuurder hebt, is het huis ook niet goed. Daar begint het. Wij schatten in dat een derde van de verpleeghuizen slecht wordt bestuurd, en een derde goed.

De rest hangt er tussenin. We hebben enorm veel goede, nieuwe bestuurders leren kennen, die verbindend zijn, echte kennis hebben van de zorg, die anders willen dan vastgoed beheren en ceo’tje spelen, zoals de slechte bestuurders.

Gaemers is stelliger: “Iedereen heeft boter op het hoofd. De politiek heeft zelf de bestuurders in het financiële keurslijf gedwongen.”

Daarom kan volgens het duo alleen de politiek de puinhoop oplossen. Borst: “Er moet tijdelijk geld bij, om het vastgelopen systeem weer uit de knoop te halen. Geen enorme bedragen, dat is best te overzien. Staatssecretaris Van Rijn is goed bezig om een cultuuromslag in de verpleeghuiszorg te organiseren. Hij vraagt geduld. Ik zeg: maar dan zijn de bewoners al dood, die hebben nú nodig dat er extra personeel op de werkvloer bijkomt.”

In het verpleeghuis van moeder Borst gaat het langzaam beter. De omslag is begonnen met een nieuw bestuur, dat systematisch redeneert vanuit de behoeftes van de bewoners, en niet alleen financieel-technisch naar de organisatie kijkt. Gaemers ziet het vanuit de cliëntenraad: “Er wordt anders gepraat, anders gedacht, een enorm verschil.” Volgens Hugo Borst is die omslag in het hele land gaande. “Dit is een hoopvol verhaal.

De oude garde bestuurders vertrekt, er komt een nieuwe lichting. Over een paar jaar zal het beter zijn. Maar op de werkvloer merken ze er nu alleen nog niets van. Daar is geen tijdelijk geld voor extra personeel. Daar heerst nog de gedachte dat de inspectie afrekent op oneindig veel regeltjes.”

In het regeerakkoord, zegt het duo, moet dat allemaal goed komen. Ze kunnen niet wachten tot de verkiezingen, op 15 maart 2017. “Iedereen is vast gewaarschuwd op het Binnenhof. Wij gaan dat strak in de gaten houden.”

Verwant nieuws;

Machiavelliprijs 2016 voor Borst en Gaemers – 04/01/17
Van Rijn vlucht ietwat naar voren in verpleeghuisdebat – 17/11/16
‘Idioterie’ in boek Hendrik Groen gebeurt echt in het seniorencomplex – 23/11/16

Meer over; Gezondheid Mantelzorg Gezondheidszorg

Machiavelliprijs 2016 voor Borst en Gaemers

Trouw 04.01.2017 Hugo Borst en Carin Gaemers krijgen de Machiavelliprijs 2016 voor hun manifest Scherp op Ouderenzorg om de ouderenzorg te verbeteren. Dat heeft door Marja Wagenaar, voorzitter van de Stichting Machiavelli, vandaag op Radio1 bekendgemaakt.

Volgens de jury hebben zij met hun manifest politieke geschiedenis geschreven door in recordtempo het onderwerp uit de politieke sfeer vandaan te halen. In het stuk stellen Borst en Gaemers dat te veel kwetsbare ouderen in verpleeghuizen structureel niet de zorg krijgen die zij nodig hebben. De moeder van Borst zit in een verpleeghuis en Gaemers’ moeder zat ook in zo’n instelling.

Borst en Gaemers kwamen met tien punten om de ouderenzorg te verbeteren. Dit sprak veel mensen aan, ook de tot voor kort verdeelde politieke partijen. Deze riepen verantwoordelijk staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) vervolgens op puntsgewijs in te gaan op het manifest.

Van Rijn zei tegen de Kamer dat hij het het manifest heeft ‘omarmd’: “Betere verpleeghuizen, dat is waar ik al jaren mee bezig ben. Dit manifest is heel constructief. Net als Hugo Borst geloof ik niet in een ‘kwik-fitje’ hier en een ‘kwik-fitje’ daar, het moet structureel beter met de verpleeghuizen. Blijf ons opjagen en opjutten.” Hij wilde niet beloven dat hij letterlijk alle tien punten uit het manifest overneemt, zoals de oppositie eiste.

De Machiavelliprijs wordt jaarlijks toegekend voor een opmerkelijke prestatie op het gebied van publieke communicatie. Vorig jaar kreeg de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) de prijs. RTL, burgemeester Eberhard van der Laan en eurocommissaris Neelie Kroes wonnen de prijs eerder ook. De prijs wordt dit jaar voor de 28e keer uitgereikt, op 8 februari.

Verwant nieuws;

Van Rijn vlucht ietwat naar voren in verpleeghuisdebat– 17/11/16

Meer over; Gezondheidszorg Gezondheid

Hugo Borst wint Machiavelliprijs voor strijd ouderenzorg

AD 04.01.2017 Hugo Borst en Carin Gaemers hebben de Machiavelliprijs 2016 gewonnen voor hun manifest ‘Scherp op Ouderenzorg’. Dankzij het duo staat de verpleeghuiszorg weer hoog op de politieke agenda. Met hun manifest zijn Borst en Gaemers volgens de jury ‘de meest effectief communicerende actiegroep van de laatste tijd’.

Borst vindt het ongemakkelijk om een reactie te geven. ,,Het is een schitterende prijs. Ook wordt het ongetwijfeld een mooie uitreiking. Maar we kijken vooral uit naar komende maand als ons manifest verder geconcretiseerd gaat worden.’’ Gaemers sluit zich hierbij aan. ,,Het is een eervolle onderscheiding en echt een hart onder de riem. Maar het is triest dat ons werk nodig is omdat er nog steeds mensenrechten worden geschonden.’’

In het manifest wordt puntsgewijs uitgelegd hoe we veel beter voor onze hulpbehoevende ouderen kunnen zorgen. Zo staat er onder meer dat zorginstellingen verplicht zijn om optimale verpleegzorg te leveren aan ouderen. Aandacht is daarbij volgens het duo net zo belangrijk als verzorging en veiligheid.

Ze hebben politieke geschiedenis geschreven door in recordtempo het onderwerp uit de politieke sfeer vandaan te halen, aldus De jury.

Het gevolg was een ware stortvloed aan reacties. Onder meer van de staatsecretaris zelf, patiënten, ouderenverzorgers en politici. De Tweede Kamer wil zelfs dat de regering het spraakmakende manifest compleet omarmt. Alle partijen in de Kamer schaarden zich achter een voorstel van de PVV, die wil dat staatssecretaris Martin van Rijn alle punten in het manifest volgt.

Recordtempo
Het tweetal heeft volgens de jury ,,politieke geschiedenis geschreven door in recordtempo het onderwerp uit de politieke sfeer vandaan te halen”. Zo hebben ze een megastap gezet naar de verbetering van de ouderenzorg. Dat alle politieke partijen zich eensgezind achter de boodschap schaarden, verdient volgens de jury een plek in de politieke geschiedenis.

De Maciavelliprijs wordt 8 februari voor de 28e keer uitgereikt voor een opmerkelijke prestatie wat betreft publieke communicatie tussen politiek, overheid en burgers. Vorig jaar kreeg de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) de prijs. RTL, burgemeester Eberhard van der Laan en eurocommissaris Neelie Kroes wonnen de prijs eerder ook.

Staatssecretaris Martin van Rijn van VWS, Hugo Borst en Carin Gaemers na afloop van een overleg met de Tweede Kamer-commissie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) over de verpleeghuiszorg © anp

Machiavelliprijs voor Hugo Borst en Carin Gaemers: ‘Verdienen plek in politieke geschiedenis’

VK 04.01.2017 Hugo Borst en Carin Gaemers hebben de Machiavelliprijs 2016 gewonnen voor het ‘in recordtempo depolitiseren van het zeer beladen politieke debat over ouderenzorg’. Het tweetal vormt met hun manifest ‘Scherp op Ouderzorg’ de meest effectief communicerende actiegroep van de laatste tijd.

Met het initiatief is een ‘megastap gezet naar de verbetering van de zorg voor ouderen’, oordeelde de jury van de Machiavelliprijs, die voor de 28ste keer werd uitgereikt voor een opmerkelijke prestatie op het gebied van publieke communicatie. Met hun communicatieve huzarenstukje – het bij alle politieke partijen in de Tweede Kamer een hoogst uitzonderlijke eensgezindheid afdwingen – hebben zij ‘een doorbraak bereikt die een plek in de politieke geschiedenis verdient’.
Volgens Borst en Gaemers krijgen te veel kwetsbare ouderen in verpleeghuizen structureel niet de zorg die zij nodig hebben. ‘Door gebrek aan aandacht zijn te veel verpleeghuisbewoners veroordeeld tot een monotoon bestaan’, staat in het manifest. ‘Dit is een aantasting van hun grondrechten.

‘Onacceptabel’

Zo kwam een modelverpleeghuis op de zwarte lijst

Ooit was de Hofstee een modelverpleeghuis; in juli 2016 werd de zorginstelling onder verscherpt toezicht geplaatst. De moeder van Hugo Borst lijdt ook in de Hofstee. Lees hier over de teloorgang van het verpleeghuis.

Ze vinden het ‘onacceptabel dat niet álle zorginstellingen worden verplicht om de beste verpleeghuiszorg te leveren aan onze dierbare ouderen’. Het ministerie van VWS, de beroepsvereniging voor verpleegkundigen en verzorgenden, zorgorganisaties, zorgverzekeraars en de Inspectie voor de Gezondheidszorg worden door het tweetal opgeroepen dit te regelen.

Borst en Gaemers worden met name geprezen voor de publiciteit die zij om het manifest heen organiseerden. ‘Hun onpartijdigheid en onbevangenheid in het benaderen van politici, bepaalden hun politieke succes’, staat in het juryrapport. ‘Een mooi plan maken is een ding, daar goed over communiceren is een kwaliteit apart.’

Kritiek op winnaar Vaatstra

De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) won de prijs vorig jaar, omdat ‘het rapport over de ramp met de MH17 – waar mogelijk – klaarheid bracht voor de nabestaanden in het bijzonder en de wereld in het algemeen’. Daarnaast oordeelde de jury dat de OVV een schoolvoorbeeld is voor goede communicatie. Eerdere winnaars waren de zender RTL Nederland – ‘in veel opzichten vernieuwend, gedurfd en vooral ook bindend’ -, de Amsterdamse burgemeester Eberhard van der Laan, columnist Jan Blokker en eurocommissaris Neelie Kroes.

In 2012 was er kritiek op de jury toen de prijs werd toegekend aan Bauke Vaatstra, de vader van de vermoorde Marianne Vaatstra. Sommige betrokkenen vonden dat hij de prijs niet verdiende, omdat hij agressief tegen een asielzoekerscentrum zou hebben geageerd. De oud-directeur van Vluchtelingenwerk Leeuwarden deed destijds aangifte van anonieme bedreiging met de dood door Vaatstra, die alle beschuldigingen ontkent.

Borst en Gaemers krijgen de prijs woensdag 8 februari uitgereikt door Marja Wagenaar, voorzitter van de Stichting Machiavelli in het Haagse Perscentrum Nieuwspoort.

Volg en lees meer over: MENS & MAATSCHAPPIJ GEZONDHEIDSZORG HUGO BORST OUDEREN MANTELZORG GEZONDHEID NEDERLAND

ZORG;

Machiavelliprijs voor Hugo Borst en Carin Gaemers: ‘Verdienen plek in politieke geschiedenis’

Welkom in het casino van de zorgverzekeringen

Rouvoet: zorgpolis moet langer dan jaar gaan duren

Is de ouderenzorg echt zo slecht? De Volkskrant verbleef week in verpleeghuis

Farmaceut én arts moeten transparanter zijn

BEKIJK HELE LIJST

Je ouders in het verpleeghuis, kan dat nog wel?

VK 28.12.2016 2016 was het jaar van de plascontracten, pyjamadagen en zwarte lijsten. Kunnen we onze ouderen nog wel met een gerust hart in een verpleeghuis achterlaten? Charlotte Huisman liep op zoek naar een antwoord vijf dagen en nachten mee in verpleeghuis Adegeest in Voorschoten.

Ja, als er genoeg personeel is om ze op tijd naar het toilet te brengen

Mevrouw Van Os bekijkt op haar kamer de fotoboeken van haar grote familie, voor haar gemaakt voor haar 100ste verjaardag. Ze geniet nog elke dag, zegt ze. ‘Het leven gaat heel snel, opeens ben je oud.’ Nu ze niet meer kan lezen, komt eens per week een vrijwilliger haar het kerkblad voorlezen.

Is het leven menswaardig in een verpleeghuis? De excessen zijn uitgebreid in het nieuws geweest, met bijvoorbeeld verhalen over bewoners waarbij de urine langs de benen liep. In Adegeest gaan ze er prat op dat ook met de krappe bezetting de basiszorg wordt geleverd. Of een bestaan als menswaardig wordt ervaren, hangt ook af van hoe een bewoner zich voelt. Of hij wat leuks te doen heeft, of hij aandacht krijgt.

Zo zou mevrouw Van Os het fijn vinden als er sneller iemand komt als ze hulp nodig heeft. Ze valt steeds vaker. ‘Soms glijdt er gewoon een voet weg, en boem, daar lig ik weer’, zegt ze. Ze fluistert samenzweerderig: ‘Als het me zelf lukt om weer op te staan, dan vertel ik het niemand. Maar soms moet ik op de alarmknop drukken. Dan vragen de zusters: mevrouw, wat bent u aan het doen? Dan zeg ik: ik zocht een stuiver, onder mijn bed.’

Het vorig jaar geopende gebouw van verpleeghuis Adegeest is mooier dan een gemiddeld verpleeghuis. Beneden is een gemeenschappelijke ruimte, met onder meer een restaurant met stemmig behang met bloemen en vogels. Er wonen 52 bewoners. Op de begane grond en de eerste etage zijn gesloten afdelingen, met respectievelijk 16 en 18 bewoners met de ziekte van Alzheimer. Op de tweede etage hebben 18 bewoners met ernstige lichamelijke beperkingen een kamer op de open afdeling somatiek.

Het nieuwe gebouw wordt verschillend gewaardeerd. Mevrouw De Vries, een 88-jarige bewoonster die via een buisje in haar nek ademt, is enthousiast. ‘Zo mooi vind je het nergens in Nederland, met een keuken op elke afdeling en grote kamers voor de bewoners met ieder een eigen badkamer.’

Mevrouw Pieterse, een 71-jarige bewoonster met de ziekte van Parkinson, zegt dat mensen zich te veel blindstaren op hoe het eruitziet. ‘Ik had liever een lelijker gebouw gehad met meer handen aan het bed.’

Ik had liever een lelijker gebouw gehad met meer handen aan het bed

Marcel van den Bergh

Zoals op de avond waarop zorgmedewerkster Kim (28) letterlijk voor twee werkt in Adegeest. Op de afdeling met achttien bewoners met lichamelijke beperkingen worden van 17.00 tot 21.00 uur gewoonlijk twee krachten ingeroosterd. Maar haar collega heeft zich ziek gemeld. En rond de feestdagen zijn er nauwelijks uitzendkrachten te krijgen. ‘In je hoofd moet je rust houden en bedenken wat je gaat doen.’ Kordaat begeleidt ze twee bewoners in rolstoelen met de lift naar het restaurantgedeelte. Daarna neemt ze maaltijden mee naar boven voor degenen die aan de tafel in de huiskamer van hun eigen afdeling willen dineren of in hun eigen kamer willen eten.

Later verstrekt Kim de achttien bewoners hun avondmedicijnen en begeleidt ze hen naar bed. Onderwijl reageert ze op hulpoproepen die via de persoonlijke alarmknoppen binnenkomen.

De bewoners weten dat het bij deze drukte soms even kan duren voordat er een verpleegkundige komt. ‘Dat je helemaal afhankelijk bent, vind ik zo moeilijk’, zegt de 91-jarige mevrouw Peeters, vanuit haar rolstoel. ‘Als ik moet plassen, moet ik hulp vragen. Soms moet ik zo lang wachten dat ik het niet meer kan ophouden. Dan kan ik wel huilen.’

Vanuit de deuropening kijkt mantelzorger Henri Versteeg bezorgd naar het geren van de ene zorgmedewerkster. Drie maanden woonde zijn 95-jarige moeder hier toen ze er haar heup brak. Drie dagen later, te snel naar zijn zin, ontsloeg het ziekenhuis haar weer. Deze avond is ze net teruggekeerd. ‘Mijn moeder heeft veel zorg nodig. Het kan toch niet zo zijn dat ze een half uur moet wachten als ze op de knop drukt, bijvoorbeeld als ze veel pijn heeft.’

Als iemand zorg nodig heeft en even moet wachten, duurt iedere minuut verschrikkelijk lang

De krappe bezetting is volgens de Cliëntenraad, die het woord voert namens de bewoners, de hoofdklacht in Adegeest. De woordvoerder, mijnheer Tjalma, echtgenoot van een bewoonster, zegt: ‘Vooral in de vroege avond, als de bewoners naar bed worden gebracht, is er soms zo weinig toezicht dat er risicovolle situaties kunnen ontstaan, bijvoorbeeld als een bewoner agressief wordt.’

‘Als iemand zorg nodig heeft en even moet wachten, duurt iedere minuut verschrikkelijk lang’, zegt manager Clarine van Wessem van Adegeest. Zij beaamt dat de krappe bezetting het grootste probleem is van het verpleeghuis. Een situatie als deze avond noemt zij niet wenselijk, maar het kan een enkele keer gebeuren. ‘In noodgevallen springt personeel van andere afdelingen bij. Als we het onverantwoord vinden moet een medewerker langer blijven of eerder beginnen met een dienst.’

Weinig geld

‘Mensen die nu het verpleeghuis binnenkomen, hebben veel meer zorg nodig dan vroeger. Ze komen hier pas als het echt niet meer anders kan’, zegt Van Wessem. Probleem is dat er niet meer geld beschikbaar is gekomen. ‘Het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) beoordeelt de mensen nu in veel lagere zorgcategorieën dan voorheen. Die categorie bepaalt het budget. Daardoor krijgen we te weinig geld voor wat we willen doen.’

Met het door deze indicaties van de bewoners bepaalde budget kan ze, rekent Van Wessem voor, per bewoner gemiddeld 2,5 uur zorg per dag bieden, de rest is toezicht. En daarmee draait het verpleeghuis al verlies; door de kleinschaligheid is de exploitatie niet rond te krijgen. ‘Wij beknibbelen nu verder op ondersteunende diensten als de receptie om maar niet te korten op de handen aan het bed. Pyjamadagen komen er bij ons niet, dat is niet menswaardig.’

Het gevoel continu tekort te schieten, is frustrerend

Soms wordt er nu te veel geëist van de medewerkers, vreest Van Wessem. ‘Het ziekteverzuim is hoog, ook door een aantal chronisch zieken, waardoor we een beroep moeten doen op uitzendkrachten. Als er onverwachts een zieke is, zijn niet alle bewoners voor elf uur gewassen en uit bed. Het gevoel continu tekort te schieten, is frustrerend.’

De volgende ochtend is de bezetting wel op orde op de afdeling. Met vier ervaren krachten in de ochtendploeg weten de zorgmedewerkers voor de koffie bijna alle achttien bewoners te wekken, medicijnen te verstrekken, de noodzakelijke zorg te geven, te wassen en aan te kleden. Ondertussen hebben vrijwilligers de tafels gereed gemaakt voor het ontbijt. Een dag later zijn die vrijwilligers voor het ontbijt er niet. ‘Elke dag is anders’, zegt zorgmedewerkster Dorenda de Vreede. ‘Met een goede bezetting kun je zorg geven zoals je die wilt geven. Met minder mensen is het stressvol. We moeten steeds meer dingen doen die niet direct ten goede komen aan de bewoners, zoals van alles afvinken van lijstjes en elke week de rolstoelen soppen.’

Ja, als de drukke familie toch ook eens een wasje doet

2. Mantelzorg

Sommige familieleden beginnen een tirade, als je hun mening vraagt over de zorg in Adegeest. Zoals de zoon van mevrouw Peeters. ‘Dit gebouw ziet er schunnig duur uit. Die meiden rennen hun poten uit hun reet’, zegt hij. ‘Ik heb meegemaakt dat mijn moeder hoogzomer om half 12 nog op bed lag, te smachten naar een koppie water. De keuken wordt zelden gebruikt. In het oude gebouw kregen de bewoners meer aandacht. Hier moet je de zustertjes zoeken.’

Ook tijdens de lunch op de gesloten afdeling met demente bewoners klaagt een schoondochter van een bewoonster honderduit. ‘De mensen worden te weinig geactiveerd’, zegt ze. ‘Meestal is er maar één woonzorgassistente per huiskamer tijdens het eten. Die zet gewoon een bord voor hen neer.’

Deze middag zijn er twee woonzorgassistentes aanwezig. Ze hebben een verse salade gemaakt. Brood en beleg staan uitgestald op tafel.

De schoondochter: ‘Soms is het gehoorapparaat van mijn moeder niet opgeladen. Of zijn de veters van haar schoenen niet gestrikt. Of ze vergeten haar tijdens het eten een slab om te doen. Ik kom elke dag, maar de communicatie kan beter. Sommigen hier vinden mij lastig.’

In de zithoek zit zorgmedewerker Robert (35) achter zijn laptop de dossiers bij te werken. ‘Familieleden hebben het idee dat het personeel zich afzondert als ze de verplichte administratie doen’, zegt maatschappelijk werkster Jeanette die bij hem zit. Robert zit vijftien jaar in de zorg. De houding van de familie is veranderd, zegt hij. ‘Vroeger zeiden ze: wat is de beste behandeling? Nu vertellen ze ons wat wij moeten doen.’

Jeanette: ‘Als de familie nu hun vader of partner hier brengt, zijn ze vaak uitgeput en overspannen omdat ze al tot de uiterste grens mantelzorg hebben verleend. Ze hebben er dan ook moeite mee de regie uit handen te geven. Er zit een groot gat tussen de verwachtingen die mensen hebben en hoe het hier is.’

Veel zorgmedewerkers vinden het jammer, dat veel mantelzorgers zo negatief zijn, maar ze tonen ook begrip. ‘Ze willen dat wij een-op-een voor hun familielid zorgen, maar daarvoor is geen geld.’

Vroeger zeiden ze: wat is de beste behandeling? Nu vertellen ze ons wat wij moeten doen

Bovendien heeft de overheid met de bezuinigingen in de zorg haar kaarten gezet op de ‘participatiemaatschappij’. Dat betekent concreet dat van de familieleden wordt verwacht dat zij ook de handen uit de mouwen steken.

Manager Van Wessem probeert de familie meer te betrekken bij het verpleeghuis. Maar toen zij vorige maand een familieavond organiseerde om daarover te praten, kwam maar van eenderde van de bewoners familie opdagen.

‘De familie is vaak druk-druk-druk’, zegt de verpleegkundige. ‘Sommigen zie je nooit, zelfs met de feestdagen halen ze hun vader of moeder niet op’, valt een collega haar bij. ‘Niet alle familieleden zijn bereid mee te helpen. Ze kunnen bijvoorbeeld even het afwasje doen van hun moeder of de koelkast inspecteren. Dat zou je thuis toch ook doen? Terwijl veel van onze personeelsleden op hun vrije dag hierheen kwamen om Zwarte Piet te spelen voor het sinterklaasfeest.’

‘Moreel verplicht’ om te wandelen

Juridisch gezien kan een zorginstelling de familie niet dwingen mee te helpen in het verpleeghuis. Maar de politiek verwacht steeds meer van mantelzorgers en vrijwilligers. Sommige verpleeghuizen leggen familieleden een ‘morele verplichting’ op een paar uur per maand bijvoorbeeld spelletjes te doen met de bewoners of met hen te wandelen. Door bezuinigingen en de gestegen zorgbehoefte heeft het personeel zelf daarvoor minder tijd.

Adegeest ‘nodigt mantelzorgers nadrukkelijk uit’ om zich in te zetten. Bij de komst van een nieuwe bewoner vragen zorgmedewerkers de familie wat ze kunnen blijven doen, net zoals toen hun familielid nog thuis woonde. Als ze bijvoorbeeld elke vrijdag gingen wandelen of een bepaalde dag samen aten, of ze dat kunnen blijven doen. Deze afspraken worden vastgelegd. Van ongeveer eenderde van de bewoners van Adegeest zijn mantelzorgers wekelijks betrokken. Het verpleeghuis zegt nadrukkelijk er rekening mee te houden dat veel mantelzorgers zelf behoorlijk op leeftijd zijn en dat kinderen vaak ver wonen en drukke banen hebben.

Hoe maak je de familie op een prettige toon duidelijk het appartement van hun familielielid even op te ruimen, als ze er koffie hebben gedronken? Dat is een prangende vraag in Adegeest. Manager Van Wessum: ‘Sommige familieleden laten alles uit hun handen vallen. En zorgmedewerkers vinden het lastig om daar wat van te zeggen. Ze krijgen nu een training hoe de familie op een correcte manier aan te spreken.’

Het is een van de meest gehoorde frustraties van het personeel, naast de krappe bezetting: dat veel mantelzorgers hogere verwachtingen hebben van het verpleeghuis dan zij kunnen waarmaken. Een enkele keer loopt het uit de hand. De zoon van een bewoner gedroeg zich de week ervoor bedreigend tegen de verpleegkundigen op de gesloten afdeling. Hij schreeuwde en zei tegen een verpleegkundige: ‘Pas goed op je vrouw en je kind.’ De politie moest erbij komen.

De tijden zijn veranderd, stelt mijnheer Tjalma van de Cliëntenraad vast. Toen zijn vader in het oude verpleeghuis Adegeest woonde, ging zijn vrouw voor elk wissewasje naar hem toe. ‘Maar mijn drie dochters en twee zoons hebben allemaal voltijdsbanen en wonen van Harlingen tot IJsselstein. Nu zijn er nog veel vrouwelijke vrijwilligers, een aantal flink op leeftijd. De volgende generatie vrouwen werkt en heeft hiervoor veel minder tijd. Ook niet voor mantelzorg, waarvan de politiek zo veel verwacht.’

Natuurlijk moet de familie helpen, vindt ook meneer De Hart (87). Maar het is te gemakkelijk om te denken dat de mantelzorgers het wel oplossen. Hij komt op de gesloten afdeling zijn echtgenote opzoeken. Aanvankelijk woonde hij met haar in een van de aanpalende appartementen, tot het niet meer ging. ‘De druk op het personeel is groot’, zegt meneer De Hart, die drie keer per dag langskomt.

Na de lunch lijkt de tijd stilgezet. Aan tafel kijken drie vrouwen zwijgend voor zich uit. ‘Het is helemaal mis’, doorbreekt een met een sombere blik de stilte. Een ander tikt met de vingers op tafel. Een woonzorgassistente serveert zelfgemaakte smoothies. ‘Dit is lekker hoor, met fruit’, zegt ze tegen de bewoonsters die nauwelijks opkijken.

‘Deze woonzorgassistenten geven zo veel liefde’, zegt De Hart. ‘Ik ben het niet eens met staatssecretaris Van Rijn, die wil dat er vooral hogeropgeleid personeel gaat werken in de verpleeghuizen. Het personeel van hoog tot laag geeft ieder op zijn eigen wijze het beste.’

Mevrouw De Hart zit in een zwarte jurk met een gekleurde ketting in een fauteuil in de zithoek. Haar man neemt plaats in de fauteuil naast haar. ‘Ik ben zo blij dat je er bent, ik hou van jou’, zegt ze tegen hem. Als hij na een uur weer weggaat, begint mevrouw De Hart te snikken.’Wanneer ga ik naar huis, naar de kinderen?’, vraagt ze. ‘Help me, onze lieve heer. Ik ben helemaal alleen.’

Ja, als er niet alleen zorg is, maar ook zingen met Jan

3. Waardevolle dagbesteding

Aan de bewoners van Adegeest is te zien hoe verschillend van humeur mensen oud worden. De ene bewoner met de ziekte van Alzheimer zingt vrolijk een lied en maakt er een dansje bij, bij de ander lijkt alle levenslust verdampt.

Niet alleen de kwaliteit van de zorg, maar ook de daginvulling is onderwerp van gesprek in de verpleeghuizen. Het moet bijdragen aan een menswaardig leven. De overheid stelde er dit jaar extra geld voor beschikbaar.

In Voorschoten organiseren twee activiteitenbegeleiders regelmatig schilder- of spelletjesochtenden. Die zijn niet aan iedereen besteed. Of een bestaan menswaardig is, hangt ook af van hoe een bewoner zich voelt.

Tijdens het ontbijt op de gesloten afdeling dommelen een paar bewoners aan de eettafel alweer in. Een woonzorgassistente helpt geduldig een man die levenloos voor zich uit kijkt een boterham met muisjes te eten. Mevrouw Donker kijkt vanuit haar rolstoel afkeurend. ‘Hij is net een pop, hij heeft nergens nog verstand van’, zegt ze. ‘Ik trouwens ook niet meer hoor. Het verstand wordt eruit geslagen, als met een hamer op een blok. Ik vind helemaal niets leuk meer.’

Toch lichten de ogen van mevrouw Donker op als mevrouw Schmidt de kamer inkomt: de twee vrouwen begroeten elkaar enthousiast. ‘We zijn collega’s’, lacht mevrouw Schmidt. ‘Zo ben je wat in het leven, zo is het voorbij. We zitten hier opgesloten. Ik zou veel vaker naar buiten willen. Ik heb heimwee naar vroeger. Gelukkig is iedereen hier allerhartelijkst tegen me.’

Voor ons zingt meneer Jan soms: meisjes met rode lippen. Daarom stift ik ze

Wat een waardevolle dagbesteding met de bewoners doet, blijkt vrijdagmiddag. Dan zingen de bewoners met meneer Jan. Ruim op tijd zitten ze klaar in de grote centrale ruimte beneden. Op de wand worden de liedteksten geprojecteerd onder meer van Tulpen uit Amsterdam en Twee motten van Dorus. Vrijwilligers gaan rond met bitterballen en glaasjes advocaat met slagroom.

Meneer Jan doet dit al jaren zo. Maar hij is inmiddels zelf zo op leeftijd dat hij, met pijn in zijn hart, afscheid zal moeten nemen van de bewoners. Een bewoonster van achter in de zeventig heeft deze middag speciaal voor hem haar lippen gestift. ‘Hier zijn geen meisjes met rode haren, alleen meisjes met grijze haren’, lacht ze. ‘Voor ons zingt meneer Jan soms: meisjes met rode lippen. Daarom stift ik ze.’

Meneer Groen (85), die in een aanpalend appartement woont, komt meerdere keren per dag op de gesloten afdeling, om zijn 79-jarige vrouw te bezoeken. Hij gaat naast zijn vrouw zitten en houdt haar hand vast. Het gezicht van mevrouw Groen die even daarvoor nog leeg voor zich uit keek, krijgt een vredige uitdrukking.

Afgelopen nacht nog liep mevrouw Groen in een lang roze T-shirt energiek over de gangen. Als de verpleegkundige naar haar toe komt, lacht ze betrapt, als een stout kind. Die zet de tv voor haar aan, op een eentonig telsell-kanaal. Mevrouw Groen kijkt vanuit haar bed naar het beeld. Ze ziet er allesbehalve slaperig uit.

De verpleegkundige is nauwelijks haar kamer uit of de deur gaat weer open. Mevrouw Groen kijkt voorzichtig om het hoekje of iemand haar ziet. Die nacht wordt ze nog meerdere keren op de gang betrapt. ‘Wij hebben bijna zestig jaar samen geslapen’, zegt meneer Groen. ‘Ze kan er niet aan wennen, zo alleen in bed.’

Veel patiënten met de ziekte van Alzheimer zijn het gevoel voor tijd kwijt. Mevrouw Wieringa slaapt zo slecht dat nu voor een paardenmiddel is gekozen. Zij krijgt een Poseybed, een blokvormige tent die over het bed wordt gespannen. Doel ervan is dat de bewoner niet voortdurend zijn bed uit kan gaan en uiteindelijk rustiger gaat slapen, door het gevoel van geborgenheid dat de tent moet bieden.

Verantwoording

Charlotte Huisman kon zonder restricties in Adegeest rondlopen, dag en nacht. Een representatief verpleeghuis, aldus branche-organisatie Actiz, zij het iets kleinschaliger dan gemiddeld. Uiteraard kan de situatie anders zijn in andere verpleeghuizen. Op verzoek van betrokkenen zijn sommige namen veranderd. Sommige verzorgenden wilden alleen met hun voornaam in de krant.

‘Ze is de eerste nacht in paniek geraakt’, vertelt verpleegkundige Marriet Wennemers na haar nachtdienst. ‘Het is een zware maatregel om iemand zijn vrijheid zo te beperken, maar volgens de arts is het Poseybed de beste oplossing. Door haar doorwaakte nachten was ze overdag zo moe dat het ons nauwelijks lukte om haar te laten eten en drinken, waardoor ze verzwakte.’

Ze hoopt dat mevrouw Wieringa de volgende nachten beter reageert op het tentbed. ‘Het is niet de bedoeling dat ze zich er juist rotter door voelt.’ Bij haar volgende nachtdienst gaat ze meteen kijken. De tweede nacht ligt mevrouw Wieringa er al rustiger bij. Maar ze slaapt nog niet. ‘Ik leg nog een dekentje over u heen, dan ligt u lekker warm’, zegt de verpleegkundige. ‘Maakt u zich nergens zorgen over, u ligt fijn zo.’

Tegen half drie heeft Wennemers goed nieuws voor haar collega. ‘Mevrouw Wieringa slaapt als een roos.’ De twee vrouwen juichen stilletjes, in het nachtelijke verpleeghuis.

Wat kost de zorg voor een oudere?

Het aantal uren zorg per bewoner hangt af van de beoordeling van diens ‘zorgzwaarte’, die het budget bepaalt. Een dementerende zonder ernstige gedragsproblemen zou de beoordeling ZZP5 krijgen, het verpleeghuis krijgt voor de bewoner 210 euro per dag. Daaruit moeten wonen, zorg, eten en drinken, schoonmaak en dagactiviteiten worden betaald. Omgerekend is er ongeveer 2,5 uur per dag tijd voor zorg.

Ouderen gaan alleen naar een verpleeghuis als langer thuis wonen niet meer mogelijk is. De zorg wordt daardoor zwaarder terwijl de budgetten nauwelijks zijn meegestegen. Het aantal klachten over onderbezetting stijgt, met name van bezorgde mantelzorgers.

Er zijn geen wettelijke normen voor een minimale personeelsbezetting in de verpleeghuizen. De discussie in de politiek is nu of die normen er moeten komen, bijvoorbeeld twee zorgmedewerkers op acht dementerende bewoners. De vraag is of elke bewoner zo veel zorg nodig heeft; of het financieel reëel is en of er überhaupt menskracht genoeg is die de vacatures moeten vervullen. Het Zorginstituut Nederland vindt zo’n norm geen goed idee, bleek afgelopen week uit hun conceptadvies.

VERPLEEGHUIZEN IN HET NIEUWS

Plascontracten
In een verpleeghuishuis in Hellevoetsluis zou een bewoner slechts drie keer per dag op gezette tijden naar het toilet mogen, vertelde de familie deze herfst aan RTV Rijnmond. Zo ontstond de term ‘plascontract’. Er is geen plascontract dat toiletgang beperkt, zei het verpleeghuis. Veel demente bejaarden vergeten dat ze naar de wc moeten of zijn geweest. Volgens het verpleeghuis zijn de tijden juist vastgelegd om te zorgen dat de bewoners dan echt naar de wc gaan.

Zwarte lijsten
De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) publiceerde deze zomer een lijst met de elf slechtstpresterende zorgorganisaties met verpleeghuizen waar de zorg ondermaats is. Belangrijkste klachten: te weinig hoogopgeleid personeel en te veel uitzendkrachten, een onveilige medicatieverstrekking en/of de onvoldoende bijgehouden bewonersdossiers. Onder toezicht van de inspectie zijn de organisaties verplicht snel orde op zaken stellen.

Pyjamadagen
In 2003 ontstaat deze term, door de praktijk in een verpleeghuis waar niet genoeg personeel was om de bewoners elke dag uit bed te helpen. Het verpleeghuis stelde hierop elke week een dag in waarop de bewoners in hun pyjama moesten lopen. Na klachten in de pers van de familie ontstond maatschappelijke ophef.

Het manifest van Hugo Borst
In oktober stelde mantelzorger en publicist Hugo Borst voor slechtpresterende verpleeghuizen een lijst met tien verbeterpunten op. Hij pleit onder meer voor het instellen van een norm voor beschikbaar personeel. De politiek moet vervolgens het budget voor de ouderenzorg hierop aanpassen. Zijn manifest voor een betere ouderenzorg wordt door alle politieke partijen gesteund.

Zorgzwaartepakket
Het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) beoordeelt hoeveel zorg een bewoner nodig heeft in categorieeën. Een bewoner in een verpleeghuis zou nu minimaal ZZP-(zorgzwaartepakket)-5 moeten hebben, dat wil zeggen dat iemand niet meer zelfstandig kan wonen. Volgens onder meer verpleeghuis Adegeest deelt het CIZ nu de bewoners lager in dan voorheen wat gevolgen heeft voor het budget.

Volg en lees meer over: OUDEREN GEZONDHEID GEZONDHEIDSZORG MENS & MAATSCHAPPIJ NEDERLAND

Is de ouderenzorg echt zo slecht? De Volkskrant verbleef week in verpleeghuis

Bezetting in verpleeghuis is soms krap, maar toewijding personeel groot

VK 27.12.2016 Is het echt zo slecht gesteld met ouderen in verpleeghuizen? Volkskrant-verslaggever Charlotte Huisman verbleef een volle werkweek in een verpleeghuis om de praktijk te ervaren. Morgen verschijnt een uitgebreide reportage in de Volkskrant. Lees hier een voorproefje.

‘Zwarte lijst’ verpleeghuizen

De namen van de elf slechtst presterende verpleeghuisinstellingen werden in juli bekendgemaakt. Wat is er mis? Vijf vragen. (+)

Op de zwarte lijst van de inspectie? ‘Het eten is top.’(+)

De Hofstee, ooit modelverpleeghuis, staat nu onder verscherpt toezicht. Hoe bewoners cliënten werden. (+)

Is het nog wel verantwoord om je partner/vader/moeder onder te brengen in een verpleeghuis? Dat was de vraag, na alle berichten over bijvoorbeeld plascontracten en de publicatie van de ‘zwarte lijst’ van de Inspectie voor de Gezondheidszorg van verpleeghuizen met ondermaatse zorg.

Kwetsbare ouderen zouden in verpleeghuizen vaak niet de zorg krijgen die ze nodig hebben, zei onder meer mantelzorger en publicist Hugo Borst. Of heeft Nederland nog steeds de beste ouderenzorg van de wereld, zoals de branche zelf beklemtoont?

Verslaggever Charlotte Huisman verbleef een volle werkweek intern in verpleeghuis Adegeest in Voorschoten om het met eigen ogen te zien. Een representatief verpleeghuis, aldus de branche-organisatie Actiz, zij het iets kleinschaliger dan gemiddeld. Ze kon er zonder restricties rondlopen.

Krappe bezetting

Inderdaad, de bezetting is soms krap. Het is een veelgehoorde klacht, ook in dit verpleeghuis. Maar de toewijding van het personeel is bewonderenswaardig groot.

Bijvoorbeeld deze avond, waarop zorgmedewerkster Kim letterlijk voor twee werkt in Adegeest. Op de afdeling met achttien bewoners met lichamelijke beperkingen worden van 17 uur tot 21 uur gewoonlijk twee krachten ingeroosterd. Maar haar collega had zich ziek gemeld. En rond de decemberfeestdagen zijn er nauwelijks uitzendkrachten te krijgen.

‘In je hoofd moet je rust houden en bedenken wat je gaat doen’, zegt de 28-jarige zorgmedewerkster. Kordaat begeleidt Kim twee bewoners in rolstoel met de lift naar de restaurantruimte van het gebouw. Naar boven neemt ze de maaltijden mee voor degenen die aan de tafel in de huiskamer van hun eigen afdeling willen dineren, of in hun eigen kamer.

Later verstrekt Kim de achttien bewoners hun avondmedicijnen en begeleidt ze naar bed. Ondertussen reageert ze op hun hulpoproepen via de persoonlijke alarmknoppen.

Alzheimer

Het is niet zo erg als vaak wordt gezegd en geschreven, aldus Ben van Gent, bestuurder Florence.

Adegeest huistvest 52 bewoners in een nieuw gebouw, dat vorig jaar is geopend. Op de begane grond en de eerste etage zijn gesloten afdelingen met zestien en achttien bewoners met de ziekte van Alzheimer. Op de tweede etage hebben achttien bewoners met ernstige lichamelijke beperkingen een kamer op de open afdeling somatiek.

Het verpleeghuis valt onder Florence, een van de zorgorganisaties die dit jaar kritiek kregen van de Inspectie voor de Gezondheidszorg, maar inmiddels van de lijst af is van verpleeghuisorganisaties die onvoldoende presteren. ‘Door het magere budget dat wij van het Rijk krijgen, zijn er zeker tekortkomingen in onze zorg, bijvoorbeeld door de krappe bezetting’, zegt Florence-bestuurder Ben van Gent. ‘Maar het is niet zo erg als vaak wordt gezegd en geschreven.’

Of dat zo is?

Volg en lees meer over: GEZONDHEID GEZONDHEIDSZORG MENS & MAATSCHAPPIJ NEDERLAND

ZORG

Is de ouderenzorg echt zo slecht? De Volkskrant verbleef week in verpleeghuis

Farmaceut én arts moeten transparanter zijn

Raad: zwangere vrouw moet extra echo krijgen zodat tijdsdruk abortus afneemt

Hoe groot is de invloed van farmaceuten in het buitenland?

Prijskaartje per ingreep openbaar

BEKIJK HELE LIJST

Van Rijn: Wel degelijk harde afspraken over genoeg verpleegpersoneel

AD 21.12.2016 Er komen wel degelijk harde afspraken over genoeg personeel in de verpleeghuizen. Dat zegt staatssecretaris Martin van Rijn tegen AD.nl. Volgens Van Rijn voldoet hij hiermee zonder twijfel aan de wens die Hugo Borst en Carin Gaemers in hun manifest over de verpleeghuiszorg hebben neergelegd.

In het pamflet zegt Borst dat vastgesteld moet worden hoeveel zorgpersoneel nodig is om ‘complete zorg’ te leveren. Tot deze norm er ligt, geldt de vuistregel: minimaal twee zorgmedewerkers per acht bewoners. Gisteren bleek echter dat een belangrijke adviseur van Van Rijn één landelijke norm niet haalbaar vindt.

Het Zorginstituut, dat een onafhankelijke rol speelt, stelt nauwelijks bewijs te hebben gevonden dat zo’n exacte norm voor iedereen per se de zorgkwaliteit zal verbeteren. Toch komen er nog altijd heldere criteria, benadrukt Van Rijn. ,,Ze leggen wel degelijk een aantal goede richtlijnen op tafel.”

Zo moeten tijdens ‘intensieve zorgmomenten’ (zoals opstaan en naar bed gaan) twee zorgverleners aanwezig zijn. En gedurende de dag en avond is er altijd iemand in de huiskamer of de gemeenschappelijke ruimte om bewoners de benodigde aandacht en nabijheid te bieden en toezicht te houden.

Contact
Verder is direct contact met de cliënten essentieel. Zo is er in iedere dagdienst (ook in het weekend) iemand aanwezig die, los van zorgtaken, aandacht kan besteden aan een zinvolle daginvulling. Maar een arts of verpleegkundige kan ook binnen 30 minuten ingrijpen als directe medische zorg nodig is.

Van Rijn: ,,Dat hele pakket is een normering, hoe je het ook wendt of keert. Hugo wil daarnaast overal voldoende gekwalificeerd personeel en ook aan de opleiding wordt aandacht besteed.” De staatssecretaris benadrukt dat het advies van het Zorginstituut nog niet klaar is, maar dat de definitieve norm er snel zal liggen.

Hugo Borst wil pas op de definitieve plannen reageren.

‘Deel zorginstellingen voldoet niet aan minimale privacynorm’

NU 15.12.2016 Een deel van de Nederlandse zorginstellingen voldoet niet aan een minimale privacynorm. Wel is er in de sector steeds meer aandacht voor goede beveiliging van patiëntgegevens.

Dat blijkt uit een rapport van adviesbureau PBLQ in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport dat donderdag is gepubliceerd.

Uit interviews en enquêtes blijkt dat niet alle zorgaanbieders voldoen aan de zogenoemde NEN 7510-norm, die door de onderzoekers wordt omschreven als “een minimum beveiligingsniveau”. De wet schrijft voor dat alle zorginstellingen aan deze norm moeten voldoen. Het is niet bekend hoeveel zorginstellingen niet aan de norm voldoen en welke dat zijn; daar maakt het rapport geen melding van.

De privacynorm zou door medewerkers in de zorg als “complex en moeilijk te begrijpen” worden gezien, schrijven de onderzoekers. Een bijbehorend handboek wordt door kleinere instellingen niet aangeschaft, omdat daar “teveel drempels (zoals kosten en administratieve handelingen)” mee gemoeid zijn.

Beroepsgeheim

“De wil en het besef dat patiëntgegevens moeten worden beschermd is er bij zorginstellingen; het is zelfs de basis onder het medisch beroepsgeheim”, staat in het rapport. Maar niet iedereen weet precies hoe zij moeten omgaan met privacygevoelige gegevens: “Voor medewerkers in de zorg is de wet- en regelgeving voor informatiebeveiliging en privacybescherming vaak te abstract en onduidelijk voor hun specifieke werksituatie”, schrijven de onderzoekers.

Desalniettemin signaleren ze wel dat informatiebeveiliging “bij een aantal instellingen als integraal onderdeel van goede zorg wordt gezien.” Ook hier is onduidelijk om hoeveel instellingen het gaat en welke dat zijn.

De onderzoekers raden aan om managers in de zorg privacybewuster te maken en goed gedrag te bevorderen. Ook moeten er betere systemen komen om eventuele datalekken te melden en moeten er sectorbrede afspraken worden gemaakt. Daarnaast moeten er strengere contracten komen met derden die toegang krijgen tot patiëntgegevens, zogenoemde ‘bewerkersovereenkomsten’.

Reactie

In een brief aan de Tweede Kamer schrijft minister Schippers (Volksgezondheid) een actieplan te willen opzetten om de beveiliging van patiëntgegevens beter te regelen. Daarvoor zal onder meer worden samengewerkt met ziekenhuizen, GGZ-instellingen en toezichthouders.

“Het Actieplan zal moeten leiden tot structurele verbeteringen in de dagelijkse werkpraktijk in de genoemde zorginstellingen: in de bestuurskamer en bij de stafdiensten, bij de artsen, bij verpleegkundigen en bij onderzoekers”, schrijft Schippers. “Dat is een ambitieuze opgave, omdat het in de kern ook gaat over veranderingen in gedrag van mensen en verandering van de cultuur van organisaties.”

Lees meer over: Patiëntgegevens Zorg

Zorgcentrum Arnhem niet veilig

Telegraaf 14.12.2016 De bewoners van het Arnhemse woonzorgcentrum Insula Dei/Huize Kohlmann lopen mogelijk risico’s, zegt de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). Daarom zijn beide vestigingen voor zes maanden onder verscherpt toezicht gesteld.

De inspectie had al eerder tekortkomingen vastgesteld en die zijn nog niet voldoende aangepakt. Het centrum moet de cliëntdossiers op orde brengen en actualiseren. Verder moeten leidinggevenden en behandelaren medewerkers beter ondersteunen.

„Afspraken zijn niet altijd duidelijk voor zorgmedewerkers. Daardoor komt men afspraken op het vlak van medicatieveiligheid en het gebruik van het cliëntdossier regelmatig niet na”, aldus de inspectie.

Marith Volp dreigde op te stappen.

PvdA’er dreigt met opstappen

Telegraaf 08.12.2016 PvdA-Kamerlid Marith Volp heeft met opstappen gedreigd omdat ze wilde dat haar partij voor het eerst sinds jaren achter een PVV-voorstel zou gaan staan.

De PvdA boycot de PVV sinds de ‘minder-minder’-uitspraak van partijleider Geert Wilders in maart 2014. Het betekent dat de sociaaldemocraten nooit vooraf een handtekening zetten onder politieke plannen uit die hoek.

Vandaag is die trend voor het eerst doorbroken. De PvdA zette namelijk een krabbel onder de oproep van de PVV om het manifest van Hugo Borst over de verpleeghuiszorg te omarmen.

Bij de PvdA moest er echter wel heel wat water door de Rijn. De partij vond het verpleeghuisvoorstel weliswaar goed, maar baalde er tegelijkertijd van dat het uit de koker van de PVV kwam. Volp vond echter dat haar partij gewoon mee moest tekenen. Ze moest uiteindelijk bij een tegenstribbelende Diederik Samsom dreigen met opstappen om dat voor elkaar te krijgen, laat ze weten.

Manifest

Televisiebekendheid en sportjournalist Hugo Borst riep politieke partijen onlangs op om zijn manifest over verpleeghuizen te steunen. Dat manifest moet tot betere zorg in deze zorginstellingen leiden. Het is een tienpuntenplan. Er staat onder andere in dat er voldoende personeel dient te zijn en dat daar ook geld voor vrij moet worden gemaakt als dat nodig is.

Het eerste punt was voor PvdA-Kamerlid Volp uiteindelijk de reden om te stoppen met het boycotten van de PVV. Hugo Borst en zijn aanhangers roepen daarin op om te stoppen met het ’politiseren’ van de verpleeghuiszorg. „We moeten over onze schaduw heen springen”, zegt Volp. „Dat hebben we dan ook gedaan.”

Eigenlijk hadden coalitiepartijen VVD en PvdA in eerste instantie met elkaar afgesproken het verpleeghuisplan van de PVV niet vooraf te steunen, stelt een woedende Volp. „De VVD zag daar op het laatste moment echter van af.” Volgens haar kwam de PvdA daardoor in een wel zeer lastig parket. Het zou dan de enige partij zijn die het manifest niet zou omarmen.

Dat was het moment dat Volp besloot dat het maar eens afgelopen moest zijn met het boycotten van de PVV en dat ze hierover een verhit gesprek met partijleider Samsom startte.

Extra geld

Door de coalitiepartijen is overigens ook nog gesproken over extra geld voor de verpleeghuiszorg. De PvdA wilde dat het kabinet daar nu al mee over de brug zou komen. Volgens bronnen heeft minister Dijsselbloem (Financiën) dat geweigerd.

De VVD zegt op haar beurt woest te zijn op PvdA, omdat de sociaaldemocraten zouden hebben rondgestrooid dat ook de VVD voorstander van het voorstel voor extra verpleeghuisgeld zou zijn. De liberalen betwisten dan. Tussen de coalitiepartners is het op dit terrein dus alles behalve koek en ei.

Verpleeghuizen hebben het zwaar. Cliënten belanden door het kabinetsbeleid later in een verpleeghuis, maar moeten dan wel zwaardere zorg krijgen. Veel instellingen kampen met een personeelstekort. Sommigen leveren onvoldoende kwaliteit.

Binnenkort komen er nieuwe normen voor bijvoorbeeld de hoeveelheid handen aan het bed. Staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid) beloofde eerder daar geld voor vrij te willen maken als dat echt nodig is. Minister Dijsselbloem wil de verpleeghuizen echter geen ongedekte cheque geven. Van Rijn zegt daarom nu eerst te willen inventariseren hoeveel de instellingen uit eigen zak kunnen betalen door bijvoorbeeld efficiënter te gaan werken. Mogelijk volgt later alsnog de extra zak met geld.

PvdA-Kamerlid dreigt met opstappen over motie manifest Hugo Borst

AD 08.12.2016 PvdA-Kamerlid Marith Volp heeft gezwaaid met haar Kamerlidmaatschap om te zorgen dat haar partij zich schaarde achter een PVV-motie die het manifest van Hugo Borst over ouderenzorg omarmt. ,,Ik ben er nog!”, zegt ze inmiddels vrolijk tegen deze site.

Vanmorgen was de stemming nog anders: Volp werd geconfronteerd met de harde PvdA-lijn dat er geen moties van de partij van Geert Wilders mede worden ondertekend. Die houding hebben de sociaaldemocraten sinds de ‘minder, minder’-uitspraken van Wilders.

Geen handtekening
Borst pleit in zijn manifest ‘Scherp op Ouderenzorg’ voor ‘depolitisering’ van de ouderenzorg en kwaliteitsgaranties voor goede zorg, zoals een norm voor voldoende personeel op de werkvloer. Eerst zouden PvdA en VVD met een eigen motie komen om die wens te steunen.

Toen echter bleek dat de PVV ook een deugdelijke tekst, inclusief een deadline, voor staatssecretaris Van Rijn had gemaakt, besloten de liberalen daarvoor te gaan. Zo zou Volp als enig Kamerlid overblijven die geen handtekening kon zetten onder een unieke Kamerwens.

,,Dat vond ik onacceptabel. Dus heb ik Diederik (Samsom, red.) vanmorgen een berichtje gestuurd met de tekst: ‘Ik ga niet als enige niet onder motie staan. Als we niet meetekenen, dan stap ik op. Dat ga ik niet meemaken.'” Samsom antwoordde vervolgens: ‘Teken maar mee’.

Reactie
De Kamer wil begin januari een reactie van Van Rijn, waarin hij op elk punt van het manifest ingaat. De staatssecretaris heeft al beloofd dat er begin volgend jaar nieuwe kwaliteitseisen klaarliggen waar de verpleeghuizen zich aan dienen te houden. Ook komt er een bezettingsnorm.

Overigens is nog niet helder hoeveel deze ingrepen precies gaan kosten en waar dat geld vandaan moet komen. Een geplande motie van de PvdA, waarin feitelijk een blanco cheque werd gegeven, strandde door bezwaren van de VVD en ook het kabinet zag dit financiële risico niet zitten.

Lees ook

Kamer schaart zich unaniem achter zorg-manifest Hugo Borst

Unicum: hele kamer steunt PVV-motie

VK 08.12.2016 Een unicum: een motie van de PVV krijgt steun van de hele Tweede Kamer. Dus ook van de PvdA, hoewel die in 2014 nog aankondigde ‘nooit’ moties van de PVV zou steunen.

De Kamer wil dat het kabinet vóór 9 januari duidelijk maakt hoe staatssecretaris Van Rijn van Volksgezondheid het manifest van sportjournalist Hugo Borst en onderzoeker Carin Gaemers gaat uitvoeren. In dat manifest, 25 oktober in het AD, roepen Borst en Gaemers op te stoppen met het ‘politiseren van verpleeghuiszorg’ en doen voorstellen ‘om goede zorg voor alle kwetsbare ouderen in verpleegtehuizen te waarborgen’. Denk aan het maximeren van overheadkosten, ballotage van bestuurders en toezichthouders en stoppen met de ‘overdaad aan registratie’.

Alle politieke partijen wilden het manifest claimen. Dat kon in november tijdens een debat met verantwoordelijk staatssecretaris Van Rijn. PVV-Kamerlid Fleur Agema ging er met de overwinning vandoor door nog voor het debat een motie over het manifest aan te kondigen. Dat schoot de andere partijen in het verkeerde keelgat, want Agema sprak bij het debat dat volgde eerst alleen schande van het beleid, vertrok daarna en kwam niet meer terug.

Een ongehoorde truc, mopperden de achtergebleven zorgwoordvoerders. Vervolgens soebatten ze over de tekst van de motie. Die werd zo globaal dat alle partijen hun handtekening eronder konden zetten. Maar die van de PVV staat bovenaan.

Kamer steunt manifest ouderenzorg

NU 08.12.2016 De Tweede Kamer wil dat de regering het manifest voor betere ouderenzorg van Hugo Borst en Carin Gaemers omarmt.

Alle partijen in de Kamer schaarden zich donderdag achter een voorstel van de PVV, waarin staatssecretaris Martin van Rijn wordt opgeroepen puntsgewijs in te gaan op het manifest.

Borst en Gaemers roepen in hun plan ‘Scherp op Ouderenzorg’ op tot de “depolitisering” van de ouderenzorg. Het manifest roept verder onder meer op tot een plafond voor bijvoorbeeld bestuurskosten en reserves in verzorgingshuizen en een ondergrens voor het aantal verplegers.

Hugo Borst in de bres voor ouderenzorg

Steun PVDA

De steun van de PvdA voor de oproep van de PVV is opvallend. PvdA-leider Diederik Samsom zei namelijk in 2014, na de ‘minder Marokkanen’-uitspraak van PVV-leider Geert Wilders, dat zijn partij geen enkel voorstel van de PVV meer zou steunen.

Lees meer over: Zorg Martin van Rijn

Kamer steunt manifest ouderenzorg Hugo Borst

Telegraaf 08.12.2016 De Tweede Kamer wil dat de regering het spraakmakende manifest voor betere ouderenzorg van Hugo Borst en Carin Gaemers omarmt. Alle partijen in de Kamer schaarden zich donderdag achter een voorstel van de PVV, waarin staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) wordt opgeroepen puntsgewijs in te gaan op het manifest.

Borst en Gaemers pleiten in hun plan Scherp op Ouderenzorg voor ,,depolitisering” van de ouderenzorg. Volgens Kamerlid Henk Krol (50PLUS) is de unanieme steun voor de oproep van de PVV bewijs dat dit is gelukt. Het manifest roept verder onder meer op tot een plafond voor bijvoorbeeld bestuurskosten en reserves in verzorgingshuizen en een ondergrens voor het aantal verplegers.

De Kamer wil begin januari een reactie van Van Rijn, waarin hij op elk punt van het manifest ingaat. De staatssecretaris stemde daarmee in.

De steun van de PvdA voor de oproep van de PVV is opvallend. De partij zei namelijk in 2014, na de ‘minder Marokkanen’-uitspraak van PVV-leider Geert Wilders, geen enkel voorstel van de PVV meer te zullen steunen.

Kamer schaart zich unaniem achter zorg-manifest Hugo Borst

AD 08.12.2016 De Tweede Kamer wil dat de regering het spraakmakende manifest voor betere ouderenzorg van Hugo Borst en Carin Gaemers omarmt. Alle partijen in de Kamer schaarden zich achter een voorstel van de PVV, die wil dat staatssecretaris Martin van Rijn alle punten in het manifest volgt.

Borst en Gaemers roepen in hun plan Scherp op Ouderenzorg op tot de ,,depolitisering” van de ouderenzorg. Volgens Kamerlid Henk Krol (50PLUS) is de unanieme steun voor die oproep het bewijs dat dit is gelukt.

Het manifest roept verder onder meer op tot een plafond voor bijvoorbeeld bestuurskosten en reserves in verzorgingshuizen en een ondergrens voor het aantal verplegers.

Opvallend
Dat ook de PvdA de oproep van de PVV steunt, is opvallend. De partij zei namelijk in 2014, na de ‘minder Marokkanen’-uitspraak van PVV-leider Geert Wilders, geen enkel voorstel van de PVV meer te zullen steunen.

De Kamer wil begin januari een reactie van Van Rijn, waarin hij op elk punt van het manifest ingaat. De staatssecretaris stemde daarmee in.

Steun
De Kamer sprak vorige maand tijdens het zorgdebat al zijn steun uit voor het manifest. Toen gaf ook staatssecretaris Van Rijn aan dat de zorg in verpleeghuizen beter moet. Wel verschilde hij van mening met de Kamer over de aanpak.

Bij het debat zei PVV’er Fleur Agema dat ze het manifest van Borst in een motie wilde gieten. Nu het voorstel van haar partij de steun van de Kamer heeft, moet Van Rijn opnieuw gaan kijken hoe hij de zorg wil gaan verbeteren.

Lees ook

Thuiszorg voor honderden mensen in gevaar: Gallus Thuiszorg in financiële problemen

RTVWEST 01.12.2016 Thuiszorgorganisatie Gallus uit Rijswijk zit in de financiële problemen. Het bedrijf verkeert in surseance van betaling. Volgens advocaat Martijn Vermeeren, die is aangesteld als bewindvoerder, worden door het bedrijf 700 tot 800 patiënten van thuiszorg voorzien. Die wonen vooral in Den Haag en Zoetermeer.

Bij het bedrijf werken 170 mensen, zegt Vermeeren. Zij kunnen voorlopig aan de slag blijven, want de bewindvoerder is druk bezig met gesprekken over een reorganisatie. ‘Ik ben aan het kijken of het bedrijf kan voortbestaan’, zegt Vermeeren tegen Omroep West.

Volgens hem is het nog te vroeg om iets over de oorzaak te zeggen. ‘Maar ik kan al wel zeggen dat het bedrijf een hoog ziekteverzuim kent en ook zijn de marges door de bezuinigingen in de zorg erg krap’, aldus de bewindvoerder.

Zorg gaat gewoon door

Hij zegt dat cliënten zich voorlopig nog geen zorgen hoeven te maken, omdat alles ‘gewoon’ doordraait. De zorg gaat dus ook gewoon door. De advocaat verwacht dat er volgende week meer duidelijkheid komt over de toekomst van Gallus Thuiszorg.

De directie van het bedrijf was donderdagmiddag niet voor commentaar bereikbaar.

Meer over dit onderwerp: GALLUS GALLUS THUISZORG SURSEANCE THUISZORG GEZONDHEIDSZORG

Fikse ruzie Van Rijn en Tweede Kamer over langdurige zorg

AD 24.11.2016 Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) is hard in botsing gekomen met de oppositie in de Tweede Kamer door zijn optreden in een debat over langdurige zorg voor zwakke ouderen en ernstig gehandicapten.

Van Rijn haalde zich vanmorgen de woede van vooral SP, PVV en CDA op de hals. Hij zou volgens hen hebben gezegd dat schrijnende voorbeelden van de problemen niet per se opgaan voor de stand van zaken in de hele langdurige zorg.

Renske Leijten @RenskeLeijten

De praktijk spreekt: https://twitter.com/michelverheij/status/801552798785667077 …

10:49 AM – 24 Nov 2016

Kamerlid Renske Leijten (SP) beet Van Rijn toe dat hij eens ‘op moet kijken van zijn getalletjes en rekenmachine’ en oog dient te hebben voor de echte problemen in de samenleving. De bewindsman reageerde daar vervolgens zeer boos op.

Verandering
Volgens Van Rijn wordt er continu overlegd over veranderingen in de zorg en gekeken of de nieuwe situatie goed uitpakt. Hij ontkent geen rekening te houden met individuele gevallen, die alle Kamerleden regelmatig in hun mailbox aantreffen.

Zo blijven oude, zieke mensen vaak onverantwoord lang thuis wonen doordat het kabinet de toegang tot het verpleeghuis heeft aangescherpt. Ze belanden op de eerste hulp als het thuis niet meer gaat of omdat ze een ernstig ongeluk krijgen.

‘Schande’
PVV’er Fleur Agema vindt het een schande dat Van Rijn ‘denkt in systemen’ en niet zou werken aan oplossingen voor de duizenden kwetsbare mensen die nodig naar een zorginstelling moeten, maar op de wachtlijst staan voor de instelling van hun voorkeur.

Kamerlid Mona Keijzer (CDA) denkt dat Van Rijn de Kamer aan het lijntje houdt door telkens maar in overleg te gaan of zaken eerst uitgebreid en langdurig te onderzoeken. Uiteindelijk ging de bewindsman de discussie met de boze leden vanmorgen niet meer aan.

De commissie VWS staat onder bewindslieden bekend als een ‘pittige’ club Kamerleden. De staatssecretaris overleefde al meermaals moties van wantrouwen vanuit de oppositie.

Hugo Borst genomineerd voor NS Publieksprijs

AD 23.11.2016 De Wereld Draait Door maakt vanavond de winnaar bekend van de NS Publieksprijs. Behalve de zes genomineerde auteurs schuift ook Hugo Borst aan. Hij was aanvankelijk niet genomineerd, maar op zijn boek Mawerd zo vaak gestemd dat hij nu ook een grote kanshebber is.

AD- columnist Borst geeft aan – mocht hij winnen – het bedrag van €7.500 dat bij de prijs hoort, te doneren aan onderzoek naar de ziekte van Alzheimer. ,,Een stem op Ma is dus een stem op dat onderzoek”, aldus Borst.

Nog niet gestemd? Het kan nog tot 19.30 uur via nspublieksprijs.nl.

Lees ook

Hugo Borst na zorgdebat: Nog een lange weg te gaan

Hugo Borst: Veranderingen in de zorg moeten sneller

ZORG MANIFEST

AD 18.11.2016 Hugo Borst en Carin Gaemers, die samen het manifest Scherp op ouderenzorg schreven, woonden gisteren een zorgdebat bij. Borst beschrijft hoe hij de dag heeft ervaren.

Ik kan niet ontkennen dat ik gisteren tijdens het debat over de verpleeghuiszorg ook ten prooi viel aan ongeduld, ergernis en argwaan, Hugo Borst.

Fleur Agema (PVV) deed het, en anders had Mona Keijzer (CDA), Henk van Gerven (SP), Henk Krol (50Plus), Vera Bergkamp (D66) of Linda Voortman (GroenLinks) het wel gedaan: alle politici oproepen om het manifest Scherp op ouderenzorg te steunen. Binnenkort worden onze aanbevelingen en verbeteringen mogelijk vervat in een motie. Maar zelfs als die wordt aangenomen, wat de verwachting is, staan Carin Gaemers en ik niet te juichen.

Gematigd positief
Ik zoek naar de juiste woorden voor onze gemoedstoestand. We zijn na een halfjaar actievoeren en lobbyen gematigd positief. Omdat we al meer dan 100.000 handtekeningen hebben. Omdat het heter wordt onder de voeten van slechte zorgbestuurders. Omdat alle politieke partijen echt willen dat het in alle verpleeghuizen in Nederland uitstekend gaat. Maar ik kan niet ontkennen dat ik gisteren tijdens het debat over de verpleeghuiszorg ook ten prooi viel aan ongeduld, ergernis en argwaan. Ik viel zelfs eventjes in slaap, twee seconden, maar toch. Wat is het soms gedetailleerd, taai en complex.

Ambivalent gevoel
De knap geconstrueerde open brief, gisteren in deze krant, die staatssecretaris Martin van Rijn aan Carin en mij schreef zorgde ook al voor een ambivalent gevoel. Mooi hoe hij over zijn demente moeder schrijft en warm wat hij zegt over de mensen die onze kwetsbare geliefden zo liefdevol verzorgen. Er staat eigenlijk geen onvertogen zin in zijn schrijven. Het moet potverdorie beter! Er is zelfs de suggestie van gezwinde spoed. Zo vlak voor de verkiezingen bewegen de heren en dames politici zich in looppas voort, maar halleluja, we gaan nog steeds over De weg der Geleidelijkheid – en wat is die gruwelijk lang.

Even iets technisch – helaas ontkomen ook Carin en ik er niet aan. De Leidraad Personeel moet per 1 januari de garantie worden voor goede verpleeghuiszorg. Er staan goede dingen in. Zwart op wit lezen we dat aandacht en begeleiding even belangrijk zijn als verzorging en verpleging. Eindelijk! Hulde.

Lees ook

Het kan echt: goede zorg in verpleeghuis

Staatssecretaris Martin van Rijn van VWS, Hugo Borst en Carin Gaemers na afloop van een overleg met de Tweede Kamer-commissie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) over de verpleeghuiszorg. © anp

Wie toetst die hautaine, eigenwijze, machtswellustige en/of slechte bestuurders?, aldus Hugo Borst.

Kanttekening
Maar we plaatsen – ‘Blijf ons alsjeblieft aanjagen, opjutten en helpen’ schrijft Van Rijn – een kanttekening. Terecht krijgen de verzorgenden in de nieuwe plannen de verantwoordelijkheid (terug) voor het geven van complete zorg en aandacht. Dus mogen zij bestuurders en managers ervan overtuigen hoe die zorg eruit moet zien en wat daarvoor nodig is. Maar in een goed verpleeghuis is dat helemaal niet nodig. Daar werken uitstekende bestuurders, die altijd al hebben geluisterd.

Slecht geleid
Het gaat om de zorgorganisaties waar bestuurders en managers niets van liefdevolle zorg snappen. Carin en ik schatten conservatief dat een derde van de verpleeghuizen slecht geleid wordt. Ook daar weten de verzorgenden precies wat er nodig is, maar hun bestuurders en managers luisteren al jaren niet. Kritische zorgmedewerkers worden genegeerd of geïntimideerd. We kunnen voorspellen wat er bij die zorginstellingen gaat gebeuren.

Er zal op hoog niveau worden gepalaverd. Er zal veel worden geschreven en vastgelegd. Het duurbetaalde beroepsleger van externe consultants en adviseurs stelt zich al in slagorde op. Met als gevolg wéér jarenlange hoge uitgaven aan overhead die aan feitelijke zorg had moeten worden besteed.

Dat is een achilleshiel van de Leidraad Personeel. Want wie toetst die hautaine, eigenwijze, machtswellustige en/of slechte bestuurders?

Sneller
Terug naar het debat. We zagen dat cynisme bij bijna alle partijen opspeelde. Terwijl er onderling toch niet bijster veel verschillen zijn. Ongeduld werkt op de zenuwen. Het moet sneller. Dat vindt de politiek en dat vinden wij. Carin en ik blijven aandringen op een noodmaatregel. Tijdelijk twee verzorgenden op acht bewoners. Zo’n maatregel zal rust brengen. In het verpleeghuis en in de Kamer.

Als u het zorgmanifest van Hugo Borst en Carin Gaemers wil delen, of wilt ondertekenen dan kan dat hier.

VK 18.11.2016 Er gaat te weinig geld naar directe zorg en er moeten heldere normen komen voor personeelsinzet.

Te weinig personeel in verpleeghuizen is een ernstige misstand. Maar er zijn gelukkig goede verpleeghuizen met voldoende (en het juiste) personeel in de directe zorg. De middelen zijn er wel degelijk, maar worden niet altijd goed ingezet. Er wordt te weinig geld besteed aan directe zorg. Dat kan goed liggen aan het onvermogen van verantwoordelijken of aan de wil van de sector, bekostigers en politiek om instellingen aan te spreken op het juist verdelen van het geld.

Ik werk sinds 1991 aan het zo goed mogelijk organiseren van zorg, en dat lukt vaak. Voor mij begint goede zorg met het inzetten van voldoende, gemotiveerd en goed opgeleid personeel: de inzet van de juiste mensen op het juiste moment in de zorg.

Vanuit die ervaring en als ervaringsdeskundige (ook ik heb een demente moeder) denk ik dat ik iets kan zeggen over wanneer een verpleeghuis een goed verpleeghuis is.

Om opgenomen te worden is een indicatie nodig. Een indicatie staat voor een zak geld. Als een verpleeg-huis mensen opneemt, moet men weten wat er binnenkomt. Mijn ervaring is dat er toch zorgorganisaties zijn die dat niet precies weten.

Met een standaardindicatie voor verpleeghuiszorg kan een instelling ongeveer 68.000 euro per persoon per jaar besteden. Niet al dat geld kan naar de inzet van personeel in de zorg. Er is een gebouw, een tuin, er moet schoongemaakt worden, er zijn artsen, er moet gegeten worden en er zijn managers.
Maar je moet wel beginnen met redeneren hoeveel er van dat bedrag naar de inzet van zorgpersoneel gaat. Te vaak gebeurt dit niet en is de bewoner het sluitstuk.

Met een rekenvoorbeeld laat ik zien wat een verantwoorde inzet van personeel is, en wat dat kost. We gaan uit van kleinschalige zorg van acht tot twaalf bewoners bij elkaar. Een verantwoorde inzet van personeel is dat er van zeven uur ’s ochtends tot elf uur ’s avonds steeds twee goed opgeleide zorgverleners in de directe zorg zijn die ondersteuning kunnen krijgen van andere zorgverleners.

Vervolgens moet er een nachtdienst zijn en een achterwacht. Om dat 24 uur per dag, 365 dagen in het jaar te realiseren, heb je ongeveer negen formatieplaatsen nodig. Deze inzet kost een instelling ongeveer 390.000 euro.

Er komt tussen de 544.000 euro en 816.000 euro binnen. We zien vaak dat er 50 procent (of zelfs minder) van het geld doorgezet wordt naar de directe zorg. Dan is er voor acht bewoners 272.000 euro beschikbaar en voor twaalf bewoners 408.000 euro. Voor acht bewoners gaat het niet lukken, en voor twaalf bewoners is dat heel krap.

Zorg voor mijn moeder is nu naar tevredenheid geregeld

Voor de twaalf bewoners geldt dat bij 55 procent van het geld naar de directe zorg er 448.000 euro is. Dat kan. Maar als er maar iets gebeurt, gaat het mis. Het percentage moet dus omhoog naar 60 procent. Binnen de overige 40 procent van het geld moeten keuzes gemaakt worden. Keuzes in de overhead, keuzes met betrekking tot vastgoed en, laten we het toch maar noemen, keuzes met betrekking tot salarissen in de top.

Ik heb de praktijk hiervan gezien en weet: het is te doen. Familie van de bewoners en het personeel zijn hierover zeer tevreden. Op basis van deze norm is het gesprek aangegaan over de zorg voor mijn moeder, en die is nu naar tevredenheid geregeld.

Ik wil niet zeggen dat het eenvoudig is om dit te realiseren, maar als we het in de discussie over verpleeghuiszorg eens kunnen worden over twee dingen, dan gaat het echt beter!

1. Bij kleinschalige zorg zijn er van zeven uur ’s ochtends tot elf uur ’s avonds continu twee goed opgeleide zorgverleners in de directe zorg, die ondersteuning kunnen krijgen van andere zorgverleners.

2. Er gaat van het binnenkomende geld ten minste 55 procent naar de inzet van personeel in de directe persoonsgerichte zorg in het verpleeghuis, en dit geldt ook voor de niet kleinschalige huizen.

Ik heb vaak aangegeven dat er een heldere norm te formuleren is als het gaat om de personeelsinzet. Steeds is dit verzand in polderoverleg tussen werkgeversorganisaties, zorgkantoren, brancheverenigingen en politiek. Men lijkt geen concrete normen te willen. Zou dit het onvermogen van de verantwoordelijken duidelijk maken?

Volg en lees meer over: OPINIE

Van Rijn vlucht ietwat naar voren in verpleeghuisdebat

Trouw 17.11.2016 Verpleeghuizen kunnen meer geld krijgen als dat nodig is. Dat heeft staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) vandaag gezegd in de Tweede Kamer. Dat geld zegt hij nog niet hard toe, eerst wil Van Rijn een nieuwe ‘kwaliteitsnorm’ invoeren voor de personeelsbezetting. ‘Als daaruit blijkt dat er meer geld nodig is, valt er natuurlijk over te praten’, zei hij tegen de Tweede Kamer.

Net als Hugo Borst geloof ik niet in een ‘kwik-fitje’ hier en een ‘kwik-fitje’ daar, aldus Martin van Rijn.

De staatssecretaris is onder vuur komen te liggen door een manifest van schrijver en presentator Hugo Borst, door 120.000 mensen ondertekend. Borst eist betere verpleeghuiszorg en samenwerking tussen regering en oppositie om dat snel voor elkaar krijgen. Hij kwam met het manifest nadat zijn moeder in een Rotterdams verpleeghuis werd opgenomen.

De staatssecretaris heeft het manifest ‘omarmd’, zei hij tegen de Kamer. Hij kiest voor de vlucht naar voren: “Betere verpleeghuizen, dat is waar ik al jaren mee bezig ben. Dit manifest is heel constructief. Net als Hugo Borst geloof ik niet in een ‘kwik-fitje’ hier en een ‘kwik-fitje’ daar, het moet structureel beter met de verpleeghuizen. Blijf ons opjagen en opjutten.” Hij wilde niet beloven dat hij letterlijk alle tien punten uit het manifest overneemt, zoals de oppositie eist.

De afgelopen jaren heeft Van Rijn altijd de stelling uitgedragen dat de verpleeghuizen op zichzelf genoeg geld hebben. Het is een kwestie van goed bestuur, vindt hij. Van Rijn laat nu doorschemeren dat er misschien toch geld bij moet, om genoeg personeel op de vloer te krijgen. De oppositie eist dat er een minimumbezetting komt van twee personeelsleden op acht bewoners. Dat is ook een van de punten uit het manifest van Hugo Borst.

‘kwaliteitsnorm’

De tijd is voorbij dat we het aan de verpleeghuizen overlaten. Zij doen het gewoon niet, aldus Linda Voortman.

Van Rijn belooft een andere norm voor personeel, per 1 januari, een ‘kwaliteitsnorm’ per situatie. ‘Niet voor elke groep bewoners dezelfde norm, dat werkt niet’. Het Zorginstituut Nederland werkt op zijn verzoek aan een concreet voorstel. Van Rijn belooft dat de inspectie er streng op gaat toezien.

De oppositie in de Tweede Kamer wil verder gaan: een wettelijke norm, van minimaal ‘twee op acht’, direct in te voeren. CDA-Kamerlid Mona Keijzer: “Al twee jaar geleden heeft de Kamer in een motie gezegd: kom snel met een norm, en twee op acht is de tijdelijke vuistregel.” GroenLinks bereidt een nieuwe motie voor om Van Rijn onder druk te zetten; het geduld is op. “De tijd is voorbij dat we het aan de verpleeghuizen overlaten. Zij doen het gewoon niet”, aldus Kamerlid Linda Voortman.

Schrijver Hugo Borst zat op de publieke tribune bij het debat. Hij zag hoe de Tweede Kamer ouderwets aan het bakkeleien was. Precies het tegenovergestelde van wat hij hoopte. Zijn eerste punt in het manifest: stop de politisering van het debat over de ouderenzorg. Veel fracties gebruikten het debat om hun onvrede te uiten over de nieuwe rol van de VVD, die de laatste tijd hard alarm slaat over slechte verpleeghuizen.

De VVD kreeg de wind van voren van PVV, SP, ChristenUnie, D66 en CDA: “Gaat u de moties van de oppositie voor betere zorg nu steunen?”, schamperde SP-Kamerlid Henk van Gerven. ‘De VVD die het over leaseauto’s van bestuurders heeft, ik kan er nog niet aan wennen”, zei CDA-Kamerlid Mona Keijzer. Dat was een verwijzing naar de inbreng van VVD-Kamerlid Sjoerd Potters in het debat, die verpleeghuisdirecties verwijt ‘dat ze eerst denken aan hun leaseauto en dan pas aan de bewoners’.

Ook de staatssecretaris wilde nog even kwijt dat hij zich ergert aan de politieke spelletjes. ‘Bokito’s’, zei hij over de Tweede Kamer, zonder partijen te noemen. Van Rijn is overtuigd dat hij met de verpleeghuizen de weg omhoog heeft gevonden. ‘Als we met z’n allen zeggen: ‘Dit gaat lukken dan zal het toch wel gaan lukken!”, smeekte hij de Kamer. De oppositie bleef bij de kritiek: het gaat niet snel genoeg. Maar Van Rijn weet zich gesteund door de regeringspartijen. Ook de kritische VVD steunt de staatssecretaris in zijn huidige aanpak.

Verwant nieuws

Moet moeder weg uit het verpleeghuis?– 07/07/16
Zorgbestuurder: ‘Ik heb deze week gedacht: Bekijk het allemaal maar.’– 09/07/16

Meer over; Gezondheidszorg Gezondheid

Hugo Borst na zorgdebat: Nog een lange weg te gaan

AD 17.11.2016 Het manifest van Hugo Borst en Carin Gaemers kreeg vandaag veel steun tijdens het debat verpleeghuiszorg in de Kamer. Toch moet er nog veel gebeuren om de zorg daadwerkelijk te verbeteren, concluderen zij.

Borst reageert: ,,Onze mening wordt alleen maar steeds verder bevestigd, er moet wat veranderen.” Ook Tweede Kamerlid Mona Keijzer reageert: ,,Er zijn heel veel woorden gezegd, maar met zeggen dat het beter gaat worden, is het nog niet beter.”

Lees ook

Verscherpt toezicht voor zorginstelling Laurens

AD 17.11.2016 Voordat in alle verpleeghuizen sprake is van liefdevolle zorg van goede kwaliteit moet er nog veel gebeuren. Dat vindt staatssecretaris Martin van Rijn. De Tweede Kamer is het roerend met hem eens, maar verschilt van mening over de oplossingen. Vandaag werd in de Kamer met de staatssecretaris over deze kwestie gepraat.

Lees hier de brief van Van Rijn aan Carin en Hugo.

Carin Gaemers en Hugo Borst schreven het manifest ‘Scherp op Ouderenzorg’ © ANP

Hugo Borst is zelf ook aanwezig bij het overleg over de verpleeghuiszorg © anp

Het debat in de Kamer begon vanmorgen om 10.00 uur. Tot nu toe lijkt de hele Kamer expliciet steun uit te spreken voor het manifest van Hugo Borst en Carin Gaemers voor betere verpleeghuiszorg.

Overheadnorm
Er is vandaag onder meer gediscussieerd over deoverheadnorm; het geld dat zorginstellingen uitgeven aan ondersteunende zaken zoals het management en ict. GroenLinks wil dat er een maximale norm komt van 10 procent voor wat instellingen daaraan mogen uitgeven. De PvdA is het eens met GroenLinks. De VVD is nog niet om, maar zij hebben wel aangegeven naar de norm te willen kijken. De steun van de VVD is nodig voor een meederheid.

Van Rijn was vanmorgen al vroeg aanwezig. Fleur Agema (PVV) sprak als eerste. Ze vindt het debat ongemakkelijk, omdat de persoonlijke situatie Van Rijn met kwestie verweven is. De staatssecreatis schreef vanmorgen in deze krant over zijn moeder, die in een Haagse zorginstelling ligt.

Personeelsnorm
In het manifest van Hugo Borst staat dat er een verplichte norm moet zijn van minstens twee zorgverleners op acht bewoners. Maar het is lastig om één bezettingsnorm te maken, blijkt nu. Ieder tehuis heeft andere bewoners met andere zorgbehoeftes.

Van Rijn geeft aan dat hij niet wegloopt voor de verantwoordelijkheid om geld beschikbaar te stellen, mocht een nieuwe personeelsnorm dat vereisen. Op 1 januari 2017 moet de norm er liggen. Daarna moet worden gekeken of de tarieven toereikend zijn, en of de tehuizen het geld wel goed inzetten.

Motie
Fleur Agema geeft aan dat ze het manifest van Hugo Borst in een motie wil gieten, ondertekend door de hele kamer. Vera Bergkamp (D66) steunt de oproep van Agema, net als de PvdA en het CDA. Bergkamp wil daarnaast weten wat Van Rijn de afgelopen jaren heeft gedaan aan de regeldruk in de zorg. En ze maakt zich zorgen over mensen in het ‘grijze gebied’; te goed voor een verpleeghuis, te slecht om thuis te blijven.

De SP is kritisch. ,,Prachtige verhalen hoor, in de krant. Maar Van Rijn moet ook leveren”, zegt Henk van Gerven. Hij vindt dat het kabinet niet mag wegkijken. ,,Die hebben de hele zorg gesloopt.”

Mona Keijzer (CDA) wil weten waar het geld vandaan komt dat nu beschikbaar is voor de ouderenzorg. Ze maakt daarnaast een ‘diepe buiging’ voor het manifest van Hugo en Carin. Keijzer kwam later in het debat nog eens terug op dit verzoek. Van Rijn antwoordde ietwat bot: ,,Over geld hebben we u al geïnformeerd bij begroting, lees dat maar terug.”

De vereniging van apothekers wil graag dat ieder verpleeghuis een eigen apotheker heeft. De SP steunt dat plan. Van Rijn heeft toegezegd te gaan kijken naar het plan van de vereniging, de KNMP.

Lees hier de brief van Van Rijn aan Carin en Hugo.

Drukker met beloning dan bewoning
De VVD wil hard zijn voor zorgbestuurders van verpleeghuizen die blijven onderpresteren. Ze zouden te druk zijn met hun salaris, vindt Sjoerd Potters. Ook vindt de VVD dat de nieuwe kwaliteitseisen, die per 1 januari ingaan, hard moeten worden gehandhaafd.

Henk Krol (50plus) wil dat de verbeteringen in de verpleeghuiszorg ‘in de haarvaten van alle organisaties doordringen’.

Lees ook

Extra geld verpleeghuiszorg

Ongeduld

In reactie op het Manifest ‘Scherp op Ouderenzorg’ van Hugo Borst en Carin Gaemers gaf Van Rijn gisteren al aan het ongeduld te delen over de benodigde veranderingen in onze verpleeghuizen. ,,Een structureel beter niveau bereiken in al onze verpleeghuizen is deels een kwestie van lange adem en inspelen op een veranderende zorgvraag.”

Op vaste basis heeft de bewindsman daarom 200 miljoen euro extra geregeld voor dagbesteding en meer deskundigheid. Ook is de voorgenomen bezuiniging op de langdurige zorg van 500 miljoen geschrapt.

Politiek verslaggever Edwin van der Aa volgt het debat en twittert live mee.

Telegraaf 17.11.2016 Het kabinet overweegt meer geld vrij te maken, zodat verpleeghuizen meer personeel kan aannemen.

Bestudeerd wordt momenteel of er extra geld nodig is voor extra personeel. Als dat zo is dan ’loopt’ staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid) daar ’niet van weg’, laat hij weten.

Er zijn in de verpleeghuiszorg tal van signalen dat er eenvoudigweg te weinig verpleging is, te weinig handen aan het bed. In de Tweede Kamer bestaat er echter onduidelijk over hoe dat komt.

Per bewoner is er jaarlijks zo’n 81.000 euro beschikbaar. Dat staat vast. Onduidelijk is echter of dat voldoende is om goede zorg te leveren. PVV en VVD vrezen bijvoorbeeld dat er te veel geld in de zakken van bestuurders verdwijnt. Kamerlid Potters (VVD) wijst erop dat er instellingen zijn die voor 81.000 euro per bewoner momenteel prima zorg leveren. Hij vraagt zich af waarom het bij sommige andere niet lukt.

Van Rijn laat weten dat de Nederlandse Zorgautoriteit momenteel onderzoek doet naar de zorgkosten in verpleeghuizen. Dat moet helderheid geven. Maar eerst wil de PvdA-bewindsman dat er normen komen voor de hoeveelheid personeel in de verpleeghuizen. Daarna kan er pas worden bekeken of het budget dat daarvoor beschikbaar is voldoet, of moet worden aangevuld, stelt hij.

Van Rijn wil echter niet zelf met een personeelsnorm komen, laat hij weten. Liever laat hij dat over aan de sector zelf. De vraag is echter of de sector wel met een duidelijke norm komt. Er ligt een plan op tafel om vast te leggen dat er minimaal twee verzorgenden moeten komen voor elke acht verpleeghuisbewoners. Het Zorginstituut maakt de nieuwe norm binnenkort bekend. De inspectie moet er op gaan toezien.

Werkdruk in zorg het hoogst

Telegraaf 16.11.2016 Van alle arbeidssectoren ervaren werknemers in de zorg verreweg de hoogste werkdruk. Ook de emotionele belasting is hoger dan gemiddeld, blijkt uit een dinsdag verschenen onderzoek van statistiekbureau CBS en onderzoeksinstituut TNO.

Ruim de helft van de werknemers in onder meer ziekenhuizen, verpleeghuizen, huisartspraktijken en de thuiszorg zegt vaak ,,heel veel werk” te moeten verzetten. Daarnaast zegt 43 procent vaak ,,erg snel” te moeten werken en 35 procent moet vaak ,,extra hard” werken. Onder alle werknemers samen liggen deze percentages volgens de onderzoekers een stuk lager.

,,Werk kan niet alleen veel vergen doordat er vaak heel snel, veel of hard gewerkt moet worden, maar ook omdat het emotioneel zwaar is. In de gezondheids- en welzijnszorg is de emotionele belasting het hoogst van alle bedrijfstakken”, stellen de onderzoekers. Meer dan een kwart van de werknemers noemt het werk emotioneel veeleisend, ruim twee keer zo vaak als gemiddeld. Zorgmedewerkers vinden ook dat ze te weinig ruimte hebben om hun werkzaamheden naar eigen inzicht in te richten.

Suzanne Kruizinga voorzitter van vakbond CNV Zorg & Welzijn herkent de uitkomsten van de enquête. ,,We zien drie belangrijke oorzaken. Overbodige regels en onnodige administratie. Door de mantelzorg is de zorgbehoefte zwaarder als een professionele kracht in beeld komt. En als laatste oorzaak ontbreekt voor veel medewerkers echte invloed op het werk en de werktijden.” Kruizinga vindt dit zonde. ,,Deze mensen doen zulk mooi werk, maar door de hoge werkdruk wordt er roofbouw op hen gepleegd.”

In een woensdag door FNV Zorg & Welzijn uitgebracht onderzoek onder 2761 ziekenhuismedewerkers geeft de helft van de ondervraagden aan wel eens te overwegen een baan buiten de gezondheidszorg te zoeken. Meer dan de helft van deze mensen zegt dat dit wordt ingegeven door de hoge werkdruk.

De gezondheids- en welzijnszorg in Nederland telt bijna 1,2 miljoen werknemers. Het is een echte vrouwensector. Ruim acht op de tien van de werknemers is vrouw.

LEES MEER OVER; MANTELZORG ZORG CENTRAAL BUREAU VOOR DE STATISTIEK

Vera Bergkamp, Kamerlid bij D66

Zorgen om nachtddienst zorg

Telegraaf 16.11.2016 D66 maakt zich grote zorgen over de karige nachtdienst in verpleeghuizen. De partij krijgt meldingen dat er ’s nachts amper personeel aanwezig is. Kamerlid Vera Bergkamp wil dat staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid) dit laat onderzoeken.

„De capaciteit in verpleeghuizen is een ondergeschoven kindje. Te vaak slechts één verzorgende en één verpleegkundige, op soms wel veertig tot zestig cliënten. Dat kan niet en is bovendien levensgevaarlijk.”

Het Kamerlid wil dat Van Rijn de Inspectie voor de Gezondheid (IGZ) vraagt om extra onderzoek te doen naar de nachtdienst. De IGZ neemt verpleeghuizen al vaker onder de loep. Na druk vanuit de Tweede Kamer wordt er sinds kort ook een zwakke lijst van zwakke instellingen gepubliceerd. Het moet ervoor zorgen dat zorgbestuurders beter hun best gaan doen.

Versuffende middelen

De Tweede Kamer spreekt donderdag over de verpleeghuiszorg. PVV en PvdA vragen daarin aandacht voor het toedienen van medicijnen aan de bewoners. Kamerlid Fleur Agema (PVV) vreest dat cliënten soms expres versuffende middelen toegediend krijgen, omdat het personeel het anders niet kan bolwerken.

PvdA-Kamerlid Marith Volp vindt dat sterk overdreven. Wel wil ze dat instellingen creatiever omgaan met onrustige patiënten. „Sommige dementerenden zijn erg onrustig en willen ontsnappen. Met slimme foefjes valt dat op te lossen.” Het Kamerlid wijst op de soms schrijnende taferelen bij gesloten deuren op geriatrische afdelingen. Dementerende senioren proberen die nog wel eens open te breken. Ze vertelt over een instelling in Brabant die de deur met speciaal folie bekleedde waardoor het op een boekenkast leek. „De onrust was weg.”

‘Toen ik mijn moeder naar het verpleeghuis bracht…’

AD 16.11.2016 AD-columnist Hugo Borst schreef een paar weken geleden een manifest waarin hij puntsgewijs uitlegt hoe we volgens hem veel beter voor onze hulpbehoevende ouderen kunnen zorgen. Lees hieronder – aan de vooravond van het zorgdebat – de uitgebreide persoonlijke reactie van staatssecretaris Martin van Rijn op Hugo’s plannen.

Net als honderdduizenden andere zoons en dochters worstelen we met het lange afscheid dat dementie veroorzaakt.

Beste Carin en Hugo,

De dag dat ik mijn moeder naar een verpleeghuis bracht, was de verdrietigste dag van mijn leven. Zij en mijn vader konden niet meer altijd samen zijn. Wij herkennen elkaars ervaringen. Net als honderdduizenden andere zoons en dochters worstelen we met het lange afscheid dat dementie veroorzaakt. Met het verdriet dat je voelt als je geliefde of moeder je niet meer herkent.

Over liefdevolle zorg van goede kwaliteit moet je je dan geen zorgen hoeven maken. Die moet juist bij heel kwetsbare mensen boven elke twijfel verheven zijn.

Zoals je van me weet voel ik me juist daarom zo verbonden met jullie manifest ‘Scherp op Ouderenzorg’. De zorg in onze verpleeghuizen voor onze partners, ouders en grootouders kan en moet beter. Daar kunnen we nooit teveel aandacht voor hebben in de samenleving en in de politiek.

Lees ook

Inspectie waarschuwt zorgstichting Careyn

Zo simpel als het zou moeten zijn, is het helaas niet altijd

De punten in jullie manifest onderschrijf ik ook: goed en genoeg personeel. Goede betrokken bestuurders. Goed contact en overleg met de familie over de zorg. Minder tijd besteden aan papier en meer aan de bewoners. Goede zorg is eigenlijk heel simpel.

Mijn ambitie om dat overal te realiseren, is groot. Mijn ongeduld zo mogelijk nog groter. Want zo simpel als het zou moeten zijn, is het helaas niet altijd. De betrokkenheid van de mensen op de werkvloer is hartverwarmend. Zij verdienen niets anders dan onze grootst mogelijke waardering. Tegelijkertijd zie ik hoe hun werk steeds moeilijker is geworden. In het verpleeghuis van nu hebben mensen meestal zeer zware zorg nodig.

Dat vraagt enorm veel van verpleegkundigen en verzorgenden. Zij mogen ook veel van ons vragen: terecht vraagt jullie manifest aandacht voor voldoende personeel. Dat wil ik ook. Daarom heb ik hen gevraagd een norm te maken, samen met de patiëntenfederatie. Dat is de ‘Leidraad Personeel’ geworden. Eén van de uitgangspunten is dat in elk team minstens één medewerker zit die alle mensen kent waarvoor zij zorgt.

Is dat genoeg? Nee, want met alleen voldoende personeel zijn we er niet. Zoals ik schreef: de zorg vraagt steeds meer van verplegend en verzorgend personeel. Daarom gaan wij de opleidingen verbeteren. Niet iets wat de werkelijkheid van vandaag op morgen verandert, wel heel erg nodig.

We moesten ook in de zorg bezuinigen maar hebben de zware zorg in verpleeghuizen uit de wind gehouden. Voor die betere opleiding en dagbesteding van bewoners is er onlangs meer geld bijgekomen – tot 210 miljoen elk jaar weer De geplande bezuinigingen op de Wet langdurige zorg van een half miljard heb ik geschrapt. Dat lag steeds als een steen op de maag. Zodra het iets beter ging met Nederland heb ik dat gelukkig voor elkaar weten te krijgen.

Blijf mij en alle andere betrokkenen alsjeblieft aanjagen, opjutten en helpen. Ik zal dat vanuit mijn rol ook blijven doen

Is geld alles? Nee. Was het maar zo simpel. Met de meer dan €80.000 per bewoner per jaar lukt het in het ene verpleeghuis goed en in het andere verpleeghuis niet. Het is daarom ook nodig dat er betrokken bestuurders zijn die weten wat er op de werkvloer speelt. Dat we iets doen aan de papier en registratielast. Dat we luisteren naar cliëntenraden.

Meer personeel aantrekken kost tijd. Beter opgeleid personeel kost tijd. Regels schrappen kost tijd. Op sommige plekken is die tijd er niet. Daar moet ingegrepen worden omdat de zorg door de bodem dreigt te zakken. Ik heb de Inspectie gevraagd dat scherper te doen. We hebben veel over die inspectielijst kunnen lezen. Ik vind heel belangrijk dat van alle verpleeghuizen duidelijkheid bestaat over de kwaliteit.

Iedere keer dat er een incident wordt uitvergroot, raakt dat medewerkers recht in het hart. Zij voelen zich aangesproken en aangetast in hun beroepseer. Slechte voorbeelden mogen niet verhullen dat op heel veel plekken liefdevolle zorg wordt gegeven. Daar moeten we meer aandacht voor hebben. Ik wil dat ze op een verjaardag trots kunnen vertellen dat ze in een verpleeghuis werken.

Tot slot. Aanstaande donderdag komt jullie manifest ongetwijfeld aan de orde als de Tweede Kamer doorpraat over verpleeghuizen. Dat vind ik ontzettend waardevol. Met het programma Waardigheid en Trots: naar een liefdevolle zorg voor onze ouderen hebben we al heel veel in gang gezet. Samen met heel veel betrokken mensen uit de verpleeghuiszorg. Maar we moeten ook nog veel doen om er voor te zorgen dat in alle onze verpleeghuizen sprake is van liefdevolle zorg van goede kwaliteit waar we allemaal trots op kunnen zijn.

Ik blijf daar dag in dag uit aan doorwerken. En ik voel me daarbij gesteund door jullie inzet. Ik twijfel er niet aan maar vraag het jullie toch hardop: Blijf mij en alle andere betrokkenen alsjeblieft aanjagen, opjutten en helpen. Ik zal dat vanuit mijn rol ook blijven doen. Zo kunnen we samen echt het verschil maken voor onze ouderen in verpleeghuizen.

Hartelijke groet,

Martin van Rijn

Op 12 juli publiceerde columnist Hugo Borst een open brief over de verpleeghuiszorg aan staatssecretaris Van Rijn. Op 24 oktober volgde een manifest van Hugo en zijn medestrijdster Carin Gaemers. Drie dagen later publiceerde deze krant een kort interview met Van Rijn, dat werd gepresenteerd als zijn reactie op Hugo Borst.

Dat laatste was maar ten dele waar: de staatssecretaris was op werkbezoek in China en het gesprek met onze verslaggeefster ging vooral dáárover. Bovendien werden er uitspraken aan hem toegeschreven die hij niet zo had gezegd. Vandaag, een dag voordat de Tweede Kamer debatteert over de verpleeghuiszorg, alsnog een uitgebreide persoonlijke reactie van Martin van Rijn op Hugo’s manifest.

Trouw 07.11.2016 Zorgorganisatie Stichting Careyn moet haar zaakjes nu snel op orde krijgen of er volgen vergaande maatregelen. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft er onvoldoende vertrouwen in dat Careyn zonder extra maatregelen, op korte termijn de vereiste verbeteringen kan aanbrengen.

De inspectie liet vandaag weten dat de instelling verplicht is binnen negen maanden verbeteringen door te voeren in alle vestigingen en locaties waar ouderen worden verzorgd.

Careyn staat op de zogenoemde ‘zwarte lijst’ met verpleeghuizen waar de inspectie de grootste zorgen over heeft. Er is al een zogeheten interventieteam aangesteld bij de stichting. Het is de eerste keer dat gebruik is gemaakt van deze zware maatregel.

In verpleeghuis Grootenhoek, onderdeel van Careyn, bleek onlangs tot afschuw van politici sprake van een ‘plascontract’ waarin is vastgelegd hoe vaak bewoners per dag naar het toilet kunnen. Volgens een woordvoerder van instelling is de ophef overdreven omdat er geen sprake is van een algemeen beleid.

De stichting heeft de afgelopen jaren te maken gehad met geldproblemen en reorganisaties en de zorg heeft hieronder geleden, stelt de inspectie. Careyn heeft de tijd gekregen de boel op orde te krijgen maar dat is niet gelukt. Nog steeds zijn bijvoorbeeld cliëntendossiers niet op orde en is er geregeld te weinig gekwalificeerd personeel en worden flexwerkers ingezet die niet de juiste opleiding hebben. Ook worden fouten niet altijd gemeld en heeft de raad van bestuur te weinig aandacht voor overbelasting en tijdgebrek van medewerkers, aldus de inspectie.

Zes andere zorginstellingen die samen met Careyn op de oorspronkelijke ‘zwarte lijst’ stonden, hebben zich de afgelopen maanden zo verbeterd dat ze van de lijst af mochten.

Verwant nieuws

De Meente is weer van de zwarte lijst: ‘We hebben hier goede zusters’– 28/10/16
Nog vijf verpleeghuizen op ‘zwarte lijst’– 27/10/16

Meer over; Gezondheid Gezondheidszorg

Is maatschappij wel klaar voor verpleeghuis?

Ouderenzorg

VK 05.11.2016 Wie zou de term ‘plascontract’ hebben bedacht? De familie die zich kritisch heeft geuit over de omgang met haar naaste? Of het management van verpleeghuis Careyn? Het woord heeft Nederland in ieder geval op zijn kop gezet.

In een verpleegtehuis komt het inderdaad voor dat een bewoner 36 keer per dag naar het toilet wil. Het moge duidelijk zijn dat dit niet haalbaar is. Een verzorgende kan iemand niet 36 keer naar het toilet brengen en dus wordt er een overleg gepland om te onderzoeken welke betekenis achter dit gedrag schuilgaat.

Vreemd gedrag, schaamtevol gedrag, het komt allemaal voor

Is de bewoner depressief, wat de onrust deels kan verklaren? Is het een schreeuw om aandacht, wat zijn uitweg vindt in de toiletgang (want pas dan heeft hij het gevoel gehoord te worden). Is er sprake van een traumatische gebeurtenis in het verleden wat het gedrag kan verklaren.
Toch is zorg leveren maatwerk en een plascontract waarin men drie keer per dag naar het toilet mag, is geen maatwerk. Drie keer per dag is inhumaan.

Maar ligt het eigenlijke probleem niet veel dieper? Is de maatschappij wel klaar voor het verpleeghuis? Ik denk van niet. Vreemd gedrag, moeilijk gedrag, schaamtevol gedrag, het komt allemaal voor. Mensen die de hele dag roepen, schreeuwen, naar het toilet moeten, voorwerpen verzamelen, huilen, claimen, agressief zijn. Het hoort er allemaal bij. We zullen dit moeten accepteren.

Afwijkend gedrag laat zich niet normaliseren door een wurgcontract

Pas wanneer de maatschappij hiervan doordrongen is, als ons beeld overeenkomt met de werkelijke situatie, kunnen we werken aan de broodnodige acceptatie van dit gedrag.

Zullen we alsjeblieft stoppen met het wegpoetsen en onder het tapijt vegen van bizar gedrag? Zodat de verzorgenden op verjaardagsfeestjes ook weer durven zeggen dat ze in de zorg werken, zonder zich voor hun prachtige beroep te hoeven schamen?

Ik ben ervan overtuigd dat alleen dan de verzorgenden werkelijk kunnen doen waar ze goed in zijn: zorgen. Zij zijn het die over de geweldige vaardigheid beschikken om te signaleren wanneer een bewoner naar het toilet moet en hier tijdig op inspringen. Hier hebben zij geen plascontract voor nodig.

En als iemand 36 keer per dag naar het toilet moet, zijn zij het die samen met de familie onderzoeken hoe vaak het wél haalbaar is iemand naar het toilet te brengen. Bijvoorbeeld ieder half uur een toiletronde. Samen.

Want drie keer per dag is inhumaan. Een blaas laat zich niet temmen en afwijkend gedrag laat zich niet normaliseren door een wurgcontract.
Volg en lees meer over: OPINIE NEDERLAND

LEZERSBRIEF

‘Ik kan soms wel huilen’

AD 04.11.2016 Deze krant krijgt veel brieven en mails. De mooiste, ontroerendste en interessantste pikken wij eruit. Eerder deze week werd bekend dat een Hellevoets verpleeghuis bij enkele bewoners met een ‘plascontract’ werkt. Bewoners mogen dan alleen op afgesproken tijd naar het toilet. Veel lezers reageerden op dit nieuws.

Laat je stem horen in het stemhokje en haal mijn collega’s niet zo naar beneden

Hebben wij vaste toiletrondes? Ja. Is dat een schande? Nee
De media zetten de verpleeghuiszorg ten onrechte in een kwaad daglicht. Welke jongere kiest straks nog voor de ouderenzorg? Elk verhaal heeft twee kanten. Een zorgleefplan wordt in samenspraak met de cliënt, of bij wilsonbekwaamheid, met de familie opgesteld en ondertekend. Ik werk zelf op een gesloten afdeling, met dementerende ouderen. Hebben wij vaste toiletrondes? Ja. Is dat een schande? Nee.

Dementerenden kunnen na verloop van tijd vaak niet meer aangeven of ze naar het toilet moeten. Als je het vraagt, is het antwoord vaak ‘nee’. Gaan wij hierin mee, dan is het een kwestie van tijd dat iemand incontinent is. Dus wij proberen hem of haar over te halen om toch even naar het toilet te gaan en dat lukt ook vaak. Hier voorkomen we problemen mee, zoals incontinentie maar ook blaasontsteking of obstipatie.

Mensen worden ook naar het toilet gebracht na het uit bed komen en bij het naar bed gaan. Geeft iemand aan, tussen de rondes door, naar het toilet te moeten? Prima. We hebben ook mensen gehad die erg gefixeerd waren op het toilet. Zij wilden elke vijf minuten. En dan niets doen natuurlijk. Dan worden er afspraken gemaakt, in samenspraak met familie.
En er wordt uitgezocht wat de oorzaak kan zijn. Die heeft vaak met toiletgang te maken.

We laten de familie veel meer meedenken dan tien jaar geleden. Dat er problemen zijn in de zorg, is duidelijk. Wij krijgen steeds meer taken en geen extra personeel. Maar laat je stem horen in het stemhokje en haal mijn collega’s niet zo naar beneden. Het moet vanuit Den Haag komen, wij roeien met de riemen die we hebben.

Monique Duinhouwer, Zierikzee.

Ik sta alléén voor 35 dementerende ouderen

Ik kan soms wel huilen
Na de pyjamadagen de plasmomenten! Gaan er nou eens ogen open in het kabinet? Ik werk zélf in de zorg en ik weet dat er met incontinentiemateriaal goed moet worden omgesprongen. Dus wordt er niet zomaar een ‘luier’ omgedaan, zoals wordt beweerd. Verschrikkelijk! Wanneer is dat gedonder nou eens afgelopen?

Waar ik werk wordt een prachtig nieuw zorgcomplex gebouwd. De directeur, regiomanager én de manager daaronder lopen rond met opgestoken staart, trots als een pauw. Maar als je kijkt naar de nachtelijke bezetting, maak ik me zorgen. Ik sta alléén voor 35 dementerende ouderen. Wij, alle verzorgenden die het beste voor hun bewoners willen, worden langzaam uitgeknepen. Hoe moet dit nu verder? Wie is verantwoordelijk als er ongelukken gebeuren? Ik kan soms wel huilen, aldus Rianne Pon, Zuid-Beijerland.

Verpleeghuizen Careyn door ‘plascontract’ opnieuw in opspraak

Elsevier 02.11.2016 Verpleeghuis Grootenhoek in Hellevoetsluis instrueert het personeel om patiënten maximaal drie keer per dag naar de wc te laten gaan. In de Tweede Kamer wordt verontwaardigd gereageerd op de gang van zaken, die typerend lijkt voor zorgorganisatie Careyn.

In het verpleeghuis van Careyn in Hellevoetsluis klagen familieleden van patiënten dat bewoners maar drie keer per dag naar de wc mogen. RTV Rijnmond stuitte op formulieren waarop de toilettijden worden gedicteerd: elf, twee en zes uur. Als bewoners vaker willen, wordt er moeilijk gedaan. Wachttijden voor het toilet zijn eerder regel dan uitzondering.

Politiek noemt behandeling ouderen ‘schandalig’
Harry Luik, bestuurder van de verantwoordelijke zorgorganisatie Careyn, wil niet ingaan op individuele gevallen. ‘Mensen die dementerend zijn, zijn vaak rusteloos en willen soms wel 36 keer naar de wc. Wat wij dan vaak doen, is dat wij hen helpen in hun behoefte om zo normaal mogelijk naar het toilet te kunnen. Als het even kan faciliteren we het wc-bezoek uiteraard.’

‘Slechtste verpleeghuizen van Nederland’ herkennen kritiek niet

Kamerleden vragen staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid, PvdA) om opheldering. Geert Wilders noemt de gang van zaken ‘schandalig’. Sjoerd Potters van de VVD zegt dat ‘je er niet aan moet denken dat bejaarden eerst een plascontract moeten tekenen voordat ze naar een verpleeghuis mogen’. Henk Krol (50PLUS) vraagt zich af ‘in wat voor land we leven.’

Veel meer problemen bij verpleeghuizen Careyn
De berichtgeving over Careyn, eigenaar van 29 verpleeghuizen in Utrecht, Zuid-Holland en Brabant, komt niet uit het niets: de instelling staat op de zwarte lijst van de Inspectie voor de Gezondheidszorg en als enige krijgt Careyn een ‘interventieteam’ over de vloer. Die moet erop toezien dat de kwaliteit van de zorg, die soms ernstig tekort schiet volgens IGZ, snel wordt verbeterd.

Syp Wynia: Marktwerking in de zorg is vooral een machtsstrijd tussen politici

In het AD vertelt een leidinggevende van Careyn dat de plaatsing op de zwarte lijst terecht is. Volgens hem is het niveau van de verzorging in veel gevallen te laag, staan overal volle wasmanden en stinken de afdelingen naar pis. ‘Op dit moment zou ik mijn moeder niet onderbrengen bij een van onze huizen.’

Emile Kossen (1992) is sinds september 2015 online redacteur bij Elsevier. Portefeuilles/interesses Verenigde Staten Europese Unie Politiek Tech

Tags: Careyn Hellevoetsluis Henk Krol Verpleeghuis verpleeghuizen Zorg

Kamer wil opheldering over ‘plascontract’ verpleeghuis

AD 02.11.2016 De Tweede Kamer wil niet dat verpleeghuizen vastleggen hoe vaak bewoners per dag naar het toilet mogen. Ze reageert op het bericht van RTV Rijnmond dat zoiets momenteel wel gebeurt in een verpleeghuis in Hellevoetsluis. Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) moet de Kamer woensdag voor 18.00 uur opheldering geven over de situatie in Hellevoetsluis. Ook moet van de VVD in de brief komen te staan dat dit ‘plasbeleid’ ,,per direct” wordt gestopt.

>Henk Krol ✔@HenkKrol

Kamervragen van #50PLUS over het bericht dat een verpleeghuis bepaalt dat patiënten maximaal 3 keer op een dag naar het toilet mogen.

10:08 PM – 1 Nov 2016

Dit belachelijke gedrag van het verpleeghuis moet vandaag nog stoppen. Zo gaan we niet met onze ouderen om, alduys Sjoerd Potters (VVD).

Een meerderheid van de Kamer wil opheldering. ,,In wat voor land leven we?”, vraagt Henk Krol (50PLUS) zich af. Schandalig, vindt Geert Wilders (PVV).

,,Je moet er toch niet aan denken dat je ouders eerst een plascontract moeten tekenen voordat ze naar het verpleeghuis mogen. Hier moet vandaag nog duidelijkheid over komen”, aldus Sjoerd Potters (VVD).

,,Dit belachelijke gedrag van het verpleeghuis moet vandaag nog stoppen. Zo gaan we niet met onze ouderen om.” Ook de PvdA wil weten hoe het zit.

Heel vervelend
Verpleeghuis Grootenhoek, onderdeel van zorginstelling Careyn, zegt de ontstane verontrusting heel vervelend te vinden. ,,Het is voor het personeel en voor de bewoners van het verpleeghuis jammerlijk om zo te worden neergezet en geeft weer gedoe over de situatie in verpleeghuizen”, aldus een woordvoerder.

Hij benadrukt dat de toiletafspraken geen algemeen beleid zijn, maar dat in individuele gevallen in een zorgplan wel afspraken worden gemaakt. Daarbij gaat het om een deel van de bewoners in het verpleeghuis die lijden aan dementie of incontinentie. Als patiënten dat wensen, kunnen de toiletafspraken worden aangepast, aldus de woordvoerder.

Rusteloos
Ook bestuurder Harry Luik van Careyn laat weten dat het voorkomt dat personeel afspraken maakt met bewoners om de werkdruk omlaag te brengen. ,,Dementerenden zijn vaak rusteloos en willen soms wel 36 keer naar de wc. Vaak helpen wij hen in hun behoefte om zo normaal mogelijk naar het toilet te kunnen. Als het even kan faciliteren we het wc-bezoek uiteraard.”

Careyn komt voor op de lijst van verpleeghuizen die slecht presteren. De lijst werd onlangs bekendgemaakt door staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) nadat verschillende partijen in de Tweede Kamer daar op hadden aangedrongen.

‘Oma plaste uit wraak in haar broek’

De 80-jarige oma van Samantha van Rookhuizen (41) verhuisde na een flinke heupoperatie naar verpleeghuis Grootenhoek. ,,Ik vond het mensonterend”, vertelt de kleindochter aan RTL Nieuws. Ook oma zelf had dat door. ,,Ze plaste in haar broek, zó boos was ze. ‘Nu hebben jullie nog meer werk aan mij’, zei ze erbij.”

De 80-jarige vrouw woonde in totaal driekwart jaar in het tehuis: ze overleed in 2011. ,,Het was vijf jaar geleden al zo. Ik weet nog dat mijn moeder en ik bij haar sterfbed stonden en dat ik tegen mijn moeder zei: ‘Mam, als jij ooit naar een bejaardentehuis moet, zal ik je nóóit hiernaartoe brengen’. Ik vind het heel erg dat mijn oma hier de laatste maanden van haar leven heeft doorgebracht. Als ik dit van tevoren had geweten, had ik een andere plek voor haar uitgezocht.”

Elsevier 02.11.2016 Drie keer per dag naar wc: Kamer woedend over verpleeghuis Careyn Lees meer

Haags Cato op nieuwe ‘zwarte lijst’ verpleeghuizen

AD 31.10.2016 Het Haagse Cato staat onder ‘intensief vervolgtoezicht’ van de gezondheidsinspectie. Het is één van de acht aanbieders in Nederland, waar de inspectie zich de meeste zorgen om maakt. Dat maakte de waakhond deze avond bekend.

Het orgaan publiceerde een geüpdate versie van de beruchte ‘zwarte lijst’ van verpleeghuizen, die in juli voor het eerst verscheen. Daar staan drie nieuwkomers op, waaronder Cato. Twee andere Haagse partijen, Florence en WZH, zijn zorgenkindje af en schoven van categorie 1 op naar categorie 2.

Cato biedt seniorenwoningen en verpleeghuiszorg op acht locaties in Den Haag. Op 18 augustus dit jaar werd de organisatie al op de vingers getikt. Cato kreeg een aanwijzing voor de locaties Bezuidenhout en Carel van den Oever en moest binnen zes weken de onvolledige cliëntdossiers op orde te brengen.

Inspectie stuurt interventieteams naar verpleeghuizen

NU 31.10.2016 De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft verstrekkende maatregelen genomen bij drie verpleeghuisinstellingen omdat daar de medicatieveiligheid niet voldoet. Dat heeft staatssecretaris Martin van Rijn bekendgemaakt.

Van Rijn heeft maandag voor de tweede keer een lijst vrijgegeven van verpleeghuizen waar de grootste zorgen over zijn. Vijf van de elf verpleeghuizen die afgelopen zomer voor het eerst op de lijst stonden hebben zich niet aan het intensiefste toezicht weten te ontworstelen en staan er nog steeds op.

Omdat er drie (kleine) nieuwe instellingen op de lijst zijn geplaatst, telt die nu acht verpleeghuisinstellingen.

De instellingen die in september (nog) onder intensief toezicht stonden, zijn Avondrust, Care Residence Zonnestraal, Beweging 3.0, Careyn, Cato, Humanitas, Laurens en Warande.

Verhoogd risico

De staatssecretaris liet ook weten dat, sinds de start van het extra toezicht in 2015, bij 111 van de 150 verpleeghuisinstellingen waar sprake was van een verhoogd risico de kwaliteit inmiddels op orde is. Daar is geen extra toezicht van de inspectie meer nodig.

“Laat ik duidelijk zijn: ik wil dat de kwaliteit zo snel mogelijk verbetert in alle verpleeghuizen waar dat nodig is. Gelukkig is er door er bovenop te zitten echt vooruitgang geboekt in de afgelopen periode. Bij 111 instellingen is het extra toezicht ondertussen overbodig”, stelt Van Rijn.

Lees meer over: IGZ Verpleeghuizen Zorg

Drie nieuwe verpleeghuizen op zwarte lijst zorginspectie

AD 31.10.2016 De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft drie nieuwe verpleeghuizen op de zwarte lijst gezet. Het gaat om verpleeghuizen om: Cato uit Den Haag, Care Residence Zonnestraal uit Hilversum en Avondrust in Veenendaal. Zij presteren onder de maat.

De IGZ begon afgelopen zomer met het bekendmaken van de lijst. Bij de lancering stonden er elf verzorgingstehuizen op. Bij drie van hen voldeed de medicatieveiligheid niet. Vijf van die instellingen hebben zich niet aan het meest intensieve toezicht weten te ontworstelen en staan er nog steeds op. Dat zijn: Careyn, Humanitas, Laurens, Beweging 3.0 en Warande.

Bij één van de instellingen, Stichting Careyn, is zelfs een interventieteam ingezet. Het is de eerste keer dat dit gebeurt, en dat bij één van de grootste instellingen van het land. Careyn heeft 29 verpleeghuizen in de provincies Utrecht, Noord-Brabant en Zuid-Holland. Daarin wonen 2400 mensen.

Met de drie (kleine) nieuwkomers zijn er momenteel dus acht instellingen die niet goed scoren en in september (nog) onder intensief toezicht stonden. De inspectie neemt extra maatregelen om de situatie in de verpleeghuizen te verbeteren. Zo hebben vier van de acht instanties een bestuurlijke aanwijzing gekregen en krijgen de vier andere verscherpt toezicht.

Ik wil dat de kwaliteit zo snel mogelijk verbetert in alle verpleeghuizen waar dat nodig is, aldus Staatssecretaris Martin van Rijn

Van Rijn
Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) laat ook weten dat, sinds de start van het extra toezicht in 2015, bij 111 van de 150 verpleeghuisinstellingen waar sprake was van een verhoogd risico de kwaliteit inmiddels op orde is. Daar is geen extra toezicht van de inspectie meer nodig.

De drie nieuwe (kleine) instellingen op de zwarte lijst maakten al onderdeel van de eerdere 150 verpleeghuizen met verhoogd risico.

,,Laat ik duidelijk zijn: ik wil dat de kwaliteit zo snel mogelijk verbetert in alle verpleeghuizen waar dat nodig is. Gelukkig is er door er bovenop te zitten echt vooruitgang geboekt in de afgelopen periode. Bij 111 instellingen is het extra toezicht ondertussen overbodig. Waar nog verbeteringen nodig zijn, treedt de inspectie handhavend op”, aldus Van Rijn.

OPROEP

Steun Hugo’s kruistocht, en geef uw stem aan ‘Ma’

AD 31.10.2016 Omroep MAX-directeur Jan Slagter breekt een lans voor het ontroerende boek ‘Ma’ dat AD-columnist Hugo Borst over zijn dementerende moeder schreef. Slagter mist het boek tussen de nominaties voor de NS Publieksprijs en roept ‘alle liefhebbers’ op het toch te nomineren via ns.publieksprijs.nl. ,,Het is onterecht dat ‘Ma’ niet genomineerd is”.

,,In de week dat Hugo Borst alomtegenwoordig was in de media met zijn manifest over de ouderenzorg, werden ook de genomineerde boeken voor de NS Publieksprijs bekendgemaakt. Stuk voor stuk bijzondere boeken: Neem een geit, De verwarde cavia, De Amerikaanse prinses, Gij nu, As in tas en Pogingen iets van het leven te maken.

,,Zeker die laatste titel, van Hendrik Groen, heeft mijn sympathie, al was het maar omdat we bij omroep Max een dramaserie op basis van dit boek gaan maken. Plaats van handeling: een verzorgingshuis. Maar ik mis een ander belangrijk boek, dat zich in een verpleeghuis afspeelt: ‘Ma’, van Hugo Borst.

Lees ook

Ontroerend Mijn Ma op de planken

De Meente is weer van de zwarte lijst: ‘We hebben hier goede zusters’

Tussen de twee boeken is één groot verschil: het boek van Hendrik Groen is fictie, verzonnen dus, terwijl Hugo de schrijnende werkelijkheid beschrijft, aldus Jan Slagter.

Inkijkje
,,Tussen de twee boeken is één groot verschil: het boek van Hendrik Groen is fictie, verzonnen dus, terwijl Hugo de schrijnende werkelijkheid beschrijft.

,,Voor wie het heeft gemist: Hugo’s moeder, die aan alzheimer lijdt, woont in een verpleeghuis en in ‘Ma’ schetst hij een mooi, indringend beeld van haar, ook omdat hij herinneringen aan vroeger ophaalt.

,,Tegelijk krijgt de lezer een inkijkje in de ouderenzorg anno nu. Hoe raden van bestuur falen in de uitoefening van hun functie. Hoe managers zich schuldig maken aan wanbeleid. Hoe het personeel z’n best doet, en welke bureaucratische hindernissen het daarbij ondervindt. Zo wordt meteen duidelijk waarom Hugo met het manifest ‘Scherp op ouderenzorg’ naar buiten kwam.

Aandacht
,,Wat mij betreft gaan zijn tien punten nog niet ver genoeg. Zelf ben ik bezig met het opzetten van een kleinschalige woonvorm voor ouderen met dementie in Rotterdam, voor 24 ouderen. Daarbij wil ik op iedere acht bewoners drie zorgmedewerkers (Hugo vraagt om twee medewerkers op een groep van acht).

,,De zorg heeft dus ook míjn speciale aandacht. Dat zou welbeschouwd voor iedereen moeten gelden: er zijn maar weinig mensen die níet met ouderenzorg te maken krijgen, het niveau van de zorg gaat dus iedereen aan.

Steun de kwetsbare ouderen en de medewerkers in de ouderenzorg, stem op Ma.

Nogmaals Slagter.

Stem op Ma!
,,Terug naar het boek van Hugo. Het gaat mij er niet om dat ‘Ma’ de NS Publieksprijs wint, maar ik vind het onterecht dat zijn boek niet tussen de genomineerde titels staat. Eigenlijk is er maar één voorwaarde in de verder wat schimmige verkiezing, en dat is dat het tot de best verkochte titels van het jaar hoort. Daaraan voldoet ‘Ma’ met bijna honderdduizend verkochte exemplaren ruim.

,,Het mooie is nu dat we daar met z’n allen iets aan kunnen doen, het is immers een publieksprijs, dus het staat eenieder vrij op een ander boek te stemmen dan op een van de zes door de CPNB genomineerde titels. Ik roep daarom alle liefhebbers van de kroniek en de kruistocht van Hugo op om via nspublieksprijs.nl op ‘Ma’ te stemmen, zodat het alsnog meedoet bij de verkiezing. En zodat het onderwerp – hoe houden we de verpleeghuizen menselijk – weer een beetje extra aandacht krijgt. Want dat verdient het.

,,Steun de kwetsbare ouderen en de medewerkers in de ouderenzorg, stem op Ma.”

Trouw 28.10.2016 De Meente is weer van de zwarte lijst van de Inspectie voor de Gezondheidszorg af. De bewoners begrepen toch al niet waarom hun huis erop stond.

Nou, de verzorging was best. Oké, ze haalden me wel wat vroeg uit bed, rond zeven uur, aldus Bertus Bakker, inwoner De Meente.

“Zelfs de kippen zijn oud hier”, lacht Bertus Bakker (92) bij de kippenren op de binnenplaats van De Meente, hét verzorgingshuis van Genemuiden.

Na een graai in de ren tovert de gepensioneerde bouwvakker twee piepkleine eieren tevoorschijn. Eigenlijk zouden het er meer moeten zijn, maar de bejaarde beestjes houden van hun gemak, lacht hij.

Dat IJsselheem, waar De Meente onder valt, tot een maand geleden op de zwarte lijst van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) prijkte, kan hij moeilijk bevatten. “Momenteel heb ik weinig zorg nodig, maar een tijdje geleden hebben ze er bij mij een pacemaker ingedrukt. Nou, de verzorging was best. Oké, ze haalden me wel wat vroeg uit bed, rond zeven uur. Voor mij is acht uur ook prima.”

IJsselheem is een verhaal apart. Tot grote verbazing van het bestuur prijkte de organisatie in juli met tien andere instellingen met het cijfer ‘1’ op de zwarte lijst, de slechtst denkbare notering. Waar de andere instellingen nog steeds een ‘1’ hebben, of hooguit ‘2’ of een ‘3’, is IJsselheem sinds eind september alweer van de lijst verdwenen.

Een administratieve kwestie

Het draait om de regeltjes, en hoe je die noteert. Of wij goede zorg verlenen, dat lijkt van ondergeschikt belang, aldus Ciska Koerhuis, verzorgende.

Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ).

Volgens regiomanager Hermien van Helsdingen was het in feite een administratieve kwestie. “Qua registratie was het volgens de Inspectie niet op orde. Zo werd de temperatuur van de koelkast niet altijd goed bijgehouden, of ontbraken de handtekeningen van de families onder de zorgplannen. Ik begrijp het probleem, maar met alle respect: onze medewerkers zijn praktisch ingestelde mensen. Die willen niet achter een computer zitten. Die willen zorg verlenen.”

Eind maart bleek uit een herbezoek van de Inspectie dat de kwestie grotendeels was opgelost. Maar omdat het onderzoek voor het opstellen van de lijst een paar weken eerder was beëindigd, kwam dat net te laat.

Verzorgende Ciska Koerhuis zegt dat ze er in het dorp op werd aangesproken. “Ze zeiden: Wat is er aan de hand? Ik zei: Het draait om de regeltjes, en hoe je die noteert. Of wij goede zorg verlenen, dat lijkt van ondergeschikt belang.” Op de dagbesteding, waar een handjevol ouderen een taart bakt, rakelt het begrip ‘zwarte lijst’ het oude zeer snel weer op. Els Visscher, een bewoner van de aanleuningwoningen, vindt het gemeen dat de Inspectie onjuiste ‘proaties’ rondstrooide. “Het is eten is goed, de verzorging is goed en het drinken ook. Er is zelfs af en toe een glaasje.”

Op zaterdag is er vis met rijst, net als in het dorp. Hier leeft het idee: De Meente is van ons allemaal. Daar moet je niet aankomen, aldus Hermien van Helsdingen, regiomanager.

Als ze in tranen uitbarst, vindt Van Helsdingen het tijd om de ruimte te verlaten. “Dit kan snel gebeuren bij kwetsbare ouderen”, licht ze toe. Maar wat ook meespeelt: “De Meente is het enige verzorgingshuis van Genemuiden. Op zaterdag is er vis met rijst, net als in het dorp. Hier leeft het idee: De Meente is van ons allemaal. Daar moet je niet aankomen.”

Bij de kippenren windt de 92-jarige Bakker zich intussen op over een verdwenen haan. Een verzorgster lag er tijdens haar slaapdienst van wakker. “Niet slapen? Ze moet acht geven”, bromt hij. De eieren, die moet de bezoeker meenemen, hij staat erop. “Ze zijn van goede kwaliteit, probeer maar. Als u er toch ziek van wordt, kom dan maar terug. We hebben hier goede zusters.”

Verwant nieuws;

Nog vijf verpleeghuizen op ‘zwarte lijst’– 27/10/16
Verpleeghuizen opstandig na zwarte lijst– 06/10/16
Goede wil, maar slechte zorg bij ondermaatse verpleeghuizen– 05/07/16

Meer over; Gezondheidszorg Gezondheid

Oproep familie slecht verpleeghuis

Telegraaf 27.10.2016 Vijf verpleeghuizen presteren ondanks een eerdere waarschuwing nog steeds ondermaats. Careyn, Humanitas, Laurens, Beweging 3.0 en Stichting Antroz blijven in de zorgelijke categorie. Woont een familielid van u of iemand anders uit uw omgeving in een van deze verpleeghuizen? Dan komt De Telegraaf graag met u in contact.

Mail uw naam en telefoonnummer naar e.gabeler@telegraaf.nl en/of r.steenhorst@telegraaf.nl.

‘Nog altijd zorgen over vijf verpleeghuizen van zwarte lijst IGZ’

NU 27.10.2016 Vijf van de verpleeghuizen die eerder op een zwarte lijst voor verpleeghuizen van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) stonden, krijgen in de nieuwe versie in oktober opnieuw de negatiefste beoordeling, zo blijkt uit een rondgang van vakblad Zorgvisie langs de verpleeghuizen.

Toen de lijst in juli uitkwam waren er grote zorgen over de kwaliteit van elf verpleeghuizen. Van die instellingen zijn de zorgen onveranderd bij Careyn in Utrecht en Zuid-Holland, Humanitas in Rotterdam, Laurens, Beweging 3.0 en de voormalige stichting Antroz. Al deze instellingen vallen in een categorie 1, de zwaarste categorie die de Inspectie hanteert, meldt Zorgvisie.

Enkele instellingen zeggen inmiddels verbeteringen aangebracht te hebben of stellen momenteel nog met verbetertrajecten bezig te zijn.

De publicatie van de lijst leidde in juli leidde tot veel ophef onder medewerkers en bewoners. Verpleeghuizen noemden de IGZ-lijst achterhaald en vinden dat ze onterecht negatief in het nieuws kwamen. De Tweede Kamer vroeg om een geactualiseerde lijst, die volgens Zorgvisie begin volgende week bekend gemaakt wordt door de Inspectie.

Staatssecretaris Van Rijn heeft gezegd mogelijk in te gaan grijpen wanneer de zorg in de verpleeghuizen in oktober niet weer op niveau zou zijn.

Lees meer over: IGZ Verpleeghuizen Zorg

Zwarte lijst verpleeghuizen

Telegraaf 27.10.2016 Van de elf verpleeghuizen die deze zomer op een zwarte lijst van de Inspectie voor de Gezondheidszorg stonden, staan er nog vijf op de nieuwe lijst die maandag gepubliceerd wordt. Dat concludeert Zorgvisie na een rondgang langs de betrokken verpleeghuizen.

Careyn, Humanitas, Laurens, Beweging 3.0 en Stichting Antroz blijven in de zorgelijke categorie 1. Zes andere verpleeghuizen hebben voortgang geboekt en gingen naar categorie 2 of zelfs 3.

GERELATEERDE ARTIKELEN

10 OKT 2016: ’Verpleeghuizen moeten meewerken’
06 JUL 2016: Verpleeghuizen boos om lijst IGZ

Zes verpleeghuizen geschrapt van zwarte lijst

Trouw 27.10.2016 De gewraakte zwarte lijst van de inspectie voor volksgezondheid (IGZ) telt nog maar vijf van de oorspronkelijke elf verpleegzorginstellingen. Zes andere instellingen hebben zich in de afgelopen vier maanden zo verbeterd dat ze van de lijst zijn afgevoerd.

Drie instellingen hebben flinke vorderingen gemaakt.

Er zijn ook nieuwkomers: verpleeghuizen waar de inspectie pas onlangs ernstige tekortkomingen heeft geconstateerd, waar de zorg is verslechterd of onvoldoende verbeterd.

Dat blijkt uit een inventarisatie van deze krant onder 150 zorginstellingen die de inspectie sinds 2015 onderzocht. De resultaten daarvan werden op 5 juli gepubliceerd. Over elf instellingen maakte de inspectie zich toen grote zorgen, omdat het medicatiebeleid niet op orde was en de veiligheid van bewoners niet kon worden gegarandeerd. Zij werden onder verscherpt toezicht gesteld.

Inmiddels hebben drie van deze instellingen flinke vorderingen gemaakt: Evean Zorg Amsterdam, Zorggroep Groningen en IJsselheem hebben de kwaliteit van hun verpleeghuizen zo verbeterd dat het toezicht is opgeheven.

Drie andere instellingen staan nog wel onder toezicht, maar het ‘verscherpt’ is eraf: het gaat om Stichting Amstelring Groep, Florence en Stichting Woonzorgcentra Haaglanden, het verpleeghuis waarin de moeder van staatssecretaris Martin van Rijn woont.

Nieuwe instellingen op lijst

Wanneer de herziene lijst wordt gepubliceerd is niet bekend. De IGZ wil op dit moment ook niet zeggen hoeveel nieuwe zorginstellingen er op de zwarte lijst staan: verpleeghuizen die recent onder verscherpt toezicht zijn geplaatst.

Eén daarvan is in elk geval Avondrust in Veenendaal: daar gaat het volgens de inspectie mis met medicatieveiligheid, ook is er onvoldoende deskundig personeel. Aan ‘inzet en goede wil’ ontbreekt het daarentegen niet. Volgens het management van Avondrust is de sfeer er ‘open en warm’.

Er was veel ophef over de eerste versie van de lijst in juli. Voor het personeel was alle negatieve publiciteit, zegt Bernadet Naber van Actiz, de koepel van zorgorganisaties. “Mensen kwamen echt huilend op het werk: ‘Ik loop me de benen uit het lijf en dan word ik in de pers zó weggezet’.”

Verwant nieuws;

Goede wil, maar slechte zorg bij ondermaatse verpleeghuizen– 05/07/16
Moet moeder weg uit het verpleeghuis?– 07/07/16
Zorgbestuurder: ‘Ik heb deze week gedacht: Bekijk het allemaal maar.’– 09/07/16

Meer over; Gezondheid Gezondheidszorg

‘Vijf verpleeghuizen staan nog steeds op zwarte lijst’

AD 27.10.2016 Van de elf verpleeghuizen die deze zomer op een zwarte lijst van de Inspectie voor de Gezondheidszorg stonden, staan er nog vijf op de nieuwe lijst die aanstaande maandag bekend wordt gemaakt.

Dat concludeert het vakblad Zorgvisie na een rondgang langs de betrokken verpleeghuizen.

De verpleeghuizen Careyn, Humanitas, Laurens, Beweging 3.0 en Stichting Antroz blijven in de zorgelijke categorie 1, de ‘zwarte lijst’.

Dat betekent dat de zorg in de zes andere verpleeghuizen is verbeterd. Sommige huizen zijn van categorie 1 naar categorie 3 verplaatst, en de huizen Ijsselheem en Zorggroep Groningen zijn van de lijst verdwenen.

Lees ook

Personeel Laurens legt morgen werk neer

‘Er is een rampenplan nodig zodat we iets kunnen doen aan de problemen in de ouderenzorg’

RTVWEST 26.10.2016 Ruim 45.000 stemmen zijn er al uitgebracht op de speciale website van Hugo Borst en Carin Gaemers. Dat vertelt het duo in het radioprogramma Studio Haagsche Bluf van Omroep West. Borst en Gaemers lanceerden dinsdag een zorgmanifest om aandacht te vragen voor de ouderenzorg in Nederland.

‘Het was echt een explosie’, reageert Borst op de vraag van presentator Tjeerd Spoor hoe er op het manifest gereageerd is. ‘Ik ga ervan uit dat we nu ook wel weer over dit getal heen zijn gegaan. En ik hoop wel dat de mensen die bijvoorbeeld mantelzorger of sociaal bewogen zijn naar onze website gaan en het manifest ondertekenen. Daar doen ze namelijk iedereen een plezier mee.’

De moeder van Borst is dement en woont in een verpleeghuis van de Rotterdamse zorginstelling Laurens. Ook de moeder van Gaemers woonde daar, tot zij twee jaar geleden overleed. Vanwege de in hun ogen abominabele ouderenzorg in Nederland stelde het tweetal een lijst op van tien punten die moeten veranderen in de ouderenzorg. Die lijst, Scherp op Ouderenzorg, werd dinsdag gepubliceerd in het AD.

‘We moeten een rampenplan maken’

‘Het grote probleem is dat er al heel vaak gesproken is over de ouderenzorg in ons land, maar dat iedereen op elkaar wacht. De zorginstellingen of brancheorganisaties schuiven alles naar elkaar toe’, legt Gaemers uit. ‘Terwijl we eigenlijk gewoon een rampenplan zouden moeten maken en moeten aanpakken alsof bijvoorbeeld de Deltawerken zijn doorgebroken.’

Borst: ‘Je kunt de situatie in de ouderenzorg een beetje vergelijken met het piramidespel van de Amerikaan Bernard Madoff. Hij had de financiële waardepapieren zo vaak versnipperd en verkocht dat niemand meer wist wat de waarde hiervan was. En dat zie je nu ook in de ouderenzorg. Er heerst apathie en niemand weet meer waar de verantwoordelijkheid ligt.’

Waakhond

Met hun manifest hoopt het tweetal hier een einde aan te maken. Toch zien ze zichzelf vooral als waakhond, niet als degenen die dé oplossing hebben. Gaemers: ‘Hoe meer steunbetuigingen we krijgen, hoe duidelijker we aan de politici en bewindvoerders kunnen laten zien dat we het zat zijn hoe onze ouderen verkommeren. Dus aan iedereen: blijf je stem geven!’

Meer over dit onderwerp: OUDERENZORG ZORGMANIFEST

Hugo Borst praat over ouderenzorg in Studio Haagsche Bluf

RTVWEST 26.10.2016 Hugo Borst is woensdagavond te gast in het radioprogramma Studio Haagsche Bluf van Omroep West. De columnist komt praten over de ouderenzorg in Nederland, die in zijn ogen veel beter kan en moet.

De moeder van voetbaljournalist Borst is dement en woont in een verpleeghuis van de Rotterdamse zorginstelling Laurens. Borst schreef deze zomer een brief aan staatsecretaris Martin van Rijn over de volgens hem abominabele ouderenzorg in Nederland.

Samen met Carin Gaemers van zorginstelling Laurens stelde hij een lijst op van tien punten die moeten veranderen in de ouderenzorg in Nederland. Die lijst, Scherp op Ouderenzorg, werd dinsdag gepubliceerd in het AD.

Fatsoen

‘Ouderenzorg is geen schadepost maar een kwestie van fatsoen’, vindt Borst. Hij pleit onder meer voor minder administratieve rompslomp, een verplichte ballotage voor bestuurders en toezichthouders en meer aandacht voor ouderen.

Borst is tussen 18.00 en 19.00 uur te gast bij Tjeerd Spoor in het laatste uur van Studio Haagsche Bluf.

Meer over dit onderwerp: DEN HAAG RADIO HUGO BORST STUDIO HAAGSCHE BLUF

Zorgmanifest Borst raakt twintigduizend lezers in het hart

AD 25.10.2016 Het zorgmanifest dat Hugo Borst en Carin Gaemers gisteren lanceerden heeft duizenden lezers in het hart geraakt. Ruim 21.000 steunbetuigingen kwamen er al binnen op een speciale website. In het manifest legt Borst puntsgewijs uit hoe we volgens hem beter voor onze hulpbehoevende ouderen kunnen zorgen.

Dit is enorm en geeft wel aan hoe dit leeft en dat wat wij naar voren brengen dus heel breed gedeeld wordt, aldus Carin Gaemers.

Gaemers is overweldigd door de enorme stapel reacties. ,,Dit is enorm. Wij krijgen in één dag de helft van het aantal reacties bij elkaar die nodig zijn voor een burgerinitiatief. Dat geeft wel aan hoe dit leeft en dat wat wij naar voren brengen dus heel breed gedeeld wordt.”

Volgens Gaemers is het nu de taak van de politiek om er ook echt eens iets aan te doen. ,,We zien in Nederland initiatieven waar het wel goed gaat. Maar wat wij niet snappen is waarom dat niet overal lukt. Het is genoeg geweest. Doe er nu iets aan.”

Wie het manifest ook wil ondersteunen kan terecht op de website van Scherp op Ouderenzorg.

Lees ook

Zorgmanifest maakt veel los: ‘Tijd dat er een keerpunt komt’

‘Aandacht voor zorgmanifest is overweldigend’

AD 25.10.2016 AD-columnist Hugo Borst is blij met de ruim achtduizend handtekeningen die hij tot nu toe heeft ontvangen op zijn zorgmanifest. In de verklaring legt Borst uit hoe we volgens hem beter kunnen omgaan met de ouderenzorg.

,,De aandacht is overweldigend en dat is fijn, want uiteindelijk moet dat leiden tot betere ouderenzorg en een veranderd politiek beleid. Ik ben er heel optimistisch over”, aldus Borst.

Lees ook

Zorgmanifest maakt veel los: ‘Tijd dat er een keerpunt komt’

Zorgmanifest maakt veel los: ‘Tijd dat er een keerpunt komt’

Volgens de columnist zijn politieke partijen het op hoofdlijnen met zijn zorgmanifest eens. ,,Als de debatten over een paar weken plaatsvinden, dan hoop ik dat er wat gaat veranderen. Mocht dat niet zo zijn, dan gaan we de handtekeningen op onze site gebruiken. Jammer genoeg, zou ik bijna zeggen, want we hopen dat het zonder dat machtsmiddel kan.”

AD 25.10.2016 Het zorgmanifest dat Hugo Borst gisteren met Carin Gaemers lanceerde heeft tot veel steunbetuigingen geleid. In het manifest legt Borstpuntsgewijs uit hoe we volgens hem beter voor onze hulpbehoevende ouderen kunnen zorgen.

Je hebt me geraakt Hugo, met je juiste woorden, aldus Jeanette Westerink.

Actiz, de organisatie van zorgondernemers, prijst het zorgmanifest van Borst en hoopt dat het de politiek zal wakkerschudden. ,,Na alle veranderingen en bezuinigingen wordt het tijd dat er een keerpunt komt”, zegt woordvoerder Bernadet Naber.

Volgens haar is het manifest van Borst een kans om een stem vanuit de samenleving te laten klinken. ,,We moeten ons als maatschappij vooral afvragen wat we in de toekomst kunnen en mogen verwachten van de ouderenzorg en wat we daarvoor over hebben.”

Verandering
Borst, die zelf ook vaak in een verzorgingstehuis is te vinden omdat zijn moeder daar verblijft, maakt zich druk om de verpleegzorg in Nederland. Hij en Gaemers hopen daar met het manifest ‘Scherp op Ouderenzorg’ verandering in te kunnen brengen. ,,Het doet pijn om te zien dat mensen die hun verstandelijke vermogens zijn kwijtgeraakt, te zien verpieteren”, aldus Borst.

Lintje
Op Facebook wordt het initiatief met veel enthousiasme ontvangen. ,,Je hebt me geraakt Hugo, met je juiste woorden. Iedereen heeft recht op goede zorg”, zegt Jeanette Westerink. Gaby Smith is enthousiast over de actie. ,,Deze man verdient een lintje!” Zegt ze. En Cor van Lievenoogen reageert: ,,Mijn ervaring met zorgverleners is dat dit vaak fantastische mensen zijn, die graag meer zouden willen doen. Maar zoals Hugo al zei, het zijn de bovenlagen waar het niet klopt.”

Oplossingen
Borst hoopt dat de politiek snel met oplossingen komt. ,,De politieke strijdbijl, die gehanteerd wordt in verband met de aankomende verkiezingen, die moet even begraven worden. Ik weet wel zeker dat ze dit gaan oplossen, want anders ben ik de afgelopen tijd met een kluitje in het riet gestuurd.”

Boze Borst: Het doet pijn om ouderen te zien verpieteren

AD 24.10.2016 Hugo Borst is boos. ,,Ik ben boos omdat het maar niet lukt om de verpleegzorg in Nederland te verbeteren.” Het manifest ‘Scherp op Ouderenzorg’ dat hij vandaag met Carin Gaemers lanceerde, moet daar snel verandering in brengen. ,,Het doet pijn om te zien dat mensen die hun verstandelijke vermogens zijn kwijtgeraakt, te zien verpieteren.”

Borst roept de politiek op om snel met oplossingen te komen. ,,Ze zijn allemaal voornemens om dit op te lossen. De politieke strijdbijl, die gehanteerd wordt in verband met de aankomende verkiezingen, die moet even begraven worden. Ik weet wel zeker dat ze dit gaan oplossen, want anders ben ik de afgelopen tijd met een kluitje in het riet gestuurd.”

Lees ook

Lees hier wat Hugo heeft gedaan sinds zijn brief aan Van Rijn

AD 14.10.2016 AD-columnist Hugo Borst beschrijft hoe hij en Carin Caemers tot een manifest voor betere zorg voor hulpbehoevende ouderen kwamen. Van de veelbesproken open brief aan staatssecretaris Martin van Rijn in juli, tot talloze gesprekken met politici en ouderenverzorgers. Ondanks de meningsverschillen en politiek, één kern: goede zorg voor afhankelijke ouderen, dat moet uit ons hart komen.

Mantelzorgers slaan het gefrustreerd gade. Onze geliefden krijgen niet de zorg en aandacht die ze verdienen

Ik geef Messi net een hondenbrokje als vlak voor de uitzending de display van mijn telefoon oplicht. Het is de staatsecretaris. Twee uur eerder heeft Martin van Rijn al een sms gestuurd met onder andere de mededeling: We are in this together.

Die dag heb ik op de voorpagina van deze krant een open brief aan hem geschreven die zo begint: ‘Verwarde ouderen (…) aandachtig en liefdevol verplegen en hun veiligheid garanderen. Ik weet hoe dat veel beter kan.’ De brief eindigt zo: ‘Boze mantelzorgers, gefrustreerde verzorgers en leidinggevenden met een geweten zullen de verpleeghuiszorg in deze mensonterende vorm laten ploffen.’

Van Rijn zegt door het schrijven geraakt te zijn en staat erop elkaar de volgende dag te ontmoeten. Maar het EK voetbal is bezig, ik doe Studio France, zeg ik. Dan kom ik naar Hilversum, antwoordt hij.

Pas een maand later zien we elkaar. Ik besluit onze ontmoeting bewust even uit te stellen. De open brief was weliswaar aan de staatssecretaris gericht, maar niet alleen voor hem bedoeld. Wie deelt de boosheid over het akelige lot van veel verpleeghuisbewoners in dit land nog meer?

Problemen
Niet alleen in de zorginstelling waar mijn moeder woont leidt onderbezetting tot problemen. In veel Nederlandse verpleeghuizen is het mis. Er zijn goede huizen, maar ook daar wordt op zorgmedewerkers roofbouw gepleegd. In de Randstad lijkt dit het ergst, waarschijnlijk omdat de bezettingsgraad daar het laagst is. Een hoog ziekteverzuim is het gevolg van die hoge werkdruk. Vervangend personeel is er soms niet en indien wel aanwezig dan wreekt zich dat uitzendkrachten de bewoners niet kennen. Mantelzorgers slaan het gefrustreerd gade. Onze geliefden krijgen niet de zorg en aandacht die ze verdienen.

Niet alleen vanwege de bezoekjes aan mijn eigen moeder durf ik mezelf ervaringsdeskundige te noemen. Hoe vaak ik niet staande word gehouden. De e-mails die ik krijg. Elk individueel verhaal grijpt me naar de strot. In de alzheimercafé’s en bibliotheken waar ik wekelijks praat over mijn moeder, dementie en de haperende verpleeghuiszorg word ik door de meiden van de werkvloer bijgepraat over hoe het er bij hun verpleeghuis aan toe gaat. Conclusie: zelfs bij de huizen in de provincie (daar zijn meer vrijwilligers en is de sociale cohesie beter) lopen ze op hun tenen.

Jazeker, ik hoor ook weleens positieve verhalen. Natuurlijk. Een hemelgeschenk. Die zorginstellingen/verpleeghuizen doen het met hetzelfde budget goed. Fatsoenlijke zorg kan dus wel degelijk.

Lees ook

Lees hier het manifest van Hugo Borst en Carin Gaemers

Hugo Borst en Carin Gaemers tijdens een plenair debat in de Tweede Kamer over personeelstekort in verpleeghuizen. © ANP

Voordat wij, bezorgde mantelzorgers, een dik klachtenboek konden overhandigen aan meneer Thepass gingen er twee maanden voorbij

Laurens
December 2015 komt er een pittige tante in mijn leven, Carin Gaemers. Haar ma zat in hetzelfde verpleeghuis als de mijne. Nadat haar moeder stierf bleef Carin haar werk als Cliëntenraadslid doen. Ze is ook lid van de Centrale Cliëntenraad van de zorginstelling Laurens. Carin, historicus, heeft veel verstand van verpleeghuiszorg en heeft een sterk ontwikkeld rechtvaardigheidsgevoel.

Een paar dagen voor mijn open brief maakt de Inspectie voor de Gezondheid (IGZ) bekend dat 150 verpleeghuizen niet voldoende in staat zijn de juiste zorg te leveren. Bij 11 daarvan is de situatie zelfs zeer ernstig. Onder druk van de Tweede Kamer wordt de lijst openbaar gemaakt. Laurens zorginstelling (ma’s verpleeghuis valt daaronder) behoort tot die 11 slechtste. De IGZ heeft gezien dat het de spuigaten uitloopt.

Drie weken later is de complete raad van bestuur gelukkig weg. Dat Laurens Zorginstelling op omvallen staat wordt deze bestuurders hard aangerekend. Wat Carin Gaemers en mij nog steeds dwars zit: bestuursvoorzitter Thepass en de zijnen regeerden op afstand. Vanuit hun ivoren toren hadden ze geen idee hoe het er op een woongroep aan toe gaat. Zelfs niet in tijden van crisis. Als Thepass zich al eens op een woongroep vertoonde, zag hij alleen wat hij wilde zien: Laurens leverde uitstekende zorg. Voordat wij, bezorgde mantelzorgers, een dik klachtenboek konden overhandigen aan meneer Thepass gingen er twee maanden voorbij. Hij heeft er in zijn laatste halfjaar niet eens op gereageerd. Ik denk dat toen het zaadje van mijn woede is geplant.

Cursus
Terwijl de politiek zijn zomerreces beleeft, zit VVD-zorgwoordvoerder Sjoerd Potters bij mij aan de keukentafel. Via via kennen we elkaar. Carin en ik krijgen een cursus Haagse manieren. We hebben het lang en breed over de zorg aan ouderen en wat me treft is Potters’ betrokkenheid. Zoiets is me twee maanden eerder op bezoek bij Mona Keijzer (CDA) ook al opgevallen: niet alle politici zijn kil. Zowel Potters (coalitie) als Keijzer (oppositie) balen enorm van de staat van de verpleeghuiszorg.

Carin en ik spreken na het zomerreces veel portefeuillehouders zorg. Wat is hun drijfveer? Bij Renske Leijten (SP) zou ik het (want zo herkenbaar) oerwoede willen noemen. Bij Henk Krol (50 +) de urgentie van de mantelzorger. Marith Volp (PvdA), Vera Bergkamp (D66) en Linda Voortman (GroenLinks) zijn geëngageerde vrouwen. Fleur Agema (PVV) laat zich een tikje verongelijkt leiden door echte boosheid en drift. We hopen haar nog te spreken.

We pleiten de politiek niet vrij, maar teveel zorginstellingen worden gewoon beroerd geleid. Dat wil niet zeggen dat ze er niet zijn, goede bestuurders

Eensgezindheid
Er valt ons iets op. GroenLinks en SP denken in grote lijnen hetzelfde over betere verpleeghuiszorg als de VVD. Ze vinden dat er snel iets moet veranderen: werkdruk omlaag, regelgeving simpeler en een drastische mentaliteitsverandering bij de beleidsbepalers. En stevig ingrijpen van de staatsecretaris als zorgorganisaties slechte zorg leveren. SP wil daar trouwens meer geld voor uittrekken, GroenLinks en VVD niet. Die willen dat de overhead van dure zorginstellingen omlaag gaat. De besparing daarvan moet naar de directe zorg.

Verbaasd over zoveel eensgezindheid sturen we een mail met de suggestie eens met elkaar te gaan praten. Nog diezelfde week hebben Leijten, Voortman en Potters besloten samen een voorstel uit te werken. We spreken af elkaar op de hoogte te houden. Carin en ik geven onszelf op dat moment lacherig de status van lobbyist.

We zijn er halverwege al die gesprekken met woordvoerders namelijk ook achter gekomen dat het thema verpleeghuiszorg dringend moet worden losgekoppeld van de gebruikelijke haat en nijd in de Kamer. De enige kans op snelle maatregelen ligt in het depolitiseren van de gevoelige materie. Dat vinden ook Marith Volp (PvdA), Renske Leijten (SP), Henk Krol (50 +) en Vera Bergkamp (D66) verzekeren ze ons. Hopelijk denken Fleur Agema (PVV), Carla Faber (CU), Tunahan Kuzu (DENK) en Esther Ouwerhand (PvdD) er net zo over.

Gematigd optimistisch
Carin Gaemers en ik zijn na onze bezoekjes aan politiek Den Haag gematigd optimistisch over wat er de komende weken zal gaan gebeuren. Na de zorgspecialisten van de partijen praten we nu ook met fractievoorzitters. Ook aan hen vragen we of bij dit thema het debat vrij van politiek venijn kan zijn.

Met Halbe Zijlstra (VVD) en Diederik Samson drinken we koffie. Carin en ik brengen ActiZ ter sprake, die hautaine branchevereniging voor zorgbestuurders waarvoor in politiek Den Haag nou niemand een aardig woord overheeft. Ik knap op van Zijlstra’s cynisme over die club. Ons voorstel om elk lid van de raad van bestuur en de raad van toezicht van elke zorginstelling langs een ballotagecommissie te duwen doet Samsom euforisch opveren. Zijlstra heeft er ook niets op tegen.

Want daar, bij de bestuurders in de zorg, wringt de schoen behoorlijk. We pleiten de politiek niet vrij, maar teveel zorginstellingen worden gewoon beroerd geleid. Dat wil niet zeggen dat ze er niet zijn, goede bestuurders. Op onze tocht langs verpleeghuizen ontmoeten we bekwame, gedreven mensen die het onderste uit de kan proberen te halen voor hun bewoners. Bestuurders die exact weten wat er leeft onder hun bewoners en zorgmedewerkers en die beseffen dat ze beide, ondanks een lage overhead, vaak tekort moeten doen. Bij een verpleeghuis in Brabant zien we dat bijvoorbeeld. Een goede sfeer, tevreden bewoners. Zorgmedewerkers en behandelaars die vanuit hun hart werken maar daar vanwege te weinig personeel niet genoeg aan toekomen.

Ergens in Overijssel hetzelfde verhaal. Kalme levendigheid, zo willen we de sfeer omschrijven. Op elke willekeurige woongroep zijn de demente ouderen zelf bezig of krijgen aandacht, maar als je verzorgenden spreekt hoor je hoe zwaar het is om met deze bezetting voldoende tijd te besteden aan iedereen. Ze zijn bang dat ze door de bodem zakken als er niets verandert. Beide huizen stonden onder toezicht van de IGZ. Inmiddels niet meer trouwens.

Inspectie
Tja, de Inspectie voor de Gezondheid. Er wordt flink op gemopperd. Door zorgbestuurders maar ook door zorgmedewerkers. Dat ze op overdreven veel slakken zout leggen. Dat de temperatuur van de koelkast niets zegt over de kwaliteit van de zorg. En dan al die idiote afvinklijstjes als er geïnspecteerd wordt. Maar de IGZ is een uitvoeringsorganisatie die alleen toetst op wat de overheid hen opdraagt.

Verzorgenden blijken als de dood voor de inspecteurs. Dat moeten ze beslist niet zijn, zegt directeur IGZ Ronnie van Diemen tegen ons. ‘We ontslaan ze toch niet. We leggen de vinger op de zere plek en eisen van bestuurders dat ze daar wat aan doen. Maar misschien moeten we dat nog beter uitleggen.’

Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) tijdens het plenaire debat in de Tweede Kamer over personeelstekort in verpleeghuizen. © ANP

Carin Gaemers en ik hebben natuurlijk ook House of Cards gekeken. We weten dat er giftig slib door de gangetjes rond de Tweede kamer stroomt…

Staatssecretaris
Indachtig de Inspectie voor de Gezondheid en vergeet al die managementslagen bij verpleeghuizen en zorginstellingen niet en dan al die verplichte registratie voor zorgmedewerkers: Carin en ik – en wij niet alleen – zien dat het allemaal te complex is geworden. Dat vindt de staatssecretaris ook.

Carin Gaemers en ik spreken Martin van Rijn twee keer. Een maand na de open brief in het AD zitten we in een Haags etablissement tegenover elkaar. Als iemand weet hoe een verpleeghuis er vanbinnen uitziet, dan hij wel. Zijn moeder verblijft er. Van Rijn is eerst mantelzorger dan staatssecretaris. Maar in de hoedanigheid van zijn ambt zegt hij niet in één maand en ook niet in één jaar te kunnen veranderen wat in 30, 40 jaar is ontstaan. Gelukkig zegt hij in één adem te gruwen van lijstjes, regeltjes en protocollen. Hij wil er korte metten mee maken, waarbij aangetekend: medicatieveiligheid is voor hem heilig.

Al duurt het leven van afhankelijk ouderen niet zo heel lang meer, de kwaliteit van hun levens in verpleeghuizen móet omhoog, vindt de staatssecretaris en we zien dat hij het meent. Vandaar Waardigheid en trots, een breed plan van Martin van Rijn om in alle Nederlandse verpleeghuizen liefdevolle zorg door trotse medewerkers te bewerkstelligen. Dat plan is lauw ontvangen. Critici vinden Waardigheid en trots na de ingrijpende overheidsmaatregelen in 2013 en 2015 een doekje voor het bloeden. De bedoeling is goed, maar de uitvoering overlaten aan de zorgsector zelf lijkt onverstandig. Zo bereikt het de verpleeghuisbewoner (nog) niet of te weinig.

Aandoenlijk
De tweede ontmoeting is op het ministerie. De directeur-generaal en de secretaris-generaal langdurige zorg zitten ook aan. Wat zien wij hier in Den Haag nou over het hoofd? vraagt de staatssecretaris.

Carin en ik zijn uitgenodigd om even vakkundig te worden gemasseerd, maar dat gebeurt op zo’n openlijke en bijna terughoudende manier dat het aandoenlijk is. De heren zijn uitstekende denkers, zien de bittere ernst van het probleem in, ze weten wat er verbeterd moet worden en hoe, ze zijn verder dan menig bestuurder uit de zorgsector, maar ze worstelen met het gegeven dat er te weinig geld vrijgemaakt kan worden. Ze delen hun ergernis over zorgbestuurders en toezichthouders die de bobo uithangen en constateren dat de branchevereniging niet erg medewerkend is als er naar oplossingen wordt gezocht.

Hoe nu verder?
Wij hebben vertrouwen in de politiek. Neem die wat stijve staatssecretaris Martin van Rijn. Dat hij uit het goede hout is gesneden bleek toen hij in 2015 met zijn portefeuille zwaaide toen de bezuinigingen op de ouderenzorg niet geschrapt leken te worden. Alle politici die we spreken zijn net als hij echt begaan met kwetsbare ouderen. Carin Gaemers en ik hebben natuurlijk ook House of Cards gekeken. We weten dat er giftig slib door de gangetjes rond de Tweede kamer stroomt. Het kan zijn dat we steeds met een kluitje in het riet worden gestuurd, maar daar hebben de politici dan toch echt zichzelf mee. Een week na de behandeling van de begroting van het ministerie van VWS is er een debat over de verpleeghuiszorg. Dán moet het gebeuren. Een slap compromis is onaanvaardbaar. Kamerbreed weet men dat er nu echt wat moet veranderen.

Geen partij durft voor de verkiezingen natuurlijk de vingers te branden aan zorgkwesties. De kiezer vindt zorg het belangrijkste thema. Laat ik het populistisch zeggen. Dementerende ouderen in de steek laten, na alle shit van de afgelopen jaren, dat is politieke zelfmoord. Maar met zo’n verkapt dreigement bedrijf ik zelf ook politiek, zegt mijn strijdgenoot Carin. Dat siert een lobbyist niet, zelfs een pseudo-lobbyist niet.

Ze heeft gelijk: goede zorg voor afhankelijke ouderen, dat moet uit ons hart komen. Wat er moet veranderen – en heel gauw – staat in ons manifest. We hopen dat heel veel mensen dat zullen ondertekenen.

AD 14.10.2016 Teveel kwetsbare ouderen in verpleeghuizen krijgen structureel niet de zorg die zij zo hard nodig hebben. Door gebrek aan aandacht zijn teveel verpleeghuisbewoners veroordeeld tot een monotoon bestaan. Dit is een aantasting van hun grondrechten.

Als u het manifest wil delen, of wilt ondertekenen dan kan dat hier.

Wij weten dat er veel verpleeghuizen zijn waar het wèl goed gaat. Daarom vinden wij het onacceptabel dat niet àlle zorginstellingen worden verplicht om optimale verpleeghuiszorg te leveren aan onze dierbare ouderen. Wij zien ook dat goede verpleeghuizen moeite hebben om niet door de bodem te zakken.

Wij roepen alle politieke partijen op eensgezind hun verantwoordelijkheid te nemen en zo snel mogelijk goede zorg voor alle kwetsbare ouderen in verpleegtehuizen te waarborgen. Nu en in de toekomst.

Lees ook

Borst in brief over verpleeghuizen: ‘Vergeef me mijn frustratie’

1. Stop met het politiseren van verpleeghuiszorg

Ouderenzorg is geen schadepost maar een kwestie van fatsoen. Het is geen politiek thema maar een algemeen belang.

2. Stel vast hoeveel zorgpersoneel nodig is om complete zorg te leveren

Pas het budget aan aan die norm. Aandacht is net zo belangrijk als verzorging en veiligheid.

3. Hanteer totdat deze norm is vastgesteld als vuistregel: minimaal twee bevoegde en bekwame zorgmedewerkers op een groep van maximaal acht personen

Stel daarvoor als noodmaatregel direct geld beschikbaar. De ouderen die nu in verpleeghuizen zitten, kunnen niet wachten tot overheid en zorgorganisaties het eens zijn.

4. Stop de overdaad aan registratie

5. Voer een verplichte ballotage in voor bestuurders en toezichthouders

6. Maximaliseer de overheadkosten en de reserves: 10 % aan overhead, maximaal 25% aan reserves voor elk verpleeghuis, voor elke zorginstelling

7. Maak een einde aan de angstcultuur die bij teveel zorginstellingen heerst en garandeer een prettige werkomgeving

Verzorgenden en behandelaars moeten weer invloed krijgen op hun eigen werk. Zij weten het beste wat hun bewoners nodig hebben.

8. Stel een eenvoudige norm op voor bijscholing

Vakkennis van verzorgenden en verpleegkundigen moet voortdurend worden aangevuld met nieuwe wetenschappelijke inzichten, maar dit mag niet leiden tot meer administratie en bureaucratie.

9. Geef mantelzorgers de mogelijkheid direct maatregelen af te dwingen wanneer de kwaliteit van de zorg tekortschiet

De bestaande procedures zijn te beperkt en de looptijd is te lang.

10. Geef cliëntenraden in verpleeghuizen helder inzicht in geldstromen en meer invloed waar het gaat om het bewaken van de kwaliteit van leven van verpleeghuisbewoners

Het huidige voorstel voor de herziening van de Wet Medezeggenschap Cliëntenraden Zorginstellingen biedt hiervoor onvoldoende mogelijkheden.

Tenslotte

Hugo Borst en Carin Gaemers

Hugo Borst en Carin Gaemers tijdens een plenair debat in de Tweede Kamer over personeelstekort in verpleeghuizen. © anp

Manifest Hugo Borst

AD 14.10.2016 AD-columnist Hugo Borst schreef deze zomer een brief aan staatsecretaris Martin van Rijn over de volgens hem abominabele ouderenzorg in Nederland. Een ware stortvloed aan reacties was het gevolg. Onder meer van de staatsecretaris zelf, patiënten, ouderenverzorgers en politici. Borst komt vandaag met een manifest waarin hij puntsgewijs uitlegt hoe we volgens hem veel beter voor onze hulpbehoevende ouderen kunnen zorgen. ,,Aandacht is net zo belangrijk als verzorging en veiligheid.”

Lees ook

Verscherpt toezicht centrum

Telegraaf 24.10.2016 Woonzorgcentrum Huis in de Duinen in Zandvoort staat zes maanden onder verscherpt toezicht. Volgens de IGZ worden bij de instelling medicijnen onvoldoende veilig bewaard. Ook aan de registratie van wie medicijnen heeft gekregen en de deskundigheid van het personeel schort het een en ander.

Verder moet de samenwerking tussen het zorgpersoneel beter en moet Huis in de Duinen ervoor zorgen dat de cliëntdossiers volledig en up-to-date zijn. Huis in de Duinen is een woonzorgcentrum voor ouderen met dementie en mensen met lichamelijke aandoeningen.

De IGZ heeft dit en vorig jaar enkele inspectiebezoeken gebracht aan de instelling waarbij de inspectie telkens tekortkomingen vaststelde. Huis in de Duinen kreeg de tijd om deze zelf op te lossen, maar na het laatste bezoek van de IGZ-inspecteurs bleek dat niet gelukt.

Inspectie verscherpt toezicht zorgcentrum Huis in de Duinen

AD 24.10.2016 Zorgcentrum Huis in de Duinen in Zandvoort komt de komende zes maanden onder toezicht van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). In het verpleeghuis gaat nog van alles mis bij het toedienen van medicijnen, dossiers van cliënten en deskundigheid van het personeel.

De Inspectie constateerde bij een bezoek eind augustus dat de instelling niet voldeed aan elf van de vijftien beoordeelde normen.
,,De Inspectie heeft er onvoldoende vertrouwen in dat Huis in de Duinen zonder het nauwlettend volgen door de Inspectie, de noodzakelijke verbeteringen doorvoert”, schrijft interim-bestuurder Wies Oldenkamp aan het personeel.

Over de instelling komen al jaren meldingen binnen van wantoestanden. Ex-medewerkers meldden in 2008 in een zwartboek tientallen voorbeelden van mishandeling, verwaarlozing, onvakkundige zorg en onheuse bejegening van kwetsbare ouderen.

Kamervragen
In achttien maanden tijd waren er op één afdeling met 30 bewoners maar liefst 26 sterfgevallen. Toch concludeerden de Inspectie en het ministerie van VWS toen dat er geen bijzonderheden waren. De PVV stelde jarenlang tal van Kamervragen, maar de bewindslieden hielden vol dat de zorginstelling verbeteringen doorvoerde.

Vorige zomer sprak de Inspectie nog van een ‘uitermate zorgwekkende situatie’. ,,De zorg die Huis in de Duinen biedt, leidt tot ernstige risico’s op gezondheidsschade voor cliënten”, stond in het rapport.
Begin dit jaar constateerde de inspectie weliswaar dat veel is verbeterd, maar nog steeds voldeed de insteling niet aan bijna de helft van de normen.

De vooraad medicijnen en de houdbaarheidsdatum hiervan worden niet goed geregistreerd, constateert de Inspectie. Daarnaast gaat het personeel onverantwoord om met protocollen, en is er te weinig deskundigheid voor de dagelijkse zorg.

De komende zes maanden staat de zorginstelling onder verscherpt toezicht. ,,Dit is uiteraard geen goed nieuws, maar het helpt ons wel om de kwaliteitsslag beter te maken en de urgentie nog beter in te zien”, schrijft Oldenkamp in de eerdergenoemde brief.

Ze geeft aan dat er al maatregelen zijn genomen om de medicatieveiligheid te verbeteren. Daarover komen voor medewerkers verplichte bijeenkomsten, waarin de urgentie wordt benadrukt.

Lees ook

Het wonen in een zorgvilla is net als een ‘vakantie’