Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 27 – verkenningsronde 04.06.2021

Verkenningsronde 04.06.2021

Informateur Hamer heeft de Tweede Kamer om extra tijd gevraagd. Ze zegt dat ze op de inhoud meters maakt, maar dat ze nog niet weet wie met wie zou willen onderhandelen over de vorming van een coalitie. Ze noemt geen nieuwe datum voor de afronding van haar opdracht, maar zegt wel dat ze optimistisch is.

Hamer, die drie weken geleden door de Tweede Kamer aan het werk is gezet, had eigenlijk voor zondag haar eindverslag moeten inleveren. “Maar ik heb eigenlijk vanaf de eerste dag gezegd dat ik een ingewikkelde opdracht had en dat 6 juni 2021 wel heel ambitieus was”, zei ze na een ‘intensieve week’ van gesprekken.

Ze is positief over het inhoudelijke deel van haar opdracht, die onder meer inhoudt dat er een herstel- en transitieplan moet komen voor de periode na corona. Daarvan moet van tevoren ook duidelijk zijn dat er breed draagvlak is in de Tweede Kamer. De informateur kondigde aan dat ze volgende week weer meer partijen wil uitnodigen, ook met het oog op dat draagvlak.

Deze week sprak ze in verschillende samenstellingen met VVD, D66, CDA, ChristenUnie, PvdA en GroenLinks. Daaruit bleek dat de puzzel van wie met wie wil regeren nog heel complex is. Vanmiddag spraken VVD-leider Rutte en CDA-leider Hoekstra duidelijk uit dat ze niet met PvdA en GroenLinks in zee willen, omdat die inhoudelijk te ver van CDA en VVD af staan.

Opstand binnen de VVD

Een groep VVD’ers, verenigd onder de naam Klassiek Liberaal, komt in opstand tegen een mogelijke coalitie met GL. De club komt met een petitie om partijleider Mark Rutte niet met de groene partij van Jesse Klaver samen te laten werken. „Soms moet je stront stront noemen”, zegt voorzitter Ad Lagas.

Bij Klassiek Liberaal zijn prominente VVD’ers aangesloten, onder wie gemeenteraadsleden, wethouders en voormalig Kamerleden. Voorzitter Lagas vindt vooral de standpunten van GL over migratie, de energietransitie en veiligheid een ’no go’. „We staan op bijna alle punten lijnrecht tegenover elkaar.”

Volt

Partijleider Laurens Dassen van Volt blijft erbij dat zijn partij als nieuwkomer in de Tweede Kamer niet meteen in het kabinet wil. “Wij hebben duidelijk aangegeven dat het nu niet aan ons is om te gaan regeren”, laat hij weten.

CDA-leider Wopke Hoekstra droeg vrijdag onder meer de pro-Europese partij Volt aan als mogelijk alternatief voor de PvdA en GroenLinks, die alleen samen mee willen regeren. Hoekstra ziet samenwerken met zo’n “links blok” niet zitten. Volt heeft drie zetels en zou VVD, D66 en CDA daarmee precies aan een meerderheid van 76 zetels kunnen helpen.

Maar Dassen houdt de boot nog altijd af. “Er is een aantal grote middenpartijen dat wel kan en wil, en ook de verantwoordelijkheid heeft om een kabinet te vormen”, vindt hij. “Laat ze die verantwoordelijkheid nemen en snelheid maken. Dat moet kunnen. Er is een crisis, geen tijd voor trage potjes schaak.”

‘Derde oog maakte overuren’

Hamer zei vorige week vrijdag dat ze haar “derde oog” zou aanzetten bij de gesprekken van deze week. Daarmee wilde ze kijken welke partijen met elkaar zouden kunnen samenwerken. Nu concludeert ze dat “mijn derde oog misschien wel overuren heeft gedraaid. Maar als u vraagt: ziet u hier, hup, een coalitie uitkomen? Nee, dat niet.”

Toch is de informateur niet somber. “Het is veel te vroeg om te zeggen dat er een impasse is.” Ze ziet een verschil tussen de gesprekken die partijleiders buiten met journalisten voeren en de gesprekken bij haar in de Stadhouderskamer. Rutte deed zijn uitspraken over de PvdA en GroenLinks ook buiten het zicht van Hamer. In de formatiekamer ziet Hamer vooral veel overeenkomsten in de plannen over hoe het verder moet met Nederland.

Overigens vindt Hamer wel dat er zo langzamerhand vaart moet worden gemaakt. Ze zegt dat dit uiteindelijk aan de partijen zelf is. “Mijn oproep in het algeheel is, aan de oppositie en aan de coalitie: we moeten verder in dit land.”

Probleem op formatietafel: stikstofregels houden vergroening tegen

Op de formatietafel van de politieke partijen ligt een ingewikkeld vraagstuk. Als het stikstofprobleem niet wordt opgelost, dan komt de energietransitie en het verlagen van de CO2-uitstoot in gevaar.

Die twee hoofdpijndossiers zijn met elkaar verbonden door investeringen van het internationale bedrijfsleven. Innovatieve en schone industrie wil best investeren in Nederland, maar kan dat niet door de stikstofregels.

Juridisch steekspel

Aan het geld ligt het nog niet. Met 5 miljard euro in tien jaar wil het kabinet natuurgebieden herstellen en ondernemingen (waaronder boerenbedrijven) helpen met stikstofmaatregelen dan wel uitkopen. Het probleem is dat er nu onvoldoende gebeurt.

‘Probleem in tientallen jaren ontstaan’

Het demissionaire kabinet worstelt met het vraagstuk. Minister Schouten, verantwoordelijk voor de stikstofaanpak, zegt dat voor elke economische activiteit met stikstofuitstoot ergens anders stikstofreductie moet plaatsvinden. Dat is een uitspraak van de Raad van State.

Politieke eensgezindheid

Natuurmonumenten, Natuur & Milieu, LTO Nederland, VNO-NCW, MKB-Nederland en Bouwend Nederland presenteerden vorige maand een akkoord waarin zij de overheid om meer geld vragen voor het stikstofprobleem.

Linkse partijen willen ‘nog vóór formatie’ woningcrisis aanpakken

PvdA, GroenLinks en SP willen niet wachten op een nieuw kabinet om de problemen op de woningmarkt aan te pakken. Dat laten de partijen vanmiddag weten in een gezamenlijke verklaring. Ze eisen een stop op tijdelijke huurcontracten en willen hogere boetes voor huisjesmelkers.

De timing van de verklaring is opvallend, omdat PvdA en GroenLinks op dit moment in de race zijn om te gaan onderhandelen over een nieuw kabinet. De aanpak van de woningcrisis kan niet wachten tot de formatie, laten de twee partijen nu samen met de SP weten.

Het linkse blok stelt dat ‘steeds minder mensen een goede, betaalbare woning kunnen vinden’ en doen daarom vijf voorstellen om zo snel mogelijk in te grijpen op de woningmarkt. ,,De wooncrisis is niet demissionair’’, vindt SP-Kamerlid Sandra Beckerman. ,,Terwijl foute verhuurders schathemeltjerijk worden komen huurders in de knel. Daarom willen wij meer zekerheid, rechten en steun voor huurders en een hardere aanpak van foute verhuurders.’’

Knot: ‘Meer nieuwbouw’

PvdA, GroenLinks en SP hebben samen 26 van de 150 zetels in de Tweede Kamer. Voor de verkiezingen van 17 maart waren dat nog 37 zetels. Of de plannen nu op een meerderheid kunnen rekenen, is onbekend.

Klaas Knot, president van De Nederlandsche Bank, uitte eerder deze week in de Kamer grote zorgen over de woningmarkt. ,,De woningmarkt is duidelijk oververhit en dreigt zelfs vast te lopen’’, zei hij. ,,Voor een deel van de bevolking wordt het steeds moeilijker om een huis te kopen of te huren.’’ Volgens Knot moet de kabinetsformatie worden aangegrepen om de problemen op de woningmarkt structureel aan te pakken. Hij pleit voor fors meer nieuwbouw en een verdere verlaging van de hypotheekrenteaftrek.

Meer: Op weg naar een nieuw kabinet | NOS

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 26 – verkenningsronde 03.06.2021

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 25 – verkenningsronde 02.06.2021

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 24 – verkenningsronde 01.06.2021

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 23 – verkenningsronde 31.05.2021

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 22 – tussenstand verkenningsronde 28.05.2021

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 21 – verkenningsronde 27.05.2021

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 20 – verkenningsronde 26.05.2021

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 19 – de verkenningsronde gaat een nieuwe fase in !!!

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 18 – tussenstand verkenningsronde 20.05.2021

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 17 – verkenningsronde Jongeren en Kunst/Cultuursector 20.05.2021

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 16 – verkenningsronde grote partijen 18.05.2021

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 15 – verkenningsronde kleine partijen 17.05.2021

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 14 – start verkenningsronde met Informateur Mariëtte Hamer vanaf 17.05.2021

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 13 – Debat 12.05.2021 en benoeming nieuwe Informateur Mariëtte Hamer

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 12 – vanaf 10.05.2021 weer op weg

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 11 – op weg naar de inhoudelijke formatie

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 10 – verkenningsronde vertraagd

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 9 – verkenningsronde vanaf 25.04.2021 weer verder

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 8 – verkenningsronde 20.04.2021 en 21.04.2021

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 7 – volgende verkenningsronde vanaf 19.04.2021

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 6 – volgende verkenningsronde vanaf 13.04.2021

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 5 – nieuwe start verkenningsronde vanaf 08.04.2021

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 4 – voortgangsoverleg 06.04.2021

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 3 – Debat 31.03.2021– 01.04.2021

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 2

Zie ook: Op weg naar Kabinet Rutte 4 – de Formatie van de nieuwe coalitie – deel 1

Zie ook: Aftrap Verkiezingen 2e kamer op 17 maart 2021 – op weg naar de uitslag

Lees: Weinig enthousiasme over samenwerken met Rutte: ‘Premier in blessuretijd’ NU 05.06.2021

Lees: Weinig enthousiasme over samenwerken met Rutte: ‘Premier in blessuretijd’ MSN 05.06.2021

Lees: De formatie verloopt doodnormaal: voor de camera’s doen de partijen lelijker dan binnenskamers  AD 05.06.2021

Lees: Probleem op formatietafel: stikstofregels houden vergroening tegen NOS 04.06.2021

Lees: Hamer is optimistisch over formatie, maar heeft wel meer tijd nodig NU 04.06.2021

Lees: Hamer: derde oog draaide overuren, maar coalitie nog niet in zicht NOS 04.06.2021

Lees: Informateur Mariëtte Hamer: ‘Te vroeg om van een impasse te spreken’ AD 04.06.2021

Lees: Hamer optimistisch over formatie, maar heeft wel meer tijd nodig MSN 04.06.2021

Lees: Volt blijft erbij: wij willen niet in kabinet MSN 04.06.2021

Lees: Hoekstra oppert alternatieven voor samenwerking met links blok MSN 04.06.2021

Lees: Rutte wil niet met PvdA en GroenLinks: geen licht tussen mij en Hoekstra NOS 04.06.2021

Lees: Rutte ziet formatie met PvdA en GroenLinks niet voor zich: ‘Integendeel’ NU 04.06.2021

Lees: Weerzin Rutte tegen linkse Kaag-coalitie: ’Dit ligt echt niet voor de hand’ Telegraaf 04.06.2021

Lees: Rutte: ook ik zie combinatie PvdA en GroenLinks niet zitten MSN 04.06.2021

Lees: ‘Links houdt elkaar geforceerd vast om te overleven’  MSN 04.06.2021

Lees: ‘Links houdt elkaar geforceerd vast om te overleven’ Telegraaf 04.06.2021

Lees: Formatie zit muurvast: hoe kunnen partijen uit impasse komen?  Elsevier 04.06.2021

Lees: PvdA en GroenLinks laten zich nog niet uit elkaar drijven NRC 04.06.2021

Lees: De dreigende ‘linkse wolk’ van Rutte bestaat helemaal niet VN 04.06.2021

Lees: Deadline komt te vroeg: informateur Hamer heeft meer tijd nodig RTL 04.06.2021

Lees: Deadline komt te vroeg: informateur Hamer heeft meer tijd nodig MSN 04.06.2021

Lees: Hoe staan de partijen er na een rommelige week formeren voor? NU 04.06.2021

Lees: Opstand in VVD tegen coalitie GL Telegraaf 03.06.2021

Lees: Informateur Hamer heeft meer tijd nodig MSN 03.06.2021

Lees: Linkse partijen willen ‘nog vóór formatie’ woningcrisis aanpakken AD 03.06.2021

Lees: Hoekstra ziet GroenLinks én PvdA niet zitten, wat wil Rutte? Elsevier 02.06.2021